Grote azen zijn afwezig op
luchtparade in Farnborough
Luchtshow vergt meer van
de mens dan een dagje
vissen op de plas
SCHRIJVENDELEZERSSCHRIJVENDELEZ
Beter met Bot er
i
n
FOKKER KOMT MET DRIE INZENDINGEN
Concorde niet
op tijd klaar
15
Binnen 15 tellen klaar:
r DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1968
i
Concorde
Vertikaal
Fokker
Blik vooruit
r:\ .O*
V,v;>. 's. C-- .-;r\
VW o ?-.Ar/
Heeft u wel eens j
een andere cake gegeten dan botercake?
Ja?
Dan weet u I
waarom
voor cake :<'J
gewoon alleen j
maar echte bóterj gebruikt
mag worden, f
Rasseng'elijkheid 2
Rassengelijkheid 3
Waarschuwing
RCH graaft eigen graf
AOW-ers verenigt u
Smoeshaan 6
Smoeshaan 7
Orgeltocht
Eindelijk verstandige
visie op Vietnam
Tsjecho-Slowakije vrij
En nog door de melkman thuisbezorgd ook!
W'
1
- 'MA
(Van onze correspondent)
FARNBOROUGH De langdurigste en meest omvattende vliegsliow,
ooit in Engeland gehouden, zal het dagelijkse hoogtepunt worden op de
tentoonstelling, die de Vereniging van Britse Lucht- en Ruimtevaart
industrieën voor de volgende week op het vliegveld van dit Zuidengelse
dorp heeft georganiseerd. Bijna drie uur lang zullen alle mogelijke soorten
toestellen, van supersnelle jagers tot bromfietsachtige privétoestelletjes en
van luchtreuzen voor het passagiersvervoer tot onhandig wentelwiekende
wapendragers voor militaire doeleinden, door het luchtruim trekken. Een
luchtparade zoals er zelden een is gehouden.
Het publiek, dat op de open dagen
(vrijdag 20 tot en met zondag 22 septem
ber) bij tienduizenden pleegt te komen
kijken, zal er zich weer ademloos aan
vergapen, maar de macht van het getal
zal voor kenners niet kunnen verdoezelen,
dat de tweejaarlijkse SBAC-show dit keer
in feite weinig nieuws te bieden heeft.
Immers, de twee grote azen waarnaar
leek en ingewijde gelijkelijk uitkijken,
zullen er niet zijn. Technische problemen
in de ontwikkeling en de stakingen in
Frankrijk hebben verhinderd dat de
„Concorde", het supersonische passagiers
vliegtuig en de „Jaguar", de nog snelle
re jager-trainer-bommenwerper, op tijd
klaar kwamen. Beide produkten van Brits-
Franse samenwerking zullen alleen met
modellen, foto's en kleurentransparanten
in beeld worden gebracht.
Zoals bekend had het 2200 kilometer
per uur-vliegtuig „Concorde" in Toulou
se op 28 februari van dit jaar voor het
eerst proef moeten vliegen, na een half
jaar opgevolgd door het tweede prototy
pe, dat in Bristol in aanbouw is. Geruch
ten willen dat de Engelsen op het ogenblik
net zo ver zijn als de Fransen, maar dat
Toulouse de eer gegund moet worden om
de Franse president in Parijs niet zo boos
te maken, dat hij met één eerzuchtige
streek van zijn ganzeveer het hele mil
jardenproject van zijn secretaire veegt.
Intussen: de Concorde rijdt maar
hij vliegt nog niet. Een scherpe criticus
heeft geconstateerd, dat tot dusver het
enige wat omhoog gaat aan dit toestel
de prijs is. Misschien wordt op Farnbo
rough bekend gemaakt wanneer de eerste
proefvlucht nu definitief te verwachten
is.
Afgelopen zondag is het Brits-Franse
gevechtsvliegtuig Jaguar wel voor het
eerst de lucht in geweest, maar de vlieg-
ervarmgen met dit toestel zijn nog te
gering om het boven een dichte mensen
massa in de lucht te durven brengen.
Men herinnert zich in Engeland nog maar
al te goed het verschrikkelijke ongeluk
van 1954 toen een experimentele jager
in de lucht uiteen spatte en de dood van
84 toeschouwers veroorzaakte.
Ondanks het ontbreken van deze glans
nummers moet men de kracht en de om
vang van de door talrijke fusies en rege-
ringsingrepen drastisch gesaneerde Brit
se lucht- en ruimtevaartindustrie, zoals
deze zich volgende week zal manifeste
ren. niet onderschatten.
Niemand kan ontkennen dat zij de eer
ste zeven maanden van dit jaar voor het
recordbedrag van 6500 miljoen gulden
aan orders boekte, een resultaat waarop
vooral tijdens de vier aan de open dagen
voorafgaande handelsdagen de nadruk
werd gelegd.
Enig en zelfs belangrijk nieuws, zij het
voor de buitenwereld minder spectacu
lair, is er namelijk toch wel. Hawker-Sid
delev en de RAF zullen samen een indruk
wekkende show geven met de zeer opmer
kelijke „Harrier", een rechtstandig star
tende en landende ondersteuningsjager,
die volgend voorjaar bij de RAF in dienst
komt. Nieuw is ook de verlengde BAC-III
500, aanvankelijk ontworpen voor het
Duitse luchtnet van de BEA, maar snel
aan populariteit winnend bij de 27 ande
re gebruikers van de oorspronkelijke
„one-eleven", waarvan er nu ongeveer
tweehonderd verkocht zijn.
Hetzelfde concern, British Aircraft Cor
poration vraagt in het tentgedeelte van
de tentoonstelling, waar de honderden
toeleveranciers van de feitelijke vlieg
tuigindustrie hun stands hebben, aandacht
voor een toekomstige luchtbus, de BAC
three-eleven .Dit 220-persoons passagiers
vliegtuig bestaat echter alleen nog maar
als model, in afwachting van de moge
lijke ontwikkeling van een Brits-Franse-
Duitse luchtbus, waarover de onderhande
lingen zich nog altijd voortslepen. Komt
hiervan niets terecht dan staat BAC klaar
de wensen van de luchtvaartmaatschap
pijen voor de korte en middellange af
stand te vervullen.
Nieuw in het burgervlak zijn de Pup-100
en Pup-150 van de Beagle Aircraft, kleine
eenmotorige toestelletjes voor de plezier-
vaart, twee geheel metalen zweefvlieg
tuigen van Slingsby, te weten de T-53
tweezitter en de in licentie gebouwde
Schreder HP-14 éénzitter, alsmede twee
Westland helikopters, vervaardigd in sa
menwerking met Sud Aviation.
Niet nieuw, maar door ingrijpende ver
anderingen vernieuwd zijn de Lightning-
jager, die nu ook als jachtbommenwer
per kan worden geleverd, het Handley
Page zakenvliegtuig jetstream met Asta
zou XIV of desgewenst met Garrett-mo-
toren en de Nimrod, die bij de maritieme
verkenningsquadrons van de RAF de
goede oude Shackleton gaat vervangen.
Deze Nimrod verraadt door zijn snoek-
vormige uiterlijk de afkomst van de Co-
met-4 en de uitbouw onder de romp voor
onderzeebootbestrijdingsuitrusting en bom-
menruim, de nieuwe staartkegel met elek
tronica en de vier Rolls Royce Spey-
omloopmotoren met lang brandstofver
bruik in plaats van de Avons, verhullen
die stamverwantschap niet.
's Ochtends zullen oud en nieuw, zoals
gebruikelijk, van heel dichtbij te bezich
tigen zijn in 't „Static Park" langs de rol-
banen van het vliegveld. Daar staan dan
ook de dertien genadiglijk toegelaten bui
tenlandse vliegtuigen, die hun landingspo
ten op deze traditioneel „all British" ten
toonstelling alleen daarom neer mochten
zetten omdat hun makers zoveel „Made
in England"-onderdelen in hun produkten
doen.
Fokker gooit daarbij hoge ogen met
maar liefst drie inzendingen, de F-27
I Friendship, de F-28 Fellowship en de in
samenwerking met Breguet vervaardig-
I de „Atlantic", waarvan zoals bekend de
Koninklijke Marine er negen heeft besteld.
Andere buitenlandse inzendingen zijn
de Duitse „Dornier-31", de Saab-Draken
uit Zweden, de „Soko-Galeb" („Meeuw")
en de „Soko-Jastreb" („Havik") uit Joe-
goslavië, een Namcoys-11 uit Japan, als
mede toestellen uit Italië, Canada en de
Verenigde Staten. Alle onder sponsorschap
van de motorenfabriek Rolls Royce.
Buitendien wordt dan van de bezoeker
die alles wil zien, verwacht dat hij een
bezoek brengt aan de 320 firma's, die zich
specialiseren in technische onderdelen,
navigatie-hulpmiddelen, waaronder de be
wegende routekaarten, die zelfs op de
cockpitruiten geprojecteerd kunnen wor
den, zodat de vlieger de blik recht voor
uit kan houden.
Maar moegewandeld en murw gepraat
zal hij zich 's middags onderuit kunnen
laten zakken in een van de geriefelijke
fauteuils, die de public relation-mannen
voor hem aanschuiven, om heerlijk ont
spannen het oorverdovende tumult van de
meer dan honderd vliegtuigen omvatten
de luchtparade te ondergaan.
Een bezoek aan Farnborough vergt
meer van de mens dan een dagje vissen
op de plas.
De verticaal opstijgende en landen
de „Hawker Siddeley Harrier", die
niettemin cp zijn ene Rolls Royce
Pegagusmotor met zeer hoge snel
heid 3600 kilometer ver kan vliegen.
ADVERTENTIE
Zeer werd ik getroffen door het stukje
van C. L. Quaak-Sieling in deze rubriek
in de krant van 11 september.
Blijkens dit stukje en een ander in de
zelfde rubriek van dit nummer verschil
len mijn opvattingen betreffende democra
tie en mensenrechten in die mate met C.
L. Quaak-Sieling dat reageren doelloos
zou zijn. Aangezien er echter een denk
fout werd gemaakt, die ook ik wel maak
te, en waarop ik onlangs attent werd ge
maakt, reageer ik toch maar.
Ik vroeg eens aan een Afrikaanse ne
ger: „Waarom verenigen de Afrikaanse
staten zich niet om door politieke druk of
desnoods door geweld een einde te ma
ken aan de segregatie- en discriminatie-
politiek van de Unie van Zuid-Afrika,
Rhodesië en Mozambique. Hij beantwoord
de met een wedervraag: „Wat is de ba
sis tot zulk een vereniging. Dat wij zwart
zijn soms?" „Vormen de blanken soms
een eenheid? Duitsers, Russen en Ameri
kanen zijn allen blank, toch zijn zij ver
deeld. Israëliërs en Arabieren hebben
dezelfde raskenmerken, toch zal men ze
voorlopig niet verenigd zien om geza
menlijk het probleem van de droogte te
bevechten. India en Pakistan hebben een
bloedige strijd gekend, terwijl ook zij wel
gezamenlijke problemen hebben.
De Afrikaanse negers hebben slechts
één ding gemeen en dat is dat zij zwart
zijn. Verder verschillen zij gelijk de blan
ken verschillen in geloof taal en cultuur,
en voeren zij helaas oorlogen gelijk ook
door blanken helaas gevoerd werden en
worden", aldus mijn gesprekspartner.
Ik geloof dat wij de oorlog in Nigeria
moeten beoordelen als een burgeroorlog
en daarbij vergeten dat de strijdende par
tijen zwart zijn. gelijk wij bij onze hulp
vergeten moeten dat wij blank zijn maar
onthouden dat wij mensen zijn. Door het
vergelijken van Zuid-Afrika met Nigeria
en het verkiezen van Zuid-Afrika door C.
L. Quaak-Sieling wordt Zuid-Afrika als
alternatief voor orde in Afrika gesteld.
Men leze het boekje „Zuid-Afrika, een
Land Apart" door Piet Kort (die er ge
weest is) en een herinnering aan de Na
zi-periode komt op.
De grenzen van de meeste Afrikaanse
staten zijn willekeurig, eens door kolonia
le machten, ver verwijderd van dit gebied
bepaald. Hoe willekeurig wordt door de
vele twisten in deze landen aangetoond,
Congo, Nigeria, Kameroen, ook Kenia on
danks de leiding van Kenjatta. En in Soe
dan woedt een strijd die ook al vele hon
derdduizenden het leven kostte. De taai
overeenkomst tussen Nederlands en Zuid-
Afrikaans dwingt mij geen respect voor
dit laatste land af.
Indien tot op de dag van vandaag geen
samenleving is aan te wijzen waarin al
het goede is verenigd, en het slechte ge
weerd, dan zal ik geen samenleving accep
teren doch slechts blijven streven voor
zo'n samenleving.
PINHAS BARAQ, Haarlem
Met verbazing las ik het ingezonden
I stuk over rassengelijkheid van C. L.
Quaak-Sieling. Dat de onderlinge verhou
dingen onder de Afrikaanse volken nog
veel te wensen laten, zij toegegeven, en
wat met name in Biafra gebeurt, is ver
schrikkelijk. Dat er nog blanke regerin
gen aan Nigeria wapens leveren om deze
toestand nog langer voor de mensen in
I Biafra te laten duren, is net zo verschrik
kelijk! Als C. L. Quaak-Sieling daarom
Zuid-Afrika zo'n prima voorbeeld vindt
van hoe of het wel moet in Afrika, moge
ik in herinnering brengen dat het in
Europa de joden ook verboden werd van
I openbare diensten gebruik te maken. Zij
mochten niet in dezelfde bioscopen of
schouwburgen plaatsnemen als de „ras
zuivere" Germanen. De gevolgen van de
ze discriminatie waren ontzettend. Dat
de discriminatie van de negers in Zuid
Afrika wat humaner aandoet, maakt het
daarom niet menselijk aanvaardbaar. Als
een Bantoe hoogleraar op een blanke
I universiteit wordt geweigerd omdat hij
zwart is dan kan ik niet de oplossing in
Zuid-Afrika zien. Als ze in Zuid-Afrika
j dezelfde taal spreken als wij dan is dit
hopelijk alleen maar met de taal en niet
in de geest!
G. J. W. v.d. BERG, Haarlem
Als men uit de Kriemhildestraat te
Driehuis richting Waterloolaan komt, be
vindt zich daar een rijwielpad. En om de
Waterloolaan over te steken moet men op
het rijwielpad gaan staan om te kunnen
zien of er van links zowel over het fiets
pad als over de Waterloolaan verkeer
nadert. Dit komt door de begroeiing die
buiten het hekwerk rondom Het „Land
huis Kriemhilde" overhangt. Daar wij
zelf onze oudste zoon hebben verloren
bij een verkeersongeval, doordat hij ook
naar links geen uitzicht had, wil
ik dan ook het gemeentebestuur en de
politie van Velsen verzoeken zich ter
plaatse op de hoogte te stellen, opdat
daarin verandering gebracht kan wor
den, zodat de ouders met een gerust hart
hun kinderen daar kunnen laten overste
ken.
H. J. van GELDORP, Driehuis
Sinds vele jaren bezoek ik regelmatig
de thuiswedstrijden van RCH. Daarbij
neem ik af en toe ook mijn twee zoons
mee van negen en elf jaar.
Zo ook zondag jl. Wie schetst mijn
verbazing dat ik nu voor mijn zoons geen
suppleties meer kon kopen om samen op
de tribune te kunnen plaatsnemen.
Er werd mij te verstaan gegeven dat
zij dan ook de volle prijs van 5 zouden
moeten betalen, danwel een jongenskaart
moesten kopen voor de staantribune.
Dit betekent dat wij gezamenlijk naar
de staantribune moeten verhuizen ofwel
gescheiden de wedstrijd kunnen gaan
zien.
Ik vind dit werkelijk ongehoord en ik
heb er dan ook geen woorden voor.
Om die reden zijn wij dan ook meteen
rechtsomkeert gegaan en ik ben voorlo
pig dan ook niet van plan RCH met een
bezoek te vereren. Hopelijk zullen velen,
die in dezelfde situatie verkeren, mijn
voorbeeld volgen, zolang deze absurde
maatregel blijft gelden. Als bijzonderheid
dient hierbij nog te worden vermeld dat
slechts een handjevol bezoekers aanwezig
was en dat het pijpestelen goot. Door een
dergelijke maatregel graaft RCH naar
mijn mening haar eigen graf, want de
jeugd kan alleen voetbalminded worden,
wanneer zij door de ouderen op jonge
leeftijd wordt meegenomen naar het voet
balveld.
Noodzakelijk is daarbij dat zij voor een
redelijk bedrag kunnen plaatsnemen en
wel daar waar gewoonlijk ook hun vader
of ouders plegen plaats te nemen.
J. N. SLIJKERMAN, Heemstede
Waar blijft onze verhoging. Er is in dit
jaar aan verschillende personen die meer
dan AOW ontvangen al een verhoging met
terugwerkende kracht gegeven. Op zich
zelf vinden wij daar geen bezwaar tegen,
maar de AOW-ers willen uit de pot ook
gaarne een graantje meepikken. Als wij
AOW-ers ons eens verzamelen tot een ge
heel en dan meedoen aan de volgende ver
kiezingen en een eigen lijst indienen zou
dat misschien helpen om iets te bereiken
P. SIKSMA, Haarlem.
Neen burgemeester u bent niet origineel
en ook niet de eerste burgervader van
Haarlem die zo'n censuurgeintje uithaalt.
Juist 50 jaar geleden werd de oude Jans
schouwburg na een grondige restauratie
heropend onder leiding van de heren Kaart
sr. en Mulder. Bij die gelegenheid werd
de eerste officiële voorstelling gegeven
door het amateur gezelschap „De rooie
Duivels" met het toneelsuk> „Max de Mal
le". De primeur voor Haarlem en tijdens
de generale was behalve de toenmalige
burgemeester S. T. Maarschalk ook aan
wezig de commandant van de Ripperda-
kazerne. Na afloop kwam prompt het ver
bod tot openbare opvoering en voor mili
tairen in uniform een algeheel verbod.
Maar de schouwburgdirectie en de au
teur wisten raad. De voorstelling ging
als besloten door. De militairen en het
waren er heel wat kwamen in uniform bin
nen door de artiesteningang aan de Park-
laan en verkleedden zich op het toneel. We
hadden veel militaire kleding nodig; dat
was een voordeel. De naam A. Hendriks
die ook tot de medewerkers behoor
de, bracht mij deze geschiedenis weer in
gedachten. Ik kan de heer Cremers verze
keren dat het succes voor ons enorm was.
En zo zal het met de „Smoeshaan" ook
wel gaan. Proficiat „Centrum".
A. WIEGMINK, Haarlem
Er wordt mijns inziens wel wat te veel
aandacht (voorpagina-nieuws) £an deze
heren noodfiguren, ziet foto 9 september
door uw blad besteed. Men kan deze on
smakelijke grap beter voorbijgaan. Wij
zijn tenslotte geen honden.
H. v. GRIEKEN, Haarlem.
Evenals vorig jaar zou ik uw aan
dacht willen vestigen op de orgeltocht door
Groningen. Ook dit jaar heb ik weer ge
noten van uw „Haarlemse orgelmaand",
het doet je altijd weer goed in je ge-
bdortestreek alles te zien en horen wat je
nog steeds dierbaar is. Toch dat er in
de omgeving van Haarlem alleen maar
iets moois te zien en te horen is bp ker
ken en orgelgebied is niet waar. De pro
vincie Groningen is rijk voorzien van
prachtige kerken en orgels, misschien
wel door onbekendheid helaas niet vaak
bezocht.
Onder leiding van de Haagse organist
W. Talsma gaat de jaarlijkse excursie op
zaterdag 5 oktober langs beroemde Schnit-
ger-orgels in de provincie Groningen.
Harkstede (1692-1790), Noordbroek (ca.
1325), Nieuw Scheemda (1661) en Gar
merwolde (ca. 1275). Na afloop een bespe
ling van het klankrijk Arp Schnitgeror-
gel in de Der Aa-kerk te Groningen. Deze
tocht is voor kerk- en orgelliefhebbers be
slist de moeite waard. De afstand Haar
lem Groningen kunt u per auto in twee
uur afleggen. Laten we zeggen: „Tot
ziens in Groningen".
Aanmeldingen uitsluitend schriftelijk
„Goudkantoor", Grote Markt, Groningen.
C. W. DITTRICH DE VRIES, Groningen.
In deze rubriek worden eenmaal per
week brieven opgenomen, die met uit
drukkelijk verzoek tot publikatle aan de
redactie worden toegezonden: voorwaar
den tot publikatle zijn:
Het onderwerp dient van genoegzaam
algemeen belang te zijn en uit het oog
punt van dat algemeen belang te zijn
beschouwd.
De inzender moet de brief met zijn
volle naam en adres ondertekenen en
instemmen met de vermelding van zijn
naam en woonplaats. (Dus geen pseudo
niem of initialen).
De brief moet gesteld zijn in behoorlijk
Nederlands en in begrijpelijke, beknopte
vorm.
De redactie behoudt zich het recht voos
de brief ter publikatie te bekorten op
niet essentiële punten, of opneming te
weigeren,
Opneming van een bepaalde brief be
tekent allerminst, dat de iwdaotle het
eens is met daarin vervatte meningen of
argumenten.
In uw dagelijkse commentaar op actue
le zaken trok u op 13 september een pa
rallel tussen de situatie in Tsjechoslowa-
kije en die in Vietnam. Ik heb die be
schouwing met genoegen gelezen: einde
lijk een verstandige visie op Vietnam.
Het optreden van de Amerikanen in dat
land is niet alleen immoreel en mensont
erend, het is ook zo verschrikkelijk dom,
zo gespeend van elk politiek instinct.
In onze tijd zou de voornaamste stelre
gel van de Amerikaanse buitenlandse po
litiek moeten zijn alles te doen wat de
Russisch-Chinese tegenstelling kan bevor
deren. alles na te laten wat Russen en
Chinezen in dezelfde hoek kan drij
ven. Welnu, de opeenvolgende Amerikaan
se presidenten weten niets beters te doen
dan zich als een buffer te plaatsen tussen
de Chinese draak en de Russische beer.
Zij vangen van beide kanten de klappen
op en verwoesten intussen een land, dat
van nature het gebied is, waar de invloe
den van Moskou en Peking op elkaar
botsen.
Balancerend tussen deze beide grote
machten zou Ho Tsji Minh voor zijn volk
een zekere mate van zelfstandigheid kun
nen behouden. Een zelfstandigheid v aar
voor dit volk al een Aziatische mensen
leeftijd lang zo bewonderenswaardig strijdt.
Het is bitter, te bedenken dat het juist
de „Bevrijders" zijn, die dit volk zijn
vrijheid niet gunnen en die straks een
omgeploegde woestenij zullen overlaten
aan de Chinezen, die er wel raad mee
zullen weten.
J. VAN CASPEL, Haarlem.
Gezien de huidige situatie in Tsjecho-
Slowakije is het belangrijk dat de lande
lijke en plaatselijke comité's in Nederland
gezamenlijk overleg gaan plegen.
Het Bestuur van het Nationaal Comité
„Tsjecho Slowakije Vrij" verzoekt de lan
delijke en plaatselijke comité's contact op
te nemen met het adres:
„VREDERUST", Vreeland.
ADVERTENTIE
yoghurt
limonade
siroop
vla-flip
