DE STERRENHEMEL IN SEPTEMBER
VERSLAG VAN
EEN ZOMER
igestipt
PANDA EN DE SUPERSCHAT
m
ft
POLLE, PELLI EN PINGO
Ons vervolgverhaal
Zonsverduistering
op 22 september
Eisenhower gaat
gestaag vooruit
8
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1968
POOLSTER£f
steenbok •^JrrT
^rlcA "1
Kees Stip
Heel
daar
bassist
rookt
Brandaris
Die bassist
heeft gelijk!
Omdat Brandaris
goed zwaar is.
Stuk peer in luchtpijp
AnS, (jZ
F
O
Een Peruaanse roman door
Julio Ramón Ribeyro
8)
Toen ze even later bij me waren zei
Tuset sarcastische: Je hebt gewon
nen hoor! Leticia scheen al lang ver
geten dat we een wedstrijd hadden
willen houden. Verstrooid plukte zij
heidebloempjes en maakte er 'n boe
ket van. Voor jou, zei ze en gaf
het boeketje aan Tuset.
Ik draaide hen de rug toe en klom
verder naar het kruis. Ik voelde me
beledigd. Het uitzicht dat zich op de
top voor mij opende schonk me pas
enige troost; aan de bergwanden han
gende eucalyptusbomen, kleine, een
zame nederzettingen, rode paden,
met sneeuw bedekte bergketens in de
verte en in het oosten een donker ge
tinte hoogvlakte, die vervaagde in
de nevel van de horizon. Daar moesten
zich de tropen bevinden, de wilder
nis, het dal van de Maranon. Alfredo
die me nageklauterd was, keek in de
andere richting. Ik begreep wat hij
zocht: de zee.
Nadat ik mijn naam in het kruis
had gekrast, zoals door alle vreem
delingen daar werd gedaan, begon
nen we aan de afdaling. Toen we on
geveer halverwege de helling waren
begon het te regenen. Gelukkig wa
ren we niet ver van de hut een
soort uit stro gevlochten schuilplaats.
We dromden naar binnen. Leticia was
stil en haar blik verried dat zij met
haar gedachten heel ergens anders
vertoefde.
Ik wil slapen, zei ze opeens en zij
strekte zich op de grond uit.
Het halve donker was prettig. Tu
set ging dicht bij haar hoofd zitten
en keek peinzend op haar neer. Soms
keek hij op, naar Alfredo en mij als
of het hem speet dat wij er waren.
Hij maakte met zijn hand opvallend
doelloze bewegingen, tot hij eindelijk,
als bij toeval, de hand van Leticia
aanraakte. Ik wendde mijn blik af.
Toen ik later weer keek had Tuset
zijn hand teruggetrokken. Op de rug
van zijn hand was een bloedige
schram te zien. Leticia deed alsof zij
sliep, maar er speelde een glimlach
om haar mond.
Het begon al donker te worden
toen wij doorweekt, smerig en hon
gerig in San Gabriel aankwamen.
We waren alle vier in een slecht hu
meur. Op de terugweg hadden we
ternauwernood een woord met elkaar
gewisseld. Ik besloot naar bed te
gaan en niet aan het avondeten deel
te nemen.
Ik was juist bezig me uit te kleden,
toen Felipe me riep. We sliepen in
dezelfde kamer, waar we slechts
door een houten scherm van elkaar
gescheiden waren. Ik ging naar zijn
afdeling toe en zag hem op zijn bed
liggen. Op het nachtkastje stond een
fles aguardiente.
Waar heb je gezeten? vroeg hij.
Je bent helemaal smerig. Ga je
gauw omkleden en trek je mooiste
pak aan. Don Evaristo is er, de rijk
ste kerel uit de omtrek. Een interes
sante vent.
Ik dacht dat hij een beetje dronken
was. Zijn gebaren waren nog wel
normaal, maar zijn tamelijk Chinees
gevormde spleetogen lagen diep in
de kassen, zodat ze deden denken
aan twee flikkerende spleetjes. Op
het moment dat hij een glas aguar
diente inschonk en me aan spoorde
om eens te proeven, viel er een
schaduw door de kamer. Alfredo trad
binnen. Teon hij Felipe zag bleef hij
als verlamd op de drempel staan en
keek hem verschrikt aan.
Wat moet je hier? schreeuwde
Felipe en hij deed alsof hij hem de
drank in het gezicht wilde slingeren.
Met een sprong maakte Alfredo dat
hij wegkwam.
Ik snap niet wat er met die knul
is, zei Felipe. Hij haat me en be
spioneert me Of kwam hij voor
jou? Die wordt nog even gek als mijn
oom Jacinto!
Jacinto is niet gek, protesteerde
ik.
Ze zijn hier allemaal gek Voor
uit ga je omkleden. En smeer slan-
gevet onder je voetzolen, want er
zal vannacht worden gedanst tot de
vloer eronder bezwijkt.
Een half uur later trad ik de grote
sala binnen. De gasten waren reeds
allemaal verzameld. Leonardo had
een grijs wollen pak aan en prach
tige kalfsleren laarzen. Erna en de
..gringa" hadden zich opgetuigd. Ze
hadden hun lippen zwaar aangezet,
zodat deze nog vleziger leken dan an
ders. Jacinto liep, met zijn hoed op,
van de ene groep naar de andere en
knikte automatisch op alles wat er
tegen hem werd gezegd. Tuset pro
beerde muziek te krijgen uit het gro
te radiotoestel. Jisha een jonge indio
die als majordomo fungeerde, ont
kurkte flessen. Met uitzondering van
Daniel die in een krant zat te lezen,
was iedereen in een vrolijke stem
ming. Van het middageten af hadden
ze onafgebroken de alcohol aange
sproken. Ollanta en Alfredo kwamen
kort na mij binnen. Niemand scheen
te ontbreken.
Leticia voelt zich niet goed, hoor
de ik tante Erna zeggen. De in
spanning van vanmiddag is mis
schien een beetje te veel geweest.
Felipe riep me, om me aan don
Evaristo voor te stellen en op dat
zelfde ogenblik kwam een vrouw de
sala binnen. In het eerst herkende
ik haar niet. Ik was er zo aan ge
wend om Leticia in rijbroek te zien,
dat haar verschijning me nu volko
men in de war bracht: zij had een
nauwsluitende rode jurk aan en
droeg schoentjes met hoge hakken;
haar haar golfde elegant over haar
schouders. Zij kwam naar mij toe,
bleef staan, verschikte iets aan de
ceintuur van haar jurk en liep daar
na zonder een woord te zeggen door
naar de volwassenen.
Felipe bleef haar nakijken. Toen ik
op hem toetrad hoorde ik hem tegen
de rijke don Evartio zeggen: Die is
al rijp om te trouwen. Tuset zal niet
lang meer hoeven te wachten. Er
stond een glas bier binnen mijn be
reik. Ik nam het instinctmatig op en
dronk het, met de ogen dicht, achter
elkaar leeg.
(Wordt vervolgd).
De planeet Mercurius staat deze maand te ongunstig
om te kunnen worden waargenomen. Ook Venus zal
moeilijk te vinden zijn, maar hier maakt men op het
einde van de maand een kans mits de horizon 's avonds
in het westen helder is en men de nodige ijver en geduld
aan de dag kan leggen. De planeet is wel heel helder
maar staat zo dicht bij de zon dat zij bijna verloren gaat
in de geweldige stralengloed. Hierdoor moet men haar
opzoeken op het ogenblik dat de zon al onder is, maar
Venus nog niet; dus kort na zonsondergang, laag in het
westen. Ook Mars doet weer zijn intrede aan het firma
ment; deze planeet dient 's morgens vroeg te worden
gezocht. Mars is aanzienlijk zwakker dan Venus en heeft
een opvallende rode kleur. Zij verwijdert zich. zoals
Venus, langzaam van de zon en wordt dus voortdurend
beter zichtbaar. Men kijke op het einde van de maand
vóór zonsopkomst in het oosten. Vlak naast Mars staat
de ster Regulus. iets helderder dan Mars maar niet zo
roodachtig van kleur. Jupiter staat voor ons, aardbewo
ners, thans precies in de richting van de zon en is dus
niet waarneembaar. Saturnus, de verst verwijderde pla
neet nog met het blote oog zichtbaar, is daarentegen
gemakkelijk op te sporen. Zij is een groot deel van de
nacht waarneembaar in het sterrenbeeld Vissen. Iets na
middernacht staat de planeet pal in het zuiden, en is
duidelijk te zien als het helderste hemelobjekt in deze
hemelstreek. Op 10 september en de dag ervoor en
erna kan men de verplaatsing van de maan ten opzichte
van Saturnus goed gadeslaan. Eerst staat de maan een
heel eind ten westen (rechts) van de planeet, maar snel
komt zij naderbij en op 10 september om 6 uur passeert
zij precies ten noorden ervan. De volgende dag zal men
merken, dat de maan, die intussen verder naar Laatste
Kwartier afzakt, zich alweer een stuk ten oosten van
Saturnus bevindt. Tien dagen later, op 20 september,
arriveert zij bij Mars. Haar sikkel is inmiddels uiterst
smal geworden. Op 22 september schuift
de maan voor de zon en veroorzaakt hier
door een zonsverduistering. Voor onze
streken zal de zonneschijf slechts gedeel
telijk aan het oog worden onttrokken en
het verschijnsel zal hier dus minder
spektakulair zijn dan in sommige gebie
den van Azië waar de zon totaal zal
worden verduisterd. De volgende tijd
stippen geven voor onze omgeving het
ogenblik dat de maan voor het eerst de
zon raakt (begin van de verduistering of
eerste kontakt), het ogenblik van het
maximum, en die van het einde van de
verduistering (laatste kontakt). Eerste
kontakt circa 10.30 uur; Maximum circa
AREND
11.28 uur; Laatste kontakt circa 12.26
uur. De maximale grootte van de ver
duistering bedraagt 0,40. Dit wil zeggen
dat, als men de diameter van de zon
gelijk aan 1 stelt, 40 honderdste daazvan
ADVERTENTIE
aan het oog onttrokken zal worden. Voor
het observeren van deze zonsverduiste
ring maakt men best gebruik van een
zwart beroet glas of diepzwart fotogra
fisch negatief om gevaarlijke verblinding
te voorkomen. Van 31 augustus tot 30
september korten de dagen met 1 uur
56 minuten. Hierbij rekent men voor de
dag de periode die begint bij de aanvang
der schemering vóór zonsopkomst en ein
digt bij het einde der schemering na
zonsondergang. Maan: Volle Maan op 6
september om 23.07; Laatste Kwartier
op 14 september om 21.31; Nieuwe Maan
op 22 september om 12.08; Eerste Kwar
tier op 29 september om 6.07. Om de
kaart te richten moet men haar boven het
hoofd houden en het noorden laten sa
menvallen met de noordelijke horizon. De
stand van de hemel is die op 15 septem
ber te 21 uur. Voor vroegere tijdstippen
de kaart draaien in de richting van de
wijzer van het uurwerk, voor latere tijd
stippen in tegenovergestelde richting. De
plaats van de maan is voor enkele tijd
stippen aangegeven; de getallen duiden
de dag van de maand aan. Ook is de po
sitie van Saturnus (S) aangegeven. De
stippellijn die door de Zwaan gaat, duidt
de hartlijn van de Melkweg aan. De an
dere gestippelde lijn is de ekliptika (die
renriem of Zodiak); de zon, de maan en
de belangrijkste planeten bevinden zich
steds in de nabijheid van deze lijn.
Zulke stiekemerds Altijd hadden
we gedacht dat Heineken en Amstel
eikaars bloed wel konden drinken. Nu
blijkt het eikaars bier te zijn, en alles
is opeens één pot schuimend nat.
..Bier om in te happen", heeft Heine
ken gedacht, en hij heeft meteen maar
een hap genomen van honderd miljoen.
Als ik zoveel geld had zou ik maar
de helft besteden, en de rest opmaken
op een eiland zonder water. Met een
paar kratjes bier in de koelkast bleef
ik dan tenminste mijn eigen consument
want daar moeten zulke zaken het van
hebben, en ik hield in elk geval een
paar flesjes over om een briefje naar
huis te schrijven, hoewel zulke eilan
den meestal niet zijn om over naar
huis te schrijven.
Was dit het enige geval van een groot
concern dat een ander opslokt, dan kon
je nog zeggen: twee handen op één
bierbuik, en zand erover. Maar het
schijnt in de lucht te zitten. Vrijwel op
hetzelfde moment komt het bericht
dat de Koninklijke Zout-Organon er
een paar miljoen tegenaan gegooid
heeft om de Koninklijke Dobbelman
in de zoutgreep te nemen. Zoveel ko
ninklijkheid bij elkaar kan alleen maar
koning klant ten goede komen. Mis
schien kan Dobbelman zelfs weer de
slagzin „Dobbelman lekker man" in
voeren, want totnogtoe tvas de smoak
van zijn waspoeder uitgesproken flauw.
En daar is op dezelfde dag de mede
deling dat de Rotterdamse verzeke
ringssociëteit R.V.S. een fusie aan
gaat met de Haagse assurantie maat
schappij de Zeven Provinciën. De
R.V.S. heeft van kindsbeen af mijn
aandacht weten te boeien door een nog
steeds in ere gehouden reclamebord,
waarop in silhouet een bejaarde heer
en een bejaarde dame in bejaarde kle-
dding te zien zijn, waarvan de heer
een paraplu boven het hoofd van de
dame houdt. De bijgevoegde tekst is
een van de kortste die er ooit in de re
clame zijn toegepast: hij bestaat uit
sluitend uit de letters R.V.S. Onder het
volk heeft zich de legende gevormd
dat dit een afkorting zou zijn voor
„regenverzekering". De nauwe samen
werking die deze maatschappij in het
vervolg zal hebben met de Zeven Pro
vinciën staat er ook voor de kenners
van onze maritieme historie borg voor
dat de verzekerden niet van regerings
wege een bom op hun paraplu krij
gen.
Zo worden, als in de oertijd, kleine
monsterondernemingen ingeslikt door
grotere, en deze door nog grotere. Als
dat zo doorgaat zal het niet lang meer
duren of het hele Nederlandse be
drijfsleven is aangekoekt tot een mon
sterlijke monsteronderneming, sterk
genoeg om zich te wijden aan het ver
slinden van buitenlandse monsters, tot
hij de aarde en een heelal beheerst, en
tenslotte wordt opgehapt door Albert
Heijn. Dan krijgen we de tijd niet om
oud te worden.
60. Op het moment dat Panda en Bill Dollar de
hut inkeken om naar het spook te kijken., gooide die
een tafel naar buiten. Het zware voorwerp suisde recht
op hen af en ze konden nog maar net op tijd duiken.
„Boeoeoe!" riep de Vliegende Zeelander, die de beide
toeschouwers had gezien. „Wee u! Wee u! Kom niet
in mijn pad want dan zal ik u verknipperen. Voort
met u lieden, ofwel Exit in Vitesse, zoals de oude
geesten plachten te roepen!"
Met die woorden greep hij enkele stoelen en wierp
die naar Panda en Bill. Die wisten niet veel beters
te doen dan de benen te nemen.
„Een heel onprettig spook.mompelde de buiten
lander hijgend. „Zijn fotografisch gevoel deugt niet!"
„Hij deugt helemaal niet!" riep Panda. „Ik vind
het echt niet leuk dat hij met mijn meubelen gooit!"
„Op dat schip daar wordt met meubelen gegooid.
prevelde een agent van de waterpolitie, die op dat
moment aan kwam varen. „Dat lijkt me niet pluis. Ik
ga een onderzoek instellen!"
WASHINGTON (AP) Ex-president
Eisenhower gaat gestadig maar „begrij
pelijkerwijze langzaam" vooruit na zijn
jongste hartaanval, zo hebben de artsen
bekendgemaakt. Hij mag lezen en zijn
keuze is daarbij op cowboyromans ge
vallen
ADVERTENTIE
LEEUWARDEN In Nijenholtpade is
de 7-jarige Roelof Koen gestikt toen een
stuk peer in zijn luchtpijp schoot.
De jongen reed met zijn vader mee op
een platte wagen. Terwijl hij een peer at,
viel hij er af. waardoor hij een stuk peer
in zijn luchtpijp kreeg.
!K SNAP HETlWJ TRACHT-
re ons eruit re neemt
VOOR EEN SPOTKOOPJE,
OM oe -JACHTHA VEN MST
6R0V£ WINST DOOR Tê
VÉRKOPEN.
HEB... bAT IS b£ VENT
bit ons urr be jachthaIk, aiarco!
VEN WtlbE U/TROPENF A
MA6 IK Jé VOOR-
STEUéN ROY
PASPER, bE SOU
bE MAKELAAR IN
ONROEREND 60ED
KOM OP, SATAN - Her
DER
MASQUE NADERT'
samLeff
Pi B
WE JIJM ER NU BIJNA
SPUITEN MAAR
SNEUE HÜIP
WAARD
W/AT MOET DAT?
KAM IK NIET EENS
OW66STOORD MIJN
VREDESPIJP
R0KE.M
u
M
K
T
J
I
1230. De duisternis was reeds ingeval
len, maar nog altijd was Bram niet te
rug.
Karo was ongerust, maar durfde het
Tutu niet te zeggen. En Tutu was onge
rust, maar wilde er tegenover Karo geen
snavel over opendoen. Zo waren ze bei
den, in alle stilte, verschrikkelijk ongerust.
De lantaarn brandde in de mast als een
teken voor Bram, dat zijn goede schip
Kokanje hem wachtte.
Maar Bram keerde niet terug.en
het werd later en later. Karo en Tutu
dachten er niet over om te gaan slapen,
en evenmin wilden zij het schip verla
ten, want dat had Bram hun uitdrukke
lijk verboden.
Ergens aan de wal ontstond beweging.
Een donkere, schimmige gedaante bewoog
zich aan de kade en twee ogen keken,
glanzend in het verre schijnsel van de lan
taarn, onnatuurlijk strak naar de Kokan
je.
