Ertszuiger reikt tot
zeventig meter diep
JULIANA TWINTIG JAAR KONINGIN
Ook het
koningschap
deed aan
rebellie
Photokina 1968:
Juwelendiefstal
in Rotterdam
Nederlandse auto
wordt te zwaar
beladen
1
iiS
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1968
13
Nieuw tijdperk
f Sr 'J y - 'sZ>
NEDERLANDSE PRIMEUR
Koningschap in
de waagschaal
Aanpassing
Jos L. Lodewijks
Weinig
nieuws
veel
moois
VMrZ'w////s,y/A
■^mrrw
-w
'Méé, y/,, JS V ffl/A'Z&'M 7<y "//'3'y/y .y.ys/7 yy/SS/S., W -'A,//,, 7//,ï'y/ '/y,S„S /A
/ti Rotterdam onthulde koningin
Juliana dit jaar het standbeeld van
haar moeder, koningin Wilhelmina
een beeld van onverzettelijkheid.
A LS persoonlijkheid staat deze vor-
stin in geen enkel opzicht in de
schaduw van haar moeder. Met ko
ningin Wilhelmina ging onherroepe
lijk een tijdperk, een stijl, een sfeer
verloren die uniek en onkopieerbaar
waren. Koningin Wilhelmina liet geen
schaduw achter, zij liet een licht bran
dende dat. haar dochter eerbiedig ver
der droeg doch dat zijn stralen wierp
op een ander decor, op een andere sa
menleving met andere omstandigheden
en verhoudingen.
Voor Juliana was er geen oorlog,
waarin zij de heldenrol kon spelen, die
haar moeder onversaagd en rechtlij
nig had vertolkt. De strijd van Juliana
lag op andere gebieden dan slagvelden
het was een strijd om als koningin
en moeder overeind te blijven op een
golvende bodem van snelle maatschap
pelijke veranderingen in nationaal en
internationaal opzicht.
Het koningschap daalde neer uit de
wolken, de onderdanen stegen omhoog
op de ladder der mondigheid en er
had een ontmoeting plaats die niet lou
ter van volledig begrip voor elkander
vervuld was. Het was een ontmoeting
van evolutionair allure, waaraan zo
wel vorstin als volk moesten wennen.
De koninklijke persoonlijkheden had
den hun geborgenheid in de mystiek
verlaten, maar geen volledige gebor
genheid tussen de gewone mensen ver
kregen. Zij bleven leven op lus-
senhoogte, waar hun levensvreugde en
bewegingsvrijheid sterk worden be
perkt door de kunstmatig aandoende
verheerlijking, die als overblijfsel van
de mystiek de dwepers blijft inspire
ren. Toch is de grote ontdekking van
deze eeuw, dat mensen altijd mensen
zijn, dat er geen halfgoden bestaan en
dat niet van mensen kan worden ge-
eist dat zij zich als halfgoden gedragen.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. De Marine Mining
Division van de Amsterdamse Scheeps
werf en Machinefabriek Verschure en Co,
partner van de IHC Holland, heeft het
ontwerp klaar voor 'n zeemijnbouwwerk-
tuig, waarmee ertsen tot een diepte van
ongeveer zeventig meter kunnen worden
gewonnen. Een ander belangrijk voordeel
van deze Nederlandse wereldprimeur is
de onafhankelijkheid van de weersom
standigheden. Het ontworpen werktuig
kan op een betrekkelijk ruwe zee opere
ren en dat voorkomt veel tijdverlies.
Principe van het IHC-project is, dat het
baggergedeelte is losgemaakt van de pon
ton. De verbinding wordt gevormd door
•en buis die uitmondt op een soort op de
zeebodem rustende beweegbare voet,
waarin aan de voorzijde de snij kop zit.
Het losgewoelde zand, waarin Zich het
•rts bevindt, wordt via de buis naar de
ponton gepompt.
Gummerbaggermolens en cutterzuigers
hebben het nadeel dat ze aan een maxi
male diepte zijn gebonden en dat ze bij
vrij veel golfslag niet meer kunnen wer
ken. Het door de Marine Mining Divi
sion gepropageerde werktuig heeft deze
nadelen niet. Ook wanneer de ponton
schommelt kan het werk normaal door
gaan. Opdrachtgevers heeft de IHC Hol
land nog niet. Voor het nieuwe werktuig
wordt vooral in de Verenigde Staten
reclame gemaakt.
ROTTERDAM. De Rotterdamse re
cherche is een uitgebreide speuractie be
gonnen naar vier nlannen en twee vrou
wen, die er woensdag in zijn geslaagd uit
de kluis van een juwelierszaak aan de
Lijnbaan in de Maasstad een zwartleren
portefeuille met 10 briljanten te stelen.
Volgens de juwelier vertegenwoordigen
de sieraden een waarde van 30.000 tot
35.000.
De Rotterdamse recherche is ervan
overtuigd dat de vier mannen en de twee
vrouwen dezelfde zijn, die ongeveer vier
weken geleden bij een Amsterdamse ju
welier sieraden ter waarde van 150.000
ontvreemdden.
De diefstal gebeurde terwijl de juwe
lierszaak gewoon geopend was. Op een
ogenblik dat zich geen publiek in de zaak
bevond, kwamen de mannen en vrouwen
de winkel binnen. Terwijl de verkoopsters
druk bezig waren met deze klanten, moet
volgens de politie, een van de mannen
naar de openstaande kluis achter in de
winkel zijn geglipt.
ONINGIN Juliana heeft als vor-
^stin en moeder de gevolgen van
deze ontwikkeling zeer persoonlijk on
dervonden. Zij heeft beslissingen moe
ten nemen op de troon zowel als in
haar gezin van het kaliber waar
mee koningin Wilhelmina nooit ge
confronteerd is geworden. Beslissingen
die op zeker ogenblik zelfs het koning
schap in de waagschaal schenen te
werpen en die nochtans genomen
moesten worden omdat ze consequen
ties waren van een vorstelijk ideaal,
zoals dat in het binnenste van een mo
derne, scherpzinnige en geïnspireerde
vrouw op de troon gestalte moet heb
ben gekregen.
De maatschappij heeft haar eigen
idealen over het koningschap. De hon
ger naar democratisering, die epidemi
sche vormen aannam, liet het koning
schap niet ongemoeid. Rebellen ston
den op, die de vrijmoedigheid en op
rechtheid verder leken te drijven dan
de eerbied voor het vorstenhuis scheen
te gedogen. In een rebelse tijd moet
echter een koningin soms ook
rebel zijn. Men kan van koningin Ju
liana getuigen dat zij nieuwe mense
lijke rechten opeiste voor het konink
lijk gezin. Rechten, die evenzeer een
vorm van democratisering betekenden
UTRECHT. De Nederlandse auto
mobilist blijkt ontstellend weinig aan
dacht te schenken aan de voorschriften
van de fabrikant. Men heeft geen flauw
benul van het maximaal toelaatbare
totaalgewicht van het voertuig en dat
is levensgevaarlijk. Vooral in de va-
kantietijd worden de auto's zo zwaar
beladen, dat er ellerlei technische man
kementen ontstaan. Dit zegt de chef
Wegenwacht, de heer A. J. M. Mosheu
vel, in het officiële orgaan van de
BOVAG.
TWINTIG jaar geleden, in september 1948, huldigde het Neder
landse volk Juliana als zijn nieuwe koningin, nadat het met wee
moed en dankbaarheid afscheid genomen had van koningin Wil
helmina. Prinses Juliana besteeg de troon, koningin Wilhelmina werd
prinses en op dat ogenblik viel het scherm van een tijdperk, dat vol
eind was.
Nederland en Wilhelmina waren in moeilijke, ellendige jaren hech
ter aaneengesmeed dan ooit een volk en een vorstin was overkomen. De
Nederlandse oorlogsgeneratie kon het bijna niet vatten, dat een per
soonlijkheid als koningin Wilhelmina voorgoed was teruggetreden uit de
levende werkelijkheid van de Nederlandse samenleving. De verbon
denheid tussen de vrouw op de troon en de mens in de straten was door
de ervaringen in de oorlogsjaren zo volkomen natuurlijk, zo beproefd
en geijkt geworden, dat op haar van toepassing scheen wat in de ge
wijde huwelijksformule over eenheid in liefde wordt gezegd: „...één
tot de dood ons scheiden zal".
als die worden verkregen door rebel
lie van onderop.
Rebellie tegen dwingelandij kan ook
door vorsten worden bedreven en als
zodanig volkomen rechtmatig leiden
tot een rechtvaardiger samenleving.
Een koningin die voor haar kinderen
het recht opeist, dat zij als gewone
mensen hun levenspartner zelfstandig
kiezen, rekent af met een dwingelan
dij des volks die even anachronistisch
is als de dwingelandij van een absoluut
vorst tegenover zijn volk. Als vorsten
uit de hemel neerdalen en mensen
worden, moeten zij menselijke rech
ten hebben. Blijven zweven op de tus-
senhoogte is een onwaarachtige toe
stand, die zowel voor een vorst als
yoor een volk onwaardig is. Democra
tisering, vermenselijking, demystifica
tie, ontgoddelijking of secularisering,
men kan het noemen zoals men wil,
maar het koningschap heeft gedurende
de twintig jaren van Juliana's regering
veel verloren en veel gewonnen, waar
door het moderner en niet minder aan
vaardbaar is geworden.
Nochtans was het niet de dood, die
Nederland scheidde van zijn koningin
het was de onverbiddelijkheid van
de ouderdom, die de eens zo strijdlus
tige, onvermoeide koningin dwong de
teugels uit handen te geven. Eenzaam,
ofschoon niet alleen, sleet een bejaar
de vrouw haar leven in rust en con
templatie, terwijl haar dochter ge
plaatst was op de moeilijke post die de
erfopvolging deze dochter had toege
wezen.
Dat is nu twintig jaar geleden. Prin
ses Wilhelmina is dood, verstild tot
een legende voor hen die haar niet
hebben gekend en tot een dierbare
herinnering voor degenen, die met
haar in de eerste helft van deze eeuw
hadden doorleefd.
Koningin Juliana heeft al twintig
Troonredes uitgesproken, waarin de
samenvatting te lezen staat van wat
de regering in al deze jaren heeft be
kommerd of verheugd. Terwijl „de re
gering" de onpersoonlijkheid van
gaande en komende premiers en mi
nisters draagt, is koningin Juliana die
twintig jaren onveranderlijk de spil
gebleven waaromheen zich het politie
ke en maatschappelijke leven van Ne
derland heeft afgespeeld.
\X/lE zou willen betogen dat dit het
einde van het koningschap inluidt,
speelt de profeet zonder daartoe ge
wijd te zijn. Hij weet niet en nie
mand weet of in toekomstige tij
den een koningschap niet onvermin
derd de bindende kracht zal kunnen
opbrengen die in het verleden tijden
heeft gehad. Hij weet al evenmin
waartoe een zich veranderend, aan-,
passend koningschap zal kunnen lei
den met betrekking tot het heil van
een nationale samenleving. Men kan
het koningschap in bepaalde vorm ver
ouderd noemen maar men kan niet
met enig recht betogen dat het geen
mogelijkheden in zich bergt om die
veroudering te ontgaan. Evenmin als
men een boom of een berg verouderd
kan noemen, omdat zij uit voorbije
tijden stammen en in de grijze oud
heid zijn gevormd, evenmin is een ele
mentair koninklijk gezag ontoepasse
lijk op alles wat onze moderne samen
leving belooft en aankondigt.
Het gaat er slechts om, wat men on
der „elementair koninklijk" verstaat.
„Elementair menselijk" zal het in ieder
geval moeten zijn, en nog véél meer.
Maar 20 jaar Juliana Regina hebben
in ieder geval bewezen dat de over
grote meerderheid van ons volk met
onverflauwde toewijding haar koningin
heeft gevolgd door de dalen en over
de toppen van een roerige tijd, waarin
niemand geheel en al zichzelf is ge
bleven.
Koningin Juliana, in weinig opzichten
gelijkend op haar moeder, heeft 't ko
ningschap in Nederland een eigen in
houd gegeven en in haar uitingen van
zeer persoonlijk karakter ervan getuigd
dat zij tijdperk én koningschap als een
eenheid ziet, waarin vorstin en volk el
kander blijven ontmoeten in de reali
teit.
Een realistische koningin in een rea
listische ontwikkeling, waarin het ge
donder klinkt van ineenstortende ta
boes en de bliksemflitsen van nieuwe
ideeën velen schokken, maar waarin
vooral de koningin zelf geen splinter
prijsgeeft van haar plicht en haar
ideaal.
Alleen in dat opzicht al zullen vele
andere rebellen zich aan haar kunnen
spiegelen, om te erkennen dat een
waarlijk mens zich, op welke post ook,
altijd in een tijdeigen waarde kan doen
gelden, als hij slechts zijn volle kracht
geeft aan het ideaal dat hij zich heeft
gesteld.
De Deutsche Presse Agentur komt
naar de Photokina met een complete
installatie voor het radiografisch
ontvangen en uitzenden van
persfoto's.
Koningin Juliana legt op 6 septem ber 1948 de eed af in de Nieuw»
Kerk. op de Dam in Amsterdam.
(Van onze redacteur voor fotografie)
DEN HAAG Met 644 exposanten uit
22 landen (waaronder 16 firma's uit Ne
derland) opent op 28 september in Keu
len de tiende Photokina haar poorten
voor handel, industrie en liefhebbers.
Deze vakbeurs der lichtbeeldkunst is
sinds haar oprichting in 1950 uitgegroeid
tot de grootste en belangrijkste foto- en
filmmanifestatie ter wereld, maar noch
tans wordt er op fototechnisch gebied
weinig spectaculair nieuws verwacht.
DE PHOTOKINA markeert onder meer
de groei van de welvaart in West-Euro
pa, waar nu welhaast ieder gezin een
camera heeft. De wereldomzetten stij
gen nog steeds, de Japanse fotoindustrie
schijnt sinds 1963 iets terug te vallen,
maar de Duitsers hebben niet de foto-he
gemonie kunnen heroveren. Vele andere
landen zijn nu ernstige concurrenten
voor kwaliteits-produkten in deze branche
geworden en zij alle tonen in Keulen
volledig hun assortiment.
NEDERLAND is een bijzonder goede
klant van de Duitse industrie. Het staat,
met een import van 63 miljoen D.M.
(1967) op de vierde plaats van de Duit
se uitvoerranglijst, maar levert ook zelf
(1968) voor 22 miljoen aan foto-artikelen
san de Bondsrepubliek, dat is 2% maal
zoveel als in 1966. Nederland staat daar-
mee op de zesde plaats als leverancier
van fotografische produkten.
Naast het beursgëdeelte zijn er twintig
foto-tentoonstellingen en andere manifes
taties in de Keulse jaarbeurshallen inge
richt, waaronder enkele wereldprimeurs.
Karl Pawek maakte een nieuwe univer
sele tentoonstelling op het thema „De
Vrouw" waarvoor topfotografen uit vele
landen (waaronder Nederland) het mate
riaal leverden. Een andere unieke expo
sitie is de internationale jeugdfotowed
strijd „De rechten van de mens", terwijl
de grote fotoshow „De camera als getui
ge", pronkstuk van Expo 67 in Montreal,
in Keulen zijn Europese tournee begint.
Voorts is er o.m. een vakatelier te zien
met befaamde Europese fotografen als
demonstrateurs en een complete „net-
work"-studio van het persbureau DPA
voor de radiografische verspreiding van
persfoto's in volle actie.
Nederland leverde in 1966 bijna een
kwart van het aantal buitenlandse bezoe
kers op de Photokina, ofwel 3 pet. van
het totale bezoek van 200.000 mensen.
Men neemt aan dat er ditmaal minstens
8000 uit ons land een dag of langer gaan
rondkijken.
NIEUW IS de verdeling van de beurs
in amateur- en vakapparatuur met dien
overeenkomstige personeelsbezetting in
de stands, zodat kopers en kijkers elkaar
niet in de weg lopen. De Photokina is
voor het publiek geopend op zaterdag 28
en zondag 29 september, alsmede van 3-
6 oktober van 9-18 uur. De tussenliggen
de dagen zijn gereserveerd voor inkopers.
