Drukke week in „Maranatha
Uitkeringen aan bejaarden in
IJmondgemeenten niet gelijk
UST
Kartteamraces
in Uitgeest
Oud: een
man die
respect
afdwong
J
aanbouwslaapkamers
stalen slaapkamers
JU d© ru liter
DIGING
I
VERNIEUWER VAN HET LIBERALISME
Raadslid stelt
vragen aan B. en W.
IJM 23 vond lijk
van man in
zwembroek
Havenberichten
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1968
4
Oorlog
Voor de
alles voor de slaapkamer
woninginrichting
Veldslag
Crisistijd
Wederopbouw
TOONZALEN
DIJKSTRA LAMPEN
KAASENBROOD
Het resultaat van één week in
„Maranatha"negentien baby's po
seren op een bed of in de armen
van zuster Nijzink en haar mede
werksters. Achter het bed van links
naar rechts: zuster Adelheid, zuster
Jannie, zuster Kramer, zuster Nin
zink (met de tweeling in haar ar
men), zuster Madelein en zuster
Liesbeth.
(Van een verslaggever)
IJMUIDEN. De heer Jac. Zuurbier
(K.V.P.-radicaal) heeft naar aanleiding
van onrust en ontevredenheid die bij de
Velsense bejaarden zou bestaan schrifte
lijke vragen gericht tot het College van
burgemeester en wethouders in Velsen.
Het raadslid Zuurbier stelt, dat hoewel
de gemeentebesturen van Beverwijk, Vel
sen en Heemkerk gemeenschappelijk nor
men hebben vastgesteld met betrekking
tot de uitkeringen ingevolge de Algemene
Bijstandswet, de uitkeringen van de maan
delijkse toelage van degenen die in de
verzorgings- en verpleegtehuizen zijn opge
nomen in de gemeente Velsen nog op de
oude voet plaatsvinden. Deze maandelijk
se uitkering het zo genoemde kleed-
en zakgeld bedraagt in Velsen 65 per
persoon. In de gemeenten Beverwijk en
Heemskerk varieert dit maandelijkse be
drag van minimaal 81,75 tot maximaal
ƒ116,25 per persoon.
Het college heeft in een schrijven van
16 juli van dit jaar aan de leden van de
raad verklaard dat deze aangelegenheid
nog een punt van nader beraad is. In het
augustusnummer van het Nationale or
gaan van de Algemene bond van bejaar
den noemt het hoofdbestuurslid D. Zalm
de betreffende uitkering in de gemeente
Velsen te laag. In deze publikatie wordt
tegen het beleid op het gebied van de
zo genoemde zak- en kleedgelden vanwege
de Algemene Bijstandswet van de IJ
mondgemeenten scherp geprotesteerd.
De heer Zuurbier vraagt thans wanneer
het college zijn beraad over de uitkerin
gen aan degenen die in de verzorgings-
en verpleegtehuizen zijn opgenomen het
zak- en kleedgeld denkt af te ronden.
(Van een verslaggever)
IJMUIDEN. Het vissersvaartuig IJM
23 heeft vanmorgen ter hoogte van Kat
wijk aan Zee een drijvend lijk aangetrof
fen. De reddingboot van de Koninklijke
Noord- en Zuid-Hollandse Redding Maat
schappij voer naar de opgegeven positie
en heeft het stoffelijk overschot van een
man in zwembroek gekleed aan boord ge
nomen. De reddingboot „Van Leer" is in
middels met het stoffelijk overschot in
Scheveningen aangekomen, waar gepoogd
zal worden het te identificeren.
Maandag aangekomen te IJmuiden: Hamno,
van Hamina; Heather, Plymouth; Chantenay,
Granville, IJmuiden; Hada 2, Par; Suavity, Lon
den; Gazelle, Boston, Zaandam; Fairplay 12,
Noordzee; Black Prince, Kristiansand; Lelie
gracht, Leningrad, Zaandam; Heike Bosch,
Kotka, IJmuiden; Zeeburgh, Norrköping; Tubo,
Par, IJmuiden; Artura, Rauma; Oranje Nassau,
Southampton; Fern, Seskaroe; Gerhard K.,
Skutskaer; Noblesse, Rotterdam; Signal Service,
Continental Plat, IJmuiden; Charlotte, Rotter
dam; Brinda, Rotterdam.
Maandag vertrokken uit IJmuiden: Anja, naar
Berwick, IJmuiden; Smit Lloyd 2, Continental
Plat, IJmuiden; Audacia, Aberdeen, IJmuiden;
Hera, Exmouth; Fairplay 12, Noordzee; Electron,
Middlesborough: Pazifik, Hamburg; Black Prin
ce, Kristiansand; Nederland, Shelby; Stadeland,
Delfzijl; Saint Jean, Duinkerken; Nicoto, Rot
terdam; Balder, Vlissingen; Merweborg, Delf
zijl; Reiger, Fredrikshamn; Lycaon, Dakar;
Chantenay, Nantes, IJmuiden.
Dinsdag aangekomen te IJmuiden: Alcetas,
van Rotterdam: Makkum, Rotterdam; Vera, Den
Helder, IJmuiden; Batavier, Ala, Beverwijk;
Balong, Antwerpen; Jetty, Pateniemi, Zaandam;
Eemstroom, Felixtowe; Kariba, Rotterdam;
Aspera, Den Helder; Ulysses, Le Havre; Senegal-
kust, Antwerpen.
Dinsdag vertrokken uit IJmuiden: Ruby, naar
Plymouth, IJmuiden; Dania, Rotterdam; Delta-
drecht, Seven Islands; Nordenfeld, Leningrad,
Zaandam; Susanne Reith, Dublin; Isis, Hamburg;
Portelet, Cork; Doni, Whistly; Castor, Favers-
hamn; Menje, Londen.
(Indien achter de haven van herkomst of be-
■temming geen nadere aanduiding volgt, be
tekent dit, dat het betreffende schip van of
naar Amsterdam is gegaan.)
Acht het college de huidige maandelijk
se toelage van 65 per persoon mede
gelet op de uitkeringen in Heemskerk en
Beverwijk te laag? vraagt het raads
lid. Mocht dit wel het geval zijn, is het
college dan bereid de verhoogde uitkering
met terugwerkende kracht per 1 januari
1968 uit te keren? De heer Zuurbier zou
voorts gaarne vernemen of het college,
wanneer het besluit tot handhaving van
het huidige uitkeringssysteem waarbij
een ieder het zelfde bedrag ontvangt, be
reid is er bij de gemeentebesturen van
Beverwijk en Heemskerk op aan te dringen
hun beleid te wijzigen, daar de gemeen
ten Beverwijk en Heemskerk wel verschil
in uitkering kennen.
4—:
ADVERTENTIE
Dameskapsalon
presenteert u de
MINI VAGUE behandeling
ter ondersteuning voor teugdige
kapsels
vanaf f 15.
LANGE N1EUWSTRAAT 181
(aan de nieuwe winkelgalerij bij
Simon de Wit) IJmuiden - tel. 11166.
Na 6 uur telefoon 13672.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMOND. Op zondag 18 augustus
wordt op het kartcircuit te Uitgeest de
tweede wedstrijddag gehouden voor de
races voor het Nederlandse kartteamkam-
pioenschap.
De races worden gehouden met karts,
welke voorzien zijn van internationaal
gehomologeerde motoren en volgens de
formules en reglementen zoals deze gel
den voor de Europese kampioenschappen.
Er wordt door zes teams deelgenomen.
De eerste race, welke op 4 augustus op
het circuit te Strijen werd verreden, was
zeer spectaculair en werd op verrassende
wijze gewonnen door het kart team Er-
melo. De stand op de ranglijst na deze
eerste race is: kartteam Ermelo 90 p.;
kartteam Hoeksewaard II 54 p.; kartteam
Landia I 42 p.; kartteam IJmond 26 p.;
kartteam Hoeksewaard I 17 p.; kartteam
Landia II 15 p.
Zoals bekend zijn het deze teamraces,
welke bekende autocoureurs als Tion He-
zemans, Ab Goedemans en Ed Zwart heb
ben voortgebracht. Ook tot de aan deze
races deelnemende teams behoren cou
reurs, die binnen afzienbare tijd in de
autosport van zich zullen doen spreken.
(Van een onzer verslaggevers)
SANTPOORT. Een en twintig baby's
in één week tijds is zelfs voor de
kraaminrichting „Maranatha" in Sant
poort een recordaantal. En dat met de
sluiting van de kraamafdeling voor ogen.
September of oktober zijn namelijk de
maanden waarin de kraamafdeling defi
nitief haar deuren gaat sluiten achter de
laatste baby, welke voor de maand augus
tus was ingeschreven. Omdat baby's ech
ter wel eens de eigenschap hebben zich
te verlaten bij het tijdstip van hun komst,
is het onmogelijk te zeggen wanneer pre
cies de afdeling zal worden opgeheven.
In de afgelopen week heeft de kraam
inrichting niet minder dan 20 bevallingen
genoteerd met 21 nieuwe wereldburgers
die de leiding van de kraaminrichting de
zusters E. H. Nijzink en J. H. v.d. Kloos
ter alsmede de in dienst zijnde zusters de
handen vol werk hebben gegeven. Elke
beschikbare plaats in „Maranatha" is dan
ook bezet op het ogenblik.
Maandag waren er nog 19 baby's om
dat twee moedertjes met hun kinderen
reeds naar de respectieve woningen
waren gegaan. Een bed vol nieuw leven
en armen vol baby's, dat w^s de aan
blik welke een van dé kamers in „Mara
natha" ons bood bij een bezoek aan deze
Santpoortse inrichting. Negentien kinder
tjes, die stil, lachend, dan wel met open
mond reageerden op hun eerste publici-
teitsbijdrage. Een enkeling zelfs luidkeels
protesterend; maar toch allemaal bijzon
der lief en nog meer geliefd bij degenen,
die hen tot hun vertrek met haar zorgen
omringen. De zusters Nijzink en Van der
Klooster zullen in november 16 jaar deze
inrichting leiden; zuster Nijzink heeft in
die tijd ongeveer vierduizend bevallingen
geleid. Zodra de laatste baby met de
moeder is verdwenen, zal „Maranatha"
zoals wij onlangs uitvoerig publiceer
den uitsluitend blijven existeren als
herstellingsoord. Daartoe zullen enige ver
anderingen moeten plaats hebben, zoals
het creëren van dienstruimten en een re
creatiezaal.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM Met prof. mr,
P. J. Oud is een man heengegaan, die
voor het land van zeer grote beteke
nis is geweest. Zijn uitzonderlijke
gaven stelden hem in staat zowel in
het landsbestuur als op bestuurlijk
gemeentelijk terrein, maar ook in de
wetenschap de hoogste toppen te he
reiken. Hij is minister, burgemeester
van Rotterdam en hoogleraar ge
weest. Op al deze terreinen was hij
een man van groot gezag, die mede
stander en tegenstander groot respect
afdwong voor zijn kwaliteiten. Als
publicist op het gebied van het staats
recht zijn specialiteit had hij een
onomstreden autoriteit.
Toch was Oud geen dorre theoreticus,
die zich alleen in de studeerkamer kon
uitleven. Integendeel: hij was een slag
vaardig politicus, een staatsman van for
maat, een geboren regent en een warm
voelend mens, die óók in de politiek zi/n
hart een duchtig woord liet meespreken.
Oud kon zich dan ook onmogelijk thuis-
voelen in een omgeving, waarin het li
beralisme van de oude stempel de scepter
zwaaide en hij is daardoor de motor ge
worden, die het mechanisme van de ver
nieuwing aandreef. Dat hij hierbij wel
eens verder ging, dan hij na rijper beraad
oordeelde, bewees zijn aanvankelijke toe
treding tot de Partij van de Arbeid toen
deze werd opgericht in 1946. Hij kwam
daar snel van terug en werd de leider
van de meer naar het midden gerichte
politieke groepering, thans belichaamd in
de Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie.
Gedurende zijn gehele leven is prof.
Oud een enorme werker geweest, die met
duidelijk succes diverse zware taken wist
te combineren. Ofschoon menig burge
meester van een kleine gemeente die
functie vaarwel zegde bij verkiezing in
de Tweede Kamer, wist prof. Oud het
burgemeesterschap van Rotterdam te
gelijk uit te oefenen met zijn taak in de
Tweede Kamer, waarin hij de V.V.D.-
fractie leidde in een veelbewogen periode
Zijn uitzonderlijke vitaliteit stelde prof.
Oud in staat tot op hoge leeftijd actief te
blijven in het politieke leven. Hoewel hij
bij het uitbreken van de tweede wereld
oorlog al een man van middelbare leeftijd
was, is hij ook na de bevrijding nog één
der grote figuren geweest in de nationale
politiek, één der weinigen, die zowel vóór
als na de periode 1940-1945 een actieve en
opvallende rol hebben gespeeld aan het
Binnenhof.
Dat hij gedurende de oorlog geen voor
aanstaande plaats kon innemen, strookt
(Van een onzer verslaggeefsters)
HAARLEM. In de hoop een partijtje
te kunnen vechten vielen op 26 mei een
22-jarige betonwerker en een even oude
los werkman in een automatiek in de
Anegang in Haarlem een 21-jarige boek
houder aan. Zij openden de aanval door
een zakje warme patates frites in het ge
zicht van de boekhouder te duwen. Daar
na trapten zij hun slachtoffer in zijn buik
en schopten hem toen hij al op de grond
lag.
De voorstelling werd beëindigd met het
door een ruit duwen van de boekhouder.
Maandagmorgen stonden de betonwerker
en los werkman terecht voor de Haar
lemse politierechter. Zij verbleven al ge
ruime tijd in voorarrest en hun houding
was allesbehalve vechtlustig meer. Zij
gaven alles toe en beloofden zich nooit
meer aan geweldpleging schuldig te
maken.
De officier van justitie mr. J. Schilder
was minder vredelievend. „Ik zal zorgen
dat dergelijke aktiviteiten in Haarlem de
kop in worden gedrukt", zei hij, en eiste
de maximum straf van zes maanden ge-
gevangenis.
ADVERTENTIE
marktplein 30 - ijmuiden - tel 19015 5 lijnen
intermeubel
De raadslieden, mr. A. F. H. Schreurs
en mr. Klaufus pleitten voor een zo veel
mogelijk voorwaardelijke straf. De poli
tierechter mr. H. J. M. Cokart veroor
deelde de beide jongemannen tot vier
maanden met aftrek van voorarrest.
Een burenruzie die uitgroeide tot een
veldslag waaraan een karwats, kris en
fietspomp te pas kwamen, nam maandag
morgen geruime tijd in beslag bij de poli
tierechter. Zoals in al dergelijke gevallen,
stonden de meningen van beide partijen
lijnrecht tegenover elkaar en beschuldig
den de buren elkaar van „aperte leu
gens".
Het was niet de eerste maal dat de be
trokkenen bij de politierechter versche
nen. Enige tijd geleden speelden zich in
het huis, waar beneden een lithograaf met
zijn vrouw woonde en boven een gezin
met een 20-jarige dochter, dezelfde tafe
relen af. Inmiddels is door verhuizing een
definitief einde aan de ruzies gekomen.
Maar op 13 februari werd er flink van
leer getrokken. De lithograaf vertelde
maandag dat hij op die dag een raam
in de hal bij de trap wilde dicht doen,
maar dat de hele familie van boven ge
wapend met een karwats, kris en fiets
pomp hem toen had aangevallen.
„Geef me een mes", zou de lithograaf
toen naar zijn vrouw hebben geroepen,
maar zij belde de politie op. De verdach
ten waren maandag de 48-jarige boven
buurvrouw en haar dochter. Beiden ver
klaarden zo agressief gehandeld te heb
ben omdat hun man en vader door de
lithograaf was aangevallen. De lithograaf
was echter de enige die gewond raakte,
met een ernstige wond aan zijn achter
hoofd moest hij naar het ziekenhuis. Na
een eis van 50 boete kregen moeder
en dochter elk een boete van 75,-.
Dat was dezelfde straf waartoe de li
thograaf bij de vorige burenruzie was ver
oordeeld.
geheel met het karakter van de heer Oud,
die na een aanvankelijk pogen er het
beste van te maken voor zijn geliefde
Rotterdam, al spoedig moest inzien, dat
er onder het nazibewind voor hem geen
taak meer lag in het bestuur van de
zwaar getroffen stad. Op 10 oktober 1941
trad hij af als burgemeester om pas na
de bevrijding aan het hoofd der gemeente
terug te keren.
Van huis uit was Pieter Jacobus Oud
geen kind van de streek, waar hij later
zulk een opmerkelijke rol zou spelen. Hij
kwam uit de kleine plaats Purmerend
waar hij op 5 december 1886 het levens
licht zag. Als zoon van een der firmanten
van de wijnhandel Wed. G. Oud Pzn Co
leek hij voorbestemd voor de handel,
maar hij koos bewust een geheel andere
richting. Na in 1904 eindexamen hbs te
hebben gedaan, vatte hij de studie voor
kandidaat-notaris en surnumerair der re
gistratie en domeinen op. Later werd hij
ontvanger en inspecteur bij dit dienstvak.
Hij studeerde echter door, kwam via
het staatsexamen aan de Gemeentelijke
Universiteit van Amsterdam, waar hij in
1917 werd bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschappen. De politiek trok de
jonge Oud reeds en nog in hetzelfde jaar
werd hij in de Tweede Kamer gekozen.
Tot 1933 bleef hij daar de vrijzinnig-
democratische beginselen verdedigen als
exponent van de vrij kleine groep, die een
tussenpositie innam met rechts de libe
rale Vrijheidsbonders en links de socia
listen (S.D.A.P.).
In 1933 trad hij als minister van Finan
ciën toe tot het kabinet-Colijn. Het was
wellicht de ondankbaarste taak, die een
man kan aanvaarden: in crisistijd, terwijl
de klok alléén maar onophoudelijk van
bezuinigen klept, de in deplorabele toe
stand verkerende rijksfinanciën te be
heren. Hij toonde zich niettemin een knap
financieel expert, maar het moet hem zélf
hebben verdroten niet te regeren in een
tijd, waarin constructief werk viel te bou
wen aan een betere toekomst, een ideaal.
Die periode leek aan te breken toen hij
na in 1937 te zijn afgetreden als mi
nister en in de Kamer te zijn terugge
keerd werd benoemd tot burgemeester
van Rotterdam (15 oktober 1938). Wel
was er nog geen sprake van welvaart,
van bloei, zoals wij die nu kennen, maar
het dieptepunt van de economische ma
laise was voorbij. De internationale poli
tiek maakte de situatie echter in hoge
mate zorgwekkend. In Duitsland was Hit-
Ier naar het toppunt van zijn macht ge
klommen en toch was datzelfde Duitsland
als het natuurlijke achterland van
wereldhaven Rotterdam een niet weg te
cijferen factor bij het bestuur van de stad.
De goede verstandhouding moest zo lang
mogelijk bewaard blijven. Dat vereiste
zelfbeheersing en terughoudendheid.
Op 10 mei 1940 bleek, dat niemand zich
meer illusies behoefde te maken over het
bewaren van de althans op zakelijk ge
bied goede relaties. De toen plotseling
over ons land gekomen oorlog, met vier
dagen later het bombardement van
Rotterdam, dat de ongelijke strijd op zulk
een onmenselijke wijze besliste, verander
de met één slag de taak van het Rotter
damse gemeentebestuur. Mr. Oud bleek
een man, die óók was opgewassen tegen
de allerzwaarste taken. Het was onder
zijn leiding, dat de plannen voor herbouw
op de tekentafels kwamen, maar spoedig
bleek, dat een man met het karakter van
mr. Oud niet de plooibare figuur was, die
de Duitsers duldden. In 1941 vroeg en ver
kreeg hij ontslag.
Na de bevrijding in 1945 begon voor de
tot toen ambteloze burger Oud een nieuw
hoofdstuk in zijn leven. Op 7 mei keerde
hij glorieus als burgemeester van Rotter
dam terug, waar hem een gigantische taak
wachtte. Tot 1 juni 1952, toen hij de pen
sioengerechtigde leeftijd al met een half
jaar had overschreden, heeft hij gewerkt
en gezwoegd, ontelbare vergaderingen ge
leid, op alle niveaus overleg gepleegd,
Prof. mr. P. J. Oud
(archieffoto)
deelgenomen aan en leiding gegeven aan
plannen tot wederopbouw.
In het ontredderde Nederland kwam
de herbouw maar moeizaam op gang,
maar waar prof. Oud in de goede rich
ting kon stimuleren, dééd hij het en toen
hij in 1952 aftrad, zat de gang erin, al
was de voltooiing op geen stukken na in
zicht. Er wachtte hem een andere taak,
misschien niet ten volle in overeenstem
ming met zijn onblusbare vitaliteit en
werklust, doch meer in overeenstemming
met zijn rijpere leeftijd, scherp verstand
en bezonken oordeel. Hij werd hoogleraar
aan de Nederlandse Economische Hoge
school, waar vele studenten nog vijf jaar
hebben kunnen profiteren van zijn grote
kennis van het staats- en administratief
recht. Zoals meer onderscheidingen in
zijn lange vruchtbare leven zijn deel wa
ren geworden, verwierf hij zich aan de
N.E.H. de grote legpenning met inscriptie.
Ook in de Tweede Kamer heeft hij na
de bevrijding nog een rol van betekenis
gespeeld. Zijn door Sierk Schroder ge
schilderde portret hangt er al verschei
dene jaren als pendant van zijn grote
voorganger Hector Treub als blijk van
de grote hoogachting, die zijn medeleden
hem ongeveer veertig jaar hebben toege
dragen. Hij was een uniek parlementariër,
man van onbestreden gezag in staats
rechtkwesties, veelgelezen publicist op dit
terrein. Een man, die wetenschappelijke
theorie en praktische politiek wist te
combineren en die in één rijk en lang
mensenleven veel tot stand bracht, waar
generaties hem nog dankbaar voor zullen
blijven.
ADVERTENTIE
RUIME KEUZE IN
KLASSIEK EN MODERN
SPAARNE 65
HAARLEM, tel. 18580
(t.g.o. Ged. O. Gracht)
Vrije toegang - Levering via de handel
Geopend van half negen tot half zes,
óók zaterdags.
DIJKSTRA - LAMPEN
verkrijgbaar bij
VISSER ELECTROTECHNIEK
BREESTRAAT 128 - BEVERWIJK
VERKRIJGBAAR bij
Klassieke en moderne verlichting
Méér dan 50 jaar ervaring.
SMEDESTR. 7 - HAARLEM - TEL. 11287