De buikdans gaat
verdwijnen
„Postorderen" in rariteitenerotiek en pseudo-wapens
MALARIA EINDELIJK ONDER CONTROLE?
k
Buikdansschool
in New-York
ZATERDAG
AUGUSTUS
1968
ALOUDE OOSTERSE TRADITIE ONTAARDT
TOT COMMERCIEEL TOERISTENVERMAAK
'1.1
H. C.
(Van een onzer
DE BUIKDANS begint hier en daar in
ongenade te vallen. Vele moderne regeer
ders in oosterse landen willen het buik
dansen afschaffen, andere hebben dit oer
oude vermaak reeds aan strenge beper
kingen onderworpen. Maar niet in de eerste
plaats uit zedelijkheidsoverwegingen. Veel
eer ziet men de buikdans als beschamend
voor de „image" van land en volk. „Een
feodaal gebruik, dat in de dagen thuishoor
de dat er nog khaliefen en sultans waren,
maar dat in een moderne, progressieve
staat niet meer op zijn plaats is", aldus de
afschaffers. Het is echter zeer de vraag of
een officieel verbod het buikdansen zal
kunnen uitbannen. De oosterling is een
ware artiest in het ontduiken van wetten
die zijn portemonnee schaden. En een
Oriënt zonder buikdanseressen zou, dat
redacteuren)
staat vast, veel minder aantrekkingskracht
op de Westerse toeristen uitoefenen. Daar
komt bij dat deze pikante, zinneprikkeien-
de dans door een eeuwenoude traditie als
het ware geheiligd is. Weliswaar geeft de
Koran in verschillende „soera's" strenge
voorschriften tegen onbetamelijk bloot (een
islamietische vrouw mocht in het openbaar
officieel slechts haar ogen, handen en voe
ten tonen), maar sinds de afschaffing van
de gezichtssluier in vele oosterse landen
neemt men het met die voorschriften niet
zo nauw meer. En een uitdrukkelijke ver
oordeling van de buikdans „an Sich" valt
volgens de schriftgeleerden nergens uit de
bijbel der Mohammedanen af te leiden.
Besloten voorstellingen van buikdanseres
sen zijn dan ook altijd in het Oosten getole
reerd geworden.
DE BUIKDANS, waarbij het aange
duide deel van de vrouwentors onbe
kleed wordt getoond, en wel in gedurig
golvende en wiegelende „slangachtige"
bewegingen, zal, indien volbracht zon
der de begeleiding van al te uitdagende
grof-zinneprikkelende gebaren, nauwe
lijks aanstoot geven. Maar in sommige
nachtclubs en „verdachte lokaliteiten"
waar zulke dansen met allerlei sen
suele en erotische verlangens oproepen
de gesticulaties, standen en houdingen
plegen te worden uitgevoerd, kan dit
een effect sorteren, zó geraffineerd en
tegelijkertijd zó sensationeel, dat geen
strip-tease er tegen op kan.
Een eeuwenoude traditie, werd hier
boven gezegd. Dat is niet overdreven,
want ettelijke passages in de verhalen-
reeks van Duizend-en-een nacht zins-
spelen op deze dans en op de werking
die ervan uitgaat, zo onder andere de
geschiedenis van Ali Baba.
Waarschijnlijk moet de buikdans wat
zijn oorsprong betreft worden gezien
als een onderdeel van de magische
vruchtbaarheidsriten in een ver ver
wijderd, half-mytisch verleden, duizen
den jaren voor het begin der huidige
tijdrekening.
Bewaard gebleven berichten omtrent
de Ishtar-eredienst in het oude Baby-
lonië verhalen, hoe op het feest dezer
godin van de liefde en de vruchtbaar
heid haar priesteressen na de ceremo
niële dans ter ere van hun hoge ge
biedster gewoon waren, zich te geven
aan de mannen, die hen begeerden.
De „tempel-prostitutie", waarvoor
soms een offergeschenk, soms ook
niets gevraagd werd, gold als een „ge
wijd" en symbolisch-geladen gebruik:
de priesteres die zich eraan onderwierp
werd geacht, hierdoor de gelijke van
Ishtar, ja, Ishtar zelf te worden. Soort
gelijke zeden kwamen ook elders in het
antieke West-Azië voor. Zo in Phoeni-
cië, waar Astarte als godin van de
liefde, de vruchtbaarheid en. de
maan werd vereerd. Door de heidense
Kanaanieten werd zij, zoals op ver
scheidene plaatsen in het Oude Testa
ment vermeld staat, onder de naam
Astaroth aanbeden en vermoedelijk op
overeenkomstige wijze gediend.
MAAR WAT eens, in een barbaars
verleden nog als een min of meer
„sacraal" hoogtepunt in het volksbe
staan gold, ontaardde van lieverlede in
wilde orgiën en wellustige uitspattingen
die naderhand door meer en meer wei
denkenden als een ruw, zedeloos volks
vermaak werden gebrandmerkt. Ten
slotte, in de laat-Romeinse tijd geraak
ten deze praktijken, althans in het open
baar, geheel en al in onbruik.
De buikdans in de vorm zoals men
die nu kent is dan ook niet te beschou
wen als 'n regelrechte voortzetting van
de oud-Babylonische of Phoenicische
priesteressendansen, waarvan trou
wens geen gedetailleerde beschrijvin
gen zijn overgeleverd.
Wel ligt er evenzeer een element van
rituele vruchtbaarheidsinvocatie aan
ten grondslag, maar in zijn huidige
(overigens al sterk verbasterde) vorm
vertoont de buikdans uitgesproken
Voorindische kenmerken. Het nadruk
kelijk „accentueren" van de navel als
middelpunt van de aandacht kan hier
worden gezien als een zinspeling op de
lotus-mystiek, die onder andere in het
Boeddhisme van Tibet en Nepal nog te
herkennen is in het eindeloos herhaald
„Om mani padme, hum" (vrij ver
taald: het al-kleinood is in de lotus:
amen).
DE MET talrijke moedra's (gebaren)
uitgevoerde buikdans zou door Laksh-
mi,gemalin van de god Vishnu, zelf
het eerst gedanst, en daarna aan haar
dienaressen onderwezen zijn. De naam
Lakshmi zo goed a Is zeker verwant
met het latijnse woord „lascivus", dat
„wulps" betekent. Een andere naam
voor dezelfde godin leeft tot op Java en
Bali voort als Dewi Sri, de godin van
de rijst. Hier duikt het oeroude vrucht
baarheidsmotief weer op, dat zich trou
wens ook manifesteert in de aan gol
vend graan herinnerende bewegingen
van de buikdanseres.
Zozeer stond deze dans aan de Voor
indische vorstenhoven van vijftien, zes
tien eeuwen geleden in ere, dat de
toenmalige Guptakoningen zelfs hun
gouden scepters met voorstellingen van
deze dans sierden.
MAAR de boeiendste verbeeldingen
van dit ontwerp prijken in reliëf aan
de wanden van de nu bijna twaalf eeu
wen oude Boroboedoer op Midden-Java.
De danseressen, die daarop te bewon
deren zijn, verzinbeelden één van de
wereldse verlokkingen, waaraan de
Boeddha zich ontworstelt om onbelem
merd te komen tot de ontdekking van
„het ware pad". Zelfs de volmaakst
uitgevoerde buikdans heeft hem niet
van zijn verheven doel kunnen af
houden.
(Van een onzer verslaggevers)
ALKMAAR Wat wilt u? De
huid van een Bengaalse konings
tijger? Zeg het mij maar, ik weet
er wel aan te komen. Of hebt u
liever een pantervacht? Ik lever ze
met en zonder kop of zonder staart.
Documentatie, meneer, dat is ra
zend belangrijk voor een post
orderbedrijf. Weten wat je alle
maal kunt krijgen en waar je het
kunt krijgen. De heer P. Elzinga
uit Noord-Scharwoude lijkt in de
verste verte niet op een dikdoene
rige scharrelende zakenman, hij
heeft meer van een gereformeerde
dominee. Een paar jaar geleden is
hij via het reclamevak in het post
orderbedrijf en in Noord-Schar
woude terechtgekomen.
HIJ MAAKT er een zeer bijzonder
bedrijf van waar je tegen goed geld
de meest vreemdsoortige zaken kunt
krijgen.
Maar het meest interessant zijn z'n
hobby- en verzamelartikelen en voor
al zijn wapencollectie. Bouwdozen van
klassieke auto's, vliegtuigen, zeiljach
ten maar dan ook met alle gegevens
erbij en met eventuele nalevering van
onderdelen.
„Als je geen gegevens kan verschaf
fen, verkoop je veel moeilijker. Je
moet belangstelling kweken en die voe
den. Je verkoopt je eigenlijke kennis
van zaken en daarom zijn mijn stan
daardwerken over verzamelobjecten
ook een belangrijk onderdeel van mijn
bedrijf geworden. Je moet service bie
den, bepaalde onderdelen naleveren,
reparaties verrichten. Dat is wel een
nadeel, maar het voordeel is, dat er
veel belangstelling voor dat soort arti
kelen is. Een Duits veldkanon uit 1712
een Chinees vestingkanon, 50 delig
stormgeschut uit de 80-jarige oorlog,
waar vind je die?"
„DIT IS mijn nieuwste artikel, een
model van een blijde (middeleeuwse
stenenwerper), precies in verhouding
gemaakt. Een enorm decoratief ding.
niet? Een steenwerptuig staat er in
het woordenboek, maar ze wierpen er
ook afgehakte hoofden van gevangenen
mee over de kasteelmuren. Of stin
kende kadavers en ander vuil, omdat
ze dan zo lekker de pest konden krij
gen in het belegerde kasteel".
Dit ding gaat als bouwdoos ver
kocht worden voor 49,75. Uit Italië
komt 't. En dat daar is een morgen
ster. Knuppel met punten, precies ge
kopieerd uit het wapenmuseum in Ma
drid. Het komt ook uit Spanje. Ieder
een noemt het hier een „Goedendag",
maar ik ben er achter gekomen dat
dat iets heel anders is".
„DAT SLAGZWAARD en die piek
komen ook uit Spanje: allemaal 59,75.
De lijfwachten van de paus lopen nog
met die dingen. Ik lever ze wel aan
antiquairs en die zien er echt geen
been in ze nog voor echt te verkopen
ook. Aan echte kan ik trouwens ook
nog wel komen, maar dan zijn ze vijf
honderd gulden. Die kunnen ze niet
meer maken. We hebben er de am
bachtsmensen niet voor".
Een antieke marinedolk. Arabisch
kameelruiterzweep, venusdolk, duelde
gen, zwaarden uit de tijd der kruis-
plastic. „Ideaal op vakantie voor da
mes die bevreesd zijn voor aanrandin
gen; boeren die vogels willen verja
gen kunnen er ook hun voordeel mee
doen".
„Natuurlijk is de politie bij me ge
weest, maar alles wat onder de wapen
wetten valt, is bij mij echt niet ver
krijgbaar.
De enige realistische handel die ik
heb zijn die boeken als „Erotiek in de
film" en de „Encyclopedie der erotiek"
drie delen voor 280 van Kurt Desch
uit Bazel. Die dingen kopen de men
sen gemakkelijker schriftelijk dan per
soonlijk. De drempelvrees is er altijd,
ook voor het aanschaffen van de dure
naslagwerken. De meeste komen uit
Amerika, boeken over het wilde wes
ten, over wapens, zedengeschiedenis-
„IK HEB ook de recherche al een
paar keer hier gehad. Onder andere
na die overval op een van Gend en
Loos-wagen. Heeft u dat wapen in uw
collectie? vroegen ze. Per type gaan
er enkele honderden de deur uit, maar
ze zijn alle niet „te echt", want dan
mag het niet. Ik heb er nog nooit een
proces-verbaal voor gehad en zal het
niet krijgen ook".
„DE WEG NAAR het sterren
dom" staat er op een gevelschildje
op nummer 138 west in Newyorks
53ste straat. Daarachter verschuilt
zich wat waarschijnlijk de eerste
school voor buikdanseressen op het
westelijk halfrond mag heten.
Leidster van de dansschool, Sere
na Wilson, artiestennaa m Serna
(klassieke balletopleiding, historica
en deskundige op het gebied van de
oosterse danskunst) zegt: „toeval
lig hoorde ik eens dat er een groot
tekort was aan buikdanseressen in
de Verenigde Staten. Toen kreeg ik
de ingeving om deze school te ope
nen. Ik begon met één leerlinge,
een secretaresse, die er als het
ware voor was geschapen.
Zij is nu een van de groten uit
het vak, als je het zo mag noemen.
„Ja, het blijft natuurlijk amuse
ment voor nachtclubs, maar het
grootste deel van de veertig leer
lingen denkt er niet over om er
een beroep van te maken", bekent
ze. „We krijgen hier tieners, kan
toormeisjes en huisvrouwen, die
een gymnastiekclubje te saai vin
den. Ze doen aan de lijn en onder
werpen zich hier aan de vrij in
spannende oefeningen, die aan het
eigenlijke dansen vooraf gaan. Er
is zelfs een 55-jarige actrice bij,
die gewoonlijk karakterrollen
speelt, en ook een 65-jarige groot
moeder, die met plezier elke les
volgt".
In twintig lessen weet zij de
meeste leerlingen de grondbeginse
len nog heel eenvoudige
lichaamsbewegingen bij te bren
gen. Naar de mate van geoefend
heid zijn de danslustigen ingedeeld
in eerste- en tweede jaars. Per
cursus van tien lessen bedragen de
kosten veertig dollar (zo'n 150 gul
den).
Aan het eind van het seizoen
mogen de mannen een demonstra
tieavond in de dansschool mee
maken. Serena noemt dat haar
„surpriseavond". Waarom? „Ach",
zegt ze, „omdat telkens weer blijkt,
dat mijn leerlingen de exotische
kant van hun dansopleiding voor
hun echtgenoot of vriendje hebben
verzwegen. Het is telkens een ple
zierige verrassing voor de gasten".
DE VOORMALIGE Utrechtse
Turk, de heer Unal Temel, (eige
naar van restaurant Istanbul in
Amsterdam waar gedurende het
weekeinde van tijd tot tijd echte
Turkse buikdanseressen optreden)
gevraagd naar zijn commentaar
„Als oefening om een soepel
lichaam te krijgen is het aardig.
Maar de echte dans kan een vrouw
boven de vijftien niet meer leren.
Buikdanseressen in Turkije worden
vanaf hun prilste jeugd opgeleid.
Ze zijn op haar best tussen de vijf
entwintig en vijfendertig jaar". Als
bewijs daarvan liet hij ons een
keuze maken uit een serie foto's
gemaakt van zijn intussen al
weer naar Turkije teruggekeerde
danseres Soeleika.
Commentaren van Nederlandse
bezoekers aan „restaurant Istan
bul" na het optreden van Soeleika
die tussen en op de tafels danste:
Eerste vrouw: „Goed hoor, ik
wou dat ik nog zo lenig was".
Tweede vrouw: „Het lijkt me een
lucratief beroep, al dat kleingeld in
het behaatje en het groot geld on
der haar ceintuur". (De gasten
mogen de buikdanseres belonen
voor een optreden aan hun tafeltje,
door haar wat geld toe te stoppen).
Een man: „Och het gaat wel
Niet opwindend, als u dat bedoelt.
Voor mij is het net een dagje naar
de bollen".
„ER MAG in het buitenland veel
meer op vuurwapengebied. Ik zou u
zo een pistool uit Italië kunnen leveren
voor minder dan vier gulden. Dat is
heel eenvoudig om te bouwen tot echt
wapen. Dat mag hier natuurlijk
niet en dat is maar goed ook, denk
maar aan die revolvermoorden op do
minee King en Robert Kennedy in
Amerika".
Model van een blijde of steen
werper (bovenste foto), het
nieuwste succesartikel van het
Noordscharwouder postorderbe
drijf. Daaronder een Frans duel
pistool anno 1840 en een Beiers
ruiterpistool uit 1812.
tochten, maar ook pseudo-vuurwapens.
Zijn Winchester anno 1894, de beroem
de Colt Peacemaker zijn realistische
kopieën op ware grootte. Mannen met
wild-west-afwijkingen hebben zich he
lemaal door hem laten „aankleden".
Een hele collectie antieke en moderne
geweren, pistolen en revolvers. Sommi
ge knallen heel hard en heel echt ook,
maar de munitie is gelukkig wel van
(Van een onzer redacteuren)
ENIGE TIJD GELEDEN (Erbij van
18 mei) hebben wij melding gemaakt
van een grootscheeps offensief tegen
de malaria tropica, ontketend door de
Wereldgezondheidsorganisatie WHO. In
de broedplaatsen van malariamuggen
in de omgeving van Bombay zijn toen
duizenden guppies en andere larven-
etende visje uitgezet die de anofeles-
larven (dragers van de malaria-para
sieten) zouden moeten uitroeien. Dit
experiment is nog in volle gangmaar
inmiddels is er uit Amerika ander ver
heugend nieuws van het malariafront
te melden. Parke, Davis Coeen
farmaceutische industrie in Detroit,
heeft n.l. zojuist een nieuw anti-mala
riamiddel aangekondigd, dat na één
enkele injectie afdoende bescherming
zou bieden tegen de ziekte gedurende
tenminste vier maanden.
VOLGENS dr. R. E. O'Connor, di
recteur van de researchafdeling van
Parke, Davis Co., is het nieuwe
middel, Calomar geheten, het resultaat
van zeven jaar vorsingswerk. Vier jaar
lang zijn er uitgebreide proeven mee
genomen in Azië, Afrika en Latijns-
Amerika, zowel als in de V.S. zelf
en daarbij zou gebleken zijn dat Calo
mar effectief, goedkoop en gemakke
lijk toe te dienen is, terwijl het geen
schadelijke nevenverschijnselen ver
oorzaakt. De behandeling bestaat uit
een injectie met Calomar, dat lang
zaam in de bloedstroom wordt opge
nomen. De hoeveelheid werkzame be
standdelen is voldoende om een im
muniteit van vier maanden of langer
te garanderen. Om eventueel reeds in
het bloed aanwezige malaria-parasieten
te vernietigen geeft men gelijktijdig
met de Calomar-injectie een Camoquin
tablet, een ander anti-malariamiddel
van het genoemde concern.
DR. O'CONNOR zegt dat het grote
pluspunt van Calomar zijn lange wer
kingsduur is. De totnogtoe gebruikelij
ke anti-malariamiddelen zijn pillen of
tabletten die slechts een kortstondige
bescherming bieden en die men dus
regelmatig moet blijven innemen. Dat
was vooral bij grote bevolkingscam
pagnes in de ontwikkelingslanden een
enorme handicap. Men moest n.l. met
tussenpozen van ten hoogste twee we
ken steeds opnieuw voldoende tabletten
aanvoeren en distribueren. Men had bo
vendien weinig zekerheid dat alle ge
gadigden steeds op tijd hun pillen ble
ven slikken. De lange beschermings-
duur van Calomar vereenvoudigt die
procedure aanmerkelijk en spaart bo
vendien distributie- en administratie
kosten.
HET NIEUWE MIDDEL zou afdoen
de bescherming bieden tegen de drie
voornaamste malaria-stammen, t.w.
Plasmodium vivax, Plasmodium falci
parum en Plasmodium malariae. Het
kan zonder gevaar voor complicaties
of nevenwerkingen worden toegediend
aan mensen van alle leeftijdgroepen
en biedt, daardoor, aldus dr. O'Con
nor, meer dan enig ander thans bekend
medicament de mogelijkheid om de ge
vreesde ziekte eindelijk onder controle
te krijgen.
