Te klein publiek luisterde ademloos...
Concert van Hans Werner Henze
werd onvergetelijke belevenis
mÊÊÊ
V zult er geen drup
pel van willen missen.
Bootz Jonge Genever.
Klinkklaar!
mam
'li
Zware straf voor
mime-spelers
Namaak-Vermeer
wordt geveild
Kinderboeken en
anthroposofen
KRO-sids in
nieuw jasje
13
s
TV-vanavond
mmmm
Radio-woensdag
TV dinsdag
TV woensdag
DINSDAG 29 OKTOBER 1968
Vragen
VIS OP Z N JAPANS!
4
Honderd
Bedoelingen
J. H. Moolenijzer
F 10.15 PER HELE LITER.
UONGE
Eraan
EENEVER
WMIIMIMWWIIIIWtfWIlWMMWIl
i AMSTERDAM. Het eerste concert
van de moderne Serie-C. van het Concert
gebouworkest, dat zondagmiddag plaats
vond, is een groot succes geworden. Ket
programma vermeldde twee grote wer
ken van de Duitse componist Hans Wer
ner Henze: het dubbelconcert voor hobo
en harp en „Musen Siziliens" een concert
voor koor, twee piano's en blazers. De be
langstelling voor dit concert was matig,
gemeten naar het aantal bezoekers, maar
muzikaal gesproken was de aandacht voor
deze uitvoering bijzonder groot.
HET IS MERKWAARDIG dat op zo'n
concert, waar iedereen geconcentreerd
zit te luisteren, plotseling niemand meer
verkouden is er wordt niet gehoest tus
sen de delen en er ontstaat een „hoorba
re" stilte. Bij andere concerten zijn er
altijd mensen, die komen omdat zij een
vaste plaats hebben, en die op de avond
zelve pas in het programma kijken om
te zien, wat er gespeeld wordt. Het pu
bliek van deze zondagmiddag was geko
men voor Henze en bij velen van hen ging
de belangstelling zover, dat zij al om
kwart voor één in de Kleine Zaal zaten
te luisteren naar de inleiding tot dit con
cert van Ton Hartsuiker. Bovendien zijn
zij na de pauze teruggekomen om voor
de tweede keer te luisteren naar het Con
cert voor hobo en harp en zij zijn daarna
nog naar de Spiegelzaal gegaan om de
nabespreking mee te maken. Misschien
was het wel een beetje te veel van het
goede om een concert te omgeven met
een voor- en een nabespreking, maar het
is wel een bewijs van de ernst waarmee
de artistieke leiding van het Concertge
bouworkest de zaken aapakt.
HET IS natuurlijk eenvoudig om te
zeggen: „naar muziek moet je luisteren
en je moet er niet over praten". Want dit
praten lijkt vaak veel op „aanpraten".
Maar daar staat tegenover, dat de mu
ziek van de hedendaagse componisten
moeilijk aanspreekt en dat het «verhelde
rend kan werken, indien daar tevoren
vakkundig over gesproken wordt.
DE nabespreking, die toch nog door
zo'n 150 mensen werd bijgewoond, was ook
zeer geanimeerd. Hans Werner Henze
was daar zelf bij Tegenwoordig en toonde
zich bereid om vragen van het publiek
te beantwoorden. Het is begrijpelijk dat
hij daar nogal „mee in zijn maag" zat,
want wat moet je in hemelsnaam uitleg
gen over een stuk dat je zelf gecompo
neerd hebt.Als iemand vraagt: „Waar
om hebt U dat zo gedaan", kun je hoog
stens zeggen: „DaaromDat bleek
ook wel duidelijk toen hij op een
vraag antwoordde: „This is a very good
question", maar verder ging hij niet!
De inleiding van Ton Hartsuiker was
nuttiger, omdat hij ons tevoren opmerk
zaam maakte op bepaalde markante pas
sages en ons inlichtte omtrent de opbouw
van de werken. Het was jammer dat hij
probeerde geestig te zijn door op spotten
de manier over de doofheid van Beetho
ven te praten en het sierde hem bepaald
niet, dat hij probeerde de lachers op zijn
hand te krijgen door te zinspelen op de
ouderdom van Pablo Casals. Maar dit
zij hem vergeven, want zijn causerie was
in vele opzichten waardevol en het is te
begrijpen dat hij er zo nu en dan naast
sloeg, het is nu eenmaal niet eenvoudig
om „muziek uit te leggen".
In ieder geval is het verheugend, dat
er zoveel moeite gedaan wordt om het
publiek nader te brengen tot de compo
nisten die hun tijdgenoten zijn en die in
wezen hun tijd vooruit zijn. Daarbij is het
ADVERTENTIE
Snijd 400 g kabeljauwfilets
jn 8 vingerdikke plakken.
Snijd 1 teentje knoflook,
1 ui en 2 balletjes gember
klein. Knoflook, ui en
I gember dooreen mengen met
1 eetlepel suiker, 1 dl niet
I zoete sojasaus en 1 dl
water in een platte schotel.
De vis 2 uur in deze saus
laten staan. Daarna laten
uitlekken en in weinig olie,
boter of margarine
"m de koekepan onder
af en toe keren
3 5 minuten
gaar bakken. De saus
eventueel zeven en
warm mèt de vis
opdienen.
Vraag recepten bij uw
vishandelaar of bij het
Produktschap voor Vis
Visprodukten.
Wassenaarseweg 20,
Oen Haag.
AREZZO (AP) De rechtbank van
Arezzo heeft gisteravond de Nederlandse
mime-speler Will Spoor en zijn Australi
sche collega Craig John Gibson veroor
deeld tot tien maanden voorwaardelijke
gevangenisstraf en een boete van drie
honderd vijftig gulden. De beide mime-
spelers waren sinds vorige week dinsdag
in arrest. Zij hadden in het kader van
de voorstellingen van de Engelse „Arts
Laboratory"-groep hun schets „De uit
vinding van de sex" opgevoerd op het
vierde festival van eenakters in Arezzo.
De beklaagden verklaarden voor de
rechtbank, niet geweten te hebben dat zij
met hun nummer, waarbij grote sex-
lymbolen aan het publiek getoond wor
den, de Italiaanse wetten op de openbare
zeden hadden overtreden.
aanmoedigend voor de componisten, dat
er zovelen zijn die zich de moeite getroos
ten om zoveel mogeliik te weten te ko
men.
HANS WERNER HENZE werd op 1
juli 1926 in Gütersloh (Westfalen) gebo
ren. Als jongen van twaalf jaar begon
hij al te componeren en hij bezocht de
Staatsmuziekschool te Brunswijk. Aan
vankelijk componeerde hij in het twaalf
toonsysteem en was hij een trouwe volge
ling van de Weense School (Schönberg,
Webern, Berg). Na ruim twintig jaar com
poneren heeft hij meer dan honderd wer
ken op zijn naam staan: Opera's ballet
ten, symfonieën, koorwerken, solo-concer
ten en kamermuziekwerken. Hij wordt
door een innerlijke drang bewogen, zijn
scheppende arbeid is dagelijks werk en
zo moet het ook zijn, componeren moet je
doen, omdat je het niet laten kunt. Het
nageslacht zal wel uitmaken of de muziek
van Henze ook in de toekomst kunstwaar
de heeft en blijft behouden. Als tijdge
noot is het bijzonder moeilijk, zo niet on
mogelijk, om de waarde van zijn werken
te bepalen, dat geldt trouwens voor al
het werk van de hedendaagse kunste
naars. Het is zelfs zo, dat men eigenlijk
wantrouwend moet zijn ten opzichte van
componisten die in hun eigen tijd succes
hebben, want in het verleden is maar al
te vaak gebleken dat zij snel vergeten
worden.
ZONDER iets te willen afdoen aan de
muzikale bewogenheid die de werken
van Henze teweeg brengen, moet ik zeg
gen dat ik bovendien de idealen van Hen
ze met gemengde gevoelens moet be
schouwen. Het wil er bij mij niet in, dat
hij werkelijk voor de arbeidende klasse
componeert, zoals hij in zijn schrifturen
beweert. Hij streeft er naar muziek tev
componeren, die voor iedereen verstaan
baar is en ik twijfel niet aan zijn eerlijke
bedoelingen. Maar in feite is zijn muziek
alleen maar „begrijpelijk" voor een mu-
zikaal-intellectueel publiek. Ik geloof dat
hij door dit streven naar aanvaarding tot
in alle lagen van de maatschappij conces
sies doet aan zijn eigen inspiratie. Voort
durend kreeg ik de indruk, dat hij „water
in de wijn doet"in „Musen Sizi
liens", kwamen de koren heel dicht in de
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Begin volgend jaar
wordt in New York „Jezus bij de heel
meesters", een van de schilderijverval
singen van Han van Meegeren in de stijl
van Vermeer, geveild.
Er wordt, volgens de Engelse „Evening
Standard" een hoog bod verwacht op dit
werk van Han van Meegeren, dat hij des
tijds schilderde onder toezicht om te de
monstreren, werkelijk in staat te zijn
„Vermeers" te maken.
Het schilderij werd daarna voor rond
drieduizend gulden gekocht door een Am
sterdamse kunsthandel en voor ongeveer
zesduizend doorverkocht aan de Zuidafri-
kaanse industrieel sir Ernest Oppenhei-
mer, die het aan een episcopale kerk in
Johannesburg schonk.
De kerk in Johannesburg, die vooral
door kleurlingen wordt bezocht, moet ver
huizen als gevolg van de Apartheidspoli
tiek. Aangezien daarvoor veel geld nodig
is, wordt het schilderij in New York ver
kocht.
Hans Werner Henze
buurt van Orffs „Carmina Burana", maar
zij misten de felheid, hij kwam dichtbij
Alban Bergs klankkleuren, maar de
schrilheid ontbrak en hij benaderde in
zijn instrumentafie Anton Webern, maar
hij is te breedsprakig.
NOCHTANS moet ik zeggen, dat ik met
een soortgretigheid geluisterd heb naar
zijn concert voor hobo en harp en ik was
niet de enige die er niet genoeg van kon
krijgen. Ongetwijfeld speelde hierbij de
weergaloze virtuositeit van hoboïst Heinz
Holliger en van zijn echtgenote, de har
piste Ursula Holliger, een voorname rol.
Flageoletten, dubbeltonen en glissandi
zijn op de hobo afgrijselijke effecten,
maar Heinz Holliger wist ze zo te blazen,
dat ik het bijna mooi vond. De harpiste
speelde haar cadens zo prachtig en zo af
gewogen van klank, dat zelfs het teerste
pianissimo in deze grote ruimte niet ver
loren ging. Met zulke solisten, die alles
kunnen, wordt elk concert een grote mu
zikale belevenis.
Ditzelfde geldt ook voor het Groot Om
roepkoor van de Nederlandse Radio Unie
en voor pianisten Paul Sheftel en Jo
seph Rollino; naar zulke vertolkers kan
men alleen maar in ademloze bewonde
ring luisteren. De strijkers in het concert
voor hobo en harp en de blazers in „Mu
sen Siliens" vormden een ideale achter
grond voor de solistische partijen.
Het is een afgesleten uitdrukking, maar
het was een onvergetelijke middag èn
door de prachtige vertolking èn door de
intensiteit waarmee men luisterde. Er is
geen noot verloren gegaan en hier past
een woord van oprecht gemeende hulde
aan allen die zich voor de muziek van
Hans Werner Henze hebben ingezet.
HILVERSUM De VPRO en de
NTS vanavond. Op het eerste net de
opening van de Kinderboekenweek,
een auto-bespreking en oude Duitse
films. Op het tweede net antroposofie
en studentencabaret.
Nederland 1. Na het fabeltje en het
eerste journaal begint de VPRO met
een jeugdprogramma. Het is een re
portage van het „Doe-feest", waarmee
vandaag in Haarlem de Kinderboe
kenweek werd geopend. Tweehonderd
kinderen konden zich uitleven in al
lerlei activiteiten, die de creativiteit
moeten stimuleren. Ton Hasebos was
erbij. De laatste tien minuten voor
achit uur zijn voor de niet zo jongen.
Dora Wijnalda zal een kort overzicht
geven van de haute couture van het
voor de deur staande modeseizoen
1968-1969.
Na het journaal neemt Fred van der
Vlugt weer enkele auto's onder de
loep, zoals de nieuwe Volkswagen 411
en de Mercedes 200-D. Bovendien kan
men beelden zien van de voorberei
ding van de Nederlandse ploeg, die
zal deelnemen aan de monster-rally -
Londen-Sydney. Hoe de jongelui het er
in hun DAF af zullen brengen, zullen
we pas veel later weten, maar aan
steun van het bedrijfsleven zal het hun
niet ontbreken. Voor de ravitaillering
met onderdelen" hebben ze de beschik
king over een vliegtuig van Martinair.
Dan een programma van Simon van
Collem, getiteld „Van Lubitsch tot
Leander". Een uur en veertig minu
ten lang beelden om de ontwikkeling
van de Duitse filmindustrie van 1918
tot 1945 te illustreren.
Dé NVSH besteedt haar tien minuten
aan het onderwerp „Jeugd en Sex".
Daarna het laatste nieuws en de zesde
les in de Teleaccursus Noten en Tonen.
Nederland 2. Na de fabeltjeskrant
en het eerste journaal de NTS-rubriek
„Scala" met actualiteiten, de rubrie
ken „Van Gewest tot Gewest" en
„Sportherinneringen van Jan Cottaar"
en de parlementaire rubriek. Na het
nieuws van acht uur wordt het NTS-
programma voortgezet met een afleve
ring van „Dubbelganger", ondertitel
,Paul en z'n vader".
Janet Baker zingt in Verbinding
met.dat de NTS van Eurovisie
overneemt. (Nederland II, tien uur).
ADVERTENTIE
<§oud - jZ,lloer - cKorloget - (tumbleet
Gr. Houtstraat 6, Haarlom, Tal. 02500 -10616
Simon van Collem draait oude Duitse
films. (Nederland I, tien voor negen).
Vijftig minuten „Denk-Beeld" met
de rubriek van Jack van Belle over
geestelijke stromingen, een voortzet
ting van het programma „Zienswijze"
van vorig jaar. In het eerste deel wordt
de antroposofische vereniging aan de
kijkers voorgesteld; dan zijn er actua
liteiten en tenslotte worden aan de
hand van reactie van kijkers het pro
bleem van het leven na de dood en
dat van de reïncarnatie nader beke
ken.
In het programma „Studentenhaver"
zal voor de tweede maal een selectie
worden gegeven van de cabaretpresta
ties van de studerende jeugd. Tot slot
van het NTS-programma „Verbinding
met.Onder deze titel zal een keu
ze worden gedaan uit programma's,
die via Eurovisie worden uitgezonden.
In Londen zong de alt Janet Baker
begeleid door het orkest van de Aca
demy of St. Martins liederen van Hen
ry Purcell. Van dit typisch Engelse
recital maakte de NTS via het Euro-
visienet opnamen, die een half uur du
ren.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM De KRO-gids ver
schijnt met ingang van deze week in
een nieuw jasje, waarop de naam
„Studio" staat. Het is, mede door
cover girl Jasperina de Jong, een
mooi jasje geworden, de inhoud is
uitgebreid (minstens zestien pagina's
meer per nummer).
Waarom deze nieuwe opzet? Voor
zitter mr. H. W. van Doorn lichtte het
maandagmiddag bij de officiële pre
sentatie van „Studio" aldus toe: „in
de loop der jaren is gebleken dat door
de toename van de radio- en televisie
programma's er meer voorlichting
over die programma's nodig is. Daar
naast heeft het gebruik van de gids
behoefte getoond aan meer leesstof
over zaken, die radio en televisie aan
gaan. Een programma-overzicht met
een sobere aanvulling kan tegenwoor
dig niet meer".
Mr. van Doorn gaf toe, dat de KRO
zich ook door concurrentiemotieven
heeft laten leiden. „Om in de markt
behoorlijk mee te kunnen draaien
moet je wel met een betere gids ko
men". Bij de lezers was vraag naar
meer informatie over buitenlandse
programma's. Zestig procent van het
ledenbestand van de KRO is woonach
tig in het oosten en zuiden van het
land, waar i veel naar Duitse en Bel
gische programma's wordt gekeken.
Uit opiniepeilingen bij de leden
bleek de KRO, dat men om drie re
denen lid werd: uit traditie, uit waar
dering voor de programma's of uit
waardering voor het programmablad.
De keuze bij het abonnee worden
bleek de laatste jaren steeds meer
bepaald door de gids.
HILVERSUM I.
7.00 Nws. 7.10 Het levende woord.
7 15 Op het eerste gehoor. 7.30 Nws.
8.00 Nws. 8.11 Verzoekplaten.8.30
Nws 9.00 Ochtendgymnastiek. 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Voor kleuters. 9.55
Klass. en mod. muz. 10.30 Voor de
vrouw 11.00 Nws. 11.02 Discogram.
11.45 Actualiteiten. 12.00 Gevar. progr.
12.22 Wij van het land. 12.26 Mededel.
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.41 Actualiteiten. 13.00 Raden maar.
13.15 Praatje. 14.00 Radio Filharm.
orkest. 15.00 Voor oudere luisteraars.
16.00 Nws. 16.02 Voor de jeugd. 17.00
Lichte muz. 17.15 Kinderliedjes. 17.30
Licht instr. kwartet. 17.50 Overheids
voorlichting. 18.00 Vocaal ensemble.
18.30 Nieuws en weerpraatje. 18.46
Actualiteiten. 19.00 Openbaar kunst
bezit. 19.10 Forum: Journalistieke vrij
heid. 19.50 Morele herbewapening.
20.00 Mod. muz. (21.05 Spelen met
taal). 22.00 Over huis werkproblemen.
22.20 Sextant. 22.30 Nws. 22.40 X, een
sprong in het duister. 23.55 Nws.
HILVERSUM n.
7.00 Nws. en ochtendgymn. 7.20 Soc.
strijdlied. 7.23 Lichte muz. 7.30 Van
de voorpagina. 7.54 Deze dag. 8.00 Nws.
8.20 Lichte muz. 8.30 Praatje voor de
Vrouw. 9.00 Klass. muz. 9.40 School
radio. 10.00 Lichte muz. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Nws. 11.02 Voor de
vrouw. 11.40 Semi-klass. muz. 12.21
Voor het platteland. 12.26 Mededel.
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.29 Wals-
orkest. 13.00 Nws. 13.11 Actualiteiten.
13.25 Franse chansons. 13.45 Gespro
ken portret. 14.00 Voor kinderen. 15.00
Radiofilharm. Orkest. 15.40 Radiokoor.
16.00 Nws. 16.02- Sociëteit: Voor boven
de zestig. 17.02 Oude liedjes. 17.20 Voor
de jeugd. 17.55 Mededel. 18.00 Nws.
18.16 Actualiteiten. 18.20 Uitz. B.P.
18.30 Popshow. 18.55 Voc. en instr. en
semble. 19.30 Nws. 19.35 Buitenl. week
overzicht. 19.45 Klass. muz. 20.10 Het
Leids Zolder Cabaret. 20.40 Vragen-
vuur 21.00 Gevar. progr. 22.00 Mu-Zi-
Ka-Lei-Dos-Koop. 22.30 Nws. 22.40 Ac
tualiteiten. 22.55 Utrechts Blaaskwin-
tet. 23.30 Elektronische muz. 23.55 Nws.
HILVERSUM ffl.
9.00 Nws. 9.02 Vokale muziekjes.
10.00 Nws. 10.03 Nieuwe platen. 10.30
Lichte- en dansmuz. 11.00 Nws. 11.03
Muz. lezen. 12.00 Nws. 13.00 Nws. 13.02
Journaal. 13.06 Vrolijke platen. 14.00
Nws. 15.00 Nws. 15.03 Arbeidsvitami
nen. 16.00 Nws. 16.03 Superclean Dream
machine. 17.00 Nws. 17.02 Journaal.
BRUSSEL 324
12.00 Nws. 12.03 Lichte muz. 12.40
Weerbericht, en SOS berichten voor de
schippers. 12.48 Lichte muz. 12.55 Bui
tenl. persoverzicht. 13.00 Nws. 14.03
Lichte muz. 14.30 Lezing. 14.50 Koor
zang. 15.00 Nws. 15.15 Voor kinderen.
16.00 Nws. 16.03 Beursberichten. 16.09
lazzmuz. 17.00 Nws. 17.15 Koorcompe
titie. 17.45 Volksmuz. 18.00 Nws. 18.03
Voor soldaten 18.30 Lekenmoraal en -
filosofie. 18.50 Lichte muz. 18.55 Taai-
wenken. 19.00 Nws. 19.40 Nieuwe pla
ten. 20.00 Hoorspel. 20.30 Operettemuz
21.54 Lichte muz. 22.00 Nws. 22.15 To
neel. 22.30 Lichte muz. 23.00 Nws. 23.10
Hedendaagse muz. 23.40 Nws. 23.45
Voor de zeelieden.
iVWWWMMIWWVWVVIMIWVVMMIVVVVWWVVWWWIAMVVWWWMI
ADVERTENTIE
Nederland 1
18.50 NTS: In kleur: De Fabeltjeskrant.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS: Journaal.
19.03 STER: Reclame.
19.06 VPRO: De Kinderboekenweek.
19.50 In kleur: Haute-couture-confectie.
19.56 STER: Reclame.
20.00 NTS: .Journaal.
20.16 STER: Reclame.
20.20 VPRO: Wereld op wielen.
20.50 27 jaar Duitse film.
22.30 NVSH: Jeugd en Sex.
22.40 NTS: Journaal.
23.00 Teleac.
Nederland 2
18.50 NTS: In kleur: De Fabeltjeskrant.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS: Journaal.
19.03 Scala.
20.00 Journaal
20.16 STER: Reclame.
20.20 NTS: In kleur: Dubbelganger.
20.45 Denk-Beeld.
21.35 Cabaretprogramma.
22.00 Oude muziek en zang uit Londen.
22.25 Journaal
Nederland 1
17.00 NCRV: Voor kinderen.
18.50 NTS: In kleur: De Fabeltjeskrant.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS: Journaal.
19.03 STER: Reclame.
19.06 NTS: Scala.
19.56 STER: Reclame.
20.00 NTS: Journaal.
20.16 STER: Reclame.
20.20 NTS: Uitz. Ger. Pol. Verbond.
20.30 Inburgeren.
21.00 Speelfilm (a.l.).
23.10 Socutera.
23.25 Journaal.
Nederland 2
18.50 NTS: In kleur: De Fabeltjeskrant.
18.56 STER: Reclame.
19.00 NTS: Journaal.
19.03 NCRV: Serie Zeskamp.
20.00 NTS: Journaal.
20.16 STER: Reclame.
20.20 NCRV: In kleur: Film.
21.10 In kleur: Beeldhouwer Jacques
Lipchitz.
21.40 Actualiteitenrubriek.
22.00 Hervormingsdag.
22.15 NTS: Journaal.
