BOBBY CHARLTON:
I
Ik kan me mijn leven niet
voorstellen zonder voetbal
TELEVISIE
VOETBAL
HIELP ENGELSE
ZAKELIJK UIT SLOP
7ÜT Onze aanval was dit
seizoen te zwak
Wij kunnen ons geen
misstap veroorloven
Falen in Rome was
slechts vergissing
Ik zou nergens
anders kunnen wennen
GEORGE BEST:
EVEN NAAR
DE KAPPER
Voetbalkrant 1968
23
"fr Keihard
Zonderlingen
iki#W
Alles vergeten. Het zal Bobby
Charlton niet meevallen.
LYMM Bobby Charlton, gebruind door een vakantie van twee weken
op Mallorca en op blote voeten, is het luieren meer dan beu. De rust van
zijn bungalow tussen de beboste heuvels aan het meer van het villadorp
Lymm dertig kilometer van Manchester wil de dertigjarige United-
vedette na vier weken vakantie weer graag ruilen voor de sensatie, die
het spelen voor een uitverkocht Old Trafford voor hem nog steeds is.
„Spelers van mijn leeftijd moeten niet te lang stil staan. Vier weken is
voor mjj meer dan genoeg. Als het veel langer zou zijn, kom ik er niet
meer bij". Bobby Charlton, behaaglijk uitgestrekt op de bank in de woon
kamer van zijn luxueus ingerichte woning, die hij anderhalf jaar geleden
voor zijn vrouw en twee dochtertjes liet neerzetten, wil weer graag aan
de slag. „Ik voel me nog als een vent van eenentwintig. Ik ben zaterdags
morgens voor een wedstrijd nog net zo gespannen als toen ik begon. Ik
leef elke keer weer naar een wedstrijd toe. Dat enthousiasme is voor mij
het enige criterium. Zo gauw ik dat niet meer op kan brengen stop ik er
mee. Leeftijd heeft daar weinig mee te maken".
Bobby Charlton is, ondanks het feit dat hij alles bereikte in zijn loopbaan -vat
een voetballer mogelijkerwijs maar kan bereiken, het tegendeel van blasé. ,,Ik
kan me mijn leven moeilijk voorstellen zonder voetbal. Het Is een sport die je de
grootst mogelijke bevrediging geeft. Je moet iedere spier gebruiken, je lichame
lijke conditie moet perfect »i.jn, je hebt een keiharde mentaliteit nodig, je nioet
intelligent zijn. Het is de meest complete sport die ik me kan voorstellen".
Ook om aan die eisen te blijven voldoen heeft Bobby Charlton zich ver van de
rumoerige miljoenenstad Manchester, ver van de duizenden fanatieke United-
supporters gevestigd. Tussen de alleseisende competitiewedstrijden, van de lange
uitputtende Engelse competitie, de wedstrijden voor het nationale elftal en de
Europa-Cupduels heeft Bobby Charlton behoefte aan rust. „Je moet je kunnen
concentreren. De dag voor een wedstrijd moet je psychisch voor 95 percent met
die wedstrijd bezig zijn. Een van de redenen waarom de Londense clubs de laatste
jaren zo sterk zijn teruggevallen is dat de spelers daar te veel worden afgeleid.
Zij krijgen uitnodigingen voor drie of vier diners in de week, dat kan gewoon
niet op dit niveau".
door
Nico Goebert
MUMMMUMIMMMIIUMmiyWIMWOBM BUMM W W MAWW*
LYTHAM ST. ANNE. Allan Har-
daker, een van de machtigste mannen
in het Engelse voetbal, weet vanachter
zijn enorme bureau in het hoofdkwar
tier van de Engelse League, geen spe
ciale wensen te noemen. De 56-jarige
secretaris van de grootste Liga van
Engelse profclubs is een tevreden
man. De zaken gaan in Engeland spor
tief en zakelijk duidelijk naar wens.
Twee jaar geleden werd Engeland we
reldkampioen op eigen bodem, dit sei
zoen veroverde Manchester United de
Europa Cup, het afgelopen seizoen
nam bovendien het aantal toeschou
wers dat de wedstrijden in de vier
afdelingen van de League bezocht met
ruim 1,2 miljoen toe tot in totaal
30.107.298. Anders dan de Football As
sociation in Londen schrijft Allen Har-
daker deze stijging slechts zeer ten de
le toe aan de sportieve successen van
de afgelopen jaren. „De FA zou wel
willen dat het uitsluitend door het we
reldkampioenschap en de Europa Cup
kwam." De werkelijke oorzaak is vol
gens secretaris Hardaker een andere.
„De bezoekersaantallen zijn omhoog
gegaan sinds wij twee jaar geleden de
televisie onder controle hebben". Die
controle bestaat uit het verbod aan de
BBC en de commerciële televisieorga
nisatie ITV voetbalwedstrijden recht
streeks uit te zenden. „De BBC zendt
zaterdagavond drie kwartier competi
tievoetbal uit en de ITV zondagsmid
dags een hele wedstrijd. Dat zijn repor
tages die door de regionale zenders
worden uitgezonden van uitwedstrijden
van clubs uit die streek. Dat is een
enorme propaganda. Mensen zien een
plaatselijke club een goede uitwedstrijd
spelen en nemen zich voor de volgende
week de thuiswedstrijd van die club te
bezoeken. Een goede reclame voor ons
en daarvoor krijgen we nog geld op de
koop toe".
De BBC en ITV willen de League
voor deze uitzendingen graag kapitale
bedragen geven. Logisch, want de uit
zendingen van de BBC worden weke
lijks door negen miljoen mensen be
keken. ITV maakte geen cijfers be
kend, maar Hardaker schat het aantal
kijkers op zondagmiddag op vijf a zes
miljoen. Twee jaar geleden interesseer
de alleen de BBC zich voor dit soort
achteraf- verslagen van voetbalwed
strijden. Nu bieden ITV en BBC tegen
elkaar op. „Daardoor konden wij on
ze prijzen verhogen. BBC en ITV be
talen door hun concurrentie graag."
Deze keiharde manier van zaken
doen van Hardaker heeft niet de sym
pathie van de FA, maar dat zal de
League-secretaris een zorg zijn. „De
FA heeft geen verstand van commer
cieel voetbal. Voetbal met alle toto's
en zaken er omheen is hier een indu
strie. De FA begrijpt daar niets van.
Ze verkochten de Europa Cup-finale
dit jaar voor een miljoen Zwitserse
francs, een schijntje voor zo'n wed
strijd. De Wereldkampioenschappen
werden voor 300.000 pound verkocht.
Nou, dat had ik moeten doen. Ik had
zoiets voor één wedstrijd gevraagd".
Allan Hardaker verwijt de FA niet al
leen een gebrek aan zakelijk inzicht.
Ook de medewerking die de League
van de FA krijgt laat te wensen over.
Als voorbeeld noemt hij de overeen
komst die de FA met de UEFA sloot
over tv-uitzendingen van internationa
le wedstrijden. „Het heeft ons enorm
veel moeite gekost daar van af te
komen. Nu hebben we de heren in
Londen eindelijk overtuigd. Dit jaar
wordt de overeenkomst opgezegd. We
willen zelf uitmaken welke wedstrijden
rechtstreeks in Engeland worden uit
gezonden".
Wat Hardaker betreft geen enkele.
„TV-voetbal live vermoordt de compe
titie. Als men eens in de week vanuit
zijn luie stoel een wedstrijd kan bij
wonen, heeft men zijn portie voetbal
voor die week gehad. Het zijn slechts
zonderlingen, die dan een paar dagen
later naar een koude natte tribune trek
ken. De BBC bood ons 1.175.000 pound
voor dertig rechtstreekse uitzendingen
van competitieduels. Ze vonden het
idioot toen we zeiden dat het te weinig
was. De clubs willen het nu eenmaal
niet". De league is de spreekbuis van
die clubs. Hun eigen organisatie. Van
uit zijn weelderige kantoor in de bad
plaats Lytham St. Annes aan de Ierse
zee behartigt de League de belangen
van de profclubs.
De League regelt de transfers en
keurt ze goed en zorgt daardoor bijv.
dat geen enkele buitenlandse speler in
Engeland aan de slag kan. Niet door
het te verbieden, maar door sinds zijn
oprichting elke overgang van een bui
tenlander systematisch af te keuren.
„Import van buitenlanders is nadelig
voor de kracht van het nationale
team", luidt de argumentatie. Andere
zaken die uitsluitend de League aan
gaan is de verdeling van de transfer-
gelden. De bezoekende club ontvangt
voor elke volwassen toeschouwer één
shilling (41 cent) en vier percent van
de recette gaat naar de League die
het op die manier binnen gekomen
bedrag gelijkelijk over alle aangesloten
clubs verdeelt. „De rijke clubs subsi
diëren de arme", stelt Hardaker dan
ook terecht vast. Dat moet ook wel.
Overheids- of industriesubsidies kent
het Engelse voetbal niet. De clubs be
druipen zich zelf, zij het dat de zwak
kere de touwtjes aan elkaar knopen
door allerlei nevenactiviteiten voor de
leden zoals loterijen, bazars e.d.
George Best met achter zich zijn
ploeggenoot Bill Dunne in actie op
een uitverkocht Old Trafford.
Het peil waarop de strijd in de En
gelse competitie zich afspeelt, acht
Bobby Charlton zeer hoog. „Het is de
sterkste competitie van Europa, alleen
die in Duitsland is er enigszins mee
te vergelijken. Er is hier geen enkele
wedstrijd waarvan je van te voren kunt
zeggen dat je hem kunt winnen. Het
afgelopen seizoen hebben we precies
één wedstrijd gehad, waarin we het
rustig aan konden doen. Tegen New
castle. We scoorden snel twee doelpun
ten en bij de rust stonden we met 3-0
voor. Maar dat was dan ook de enige"
De competitie is voor United niet voor
spoedig verlopen. Rivaal Manchester
City werd kampioen. Het probleem lag
volgens Bobby Charlton in de aanval.
„Door de blessure van Dennis Law"
de befaamde spitsspeler van Uni
ted werd het hele seizoen geplaagd
door een knieblessure waarvoor hij en
kele maanden geleden werd geopereerd
VMWWWWIWIlflfWWIfWWWWWWIlWWMyWWWWWWIfWMW
George Best bracht zijn vakantie
door op Mallorca, zoals de meeste
Engelsen die de zon opzoeken ten
gevolge van de valutabeperkingen
doen. Van die beperkingen trok het
Manchester idool zich weinig aan.
Na enkele weken vakantie wipte
Georgie even heen en weer van
Mallorca naar Manchester: hij moest
naar de kapper en waagde zijn
haardos niet aan een Spaanse be
handeling. Nadat zijn eigen kapper
in Manchester George Best geknipt
had, vloog Uniteds sterspeler direct
terug naar de zon en de warmte.
Manchester was het een topjaar.
United Europa Cup winnaar, City
landskampioen. Beide clubs haalden
dit seizoen dan ook recordrecettes.
Maar zij niet alleen. Over de hele
linie in het Engelse betaalde voetbal
gingen de toeschouwersaantallen
omhoog. Zoals uit onderstaand
staatje blijkt.
Totaal aantal Gem. aantal
Totaal
aantal
bezoekers
bezoekers
wedstr.
1948-1949
41.271.414
20.350
2.028
1965-1966
27.206.980
13.416
2.028
1966-1967
28.902.596
14.252
2.028
1967-1968
30.107.298
14.846
2.028
EERSTE DIVISIE
1948-1949
17.914.667
38.626
■16 2
1965-1966
12.480.644
27.014
462
1966-1967
14.242.957
30.829
462
1967-1968
15.289.410
33.094
462
aftfejL
- sum;**.*
De ingreep slaagde en Law is weer in
training waren we zwak in de
lucht. We misten een echte spits.
Wat we nooit hebben gedaan moesten
we het afgelopen seizoen doen: 4-3-3
spelen. Volgend jaar kunnen we aan
vallender spelen, als we een stabiel
team houden zonder veel blessures. De
fensief voetbal heeft geen toekomst.
Inter heeft dat gemerkt. Je kunt nu
eenmaal beter met 4-3 dan met 1-0
verliezen".
Bobby Charlton is er van overtuigd
dat de zeer sterke, slopende competi
tie in eigen land de Engelse clubs in
de Europa Cup in een nadelige positie
tegenover de clubs van het continent
brengen. „Anderlecht, dat ieder jaar
kampioen wordt, en Ajax in Holland
toch ook wel, hebben het gemakkelij
ker. Wij kunnen ons geen misstap ver
oorloven". Extra moeilijkheden ook
van andere aard. Wij spelen tegen
clubs van het vasteland anders dan
in de competitie. Hier wordt een wed
strijd uitsluitend op het veld beslist.
Tegen Europese clubs waarvan wij in
de meeste gevallen niets afweten, is
die hele tactische touwtrekkerij van te
voren met allerlei trucjes enorm ge
wichtig. Hier hoeft dat niet. We ken
nen elke club, elke speler". De ver
dedigende taktiek van vele Europese
clubs in uitwedstrijden neemt hij hen
niet kwalijk. „Dat zouden wij ook doen
in die gevallen". Wat hij de Europese
verdedigers wél kwalijk neemt is het
plegen van obstructie. „Als ze mij
ruw behandelen vind ik dat niet erg.
Het is hun opdracht en ze worden er
voor betaald. Bovendien is die manier
van spelen voor mijn tegenstanders
ook niet erg bevredigend. Maar ge
woon tussen de man en de bal gaan
staan zonder verdere bedoelingen dan
mij het spelen te verhinderen, dat vind
ik bijzonder irriterend. In het Engel
se voetbal wordt de obstructie-regel
vrijwel niet toegepast".
De straffe mandekking, die ook in
Engeland voor spelers van de uitzon
derlijke klasse van Charlton regel is,
weet hij de laatste jaren regelmatig
te ontlopen, „sinds vier jaar speel ik
meer achter de voorhoede en niet meer
in de spits. Dat geeft mij toch wel
meer voldoening. Als spitsspeler ben
je afhankelijk van je medespelers.
Je kunt een hele wedstrijd enorm hard
werken en toch niets bereiken. Op
het middenveld kun je er zelf iets
aan doen. Bovendien is het voor mijn
bewakers veel moeilijker mij constant
te schaduwen. Ik ben op het hele
veld". Benfica kan daarvan getuigen.
Het winnen van de Europa Cup be
schouwt Charlton als de grootste tri
omf in zijn loopbaan. „Voor het wereld
kampioenschap moet een team zes we
ken goed draaien, voor de Europa Cup
moet je twee jaar goed in vorm zijn.
Dat schenkt je als beroëpsvoetballer
meer voldoening".
De intelligentie van Charlton hielp
United aan de zege in die gedenk
waardige finale. „We waren doodop
toen we aan de verlenging begonnen.
We dachten dat Benfica veel fitter
was. Tot de scheidsrechter het sein
gaf dat we weer beginnen moesten.
Toen wij opstonden bleven de Portu
gezen zitten. Hé. dachten wij, ze zijn
toch blijkbaar meer uitgeput dan wij.
Het was een morele opkikker voor
ons om die verlenging aanvallend te
beginnen. Het lukte". Toch Is Ben
fica niet de Europese tegenstander
van het vorig seizoen, die op Charl
ton de meeste indruk maakte. Dat
was ook Real Madrid niet.
„Het was onbegrijpelijk hoe zo'n er
varen club het in Madrid liet lig
gen. In de rust waren we er van
overtuigd dat het met ons gebeurd
was. Kom op jongens, zeiden we te
gen elkaar, we zullen kijken wat er
nog te redden valt. Misschien ge
beurt er een wonder. Onbegrijpelijk
genoeg liet Real ons komen. Ze had
den toch moeten weten dat je dat
tegen een Engelse club nooit moet
doen. In de competitie zijn wij enorm
gehard. Wij zijn gewend aan een
achterstand. „Nee. de enige Europe
se club die Charlton in staat achtte
Manchester United uit te schakelen
was de Poolse kampioen Gornik.
„Een vreselijk goede club. We heb
ben tegen hen twee verschrikkelijke
wedstrijden gespeeld. Vooral de uit
wedstrijd. Verschrikkelijk".
Na het succes van United in de Euro
pa Cup. volgde de domper van het
falen van het nationale team i in de
halve finales van het Europese kam
pioenschap in Rome. Charlton is de
laatste die aan dat falen de conclu
sie verbindt dat het Engelse team aan
kracht heeft ingeboet. „In Rome wa
ren we alleen te laat aangekomen. Nog
niet voldoende geacclimatiseerd. Een
vergissing meer niet. We worden niet
slechter maar beter. Alf Ramsey kiest
niet de beste spelers, maar de meest
geschikte spelers voor het systeem.
Óp de duur kennen de spelers het sy
steem van buiten, dat wentelt ze een
last van hun schouders. Dan als
ze het systeem volledig beheersen
krijgen ze meer tijd te laten zien wat
ze werkelijk kunnen. We hebben tij
dens de wereldkampioenschappen ook
niet onze beste wedstrijden gespeeld,
maar we werden toch wereldkampioen,
Alf Ramsey deed het geweldig".
De enige man die Bobby Charlton
meer bewondert is United-coaeli Sir
Matt Busby. Hij haalde Bobby Charl
ton van de schoolbanken, als 15-jarige
naar United. Manchester United is vijf
tien jaar lang Charlton's enige club
gebleven. „Niemand die iveg wil, als
hij de sfeer en de leiding eenmaal
heeft meegemaakt. De geest is ge
bouwd op vertrouwen. De club is eer
lijk tegenover de spelers en omge
keerd. Zij geven opslag zonder dat je
er ooit om hoeft te vragen. Dat is een
gezond ding. En natuurlijk komt het
door onze successen, dat een speler,
liever bij ons in de reserves speelt
dan naar een andere club gaat." Bob
by Charlton denkt er niet over weg te
gaan. Dat benadrukt hij nog eens als
hij, uitstekend gastheer als hij is, zijn
bezoeker een lift geeft in zijn pas ge
kochte nieuwe wagen: een rode Rover
3500 in sportieve uitvoering met kuip
stoeltjes. „Ik zou nergens anders kun
nen wennen, na wat ik met de United
heb meegemaakt". En na zijn loop
baan als actief voetballer? Bobby
Charlton denkt lang na. „Dan zoek ik
een baan, die toch wel iets met voet
bal te maken heeft. Ik heb nooit an
ders gedaan. Voetbal betekent zoveel
voor mij, al die jaren. Het is niet zo
maar iets waar je een streep onder
zet, waar je zo zonder meer mee kunt
stoppen."
En bij het afscheid: „Tot ziens hè.
Bij de finale van de Europa Cup te
gen Ajax. Dat lijkt me wel wat."
Bobby Charlton probeert te doen,
waar Matt Busby zijn spelers op
dracht voor heeft gegeven. „Probeer
alles van het vorig seizoen te verge
ten. Vooral de successen. Er staat
een nieuw seizoen voor ('e deur. Er
is een nieuwe Europa Cup te win
nen."
