Speciaal onderzoek naar de
gezondheid van de pubers
Op Velsens scholen voor
voortgezet
Oud-katholiek kerkgebouw
IJmuiden-Oost ingewijd
in
CITY
ROOIE SIEN
HET WONDER
VAN DE LIEFDE
in
(jédeAkwut
n
Gemeente BEVERWIJK
KENNEMER THEATER
Episcopaat
compleet
aanzvezig
Eu«tste
lacmeam
Oswalt Kolle
LOUIS de FUNES
ROBERT DHERY
WOENSDAG 16 OKTOBER 1968
9
Resultaten
Beroep
Begroeting
Prediking
Ontvangst
Wilt U
advertentie
zo goed
mogelijk
verzorgen
Zorgt u
er dan voor
dat uw
advertentie
zo vroeg
mogelijk
in ons
bezit is
W ijdings plechtigheid
SIMON VIS
Stadsschouwburg Haarlem
WEGENS UITVERKOCHTE ZAAL
HERHALING!! HERHALING!!
ALLERLAATSTE VOORSTELLING
CORNELIA DE GROOT-GROEN
BEVERWIJK
3e en LAATSTE WEEK
„Slochteren aan de lijn"
„ALLES VOOR
DE TUIN"
„VEERTIG
KARAAT"
MUSICAL
„JA, IK WIL"
„DE JONGSTE
DAG"
(Van een onzer verslaggeefsters)
VELSEN De Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst in
Velsen heeft een speciaal onderzoek ingesteld naar de gezondheidstoestand
van de leerlingen van het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs,
die men de min of meer vergeten groep van de pubers noemt. Naar de
mening van de G.G.D. geeft de deze leeftijdsgroep kenmerkende spectacu
laire ontwikkeling in de vorm van vrij plotseling optredende lichamelijke
en geestelijke veranderingen een zodanig bont en gevarieerd, soms af
wijkend, beeld te zien, dat het bijzondere aandacht vraagt. De in het jaar
verslag van de G.G.D. vermelde resultaten van het onderzoek leveren
interessante gegevens op.
Waarom men dit onderzoek nodig acht
te wordt als volgt omschreven.
„De optredende veranderingen in groei
en gedrag, in lichaamsbouw en fysiolo
gische functies, de seksuele rijping soms
versneld of soms vertraagd met de al
dan niet daarmede parallel verlopende
verstandelijke ontwikkeling, alsmede
de voor deze leeftijdsgroep typische ado
lescentenafwijkingen, maken dat het ge
wone lagere schoolonderzoek plaats moet
maken voor een aan deze leeftijd aange
paste methodiek.
Verschillende invloeden maken het be
antwoorden van een uitgebreide vragen
lijst door de ouders noodzakelijk, terwijl
een persoonlijk en vertrouwelijk gesprek,
zowel met de leerlingen als met de ouders
ieder afzonderlijk, meer inzicht kan ge
ven in de sociale en culturele achtergrond
en het levensklimaat thuis.
De huidige tijd met het veelal optre
dende tekort aan levensruimte, de vaak
eenzijdige, passieve en zittende levens
wijze, deed dü belangstelling uitgaan
naar de bij de kinderen in dit opzicht wer
kelijk als zodanig gevoelde behoefte aan
lichaamsbeweging in de vorm van sport,
spel en zwemmen en naar de mogelijk
heden die daarvoor bestaan.
De snel toenemende techniek en mecha
nisatie in de wereld zullen in de toekomst
leiden naar meer vrije tijd, een mogelijke
geestelijke vervlakking van een versobe
ring van culturele en menselijke waar
den; een vereenzaming van de massa
mens.
Hoe staat het met de actieve vrije-tijds-
besteding van deze oudere jeugd en haar
hobbies?
In hoeverre vinden de veelvuldig voor
komende subjectieve klachten van
hoofdpijn, moeheid, duizeligheid enzo
voort hun oorzaak in verkeerde levensge
woonten, ongezonde levenswijze en span
ningen?
Zijn slechte lichaamshoudingen een ge
volg van lichamelijke of geestelijke ver
moeidheid? Geven zij uitdrukking aan
een bepaalde levenshouding, een bepaald
gedragspatroon of zijn zij kenmerkend
voor een bepaald somato-type?
Lichaamsgroei en biologische rijping
kunnen soms inzicht geven in tijdelijk ver
minderde leerprestaties, of aanpassings
moeilijkheden op school.
Het beoefenen van sport in schoolver
band maakte een sportkeuring wenselijk,
terwijl bij het onderzoek rekening diende
te worden gehouden met een bij vele kin
deren reeds aanwezige positieve instel
ling ten opzichte van een toekomstig be
roep (gezichtsvermogen, kleurenzien,
dieptezien, rechts- of linkshandigheid, rug
klachten, voetklachten, allergiën, etce
tera). Hierdoor kan tijdig gewezen wor
den op een mogelijke ongeschiktheid voor
een bepaald beroep en kunnen desillusies
bijtijds worden voorkomen.
In totaal werden 2.621 leerlingen onder
zocht Van deze lerlingen ondergingen
er 554 het hierboven uiteengezette, meer
uitgebreide onderzoek. Ze waren ver
deeld over vijf schooltypen, namelijk Gym
nasium Felisenum, Prins Bernhard HBS,
R.-k. ULO .Huishoudschool en LTS.
In het G.G.D.-jaarverslag wordt gesteld,
dat over liet algemeen de voedingstoe-
stand relatief bij 48,8 percent goed was,
bij 23,2 percent matig en bij 28 percent
onvoldoende. Echte ondervoeding komt
niet voor.
Vele kinderen hadden klachten over
hoofdpijn, moeheid, lusteloosheid, duize
ligheid, soms gepaard gaande met bloed
armoede en/of te lage bloeddruk, maar
in de meeste gevallen zonder duidelijke
aantoonbare oorzaak. Tegen de vakanties
namen deze klachten toe. Vooral tegen
het einde van het schooljaar trad door een
zekere oververzadiging bij vele kinderen
een geestelijke vermoeidheid op, waar
door de aangeboden leerstof niet of nau
welijks kon worden opgenomen.
Verkeerde levensgewoonten, ondoelma
tige voeding, sterke lengtegroei en daar
mee samengaand de relatieve vermage
ring, werkten een slappe en slechte li
chaamshouding in de hand. Soms gingen
deze slappe houdingen gepaard met rug
klachten.
Opvallend was de belangstelling die
vele kinderen uit deze leeftijdsgroep
toonden voor hun lichamelijke conditie.
Vermeldenswaard is het grote aantal
gevallen van geringe bloedarmoede, voor
al bij de meisjes, variërend voor de ver
schillende schooltypen van 23 tot 50 per
cent. Seizoeninvloeden (zon-arme winter,
vitaminen- en ijzertekort in het voorjaar),
oververmoeidheid door onvoldoende nacht
rust en ongeregelde levenswijze, nervo
siteit en spanningen (213 nagelbijters)
zullen hier zeker van invloed zijn geweest.
Vaak bevatte de voeding onvoldoende
eiwit door overmatig gebruik van pata
tes frites en snoepen. Het melkgebruik
viel over het algemeen mee.
Opvallend is het verschil in biologische
rijping van de kinderen op de verschillen
de schooltypen. Bij 15.2 percent van de
leerlingen werd een slechte houding ge
constateerd. Behalve de hierboven reeds
genoemde oorzaken kunnen in de houding
ook de persoonlijkheid en het gedragspa
troon tot uitdrukking komen.
Naast een geregelde leefwijze, doelma
tige voeding en het vermijden van over
vermoeidheid is voor vele kinderen sport
en spel in vrijheid een steeds groter wor
dende levensbehoefte.
Wat zelfstandigheid betreft was gemid
deld 90 percent van de leerlingen in staat
zichzelf alleen thuis bezig te houden. Vrij
wel alle kinderen hadden een bepaalde
hobby, die dikwijls van tijdelijke aard
bleek. De hobbies varieerden van het ver
zamelen van sleutelhangers, het beluiste
ren van beatmuziek, het lezen van strip
verhalen tot het bespelen van een muziek
instrument, al dan niet in een orkest,
het lezen van betere lectuur, modelbouw,
schaken, natuur, dieren, enz.
Van de leerlingen beoefende 57.5 per
cent sport, hetzij individueel of in club
verband buiten de school. Het aantal hoc
keyspelers was het grootst op het gymna
sium, het aantal voetballers op de LTS.
Een sportkeuring onderging 37,5 percent
en 85,5 percent was in het bezit van een
zwemdiploma.
Over een toekomstig beroep had 56,8
percent een positieve mening. Zestien
leerlingen waren kleurenblind of kleuren-
zwak, hetgeen hen ongeschikt maakt voor
een beroep op zee of in de lucht en tevens
voor het besturen van motorvoertuigen.
In 105 gevallen was het stereoscopisch of
dieptezien onvoldoende. Het aantal visus-
afwijkingen was 43,5 percent. Verminder
de gehoorscherpte, of oorsuizen werd ge
vonden bij 26 leerlingen.
Linkshandig was 9,4 percent en 11 kin
deren vertoonden een allergie.
-•
P&
ï,- --v
5
s' V/**
y-w.yM---
SSvkSY.V-.-W^--'
(Van een medewerker)
IJMU1DEN Met de inwijding van
haar nieuwgebouwde kerk heeft de oud-
katholieke parochie van de H .Adelber-
tus dinsdagavond officieel haar kerkelijk
centrum aan de Wilgenstraat - Sparren
straat in gebruik kunnen nemen, voor
welke plechtigheden een grote belangstel
ling was, niet alleen van kerkelijke zij
de, doch ook van de zijde van het ge
meentebestuur, vertegenwoordigd door de
wethouders J. G. Kolkman en C. Ocke-
loen.
De bijzondere belangstelling van vele
vooraanstaanden uit de oud-katholieke
kerkgemeenschap in Nederland met ver
tegenwoordigers van landelijke kerke
lijke instanties werd geaccentueerd door
het feit, dat niet alleen de bisschop van
Haarlem, mgr. G. A. van Kleef, die de
wijding verrichtte, aanwezig was, maar
dat bovendien en vooral de aartsbisschop
van Utrecht, mgr. dr. A. Rinkel als me
tropoliet ondanks zijn hoge leeftijd zich
omtrent de nieuwe aanwinst der Neder
landse Oud-Katholieke Kerk wilde oriën
teren, evenals de bisschop van Deventer,
mgr. P. J. Jans, die daarmede het ge
hele episcopaat completeerde.
gens de wijding van doopvont, waarbij
een volwassene en een kind (meisje) ge
beden zeiden om vervolgens de plaats
van verkondiging, de ambo, te wijden.
Tijdens dit moment legde ds. Spijkerboer
de bijbel op deze ambo, daarmede de
oecumenische gedachte kenmerkend. De
belangrijkste wijding was die van het al
taar tijdens afwisselend zingen van de
lofzang van Tobias, waarbij de bisschop
een reliek van de H. Adelbertus in de
marmeren altaartafel deponeerde om te
worden besloten met de lofzang „Den
allerhoogste God zij eer".
Bisschop Van Kleef hield vervolgens
een prediking naar aanleiding van Jo
hannes 4:23 „Het uur komt is nu ge
komen, dat de ware aanbidders de Va
der zullen aanbidden in geest en waar
heid; want de Vader zoekt zulke aanbid
ders".
Bisschop van Kleef toonde zich ver
heugd over de grote offervaardigheid van
materiële en geestelijke inspanning van
de gelovigen in de IJmond, maar ook
daarbuiten om pastoor Keman lof te prij
zen voor zijn volijverig doorzettende ar
beid ten behoeve van deze kerkbouw. De
bisschop had zijn tekst gebaseerd op de
Samaritaanse vrouw, die aan Jezus zei-
de dat haar vaderen op de berg hadden
aangebeden, en er gezegd werd, dat Je
ruzalem de plaats was, waar men moest
aanbidden. Hierop antwoordde Jezus haar,
dat de ure komt, dat de Samaritanen
noch op de berg, noch te Jeruzalem de
Vader zouden aanbidden. Mgr. Van Kleef
vroeg zich met anderen af of kerken
bouwen geen omstreden kwestie zou zijn
en het geld niet beter zou zijn besteed
aan praktische christendom van naasten
liefde en dus de hongerenden te helpen.
Maar Samaritanen en Joden hebben ge
tracht de levende God te annexeren voor
hun welzijn en naar hun willekeur. Doch
Jezus spreekt van Zijn uur, zowel bij
de bruiloft in Kanaan als in Getsémané.
Vanavond is dit gebouw toegewijd aan
de ware aanbidding in Jezus Christus, die
de Geest der Waarheid is van de Va
der. Dit betekent midden in 't leven
omringd door dood en chaos in deze we
reld toch uit een bron van vreugde en
vertrouwen te kunnen leven omdat men
weet, dat 't uur komt en al gekomen is.
Met de lofzang „Dankt, dankt nu allen
God", de door allen uitgesproken ge
loofsbelijdenis en de bisschoppelijke ze
gen werd deze diepe indruk makende
wijdingsplechtigheid afgesloten.
Na de plechtigheden was er een ont
vangst in de beneden-kerkruimte om de
kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders te
begroeten en kerkbestuur en bouwcom
missie te complimenteren, waarvan alle
aanwezigen gebruik maakten.
Namens het kerkbestuur richtte de heer
W. Bunte zich in een lovende toespraak
tot pastoor en mevrouw Keman, voor
welke laatste hij grote bewondering had
omdat zij haar man zo lang en zoveel
had moeten afstaan voor zijn taken en
zelf daadwerkelijk veel bijdroeg. Bij de
bouw heeft zich overigens een goed sa
menspel ontwikkeld in dit dynamisch,
moeilijke en fascinerend gebied. Uit er
kentelijkheid kregen pastoor en me
vrouw Keman een product uit de IJmond
aangeboden, namelijk twee fraaie, ge-
emailleerde plaatstalen borden. De he
ren Schuuts en P. J. v.d.d. Laan, le
den van de bouwcommissie werden be
dacht met een fraai boekwerk over Euro
pese bouwkunst. Namens Productie-
stroom schonk de heer Westerhof een ka
pitale bandrecorder. Wethouder Kolkman
vertolkte de gevoelens van het Velsens
gemeentebestuur daarbij herinnerend aan
de eerste Oud-katholieken die zich reeds
in 1877 in IJmuiden vestigden, in 1898
hun eerste kerkgebouw kregen en in 1907
de grote kerk aan de Wilhelminakade,
waardoor de Oud-katholieke gemeenschap
van het begin van IJmuiden af verwe
ven is geweest met de gemeente. Hij
hoopte, dat de fraaie kerk uitdraagster
zal zijn van het licht door geen mens
ontstoken, maar dat ook door geen mens
kan worden gedoofd.
Tenslotte herinnerde ir. Kruger, de
bouwmeester, aan zijn werk in de Delftse
kerk bij de restauratie en het was hem
een grenzeloos genoegen nu als oud-
[Jmuidenaar de opdracht tot het bouwen
van deze kerk in zijn geboorteplaats te
hebben mogen uitvoeren. Nog lang bleef
men bijeen. Zaterdagavond wordt de
eerste officiële misviering gehouden, ge
volgd door zondagmorgen om tien uur en
's middags afsluitend met een vesper
van dankzegging.
dat wij
uw
V a. DONDERDAG t./m
WOENSDAG in onze avond
voorstellingen
Nadat de stoet van geestelijken was
binnengetreden begroette de bouwpas
toor J. C. M. Keman als voorzitter van
kerkbestuur en bouwcommissie de vele
genodigden onder wie de bisschop van
Haarlem, die met intense belangstelling
de bouw heeft gevolgd en daarbij de
persoonlijke dank ontving voor de wijze,
waarop kerkbestuur en bouwcommissie
waren tegemoetgetreden. Mgr. dr. Rin
kel als metropoliet aan wie pastoor Ke
man herinnerde ruim twintig jaar gele
den tegen veler mening in tot het pries
terlijk ambt te zijn toegetreden en met
zijn functie als bouwpastoor zijn levens
taak als geëindigd beschouwd mocht gaan
zien, waarbij hij hoopte het vertrouwen
niet te hebben beschaamd. Ook dankte
de pastoor de rustend bisschop van Haar
lem, mgr. J. v.d. Oord, die hij als een
enthousiaste fan van de kerkbouw wilde
zien, doch die wegens hoge leeftijd verhin
derd was te komen. Het kerkbestuur
zond hem een attentie. Wie eens in IJmui
den werkzaam was keert er graag terug,
aldus de pastoor tot mgr. P. J. Jans, die
vroeger kapelaan in IJmuiden was. Prof.
M. Kok als Haags pastoor bij de eerste
steenlegging aanwezig, werd thans als
president van het Amersfoortse seminarie
begroet, waarna pastoor Keman ds. D.
J. Spijkerboer als voorzitter van de
Oecumenische Raad Velsen begroette en
vervolgens de beide Velsense wethouders.
Gaarne had pastoor Keman ook burge
meester Bührmann getuige gezien bij dit
voor de Oud-katholieke Adelbertusparo-
chie belangrijk gebeuren. Als blijk van
waardering zond het kerkbestuur evenzeer
als aan alle zieken van de parochie
een attentie. Voorts kregen deken
pastoor P. C. Tol uit Haarlem en pas
toor en mevrouw A. J. Glazemaker van
de Engelmundusparochie een bijzondere
groet. Hij dankte allen, die meewerkten
om dit moment te hebben kunnen berei
ken om daarin te betrekken ir. J. Kruger,
architect en met name onder de mede
werkers ir. Brink, de directie van de aan
nemersfirma Productiestroom. Nu gedu
rende veertien dagen bijna vierhonderd
bezoekers het nieuwe centrum hadden be
zocht kon pastoor Keman de verzekering
geven, dat ieder, die dit centrum bezocht
alleen maar bewondering heeft voor het
geen op het kleine stukje grond is gecom
poneerd.
Tijdens de voorbereiding van de daar
opvolgende wijdingsplechtigheid las ieder
van de kerkbestuursleden met afwisse
ling van liturgische koorzang, aan het
orgel begeleid door de heer A. J. Gouda,
een gedeelte uit de Schrift, waarna de
ken Tol de overweging over het geheim
der heilige Kerk naar de kerkvader Augu-
stinus (+430) citeerde. Met deelneming
van alle aanwezigen aan de eigenlijke
wijding in een wisselende litanie met de
bisschop werd de kerkruimte voor haar
doel gewijd. Hierna volgde achtereenvol-
Allen die persoonlijk, schriftelijk of in de vorm van
bloemen hun medeleven hebben betoond, na het over
lijden van mijn lieve man, vader en grootvader
worden hiermede, ook namens de kinderen, heel har
telijk bedankt. Uw belangstelling en uw waardering
voor de overledene hebben mij gesterkt in dit verlies.
W. J. VIS - KORITZKI
IJmuiden, oktober 1968
K. Zegelstraat 11
De burgemeester van Beverwijk maakt bekend, dat het
in het voornemen ligt met toepassing van art. 19 van de
Wet op de Ruimtelijke Ordening, aan de firma J. Bleeker
de Groot, alhier, vergunning te verlenen tot het veranderen
en uitbreiden van het pand op het perceel Arendsweg 48 t/m
52, kadastraal bekend gem. Beverwijk, sectie A no. 7746.
Het bouwplan ligt vanaf 16 oktober 1968, gedurende 14
dagen, ter Gemeentesecretarie, afd. ruimtelijke ordening
en bedrijven, kamer 5, President Kennedyplein 1, alhier,
voor een ieder ter inzage.
Rechthebbenden op aangrenzende en nabij gelegen gron
den zijn bevoegd gedurende bovengenoemde termijn schrif
telijk hun eventuele bezwaren tegen het verlenen van de
vrijstelling als bedoeld in art. 19 van de Wet op de Ruimte
lijke Ordening bij burgemeester en wethouders in te dienen.
Beverwijk, 15 oktober 1968.
De burgemeester voornoemd,
J. G. S. BRUINSMA
ZATERDAG 19 OKTOBER - 8.15 UUR
Het fel-realistisrh zedendrama ln 6 bedrijven.
met zang en dans door Marius Spree
HET AMSTERDAMS VOLKSTONEEL
met BEPP1E NOOY.
in haar onvergetelijke creatie van Rooie
Sien.
met een lach en een traan
Moord in donker Amsterdam.
Mijn eigen kind
In een kroeg op de Schiedamse Dijk.
Vrouwenmoordenaar.
Liefde is niet te koop.
Vergeef ons onze schulden.
Uitsluitend toegankelijk boven 16 jaar.
PRIJZEN 4 - 5 - 6 - 7 GULDEN.
Plaatsbespreken vanaf donderdag 17 okt.
van 10 tot 3 u.. Tel. 12 tot 3 uur: nr. 10189.
BESPREEK TIJDIG
HET IS NODIG
Daar het mij onmogelijk is een ieder persoonlijk te
bedanken voor de overweldigende belangstelling be
toond na het overlijden van mijn lieve vrouw
wil ik u allen langs deze weg mijn hartelijke dank
overbrengen. Uw medeleven werd door mij zeer op
prijs gesteld en is mij tot grote steun geweest.
JOH. DE GROOT
IJmuiden, okober 1968
de Ruyterstraat 144
Donderdag 17 t/m woensdag 23 okt. 19.15 en 21.30 uur
18 jaar
Productiele.ding KARIN WECKER-JACOBSEN Algehele leid.ng OSWALT KOLLE
Camera: W M. LENZ Regie: F J GOTTLIEB
een ARCA-Film uitgebracht door N.V. cr-~7+$,v«-—
In het voorprogramma de bekroonde film van
BERT HAANSTRA
Hedenavond
woensdag 23 oktober
vrijdag 25 oktober
zaterdag 26 oktober
Prijzen
4.t/m 10.
Coupons geldig
met toeslag.
zondag 27 oktober
NEDERLANDSE COMEDIE
met
van Edward Albee.
Regie Lo van Hensbergen.
Vertaling Ernst van Altena.
M.m.v. Ank van der Moer,
Elisabeth Andersen Guui
Oster, Maxim Hamel, Liane
Saalborn, Gerard Schild,
Herman van Elteren, Bob
Goedhart e.v.a.
DE HAAGSE COMEDIE
met
Blijspel van Barillet en
Grédy.
Vertaling Alfred Pleiter.
Regie Ko van Dijk.
M.m.v. Myra Ward, Ko van
Dijk, Georgette Hagedoorn,
Guido de Moor, Trins Snij
ders, Marijke Merckens.
Jacques Luyer.
met Annet Nieuwenhuyzen
en Eric Snijder.
Naar „Het Hemelbed" van
Jan de Hartog.
Teksten van Tom Jones.
Muziek Harvey Schmidt.
Regie Johan Greter.
Muzik. leiding Cor Lemaire.
ZUIDELIJK TONEEL
GLOBE
met
Blijspel van John Arden.
Regie Ton Lutz.
M.m.v. Magda Janssen»,
Loudi Nijhoff, André van
den Heuvel, Chris Baay,
Dick Scheffer, Lucas Wen
sing.
Aanvang 8.15 uur.
Prijzen 2.00 f 8.00
(alles inbegrepen).
Plaatsbespreken 2 dagen
vooruit van 1015 uur
aan de kassa, telefonisch
na 12 uur (0 23- 10189).
