Middelink praatte zijn renners naar Olympische top
GOUD
in Tokio
GOUD
in Mexico
Hegemonie in tijdritten
voor Nederlanders
Reacties
thuis
VIERDE GOUDEN PLAK VOOR OERTER
11
Lilian Board weet pas vanavond hoe snel
Myrna van der Hoeven werkelijk is
iSsJIbJI',si **1
Sb -
1
n
it Zweden
Gouden kwartet
naar Montevideo
MB
WOENSDAG 16 OKTOBER 1968
18
SrT" 111 fi - IÉ -
-
r
m
De finish van de Nederlandse ploeg.
Voorop Krekels, achter hem Pijnen
en daarachter Zoetemelk.
WOENSDRECHT Op de enige
kilometers buiten Woensdrecht gele
gen hoeve van de familie Pijnen was
de gouden medaille die zoon Rene
dinsdagavond in Mexico won, nog lan
ge tijd iets onwezenlijks. Men begreep
het in het Brabantse nog niet hele
maal.
Zo kwamen er berichten, dat René
met een fikse verkoudheid kampte, en
zo kwam het nieuws dat hun enige
zoon samen met drie wielermakkers
een gouden plak had gewonnen op de
lïonderd kilometer ploegentijdrit. Had
men iets dergelijks in huize Pijnen
ooit kunnen dromen? „Nee", vertelde
een zichtbaar verheugde moeder Pij
nen. „Nee. Het is gewoon niet bij me
opgekomen. Al die berichten over ziek
tes van René en over Fedor. Het een
was nog slechter dan het ander. Later
ging het wat beter. Toen kreeg ik ook
weer wat hoop, misschien halen ze wel
een bronzen medaille, dacht ik. Maar
goudHoe is het mogelijk."
„Hoe is het mogelijk", zei ook de
heer Zoetemelk in Rijpwetering. „Toen
ik het voor de televisie hoorde, heb ik
eerst een tijdje heel stil zitten kijken,
toen heb ik eens naar de familie geke
ken en vervolgens ben ik gewoon heel
erg blij geworden. Dat is toch wel
eventjes wat, is het niet? Een gouden
medaille. Toe maar. Mijn zoon, een
gouden medaille. Feest hier? Nee nog
niet. Dat komt nog."
Herman Krott, pleegvader van Fe
dor den Hertog, zit momenteel samen
met zijn vrouw in Tsjecho-Slowakije.
„Hij zal het inmiddels wel voor de t.v.
hebben gehoord", zei zijn moeder, die
nu het huishouden beheert. „Je hebt
ook kans dat ie nog belt, want hij was
verschrikkelijk benieuwd. Wat mach
tig hèt voor Fedor."
De enige man in Nederland, die geen
moment aan een gouden medaille
heeft getwijfeld, is de 46-jarige Leo
Heutmekers uit Borne, de woonplaats
van het Limburgse wielertalent Jan
Krekels. Vanachter de tapkast van zijn
drukbeklante café (het liep dinsdag
avond storm en er bevonden zich con
stant zo'n honderd driftig pils drinken
de wielerliefhebbers in de gelagkamer)
gaf hij luidkeels zijn commentaar op
de gouden medaille van Jan Jan
is-nene-grote. Dat zag ik jaren geleden
al. Ik ben voorzitter van het comité
dat Jan steunt. Weet u, we hebben er
nog vier, maar Jan is de beste hé. Ik
ben toen naar de Haarlemmermeer ge
weest. Naar die oefenwedstrijd. Toen
ik die knapen daar zag rijden, dacht ik
bij mijn eigen, Leo dat worden ze.
Meneer Middelink heeft Leen de Groot
toen nog vervangen en daar is de ploeg
nog sterker van geowrden. Dat gepraat
over ijle lucht en verkoudheid enzo
voort heeft me wel even benauwd ge
maakt. Dat wil ik best weten. Maar
echt getwijfeld heb ik nooit. Pas maar
op, als ie geen pech krijgt, haalt Jan
ook op de individuele strijd nog een
medaille weg. Hij kan het. Want o
meneerke, wat is ie rap."
(Van onze speciale verslaggever)
MEXICO Goud, weer goud. Dacht Joop Middelink terug aan Tokio,
toen, in die minuut waarin hij zwijgend voor zich uit staarde, in die mi
nuut, voordat de grote, gezette man, de tranen voelde komen? Was er in
een flits de herinnering aan die gulden minuten van toen? Of reali
seerde Joop Middeling zich niet eens, dat hij en hij alleen, opnieuw een
kwartet Hollandse fietsjongens naar de hoogste Olympische eer had ge
jaagd? Was er dankbaarheid aan het adres van die vier dansende wiel
renners, die zijn naam. Joop Middelink, wereldfaam hadden gegeven, nu
definitief? De bondscoach van de KNWU, later, bedachtzaam, ernstig: ..Het
werd me even teveel. Daarna dacht ik aan wat we er allemaal voor hadden
doorgemaakt. Ja, ook onderweg, maar vooral daarvoor. Eerst die critiek
op de selectie, daarna de laatste drie dagen, toen die wedstrijd steeds maar
dichterbij kwam. Toen de jongens het niet meer zagen. Man, je had die
gesprekken moeten horen. Ik moest blijven praten, praten, om ze een hart
mee te geven voor onderweg.
Joop Middelink bleef praten, schreeuwen later, en brullen. De machine was (oen
echter al op gang: Fedor den Hertog, René Pijnen. Jan Krekels en Joop Zoetemelk
hadden elkaar gevonden in een hels ritme. In een doldriftige aanval op de hege
monie van het tijdrijden. Een hegemonie, die ergens op dat parkoers van honderd
kilometer, werd verdedigd door vier Zweedse broers en hoe ging het daar? Was
het waar, dat de Zweden vijf seconden voorsprong hadden, vijf seconden maar?
Waren de Italianen al achter geraakt, de voor honderdduizenden lires voorbereide
Italianen? De zekerheid ontbrak echter. Fedor den Hertog begon moeilijkheden
te krijgen en dat zoiets het gevolg van een langzaam leeglopende band kon zijn.
kwam op dat moment niet bij Joop Middelink op. Dat de Zweden uit hun ritme
waren gehaald door een lekke band van „locomotief' Thomas, de jongste van de
Petterson-broers, wist Joop Middelink ook niet. Alleen die seconden, die paar
seconden maar. winst of verlies, injecteerden de man op de auto. De man, die
begon te brullen. Die zijn stembanden tenslotte nauwelijks meer kon regeren,
maar die de gebogen ruggen van dat unieke kwartet temporijders bleef geselen.
Steeds maar weer diezelfde kreet:
„nog even jongens, nog even. Een paar
seconden maar, nog even". Steeds weer
die venijnige klims, die op topsnelheid
bestormd moesten worden. Heuveltjes,
die eigenlijk niet thuishoren op een par
koers voor een echte tijdrit. Heuvel
tjes, gevolgd door afdalingen, die razen
de afdalingen, waarin de bochten elkaar
veel te snel eigenlijk opvolgen als je met
vier man zo heel dicht bij elkaar moet
blijven en de snelheidsmeter van de auto
met de gierende banden achter je op
loopt tot ruim tachtig kilometer.
Ja, dat was allemaal gebeurd en nog
veel meer. De inzinking van René Pijnen.
Had Joop Middelink dat gemerkt? Hij
haalde de schouders op. De renner zelf:
„Vlak na de start kreeg ik het moeilijk
maar ik kwam er rap doorheen. Zoiets
overkomt je allemaal, dat weet je als je
op de fiets stapt." Zoals Joop Zoetemelk
het wist: ..Tegen het einde, ik moest
vreselijk bijten". En Fedor den Hertog:
„tegen die bergen op, dan zat ik te hap
pen naar lucht. Ik kreeg 'n prikkelend
gevoel in m'n benen. Nu haak ik af, dacht
ik". En Jan Krekels: „Als René me
niet halverwege de koers had gehol
pen. Mens, wat had ik het toen moei
lijk".
Wat had dit kwartet gemaakt tot die
schitterende eenheid, die nimmer stokte,
omdat er altijd wel een coureur was, die
de tijdelijke gebreken van een ander kon
opvangen? Was het de kwaliteit? De
ploeggeest? Of beide? René Pijnen ver
tolkte een deel van de cyclus: „we keken
elkaar aan en sjasten door". Een korte
zin, die alles zegt: teamgeest. Jan Kre
kels signaleerde de kwaliteit: „Wie het
langst op kop kon blijven deed dat en wie
kapot zat kwam even later alweer voor
bij om over te nemen". Is het dan be
langrijk te weten wie de sterkste was van
de vier gouden coureurs? Misschien. De
renners zelf kunnen het vertellen. René
Pijnen: „Jan Krekels, die reed fantas
tisch, vooral omhoog, dan had Fedor het
wat moeilijk". Maar Krekels: „Als we
eenmaal boven waren, dan kwam-ie, Fe
dor, en dan ging het naar beneden, men
sen, wat hard, wat geweldig hard, wat
kan die jongen hard fietsen". Dus toch:
de voortreffelijke eenheid. Van Joop Mid
delink. De bondscoach, toen eenmaal die
angstige minuten van wachten op de uit
slag voorbij waren, toen er gedanst en ge
huild was door alles en iedereen: „Kre
kels moest het tempo bij het klimmen aan
geven, Pijnen moest bijspringen en berg
af kwam dan Fedor. Het werkte prima.
Ik heb maar even om orde geroepen,
halverwege, toen had Fedor nogal wat
last".
Halverwege, toen de balans nog schom
melde omdat de Zweedse ploeg nog mar
cheerde als in de dagen van Heerlen 1967,
toen de broers Petterson de wereldtitel
grepen. Toen had echter Thomas die lek
ke band niet. Goesta Petterson: „45 se
conden voor het verwisselen van een
wiel. Veel te veel. Waanzin. Gebeurt het
niet, dan pakt Nederland dat goud niet.
Bedenk dat Thomas ook daarna nog tien
Zoetemelk, Den Hertog, Krekels en
Pijnen (v.l.n.r.) tijdens de huldiging.
kilometer nodig had om het ritme terug
te vinden. Juist Thomas, dat is de sterk
ste van ons. Hij moest het tempo bepa
len".
Goesta Petterson wist niet, dat ook Fe
dor den Hertog een lekke band had ge
had. Dat Den Hertog kilometers lang had
moeten zwoegen tegen iets, dat op een
inzinking leek, maar dat heel ordinair
een lekke band heette. Zij het, dat die
band zo langzaam leeg liep, dat e n Den
Hertog e n Middelink het niet merkten.
Goesta Petterson wist dus ook niet, dat
de Nederlanders daardoor de laatste acht,
negen kilometer met drie man hadden
moeten fietsen, dat was juist in de perio
de dat Middelink zijn mannen over de
Zweden heen joeg naar het goud. Ach,
Goesta Petterson had dat misschien hele
maal niet gezegd van dat Zweedse goud,
dat in zijn ogen wat onverdiend verloren
was gegaan. Als Goesta maar had gewe
ten van de avond v o or de koers, toen
Joop Middelink had verteld, wat er ver
wacht werd: Krekels is de klimmer, René
en Fedor zijn de dalers en snel weg, me
teen losbranden. Als de tegenstanders de
tijden horen onderweg dan krijgen ze een
klap. Daarna was het licht uitgegaan in
de vertrekken van de renners. KNWU-
official Adri Zwartepoorte hield voor de
deur de wacht. Half tien was het toen.
Andere renners, die naar binnen wilden,
moesten kruipen en zwijgen.
Bovendien, wat wist die Zweedse
woordvoerder dan nog van alles wat ver
zorger Sjeng Collard had gedaan die
morgen? De Limburger: „na de maaltijd,
die ik zelf 's morgens controleerde, gaf
ik ze een massage met mijn eigen zalf,
een geheim recept: tijdens de wedstrijd
worden daardoor de afvalstoffen even
boven de knie geneutraliseerd, anders.
kan ik het niet zeggen". En toen? „Glu
cose tabletten in de hete thee en dat in
de drinkbussen, drie kwartier voor de
start wat losrijden, vlak voor het vertrek
nog wat thee met druivesuiker en wat
anijs voor de lucht."
Ja, je moet zoiets zeer nauwgezet be
handelen, net zo nauwgezet als Joop Mid
delink dat deed..twee jaar lang, vanaf de
eerste selectie, die hij maakte in de Mexi
caanse ronde van 1966. Maar die selectie
alleen was niet voldoende, want toen het
omstreden groepje dan toch in Mexico
1968 arriveerde was er de wanhoop. „De
eerste training op het parkoers: uren
moest ik praten om ze uit de put te ha
len, het ging verschrikkelijk", zegt Joop
Middelink. Maar het lukt met al dat pra
ten. dankzij Joop Middelink.
-• -
2*5% i-
wMfJ» 'f C-*" i l'ijgW j lipt.i§
-
MEXICO Zelfs de natuur bracht Al
Oerter een eerbewijs. Op het moment
dat de verslagen favoriet Jay Silvester
als laatste van de acht finalisten bij het
discuswerpen zijn zesde poging had ge
daan en Al Oerter zijn armen juichend
omhoog bracht verscheen boven het
Olympisch stadion, dat gedurende een
groot gedeelte van de dag was geteisterd
door zware slagregens, een regenboog.
Het was een van de eerbewijzen, die de
32-jarige New Yorkse computertechnicus
had kunnen krijgen voor zijn vierde
Olympische kampioenschap Oerter, die
in Melbourne, Rome en Tokio het goud
veroverde, heeft in Mexico geschiedenis
geschreven. Oerter, die zich tijdens de
Amerikaanse selectiewedstrijden in South
Lake Tahoe maar ternauwernood kon
kwalificeren, heeft zijn enorme kracht
weer eens bewezen. Met zijn beste re
sultaat van 62,74 meter had men Oer
ter zelfs in de Verenigde Staten maar een
David Hemery had een geweldige
voorsprong op de 400 m horden. De
Engelsman in baan zes met nog
tachtig meter te lopen.
ondergeschikte rol toebedacht. Alleen we
reldrecordhouder Jay Silvester vreesde
hem. En terecht. Oerter wierp 64,78 m in
zijn derde poging. Silvester viel niet eens
in de prijzen. De Oostduitser Milde ver
overde het zilver en het brons ging naar
de Tsjechische oud-wereldrecordhouder
Danek.
De 400 meter horden finale is een ver
nietigende nederlaag geworden voor de
Amerikanen, die sedert de spelen van Los
Angeles in 1932 dit nummer volledig heb
ben beheerst. Zij vreesden vooral de
blonde Brit Dave Hemery, die als stu
dent aan de Boston university, het hor
denlopen in de Verenigde Staten heeft ge
leerd. Hemery heeft in de finale geheerst
als een vorst. Terwijl zijn concurrenten
MEXICO Chef d'equipe Adrie Zwar
tepoorte heeft na overleg met KNWU-
voorzitter Van Dijk het besluit genomen
dat tenminste de Olympische kampioenen
in de ploegentijdrit Fedor den Hertog,
Joop Zoetemelk, Jan Krekels en René
Pijnen zullen deelnemen aan de we
reldkampioenschappen voor amateurs, die
van 1 tot en met 10 november in Monte
video (Uruguay) zullen worden gehou
den. Het viertal zal zowel worden inge
schreven voor de ploegentijdrit op de
weg (3 november) als voor de individuele
wegwedstrijd (10 november) 1
(Van onze speciale verslaggever)
MEXICO Even boog Myrna van der Hoeven het hoofd. Ze maakte wat losse
pasjes, bracht haar ademhaling snel onder controle en draafde toen weg, dansend
bijna, naar de uitgang van het stadion. Daar, in de buurt van de tribune waar deel
nemers en vrienden mogen zitten, maakte ze dat losse en tegelijk zo zelfbewuste
handgebaar in de richting van coach Cock Mooyman daar boven op de hoogste
rijen. Het handgebaar beduidde dat het ging zoals het moest en dat ook wil zeggen:
nu de laatste stap nog naar goud.
Myrna van der Hoeven liep in de halve finale van de vierhonderd meter voor
dames een halve seconde sneller dan haar nieuwe Nederlandse toptijd, die nog
maar nauwelijks vierentwintig uur oud was. 52.6 en nog altijd was ze de snelste
niet van het gezelschap, dat de finale binnen draafde op het soppende tartan vlak
nadat het Olympisch stadion door een wolkbreuk doorweekt was geraakt. Opnieuw
werd duidelijk dat de Haagse loopster zich vooral zal hebben te richten op de
grote concurrente, de Engelse Lilian Board. Myrna van der Hoeven is er echter
tegelijk van overtuigd dat Lilian Board te verslaan is, want nog altijd weet de
Engelse niet hoe snel de Nederlandse kan gaan. Dat is het resultaat van de tactiek
die Mooyman had uitgestippeld. Immers in deze halve finale zou het tot een recht
streeks duel BoardVan der Hoeven komen nu Myrna de zevende en Board de wat
gunstiger zesde baan had geloot. Mooyman: „Ze moest afwachten en niet voor
Board uit blijven lopen". Dat lukte prima. Nog voor het eerste rechte einde was
Board naast de Nederlandse, die opzettelijk in laag tempo was vertrokken. Van der
Hoeven ving de Engelse bekwaam op en bleef vervolgens naast haar. „Ik mocht niet
eens als eerste eindigen. Afwachten was het parool. Laat Board maar denken dat
ze sterker is. Morgen zal ze dat dan wel merken. Ik hoop wel dat ik dan eens een
goede baan loot, niet aan de buitenkant maar baan drie of vier. Een wens die niet
terwijl
lange tijd
werd verhoord. Vandaag (vanavond in Nederland) start Myrna op baan zes
Board in de eerste baan is terechtgekomen. De Engelse 'kan zich dus lange tijd
richten op het tempo van de Nederlandse kampioene maar beslissend hoeft dat niet
te zijn. Het grote gevecht zal namelijk op de laatste honderd meter plaats vinden
en juist daar bij verrassing liggen de kansen van de Haagse. Immers toen in
de halve finale een soortgelijk duel daagde,hield Myrna van der Hoeven bewust in.
„Het was enorm fijn gegaan. Ik bleef goed naast Board en toen ik zag dat mijn
finaleplaats niet in gevaar kwam, ben ik echt niet meer helemaal doorgegaan".
TEMPOGEVOEL
Dat Myrna van der Hoeven, die als wapen ook nog een bijzonder goed ontwik
keld tempogevoel in de strijd brengt, zich niet door anderen iaat imponeren, bleek
eveneens in deze halve finale. Ze trok zich niets aan van het razende tempo waarin
de Zweedse Karin Wallgren in de baan naast haar vertrok en terecht, want halver
wege de race had het duo Van der HoevenBoard het heft in handen. Wallgren
viel terug naar een uitzichtloze positie. In haar plaats kwam zich de Russische
Pechenkina melden. De Russin scoorde een zeer acceptabele 52.8. Dat betekent, dat
in de finale ook met haar rekening moet worden gehouden. De andere halve finale
kwam verrassend op naam van de Duitse Helga Hening. Haar tijd 53.3 mag geen
verontrusting baren, maar anderzijds moet men ook in aanmerking nemen, dat
ook hier de taktiek heeft gezegevierd over de bedoeling zo hard mogelijk te lopen.
Toch is het nauwelijks mogelijk een andere voorspelling te doen dan deze: het duel
om goud zal tussen Board en Van der Hoeven worden uitgevochten. De Engelse,
nadat ze had gehoord van haar naar het (twijfelachtige) wereldrecord 51.9 op
naam van de omstreden Noordkoreaanse atlete Sim Kim Dan neigende tijd: „Ik
dacht, dat ik mijn 52.5 morgen in de finale zou moeten lopen om goud te winnen.
Ik hoop dat ik het nog eens kan doen. We zullen zien".
de grootste moeite hadden om het hels»
tempo dat de Brit na de start ontketende,
te volgen, liep Hemery alsof er in zijn
baan geen horden stonden. In een vlek
keloze stijl gleed h(j ove*- de hindernis
sen. Hij finishte in 48.1 seconden, waar
mee hij het wereldrecord van Geoff Van-
derstock, liefst met 0.7 sec verbeterde.
Vanderstock verloor niet alleen zijn we
reldrecord maar greep ook naast de zil
veren en bronzen medaille. In de laat
ste slopende meters moest de Amerikaan
nog buigen voor Hennige en Sherwood.
Het verschil was echter zo miniem dat
het niet in tijd tot uitdrukking kwam: 49.0
sec.
De Australiër Ralph Doubell heeft be
wezen dat de lopers uit Kenia, die leven
op „Mexico" hoogte niet per definitie al»
favoriet behoeven te gelden voor de lan
gere loopnummers. Hij leverde dat bewijs
in een enerverende 800 meter finale,
waarin Kiprigut gewoonte getrouw de kop
nam en het acht man sterke veld een
extreem hoog tempo oplegde.
In de laatste bocht lanceerde de taaie
Australische vechtjas zijn slotaanval.
Twintig meter kon de Keniaan weerstand
bieden maar moest toen buigen. De
meest complete loper won in 1 minuut
44,3 seconden, een evenaring van het
wereldrecord dat Peter Snell, in Tokio
winnaar van het goud op de 800 en 1500
meter, in 1962 had gevestigd. Tom Far-
rel.1, diie als enige van de drie Amerika
nen de eindstrijd haalde, schudde in de
slotfase de gevaarlijke Westduitser Wal
ter Adams af en veroverde het brons.
Wyomia Tyus heeft met groot machts
vertoon haar OlymDische titel op de 100
meter dames verdedigd. De 23-jarige
Amerikaanse negerin, die in de series en
halve finales veruit de beste indruk had
gemaakt, zette haar tweede titel de no
dige luister bij door tevens met 11.- se
conden een nieuw wereldrecord te vesti
gen. Op dertig meter voor de eindstreep
deed Tvus de geslaagde greep naar het
goud. Zij snelde toen met enkele krach
tige passen weg van de groep. Het zil
ver was voor Barbara Farrell,. Het broris
ging naar de Poolse Irena Kirszenstein.
