Filmmuseum vertoont twee
interessante documentaires
/-HOE IS HET ONTSTAAN?^
RIHA
Meer „mans" met Mario-Barbarella
T. V.-produkties van Rob Houwer
Husqvama
Labour wint
tussentijdse
verkiezing
2000 m2 SHOW
hranka
Ateubelen
klankrijk
de beste
.HAAR JOURNAAL.
rONTDEK
halm
Romy en Prévert
T sjechoslowaakse
schrijvers geven
Dubcek steun
Geen verband
tussen vervoer en
dood van patiënte
Kans op scheuring
in N.R.V.
LOOP VRIJ IN EN UIT BU
GOLDSCHMEDING
bil fill HANDCREMÉ
r
VRIJDAG 1 NOVEMBER 1968
li
W. J. Lukkenaer
Dit woord: FRONT
GROOTSCHEEPS
Dit woord: TREK
VAC A NT IE
Examens
ipipiPPÉp
<4 Ll -
Ziekenhuisbestuur:
Kort nieuws
oiwehAHPE*3
Sf/il
Sail
desinfecterende crème-zeep
voor de HALVE PRIJS, bij
grgte tube SANBALM
K handcreme
verkrijgbaar in
de dierenspeciaalzaak
(Van onze kunstredacteur)
AMSTERDAM. Het Amsterdamse
filmmuseum, gevestigd in het Stedelijk
Museum, vertoont volgende week donder
dag (8 uur) twee televisiefilms, die in
West-Duitsland werden geproduceerd
door onze landgenoot Rob Houwer. Pro-
dukties beide met een journalistiek ka
rakter, te slordig op het celluloid gegooid
maar niettemin de moeite van het bekij
ken waard. Het zijn een „portret" van de
filmster Romy Schneider en een docu
mentaire over de ontstaansgeschiedenis
van de beroemde Franse film „Les en-
fants du paradis".
HET kan ongunstig zijn, films als deze
niet op het hun toegedachte formaat, dat
van de beeldbuis te zien, maar dat ver
klaart toch niet alle technische tekortko
mingen die men bij de vertoning opmerkt.
Het geluid is zelden lipsynchroon, dat
geldt voor de Duitse meer als een be
zwaar dan voor de Franse: (Romy Schnei
der doet haar bekentenissen (dat zijn
het) binnensmonds vaak, en het lijkt me
moeilijk een gesprek zo gammel op te
nemen als hier is gebeurd. Bovendien
ADVERTENTIE
Voor een kwaliteitsnaaimachine
ewetMiM tam tmmm
Zweeds staal en precisiewerk
NAAIMACHINESPECIAALZAAK
Rijksstraatweg 14 Haarlem Tel. 52665
Hoofddealer voor Haarlem en omstreken.
hebben de beelden (Romy in de winter
sport) voor een groot deel niets te maken
met het interview: je ziet haar praten,
maar andere woorden dan je probeert te
horen. Het was op heel wat andere ma
nieren mogelijk geweest een „portret
van een gezicht" te maken, naar een le
vendig gezicht als dat van Romy kun je
uren kijken. Veel vulsel, zoals het lopen
op straat in Parijs en alsmaar gefilmde
foto's in plaats van shots uit haar films
verstoren de totaalindruk. Toch is het
een ontroerende film geworden: Romy
komt er zo triest, zo echt en zozeer als
een onmiskenbaar artieste uit, dat ik de
film ondanks Rob Houwer niet had wil
len missen.
Hetzelfde geldt voor de tweede film,
waarbij een professioneel commentator de
vertaling leest. Hoogtepunten zijn de ma
nier, waarop de dichter Jacques Prevert
'n sigaret oprookt tot hij de lippen brandt
het peukje nauwelijks meer kan bergen
en terstond een nieuwe rookstang opsteek
En dan Arletty, onbarmhartig sympa
thiek gefilmd met een noterende camera
en een hier terecht toegepast gebrek aan
montage. Maar goede shots, interessante
items zijn in de films kennelijk toevals
treffers die meer door het attractieve ge
filmde materiaal ontstaan dan door de
cineasten die „het allemaal maar laten
gebeuren" en vervolgens hun produkten
larderen (rekken) met van slechte
smaak getuigende pseudo-esthetische op
namen.
Een ontwapenend avondje in het Film
museum.
Arletty
4 nVBHTENTlE
In couranten leest men soms het
woord volksfront voor een bepaalde
politieke samenwerking van verscnil-
lende partijen. Het is een vertaling van
het Franse front populaire. De eigen
lijke betekenis van het Latijnse woord
frons, waarvan ons woord front via
het Frans is afgeleid, is: voorhoofd,
gelaat en vandaar: voorzijde van een
bouwwerk, gevel, maar ook: voorzijde
van een troep soldaten, eerste gelid.
Vandaar uitdrukkingen als: front ma
ken, voor het front komen, met iets
voor het front komen die ook figuur
lijk worden gebruikt in betekenissen
als: pal staan, zich vertonen, met een
denkbeeld of verzoek voor de dag
komen. In het Nederlands, maar niet
in het Frans wordt front ook gebezigd
voor wat men vroeger een half hemdje
noemde: een gesteven stuk katoen dat
voor de borst werd gedragen.
In vroeger tijd was in Nederland
gangbaar de zegswijze: dat is op z'n
groot scheeps. Wij hebben hier te ma
ken met een eigenaardig gevormd bij
woord, waarvan later weer een bij
voeglijk naamwoord is gemaakt: groot-
scheepsch, vroeger met sch geschreven.
Het is waarschijnlijk dat het woord is
ontstaan uit groot, de meervoudsvorm
schepen rn de -s waarmee bijwoorden
worden gevormd Onder grootscheeps
moet dan letterlijk worden verstaan:
naar de wijze waarop het toegaat op
grote schepen en vandaar: met veel
uiterlijke praal, met veel vertoon,
weelderig. Als bijvoeglijk naamwoord
betekent grootscheeps: deftig, zwierig.
Men zegt bijvoorbeeld: hij heeft zijn
villa grootscheeps ingericht en: wat
een grootscheepse huishouding.
Het woord trek komt in verschillen
de betekenissen voor. Men zegt bij
voorbeeld: ik heb trek in een stukje
kaas; hij zit daar op de trek (toent);
hij zorgt wel dat hij aan zijn trek
komt; hij zal zijn trekken wel thuis
krijgen (men zal hem zijn streken wel
betaald zetten). Verouderd is de uit
drukking: iemand een trek spelen voor:
iemand bedriegen, iemand een poets
bakken, waarvoor het Duits heeft: be
manden einen Streich spielen. Het
woord treke dat reeds in het Middel
nederlands voorkwam en waarvan het
werkwoord treken en het zelfstandig
naamwoord trekere zijn afgeleid, be
tekende: list, begeerte. Treken is dus:
bedriegen, een trekere is een bedrie
ger. Naast treken stond vanouds trek
ken: naar zich toehalen, vandaar de
betekenissen: ruk, haal, lijn in het ge
laat, luchtstroom enz.
Bij het woord vacantie behoren va
cant en vacature. Ze hebben alle
drie te maken met het Latijnse werk
woord vacare: ledig zijn, vrij zijn. Va
cant, in de volkstaal ook dikwijls fie-
kant, betekent dus: open, openstaand,
ledig, onbezet, te vergeven. Men zegt
het vrijwel uitsluitend van ambten
waarvoor een vervulling wordt ge
zocht. Vacantie is eigenlijk: het niet
functioneren, de dag waarop geen
rechtszitting plaats vindt en vandaar:
de tijd waarop geen les gegeven wordt
en tenslotte: de vrije tijd in het al
gemeen. Een vacature is een plaats die
vacant zal worden, een post die open
vallen zal. Maar het woord vacatie:
vergoeding voor bewezen diensten,
daguitkering is ontleend aan het Fran
se vocation: beroep.
Kennemer Streekschool. Haarlem Ge
slaagd voor de akte hoofdleidser (akte B)
de volgende leerlingen: E. van Haga, Drie
huis; G. Blok, N. Blokker, P. Esselman,
J. Groen, J. de Kan. I. de Vries, M. Ro-
denburg-Oldenburg, E. de Rooij, G. Stap
per, IJmuiden; B. v. d. Broecke, J. Cor
net, T. van Deursen, A. ter Haar, P. de
Jong, R. Kandel, L. v. d. Lubbe, M. de
Lugt, L. Souwer, M. v. d. Broeke, N.
Neuteboom, A. Scheelings, M. ter Smitten,
N. Vroegop, Haarlem; J. Goedhart, P.
Ruseier, M. Westra, Heemstede; L. Oort
wijn, C. de Nooij, Castricum; A. v. d. Lin
de, Beverwijk: M. Lambach, T. Snippe,
Aerdenhout; K. Vring, Vogelenzang; N.
Kroesse-Holsteyn, Zandvoort; N. Linde
man, M. Witkamp, Santpoort.
Foto links: Jacques Prevert. Rechts
Romy Schneider.
PRAAG. (Reuter) De bond van
Tsjechoslowaakse schrijvers heeft in een
resolutie steun betuigd aan partijleider
Dubcek en diens programma voor hu
maan socialisme-
Zij waarschuwen tegen beknotting van
Dubceks hervormingspogingen of capitu
latie of compromis in welke vorm dan
ook. „omdat daardoor de politieke luste
loosheid die voor januari in het land
heerste weer zou terugkeren".
De regering moet haar standpunt be
palen op de steun van het volk en ervoor
zorgen dat de overeenkomst van Moskou
door beide partijen wordt geëerbiedigd.
De resolutie verwerpt tenslotte de Russi
sche beschuldiging dat er contra-revolu
tionaire elementen in Tsjecho-Slowakije
zouden bestaan en dat deze zich achter
het programma van Dubcek zouden heb
ben geschaard.
AMSTERDAM Het bestuur van het
Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam heeft
een verklaring uitgegeven over de gang
van zaken bij het ontslag van een bejaar
de patiënte, de 70-jarige mevrouw M.
van Grinsven uit Den Bosch, uit het zie
kenhuis. Zij werd op 21 oktober naar het
Groot Ziekengasthuis in haar woonplaats
overgebracht, waar zij dinsdag is over
leden.
Het ziekenhuisbestuur verklaart dat de
toestand van de patiënte na enkele da
gen verpleging in het ziekenhuis niet
meer noodzakelijk maakte. In overleg
met haar huisarts in 's-Hertogenbosch
werd besloten de patiënte per ambulan
ce naar haar woonplaats te vervoeren,
waar de huisarts ziekenhuisopname ver
der zou regelen. De familieleden van de
patiënte, die in Amsterdam wonen, wer
den telefonisch op de hoogte gebracht.
Aan hun verzoek om de patiënte nog
in dit ziekenhuis te laten blijven tot zij
gelegenheid zouden hebben gehad elders
onderdak voor de patiënte te vinden, kon
wegens ruimtegebrek niet worden vol
daan. De patiënte werd, vergezeld van
een der familieleden, vervoerd naar Den
Bosch, waar zij onmiddellijk werd opge
nomen in het Groot Ziekengasthuis. Zij is
daar negen dagen later overleden. Uit de
beschikbare gegevens kan niet tot enig
verband tussen de overplaatsing en het
overlijden worden geconcludeerd.
LONDEN (Reuter) De Britse Labour-
partij heeft bij een tussentijdse verkie
zing in Bassetlaw haar lagerhuiszetel be
houden. De socialistische meerderheid
bedroeg slechts 740 stemmen, bijna 10.000
minder dan bij de algemene verkiezin
gen van twee jaar geleden.
ADVERTENTIE
h
MEGAM M, NMMtCM TEL. MS340
ADVERTENTIE
Als exclusief dealer van de Rlha
orgels, nodigen wij u uit ds
geweldige Riha orgefkoMektie
te komen beluisteren.
Het Riha orgel waarelke muziek
liefhebber verrukt over blijft!
Vanaf t 1.995,- (incl. bank en
nagalm).
Grote Markt 8
HAARLEM
Tel. (0 23)- 11338
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Het hoofdbestuur van de
Nederlandse Reisvereniging (NRV) staat
voor ernstige interne moeilijkheden. Van
daag wordt tijdens een al eerder uitge
schreven hoofdbestuursvergadering ge
sproken over een aantal diepgaande be
zwaren tegen het bestuursbeleid, die door
een grote groep leden naar voren is ge
bracht.
Onder de leden heerst een grote onte
vredenheid over plannen om de NRV te
reorganiseren. Tegen deze reorganisatie
is ernstig verzet ontstaan.
Uit hoeveel leden de verzetsgroep be
staat is niet bekend. Het zouden er een
paar duizend zijn. Zij zouden het plan
hebben een nieuwe reisvereniging op te
richten.
Derde slachtoffer. In het Julianazieken-
huis in Apeldoorn is de 53-jarige heer
D. Bonestro uit Nunspeet overleden.
Hij is het derde slachtoffer van een
frontale botsing, die dinsdagavond op
de Amersfoortseweg nabij de Echoput
polaatshad.
SCHOTLAND VAART WEL bij een
rage voor mini-kilts. Een vooraan
staand Schots modehuis heeft uit
West-Duitsland een order ontvangen
voor 10.000 Schotse rokjes, alleen een
stuk boven de knie. De laatste twee
weken heeft de firma ook vijf ton rok
jes naar Frankrijk en vier ton naar
Zwitserland gestuurd.
VAN YVES SAINT LAURENT komt
de voorhoofdband die aan gebedsrie
men en Indianenhoofdtooi is ontleend.
In zwart en donkerbruin nappa, met
gouden kettinkjes, plaatjes of gespen.
APPELTJES VOOR DE dorst be
waart u het beste op zolder, net als
grootmoeder-uit-de-verhaaltjes. U
kunt kleine goudrenetten tot januari
bewaren, cox oranges en golden deli
cious tot februari. Tot maart blijven
de jonathans en de grote goudrenet
goed.
Alleen gezonde appels, zonder „plek
jes" inslaan. Leg ze op houten rekken
of een houten vloer, temperatuur 2 tot
4 graden. Zij mogen elkaar niet raken.
Als er te weinig vocht in de lucht is
schrompelen ze in elkaar. Daarom een
emmer met water bij de appels zet
ten of de grond vochtig houden. Te
veel vocht echter maakt de appels
schilferig en vol bruine plekjes.
DE LEDEN VAN de Nederlandse
Spitsbergen expeditie wachtte een aan
gename verrassing toen zij enkele
maanden geleden het Halve Maans-
eiland betraden. In een oude hut die
door een pelsjager was gebruikt lag
een aantal conservenblikken van een
Leidse fabrikant. Hoewel de blikken
aan de buitenkant roestig waren was
de inhoud nog intact en geschikt voor
consumptie. De ijsberen zullen er van
gesmuld hebben.
IS HET OOK altijd uw ideaal ge
weest om „alles van hetzelfde merk"
te hebben, en daarmee is dan het
make-up merk bedoeld. Wie dus zweert
bij Harriet Hubbard Ayer kan nu ook
in de serie Imagination parfum de
toilette, badolie, après-bain adoucis-
sant, zeep en talkpoeder verkrijgen.
ALLE LONDENSE DAMES die wil
len vermageren kunnen terecht in de
Sandwichbar van Robert Jackson.
Daar worden speciale boterhamme
tjes geserveerd voor mensen die aan
de lijn doen.
Het blad Hotel Revue heeft bij Ro
bert in de keuken gegluurd en weet
te melden dat het brood daar wordt ge
bakken uit sojameel, melkeiwit, en
tarwekorrel. Het beleg is. uiteraard,
magertjes.
WIE GEEN KEUS kan maken uit
de mutsen, hoeden en haarbanden
voor deze winter, kan nog altijd naar
de haaknaald grijpen. Gehaakte muts
jes zijn „in", vooral in twee contras
terende kleuren. Glad en rond van
model. Een soort eierwarmertje voor
het hoofd. Dat wordt ogen na het
haken.
ADVERTENTIE
De Barbarellafilm heeft niet alleen in
vloed op de mode voor vrouwen, maar
ook op die voor mannen. Bij de kap
sels voor heren is de Barbarellastijl
door Jerry Burning ontworpen. In
Amsterdam heeft de consequent in het
nieuws blijvende Mario Weiman ofte
wel Mario" ait voorbeeld gevolgd.
Hij completeerde het geheel met goud
kleurige oogschaduw.
SOMMIGE VROUWEN KUNNEN
geen weerstand bieden. Aan het kopen
van kleurige lakens, gebloemde slopen
en rood emaille potjes en pannetjes
bijvoorbeeld. Als u dat allemaal al
hebt gekocht voor zelf, kunt u het lek
ker nog eens kopen, als Sinterklaas-
cadeautjes voor alle vrouwelijke fami
lieleden en kennissen.
OVER DE BEREIDING van Bana-
en Sheherazade hoeft u geen 1001
nachten wakker te liggen.
Neem 6 bananen, V* kopje gesmol
ten boter, 1 eetlepel citroensap, 150
gram bruine suiker, Va kopje gepelde
dadels 1/4 kopje rozijnen, 1/4 kopje
gepelde vijgen en V\ kopje gesneden
wijndruiven. 50 gram grof gesneden
noten.
Oven verhitten tot ongeveer 220 C.
De geschilde bananen met gesmolten
boter besmeren en in een vet-vrije
vorm leggen. Daarna de overgebleven
boter met citroensap, suiker, noten en
vruchten mengen en over de bananen
gieten. Ongeveer 12-15 minuten laten
bakken.
