VERSLAG VAN
EEN ZOMER
Kunstenaarsbond bepleit
sanering in amusement
ENGEL
PANDA EN DE IMP
POLLE, PELLI EN PINGO
^^igestipt
Husqvarna
Kunstenaarsbond
critiseert
orkestbeleid
T oneelrepetities
voor Amsterdamse
scholieren
Protest in
een kubus
H. Emmelot tweede
concertmeester bij
het N.Ph.O.
Hugo Claus vordert
met „Reconstructie"
Prijsvraag nieuw
kinderboek
Ons vervolgverhaal
de matras waarop u
werkelijk uitrust
DONDERDAG 12 SEPTEMBER 1968
9
Nieuw Nederlands Kamer
toneel in Antwerpen
Rhodesische minister
Graham afgetreden
Kees Stip
yMMUMUMMMMMUMMMfc
W:: xS:1V: 'iV' \'?l V.'
Een Peruaanse roman door
Julio Ramón Ribeyro
17)
Leticia ontweek me koppig. Wan
neer we niet alleen waren gedroeg
zij zich heel onbevangen, doorstond
cynisch mijn blikken en waagde het
zelfs het woord tot mij te richten,
in een vermenging van vertrouwelijk
heid en onbeschaamdheid die me he
lemaal van streek bracht. Maar zo
dra ook maar even de kans dreigde
dat we elkaar alleen zouden moeten
zien te vermaken, werd zij verschrik
kelijk; zij wist het dan steeds zo te
draaien, dat zij kon verdwijnen.
Mijn toestand, die op een soort be
tovering leek, scheen ook de nieuws
gierigheid van Alfredo te hebben op
gewekt, want hij kwam me om de
haverklap opzoeken in zijn kamer.
Hij neusde in mijn spullen, nam een
boek op bekeek aandachtig mijn kle
ren. Ik kwam steeds sterker tot de
overtuiging, dat hij een toenemende
bewondering voor mij koesterde. Dik
wijls verzocht hij me hem een ver
haal te yertellen of uit een boek voor
te lezen. Ik gaf dan verstrooid ge
volg aan zijn wensen. Mijn gedach
ten waren elders. Eens, toen ik hem
voorlas begon hij plotseling hard te
huilen. Hij lag in elkaar gerold op
mijn bed en trilde over zijn hele
lichaam alsof hij malaria had. Toen
ik verbijsterd vroeg wat er aan de
hand was, vertelde hij dat zijn va
der, Leonardo, hem binnenkort naar
Santiago naar school zou sturen.
Ik wil niet naar Santiago, snik
te hij. En zeker niet met Ollanta.
Hij zou me toch maar de hele tijd
slaan. En dan vermoord ik hem nog
een keer. Oom Felipe is er de schuld
van. Hij heeft vader die ideeën in
gepraat.
Maar jullie zult toch eens naar
school moeten.
Dat weet ik wel. Maar ik zou
liever naar Mollepata gaan, dat is
van hier maar een half uur te
paard. Wanneer ik naar Santiago ga
moet ik daar negen maanden blijven
en bij tante Mabila inwonen. Maar ik
weet wel waar het om gaat: ze wil
len me hier weg hebben. Mij en Ol
lanta. Ze willen liever dat we ver,
ver weg zijn.
Maar waarom?
Waarom, weet ik niet. Felipe is
bang van me. Al doet hij altijd even
stoer.Vraag het hem maar. Maar
als ze me hier weg willen hebben,
dan hoeven ze me niet naar Santiago
te sturen. Ik ga wel uit mezelf weg.
Ik heb het al helemaal voor elkaar.
Deze verklaringen stemden me na
denkend. Ik vermoedde dat er zich
ondergronds iets afspeelde. Maar ik
beschikte over te weinig aanwijzin
gen om me er een duidelijk denk
beeld van te kunnen vormen. Ik be
gon oom Felipe gade te slaan. Zijn
optreden kwam me in de hoogste ma
te verdacht voor. Zijn openhartig
heid, de spontaneïteit in zijn optre
den schenen me slechts geraffineer
de berekeing te zijn. Zijn gebaren,
zijn woorden waren nooit onbevan
gen. Er stak altijd een heimelijk be
doeling achter. Alleen wie de sleu
tel ervan bezat kon deze bedoeling
precies begrijpen.
Op een avond meende ik het ge
heim op het spoor te zijn. Het was
al laat. Het avondeten was achter
de rug. We zaten alleen op onze ka
mer. Hij verzocht me hem een dienst
te bewijzen:
Ga even naar de gringa en zeg
haar het volgende.
I k wachtte vol spanning.
Zeg haar dat het vannacht zal
regenen en dat zij niet onder de drup
moet gaan staan.
26
De zin was makkelijk te begrijpen.
Maar ik had het gevoel dat er nog
iets achter stak, dat ik niet begreep.
Ik was daarom ok buitengewoon ver
rast toen die nacht werkelijk een he
vige storm losbarstte, die me lange
tijd wakker hield.
Kort voor middernacht werd er
woedend op de grote poort geslagen,
wat gevolgd werd door gevloek en
geschreeuw. Ik luisterde, maar hoor
de alleen maar de honden die blaf
fend onder de arcades voortjoegen en
daarna de nachtwaker, die langs
kwam om aan de poort te vragen
wier er was. Ten slotte knarsten de
schanieren en het lawaai werd nog
heviger. Felipe, die rustig had door
geslapen schrok wakker. Kort daar
op verscheen Leonardo en tante Erna
in onze kamer. Hij droeg een lan
taarn. Zij was in een nachthemd ge
kleed.
Het is Daniel, zei Leonardo.
Hij is stomdronken. Ik heb hem
met een boodschap naar Angasmar-
ca gestuurd. Hij is waarschijnlijk
door de storm teruggedreven.
Ik was verbaasd over het ge
zicht van mijn tane: het was opval
lend bleek.
Leticia was de enige die zich van
de hele boel niets scheen aan te trek
ken. Haar leven was een eenheid op
zich, waarin de passies van de ande
ren nauwelijks vermochten door te
dringen. Misschien was het egoïsme
of een volledig gebrek aan fijngevoe
ligheid.
Sinds een paar dagen droeg zij een
bril - vermoedeijk van gewoon glas.
Uren bracht zij zoek met het lezen
in een deel van de serie „De schat
kamer van de jeugd". Zij bekom
merde zich niet om wie er kwam
of ging. Het was nutteloos om te pro
beren haar te benaderen. Haar
nieuwste tactiek bestond hierin: te
doen alsof zij niets hoorde.
Ik maakte gebruik van mijn ver
trouwelijke omgang met Alfredo om
te trachten het een en ander over
Leticia te weten te komen. Ik over
stelpte haar met vragen waar hij
traag en niet zonder achterdocht ant
woord op gaf. Op die manier kwam
ik erachter dat Leticia over ons
avontuur een absoluut stilzwijgen had
bewaard. En ik voelde het als een
eerste verovering, dat ik een geheim
met haar mocht delen. Later hoorde
ik dat zij - door Alfredo op de hoog
te gebracht van mijn vele verhalen -
begonnen was met alle boeken te
verslinden die zij maar te pakken
kon krijgen.
—Zij kent nu evenveel verhalen als
jij, zei Alfredo.
De bedoeling van deze navolging
bleef me duister.
(Wordt vervolgd).
ItWWVWWWWWWWWWWWWWWWWVWWWWW
UTRECHT De vakgroep amuse
mentskunst van de bij het NVV aange
sloten Algemene Bond van Kunstenaars
heeft in een rapport aangedrongen op de
stichting van een centraal bureau dat de
arbeidsbemiddeling in de amusementswe
reld voor zijn rekening dient te nemen.
Het rapport wijst ook op de hijzonder
zwakke sociale positie van vooral de am
bulante amusementskunstenaar.
Het rapport is aangeboden aan de sub
commissie van advies voor de amuse
mentskunst van het ministerie van Socia
le Zaken en Volksgezondheid.
Naast de legale arbeidsbemiddeling in
de kleinkunst door de gewestelijke ar
beidsbureaus en de bemiddelaars die via
een machtiging van de stichting arbeids
bemiddeling musici en artiesten SAMA
bestaat er volgens de ABK een ontstel
lende illegale arbeidsbemiddeling.
De ABK ziet het primair als een taak
voor werkgevers- en werknemersorgani
saties in de amusementswereld de ar
beidsbemiddeling voor haar rekening e
nemen.Zonder inschrijving bij het cen
traal bureau mag het volgens de ABK
niet mogelijk zijn dat men tegen een te
genprestatie in Nederland als amusements
kunstenaar werkzaam is. Aan het centraal
bureau dient een percent van de gage te
worden afgestaan. De zuivere amateurs
vallen in de opzet van de ABK buiten
deze regeling.
Verzekeringsplicht
Door deze werkwijze wordt volgens de
ABK de ernstige nadelige sociale positie
van de voornamelijk ambulante amuse
mentskunstenaar verbeterd en bestaat
ADVERTENTIE
de handigste naaimachine
Dealer voor Haarlem
en omstreken
Grote Houtstraat 181. Tel. 1 44 44, Haarlem
Enorme keus naaimeubelen voor elk interieur,
in teak, noten, palissander e.a. houtsoorten
UTRECHT. De Algemene Bond van
Kunstenaars, aangesloten bij het NVV,
is niet te spreken over de loon- en ar
beidsvoorwaarden bij het gewestelijk or
kest voor Zuid-Holland, dat vorige maand
is ontstaan na een fusie van het West-
Nederlands orkest en het Zuid-Hollands
orkest.
Het stichtingsbestuur is er niet in ge
slaagd voor het nieuwe orkest de rijks
subsidie van 50 percent in de salarissen
van de 37 orkestmusici te verkrijgen. Ge
zien de moeilijke financiële positie van de
schatkist kan de minister geen subsidie
in het uitzicht stellen. Er is een groot ver
schil vergeleken met de andere orkesten.
De salarissen zijn vastgesteld op de mi
nima, er is geen rekening gehouden met
ervaring, de vakantietoeslag van zes per
cent ontbreekt, evenals de vijfdaagse
werkweek, de vakantie bedraagt dertig
dagen in plaats van zes weken en boven
dien gelden geen regels voor arbeidstij
den en het aantal diensten.
De ABK meent dat naast het stichtings
bestuur Gedeputeerde Saten van Zuid-
Holland en de minister van CRM een
zware verantwoordelijkheid op zich heb
ben genomen.
1. Op een dag kwam de bediende Jollipop de woonka
mer van Hobbeldonk binnen met een schilderij, een
trapje, wat gereedschap en een frons op z'n gezicht-
„Waarom kijk je zo boos, Jollipop?" vroeg Panda.
„Het is toch mooi weer? De vogeltjes fluiten en de zon
schijnt en„Helaas heb ik geen tijd om van de na
tuur te genieten, meneer Panda" sprak de huisknecht
geprikkeld. Hij zette het trapje uit en klom naar boven.
„Neem nu bijvoorbeeld dit timmerwerkvervolgde
hij, terwijl hij zorgvuldig een spijker in de muur ging
slaan. „Niet alleen heb ik wel iets beters te doen, zo
als stof afnemen, maar bovendien mis ik de opleiding
om dit vakkundig Op dat moment brak hij zijn
woorden af. Zijn spijker had de waterleidingbuis door
boord die in de muur was ingebouwd. En nu spoot een
grote straal klaterend in zijn gelaat
pe wfri r Mter V daarom gaan we
MEER ZO BLINKEND) MORGEN MAAft NIET
WIT, MEVR0UIA/! J NAAR SCHOOI, DAM
KUNNEN we U MET DE
WAS HELPEN
SCHOORSTE6NV666R,
WIL JÉ ONS NAAR
8EN6D6N HELPEN?
HOEPLA,
DAT WAS
OP HET'
NIPPERTJE
I
DIT ZAL WEL MIET
ZO GOED ZIJN VOOR
MAMMIES WAS
JA, ALS IK D6 LIJN
KAN PAKKEN
rtfii
een verzekeringsplicht voor de op hem
van toepassing zijnde sociale verzeke
ringswetten. Dan zal het volgens de ABK
niet meer mogelijk zijn dat kleinkunste
naars geen enkel recht op een uitkering I
volgens de Werkloosheidswet, de Ziekte
wet en eventueel de WAO hebben wan
neer zij voor de laatste keer zijn opge
treden voor een „werkgever" die niet
bij een bedrijfsvereniging is aangesloten,
een sport- of speeltuinvereniging bijvoor
beeld.
De ABK is zich ervan bewust dat deze
voorstellen neerkomen op een drastische
sanering van de amusementswereld.
„Maar die is nodig om wantoestanden
uit de weg te ruimen", aldus een woord
voerder.
ADVERTENTIE
Verwen Uw huid
Verwen dagelijks Uw huid door gezicht
en hals met „Oil of Olaz" te verzorgen.
Deze vochthoudende tropische olie
voorkomt dat zon en wind de huid
uitdrogen. Het houdt haar zacht en
elastisch en is de best denkbare be
scherming tegen rimpelvorming. Ge
bruik het dagelijks als basis voor
make-up als ook 's avonds. Het laat
geen spoortje vettigheid op de huid
achter. Olie van Olaz, verkrijgbaar bij
drogisten en parfumerieën, schenkt U
een prachtige matte teint, kortom het
bewaart de jeugd van Uw huid.
Margaret Merril
AMSTERDAM De Nederlandse Co-
medie gaat dit seizoen intens contact zoe
ken met jongeren in Amsterdam, zowel
leerlingen van het middelbaar onderwijs,
het vakonderwijs als de werkende jeugd.
Voor al deze categorieën worden evene
menten georganiseerd.
In samenwerking met de Toneelgroep
Studio zal een aantal uren worden ver
zorgd op de Amsterdamse nijverheidsscho
len, waarbij ook de mogelijkheid wordt
geboden tot bezoek aan de schouwburg,
waar de leerlingen het gezelschap „aan
het werk" kunnen zien, bijvoorbeeld op
een repetitie.
Gedacht wordt aan „De huisleraar"
van Brecht, „Dodendans" van Strindberg
en „De Spaanse Brabander" van Bredero.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Het Nederlands Kamerto
neel is uit z'n schouwburg in de Antwerp
se Breydelstraat weggetrokken. De groep
van Cas Baas en Willy van Heesvelde
heeft zich als Groot Limburgs Toneel
te Maastricht gevestigd.
Er bestaan nu plannen te Antwerpen
voor een nieuw Nederlands kamertoneel.
Kern daarvan zou het Randstadtheater
van Deurne zijn, uitgebreid met enige
actrices van het N.K., zoals Paula Sleyp,
die niet naar Maastricht zijn meegegaan.
Het ligt in de bedoeling dat de nieuwe
groep wel geregeld de schouwburg in de
Breydelstraat zal bespelen, maar dat er
ook Vlaamse cabaretprogramma's in sa
menwerking met de Vlaamse radio en tv
zullen worden gebracht.
SALISBURY. (Reuter) In Salisbury
is bekendgemaakt dat lord Graham, mi
nister van Buitenlandse Zaken en Defen
sie van Rhodesië, is afgetreden.
Premier Smith heeft het ontslag aan
vaard. Lord Graham, een van de leiders
van de groep extremisten in de partij van
Smith, heeft in zijn ontslagbrief gezegd
dat hij het over een aantal zaken niet
eens is met premier Smith.
NAPELS (AP). De Italiaanse
schilder Santé Monachesi heeft gezwo
ren dat hij niet uit zijn „kubus" zal ko
men totdat de Russische troepen Tsje-
cho-Slowakije hebben verlaten. Mona
chesi heeft een houten constructie op
gericht en het aan alle kanten met
zwart linnen omhangen in de vorm
van een kubus. In de kleine ruimte
staat een tafel, een stoel, en een paar
andere zeer noodzakelijke dingen zo
dat hij er de nacht en de dag kan door
brengen. De kubus staat op een open
baar stuk grond in Baia Domizia, een
badplaatsje ten noorden van Napels.
De schilder brengt zijn tijd door met
schilderen en soms speelt hij har
monica. Als hij wat te eten of te drin
ken wil laat hij het door een ober be
zorgen vanuit een cafe vlakbij.
Met ingang van het nieuwe seizoen
zijn bij het Noordhollands Philharmo-
nisch Orkest een aantal nieuwe orkest
leden benoemd.
Als tweede concertmeester werd be
noemd H. A. Emmelot, tot voor kort con
certmeester van het voormalig Zuid-Ne
derlands Orkest.
Tot solobassist werd aangesteld J. H.
van Harten, die deel uitmaakte van de
contrabasgroep van het Nederlands Bege-
leidings Orkest. J. H. van Harten volgt
D. Schild op, die met ingang van 1 sep
tember met pensioen is gegaan.
Vrijdag j.l. arriveerde uit Tsjecho-Slo-
wakije de altiste mejuffrouw M. Olléova,
die tijdens een concerttournee van Henri
Arends verleden jaar in Bratislava voor
hem had voorgespeeld.
Op 1 september ging eveneens met pen
sioen J. Tames, plaatsvervangend solo
fluitist. Hij wordt opgevolgd door J. Brö-
cheler, die tot nu toe de piccoloplaats
bezette. De piccoloplaats is thans ingeno
men door de Duitse mejuffrouw I. Meyer-
Bohlen.
De hoorngroep is weer volledig gewor
den door de aanstelling van P. Hoek
meijer, die tevens deel uitmaakt van het
Ardito Quintet en het Nederlands Hoorn
kwartet.
Dirigent Henri Arends, die als hobby
edelsteenkunde studeert, is onlangs ge
slaagd voor het examen van de Gemmo-
logical Association in Engeland. Bij dit
edelsteenkundig genootschap heeft hij de
Fellow of the Gemmological Association
Degree behaald.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Hugo Claus heeft het
libretto van de operareconstructie, dat hij
samen met Harry Mulisch schrijft, bijna
voltooid. De opera handelt over de socia
le revolutie in Latijns Amerika. Vijf com
ponisten zullen de muziek componeren.
„Reconstructie" dat in opdracht van de
Nederlandse operastichting wordt ge
maakt, zal in juni 1969 in het Theater
Carré te Amsterdam, in het kader van het
Holland-festival, in première gaan.
AMSTERDAM De Stichting Kinderbe-
langen, die eertijds het kinderblad Kris
Kras deed verschijnen, is door het Fonds
voor de letteren in staat gesteld een prijs
van 2500,- uit te loven voor de schrijver
van 'n nieuw kinderboek. De deelneming
staat open voor allen, van wie nog niet
eerder een kinderboek is gepubliceerd.
Leden van de jury zijn: Miep Diekmann,
mevrouw A. Rutgers van der Loeff-Base
nau, mejuffrouw J. R. Wolff, Paul Biegel
en Jaap ter Haar.
Manuscripten moeten worden ingezon
den v o o r 1 januari 1969. Het reglement
voor deze prijsvraag is verkrijgbaar bij
de Stichting Kinderbelangen, Stadionweg
21, Amsterdam.
Shirley Temple, het kinder-filmster-
retje uit de dertiger jaren, is een vol
wassen dwaalster geworden. Niet zo
zeer omdat haar politieke inzichten op
een dwaling zouden berusten, want dat
doen ze tenslotte bij ons allemaal,
maar omdat ze de wereld ronddwaalt
om de daar aanwezige Amerikanen aan
te sporen hun stem uit te brengen op
de republikeinse kandidaat voor het
presidentschap, de heer Richard Nixon.
Sinds de jaren dertig ouderwets ge
noeg zijn geworden om voor een goede
oude tijd te worden aangezien, is de
kleine Shirley groot geworden. Ik kan
er niet over oordelen welke indruk zij
maakt op iemand die haar nu voor het
eerst ziet, omdat ik haar nog ken uit
de tijd toen we allebei nog betrekkelijk
klein waren, hoewel zij een kopje klei
ner. Op grond van mijn artistieke in
zichten in de filmkunst had ik haar
graag nog een kopje kleiner gemaakt.
Haar gedrag en dat van haar regis
seurs ergerde mij evenzeer als de ver
tedering die haar optreden bij het pu
bliek teweegbracht. Zij was een klein,
veel te bijdehand meisje met blonde
krullen en een voor haar leeftijd op
merkelijk vermogen om bomen van
kerels om haar kleine vingertje te
winden. Ze ondersteunde deze verlei
dingstechniek door het te pas en te on
pas zingen van kinderachtige liedjes,
zoals „Animal crackers in my soup",
door ons vaardig vertaald als „Alle
maal kaakjes in mijn soep", die zij
doorspekte met kleine hikjes en andere
geluidjes, alsof haar stem nog niet ge
heel zindelijk was. Mij mishaagde dit
zeer, maar ze kreeg er een enorme po
pulariteit door. Zelden heb ik met zo
veel instemming naar mijn bewonder
de radiofïlmspreker L. J. J orde, an
geluisterd, die in zijn weloverwogen
beschouwingen altijd heer bleef, als die
keer toen hij haar „een klein oud wijf
je" noemde.
Shirley Temple is nu een nog betrek
kelijke jongedame, die aan haar won-
derkinderdom behalve een spaarbank
boekje niet anders heeft over gehouden
dan een poppegezichtje met waakogen
en een fanatiek mondje, dat bereid
schijnt alle Amerikanen, die niet be
reid zijn op Nixon te stemmen, als
kaakjes in haar soep te verslinden. Dat
moest ze dan maar doen. want als het
Amerikaanse volk toch ten gronde
moet gaan, scheelt het een stuk als de
helft alvast is opgeruimd. Dit is mijn
persoonlijke mening, maar omdat een
teveel persoonlijkheid in een stukje
over Shirley Temple zou misstaan, gun
ik u graag de opvatting dat Nixon
voorbestemd is om Amerika te redden.
In dat geval verdienen diegenen die
hem daarin willen belemmeren niet be
ter dan bij Shirley de soep in te gaan.
Trouwens, die soep lijkt mij één pot
nat met de soep waarin de voorstan-
Iers van Nixon zouden zijn beland als
Shirley zich had ingezet voor Hum
phrey.
ADVERTENTIE
S.O.S..Hiat ataw-
foor 7dS...VUS6TUt6
ONMSTVVR&AAR.!
CROWFOOT 713 VOOR
coNTRoceroRenj seA
sioe- iKzrrof>2ooo
voer BOVBN oe JACHT-
HAVÉN VAN DAVY
•lo/ves.
Hes
1KI6TS. 0UIST6R,
t>avyt
DAAR, fN D£ VBRT6, £RAf KtEltJ
vtteeruto, kfcc-y— R/j/ceeNsoF
HU TeNCTl'!
3
A-IUi/i l
/.'TfPC.-.
Thrf/rrrr-.
ft
1239. De dag was aangebroken. Een
bange nacht van zoeken en vrezen was
voorbijgegaan. Nog steeds hadden de
vrienden de moed niet opgegeven, dat zij
Brammetje ergens ongedeerd zouden aan
treffen. Maar toen deed Tutu, die bij de
luchtverkenning was ingeschakeld, een
ontstellende ontdekking
Ergens aan het strand, achter de witte
schuimkoppen van de brullende branding,
lag de brievenbus van het postkantoor.
Een geweldige golf had de stevige bus aan
stukken geslagen en de rode splinters la
gen tot tegen de vloedlijn aan.
Maar van Bram was niets meer te be
kennen
Oma was bedroefd.
„Ach kom, Bram komt altijd op zijn
pootjes terecht", zei Karo. „Laten we het
hopen", zuchtte oma Fok. „Maar intus
sen moeten jullie me helpen. Wij moeten
beletten, dat Ferdinand Fok, een oom van
Bram. burgemeester wordt. We hebben
het altijd verborgen gehouden, maar oom
Ferdinand kan niet tegen vis. Van de
lucht alleen al krijgt hij pukkeltjes. Als
hij burgemeester wordt zal hij de vis
vangst verbieden en de haven laten ver
zandenen wat moet er dan van
ons vissersdorpje terecht komen? We moe
ten het dus voorkomen, maar we mogen
in geen geval oom Ferdinands geheim
verraden. Het is tenslotte familie".
