Instelling van raad
voor bedrijfsrampen
beslist noodzakelijk
Nederlanders kiezen eigen
Amerikaanse president
Uitslag op de
televisie
Computer bepaalt wie niet
in militaire dienst moet
Bekroning van een doodkist
Amsterdam bouwt verder aan zijn bruggen
KANTONRECHTER BOCKWINKEL
IN SOCIAAL MAANDBLAD
Dayan veroordeelt
gewelddaden
SJALOOM-INITIATIEF SLAAT AAN
BIJ JONGEREN-GROEPEN
Kerkelijk nieuws
Jongeling wenst
protest tegen
Soeharto
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1968
9
Preventieve werking
Voorzichtig
Veiligheid
Organisaties
Werkkamp
Vrije keuze West-Irian
VEERTIENDUIZEND MAN „TE VEEL"
Combinaties
(Van onze correspondent)
DEN HAAG „Een Raad voor de Bedrijfsrampen naar analogie van de
Raad voor de Scheepvaart en de Raad voor de Luchtvaart moet er snel
komen", meent mr. dr. A. Boekwinkel, kantonrechter in Den Haag. De in
stelling van een dergelijke raad bepleitte hij in een hoofdartikel van het
jongste nummer van het Sociaal Maandblad Arbeid. Hij zou het van groot
belang vinden wanneer in de Staten-Generaal op verwezenlijking van zijn
denkbeelden zal worden aangedrongen.
„Ook het publiek zal trouwens steeds
sterker op zo'n raad gaan aandringen. Dat
dit nooit eerder is gebeurd, komt waar
schijnlijk doordat de ontwikkeling van
onze industrie met name de chemische
pas de laatste decennia zo'n storm
achtige ontwikkeling heeft doorgemaakt.
Nu pas begint het tot het grote publiek
door te dringen welke gevaren er aan een
toenemende industrialisatie in een steeds
dichter bevolkt land kleven. De mensen
zullen het op den duur niet meer nemen
dat tankauto's vol gevaarlijke stoffen her
haaldelijk kantelen en leeglopen, dat ont
ploffingen in chemische bedrijven hele
woonwijken bedreigen, terwijl explosies
bij het reinigen van schepen steeds min
der tot de uitzonderingen gaan behoren."
Ook wees hij nog op de gevaren in de
bouw.
„Natuurlijk, we moeten met die indu
strie in dichtbevolkte gebieden leren
leven. Maar dat betekent tevens dat de
veiligheidsmarge zo groot mogelijk, de
wetgeving op dit punt waterdicht, het on
derzoek naar rampen zo effectief mogelijk
moeten zijn".
„Ik ben er stellig van overtuigd dat de
wetgeving zal worden aangepast aan de
aanbevelingen van een gezaghebbende en
deskundige raad voor de bedrijfsrampen.
Na een scheepsramp en het daarop vol
gende onderzoek door de scheepvaartin
spectie en de raad van de scheepvaart,
is de wetgeving óók herhaaldelijk aange
vuld en verbeterd. Zonder Schepenwet en
Raad voor de Scheepvaart zouden er veel
meer scheepsrampen zijn".
„Ook al zouden er in de toekomst bij
voorbeeld niet minder tankauto's kante
len al kunnen ter voorkoming daarvan
we/Zicht, ook maatregelen worden genomen
dan nog zal men waarschijnlijk dus-
JERUZALEM (AP). De Israëlische
minister van Defensie Mosje Dayan heeft
een bezoek gebracht aan de Arabische
wijk van Jeruzalem en gezegd dat de
joden die zondagnacht in de oude stad
tegen de Arabieren hebben gevochten
„met de vijand collaboreren".
Ook de burgemeester van de stad, Ted
dy Collek, en de commissaris van po
litie Eliah U Sasson, hebben de Israë
lische reactie op de sabotagedaden ver
oordeeld.
Het bezoek van Dayan aan de oude
stad werd beschouwd als een uiting aan
beide partijen dat Jerazalem „nog steeds
verenigd is". Dayan drong er bij joden
en Arabieren op aan „vrienden te blij
ven".
danige maatregelen kunnen treffen dat de
gevolgen minder catastrofaal zouden zijn.
De raad voor de bedrijfsrampen zal zo'n
ongeluk onderzoeken en aanbevelingen
kunnen doen, die dan waarschijnlijk in de
wet zullen worden verankerd. Als zo'n
tankauto dan kantelt, gebeurt er minder".
Technische en organisatorische maatre
gelen ter voorkoming en beperking van
rampen, ziet mr. Boekwinkel als een van
de grootste pluspunten van de door hem
bepleite raad. Bovendien worden de ge
gevens en ervaringen algemeen bekend en
kunnen ook andere bedrijven van de les
sen profiteren, meenf hij.
Een voordeel is volgens hem ook de pre
ventieve werking, die alleen al van het
bestaan van de raad uitgaat. Het onaf
hankelijke onderzoek en de beslissing door
deskundigen ziet hij als een ander voor
deel. Bij de ramp betrokkenen kunnen dan
onder ede worden gehoord, hetgeen de
betrouwbaarheid van het onderzoek
slechts ten goede kan komen.
Mr. Boekwinkel: „Een jurist heeft enig
zins moeite met een thans bij uitzon
dering voorkomende procedure, waar
bij het betrokken bedrijf zelf aan de ver
gaderingen over de calamiteit deelneemt
en op voet van gelijkheid bij het onder
zoek wordt ingeschakeld. Ik zou de rol van
het bedrijf liever beperkt zien tot het
geven van alle gewenste inlichtingen en
het loyaal meewerken aan het onderzoek,
maar dan als buitenstaander, als derde.
Trouwens, dit is thans reeds de regel".
Dit is te meer klemmend aangezien mr.
Boekwinkel de Raad voor de Bedrijfsram
pen ook tuchtrechtelijke bevoegdheden
wil geven, zoals berisping of het ontnemen
van de bevoegdheid voor een bepaalde tijd
in zekere leidinggevende functie werk
zaam te zijn.
„Dat laatste moet echter uiterst voor
zichtig worden toegepast. Er moet dan
wel sprake zijn van zeer grove onacht
zaamheid. De maatschappelijke gevolgen
kunnen voor de betrokkene te ernstig zijn.
Niet vergeten mag worden dat in zeer ern
stige gevallen altijd een strafrechtelijke
vervolging kan worden overwogen. Daar
naast heeft men de aansprakelijkheid vol
gens het burgerlijke recht uit onrechtma
tige daad".
In de raad zou dan volgens mr. Boek
winkel een jurist als voorzitter en twee
hoog gekwalificeerde technische mensen
zitting moeten hebben, met zoveel buiten
gewone en plaatsvervangende leden als
maar nodig is. Naar gelang van de aard
van ramp of het betrokken bedrijf, zal
men dan een of meer specifiek deskundige
buitengewone leden zitting kunnen laten
nemen.
Als voorlopig onbereikbaar ideaal ziet
mr. Boekwinkel de instelling van een al
les omvattende raad voor de bedrijfs-
■Én?????*
rampen, die alle rampen zou kunnen on
derzoeken, met verschillende kamers voor
de diverse bedrijfstakken.
Mr. Boekwinkel heeft veel reacties ge
had op zijn publikatie, maar nog niet uit
het bedrijfsleven. „Ik geloof dat het be
drijfsleven er wel het belang van inziet.
Voor zover mij bekend, is de arbeidsin
spectie tevreden over de medewerking
van het bedrijfsleven bij het nakomen van
de veiligheidsvoorschriften en bij het on
derzoek naar rampen".
„De veiligheid in het bedrijfsleven staat
in Nederland op hoog peil. Het werk dat
de Arbeidsinspectie doet, is voortreffelijk.
Maar het sluitstuk, een onafhankelijk col
lege aan wie de arbeidsinspectie de resul
taten van haar minutieus onderzoek kan
voorleggen ter eindonderzoek en beslissing
ontbreekt. Met andere woorden: het kan
nog beter. En voor de veiligheid van onze
medemens is zelfs het beste nog niet goed
genoeg".
v
(Van onze correspondent)
ODIJK Enige weken vóór de presidentsverkiezingen in de Verenigde Stalen
van Amerika zal de VARA in Nederland een enquête houden die men als „pseudo
verkiezingen" zou kunnen zien. De televisierubriek „Achter het Nieuws" zal op
25 oktober bekendmaken welke president een willekeurig gekozen groep van
3.500 Nederlanders heeft gekozen en welke overwegingen daarbij een rol hebben
gespeeld.
Michael Ruby, vijfdéjoarsstuttent aan
het Instituut voor Kunsten in dr
Amerikaanse stad Cleveland, heeft
de jaarlijkse prijs voor jonge ont
werpers verworven met zijn ont
werp van een doodskist, vervaar
digd van aluminium en zo uitge
voerd dat de kisten in lagen van
zes, honingraatsgewijs bovengronds
kunnen worden opgestapeld.
De gedachte om in Nederland een voor
keur te laten uitspreken over de Ameri
kaanse presidents-kandidaten is gegroeid
in de „Sjaloom-groep", de vrije groep
oecumenische mensen. Tijdens 'n discus
sieavond in dec. in het Sjaloomcentrum
in Odijk maakte iemand de opmerking:
„Het is toch eigenlijk te gek dat de Ameri
kanen alleen over hun president beslis
sen, terwijl die president straks zijn in
vloed in de gehele wereld zal doen gel
den". En werd toen even gelachen, maar
korte tijd later besloot men tot een aktie
die de naam „pseudo presidentsverkiezin
gen" in Nederland moest voorbereiden, qa
„De uitslag van de verkiezing vinden
wij niet belangrijk en zal uiteraard geen
enkele invloed hebben op de gang van za
ken in Amerika zelf", aldus Sjaloom-ad-
ministrateur H. P. Keuchenius. „Wij wil
len alleen maar vooruit denken en de
mensen duidelijk maken dat wat daar in
Amerika gebeurt, iedereen aangaat".
Onder de naam „Aktie precedent"
men hoopt dat het inderdaad een prece
dent zal worden is er een werkgroep
gevormd van mensen van uiteenlopende
richting, die op haar beurt weer een klei
ne honderd participanten heeft aange
trokken, waartoe onder meer behoren,
de Werkgroep 2000, de Nederlandse Ge
reformeerde Jeugdraad, D'66. de Politie
ke Partij Radicalen, de P.v.d.A.-jongeren,
Nieuw Links, de Nederlandse Studenten
raad, de JOVD, de Nederlandse Jeugd
gemeenschap en landelijke katholieke en
christelijke organisaties. In meer dan vijf
tig gemeenten zijn reeds plaatselijke
werkgroepen gevormd.
De eigenlijke actie komt binnenkort op
gang met affiches, autoplaatjes, pamflet
ten en een pocketboek. Hiermee zal het
grote publiek worden voorgehouden dat
de verkiezing van de Amerikaanse pre
sident iedereen aangaat.
De heer Keuchenius: „De Amerikaanse
politiek bemoeit zich immers ook met
ons, dus waarom zouden wij ons niet met
de Amerikaanse politiek bemoeien?
Eigenlijk geldt dat ook voor wat er ge
beurt in Bolivië, Spanje of waar ook ter
wereld. Binnenlandse politiek van een
land is in deze tijd van satellieten, atoom
bommen en snelle verbindingen in feite
geen zuivere binnenlandse politiek meer.
Een nationale souvereiniteit is tegenwoor
dig niet meer mogelijk. Dat de hele we
reld meebeslist over wie president van
de Verenigde Staten wordt, is op dit
moment niet realiseerbaar, maar wel wil
len wij de Nederlanders duidelijk maken
dat het Witte Huis eigenlijk in Den Haag
staat. Wij hopen dat het voorbeeld in het
er wereldorganen moeten komen, mis
schien in de vorm van een wereldrege
ring. Als men over dit probleem gaat
nadenken, heeft de actie precedent in
eerste instantie zijn doel bereikt".
In het werkkamp in Uddel wordt
hard gewerkt aan de affiches voor
de pseudo Amerikaanse presidents
verkiezingen.
buitenland wordt nagevolgd. Er zijn reeds
plannen in Denemarken. Duitsland en
Zwitserland."
De verkiezingscampagne „Aktie-prece-
dent zal worden gevoerd als algemene
voorlichting over de kandidaten over het
presidentschap en hun politiek, maar kan
door de lokale werkgroepen ook worden
aangegrepen om propaganda voor een be
paalde kandidaat te maken.
Het verkiezingsmateriaal wordt op dit
ogenblik reeds vervaardigd in een werk
kamp op de Hunnenschans bij Uddel,
waar vier weken achtereen een twintigtal
jongeren slogans bedenkt, karikaturen te
kent voor affiches, strooibiljetten drukt
en autoplaatjes vervaardigt. Ook zal er
een boek verschijnen onder de titel: „Het
Witte Huis aan huis plan". Hierin wordt
aangetoond hoezeer de nationale structu
ren zijn achterhaald en portretten zijn
geschreven van presidentskandidaten en
andere belangrijke Amerikaanse perso
nen. Het boekje zal door de plaatselijke
werkgroepen huis aan huis worden aan
geboden, maar zal ook in de boekhandel
verkrijgbaar zijn.
De campagne zal naar men hoopt
nationale belangstelling krijgen als op 14
september in Utrecht een „precedentsdag"
wordt gehouden die kennelijk is geïnspi
reerd door de spectaculaire verkiezings-
kermissen in de Verenigde Staten. Er
wordt een grote bijeenkomst gehouden
in Tivoli maar men wil het gehele cen
trum van Utrecht in het gebeuren be
trekken met onder andere een straat
theater, demonstraties met spandoeken,
posters en borden, het aanplakken van
affiches, het op grote schaal verspreiden
van strooibiljetten, een huis-aan-huis col
portage enzovoort.
De heer Keuchenius zegt tenslotte:
„Voor echte wereldvraagstukken zullen
Amsterdam, stad van bruggen,
bouwt aan zijn bruggen. Kijkt men
vanaf de Amsteldijk richting stad,
dan ziet men allereerst de nieuwe
Amstelbrug die bijna klaar is. Daa> -
na komen de brug bij het Amste'-
hotel, de Magere Brug, de Blauw
brug, daarachter de toren van de
Zuiderkerk en nog net zichtbaar de
toren van de Oude Kerk. Rechts op
de achtergrond het Havengebouw.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Rijssen (vac. J. van 't En-
de) en te Scherpenzeel J. Jongerden te
IJsselmuiden - te Oud Alblas H. C. Bult
man te Sommelsdijk.
Aangenomen naar Engwierum J. F. N.
van Harrevelt te Saaksum.
Geref. Kerken
Beroepen te Winsum-Obergum F. de
Jonge te Emmer-Compascuum.
Christ. Geref. Kerken
Tweetal te 's-Gravenzande H. C. van der
Ent te Katwijk aan Bee e'n R. Slofstra te
Mussel.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Oosterland P. Blok te
Dirksland.
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid
Jongeling (G.P.V.) heeft minister Luns
gevraagd te protesteren tegen de uitspra
ken van president Soeharto, dat de daad
van vrije keuze in West-Irian voor da
verantwoordelijkheid van Indonesië zal
zijn en dat Indonesië vastbesloten is dat
West-Irian deel van de republiek Indo
nesië dient te blijven.
De minister dient de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Oe Thant te ver
zoeken ook protest aan te tekenen, aldus
de heer Jongeling.
Het Kamerlid vraagt of de mededeling
van de president dat Indonesië. Nederland
en secretaris-generaal Oe Th int hebben af
gesproken dat de daad van vrije keuze
voor de verantwoordelijkheid van Indone
sië zal zijn een interpretatie is van het
Newyorkse akkoord, of dat inderdaad een
afspraak is gemaakt en wanneer deze af
spraak dan is gemaakt.
(Van onze correspondent)
UTRECHT. Volgend jaar hoeven
ongeveer 14.000 goedgekeurde jongens
bijna een vijfde deel niet in mi
litaire dienst. Zij worden „buitenge
woon dienstplichtig" omdat defensie
maar rond 50.000 dienstplichtigen no
dig heeft, terwijl er rond 64.000 door
Ie keuring kwamen.
Binnenkort krijgen de gelukkigen
bericht van het gemeentebestuur van
hun woonplaats. Pas in geval van oor
log of andere ramspoed zal het vader
land een beroep op hen doen.
Blijft de vraag van de jaloerse
dienstplichtige, wie nu eigenlijk be
paalt dat hij wèl en zijn goedgekeurde
buurjongen niet de dienst in gaat. Het
antwoord luidt: de computer.
Het elektronisch rekentuig van de
militaire keuringsdienst en de inde-
lingsraad wordt „gevoed" met alle
keuringsresultaten van de tienduizen
den goedgekeurden. Vervolgens begint
de machine de minstgeschikten uit die
massa te schiften, net zolang tot er
genoeg overblijven voor de werkelijke
behoefte van defensie.
De computer is gevoed met de ge
gevens van de zogenoemde „abohzis-
combinaties". Dat zijn keuringsnor
men voor algemeen bovenlichaam, on
derlichaam, horen, zien, intelligentie
en stabiliteit. Voor alle categorieën
worden cijfers gegeven: 1 is het beste.
5 het slechtste.
Geeft men de computer opdracht de
goedgekeurden uit te selecteren die de
minst-gunstige combinatie van eigen
schappen voor de dienst hebben, dan
vergelijkt en combineert deze feilloos.
Veertienduizend man worden uitge
kozen als buitengewoon dienstplichtig
en dezen hoeven niet in dienst.
Omdat het aantal overtollige goed
gekeurden ieder jaar wisselt afhan
kelijk van de groep Nederlanders in
de juiste leeftijd en de behoefte van
defensie zijn er geen vaste normen
aan te geven volgens welke de com
puter deze „afval-race" houdt. Het
minder geschikt zijn, is uitsluitend een
relatieve beoordeling, die wordt be-
Daald door de werkelijke behoefte van
het leger en het aanbod van goedge
keurde jongens.
Wie zijn nieuwsgierigheid (of woe
de) niet langer kan bedwingen en op
het stadhuis, afdeling militaire zaken,
om inlichtingen vraagt, moet dus geen
exact antwoord verwachten. Het komt
erop neer, dat wie wel wordt opgeroe
pen. kennelijk bruikbaarder is voor de
verdediging van het vaderland dan
degene die, goedgekeurd, thuis mag
blijven. Het is een schrale troost, dat
wel.
