VAN DAG TOT DAG
NAVO-ministers eensgezind
en vastbesloten uiteen
f20.voordeel
Terlenka
sportmantel
Powell valt gekleurde
immigranten weer aan
Longtransplantatie-patiënt
in België voelt zich goed
V.S. zoeken naar nieuw kiesstelsel
STOUTENBEEK
Insluiper in kamer
van Spiro Agnew
Duidelijke waarschuwing voor Sovjet-Unie
Franse restrictie
over voortbestaan
Britse politieke
kringen geschokt
Italië verwacht
aftreden Leone
ramm
MAANDAG 18 NOVEMBER 1968
3
commentaar op actuele zaken
Hotelbrand in Brighton
was brandstichting
Geheel gevoerd met
heerlijk warme
winter-teddy in het
nieuwe reseda-groen
maten 38-48
normaal 89.-
voordeelprijs 69.-
Consequent
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Deze week komt de subcommissie van de Ameri
kaanse Senaat voor grondwetsherzieningen bijeen om zich te beraden
over andere methodes voor het kiezen van een president. Na de angstige
nachtelijke uren op 5 november, toen het er naar uit zag dat geen van
de presidentskandidaten de meerderheid van de stemmen in het kies
college zou halen, werd de subcommissie bijeengeroepen door de nieuw
herkozen democratische senator Birch Bayh uit Indiana.
Akkoord Palestijnse
verzetsorganisaties
Eigen belang
Andere methode
In 1950
De komende voorzitster van de V.V.D.
heeft zondagmiddag in het gezellige pro
gramma van Monitor een aantal vragen
beantwoord over de V.V.D. en haar eigen
visie op de toekomst van die partij. Zij
[resultaten van het partijcongres duidelijk
geworden pal tussen links en rechts.
Niettemin, de aspirant-voorzitster sprak
een voorkeur uit voor een coalitie met
de confessionelen, ook in volgende ver
deed dat met manlijke nuchterheid, die kiezingen. Dat kan slechts betekenen dat
gemengd was met vrouwelijke charme en de V.V.D. van die confessionelen een iets
moederlijke trots. Zelfs de naam van haar progressiever koers verwacht dan deze tot
zoontje kwam even meespelen toen zij dusver hebben gevaren. Die verwachting'
refereerde aan haar drukke werkzaam- is misschien ook wel te verdedigen. Als
heden. Al is het geen tweeling, zoals som- men opiniepeilingen van de laatste tijd
migen denken, maar een jongetje met een bestudeert, is er alle reden om te ver-
dubbele naam, het valt toch licht te be- wachten dat de noodzaak tot „bijsturen"
grijpen dat mevrouw Van Someren haar ook bij de confessionele partijen is door
handen vol zal krijgen als zij de taak gedrongen.
van voorzitster der V.V.D. zal aanvaar
den.
Frisse gedachten en trouw aan het ver
leden wisselden duidelijk af in de ant
woorden, die zij op de televisietafel legde.
Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat de
Merkwaardig was de congresuitslag van
een stemming over een parlementair aan
gewezen minister-president: 222 tegen
222 voor. Deze Kentering in de meningen
over dat onderwerp zal waarschijnlijk
bijdragen tot een nadrukkelijker deelne
gang van zaken in de partij zelf daarmee men van de V.V.D. aan de bestudering
ook zal kunnen worden gekarakteriseerd.
Mevrouw Van Someren zei dat de V.V.D.
tijdens het afgelopen congres in Hilver
sum een frisse neus gekregen heeft. Bij
honden is dat een teken van gezondheid,
bij mensen betekent dat meer dat zij er
niet voor schuwen in de koude wind te
staan.
Gezondheid is zonder twijfel een van
de kenmerkende eigenschappen van de
V.V.D. Politieke gezondheid wordt gede
monstreerd door een stijgende invloed bij
de kiezer en een stabiele koers in be
langrijke politieke problemen, zonder
extremisme maar ook zonder roestvor-
ming. De V.V.D. is beweeglijk genoeg om
het stempel van conservatisme dat
sommigen van haar belangrijke leden
haar nu en dan willen verlenen te ont
gaan. Wat die belangrijke leden doen en
zeggen, is hun persoonlijk recht, maar
wat een partij in grote lijnen doet en
zegt hangt af van de synthese: aanhan
gers, kiezers, bestuur en verwante politi
ci in de arena maken uit welke positie
de formatie inneemt in het patroon van
het nationale politieke leven.
Zoals mevrouw Van Someren zei, de
V.V.D. is een partij van het midden. Dat
blijkt ook duidelijk uit de voorzichtige
veranderingen, die de koers nu en dan
ondergaat. Het is een behoedzaam bijstu
ren, dat niet altijd opzienbarend genoeg
is om bochten in de zoglij n te demonstre
ren. Ten aanzien van drastische vernieu
wingen zegt de V.V.D. nog steeds niets
anders dan: „helemaal niet of een beetje".
Zo blijft zij in het midden, waarbij een
afzakken naar rechts of links alleen ogen
schijnlijk optreedt als sommige promi
nenten hun persoonlijke kreten slaken
In werkelijkheid staat de V.V.D. dat
is niet alleen uit de woorden van me
vrouw Van Someren, maar ook uit de
BRIGHTON (Reuter) De politie van
de Engelse plaats Brighton, waar gisteren I
na een hotelbrand waarbij zeven mensen
omkwamen en vier werden gewond, heeft
een man gearresteerd die ervan wordt be
schuldigd de brand te hebben gesticht.
De man zou vandaag voor de rechter
commissaris worden geleid. De brand in
het „Marine hotel", was de tweede in een
etmaal. De eerste brand was beperkt ge
bleven tot een kamer en had niet veel
schade veroorzaakt.
DORADO (AFP) Een politie-inspec-
teur is gisteren ernstig gewond door een
insluiper die de hotelkamer van de toe
komstige Amerikaanse vice-president,
Spiro Agnew in de Portiricaanse plaats
Dorado was binnengedrongen.
De insluiper loste toen hij ontdekt
werd, twee schoten op de inspecteur en
wist daarna te ontvluchten. De plaatselij
ke politie, de inlichtingendienst en de
F.B.I. stellen een onderzoek in.
ADVERTENTIE
van het procédé dat in de plaats moet
komen van het huidige. Hetzelfde zou
men kunnen zeggen van de burgemees
terskeuze: ook de V.V.D wil een gewij
zigde procedure, maar toch weer niet een
drastische.
Méér inspraak van de raad, maar daar
moet het bij blijven. Maar de burgemees
ter moet wél verantwoording van zijn
politiebeleid afleggen. Ook hier dus het
midden, dat een gesloten eenheid garan
deert tussen progressieve en conservatie
ve partijgangers.
VWWWWAiWWMWWWWIlWMWWWWWI/IAAAA/WWWUW
(Van onze correspondent)
BRUSSEL DE NAVO staat vast
besloten en eensgezind tegenover een
mogelijke dreiging van de Sovjet-
Unie. Dat is de conclusie die men
kan trekken uit de dertien punten
van het slot-communiqué dat zater
dag is gepubliceerd na het beëindigen
van de NAVO-ministerraad. Deze
was een week of drie vervroegd als
gevolg van de Russische inval in
Tsjecho-Slowakije.
Het communiqué zegt: vervroegd, om
dat de ministers op een eerder ogenblik
de ernstige situatie konden bespreken,
welke is voortgevloeid uit de gewapende
interventie in Tsjecho-Slowakijke en de
bezetting van dit land door de strijd
krachten van de Sovjet-Unie en vier van
haar bondgenoten in het Pact van War
schau.
Het communiqué houdt een duidelijke
waarschuwing in. In het belang van de
ADVERTENTIE
alleen geldig van dinsdag
19 t/m zaterdag 23 november
Breestraat65Beverwjjk-HoutpleinlOHaarlem-Langestraat79 Alkmaari
vrede, zo staat er, doen de leden van het
bondgenootschap een uitdrukkelijk be
roep op de Sovjet-Unie om af te zien \an
het gebruik van geweld en van inmen
ging in de aangelegenheden van andere
staten. De lidstaten, vastbesloten de vrij
heid en de onafhankelijkheid van hun
landen te waarborgen, zouden niet onver
schillig kunnen blijven ten aanzien van
enigerlei ontwikkeling die hun veiligheid
in gevaar zou brengen.
Het is duidelijk, dat iedere Russische
inmenging die de toestand in Europa en
het Middellandse Zee-gebied direct zou
beïnvloeden, een internationale crisis zou
doen ontstaan met ernstige gevolgen.
Zolang de Russische leiders een politiek
van geweld aanhangen, zullen deze nieu
we onzekerheden voortbestaan. De bond
genoten zijn ervan overtuigd dat hun
politieke solidariteit noodzakelijk blijft
om agressie en andere vormen van on
derdrukking tegen te gaan. Ze zijn bo
venal vastbesloten om hun gemeenschap
pelijke verplichtingen na te komen en
elk lid van het bondgenootschap te ver
dedigen tegen een gewapende aanval.
Tenslotte is er de uitdrukkelijke ver
klaring over de continuïteit van de
NAVO: het Noordatlantisch bondgenoot
schap zal voortgaan de onmisbare waar
borg te vormen voor de veiligheid en de
wezenlijke grondslag voor het streven
naar Europese verzoening. Volgens de
termen van het verdrag is het bondge
nootschap voor onbepaalde tijd aange
gaan, recente gebeurtenissen hebben op
nieuw aangetoond dat zijn voortbestaan
meer dan ooit nodig is.
Frankrijk heeft eraan herinnerd dat
onder voorbehoud van gebeurtenissen die
op grondige manier de verhoudingen tus
sen Oost en West zouden wijzigen, de
Franse regering van mening is dat het
bondgenootschap moet voortbestaan „zo
lang het zal blijken nodig te ziijn."
Men kan zich afvragen of dit eigenlijk
niet het belangrijkste besluit is dat het
gevolg is geweest van de Tsjechoslowaak
se crisis: de eensgezindheid door te gaan
met het beschermen van hetgeen men
onze westerse wereld pleegt te noemen
Frankrijks houding is overigens conse
quent, want het heeft zich bepaalde na
tionale beslissingen willen voorbehouden,
maar het heeft steeds getoond bereid te
zijn zijn verdediging binnen het kader
van de NAVO te plaatsen.
Waarschijnlijk dat het zich nu, als ge
volg van de politieke gebeurtenissen in
binnen- en buitenland, wat duidelijker
bij monde van minister van Buitenlandse
Zaken Debré, heeft geuit.
De volgende bijeenkomst van de
NAVO-ministerraad zal op 10 en 11 april
1969 in Washington plaatsvinden, nadat
het presidentiële bewind door Nixon zal
zijn overgenomen. Er is van Amerikaanse
zijde de laatste dagen in Brussel vaak
gezegd, dat hetgeen de huidige Ameri
kaanse regering heeft toegezegd, ook de
regering-Nixon zal binden. Binnen de
NAVO verwacht men eigenlijk dat Nixon
meer nog dan Johnson aanhanger zal zijn
van een sterke NAVO.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Dean Rusk keek
na afloop van de NAVO-conferentie
in Brussel bezorgd op zijn horloge.
,,Kom ik nog op tijd om het vlieg
tuig naar Madrid te halen", moet hij
bezorgd hebben gedacht. Rusk haalde
het vliegtuig wel, maar werd ziek
zodat het overleg in Spanje moest
worden uitgesteld.
(Van onze correspondent)
LONDEN Het beruchte Britse con
servatieve Lagerhuis-lid, Enoch Powell,
door zijn eigen partijleiders verguisd, we
gens zijn campagne tegen de gekleurde
voorzitter is van de nationale immigratie-
raad.
Enoch Powell werd zeven maanden ge
leden door oppositieleider Heath uit het
schaduwkabinet gezet wegens de toon van
zijn sensationele rede in Birmingham,
waarin hij de haatgevoelens jegens kleur
lingen bij een primitief deel van de be
volking aanwakkerde.
Het was de eerste maal dat de Londen-
se havenarbeiders en vleessjouwers spon
taan ten gunste van een conservatieve
j- j politicus demonstreerden. Het betekent
immigranten, is gedurende het weekeinde dat onder de Britten een belangrijke laag,
opnieuw losgebarsten met een provoce- voor wie het immigratieprobleem (hoofd-
rende rede, waarin hij repatriëring op zakelijk een vraagstuk van evenredige
grote schaal van de immigranten, even- verspreiding en huisvesting, van onder-
tueel onder leiding van het speciaal op wijs en andere sociale maatregelen) veel
te richten ministerie, bepleitte. te ingewikkeld is, emotioneel achter Po
well staan, mede door de bij vele Engel-
Zijn gehoor een bijeenkomst van sen helaas ingeboren vreemdelingenvrees.
Londense Rotarians in Eastbourne dat
een speech over een ander onderwerp had y erdrUCliae feiten
verwacht, was net zo geschokt als poli-1
tieke en andere woordvoerders die on- Powell, de vroegere hoogleraar in het
middellijk hun bittere commentaren af- Grieks, die op velerlei gebied zijn scherpe
vuurden. Onder hen was de aartsbisschop I i0gica door verdraaiing van de werkelijke
van Canterbury, dr. Michael Ramsay, die fejten steeds laat ontsporen, maakt zich
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. De toestand van Alois
Vereecken, de 22-jarige Belgische metaal
arbeider die donderdag in Gent een long
kreeg overgeplant was gisteravond bevre
digend. Hij ligt in een gesteriliseerde ka
mer, waar hij zijn vrouw heeft mogen
ontvangen. Hij voelt zich goed.
Prof. F. Derom, onder wiens leiding
een team van acht geneesheren, drie
anesthesisten verscheidene technici en
een specialist immunoloog drie uur
bezig geweest zijn, heeft gezegd dat tot
nu toe geen operatie als die welke hij
heeft verricht is geslaagd. De maximum
duur van overleven is achttien dagen ge
weest.
De professor heeft al drie jaar ervaring
in nieroverplanting, maar hij gaf toe dat
er bij longoverplanting andere moeilijk'
heden kunnen ontstaan. De operatie van
vrijdag was al een maand van te voren
voorbereid. Men heeft moeten wachten
tot men een overleden donor vond,
wiens weefsels overeenkwamen met die
van Vereecken.
Prof. Derom acht het waarschijnlijk
Alois Vereecken.
dat binnen afzienbare tijd ook een hart
transplantatie in België zal worden uitge
voerd. Maar, zo zei hij, daarvoor hebben
we eerst een patiënt nodig die een nieuw
hart moet hebben en daarbij ook een ide
ale donor. Dat hangt allemaal af van de
samenloop van omstandigheden.
BEIROET (AFP) De leiders van de I
vier grote Palestijnse verzetsorganisaties
hebben in Amman een akkoord gesloten
dat voorziet in politieke en militaire co
ördinatie van de activiteit tegen Israel.
Men verwacht dat het samengaan van
deze organisatie van invloed zal zijn op
de binnenlandse toestand in Jordanië,
met name grote druk op Koning Hoessein
om een harde lijn tegenover Israel te
volgen.
Senator Bayh zal een ontwerp in
dienen waarbij diè kandidaat president
wordt, die de meeste kiezersstemmen
op zich verenigt. Wanneer echter geen
van de kandidaten meer dan 40 percent
van alle stemmen krijgt, stelt de sena
tor voor dat er opnieuw een verkie
zing wordt uitgeschreven tussen de
twee topkandidaten. Dit voorstel zou
dus voorzien in de afschaffing van
het kiescollege.
Een publiek-opinieonderzoek heeft
inmiddels uitgewezen dat 79 percent
van de ondervraagden instemt met een
plan zoals dat van de senator. Er zijn
inderdaad weinig Amerikanen die niet
van mening zijn dat de manier waar
op een president gekozen wordt ver
ouderd is en verandering behoeft.
Maar op dit punt doet zich het
zelfde conflict tussen kiezers en politici
voor, dat bijvoorbeeld zo duidelijk aan
de dag trad tijdens het democratische
partijcongres in Chicago, toen een kan
didaat voor het presidentschap werd
gekozen die de keus was van de par
tijbonzen, terwijl de stem van de kie
zers zich in de voorverkiezingen dui
delijk voor een ander had uitgespro
ken.
WANT OOK een verandering in het
kiessysteem voor de hoogste post van
het land, met al of niet de vraag of
het kiescollege gehandhaafd moet wor
den, blijft voor de politici die hun
goed- of afkeuring eraan moeten hech
ten een kwestie van eigen belang.
Zelfs John Kennedy, die de nadelen
/an het systeem inzag, was niet zonder
meer bereid het college op te doeken,
omdat het systeem ervan ten goede
komt van de kandidaat die de staten
verovert met het grootste aantal stem
men in het kiescollege en omdat de
Democraten doorgaans juist deze sta
ten (New York, Californië, Illinois,
Ohio, Michigan, en Pennsylvanië) ach
ter zich hebben staan, zou een een
voudige meerderheid van het totaal
uitgebrachte aantal stemmen bij de
afschaffing van het systeem van kies
mannen ten voordele kunnen werken
van de Republikeinen.
In zijn verkiezingscampagne stelde
Richard Nixon een methode voor,
waarbij het college blijft bestaan,
maar waarbij de stemmen die per staat
worden uitgebracht niet, zoals nu het
geval is, allemaal ten goede komen
van hem die in die staat de meeste
stemmen behaalt, maar per kandidaat
verhoudingsgewijs verdeeld worden.
Dit voorstel wordt gesteund door se
nator Strom Thurmond van Zuid-Ca-
rolina, die in Miami een belangrijke
factor was in de benoeming van Nixon
tot republikeinse kandidaat.
Thurmond gaat ook akkoord met het
voorstel van de republikeinse senator
Karl Mundt uit Zuid-Dakota, die het
plan opperde om het college* te hand
haven maar iedere staat daarin verte
genwoordigd te laten zijn door twee
algemene kiesmannen, terwijl de ove
rigen districten in die staat zouden ver
tegenwoordigen. die ongeveer overeen
stemmen met de districten die door
leden van het parlement vertegen
woordigd worden.
Een ander plan is dat van de libe
rale senator Yarborough uit Texas, die
ook het kiescollege wil laten bestaan.
Hij stelt echter voor dat wanneer geen
meerderheid in het college wordt be
haald, de verkiezing, zoals nu, plaats
vindt in het Parlement, waarbij de
staten dan niet één stem hebben, maar
evenveel als er parlementesleden zijn.
Een andere mogelijkheid ziet hij in
een verkiezing door het Congres en de
Senaat te zamen.
In de komende debatten zal het dus
voornamelijk gaan om de vraag of de
president gekozen moet worden door
een meerderheid van het totale aan
tal in het land uitgebrachte stemmen,
of door middel van een systeem, waar
bij het steeds fictiever wordende prin
cipe van de autonomie van de staten
belichaamd blijft in een kiescollege, dat
dan „gemoderniseerd" zal worden.
Omdat de politici het hierin voor het'
zeggen hebben, en niet het volk, is het
onwaarschijnlijk dat het kiescollege
een roemloze dood zal sterven.
In 1950, toen ook een verandering
in het college werd voorgesteld, werd
het goedgekeurd door de Senaat, maar
het ontwerp werd toen afgestemd in
het Congres.
I schuldig aan verraad ten opzichte van
zijn eigen intellect. Hij gaat dwars in te
gen de meerderheid van het Engelse volk
dat verdraagzaamheid en rassenharmonie
1 verlangt.
Powell, zo verklaarde oppositieleider
Heath gisteren, opent de weg naar onder
drukking van andere minderheidsgroepen
en naar tirannie. Powell heeft speciaal
I diepe ergernis gewekt door de immigran
ten verantwoordelijk te stellen voor het
I wangedrag van enkelen hunner.
Ondanks Powells misbaar zit Groot-
I Brittannië met het immigratieprobleem
opgescheept. De Britse regering tracht nu
I de oorspronkelijke ongelimiteerde immi
gratievloedgolf op redelijke wijze te be-
j perken, zodat er op den duur sprake zal
I kunnen zijn van werkelijke integratie.
(Van onze correspondent)
ROME. In Rome doen hardnekkige
geruchten de ronde dat eerste-minister
Leone zou hebben besloten morgen of
misschien al vanavond na de laatste zit
ting van de ministerraad af te treden.
Daarmee zal dan de regeringscrisis open
lijk zijn geworden.
Aanleiding tot Leone's vermoedelijke
aftreden is deze: het is de bedoeling van
de communisten om morgen de kwestie
van het sifar-schandaal (de vermoede
lijke poging tot een staatsgreep in 1964)
weer aanhangig te maken waarbij zij
dan zullen eisen dat er nu een parle
mentaire enquête-commissie zal worden
ingesteld.
Over dat punt nu, zal er zeer waar-
I schijnlijk een hoogst ongewenst onenig
heid ontstaan tussen de christen-demo
craten die van zo'n enquête-commissie
niets willen weten en de socialisten waar
van een grote meerderheid die enquête-
I commissie noodzakelijk acht.
Optimisten menen dat er een voldoende
meerderheid bestaat om vrij spoedig een
regering van centrum-links te vormen.
Doodstraffen. Alle doodstraffen die in
India voor dinsdag 12 november zijn
uitgesproken zullen worden omgezet in
levenslange gevangenisstraf in verband
met het Gandhi-jaar.
Uitvaart. De uitvaart van kardinaal Bea
vindt morgen plaats in de basiliek van
de St. Pieter. Hij wordt begraven in
Riedbohringer, zijn geboorteplaats.
Neergestort. Een Amerikaans marine
vliegtuig van de zesde vloot is neerge
stort op het Griekse eiland Kreta. Er
zijn geen overlevenden. Het toestel had
drie man aan boord.
Harttransplantatie. De 50-jarige Canadees
Leo Allen Boyd heeft in het hartinsti-
tuut in Houston een harttransplantatie
ondergaan. De donor was een 38-jarige
vrouw.
Munitiefabriek. De Braziliaanse militaire
politie heeft in de stad Vitoria een ge
heim munitiedepot en een geheieme fa
briek van explosieven ontdekt.
