,v*
Bm
i
wig^^1
WALSERIJ WEST: fabriek met
een bewogen geschiedenis
Al drie keer
opgebouwd
nÊ
UIT HET VERTROUWEN ONTSTOND BIJ
HOOGOVENS DE VOORLICHTING
Elke dag een lawine van vragen
Indirecte invloed
via Hoogoven
mensen
V
Factor „nieuws
is bepalend
Mi
b*»**
so JAAR HOOGOVENS
**s;.
-*.-r«
1
-
&J|£i§
|j§ -4 - lil
k v 1 - S|iK|f
T*1 litittliii
mm-wms
Mi",..
Schakel
Naar buiten
900 jubilarissen
8»
;r »«*.w»
s 1 i:?'^:.^.
Waar eens de trotse Walsenj West
had gestaan, bleven de kale fundi menten achter nadat de Duitsers
haar hadden afgebroken.
Het grote moment op 1 april 1947,
Walserij West is weer in bedrijf ge
steld. Voor de derde keer, maar nu
definitief, op het Hoogoventerrein.
Een groot aantal mensen maakten
dit historisch ogenblik mee.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMOND De fabriek, welke op
het terrein van het jubilerende bedrijf
kan bogen op de meest bewogen
historie is ongetwijfeld Walserij West,
de machtige walserij, welke er prat op
kan gaan tweemaal te zijn afgebro
ken en driemaal opgebouwd. De der
de niaal definitief en op de plaats
waar zij aanvankelijk ook had ge
staan.
Deze walserij voor scheeps-, ketel- en
constructieplaat betekende voor het hoog-
ovenbedrijf een grote aanwinst en met
veel animo is in 1939 begonnen met de
bouw ervan. Het uitbreken van de twee
de wereldoorlog echter vertraagde de
bouw enorm en toen men wist, dat de
Duitse bezetters er zeer veel belangstel
ling voor begonnen te koesteren vertraag
de de bouwactiviteit nog meer. Echter
moest men doorgaan en zo brak de dag
aan, dat de walserij gereed was. Kort
daarop kwam het Duitse bevel: „De fa
(Van een onzer verslaggeefsters)
IJMOND Bij het afmeten van de in
vloed van Hoogovens op de streek mag
men ook niet over het hoofd zien de „in
breng" van de individuele Hoogovenwer
kers. Er is bijna geen bestuur in de
IJmond van wat dan ook, of er zit wel
een Hoogovenmedewerker in. Komen er
problemen aan de orde. dan zijn het vaak
die Hoogovenmensen die zeggen: „O, ik
zal wel eens informeren" en niet zelden I
vallen zij terug op de „know-how" van
het bedrijf, op de documentatie, etcetera.
briek afbreken en naar Duitsland over
brengen". De bezetter ging zelfs zover,
dat een lid van de directie werd aange
wezen om daarbij aanwezig te zijn. Dat
was ir. A. Drijver, thans voorzitter van
de Raad van Bestuur van de KNHS. De
ze echter weigerde en tot zijn verbazing
werd de weigering geaccepteerd. Althans
stilzwijgend. De fabriek werd afgebro
ken. Haast in nog kalmer tempo dan de
opbouw. Het gebeurde niettemin op gron
dige Duitse wijze. Van elk onderdeel wer
den voor en tijdens de afbraak foto's ge
maakt vanuit verschillende standpunten.
Zo kwamen er honderden foto's tot stand
en hadden de Duitsers nagenoeg elk be
langrijk onderdeel op de gevoelige plaat
vastgelegd. Zoals wij al eerder schreven,
moesten de bezetters ook de bouwteke
ningen hebben en als ze er niet waren,
dan moesten er maar nieuwe gemaakt
worden. En dat is gebeurd Echter wel
iets anders dan de oorspronkelijke. Af-
voerleidingen van het koelwater name
lijk werden zo ingetekend, dat na aanleg
ervan het water de fabriek weer instroom
de, hetgeen bij de bouw in Duitsland en
de proefneming wel een en ander te doen
heeft gegeven.
De Oorlogsschadecommissie van de
SHEAFF op bezoek ben de ruïnes
van Walserij West. Op de foto van
links naar rechts directeur M. W.
Holtrop, ir. L. F. Otto en ir. A. H.
van Rood, allen in burger.
Op het Hoogovenbedrijf werd de af
braak en het wegvoeren van Walserij
West naar Watenstedt bij Brunswijk met
lede ogen aangezien. Niettemin waren er
toch enkelen, die er volop van overtuigd
waren, dat de walserij weer zou terugke
ren. Een van hen vette namelijk de in de
fundamenten achtergebleven metalen de
len grondig in omdat „straks als de fa
briek terugkomt, alles nog in orde zou
zijn".
Zijn optimistische kijk op de zaken is
bewaarheid gebleken. Direct na de oor
log werd vanuit Hoogovens een onderzoek
ingesteld naar hetgeen er van de walserij
was overgebleven. In overleg en samen
werking met de Oorlogsschadecommissie
werd de walserij daarna in Duitsland
weer afgebroken en naar IJmuiden te
ruggebracht Het opsporingswerk in Duits
land geschiedde van Nederlandse zijde
even grondig, als de afbraak door de Duit
sers. Dit resulteerde in het terugvinden
zelfs van het album met de foto s van de
afbraak, die door de Duitsers waren ge
maakt in 1943. Dit boek heeft thans een
ere-plaats gekregen in het foto-archief
van Hoogovens. De opbouw gebeurde zo
goed en zo kwaad als het kon in snel tem
po en op 1 april 1947 het was zeer be
slist geen aprilgrap kon Walserij West
dan eindelijk definitief in werking worden
gesteld. Sindsdien is er van afbraak geen
sprake meer geweest. Eeerder van mo
dernisering en uitbouw.
Een trieste aanblik leverde een van
de hallen van de onttakelde Walsenj
West, in het midden van de oorlog.
Een van de weinige P.K.'s waarover
men beschikte, trok zich van de
chaos weinig aan.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMOND ..De mens moet vertrou
wen hebben in de onderneming welke hij
begint, anders hoeft hij er niet eens aan
te beginnen. Maar daarnaast moet hij in
zijn omgeving ook vertrouwen scheppen
voor datgene, wat hij wil ondernemen
eerst en onderneemt daarna. Niet alleen
bij degenen, die er werken, maar ook
daar rond omheen. Vertrouwen scheppen
en waar het maar enigszins kan openhar
tig zijn".
Dat was vijftig jaar geleden reeds het
standpunt van de toenmalige directie van
Hoogovens zo vertelde ons zeer re
cent de vroegere president-directeur ir.
A. H. Ingen Housz. Dat is nog het
standpunt van de Raad van Bestuur
zo mogen wij aanvullen! Men vindt dat
terug overal in het Hoogovenbedrijf. Zo
wel voor het personeel, dat over alles
wordt ingelicht als voor de omwonen
den en al degenen buiten de direkte om
geving. die interesse hebben in het Hoog
ovenbedrijf.
hunbvrlj?SHjedntain ^"bedrijf*"geTd^nde
normen, daar ontwikkelde visies, etcetera
worden meegedragen en overgedragen.
Ook die afgeleide invloed mag men niet
onderschatten.
Het bedrijf zelf stimuleert niet direct
dat personeelleden in hun vrije tijd aller
lei funkties in de streek vervullen, maar
het waardeert het wel positief, hetgeen
blijkt uit het verlenen van faciliteiten.
Als bij voorbeeld een Hoogovenmede
werker als lid van een schoolbestuur op
een bepaalde tijd naar een wethouder
van onderwijszaken moet, dan zal hij zo
nodig op dat uur vrij krijgen. Bij het
oplossen van allerlei problemen vallen
de Hoogovenmensen vaak gemakkelijker
terug op het bedrijf, dan bijvoorbeeld
op de gemeentelijke instanties. Ook dat
heeft consequenties.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMOND. Public Relations Vorm
geving en Public Relations Voorlich
ting zijn twee nauw aan elkander ver
wante afdelingen die overigens elk in
een afzonderlijk gebouw zijn gehuis
vest, elk hun eigen taak hebben, doch
met tal van raakvlakken. Beschreven
wij reeds op deze pagina de Vormge
ving, de „versiering" van om maar
een voorbeeld te geven van de te
verschijnen brochures en publicaties
de teksten en publicaties komen van
P. R. Voorlichting, welke haar zetel
heeft in het hoofdkantoor van Hoog
ovens, in dezelfde vleugel, waarin ook
de Raad van Bestuur en de adjunct
directie van Hoogovens geïnstallerd
zijn.
Hoogovens is een van de weinige be
drijven in ons land waar men een vol
ledige afdeling voorlichting heeft met
een zogenoemde „full time job" een
betrekking dus welke een volledige
dagtaak geeft aan degenen, die er wer
ken. Momenteel telt deze afdeling vier
personen, aan het hoofd waarvan
staat drs. N. R. Meijer, met direkt
naast hem de heer D. Ph. Mees m
als medewerkenden R. de Vries en
mejuffrouw J. W. Oostendorp, secre
taresse tevens van de afdeling voor
lichting. Deze betrekkelijk kleine groep
heeft de handen vol werk aan de tal
rijke kontakten met een ieder, die iets
van het Hoogovenbedrijf wil weten
„Onze taak is het" aldus drs.
Meijer om naar buiten toe alle
informaties te verstrekken, welke men
wenst voorzover dat in ons ver
mogen ligt. Allereerst is daar de pers
in binnen- en buitenland, met wie ie
dere dag wel verscheidene kontakten
worden onderhouden. Daarnaast zijn
er de televisie, de radio. Maar ook ver
enigingen en scholen. Vooral het on
derwijs doet veel aan het voorlichten
van de jeugd over industriële zaken.
En als men ons dan om inlichtingen
vraagt, worden deze zo uitgebreid mo
gelijk verstrekt. In de vorm van aller
lei brochures, maar ook het zen
den van diverse monsters van ertsen,
van metalen, kortom van alles wut
maar interessant kan zijn.
Kinderen, die een opstel moeten ma
ken of een bepaald proefschrift, schrij
ven naar Hoogovens. Zij worden op
hun wenken bediend. De Rijksvoor
lichtingsdienst belt regelmatig met
ons en overal moet op gerichte vra
gen antwoord worden gegeven. Wij
hebben er elke dag de handen vol aan.
Hier moet een persbericht heen, daar
waar vraagt men foto's voor een be
paalde publicatie of naar aanleiding
van een bepaalde installatie of leve
ring van materialen. En alles wordt
zo snel mogelijk afgehandeld, want el
ke dag weer komen er nieuwe ver
zoeken binnen.
-innr"mm"
Wij vormen de schakel tussen het
bedrijf en de buitenwereld. Om dan
een goede schakel- te zijn, moet er
voldoende voeding bestaan, dat wil
zeggen moeten wij uitvoerige kontak
ten onderhouden met alle hoeken van
het bedrijf. Want alleen en zonder dat,
zouden wij het niet aan kunnen Na
tuurlijk zijn we ergens een „zeefvoor
bepaalde berichten, doch het is opval
lend, dat ten aanzien daarvan bij de
pers en de andere publiciteitsmedia
voldoende begrip aanwezig is. Mis
schien komt dat wel omdat wij zo
„open" mogelijk willen zijn bij alles.
Bij voor ons prettige zaken, maar ook
in aangelegenheden, die voor het be
drijf echt niet prettig zijn, zoals bij
een ernstig ongeval of een calamiteit.
Natuurlijk gebeurt een en ander uit
sluitend na ruggespraak.
De factor „nieuws" is bepalend bij
al die dingen en de diverse afdelingen
en fabrieken op ons terrein hebben
daar gevoel voor gekregen. Als ergens
een eerste plaat wordt gewalst of een
hoogste punt wordt bereikt om
maar twee simpele voorbeelden te
noemen, dan worden wij, als voorlich
ting, daarvan op de hoogte gesteld
en dat is prettig, want wij kunnen hier
echt niet alles weten.
■rn-r-nmmrnii
„Voorlichting" heette het aanvankelijk.
„Public relations" is de tegenwoordige
naam van het apparaat, dat nu boven de
voorlichting troont, want met voorlich-
alleen komt men er niet. Voorlichting
het geven van inlichtingen over alles wat
het bedrijf betreft is één kant. Dit valt on
der P.R. (Public Relations)) Voorlichting.
Daarnaast is er de P.R. Vormgeving,
welke de naam zegt het al: „vorm
geeft aan de voorlichtingsuitingen van
het bedrijf". Illustreren zou men kunnen
zeggen, maar dan op een hoog niveau.
Verdergaand, dan alleen maar een teke
ningetje of „zo-maar" een foto ergens bij
een stukje tekst. De man, die daarover
alles kan vertellen zetelt hoog in het ge
bouw van P. R. Vormgeving. Het is de
heer L. C. A. van Kuijck, die vanaf eind
1957 met dit bijltje hakt. Zijn kantoor
zou men kunnen vergelijken met de brug
van een schip, waarvandaan de kapitein
alles in ogenschouw kan nemen en over
zien, dat stimuleren en coördineren, maar
ook het scheppen van ideeën is van groot
belang. „Wij doen dat allen gezamen
lijk" zegt de heer Vah Kuijck in wiens
afdeling twintig mensen arbeiden. Dames
en heren, die elk hun taak hebben, een
mooie, zeer gevarieerde taak, waaraan
zij veel vreugde beleven, want hun werk
draagt een beslist zonnig karakter. Zij or
ganiseren openingen van fabrieken op
eigen terrein, maar ook die van zuster
organisaties; verzorgen de vele jubilea
en afscheidsrecepties van hoog tot laag
in het fabriekscomplex. Zij ontvangen be
zoekers en leiden ze rond. Zorgen voor
exposities, hun naam is bekend op de
Jaarbeurs en hun werk geniet grote
waardering in de wereld van de deskundi
gen op grafisch gebied, want op dit ter
rein beweegt de vormgeving zich in be
langrijke mate. De fotodienst en de film
dienst zijn al even bekend in en buiten de
poorten van het concern; de archieven
welke zij bezitten zijn onmiskenbaar im
posant.
bereiding van de nu op handen zijnde jubi
leumfestiviteiten. Aanvankelijk zou er
maar weinig aan gedaan worden. „Er
zijn nog wel oudere staal-industrieën"
zo was de bescheiden mening van de
Raad van Bestuur. Niettemin zal
er feest zijn voor het personeel.
Er zijn verschillende verrassingen in voor
bereiding. Afdelingen zullen elk op hun
wijze het feest vieren. De gepensioneer
den krijgen een concert en een herden-
kingsspel in de Sporthal van Heemskerk;
alles bijeen genomen geloven wij, dat er
nog lang nagepraat zal worden over het
gouden bestaansfeest van Hoogovens.
„Vormgeving" heeft daarin een heel be
langrijk aandeel. De voorbereidingen ei
sen enorm veel krachtsinspanning, veel
vergaderingen en overleg. Maar de ploeg
van „vormgeving" is wel wat gewend ge
raakt in de achter ons liggende jaren.
Noemen wij de openingen van nieuwe fa
brieksgebouwen, de afscheidsavonden en
de feesten voor de jubilarissen om dan
nog niet eens te spreken van de Hoog
ovenschaaktoernooien, die elk jaar weer
nieuwe ideeën eisen.
Kortom er is maar heel weinig op het
gebied, waarbij Hoogovens naar buiten
uit treedt, waarin P. R. Vormgeving niet
de hand heeft. Zeer recent is de voor-
Voor de heer Van Kuijk en zijn „ploeg"
als wij het zo mogen noemen is het
een prettige ervaring te mogen conclude
ren. dat de hoge functionarissen in het
bedrijf het werk van P.R. Voorlichting
en P.R. Vormgeving nauwgezet gade
slaan en bij herhaling hun waardering
daarvoor kenbaar maken. Een waar
dering, welke onderschreven wordt door
de honderden, die jaarlijks bij Hoogovens
hun 25-jarige en 40-jarig dienstverband
vieren. Het zijn massale jubileumvierin
gen geworden. Cijfers spreken hierbij
de duidelijkste rol. In 1965 waren het er
140; in 1966 vierden 190 personeelsleden
hun jubileum; vorig jaar een even groot
aantal; dit jaar zijn het er 120; volgend
jaar 200; in 1970 zullen het er 400 zijn
en in 1971 verwacht men niet minder dan
900 jubilarissen.
En aan elk van hen hoe massaal
de feesten ook zijn wordt aandacht
besteed. Dat alles vereist eveneens bij
zonder veel werk voor een afdeling, welke
echt wel meer heeft te doen, dan alleen
feestjes en feesten op touw te zetten.
Doch het gebeurt. Nauwkeurig en gron
dig voorbereid onder leiding van kapitein
Van Kuijk op de commandobrug. De eni
ge P.R.-man overigens, die op de public
relations cursus in ond land „vormge
ving" en „gastheerschap" doceert en
wiens taak het is zoals hij het zo juist
uitdrukt „het gezicht van het bedrijf
naar buiten te bewaken".
