TWEE ARTISTENHUWELIJKEN
Achttiende-eeuwse blokfluit
nieuw leven ingeblazen
elke
is tijd
voor
VAN
NELLE
thee
Utrechts experiment wekt interesse
Beatles doen hun
boetiek aan kant
Negen Muzen
Weer films en
afleveringen
Radio-donderdag
Televisie-vanavond
TV woensdag
TV donderdag
WOENSDAG 31 JULI 196 8
Verbod van de pil in
Achter het nieuws
AFTERNOON
BUILTJES
Zuster Clivia, opa en
Gerrit nemen het niet
De klokkenluider
van de Notre Dame
C. B.
In Amsterdam trouwden gisteren Rikkert Zuiderveld en
Elly Nieman, twee leden van de jonge kleinkunstgeneratie.
Het was een huwelijk in hippe stijlde bruidegom heel
alledaags zonder das en de bruid in lange pantalon. Heel
anders ging het bij de trouwerij van de 25-jarige zanger
Rob de Nijs en de 21-jarige Elly Hesseling in Bergen op
Zoom. De bruid in het wit met een Forsythekapsel, de
bruidegom in donkerblauw. Drommen nieuwsgierigen voor
en in het Bergen op Zoomse stadhuis, waardoor de ambte
naar van de burgerlijke stand zich niet verstaanbaar kon
(Van onze correspondent)
••mai
UTRECHT Hans Coolsma, stichter en eigenaar van de blokfluitenfabriek „Het
Nederlands blokfluitcentrum", gevestigd in Utrecht, brengt een nieuw blaasinstru
ment op de markt, de „Coolsma-Bressan-blokfluit", een kopie van een fluit van
Bressan, de achttiende-eeuwse meester onder de blokfluitbouwers. Het prachtige
timbre, het flinke volume in de lage tonen en in het derde register waren de
redenen dat Coolsma juist deze fiuit wilde nabouwen. Kopiëren was de enige
methode om de geheimen aan deze fluit te ontfutselen.
HILVERSUM. .Achter het nieuws'
de TV-actualiteitenrubriek van de
VARA. besteedt vanavond op Neder
land 2 (20.20 uur) aandacht aan de
sociaal-medische kanten van de jong
ste pauselijke encycliek, die een veto
uitspreekt over het gebruik van voor
behoedmiddelen door rooms-katholieke
gelovigen.
Blokfluitbouwer Hans Coolsma luis
tert naar zijn nieuwste creatie: de
„Coolsma-Bressan-fluit", bespeeld
door de Britse blokfluitpedagoog
Edgar Hunt, die het origineel aan
de bouwer ter kopiëring afstond.
Volgens Coolsma, die helemaal niet ge
heimzinnig doet over zijn vondsten, wordt
de geheel eigen klankkleur van de Bres
san-fluit veroorzaakt door de afwijkende
vorm waarop de toongaten zijn geboord.
Die zijn konisch van vorm, lopen van
buiten naar binnen toe steeds wijder uit.
Ook een andere dan de gebruikelijke
vorm van de luchtspleet speelt een rol;
deze is bij de Bressan-fluit niet, zoals
normaal, strikt lineair gevormd.
Op een punt wijkt de kopie van het
origineel af: Coolsma heeft een andere
houtsoort gebruikt, grenadiel, dat een
zeer grote hardheid heeft. Het voordeel
daarvan is, dat dit hout. mits op de
juiste wijze behandeld, bij het snijden
niet wijkt en zich laat bewerken tot on
derdelen die alle exact de gewenste af
metingen hebben Enkele honderdste milli
meters kunnen al beslissend zijn voor op
timaal resultaat in deze.
De Utrechtse fluitenbouwer heeft de
eerste serie Coolsma-Bressan-fluiten al
verkocht. Er blijkt een grote vraag naar
te zijn. Een advertentie in een internatio
naal vakblad leverde honderd bestellingen
op. Ondanks het feit dat deze fluit een
eigenaardigheid heeft, die een grote han
dicap kan zijn. De kopers zien die juist
als een voordeel. De Coolsma-Bressan-
fluit is gebaseerd op de stemming a
415 trillingen per seconde. Ze klinkt der
halve een flink eind lager dan de gewo
ne blokfluit, gestemd zoals tegenwoor
dig normaal is op basis a 440.
Er werken veertien mensen en een
ingenieur in Coolsma's fabriek. Deze men
sen zorgen ervoor, dat de blokken hout,
nadat ze mede volgens adviezen van TNO
in klimaatkamers op juiste, vooral ge
zien de kans op scheuren langzame
wijze zijn gedroogd, in blokfluiten ver
anderen. Coolsma zelf intoneert en be
paalt de uiteindelijke klankkleur met zijn
handen. Daardoor onderscheiden ze zich
van fabrieksprodukten. Zo blijven ze het
werk van een eenling, musicus en techni
cus, die het klankkarakter bepaalt.
bo^kenboëkënboekienböe^
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboeken
boekenboeken tlfl I nklTUIUfiPM
boekenboeken ff IJ U li I VIII U Lil -
boekenboeken
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
F. Böhmig stelde „Het grote tuinboek"
samen, waarin hij aandacht besteedt aan
de groentetuin, de fruittuin, de siertuin
en de kamerplanten. Ter illustratie zijn
bij 2150 adviezen 1500 tekeningen en 400
foto's, waarvan 160 in kleur opgenomen.
Voor de Nederlandse bewerking zorgde
mevrouw G. G. Vissia-Wichers, met me
dewerking van ir. H. Hoekstra. De rijks
consulent voor het volkstuinwezen, ir. C.
L. W. Ruys, schreef een voorwoord.
„Waar vindt men nog zo'n land
ADVERTENTIE
Maureen O'Hara als het zigeunermeis
je Esmeralda in „De klokkenluider van
de Notre Dame". Nederland I, 20.25-
22.15.
werden gemaakt in de Portugese syna
goge en het Rembrandthuis in Am
sterdam. De film werd in kleuren
opgenomen.
Het tweede net geeft eerst Corona
tion Street, waar Elsie Tanner en Ena
Sharpless alles doen om Dennis vrij
te pleiten en vervolgens Rood, wit en
blauw van Frans Boelen met mede
werking van Leo Jacobs, Wim Bloe-
mendaal, Suzanne Piët en Paul van
den Bos. Rood, wit en blauw is minder
provocerend dan Hoepla en wekt ook
minder ergernis. Op de nudisten van
de vorige keer is nauwelijks reactie
gekomen. Ditmaal wordt onder meer
aandacht besteed aan de eerste inter
nationale tentoonstelling van eretische
kunst in Lund (Zweden). Een aantal
Rood-wit-blauw-medewerkers wordt
rondgeleid door het echtpaar Kron-
hausen, auteurs van het boek „Wat is
pornografie?". Voorts zal een optreden
van de Engelse popgroep Blossom
Will Spoor als Snuitje in „Pipo en de
zwemmobiel" uit de serie „Pipo en de
waterlanders". NederlandI, 17.00-18.59.
Toes tot de onderdelen van deze afle
vering Rood Wit Blauw behoren.
De avond wordt besloten met een
Britse documentaire, die de ondergang
van het destijds grootste Britse pas
sagiersschip de „Lusitania" tot onder
werp heeft. Dit 30.000 ton metende
Britse schip werd op 7 mei 1915 bij
Ierland door een Duitse onderzeeboot
zonder waarschuwing getorpedeerd.
Daar bij de naar schatting 1200 slacht
offers ook vele Amerikaanse staats
burgers waren, werd de deelneming
van Amerika aan de oorlog door dit
incident verhaast. De samenstellers
van deze documentaire hebben ge
bruik gemaakt van authentiek mate
riaal. Ze hebben geprobeerd afstand te
nemen van de feiten en te bekijken
of er niet meer kanten aan de zaak
zaten dan men aanvankelijk meende.
Verschillende grote rampen zijn door
de BBC gereconstrueerd. De VARA zal
drie van deze reeks documentaires op
het scherm brengen.
ROTTEDAM De acteurs Hetty
Blok en Leen Jongewaard hebben be
sloten appel aan te tekenen tegen het
recente vonnis van de president van de
Rotterdamse rechtbank, waarbij het
Unilever werd toegestaan de uitgifte
van sleutelhangers met de figuren van
zustre Clivia, opa en Gerrit voort te
zetten.
De acteurs hadden in een kort ge
ding geëist dat Unilever zou stoppen
met de verspreiding van de sleutel
hangers, omdat zij geen toestemming
hadden gegeven voor de reclame-actie.
De president van de rechtbank was
van cordeel dat Unilever geen verbod
opgelegd kan worden, omdat het be
drijf toestemming voor de actie had
van de schrijfster Annie M. G. Schmidt
die de typetjes creëerde ten behoeve
van de populaire televisieserie „Ja zus
ter nee zuster".
HILVERSUM I
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymnastiek.
7.20 Lichte gramm. muz. 7.54 Deze
dag. 8.00 Nws. 8.10 Radiojournaal. 8.20
Lichte gramm. muz. 8.30 De groente
man. 8.50 Morgenwijding 9.00 Moderne
muz. 9.35 Waterstanden. 9.40 Voor de
kinderen. 10.00 Voor de kleuters. 10.10
Arbeidsvitaminen. 11.00 Nws. 11.55
Beursberichten. 12.00 Moderne muz.
12.26 Meded. voor land- en tuinbouw.
13.00 Nws. 13.11 Radiojournaal. 13.30
Muzikale toeristenroute. 14.30 De me
moires van een Maastrichtenaar. 15.00
Voor de zieken. 16.00 Nws. 16.02 Cultu-
reel programma. 17.00 Klankbeeld over
Ommen. 17.55 S.O.S.-berichten. 18.00 j
Nws. 18.16 Radiojournaal. 18.30 Amu-
sementsmuz. 19.00 Jazz Spectrum. 19.30
Nws.. 19.35 Opdat zij allen kath. zijn.
20.05 Kunstkroniek. 20.30 Klassieke en
moderne muz. 22.00 Life Show met En
rico Macias. 22.30 Nws. S.O.S.-berich
ten. 22.40 Beursberichten en Radiojour
naal. 22.55 Moderne en klassieke muz.
23.13 Moderne en klassieke kamermuz.
23.55 Nws.
HILVERSUM II
7.00 Nws. 7.10 Het levende woord.
7.15 Klassieke en moderne muz. 7.30
Nws. 7.32 Actualiteiten. 7.50 Overwe
ging. 8.00 Nws. 8.11 Voor de kinderen.
8.30 Nws. 8.32 Vakantietips. 8.45 Voor
de huisvrouw. 10.00 Pedagogische le
zing. 10.20 Muz. uit de Barok. 11.00
Nws. 11.02 Voor de zieken. 11.55 Meded.
12.00 Lichte gramm. muz. 12.26 Meded.
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.41 Actualiteiten. 12.50 Gevarieerd
programma. 13.30 Licht instrumentaal
kwintet. 13.45 Lichte gramm muz. 14.30
Moderne muz. 15.00 Reportage. 15.30
Hobbyrubriek. 15.50 Lezing over huwe
lijkscontactbureaus. 16.00 Nws. 16.02
Moderne en klassieke kamermuz. 16.50
Spelen met taal. 17.00 Programma over
film en filmers. 17.45 Licht orkest. 17.57
I.B.M.-schaaktoernooi. 18.00 Koorzang
en harmonie-orkest. 18.30 Nws. 18.46 Ac
tualiteiten. 19.00 Jazzmuz. 19.15 Muz.
van het Leger des Heils. 19.30 Klas
siek pianoconcert. 20.10 Programma
rond Gaasterland. 21.55 18e Internatio
nale Orgelconcours Haarlem 1968. 22.25
Boekbespr. 22.30 Nws. 22.40 Avond
overdenking 22.50 Licht orkest. 23.00
Amusementsprogramma. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
9.00 Nws. 9.02 Voor de zieken. 9.30
Lichte instrumentale muz. 10.00 Nws.
10.03 Muz. bij de koffie. 11.00 Nws.
12.00 Nws. 12.03 De inwoners v. Kloos-
terlitlum. 13.00 Nws. 13.03 Actualiteiten
13.08 Knalmuz. 14.00 Nws. 14.03 Pop-
muz. 15.00 Nws. 15.03 Licht platenpro-
gramma. 16.00 Nws. 16.03 Tienershow.
17.00 Nws. 17.02 Actualiteiten. 17.07
Verzoekplatenprogramma.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nws. 12.03 Lichte muz. 12.40
Weerbericht, en S.O.S.-berichten. 12.48
Lichte muz. 12.55 Buitenlands pers
overzicht. 13.00 Nws. 13.20 Tafelmuz.
14.00 Nws. 14.03 Gevarieerde muz.
15.00 Nws. 16.00 Nws. 16.03 Beursbe
richten. 16.09 Hand in hand met Neder
land. 17.00 Nws. 17.15 Lichte orgelmuz.
17.30 Volksliederen. 18.00 Nws. 18.03
Voor de soldaten. 18.28 Paardesportuit-
slagen. 18.30 Franse les. 18.32 Lichte
muz. 18.35 Tips voor het verkeer. 18.40
Amusementsmuz. 18.52 Taalwenken.
18.55 Lichte zang. 19.00 Nws. 19.30
Amusementsmuz. 20.30 Hoorspel. 21.20
Amusementsmuz. 22.00 Nws.
Nederland I
17.00 VARA: Voor de kinderen.
18.50 NTS Barend de Beer.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS' Journaal.
19.03 STER Reclame.
19.06 De Bosbrigadiers (tv-feuilleton).
19.31 Persoonlijk
19.56 STER: Reclame.
20.00 NTS: Journaal.
20.16 STER: Reclame.
20.20 NTS: Uitzending Stichting
Socutera.
20.25 De Klokkenluider van de Notre
Dame. speelfilm.
22.15 Rembrandts Wereld, tv-film.
22.40 Journaal
Nederland II
18.50 NTS' Barend de Beer.
18.56 STER Reclame.
19.00 NTS: Journaal.
19.03 VARA: Coronation Street.
20.00 NTS' Journaal.
20.16 STER Reclame.
20.20 VARA Achter het Nieuws.
20.45 Rood Wit Blauw.
21.25 Documentaire.
22.15 NTS Journaal.
18.50 NTS' Barend de Beer.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS: Journaal.
19.03 STER: Reclame.
19.06 NCRV: Berenstreken
(tv-feuilleton).
19.31 Lieberman Lieberman
(tv-feuilleton).
19.56 STER: Reclame.
20.00 NTS' Journaal.
20.16 STER: Reclame.
20.20 NCRV: Hier en Nu.
20.45 De zaak Jakubowski.
22.15 Moderne muziek.
22.45 Avondsluiting.
22.50 NTS: Journaal.
Nederland II
18.50 NTS: Barend de Beer.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS Journaal.
19.03 Van gewest tot gewest.
19.25 Vakantie en hobby (reportage).
20.00 Journaal.
20.16 STF.RReclame.
20.20 AVRO: Peyton Place.
21.05 De laatste forens (tv-feuilleton).
21.55 KRO/RKK: Athos, documentaire
film
22.25 NTS: Journaal.
(Van onze correspondent)
LONDEN De Beatles hebben hun
grote psychedelische boetiek Apple in de
Bakerstreet in het Londense West-End
gesloten. Zij lieten met een edelmoedig
gebaar de gehele voorraad ter waarde van
meer dan 15.000 pond aan de klanten
weggeven.
Het schillen van deze appel was niet
van tevoren aangekondigd. Het nieuws
verspreidde zich als een lopend vuurtje.
Kantoormeisjes in de omgeving lieten op
slag hun werk in de steek om iets te be
machtigen. Taxi's stroomden af en aan.
Woensdag was de Apple-boetiek voor het
laatst open; er waren slechts een paar
restanten over.
De Beatles verklaarden genoeg te heb
ben van dit winkeltje spelen. Het ligt
hun niet, zeiden ze. De oorspronkelijke
bedoeling was over de gehele wereld een
keten van Apple-boetieks op te richten.
Enkele Nederlandse kunstzinnige jonge
lui waren bij het eerste experiment be
trokken.
Marlon Brando wil weer voor de film
gaan spelen. Na de moordaanslag op
dr. Martin Luther King jr. zag de ac
teur af van een hoofdrol in Elia Ka-
zans „The Arrangement", om zijn tijd
te kunnen wijden aan de burgerrech
tenbeweging. Brando heeft nu ver
klaard, dat hij verwacht spoedig een
begin te kunnen maken met de opna
men voor „The Rebellion", een film,
die in Europa wordt gemaakt. Regis
seur is Gillo Pontecorvo, die de Slag
van Algiers heeft gemaakt.
Vikingkolonie. Een oudheidkundige expe
ditie heeft bij Blanc Sablon aan de Bell
Isle straat in de Canadese provincie
Quebeck de resten van 'n 100-tal bijen-
korfvormige hutten ontdekt. Hetzelfde
type hutten is ook op Groenland en in
Scandinavië gevonden. Volgens de expe
ditie zijn de hutten wellicht van
Baskische oorsprong, mogelijk gaat het
hier om een 1000 jaar oude Vikingkolo
nie. De vondst wordt van een historisch
standpunt uit buitengewoon belangrijk
geacht.
Lew Herbert. De Amerikaanse acteur Lew
Herbert, die grote beroemdheid heeft ge
kregen door zijn rol in de muzikale ko
medie „Tough Guys" is in Pittsburgh
overleden. De 55-jarige acteur trad op
als een gangster in de musical „Kiss me
Kate'h
AMSTERDAM. Driemaal is Vic
tor Hugo's onsterfelijke roman „De
klokkenluider van de Notre Dame" op
„blijvende" manier verfilmd. De eerste
maal in 1923 met Lon Chaney als
Quasimodo, daarna in 1940 met Char
les Laughton als de klokkenluider en
tenslotte in 1956 toen Anthony Quinn
de kans kreeg zich met zijn beide
illustere voorgangers te meten. Alge
meen wordt aangenomen dat de twee
de versie in zoverre het meest ge
slaagd is dat ze de tand des tijd heeft
weten te weerstaan en nog altijd, na
bijna dertig jaar als romantisch kijk
spel kan worden genoten.
We kunnen dat vanavond controle
ren als de NTS op Nederland 1 Wil
liam Dieterle's verfilming met Laugh
ton in een bijna twee uur durende uit
zending vertoont.
Men weet dat het verhaal van de
gebochelde klokkenluider die heime
lijk verliefd is op het zigeunermeisje
Esmeralda, zich afspeelt in Parijs op
het einde van de vijftiende eeuw en
wel voornamelijk op het plein voor de
Notre Dame en in de kathedraal, het
eigenlijke domein van Quasimodo.
Voor regisseur Dieterle, Duitser van
geboorte, leerling van Max Reinhardt
en geliefde jeune premier ten tijde
van de zwijgende film, moet de op
dracht Hugo te verfilmen een uitda
ging hebben betekend. De historische
reconstructie van het middeleeuwse
Parijs, de imitatie-fagade van de Notre
Dame, de vele massa-scènes en niet te
vergeten een aannemelijke make-up
voor de gebochelde Quasimodo, dit al
les betekende een weldoordachte orga
nisatie van talenten. Dieterle is in die
opgave geslaagd, dank zij ook de me
dewerking van acteurs als Sir Cedric
Hardwicke die Frollo, Edmond O'Brien
die de vagebond-dichter Gringoire en
Thomas Mitchell die Clopin speelt en
niet te vergeten Maureen O'Hara die
de belangrijke rol van het zigeuner
meisje té vervullen kreeg.
HILVERSUM. Opnieuw veel
films: Op het eerste net „De klokken
luider van de Notre Dame" en Rem
brandts wereld. Op het tweede net
een documentaire „Opzet of niet?"
over de ondergang van de „Lusitania".
Overigens afleveringen. Op Nederland
1 de Bosbrigadiers (Hond gezocht) en
Persoonlijk (Jomo Kenyatta), op Ne
derland 2 Coronation Street en Rood,
wit en blauw.
In het avondprogramma op het eer
ste met de Bosbrigadiers met als on
dertitel „Hond gezocht". De jongelui
vinden een hond en besluiten het dier
bij zich te houden. De politie is daar
echter op tegen; omdat er een klacht
over het dier is ingediend moet het
worden afgemaakt.
In „Persoonlijk" een vraaggesprek
I met de Westduitse minister Brandt van
Buitenlandse Zaken. De naam Brandt
is vooral verweven met de nieuwe
soepeler koers, die de Bondsrepubliek
sinds het optreden van de „grote coali
tie" van christen-democraten en socia
listen tegenover Oost-Europa voert. Re
cente tegenslagen die Bonn van Oost-
Berlijn en Moskou heeft moeten in
casseren hebben twijfel aan het succes
van de Westduitse „Ost Politik" opge
roepen. Ook de ontwikkeling in Tsje-
choslowakije heeft het er voor Bonn
niet gemakkelijker op gemaakt.
Brandt geeft zijn visie op deze aspec
ten van zijn beleid in een gesprek met
mr. A. C. A. Dake, chef politieke re
dactie van de N.T.S.
Na een kort filmpje van Socutera
de wekelijks hoofdfilm, hierboven be
sproken. Tot slot Rembrandts Wereld,
een Amerikaanse film over de omge
ving waarin Rembrandt moet hebben
gewerkt. Deze film geeft een beeld
van de artistieke verbondenheid van
Rembrandt met de joodse gemeen
schap van Amsterdam. Aan het pro
gramma wordt meegewerkt door Abra
ham Paloche, wiens verre voorvader
in de zestiende eeuw als ambassadeur
van de koning van Marokko naar Am
sterdam kwam. Opnamen hiervoor
Suzanne Piët in „Rood, wit en blauw
Nederland II, 20.45-21.25.
