VAN DAG TOT DAG
Willy Brandt pleitte
opnieuw voor Britten
Bliksembezoek aan Parijs
*n senoritas
zonder flauwe kul.
gewoon tabak.
100% tabak.
Medische studenten in Parijs
verzetten zich opnieuw
Wie is Amerika's mooiste?
r
Weer Franse
kernproef
LONDEN BEZORGD OVER STEWARTS REIS
HUWELIJK IN CRIMMICE SFEER
commentaar op actuele zaken
Een heilige zaak
Pauselijke bood
schap in ijzige
stilte ontvangen
Beeld van meidagen doemde weer op
Toestand Salazar
is stationair
Hajek in Praag
Humphrey begint
zijn campagne
Onderwijzers
staken in
New York
Wreedheden van
Portugezen
in Mozambique
Sjah van Iran gaat
naar Sovjet-Unie
ramm
3
van Hofnar 10 stuks f2f
MAANDAG 9 SEPTEMBER 1968
De zondag in Essen besloten „Katho
liekendag" heeft onmiskenbaar aan het
licht gebracht dat de Duitse katholieken
in grote meerderheid de inspiratie tot
vernieuwing en verandering hebben aan
vaard. Maar daardoor staat deze meerder
heid met haar bisschoppen in de achter
hoede tegenover het duidelijk ontstemde
Rome.
De pauselijke boodschap aan de „Ka
tholiekendag" heeft in Essen een beleefde
ontvangst genoten, maar er bleef geen
enkele illusie over ten aanzien van het
levensgrote misverstand dat tussen gelo
vigen en Vaticaan op essentiële gronden
bezig is uit te groeien. Het misverstand
over de waarde van het persoonlijke ge
weten in verhouding tot het kerkelijke
leergezag. Misschien kan men niet eens
van e^n misverstand spreken, omdat bei
de partijen eigenlijk elkander zo ver
schrikkelijk goed begrijpen.
De Duitse katholieken en in het
algemeen de vooruitstrevende rooms-
katholieken over de gehele wereld zijn
bezig zichzelf te ontworstelen aan de
voogdij die hun persoonlijkheid en con
sciëntieus onderscheidingsvermogen niet
langer kunnen verdragen. De raadselach
tige snelheid waarmee in onze tijd de
persoonlijke verantwoordelijkheid voor
eigen daden zich heeft weten te ontwik
kelen tot een gewetensvolle onafhanke
lijkheid, is door de kerk op een zó trage
wijze gevolgd dat in Rome elke getuige
nis van zelfstandig denken in geloofsza
ken wordt beschouwd als een neiging tot
onkerkelijkheid. In feite echter is de kerk
nog nooit in haar geschiedenis zó duide
lijk aan de dag getreden als een gemeen
schap van mensen. Zij heeft voordien de
gestalte gehad van hoogwaardigheidsbe
kleders met een onbeperkt commando,
terwijl dat haar werkelijke gestalte niet
was. De gestalte van een wereldwijde
gemeenschap van gelovigen, waarin denk
beelden en overtuigingen tot kiemkracht
komen die door het persoonlijke geweten
zijn getoetst, is voor Rome echter blijk
baar niet te aanvaarden.
In de boodschap van de paus aan
Essen wordt gezegd, dat de kerk niet kan
tolereren „dat iedereen maar gelooft en
denkt wat hem bevalt". Deze zinsnede,
gelicht uit een overigens gematigd en
voorzichtig gestelde aanmaning om het
kerkelijke leergezag trouw te blijven,
verraadt de absolute afwijzing van de
maatstaf van het persoonlijke geweten.
Zij stelt, dat God niet in waarheid werk
zaam kan zijn in de geest van de afzon
derlijke mens. Op dit punt ligt het mo
derne, actuele gevaar van een fatale ver
wijdering tussen gelovigen en Rome.
Want ofschoon de kerk in haar gebe
den voor ieder persoonlijk de genade des
geloofs afsmeekt, wil zij tegelijk die ge
nade aan haar eigen verouderd leergezag
toetsen voordat zij haar wenst te erken
nen. Het is alsof een gevecht is uitge
broken tussen de kerk en de heilige geest
om het bezit van de mens. Anders ge
steld: de moderne katholiek is gekomen
tot de ontdekking van een persoonlijke
relatie, een „hot line", tussen hemzelf en
de bovennatuur, zoals miljoenen buiten
kerkelijken reeds door alle eeuwen heen
heeft bewogen tot de verbreking van zijn
banden met wereldlijke kerkorganisaties.
De paus wil die „hot line" slechts
erkennen, voor zover zij uitmondt in de
„centrale post Rome".
De paus strijdt tegen een ontwikkeling,
die ook het wereldlijke gezag reeds vele
kopzorgen heeft bereid. Wat in de maat
schappij „democratisering" wordt ge
noemd. is in feite een tot gelding komende
persoonlijkheid in degenen die vroeger
„onderdanen" heetten. In kerkelijk ver
band gezien vecht de tot mondigheid ge
komen gelovige niet om u i t de kerk te
komen, maar om de gestalte van de kerk
zodanig te veranderen dat hij er in zal
blijven passen. Men behoeft geen profe
tische gaven té bezitten om te beseffen
dat een voortschrijdende ontwikkeling in
deze richting de overwinning belooft aan
de gelovigen, en niet aan de achterblij
veride hoogwaardigheidsbekleders. „Ik zal
met u zijn tot het einde der tijden" is
niet een woord dat aan de hoogsten in
rang is gegeven, maar aan de gelovigen.
Zij vormen tenslotte de kerk, die een
onzichtbare gemeenschap is onder de hoe
de van haar onzichtbare Stichter.
Er is geen twijfel aan dat de onder
gelovige katholieken heersende vernieu-
wingsdrag een gemeenschappelijke, mas
sale inspiratie vormt, die ook niet-katho
lieken bezielt en daardoor de oecumene
op verrassende wijze bevordert. Ook dat
laatste is een aanwijzing van mystieke
aard, die de doorbraak tot een heilige
zaak verheft.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
PARIJS Het bliksembezoek, dat de
Westduitse minister van Buitenlandse Za
ken, Willy Brandt, in het kader van het
vriendschapsverdrag met Frankrijk zater
dag in Parijs aan zijn ambtgenoot Michel
Debré heeft gebracht, is voor hem een
nieuwe aanleiding geweest weer eens een
pleidooi te leveren voor het toetreden van
Groot-Brittannië tot het Europa van de
zes. Het zag er vanmorgen echter niet naar
uit, dat voor Brandt's pogingen dit keer
meer succes was weggelegd dan hij en
zijn vier overige Europese collega-minis
ters in het verleden in Parijs hebben ge
oogst.
De Westduitse bewindsman legde zijn
Franse ambtgenoot uit dat de gebeurte
nissen in Tsjecho-Slowakije een nieuw
bewijs hebben geleverd voor de urgente
noedzaak het front der Westeuropese lan
den krachtige en breder te maken. In die
zelfde geest heeft de Westduitse diploma
tie trouwens ook een offensief in Washing
ton geopend met het doel de Noordatlan-
tische verdragsorganisatie te versterken.
De Fransen echter blijven weigeren deze
Katholiekendag in Essen
ESSEN (DAP) Zondag is in Essen
de 82ste „Duitse katholiekendag" beëin
digd. Tijdens de vijf dagen durende bij
eenkomsten is duidelijk geworden dat in
de rooms-katholieke kerk van Duitsland
grote weerstand bestaat tegen de jongste
pauselijke encycliek „Humanae Vitae"
over de geboortenregeling
Hoe lijnrecht de partijen tegenover el
kaar staan bleek uit een boodschap van
paus Paulus, waarin deze de gelovigen
aanspoort zich aan de leer van de kerk
te onderwerpen. In zijn aan de katholie
kendag in Essen gerichte boodschap
oefent de paus critiek op diegenen, die
tegenwoordig de vrijheid nemen om hun
volstrekt persoonlijke ideeën naar voren
te brengen met een gezag, dat zij blijk
baar betwisten aan hem, die het als enige
van God heeft ontvangen.
Bij de voorlezing van de pauselijke
vermaning kwam het niet tot door de or
ganisatoren van de bijeenkomst gevrees
de incidenten. De boodschap werd door
de aanwezigen in ijzige stilte aangehoord.
De leiding van de katholiekendag be
sloot zaterdagavond tot veler verrassing,
dat niet de bisschop van Essen Hengs-
bach, de boodschap van de paus zou voor
lezen, maar de voorzitter van de Duitse
bisschoppenconferentie, kardinaal Döpf-
ner. Men wilde daarmee tot uitdrukking
brengen dat alle Duitse bisschoppen ach
ter de boodschap staan. De kardinaal zei
dan ook: getuigen wij van onze on
verbrekelijke trouw met en liefde voor
de Heilige Vader, de opvolger van Petrus
en voor de gehele katholieke kerk."
consequenties uit de verscherping van de
Russische politiek in Centraal-Europa te
trekken. Vanmiddag zou op zijn perscon
ferentie het Franse staatshoofd De Gaulle
het Russische optreden in Tsjecho-Slowa
kije, naar vanmorgen algemeen in Parijs
werd verwacht, zeker ook aan zijn per
soonlijke analyse onderwerpen.
Maar uit niets is nog gebleken dat De
Gaulle zich ook zal laten verleiden de ba
kens van zijn Europese politiek ingrijpend
te verzetten. Parijs is desnoods bereid met
Londen zekere arrangementen voor een
wat vlottere economische samenwerking
te treffen, maar die arrangementen zullen
in Franse ogen daarom voor Engeland de
toegangspoort tot continentaal Europa nog
geenszins automatisch kunnen openen. Dat
is dan ook de koele strekking van het ant
woord geweest, dat de Westduitse minister
uit de mond van zijn collega De Bré heeft
mogen vernemen.
(Van onze correspondent)
PARIJS. Zaterdag vertoonde de om
geving van de medische faculteit in Pa
rijs weer het beeld dat de Parijzenaars
zich nog zo goed uit de mei-dagen herin
neren. Het beeld van jongens en meisjes,
die zich op matrassen en onder parasols
op de trappen en trottoirs voor de univer
siteitspoorten hadden genesteld en die ca
tegorisch weigerden de drempel te over
schrijden.
INCASSO WEEKABONNEMENTEN
Da incasso van het abonnementsgeld
ieders week kost veel tijd en moeite,
e
aan u en aan onze bezorgers.
Er zijn twee mogelijkheden om het
ongemak in dit opzicht te vermijden
a. Overgang op een kwartaalabonne
ment
b. Betaling aan de bezorger voor een
periode van 48 weken. U krijgt
dan een door de bezorger onder
tekend ontvangstbewijs. Misver
stand over de betaling is daardoor
uitgesloten.
Het resultaat voor w Minder geloop
naar en gebel aan de deur; in uw wijk
daardoor een vlottere bezorging. Voor
de bezorger minder last. Probeert u
het eens.
DE ADMINISTRATIE
ATLANTIC CITY, (Reu
ter). De achttienjarige
Judith Ford, blond met
blauwe ogen, is in Atlan
tic City gekozen tot Ame
rikaanse schoonheidsko
ningin.
Tegen de verkiezing was
door een vrouwenvereni
ging een protestactie aan
gekondigd, die door de po
litie werd verijdeld. Een
symbolisch verbranden van
bustehouders, waaraan 65
vrouwen wilden deelne
men, ging niet door. Drie
dames werden gearresteerd
wegens wanordelijk ge
drag nadat zij onder het
zingen van een strijdlied
de zaal waren binnenge
gaan waarin de schoon
heidswedstrijd werd ge
houden.
Enige uren later werd er
een tweede Amerikaanse
schoonheidskoningin geko
zen, „miss Black America",
uit elf zwarte mededing
sters. Het is de negentien
jarige Saundra Williams,
studente in de sociologie in
Philadelphia. Na haar ver
kiezing zei zij dat de
„zwarte schoonheid niet
onderdoet voor die van de
blanken vrouw" en ontzegde
zij aan Judith Ford het
recht uit naam van geheel
Amerika op te treden.
Saundra Williams werd
gekozen op een schoon
heidswedstrijd die door een
neger-zakenman en een
vereniging voor rassenin
tegratie was georganiseerd.
De elf deelneemsters ver
tegenwoordigden „alle ty
pen negerinnen".
Tijdens de schoonheids
wedstrijd werd ook een
danswedstrijd voor Afri
kaanse dansen gehouden.
De muren waren ook weer beplakt,
met affiches, die de studenten opwekten
zich vooral niet te onderwerpen aan de
examens waarvoor zij zaterdagmorgen
waren opgeroepen. De examens hebben
dan ook praktisch niet plaatsgevonden.
Volgens het revolutionaire actie-comité
der medische faculteit zou slechts tien
percent van de kandidaten aan de op
roep gehoor hebben gegeven. Het ministe
rie van Onderwijs verzekerde echter dat
bijna de helft van de studenten zich wel
aan de examinatoren heeft gepresenteerd
Die optimistische voorstelling van za
ken van officiële zijde is, ofschoon de
cijfers ernstig voor bestrijding vatbaar
lijken, intussen niet geheel van grond ont
bloot. De regering hoopt dan ook dat
over het algemeen in heel Frankrijk de
universitaire examens in de komende we
ken normaal voortgang zullen vinden en
dat een herhaling van de mei-gebeurte
nissen te voorkomen zal zijn.
Inderdaad was zaterdag de weigering
van de medische studenten minder ge
richt tegen het beginsel van de examens,
dan wel tegen de methode die de rec
tor had gevolgd ze op te roepen. De ge
mengde commissie van professoren en
studenten, die de minister van Onderwijs,
Edgar Faure, in zijn hervormingsplan
had voorzien, was door de rector voor de
vaststelling van de datum niet geconso
lideerd en het was, schijnt het, vooral
wel tegen die nalatigheid dat het revolu
tionaire actie-comité met haar boycot
heeft geprotesteerd.
Het protest, dat door de grote meerder
heid der studenten gevolgd werd, blijft
voor de minister van Onderwijs niette
min een ernstig teken aan de wand. Want
het blijkt nu dus al, dat de gemoederen
in de Franse studentenwereld ook door
de zomervakantie nog altijd niet tot rust
zijn gekomen, zodat het minste incident
de vonk weer bij het kruitvat zal kunnen
brengen.
PRAAG (AP) De Tsjechoslowaakse
minister van Buitenlandse Zaken Hajek
heeft zaterdagochtend zijn plaats op het
ministerie weer ingenomen. Hij werd door
zijn medewerkers zeer enthousiast ontvan
gen. Hij wilde geen enkele verklaring af
leggen.
WASHINGTON (AP). Hubert Hump
rey is zijn verkiezingscampagne begon
nen met een aanval op zijn republikein
se tegenkandidaat Richard Nixon die
hij beschuldigde een campagne te voeren
„welke hoofdzakelijk munt wil slaan uit
vrees en spanningen in een groot deel
van ons volk".
Humphrey deed een beroep op hetgeen
hij noemde „de grote gematigde meer
derheid" van het land ofschoon hij zich
stelde achter de wetgevende maatregelen
om het terrorisme tegen te gaan.
NEW YORK (Reuter) Het ziet er
naar uit dat de opening van het schoolsei
zoen in New York evenals vorig jaar zal
worden uitgesteld. De plaatselijke bond
van onderwijzend personeel, die 55.000 le
den telt, stemde zondagavond met over
weldigende meerderheid voor een staking
uit solidariteit met negentien blanke col
lega's, die door een experimentele door
negers geleide schoolraad aan de dijk
zijn gezet. De stakers zeggen dat de
raad, optredend in de overwegend door
negers bewoonde wijk Ocean Hills-
Brownsville, daar het recht niet toe had
Burgemeester Lindsay heeft verklaard,
dat de scholen vandaag normaal open
zullen gaan, maar dat er politie aanwe
zig zal zijn om eventuele ongeregeldhe
den de kop in te drukken.
DAR-ES-SALAAM, TANZANIA (AP).
Een commissie van de Verenigde Naties
heeft onlangs getuigen gehoord die ver
halen hebben verteld over afschuwelijke
wreedheden door Portugese soldaten, die
in noordelijk Mozambique tegen nationa
listen vechten. De commissie stelt een
onderzoek in naar de toestanden in de
gevangenissen van de Portugese kolonie
in Afrika.
De 21-jarige vrijheidsstrijder Ambrosio
Chissone, lid van de Frelimo, het bevrij
dingsfront van Mozambique, vertelde de
commissie in Dar-Es-Salaam te hebben
gezien hoe Portugese soldaten zwangere
vrouwen de buik opensneden en jonge
mannen castreerden tijdens een razzia op
guerrilla's in een dorpje in Mozambique.
De Portugezen beloofden Chissone een
Portugese minnares en een auto als hij de
soldaten de plaats van een aantal kam
pen van de vrijheidsstrijders zou verra
den. Toen hij weigerde, werd hij hevig
gemarteld.
Een andere getuige, Malisau Hamsin,
vertelde na zijn arrestatie te hebben ge
zien dat Portugese soldaten in een mili
tair kamp 25 gevangenen in een hut dre
ven en levend verbrandden. Onder de
gevangenen waren zeven vrouwen.
TEHERAN (AP). De sjah van Iran
en keizerin Farah zullen in september of
oktober dit jaar een bezoek brengen aan
de Sovjet-Unie, zo heeft het hof in Tehe
ran bekendgemaakt. De juiste datum van
het bezoek moet nog worden vastgesteld.
De sjah is door premier Aleksej Kosy-
gin uitgenodigd toen die in april Iran
bezocht. De sjah is in juli 1956 en in juni
1965 in de Sovjet-Unie geweest.
Premier Salazar
LISSABON (AFP). De toestand van
president Salazar van Portugal, is statio
nair, zo is door de chirurg, die hem ge
opereerd heeft, officieel meegedeeld. „Pas
over zes dagen kunnen wij meer zeggen"
Bij de operatie is een bloedprop uit de
schedel van Salazar verwijderd.
Op een persconferentie is meegedeeld
dat premier Salazar leed aan een bloed
stolsel in de schedel als gevolg van een
val enkele dagen geleden. Hij viel van
een ligstoel, die plotseling inzakte. Daar
bij bezeerde hij zich aan de rechterslaap
PARIJS. Frankrijk heeft zondag in
zijn proefgebied in de Stille Oceaan op
nieuw een kernproef verricht. De thermo-
nucleaire explosie vond plaats boven de
Tuamotu-archipel, ten zuidoosten van Ta
hiti. De vorige proef met een Franse
waterstofbom dateert van 24 augustus
van dit jaar. De explosieve kracht stond
toen gelijk aan die van twee miljoen ton
TNT Die van zondag is niet bekendge
maakt. De bom hing evenals de vorige
maal aan een ballon en werd op onge
veer zeshonderd meter hoogte tot ontplof
fing gebracht.
(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse minister van Bui
tenlandse Zaken, Michael Stewart, is gis
teren uit Londen naar Roemenië vertrok
ken. De minister zal drie dagen in Boeka
rest verblijven en onder andere besprekin
gen voeren met president Ceausescoe en
premier Maurer.
In Londen werd zijn vertrek met lichte
bezorgdheid gadegeslagen, nadat van Rus
sische zijde felle critiek is geleverd op het
bezoek van de minister aan Roemenië. Het
Russische dagblad Pravda beschuldigde
Londen er onder andere van tezamen met
Bonn de koude oorlog weer op te rakelen,
terwijl radio-Moskou zei dat de Britse re
gering kennelijk weer bezig is zijn anti
communistische stokpaardje te beklimmen.
Moskou motiveerde deze aanval door het
feit dat minister Stewart alleen naar Roe
menië gaat. Aanvankelijk was hij van plan
ook Hongarije en Bulgarije te bezoeken. Hij
had echter van de reis naar deze twee lan
den afgezien, omdat zij hadden deelgeno
men aan de invasie in Tsjecho-Slowakije.
Minister Stewart had zelf overwogen
niet naar Roemenië te gaan, aangezien hij
dit land niet in verlegenheid wilde brengen
tegenover de Russen. De Roemeense rege
ring had hem echter laten weten dat hij
van harte welkom was en dat zij zijn be
zoek beschouwde als een belangrijke steun
in het huidige isolement.
Stewart wacht een moeilijke taak in Roe
menië. Aan de ene kant zou hij de Roeme
nen kunnen verzekeren van de morele
steun van het Westen in hun strijd om
hun onafhankelijkheid, aan de andere kant
zal bij zeker niet de Russen tegen zich in
het harnas jagen. In Londen heeft men
daartoe laten uitlekken dat de Engelsen
in de Tsjechische invasie geen reden zien
de Navo te versterken.
„Deze invasie door Rusland wordt door
ons alleen gezien als een actie tegen Tsje.
eho-Slowakije, en niet tegen het Navo
blok", aldus woordvoerders in Londen.
Ook liet men in Londen gisteren duide
lijk merken dat de Britten de Tsjechische
crisis weliswaar een grote stap terug acht
ten in de ontspanning tuss enhet oostelijk
en westelijk blok, maar dat zij er op reke
nen weldra weer een stap vooruit te kun
nen doen.
De Oostenrijker Karl Talash en zijn
Tsjechoslowaakse bruid steken de
Dubcekstraat over na de huwelijks
sluiting, terwijl de tanks staan opge
steld. Het huwelijk was vastgesteld
op 21 augustus, maar moest enkele
weken worden uitgesteld, omdat dc
bezetters van het Warschaupact
Tsjecho-Slowakije binnentrokken.
Griekenland. Alle twintig personen, die
betrokken waren bij de aanslag op de
Griekse premier, Papadopoelos, vorige
maand, zijn gearresteerd en hebben een
bekentenis afgelegd. De politie heeft do
cumenten gevonden, waaruit bleek, dat
zij van plan waren, als de aanslag ge
slaagd was, in Athene bommen tot ont
ploffing te brengen, teneinde paniek en
verwarring te veroorzaken.
Vliegongeluk. Een particulier vliegtuig is
zaterdag in de mist tegen een negenhon
derd meter hoge heuvel in Noord-Wales
gevlogen. De vier inzittenden zijn om
gekomen.
Harttransplantatie. Professor Christaan
Barnard, die in december vorig jaar
de eerste menselijke harttransplantatie
verrichtte, heeft zaterdag zijn derde
hartoverplanting uitgevoerd. De ontvan
ger is de 52-jarige Pieter Johannes
Smith, een voormalige mijnwerker en
politieagent. De donor is een 32-jarige
Afrikaanse vrouw die aan een hersen
bloeding is overleden.
Guatemala. „King-King", één van de drie
guerrilleros, die verdacht worden van
de moord op ambassadeur John Gordon
Mein van de Verenigde Staten, is zater
dag gedood door politiemannen naar wie
hij een granaat wilde werpen.
Vrijheidsstrijder. Haroen al Rasjid, alias
Firdaus, voor de tweede wereldoorlog
verzetsstrijder tegen het Nederlandse
bewind, is in Djakarta in de ouderdom
van 75 jaar overleden. Haroen werd
destijds door de Nederlandse autoritei
ten twee maal verbannen naar het kamp
voor politieke gevangenen in Boven-Di-
goel. Hij werd bekend door zijn anti-
Nederlandse artikelen in het dagblad
Adil in Soerabaja.
West-Oost. Drie van de vier Westduitsers
wier mening werd gevraagd, hebben ge
zegd dat zij voor nauwe betrekkingen
tussen Oost en West-Duitsland zijn, on
danks de bezetting van Tsjecho-Slowa
kije. Aldus blijkt uit een enquête van
radio Vrij Berlijn.
Overleden. Een van de twee mannen, die
acht dagen geleden nieuwe nieren kre
gen in het methodistische ziekenhuis in
Houston, is zondag overleden. Het was
William C. Kaiser uit Odessa in Texas.
Djilas. Milovan Djilas, de omstreden Joe
goslavische schrijver, die eens werd
genoemd als mogelijke opvolger van
president Tito, heeft zondag verklaard
dat hij weldra zal vertrekken voor een
langdurig bezoek aan de Verenigde Sta
ten en Groot-Brittannië.
