DAG TOT DAG
Bonn stelt manoeuvres
in Beieren uit
Biafraanse leider Ojoekwoe
optimistisch na overleg
li
i
Kritieke weken voor Maleisië
„Zwarte Panters" betogen
elke tijd
is tijd
voor
VAN
NELLE
thee
achtergrond
Ray acht zich
niet schuldig
taar op actuele zaken
Lord Hunt: Een miljoen mensen in Nigerië in nood
Tsjechen prijzen
minister Brandt
Luchtbrug zal
uitgebreid
worden
Gearresteerde man
in Brazilië is
niet Mengele
Staat van beleg
in Bolivië
Harttransplantatie
in Houston
Franse pater met
ruilhart voor tv
VIETCONG-AANVAL OP DA NANG
Britse commissie
wil verandering
op kostscholen
3
telegrammen
DINSDAG 23 JULI 1968
Staaltje
Ja of neef
Wapenstilstand
Rapport
AFTERNOON
BUILTJES
THAILAND
LN ÜlO N E S I
Sabah
De gespannen verhouding tussen de
Tsjechoslowaakse regeringsleiders en
Moskou heeft de Verenigde Staten in een
diplomatiek en politiek dilemma ge
plaatst, dat vermoedelijk één van de rede
nen is geweest waarom president John
son zijn overleg met de Zuidvietnamese
president Thieu heeft bekort en een dag
eerder naar Texas is teruggekeerd, dan
oorspronkelijk de bedoeling was.
De vraag die het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken bezighoudt,
is waarom de Sovjet-Unie met haar be
schuldiging over in Tsjecho-Slowakije
gevonden voorraden wapens van Ame-
kaanse makelij de nadruk is gaan leggen
op een „imparialistisch komplot", waar
bij duidelijk gedoeld wordt op de Ver
enigde Staten. Dat de V.S. iets te maken
hebben met deze wapens is in krachtige
bewoordingen ontkend door Robert Mc
Closkey, de officiële woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Even nadrukkelijk lijkt ook het feit dat
Washington zich tot nog toe onthouden
heeft van commentaar dat de indruk zou
kunnen wekken dat het Amerikaanse be
leid ten aanzien van Oost-Europa belang
zou kunnen hebben bij de ontwikkelin
gen in Tsjecho-Slowakije. Wel is uitge
lekt dat de Verenigde Staten de Russi-
sische regering via diplomatieke kanalen
heeft laten weten dat een Russische ge
wapende tussenkomst in de Tsjechoslo
waakse crisis beschouwd zal worden als
een ernstige ondermijning van president
Johnsons pogingen om de Russisch-Ame-
rikaanse verhoudingen te verbeteren.
Het dilemma waarin Washington zich
bevindt, wordt vergroot doordat de Ame
rikaanse regering er veel aan gelegen is
de onderhandelingen in Parijs over Viet
nam niet in gevaar te brengen. Voor een
gunstig verloop van de besprekingen
wordt de invloed van de Russische rege
ringsleiders op de Noordvietnamese dele
gatie onontbeerlijk geacht.
Aan de andere kant staat de nieuwe
relatie tussen Washington en Praag op
het spel, nu de Amerikaanse regering
voor het eerst sinds 1948, toen Tsjecho-
Slowakije door een staatsgreep in het
Oosteuropese blok verdween, pogingen in
het werk stelt om uit de Tweede Wereld
oorlog daterende wederzijdse kwesties
van schadeloosstellingen op te lossen.
Washington zou bereid zijn genoegen te
nemen met een vergoeding van 30 tot 40
miljoen dollar voor destijds onteigende
Amerikaanse maatschappijen. Het volle
dige onteigende bedrag werd door Wash
ington op ruim 72 miljoen dollar gesteld.
In ruil hiervoor zouden de Verenigde Sta
ten bereid zijn ruim 20 miljoen dollar
aan goud terug te geven aan Tsjecho-
Slowakije, dat aan het eind van de oorlog
werd geconfisqueerd. Dergelijke regelin
gen werden door Tsjecho-Slowakije al
eerder getroffen met Engeland en Frank
rijk.
Bij deze onderhandelingen, die pas en
kele maanden geleden op gang zijn ge
komen, stelde de Tsjechische regering van
haar kant de eis dat behalve de terugga
ve van het goud, Tsjecho-Slowakije weer
de preferentie-status zou krijgen, die het
in 1948 verloor. Deze status zou dan het
recht geven om op basis van gelijkheid
met andere landen, maar met uitsluiting
van Oosteuropese landen, handel te drij
ven met Amerika. Deze kwesties zijn door
de crisis in Oost-Europa op de achter
grond geraakt. Niettemin zoekt het Ame
rikaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken naar mogelijkheden om deze nieuwe
contacten met de Tsjechoslowaakse rege
ring niet te laten verslappen, zonder dat
dit echter door de Russische regering uit
gelegd kan worden als steun aan Praag.
Als voorzorgsmaatregel heeft Washing
ton enkele weken geleden in samenwer
king met de Westduitse regering stappen
genomen om de NAVO-troepen in Duits
land zo immobiel mogelijk te houden en
op handen zijnde gebruikelijke oefenin
gen en manoeuvres te beperken.
Analytici in de Amerikaanse hoofdstad
zijn het erover eens dat juist de recente
verdere ontdooiing van de Sovjet-Ame
rikaanse verhoudingen Moskou vermoe
delijk in staat heeft gesteld, en even
tueel zal stellen, om drastische jegens
Tsjecho-Slowakije op te treden. Men wijst
in dit verband ook op de niet onbelang
rijke samenloop van omstandigheden,
waarbij de verhouding tussen Washing
ton en Moskou verbeterd is vanaf het
ogenblik dat de eerste crisis-symptomen
in Tsjecho-Slowakije, begin dit jaar, op
traden.
(Van onze correspondent)
BONN De manoeuvres van het
Westduitse leger, die eind september
in Beieren in een gebied niet ver van
de grens van Tsjecho-Slowakije zou
den plaatsvinden, gaan niet door, of
ze worden naar elders verlegd. Na een
telegramwisseling tussen kanselier
Kiesinger en de minister van Defensie
Gerhard Schroder die op het. ogen
blik in de Verenigde Staten is werd
dit besluit genomen.
Het afgelopen weekend was de kwestie
van de Bundeswehr-oefeningen, hoog op
gelopen. Als onderdeel van de Russische
campagne om de Bondsrepubliek tot een
van de zondebokken voor de gang van
zaken in Tsjechoslowakije te maken,
schreef de Pravda - het partij orgaan
van de Communistische Partij in de Sov
jet-Unie dat „het ratelen van de tank
kettingen al te horen was". Dit sloeg op
Westduitse tanks die zich in de richting
van de Tsjechische grens zouden bewe
gen.
Ook op andere wijze hadden de „Prav
da" en andere bronnen uit de met de
Russen één lijn trekkende Oostbloklan
den het doen voorkomen of de regering
in Bonn zich provocerend tegen hen ge
droeg. Zij zou bovendien grote invloed
hebben weten te krijgen in Praag, zo
luidden deze berichten.
De kwestie van de manoeuvres is weer
eens een goed staaltje van de slechte sa
menwerking binnen de grote coalitie van
Christen-Democraten en Sociaal-Demo
craten in Bonn. Afgelopen vrijdag had
de fractievoorzitter van de SPD in de
Bondsdag, Helmuth Schmidt, in telegram
men aan kanselier Kiesinger en aan mi
nister van Defensie Schroder gevraagd,
de oefeningen onder de druk van de om
standigheden naar een ander en in
derdaad minder provocatief gebied te
verleggen.
Kort daarop verklaarde minister van
Buitenlandse Zaken Brandt, die ook voor
zitter van de SPD is, zich met deze actie
openlijk solidair, als hij er al niet de
aanstichter van was.
Brandt vond echter minister Schroder
zijn voorganger in het ministerie van
Buitenlandse Zaken, tegenover zich.
Schroder wil niets van de ontspannings-
politiek van Brandt weten, hoewel hij
zelf ook eens zijn eigen ontspannings-
politiek bedreef.
Het laatste woord diende echter van
kanselier Kiesinger te komen, die zich
zoals gebruikelijk aftobde over de
vraag of hij ja dan wel nee zou zeggen.
Gisteren laat in de middag zei hij ten
slotte nee tegen Schroder. Kanselier Kie
singer heefl ondanks zijn tenslotte
verstandig uitgevallen beslissing toch
weer veel van de waarde van deze stap
verloren doen gaan door te lang te aar
zelen.
Minister van Buitenlandse zaken
Brandt daarentegen heeft door zijn snelle
reactie op de uitdagende taal uit Moskou
veel sympathie erbij gewonnen. Vooral
in Praag, waar hij in de zondagskranten
uitvoerig werd geprezen. Het partijor
gaan „Rude Pravo" plaatste het compli
ment zelfs op de eerste pagina van de
zondagseditie. Intussen is ook het bericht
van het definitieve uitstel of afstel van
de oefeningen in Praag met „buitenge
wone bevrediging" opgenomen.
Hiermee heeft de Sovjet-Unie het te
gendeel bereikt van wat ze met haar
actie wilde: de Bondsrepubliek heeft een
betere pers in Praag dan ooit tevoren.
ABA (AP EN AFP). De Biafraanse
delegatie bij de vredesonderhandelingen
in Addis Abeba zal onder leiding staan
van de Biafraanse leider, kolonel Ojoe
kwoe. Het Nigeriaanse staatshoofd, ge
neraal Gowon staat aan het hoofd van
de Nigeriaanse afvaardiging.
Ojoekwoe heeft gisteren op een pers
conferentie meegedeeld dat een akkoord
in deze zin is bereikt tijdens het overleg
met het raadgevend comité an de or
ganisatie voor Afrikaanse Eenheid in Ni
amey (Niger).
De Afrikaanse staatshoofden, die het co
mité vormen, zullen bij de besprekingen
in de Ethiopische hoofdstad tegenwoordig
zijn, aldus Oejoekwoe, die zich overigens
optimistische toonde over de afloop. Het
overleg zou met succes worden bekroond
als de geest van eerlijkheid en oprecht
heid die in Niamey is ten toon gespreid,
wordt gehandhaafd en als men de Afri
kanen zich met hun eigen problemen laat
bemoeien".
Ojoekwoe voorspeldde dat er spoedig een
wapenstilstand in de Nigeriaanse burger
oorlog gesloten zal worden. Verder deelde
hij mee, dat de luchtbrug naar de honge
rende vluchtelingen onmiddellijk uitge
breid zal worden.
SAO PAULO (AP) De Braziliaanse
politie heeft de geruchten ontkend dat Jo
zef Mengele is gearresteerd.
In een officiële verklaring zei de politie
dat een onderzoek had uitgewezen dat een
man die zij hadden gearresteerd niet de
gezochte nazi-misdadiger is. Vingerafdruk
ken van de man kwamen niet overeen
met die van Mengele.
Volgens Simon Wiesenthal, de man die
hielp bij het opsporen van Eichmann be
vindt Mengele zich in Paraguay.
Ojoekwoe zinspeelde erop dat de vluch
ten spoedig voor het eerst overdag zullen
plaatsvinden. Hij zei dat bij afwezigheid
van een staken van het vuren .rij persoon
lijk naar de Nigeriaanse federale leider
zal gaan ..miin goede vriend generaal-
majoor Gowon".
Ojoekwoe heeft in een vraaggesprek ver
klaard dat het de VS niet zal lukken zich
voor orhepaalde tijd buiten het Nigeri-
aans - Biafraanse conflict te houden.
Hij verklaarde tegenover het Westduit
se blad „Der Spiegel" dat Amerika, als
vooraanstaande wereldmogendheid in de
oorlog betrokken zal worden.
De Biafraanse leider deed een aanval
op de rol van Groot-Brittannië en de Sov
jet-Unie in het conflict. Hij noemde de
Russen opportunisten.
1 miljoen mensen verkeren in Nigerië en
vooral in Biafra in grote nood. Dit heeft
lord Hunt, leider van een Britse commis
sie van onderzoek gisteren in zijn rapport
aan de regering in Londen meegedeeld.
Lord Hunt, die pas uit Nigerië terug is,
zegt dat dagelijks tweehonderd tot drie
honderd Biafranen de hongerdood sterven.
Leden van de militante „Zwarte
panter"-partij in de Verenigde Sta
ten demonstreren met spandoeken
tegen de arrestatie van hun „mi
nister van Defensie" Huey Nevjton.
Deze wordt beschuldigd van moord.
De „Zwarte Panter"-beweging en de
geweldloze coördinatie-studenten
commissie (SN CC) hebben een
„werkov er eenkomst" gesloten die
naar zij hopen de basis zal vormen
voor een Amerikaanse zwarte poli
tieke partij.
LA PAZ. (Reuter) De Boliviaanse
regering heeft voor het gehele land de
staat van beleg afgekondigd.
Zaterdag werden hevige gevechten ge
leverd tussen aanhangers van de opposi
tie en de politie, waarbij één man werd
gedood en zes mensen werden gewond.
De oppositiepartijen, waaronder de Revo
lutionaire Nationalistische Beweging van
ex-president Victor Paz Estenssoro, eisen
het aftreden van president Barrientos.
Vrijdag vluchtte de inmiddels vervan
gen minister van Binnenlandse Zaken,
Antonio Arguedas, naar Chili nadat hij
ervan was beschuldigd fotokopieën van
het dagboek van de guerrillaleider Gue
vara in handen van de Cubanen te heb
ben gespeeld. Arguedas gaf dit later tij
dens zijn verblijf in Chili, waar hij poli
tiek asiel heeft gevraagd, toe.
In La Paz heerst een gespannen sfeer
als gevolg van het oppakken van oppo
sitieleiders door de politie.
HOUSTON (Reuter). De Amerikaan
se chirurg dr. Denton Cooley heeft van
daag in het St. Lucasziekenhuis van Hous
ton zijn achtste harttransplantatie ver
richt, die volgens hem „zeer succesvol"
is verlopen.
In een twee uur en 15 minuten durende
operatie werd het hart van een 16-jarige
jongen uit Houston, die de nacht tevoren
met dodelijk hoofdletsel tengevolge van
een verkeersongeval was opgenomen,
overgeplant in het lichaam van Henry
Jurgens uit Beatrice. Jurgens, een machi
nebankwerker, is 57 jaar oud.
Van de acht harttransplantaties die dr.
Cooley heeft uitgevoerd zijn drie patiën
ten overleden.
PARIJS. (AFP) Pater Boulogne, die
ruim twee maanden geleden in een zie
kenhuis in Frankrijk een nieuw hart
kreeg, is gisteravond voor de Franse tele
visie verschenen.
Hij zag er goed uit en verklaarde te
genover de in het ziekenhuis aanwezige
journalisten, dat hij zo spoedig mogelijk
zijn werk wil hervatten. Maar een datum
voor zijn ontslag uit het ziekenhuis is
nog niet vastgesteld.
SAIGON. (AFP en Reuter) De Viet-
cong en Noordvietnamezen hebben van
morgen de grote Amerikaanse basis bij
Danang en omgeving, ruim 500 kilometer
ten noorden van Saigon, met raketten en
mortieren beschoten.
Landingsbanen werden getroffen, even
als opslagplaatsen van de mariniers en
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
KOEALA LOEMPOER Lange tijd zijn Maleisië en het vroeger daar
bij behorend maar nu zelfstandige Singapore bastions van rust geweest
in het roerige Zuidoost-Azië. Met deze rust is het echter voorlopig ge
daan. De regering van Maleisië verklaarde deze week na zorgwekken
de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt dat het land enkele kritieke
weken zal doormaken. De Maleisische minister van Buitenlandse Zaken,
Toen Abdoel Razak, gaf hiervoor drie redenen: de bedreiging van Ma-
leisië's soevereiniteit door de Philippijnse aanspraken op Sabah, de toe
genomen agitatie van Maleisische communisten aan de grens van Thai
land en de aankondiging van een algemene staking door de Maleisische
vakbonden deze week.
Dit laatste is ongetwijfeld het ern
stigste probleem waarvoor het land
van Toengkoe Abdoel Rachman zich
de komende tijd gesteld ziet. Waar al
les om draait is het rapport van de
„Suffian lonen en salarissen commis
sie". Dit rapport werd twee maanden
geleden, direct na de opstelling ervan,
door de regering in de ijskast gestopt
omdat zij de aanbevelingen erin voor
een algemene verhoging van de lonen
niet in overeenstemming vond met Ma-
leisië's huidige financiële positie.
Deze week was de maat vol voor het
machtige Cuepacs vakverbond, waarbij
onder meer het Maleisische spoorweg
personeel is aangesloten. Besloten werd
dat de 70.000 leden van het verbond
op 1 september het werk zullen neer
leggen als de aanbevelingen van het
Suffian-rapport niet worden uitge
voerd.
De datum van 1 september is niet
toevallig. De dag daarvoor viert Ma
leisië „Merdeka Day", de dag dat net
vijf jaar geleden een federatie werd.
Direct na de aankondiging van het
Cuepacs liet de „Industrial and Manual
Group" van zich horen. De 60.000 bij
deze vakbond aangesloten leden, het
merendeel werkzaam bij de Maleisische
overheid, zullen op 30 augustus, de dag
vóór de onafhankelijkheidsviering, be
ginnen te staken.
MEN VERWACHT in Koeala Loem-
poer niet dat de partijen nog voor eind
augustus tot overeenstemming zullen
komen over de uitvoering van het
Suffian-rapport.
De aangekondigde stakingen zullen
het economische en openbare leven
volkomen lamleggen. Maar dat is niet
het ergste van de zaak. Men vreest
hier dat de stakingen zullen uitlopen
op onlusten die op hun beurt weer aan
leiding zullen zijn tot radicale bot
singen.
Men is nog niet vergeten dat vorig
jaar november de rassenpot overkook
te en er bij gevechten tussen Chinezen
en Maleiers 27 doden vielen.
Maleisië is nog steeds een broeihaard
van radicale tegenstellingen waar de
4,5 miljoen Maleiers veelal uit econo
mische motieven fel gebeten zijn op
hun drie miljoen landgenoten van Chi
nese afkomst.
NOgRO^ HAINAN
lentiane
BIRMA
VIETNAM
LUZON-.
Manila—'
CAMBODJA
MINOOR 0
Pnom-Penh ^VIETNAM
2
NEGROS
BROENEI
C-XUEAIAtó
BORNEO
(Kalimantan)
(Sulawesi
MALEISIË'S tweede probleem is het
gekrakeel rond Sabah, het kleine stuK
Maleisië boven in Borneo. In Bangkok
is eindeloos, en vaak wat lachwekkend,
gepraat tussen delegaties van Maleisië
en de Philippijnen over de vraag of dit
laatste land aanspraak kan maken op
Sabah.
In Kota Kinabaloe, de hoofdstad van
Sabah, zei Habib Abdoel Rahman, mi
nister van Staat van de provinciale re
gering, dat de Philippijnen tot gebruik
van geweld zullen overgaan als ze hun
zin niet krijgen in Bangkok.
„Zij proberen hier propaganda te
verspreiden die de goede naam van de
Maleisische regering door de modder
haalt. En zij hitsen de moslims in het
zuiden van hun eigen land op tegen
hun mohammedaanse broeders in Ma
leisië", verklaarde de minister. Hij liet
er op volgen: „We willen niet door de
Philippijnen geregeerd worden. Nog
geen halve seconde".
Het derde gevaar voor Maleisië's
stabiliteit zijn de communisten aan de
grens met Thailand. Men twijfelt er
niet aan dat zich daar binnen enkele
jaren een nieuw groot communistisch
offensief kan voordoen als onderdeel
van de communistische tangbeweging
rond het, vroegere Indochina. Wanneer
de ene arm van die tang, lopende door
Vietnam, tot rust komt, zouden de
communisten meer kracht kunnen zet
ten achter de andere arm die via Thai
land in Maleisië zou moeten pene
treren.
Bij een dergelijke manoeuvre zullen
de communisten uit het noorden be
langrijke steun krijgen van onder
gronds werkende Maleisische commu
nisten die zich nu in de bossen aan de
grens met Thailand schuil houden.
militaire installaties in de stad zelf. Vol
gens een Amerikaanse militaire woord
voerder leden de Amerikanen „lichte"
verliezen en is weinig schade aangericht.
In een hevig gevecht dat veertien uur
duurde, hebben Zuidvietnamese troepen
op 37 kilometer ten zuiden van de hoofd
stad Saigon 51 Vietcongstrijders gedood,
zo heeft een Zuidvietnamese militaire
woordvoerder vandaag meegedeeld. De
Zuidvietnamezen werden gesteund door
Amerikaanse hefschroefvliegtuigen. De
Zuidvietnamezen leden geen verliezen,
aldus de woordvoerder.
Vietcongstrijders hebben ook een groot
scheepse aanval gedaan op de noordelijke
provinciehoofdstad Kwang Ngai. De stad
werd met mortieren onder vuur genomen,
waarbij militaire en regeringsgebouwen
werden getroffen. Daarna verschenen de
guerrillastrijders zelf in de stad, waar
zij een aantal belaneriike gebouwen be
schadigden met plasticbommen. Er wer
den straatgevechten geleverd.
MEMPHIS (Reuter). James Earl Ray
heeft zich voor de rechtbank in Memphis
niet schuldig verklaard aan de moord op
dominee Martin Luther King.
Het begin van het proces is op 12 no
vember vastgesteld.
LONDEN (Reuter) Een regeringscom
missie die een onderzoek heeft ingesteld
naar de gang van zaken op de dure Engel
se „public schools" als Eton, Harrow, Win
chester en Rugby, heeft voorgesteld dat
die scholen ook toegankelijk worden ge
steld voor kinderen met een rjjksstudie-
beurs.
Dit voorstel, dat beoogt de grote invloed
van die scholen teniet te doen, is door de
schoolbesturen weinig geestdriftig ontvan
gen. Ook wordt voorgesteld een eind te
maken aan de gewoonte dat nieuwe leer
lingen door oudere scholieren worden ge
slagen en dat de jongeren als knecht van
de ouderen fungeren.
3
„Action". De Franse politie heeft het jong
ste nummer van het revolutionaire week
blad „Action" in beslag genomen. Het
blad werd tijdens de opstand en de sta
kingen in mei en juni door veel stu
denten gelezen.
Streng optreden. De legeronderdelen in
de Chinese provincies Kwangtoeng en
Kwangsi hebben van Peking opdracht
gekregen een einde te maken aan de ge
vechten tussen elkaar bestrijdende groe
pen rode gardisten, en oproerkraaiers
zonder pardon neer te schieten.
Samenwerking. De „New York Times"
heeft gemeld dat de Russische kernge
leerde Andrei D. Sakharov een voorstel
heeft gedaan betreffende samenwerking
op uitgebreide schaal tussen de Vere
nigde Staten en de Sovjet-Unie rond het
jaar 2000.
