Amsterdamse raad heeft nu
vijf fractie-assistenten
Zuid-Afrika gaf f 160.000 voor
herstel Jan van Riebeeck-huis
m
L
APART...
li
interieur
classique
POLITIEK GEEN LEERVAK
OP ALLE SCHOLEN
Britse schepen op postzegels
J j
Natste herfst sinds 1944
„WIARDI BECKMANSTICHTING
IN EEN NOTEDOP9
Scholier dood na
val uit trein
Loopjongens 1 van
argumenten en
meningen
Enquête onder leraren:
Kastanjebruin
haar gezocht
Aansluiting op
Coentunnel pas
in 1972 klaar
m
m
Inbreker vlucht
het water in
1
v
VRIJDAG 6 DECEMBER 1968
15
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De leden van de
Amsterdamse gemeenteraad ver
keren, vergeleken met hun collega's
in andere gemeenten, sinds 1 oktober
in een bevoorrechte positie. Met in
gang van die datum kunnen de frac
ties waarvan zij deel uitmaken zich
laten bijstaan door fractie-assistenten
en de kosten die dit met zich mee
brengt tot een bepaald bedrag ir
rekening brengen bij de gemeente.
Versterking
ïMiL*
Volkshuisvesting
Ir. Posthumus voorzitter
Xeehavenoverleg
GEEN BORDJES MET N1E VIR NIE-BLANKES
„Lighaken van
vriendschap"
Voor exposities
en studie
Belangstelling
In Amsterdam
Kort nieuws
5»
1'
f
pil! f
UTRECHT. De 13-jarige scholier P.
J. H. Zwerts uit Oisterwijk is donderdag
omstreeks half één tussen Oisterwijk en
Boxtel uit de trein gevallen en korte tijd
daarna aan zijn verwondingen overleden.
De trein was op weg van Amsterdam
naar Venlo. De scholier was met enkele
kameraadjes in Oisterwijk ingestapt. Hij
is op een gegeven moment het gangpad
ingelopen en heeft vermoedelijk met de
deursluiting van een der portieren ge
speeld. Toen zijn vriendjes hem vergeefs
zochten is de politie in Boxtel gealar
meerd. Zij troffen het kind dood langs de
spoorbaan aan. De spoorwegrecherche
heeft een onderzoek ingesteld, waaruit is
gebleken, dat de deursluiting geen manke
menten vertoonde.
ff
Zes fracties hebben op het ogenblik een
assistent. Hun taak is zeer in het alge
meen allerlei werkzaamheden voor de
raadsleden te verrichten waaraan deze
overbelast als zij meestal zijn door de
combinatie van het raadslidmaatschap met
een vaste werkkring en andere •maat
schappelijke functies, niet of in onvol
doende mate toekomen.
De verordening houdt in, dat iedere in
de raad vertegenwoordigde politieke groe
pering aanspraak kan maken op een te
gemoetkoming van f 1.000 per jaar die
verhoogd kan worden met f 1.000 per lid,
dat geen wethouder is. Het maximum is
f 12.000.
Assistent van de fractie van de Partij
van de Arbeid (13 leden, waarvan drie
wethouder, recht op f 11.000) is de 25-
jarige heer C. H. de Cloe, die politicologie
studeert aan de Vrije Universiteit. Hij
heeft de meeste ervaring. Toen de ver
ordening inging was hij al ruim twee jaar
fractie-assistent. Tot 1 oktober kreeg hij
van de fractie alleen zijn onkosten ver
goed. Op het ogenblik is het voor hem
een volledige baan.
Hij zegt: „Mijn aanstelling is vooral be
doeld als versterking van de raadsfractie
tegenover het gemeentelijke apparaat,
tegenover alle ingewikkelde problemen
die de raad worden voQrgelegd. Het be
langrijkste deel van mijn werk is research
ten behoeve van de fractie".
„Dat wil zeggen, dat ik wanneer een
ADVERTENTIE
zo apart
Kennemerlaan 38 IJmuiden telefoon: 02550-19015
(Van onze correspondent)
UTRECHT. Uit een enquête op twee
en zestig scholen met voortgezet onder
wijs blijkt dat 10 percent van de onder
vraagde leraren politiek onderricht niet
als verplicht leervak zou willen opnemen.
Twee en twintig percent acht dit wél
noodzakelijk en 8 percent heeft geen me
ning. Op 35 percent van de betrokken
scholen wordt overigens geregeld politie
ke voorlichting gegeven, 57 percent blijkt
dit uitsluitend te doen bij actuele gebeur
tenissen en 8 percent behandelt in het
geheel geen politieke onderwerpen.
De enquête is ingesteld door de com
missie Opovo (onderzoek naar het poli
tiek onderricht in het voortgezet onder
wijs), opgericht door de gezamenlijke af
delingen van de jeugdbeweging P 1 u t o
uit Utrecht, Amersfoort en Arnhem. Tot
het onderzoek was besloten, nadat de
jeugdbeweging in antwoord op een ver
zoek aan de minister op grote schaal over
te gaan tot het geven van politieke voor
lichting op alle scholen voor het voortge
zet onderwijs, door de plaats vervangend
directeur-generaal van het onderwijs,
mr. J. de Bruyn, te verstaan was gege
ven dat dit reeds het geval was. Voor de
enquête zijn de leraren van 216 scholen
voor technisch-, huishoud-, ulo- en mid
delbaar onderwijs benaderd. Negenen
twintig percent heeft gereageerd. Hier
van betrof 19 percent ulo-scholen, 27 per
cent middelbare scholen, 21 percent huis
houdscholen en 33 percent technische
scholen.
Uit het onderzoek komen enige interes
sante gegevens naar voren. Op de vraag
of de beginselen en principes van de poli
tieke partijen bij het onderricht worden
belicht, antwoordt slechts 37 percent be
vestigend, 59 percent van de ondervraag
den meent dat televisie en radio voor po
litieke voorlichting geschikt zijn en 55
percent merkt een groeiende belangstel
ling voor politieke aangelegenheden bij
de leerlingen. Op de vraag of de leerlin
gen enige inspraak hebben in de wijze
van voorlichting blijkt dit bij 27 percent
het geval, 30 percent antwoordt ontken
nend, 16 percent luistert naar redelijke
wensen en bij 6 percent is geen inspraak.
(Van onze correspondent) s
SYRACUSE. In Syracuse op Sicilië
is dezer dagen de 44-jarige grootgrondbe
zitter Gallo gestorven. Het feit dat een
grootgrondbezitter overlijdt is op zich
zelf niets bijzonders, wel dat hij grote
bezittingen naliet waarde ongeveer
honderd miljoen lire, voornamelijk be
staande uit sinaasappeltuinen aan een
nog onbekende persoon.
In het testament van Gallo staat name
lijk, dat men moet zoeken naar een wees
jongen, niet ouder dan acht jaar, met kas
tanjebruin haar en blauwe ogen Deze
jongen moet van de opbrengst van de
gronden worden opgevoed, voor zijn 25-
ïte jaar getrouwd zijn en kinderen heb
ben, waarvan de oudste zoon de bezittin
gen zal erven.
Wanneer de onbekende jongen niet aan
deze voorwaarden zal voldoen dus op
zijn 25-ste nog niet is getrouwd en/of
geen kinderen heeft dan zal naar een
andere weesjongen, met dezelfde uiter
lijke kenmerken moeten worden omge
zien.
Op de foto van links naar rechts
H. J. Schoutenmevrouw H. Hoven,
B. van Malenstein. B. Tiddens en
C. H. de Cloe.
bepaald onderwerp aan de orde komt, in
de historie duik, de betreffende littera
tuur raadpleeg, naga hoe het in andere
gemeenten ligt, de mening van betrokken
organisaties peil en bijvoorbeeld het oor
deel van deskundigen vraag. Vooral tegen
de tijd dat de begroting behandeld gaat
worden, zoals nu, heb ik het druk met
het uitzoeken van allerlei zaken".
„Research in de betekenis van weten
schappelijk werk doe ik niet zo veel. Dat
zou te veel tijd kosten. Het gaat in de eer
ste plaats om het verschaffen van infor
matie. Ik ben een loopjongen van argu
menten en meningen".
„Daarnaast", zegt de heer De Cloe, „ben
ik een waakhond wat het gebeuren in de
stad betreft. Ik lees alle kranten op lo
kaal nieuws. De leden van de fractie heb
ben daar geen tijd voor. Ik maak ze op
allerlei dingen attent. Het kan voor
komen dat in een krant die een bepaald
raadslid niet leest, een zaak aan de orde
wordt gesteld, waarover hem commen
taar gevraagd kan worden. Ik bel hem
dan direct op om hem op de hoogte te
brengen".
Gevraagd naar concrete voorbeelden
zegt de heer De Cloe: „Op het ogenblik
ben ik bezig met een analyse van het
volkshuisvestingsbeleid sinds 1964. Inder
tijd heb ik nagegaan hoe de regeling van
de demonstratievrijheid in de algemene
politieverordening tot stand was gekomen
en de adviescommissie samengesteld, die
de fractievoorzitter bijgestaan heeft bij
het opstellen van een nota over de
demonstratievrijheid".
„Ik heb", zegt hij verder, „ook een
beetje een sociale functie. Er zijn een
hoop mensen die huiverig zijn een fractie
lid op te bellen als zij met een bepaalde
zaak zitten. Vooral nu het fractie-
assistentschap een wat grotere bekend
heid heeft gekregen krijgt ik nogal eens
telefoontjes. Daar komt bij dat de raads
leden vaak niet bereikbaar zijn".
Voor mevrouw H. Hoven, fractie
assistente van de V.V.D. (5 leden waar
van 1 wethouder, recht op f 5.000) ligt de
zaak wat anders. Zij is meer assistente
van fractievoorzitter H. H. Jacobse, dan
van de gehele fractie. De heer Jacobse
is veel buiten de stad. Mevrouw Hoven
ontvangt voor hem de raadsstukken. Zij
leest deze door en verzamelt indien nodig
nadere informaties. Burgers, die de heer
Jacobse als fractievoorzitter opbellen,
wprden als hij niet bereikbaar is naar
mevrouw Hoven verwezen.
De vier andere fractie-assistenten,
mevrouw M. H. Schmidt (C.P.N. 5 le
den, waarvan 1 wethouder, recht op
f 5.000, de 25-jarige free-lance-journalist
B. Tiddens (P.S.P 4 leden, recht op
f 5.000), de 31-jarige student politieke
en sociale wetenschappen H. J. Schouten
(K.V.P. 7 leden, waarvan 1 wethouder,
recht op f 7.000) en de 21-jarige student
politicologie B. van Malenstein (A.R.-C.H.
5 leden waarvan 1 wethouder, recht
op f 5.000) zijn pas kortgeleden aan de
slag gegaan.
Bouwend aan een meer slagvaardig en
door grotere deskundigheid geschraagd
optreden van de raadsleden zullen ook
zij binnenkort zijn, wat P.v.d.A.-fractie
voorzitter Van Thijn kenschetst als: „een
soort Wiardi Beckmanstichting in een
notedop".
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
ir. S. A. Posthumus (P.v.d.A.) wordt
voorzitter van de commissie Zeehaven-
overleg. die over enkele weken door de
minister Bakker van Verkeer en Water
staat zal worden geïnstalleerd in de
Haagse Rolzaal.
(Van onze correspondent)
CULEMBORG Weer heeft het Twee
de-Kamerlid drs. J. J. Voogd (P.v.d.A)
critische vragen gesteld over het Jan van
Riebeeckhuis in Culemborg en weer heeft
de regering hem gerustgesteld. Het ver
lenen van subsidie voor de restauratie
van het geboortehuis van Jan van Rie-
beeck, stichter van een „nederzetting aan
de Kaap", in de encyclopedie omschre
ven als „koloniaal pionier" moet niet
worden uitgelegd als een zekere instem
ming van de Nederlandse regering met
het apartheidsbeleid in Zuid-Afrika. Cu-
lemborgs gemeentesecretaris A. van Urk,
tevens secretaris van „De Nederlandse
Stichting Jan van Riebeeckhuis", is be
reid over de omstreden inrichting van het
geboortehuis van Van Riebeeck tot mu
seum te praten als hij maar niet als
apartheidsmisdadiger" wordt afgeschil
derd. Eerdere interviews en een uitla
ting van een P.S.P.-afgevaardigde in de
Staten van Gelderland hebben hem voor
zichtig gemaakt.
„Wij hebben recht op subsidie voor de
restauratie. Vijftig percent van het rijk,
tien percent van de provincie Gelderland
en dertig percent van de gemeente Culem
borg. We hebben gewoon gebruik gemaakt
van de wettelijke mogelijkheden".
De critiek was echter niet gericht op
,het gebruik maken v an de wettelijke
mogelijkheden", maar wel op de rede
van de Zuidafrikaanse rechter Hiemstra,
die 29 juli van dit jaar 160.000 in Zuid-
Afrika ingezamelde guldens aan de Ne-
derlamdse stichting aanbood. Volgens de
Kamerleden Voogd en Van der Lek
(P.S.P.) zou rechter Hiemstra, voorzitter
van de „Stichting Jan van Riebeeckhuis
te Pretoria" hebben opgemerkt dat de
aanwezigheid van het museum de gele
genheid bood tot versteviging van de ban
den tussen Nederland en Zuid-Afrika en
daarbij slechts hebben gesproken over
Afrikaners. Volgens de Kamerleden zijn
dat de blanke ingezetenen en niet de bur
gers van Zuid-Afrika in het algemeen.
De regering zei: .Exacte gegeven om
trent hetgeen de vertegenwoordiger van
de Zuidafrikaanse organisatie bij de over
handiging van het geld in Culemburg
heeft gezegd, staan ons niet ter be
schikking."
Ons staan die gegevens echter wél ter
beschikking. Rechter Hiemstra zei: „Uit-
terlik is die herstel of herbouing van
die Van Riebeeckhuis bloot nog 'n restou-
rasieprojek, mooi uit argitektoniese oog
punt, aantreklik as 'n kultuurhistoriese
prestasie, maar in die groot wereld van
weinig belang. En tog is dit veral vir ons
in Suid-Afrika van oneindig grotere bete
kenis as 'n blote restourasie. Ons sien
hierin 'n ligbaken van vrienskap in 'n
donker wereld. Wanneer die huis voltooi
is, hoop ons om mekaar almal weer hier
bijeen te sien, maar daarna sal dit van
ons kant 'n plig wees om toe te sien dat
die Suid-Afrikaanse stempel daarop hel
der en duidelijk blij." En voorts: „Van
dag staan die Afrikaanse volk op die top
punt van sy mag, hoewel hy van nuwe
gevare in nuwe gedaantes omringd word"
Tenslotte riep hij de Nederlanders op
naar Zuid-Afrika te komen. „Kom. volg
in die voetspoor van jullie groot landge
noot Van Riebeeck. Kom naar Suid-Afri
ka en help bou aan die Holland-Afrikaan
se nasie."
Secretaris Van Urk: „Die band tussen
Zuid-Afrika en Nederland is er. Wat die
interpretatie van die Kamerleden over
Afrikaners betreft voor mij zijn Afri
kaners zowel blanken als zwarten. Als je
nu de kans krijgt een historisch pand te
restaureren, waarom zou je die dan niet
grijpen? En waarom zou je geen gift
van Zuid-Afrikaners mogen accepteren?
Natuurlijk zouden we dat niet hebben ge
daan als ze daaraan de eis hadden ver
bonden dat er op de deur van het mu
seum een bordje moest komen met:„Nie
r nie-blankes". Als je nu toch de
kans krijgt een krot te behouden? Meer
was het niet".
„Bestaat desondanks niet het gevaar
dat het museum een soort symbool voor
de apartheid wordt?"
Van Urk: „Onzin. De historische feiten
staan vast. Van Riebeeck was de stichter
van de Kaapkolonie. Vele Culemborgers
kijk maar naar de straatnamen
waren belangrijke mensen in de Oost-Indi
sche Companie. Of je het nu met de
huidige politiek van Zuid-Afrika eens
bent of niet doet niet ter zake. We bra
ken het Tsaar Peterhuis toch ook niet af
toen de Russen Tsjechoslowakije binnen
vielen".
„De raadsfractie van de P.v.d.A. in Cu
lemborg had bezwaar tegen de bestem
ming van het Jan van Riebeeckhuis tot
museum. Zij meende dat er maar beter
een cultureel ontmoetingscentrum van
moest worden gemaakt. Daaraan bestaat
in Culemborg een groot gebrek".
Van Urk: „Dan hadden ze daar maar
vijftien jaar eerder mee moeten komen.
Dit kunnen ze van deze stichting trou
wens ook niet verlangen. Ze is opgericht
voor een ander doel. Ik heb niet voor niets
zo lang geijverd voor een goede bestem
ming van het Van Riebeeckhuis. Zoiets
laat je niet meer los".
In de 24 oktober 1966 gedateerde op
richtingsakte van de Nederlandse stich
ting staat dat het Van Riebeeckhuis ,zo
veel mogelijk" zal worden bestemd als
plaats van bijeenkomst van studie en voor
tentoonstellingen betrekking hebbend op
Jan van Riebeeck en andere zeevarende
ontdekkingsreizigers.
Van Urk: „We zullen zorgvuldig in de
gaten houden wat er komt. Het museum
zal niet een voorpost worden van reclame
voor Zuid-Afrika".
„U bent pas in Zuid-Afrika geweest.
Wat vindt u van de apartheidspolitiek?"
Van Urk aarzelt even en zegt dan dat
dit bezoek niets te maken heeft met het
Van Riebeeckhuis. Hij was er alleen om
zijn geëmigreerde zoon in Johannesburg
te bezoeken.
„Ik ben net zo tegen de apartheidspo
litiek als iedereen. Maar ik geloof abso
luut in de goede bedoelingen, de noodza
kelijkheid van een gescheiden ontwik
keling. Ik baseer dat op eigen waarne
ming. Je moet er geweest zijn om er
over te kunnen meepraten. Aan die apart
heid kleven alleen wat discriminatoire
trekjes. Dat is dom. Waarom moet je op
banken in het park zetten: ,Nie vir nie-
blankes?" Ze gaan toch niet bij elkaar
zitten! Die aparte ingangen in winkels
vind ik ook niet nodig. Ik heb er in JO'
hannesburg trouwens naar twee gezien.
„Er wordt wel eens gezegd dat er in
Zuid-Afrika vrijheid van onderwijs be
staat. Maar ook als dat zo zou zijn kan
een Bantoe-advocaat nooit zoveel verdie
nen als een blanke advocaat. De blan
ken komen niet bij hem en de zwarten
hebben geen geld".
Van Urk: „U moet niet zeggen dat de
zwarten geen geld hebben. Een onge
schoolde arbeider verdient net zo veel als
in Nederland. De zwarten kunnen alleen
niet met geld omgaan Zo'n Bantoe-ad
vocaat moet zich vestigen in de zo ge
noemde thuislanden, zoals Transkei. Denk
niet dat men in Zuid-Afrika niet probeert
het welvaartspeil in de thuislanden op
te voeren. Ik heb zelfs in een Zuidafri
kaanse krant critiek gelezen op het feit
dat een nieuwe fabriek niet in een thuis
land werd opgezet"
Hij zegt een dag in een Bantoedorp te
zijn geweest en alles te hebben gezien
wat hij ook maar zien wilde. „In de
raadszaal van het Bantoedorp hing een
protret van Dr. Verwoerd. Ze hebben
dat op eigen initiatief opgehangen."
Negentien percent geeft op de vraag geen
antwoord, terwijl 2 percent constateert
dat onder de leerlingen meer belangstel
ling voor mode, sport en sex is.
De commissie merkt in een naschrift
op dat politieke voorlichting bij een niet
onbelangrijke groep van zowel docenten
als leerlingen stuit op gebrek aan belang
stelling.
Zij acht het noodzakelijk dat ofschoon
televisie en radio nuttig kunnen zijn bij
het in grote lijnen voorlichten van de
structuur van eén bepaalde politieke par
tij of land bij het uitvoeriger behande
len van de structurele zaken de voorkeur
moet worden gegeven aan het mondelin
ge contact tussen leraar en leerling.
De commissie adviseert de minister
tenslotte:
Het verplicht stellen van minimaal één
lestijd per week voor politieke voorlich
ting; waarborging van de objectiviteit;
alle scholen voor het voortgezet onder
wijs voorzien van niet propagandistische
partijinformatie; die instructies te geven,
die garanderen dat alle politieke stro
mingen uitvoerig worden behandeld en
tot slot een zo spoedig mogelijke verwe
zenlijking van politieke voorlichting in
het voortgezet onderwijs.
AMSTERDAM. Het zal wel 1972 wor
den voordat de aansluiting op de Coen
tunnel in zuidelijke richting, door Am
sterdam-West klaar kan zijn. De Ein-
steinweg, die vanuit de Coentunnel naar
het zuiden loopt, zal in mei 1969 gereed
zijn tot aan de Jan van Galenstraat waar
een nog al ingewikkelde viaductkruising
wordt aangelegd, die als alles goed gaat
op 1 januari 1971 in gebruik zal worden
genomen.
Inmiddels is de Einsteinweg dan klaar
tot aan de Leylaan, waar eveneens een
kruisingsvrije doorgang wordt aangelegd.
Tegen die tijd is dan ook de nieuwe
aansluiting op rijksweg 4 (de Haagweg)
aangesloten op de ringweg en de nieuwe
brug over de Schinkel. Deze aansluiting
zal bestaan uit een drieverdiepingenvia-
duct, een nogal gecompliceerde construc
tie in verband met het feit dat de auto
weg daar stadsspoor en N.S.-spoor il
moeten gaan kruisen. Van de zuidzijde
van de ringweg zal dan nog niet zo veel
klaar zijn, waarschijnlijk niet meer dan
één brug over de Europaboulevard, die
op dat moment onderdeel zal vormen
van de grote tuinbouwtentoonstelling
„Floriade" die in 1972 in Amsterdam
langs de Amstel zal worden gehouden.
Dia's. Tijdens de eucharistievieringen in
het gemeenschapshuis Eiske in
Schaesberg zijn zangbundels overbodig
geworden. Parochieleider Miedema
projecteert de teksten van de te zingen
liederen via dia's op een groot scherm.
Ook worden afbeeldingen geprojec
teerd, aangepast aan de liturgie van
de tijd van het jaar.
Op 15 januari van het volgend jaar
geven de Britse posterijen een serie
postzegels in groot formaat uit
waarop beroemde Britse schepen
worden afgebeeld: Queen Elizabeth
II (5 d), Cutty Sark, East India-
man, een galjoen uit de tijd van
Elizabeth I, en de Great Britain en
de Mauretania op de waarde 1 shil
ling (1/-).
-a*Stw.
SJ
~wr. '1
A#*,***.*
>.y\!
mmmmmmmmmmm
(Van onze weerkundige medewerker)
Gemiddeld over het gehele land heeft
de afgelopen herfst 50 mm. meer regen
dan normaal gebracht, plaatselijk in de
noordelijke provincies, in Noord-Holland
en op de Veluwe werd 150 tot 200 mm.
meer regen dan normaal gemeten. liet
was de natste herfst sinds 1944.
Het is ook een sombere herfst gewor
den met in De Bilt 28 tegen normaal
19 zonloze dagen en 225 uren zon tegen
normaal 298 uren, een tekort van ruim
70 zonneuren. Het te regenrijke weer
komt ook tot uiting bij het aantal regen
uren in De Bilt: 199 tegen normaal 143
uren. De afwijkingen waren het minst
groot in november, al stichtte een korte
koudegolf met zelfs twee ijsdagen '(over
dag ook vorst) wel enige verwarring
Na een herfst met zoveel depressieac
tiviteit is het waarschijnlijk dat de hoge-
drukgebieden in de komende winter do
mineren met af en toe winterweer, al be
hoeft dit nog niet altijd een koude of
strenge winter te betekenen. De eerste
decemberweek gaf al een duidelijk over
heersing van hogedruk te zien.
Van de waarnemers ontvingen wii on
derstaande herfstregencijfers. (Normaal
ligt dit cijfer tussen 210 en 225.) Haarlem
288, Badhoevedorp 281, Vijfhuizen 233,
Schiphol 238, Beverwijk 275, IJmuiden
237 en Zaandam 262 m.m.
AMSTERDAM. In het Amsterdamse
Sloterpark heeft gisternacht een auto met
vermoedelijk twee inzittenden in razende
vaart zijn weg over paden, gazons en door
struiken gezocht in een poging te ont
komen aan een achtervolgende politiewa
gen. Deze had de achtervolging ingezet
omdat de auto met een snelheid van zeker
120 km over de Postjesweg raasde. De
politiemannen raakten ten slotte het spoor
kwijt, maar vonden het voertuig na enig
zoeken terug bij het Colenbranderhof.
