Geruchten over een nieuwe
zuivering in Griekenland
Alleen toeristen konden van
alcoholische drank genieten
Beraad op hoog niveau
bt
Bonn pessimistisch over
Europese eenwording
Proces tegen Litvinov
en Larissa Daniel
Invasie kostte
112 levens
SOMBER CONGRES VOOR LABOUR
Onderwijzers-
staking ten einde
Noordvietnamees
protest bij VS
Gevangenisopstand
in Newark
Na bezoek van president De Gaulle
Walter Lippmann
is voor Nixon
Kans op aftreden
van Jarring
„Groningen" na
vijf maanden
even in IJmuiden
„SILLVAGNEN"
telegrammen
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1968
3
U niek
met de
originele
uit Frankrijk
geïmporteerde
brandy
ÖEKUYPEH
Gemartelde natie
Misrekening
Allerlei bochten
Moed putten
Zonder steun
Harde woorden
AiHENE. De stemming in Grieken
land is in alle rust verlopen. De minister
voor openbare orde had voor het week
einde alle vrachtwagenverkeer verboden,
de meeste restaurants laten sluiten en hun
de opdracht gegeven geen alcoholische
dranken te schenken. Al zaterdagmiddag
bleek het dat het onmogelijk was een glas
bier te bestellen, omdat de politie per
socnlijk had toegezien op het opbergen
van de drankvoorraad.
Alleen in de Plakka, het pittoreske uit
gangscentrum van Athene, vloeide de
wijn gisteravond even royaal als altijd
De ju.ita vastbesloten het toerisme snel
tot één van de belangrijkste deviezen-
bronnen te maken had kennelijk ter
ere van de toeristen een uitzondering ge
maakt.
Vooral in de grote steden was merk
baar dat velen waren afgereisd naar hun
geboorteplaats om daar te stemmen. Meer
dan een half miljoen mensen verlieten
zaterdag Athene Alleen militairen, ambte
naren en politiemannen was toegestaan te
stemmen in de buurt van hun verblijf
plaats. Voor hen werden blauwe enve
loppen gebruikt (die voor de andere kie
zers waren wit), hun naam werd op een
aparte lijst genoteerd. Het vermoeden be
staat in Athene dat hun keus is geregi
streerd. Er doen al geruime tijd geruch
ten de ronde over een nieuwe zuivering
van het ambtenarenapparaat.
De propagandacampagne voor de nieu
we grondwet is zaterdag geëindigd met
een radio- en televisietoespraak van pre
mier Papadopoulos De kiezers werden op-
NEW YORK. (AFP) Burgemeester
Lindsay van New York is het na zestien
uur vergaderen eens geworden met de
bond van onderwijzend personeel over
een beëindiging van de staking. De scho
len zullen vandaag de deuren openen, die
9 september na de zomervakanties dicht
zijn gebleven toen de onderwijzers het
werk neerlegden uit protest tegen het
ontslag van tien onderwijzers bij een
school in een negerwijk.
HANOI (AP) De minister van Bui
tenlandse Zaken van Noord-Vietnam heeft
zondag geprotesteerd tegen de op 17 sep
tember begonnen Amerikaanse zuive
ringsacties in de gedemilitariseerde
zone en tegen de Amerikaanse bombar
dementen in dit gebied.
Het ministerie noemt deze acties een
schending van het akkoord van Genève
van 1954 en zegt dat zij tevens het be
wijs vormt dat „de Amerikaanse imperia
listen, ondanks hun verdraaiingen, hard
nekkig doorgaan met intensivering van
hun agressieoorlog in Vietnam".
NEWARK (AFP) Bijna tweehonderd
van de vijfhonderd gedetineerden van de
stadsgevangenis van Newark zijn gister
avond in opstand gekomen en hebben
verscheidene branden gesticht.
De opstand werd na twee uur bedwon
gen. Volgens de gevangenisdirectie is geen
enkele gedetineerde ontsnapt.
ADVERTENTIE
CONTRIBUTIONS IN DIRECT ES
tolt
CERTIFICAT
liaicnON
d anooulémi de DEUVRANCE DUN ACQUrr-A-CAUTION
Momnuum
tftNAC-EST CMKRtfu ,U1 U| tl|„v. t CMIC - EST - CNIHlITt
touMtfné. MrtMU qu. I*=E JUIL 62- Mi
toll>r« to«« M* feuTtau an x^uli-a-nalto» to C- mm
I* poar I. «mus io «M«Mt
S-kMttL. -UIM» .«niulir» A.-£*UuCU l/Ito-
tiV *tr*t pour.U f
our niMMMr U<- 'TA? AiC ACS«aniili
"TZZt COGNACUM*
toptrumM - -•» tottll
toallaattoa tot. lt <Mlil to.l, Ja****..
l« CanUfoMtmi
MC«M£.EST-CHE«IIIE|f JUIW.9>
*Vun
Cd/MUA
l^r.rur hur«llil«4ilA
Cam. ^UjuÓmJI
ANNO
geroepen om „kalm, vastbesloten en op
timistisch" naar de stembus te gaan. „U
kunt ervan verzekerd zijn" aldus de mi-
nister-president, ..dat uw positieve stem
voor de grondwet een daad van eer is
voor u en voor uw nakomelingen. Want
hiermee begint een nieuw hoofdstuk in
de r' riekse geschiedenis en is bovendien
pen belangriike rol voor ons land op het
wereldtoneel verzekerd".
Sprekend over de „verschrikkingen"
van vorige regimes en over wat de junta
noemt „de nationale revolutie" (de staats
greep van 21 april 1967. die de kolonels
in Griekenland aan de macht bracht),
zei premier Papadopoulos: „Wij Grieken
hebben wel verwacht dat deze revolutie
zou flaatshebben. Sommige keken er ver
langend naar uit, andere ongeduldig. En
de meesten van u waren ervan overtuigd
dat een revolte onvermijdelijk was."
Over de in het buitenland fel bekriti
seerde nieuwe grondwet (in Griekenland
is een serieuze discussie onmogelijk ge
weest). zei hij: „Het is de grondwet van
een gemartelde natie, die hard en onver
zoenlijk tegenover het communisme staat
en zich op dit punt geen illusies maakt."
Hij noemde de grondwet uniek, omdat ze
„het produkt is van 'n lange pan-Helleen-
se, vrije, democratische en vruchtdra
gende discussie waaraan honderdduizen
den burgers hebben deelgenomen. Voor
het eerst is een grondwet ontsproten aan
de directe wil van het volk."
Het eerste probleem dat het Griekse
volk na afloop van het referendum moet
oplossen, luidt: hoe worden ramen, mu
ren, auto's en straten gereinigd van de
vele miljoenen biljetten met het bezwe
rende woordje „nè" („ja").
Mannen, die het lot van Europa kunnen bepalenboven de Franse en Duitse
politieke leiders, onder de kopstukken van de NAVO. Boven ziet u tijdens een
diner in paleis Schaumburg in Bonn van links naar rechts minister Brandt,
president De Gaulle, kanselier Kiesinger, minister Couve de Murville en minis
ter Schroder. Onder ziet u in Brussel v.l.n.r. de voorzitter van het militaire
comité, luitenant-generaal baron Ch. de Cumont, generaal Lemnitzer, admiraal
Holmes en admiraal Bush.
ADVERTENTIE
Svenska
Restaurangen
Weer iets nieuws uit Zweden
Onze ijs-gekoelde trolley met
zijn groot assortiment Zweedse
haring rijdt voor U, tijdens
lunch en diner.
In ons café Plate-service.
KENNEMERPLEIN 5
TELEFOON 16840
HAARLEM
Eigen parkeerterrein.
(Van onze correspondent)
BONN President De Gaulle heeft de
politici in Bonn na zijn tweedaags bezoek
aan de bondshoofdstad in een ietwat me
lancholieke toestand achtergelaten. Het
meest positieve waardeoordeel dat de of
ficiële regeringswoordvoerder kon beden
ken was, dat „de situatie slechter is ge
worden".
In de beoordeling van de situatie, die
na het ingrijpen van de Sovjet-Unie in
Tsjecho-Slowakije is ingetreden, schijnen
de Franse en Duitse gesprekpartners we
liswaar tot ongeveer hetzelfde inzicht ge
komen te zijn, aldus liet zich minister
van Financiën Strauss uit, die voorzitter
MOSKOU (AFP) Begin oktober be
gint in Moskou een proces tegen Larissa
Daniel, Pavel Litvinov en drie anderen,
die op 25 augustus op het Rode Plein pro
beerden te betogen tegen de militaire ac
tie tegen Tsjecho-Slowakije. Dit is zondag
van doorgaans welingelichte zijde in de
Russische hoofdstad vernomen. Het is niet
bekend of er publiek zal worden toegela
ten tot de rechtzaal.
Larissa Daniel is de vrouw van de schrij
ver Joeri Daniel, die op 14 februari 1966
tot vijf jaar werd veroordeeld wegens het
NEW York (AP) In zijn rubriek
in Newsweek schrijft Walter Lippmann
deze week, dat hij de kandidatuur van
Richard M. Nixon voor het president
schap der Verenigde Staten steunt. De 79
jaar oude rubriekschrijver motiveert deze
steun met de woorden: „Het lijkt me be
ter hoewel niet elegant dat de kiezers de
partij afwijzen, die het land zoveel gekost
heeft".
Lippmann erkent dat Nixon niet zijn
eerste keuze voor het presidentschap was
maar hij zegt: „De komende uitspraak
van het volk lijkt mij niet ontoelaat
baar".
Hij gelooft werkelijk in een nieuwe
Nixon, die hij een rijper en gematigder
man acht dan de vroegere vice-president
die zich een weg naar de top meende
te moeten worstelen.
Lippmann betreurt echter dat gouver
neur Spiro Agnew is benoemd tot repu
blikeins kandidaat voor het vice-presi-
dentschap.
„Agnew komt door een gebrek aan er
varing en onderwijs niet in aanmerking
en door hem te kiezen heeft R. Nixon
om niet bijzonder nobele redenen de
vrees van het land vergroot.
Lippmann meent dat de democratische
partij een periode van rust en herstel
nodig heeft.
LONDEN. (AFP) De Zweedse diplo
maat dr. Gunnar Jarring, die als speciale
afgezant van de V.N. poogt het Israelisch-
Arabische conflict tot een oplossing te
brengen, overweegt zijn ontslag in te die
nen, zo weet het Britse zondagsblad „Ob
server" te melden.
Het blad zegt over „ernstige aanwijzin
gen" te beschikken, dat dr. Jarring wil
aftreden na volgende week zijn rapport
over de situatie in het Midden-Oosten
bij secretaris-generaal Oe Thant te heb
ben ingediend. Amerika, Rusland, Enge
land, Israel en Jordanië zouden echter
pogen hem van deze stap af te houden.
publiceren van werk dat schadelijk voor
de Sovjet-Unie werd geoordeeld. Pavel
Litvinov is een kleinzoon van de vroege
re Russische minister van Buitenlandse
Zaken. Met hen zullen de dichter Vadim
Deloney, een taalkundige en een arbeider
terechtstaan. Twee anderen die ook op 25
augustus werden aangehouden, zijn inmid
dels in vrijheid gesteld. Mevrouw Nathalie
Gorbanosvskaja werd al kort na haar ar
restatie vrijgelaten. Voor de kunstcriticus
Victor Heimberg kwam de vrijlating pas
enkele dagen geleden.
Volgens het Britse blad „Sunday Times"
heeft de Russische dichter Jevtoesjenko in
een lang telegram aan partijleider Brezj-
nev en premier Kosygin geprotesteerd te
gen de Russische interventie in Tsjecho-
Slowakije. Het blad citeert welingelichte
kringen in Moskou. „Ik kan niet slapen.
Ik weet niet hoe ik verder moet leven.
Ik ben er ten volle van overtuigd dat ons
optreden in Tsjecho-Slowakije een tragi
sche vergissing is en een bittere slag heeft
toegebracht aan de Russisch-Tsjechische
vriendschap en de beweging van het we
reldcommunisme" zou de dichter hebben
geschreven.
STOCKHOLM (Reuter) Volgens het
Zweedse dagblad „Expressen" zijn als
een rechtstreeks gevolg van de militaire
interventie in Tsjecho-Slowakije 112 Tsje-
choslowaken gedood en 735 gewond. an
wie 293 ernstig. Het blad zegt deze cijfers
te hebben ontleend aan een geheim of-
ficeel verslag.
Van „welingelichte zijde" in Praag
heeft „Expressen" vernomen dat door dit
rapport verdere onderhandelingen tussen
Tsjecho-Slowakije en Rusland uitgesteld
zijn.
Van de 112 doden zouden er 87 het
slachtoffer zijn geworden van schietpar
tijen, de overigen van verkeersongeluk
ken", die varieerden van het overrijden
van fietsers door tanks tot gevallen, waar
in tanks op demonstranten inreden.
De bezettingstroepen zouden gebruik
hebben gemaakt van tanks, kanonnen,
artillerie, machinegeweren en lichte vuur
wapens, maar niet van bommen of raket
ten.
„De meeste dodelijke ongevallen komen
voor rekening van de Russen, de B lga-
ren waren voor tenminste één dodelijk on
geval verantwoordelijk, de Oostduitsers
voor vijf, terwijl de Polen en Hongaren
tot vorige week een schone lei hadden".
„Expressen" weet voorts te melden dat
het grootste aantal slachtoffers onder de
arbeidersbevolking valt te betreuren, maar
dat ook zeker vijftien artsen en verplegers
bij overtreding van de uitgaansvoorschrif-
ten zijn gedood. Veel mensen zijn gedood
door niet gerichte schoten, maar er zou
den ook enkele gevallen van moord zijn
gemeld.
(Van onze correspondent)
BLACKPOOL Wilson zal het gehavende partijmoreel moeten herstellen.
Vandaag is in Blackpool, Engelands aan de noordoostkust gelegen vulgairste
badplaats met zijn kilometer lange aaneenrijgsel van kermiskramen en
lawaaierige vermakelijkheden. Labours partijcongres begonnen. Het is er kil en
het regent hard. Een symbool van de sombere stemming onder de vijftien
honderd afgevaardigden naar deze jaarlijkse rommelige en woelige monster
bijeenkomst. Want de Labourpartij is als federatie van linksgerichte partij
afdelingen, van vrouwenverenigingen, coöperaties, militante en behoudende
vakbonden, parlementariërs en intellectuelen een vat vol tegenstellingen.
Zelden heeft er op een Brits sociaal
democratisch congres grotere ont
goocheling over een Labour-regering
geheerst dan thans. Want van de
geestdrift van vier jaar geleden toen
Labour na dertien jaar aan de macht
kwam, is nauwelijks meer iets over
Diep is de teleurstelling over het
feit dat tot nu toe van het daverende
verkiezingsprogramma, dat het achter
aan hinkende Engeland een economi
sche revolutie in het vooruitzicht stel
de, weinig is terecht gekomen, door
dat de leiders, met name Harold Wil
son, die problemen schromelijk hebben
onderschat.
Het economisch herstel waar alles om
draait, laat langer op zich wachten
dan men aanvankelijk had gemeend.
Met als gevolg dat de Britse regering
voor miljarden bij het buitenland in
het krijt staat niet alleen, maar dat de
kiezers, die destijds door Labours over
winningsroes waren meegesleept, bij
tienduizenden zijn gedeserteerd.
Dit was een extra misrekening van
de „sterke man" Wilson, die terwille
van het nationaal belang bereid was
zijn eigen populariteit op het spel te
zetten, maar door zijn autoritaire hou
ding en zijn wegsmeltende geloofwaar
digheid zijn aanhangers op de vlucht
dreef.
Zijn grootste fout was dat hij over
de gehele linie te optimistisch is ge
weest.
Elk hoopvol perspectief bleek een
luchtspiegeling een snelle economi
sche opleving, Engelands t oetreding
tot de EEG. spoedige capitulatie van
Rhodesië, vrede in Vietnam en verde
re ontspanning tussen Oost en West.
De sociale hervormingen werden het
kind van de rekening, zoals de beloof
de verhoging van de leerplichtige leef
tijd tot zestien jaar, terwijl de koste
loze geneeskundige verzorging een
deuk kreeg door herinvoering van be
taalde recepten, waartegen Labour
zich met name had uitgesproken.
De afremming va-n de produktie, de
record-werkloosheid, de hoge prijzen
en de loonstop met wettelijke beknot
ting van vakbondsvrij heden vormen de
moeilijk verteerbare zure appel, die de
Labour-beweging door de eigen rege
ring kreeg aangeboden.
In Blackpool zal men zich in allarlei
bochten moeten wringen om de zaak te
redden, maar de supertacticus Wilson,
die ondanks alles nog steeds Labours
dominerende figuur is, zal daar ver
moedelijk wel in slagen. Hij zal twee
grote redevoeringen houden met het
doel het moreel van de partij te her
stellen.
Ook wanneer het congres, zoals ver
wacht wordt, zich tegen de inkomens
politiek zal uitspreken, brengt dit voor
de regering geen consequenties mee
omdat de partijcongressen volkomen
lo# staan van het parlement.
De gebruikelijke fopspeen die het
congres zal moeten zoet houden is dat
het economisch herstel, dank zij de de
valuatie en de andere naar algemeen
inzicht te laat genomen tegen de borst
stuitende maatregelen, om de eerst
volgende hoek wacht, na bij alle vo
rige hoeken steeds weer verstoppertje
te hebben gespeeld
Labour kan thans echter moed put
ten uit het feit dat men in kringen
van het internationale monetaire fonds
dat vandaag in Washington bijeen
komt, ervan overtuigd is dat de de
valuatie van het pond sterling haar
doel zal bereiken.
Omdat van het oorspronkelijke ver
kiezingsmanifest nauwelijks een draad
heel is gebleven, tracht de leiding het
congres magisch te bezwaren met een
tussentijds manifest, bedoeld als een
afgezwakte, enkele tientallen malen
herschreven schuldbelijdenis, en als
aanloop van de laatste verkiezings
actie.
Want de Labourregering klemt zich
vast aan het feit dat zij nog drie jaar
voor de boeg heeft. Zij put er ook
hoop uit dat de bij de conservatieven
aan invloed winnende extreem rechtse
Enoch Powell een Tory-zege in gevaar
brengt. Het manifest probeert de altijd
op de verkiezingswip zittende midden
groepen te paaien met de belofte van
belastingverlaging en de linkervleugel
te pacificeren met een overigens oud
en vergeeld plan van een extra-belas
ting op de hoogste arbeidsloze in
komens.
De idee van verdere nationaliserin
gen schijnt thans voor het eerst voor
goed te zijn begraven, omdat deelge
nootschap tussen staat en industrie in
bepaalde gevallen als de aangewezen
methode wordt beschouwd.
van de roerige zusterpartij van de CDU,
de Beierse CSU is. Maar alle andere po
litici of zij nu tot de regeringspartij en
of tot de opppositie behoren, zijn het er
over eens dat de tegenstellingen inzake
de Europese economische eenwording gro
ter zijn geworden.
Boven de gesprekken van vrijdag en za
terdag zweefde de geest van het recente
Bondsdagdebat, waar gezegd is dat de
Bondsrepublik wellicht zou moeten probe
ren mee te helpen aan een vooruitgang
in de Europese samenwerking zonder het
Frankrijk van president De Gaulle. Tij
dens zijn gesprekken met de Franse pre
sident verklaarde kanselier Kiesinger wel
iswaar. dat een dergelijke gang van zaken
„vernietigend voor Europa" zou zijn.
Maar toch acht men het in Bonn na het
Franse bezoek niet meer uitgesloten, dat
men in Bonn wil proberen verder te komen
zonder de steun van Parijs.
Tot deze opinie draagt natuurlijk bij de
omstandigheid, dat de Franse minister van
Buitenlandse Zaken Debré nog vrijdag
morgen in Brussel bijna met zoveel woor
den het plan van zijn Westduitse collega
Brandt van de hand gewezen had. om met
overgangsvoorstellen de kloof tussen de
vier kandidaatstaten waaronder Groot-
Brittannië zo klein mogelijk te maken
tot het moment van hun formele toetre
ding tot de EEG.
Kanselier Kiesinger moet overigens op
de hoogte zijn geweest van de omstandig
heid dat hij met de persoon van presi
dent De Gaulle niet te doen heeft met een
man die men met handige onderhande
lingstrucs tot een andere mening kan om
praten. In deze zin althans uitte Kiesinger
zich kortgeleden openlijk in kleine kring.
Hoewel de regeringswoordvoerder ver
klaarde, dat de besprekingen „buitenge
woon hartelijk" waren geweest, wordt
door ooggetuigen gezegd dat het onderhoud
af en toe bijzonder hoog gelopen was.
Zo zouden er harde woorden gevallen
zijn tussen De Gaulle en Kiesinger, toen
de Fransman de vraag aansneed of men
in Bonn in zijn politiek tegenover Oost-
Europa wel voorzichtig genoeg geweest
was.
De Gaulle probeerde zijn partner Kie
singer er daarbij van te overtuigen, dat
deze politiek door de bondsregering „voor
zichtiger" zou moeten worden gevoerd.
Kanselier Kiesinger viel toen scherp uit,
omdat hij de indruk kreeg dat president
De Gaulle de Duitsers in hun Oosteurope-
se politiek in zekere zin medeverantwoor
delijk wilde stellen voor de gebeurtenissen
in Praag.
In Bonn is men er nog buitengewoon
gepikeerd over, dat de Franse delegatie zo
bijzonder klein was. Onder meer ontbrak
de Franse minister van verdediging Mess-
mer. De afwezigheid van Messmer onder
streepte de opvatting van de Gaulle, dat
na de Russische inval in Praag de ver
sterking van de westelijke verdediging niet
noodzakelijk is. Volgende week zul
len Messmer en zijn Westduitse collega
Schroder elkaar echter alsnog ontmoeten.
Ook minister van Binnenlandse Zaken
Brandt heeft een nieuwe afspraak met zijn
Franse collega Debre. En weer knoopt
men er hoe ongelooflijk het ook klinkt
nieuwe verwachtingen aan vast.
(Van een verslaggever)
IJMUIDEN Na een reis van vijf
maanden is Wijsmuller's zeesleepboot
„Groningen" onder bevel van kapitein A.
Christiaans eind vorige week weer de
thuishaven binnengelopen. Inmiddels is de
sleepboot zaterdag al weer naar zee ge
gaan, nadat een nieuwe bemanning aan
boord was gekomen, die onder commando
staat van kapitein T. van Oosten.
Nadat de „Groningen" in mei het boor
eiland „Sedneth II" van Rotterdam naar
de Noordzee had gesleept en daarna de
coaster „Trianca" van Londen naar Rot
terdam, zorgde de sleepboot voor het ver
slepen van de nieuwe zuiger „Beverwijk
31" van Rotterdam naar Leith. Vervol
gens werd de nieuwe zuiger „Triton" in
begin juli van Rotterdam naar Cuxhaven
gesleept.
Op 8 juli ging de „Groningen" van
Middlesborough, Engeland, uit de lange
reis op. Die sleepreis voerde naar Nigeria.
De „Groningen" sleepte op die reis de zui
ger „Port Harcourt" en de beladen ponton
„Cosbla 4".
Na een vlotte reis ging het voor de
„Groningen" weer in noordelijke richting
om in Dakar te bunkeren en vervolgens
aan de oversteek naar Jacksonville in de
Ver. Staten te beginnen. Daar werd op 2
september binnengelopen en nog diezelf
de dag vertrokken met de 1547 brt. meten
de „Caribbean Venture" naar Hamburg.
De „Caribbean Venture" had te Miami als
gevolg van een explosie ernstige schade
aan de huid en de machinekamer opgelo
pen. In Jacksonville waren provisorische
herstelwerkzaamheden uitgevoerd. In
Hamburg wacht het schip de definitieve
reparatie.
De sleepreis werd door de „Groningen"
in drie weken volbracht. Op 26 september
keerde het schip terug in IJmuiden.
1
Moelele terug. Pierre Moeiele, de leider
van de opstandige beweging waardor
in 1963 en 1964 in Kongo naar schatting
8.600 Kongolezen en vijfhonderd blan
ken om het leven zijn gekomen, is als
vrij man in Kinsjasa teruggekeerd, na
dat president Moboetoe hem vorige
maand gratie had verleend.
Explosie. Bij een ontploffing in een vuur
werkfabriek te Koembakonam, (India)
zijn zaterdagavond 19 mensen gedood.
De toestand van drie gewonden is ern
stig.
