IJmuider Courant
Rijden onder invloed: een precaire zaak
Als een onscherpe foto met dubbele contouren en wazige
lichtplekken: zo „ziet" de automobilist de weg en het verkeer
om hem heen als hij één glaasje teveel op heeft. Neem er
liever één te weinig, als u nog rijden moet.
Rijden onder invloed is
•4wyw<y&rf/- v
-fff' v -'MVt'
Wg; gl
iv
VVMVVWVWWWtfVtfVWWX/WWWVWWVWWWWWWWIM/MVWWWWWWWWWWWtW/WIVWWWWWWWWWWWVWWWWWWWVWWW'
m «k
J.
-s
(Van onze verkeersredacteur)
een precaire zaak geworden.
Het steeds intensiever ver-
keer eist al ons concentratiever
mogen en dat verslapt al na het
gebruik van een paar cc alcohol.
Rechters en anderen die dagelijks
met het leed der verkeersongeval
len te maken hebben, zien dan ook
weinig heil in de procedure: hoog
uit een borrel per uur, en niet
meer dan vier in totaal. Zij beplei
ten vrijwel unaniem: Laat u rij
den, ook als de totale drankcon
sumptie slechts een glaasje ge
weest is. Het is goed, dat even tot
one te laten doordringen in deze
periode van „natte" feestjes. Ons te
realiseren (zie hieronder) wat er
gebeuren kan (en vaak ook zal),
wanneer wij die wijze slagzin in de
lucht slaan.
ARTIKEL 26 van de wegenverkeers
wet luidt: „Het is een bestuurder van
een motorrijtuig, een rijwiel of een
ander rij- of voertuig verboden daar
mede over een weg te rijden terwijl
hij verkeert onder zodanige invloed
van het gebruik van alcoholhoudende
drank, dat hij niet in staat geacht moet
worden het motorrijtuig, het rijwiel of
het andere rij- of voertuig naar beho
ren te besturen.
Er gaat geen zitting van welke poli
tierechter dan ook in den lande voor
bij zonder dat ei iemand op grond van
dit beruchte artikel terechtstaat. Een
veroordeling hierop kan slechts dan
volgen, als wettig en overtuigend be
wezen geacht wordt dat de verdachte
dermate onder invloed van alcohol
verkeerde dat hij als gevolg hiervan
niet in staat was zijn auto naar beho
ren te besturen. In de meeste geval
len wordt dit bewijs geleverd op grond
van het politieverhaal, de uitslag van
de bloedproef (indien afgenomen) en
de eventuele bekentenis van de ver
dachte.
ZOLANG BIJ de wet nog niet is
vastgesteld welk criterium, moet wor
den aangehouden als grens van be
kwaamheid, is de grootte van het ge
vonden alcohol-promillage in het bloed
niet alles bepalend. Zo kan het gebeu
ren dat een verdachte met een pro-
milage van meer 0,8 (het richt-
criterium wordt vrijgesproken zoals
onlangs op een zitting van politierech
ter mr. P. J. Klaver in Utrecht ge
beurde. In deze zaak had de verdach
te, ondanks het gebruik van vele gla
zen bier, zich correct en normaal ge
dragen. Zelfs bood hij de verbalisant
aan een salto te maken, ten bewijze
van zijn fitheid.
DAAR staat tegenover dat dezelfde
rechter kortgeleden iemand veroorde
len moest wegens het rijden onder in
vloed, die slechts een alcoholpromilla
ge van 0,6 in zijn bloed had. Hij had
over een lange afstand uiterst links
van de weg gereden en hij viel bo
vendien even later van een krukje ten
huize van de arts, die hem bloed af
nam. Toch had deze verdachte maar
een paar glazen bier gedronken. De
persoonlijke beoordeling van de poli
tierechter, die geen collega-rechters
kan raadplegen, zoals bij de meervou
dige kamer het geval is, is in derge
lijke zaken van grote betekenis.
„VOOR SOMMIGE mensen kunnen
twee glaasjes sherry al teveel zijn",
aldus mr. Klaver. „Ze zijn dan net
iets overmoediger en ze handelen in
bepaalde verkeerssituaties net even
anders dan normaal. Dat kan makke
lijk fatale gevolgen hebben. Daarom
zou ik ook liever zeggen: zelfs met
één enkel glaasje op, laat je inder
daad rijden. Men onderkent de geva
ren van tevoren beslist niet voldoen
de".
Een vaak gehoord excuus in de
rechtszaal is dan ook: ,Jk dacht dat
het wel ging, ik voelde me prima".
Tot die ene onverwachte geparkeerde
auto uit de duisternis opdoemt of de
dikke boom in de donkere bocht. De
eerste man die volmondig bekent, van
tevoren beseft te hebben, dat hij niet
in staat was zijn auto behoorlijk te be
sturen, moet nog in de rechtszaal ver
schijnen!
„WIJ HOUDEN een automobilist
meestal aan ter controle, als we ge
waarschuwd zijn of zelf een ongewone
stijl van rijden bij hem bemerken",
vertelt een politieman. „Als wij hem
onbekwaam achten, wordt het rijbe
wijs ingevorderd. Wij beoordelen dat
aan de hand van loopproeven, de al
gehele indruk en de beantwoording van
een vragenformulier. We brengen de
man naar huis en zijn auto kan later
door iemand met een geldig rijbewijs
worden afgehaald. Overigens is onze
ervaring, dat iemand die vier borrel
tjes op heeft vaak meer brokken maakt
dan iemand die er acht op heeft.
Want die realiseert zich, dat hij erg
voorzichtig moet zijn, omdat hij te
veel gedronken heeft. Maar het is juist
de overmoed van iemand die zich
„nog prima" voelt, waarin het grote
gevaar schuilt".
Routine-controles op alcoholgebruik
vinden vrij zelden plaats. Enige maan
den geleden werd in verschillende ge
meenten in het land gecontroleerd in
het late nachtelijk uur van de zater
dag. De uitkomst van deze steekproef
was niet bepaald schokkend.
ZOU VAN een regelmatiger controle
geen preventieve werking uitgaan op
het drankgebruik van automobilisten?
Dit is moeilijk te realiseren, voorna
melijk gezien de verkeersintensiteit.
Daarbij zou een dergelijke controle
een lichtelijk beledigende indruk ma
ken op al diegenen, die zich correct
en normaal in het verkeer bewegen.
Een directe afwikkeling van de zaak
bij aanhouding, zoals sommigen voor
staan (bijvoorbeeld het voor een be
paalde periode aftekenen van het rij
bewijs) is niet mogelijk.
„Dat betekent de rechtspraak op
straat brengen, zover zijn we niet,"
is het commentaar van de politie
rechter.
ENIGE WEKEN nadat het proces
verbaal is opgemaakt wordt de ver
dachte verwacht op de zitting van de
politierechter. De verbalisanten zijn
daar meestal als getuigen aanwezig, en
verder is er vaak een medische ver
klaring omtrent de uitslag van de
bloedproef.
Het „standaardtarief" in de straf
maat bij een eerste veroordeling voor
dit delict is veertien dagen onvoor
waardelijke gevangenisstraf en een
jaar ontzegging van de rijbevoegd
heid, bijzondere gevallen buiten be
schouwing gelaten. De tijd dat voor
het misdrijf van artikel 26 een boe
te werd opgelegd, is definitief voorbij.
Zal de rechter mogelijk consideratie
hebben met een bepaalde verdachte,
waar het de duur van de ontzegging
betreft (bijvoorbeeld bij de beroeps
chauffeur); vrijwel niemand ontkomt
aan de onvoorwaardelijke gevangenis
straf. De directeur van de grote on
derneming, die met zijn slee na een
uitgebreid zakendiner tegen een paal
tje botst en zijn werknemer, die met
een glas bier teveel in de maag 'n
andere auto ramt; ze worden gelijke
lijk berecht. De directeur maakt zelfs
kans op een steviger straf, omdat „een
man als hij toch weten moet wat hij
doet", zoals de politierechter nog wel
eens vermanend opmerkt.
OOK een Hilversumse arts. die on
langs voor dit feit terechtstond kreeg
twee weken gevangenisstraf en twee
jaar ontzegging van de rijbevoegdheid
opgelegd. De zware wijn bij een ge
zellig etentje deed hem de das om. Bij
het te ruim nemen van een bocht
botste hij op een vrachtauto.
De strafmaat zal hoger worden naar
mate de verdachte recidivist is, indien
de bloedproef een zeer hoge uitslag
geeft of een ernstig ongeluk aan de
drank te wijten is.
Een notoire klant van de politie, een
koopman uit Huis ter Heide, werd in
juni van dit jaar wegens het voor de
zoveelste maal rijden onder invloed
veroordeeld tot twee maanden gevan
genisstraf en drie jaar ontzegging van
de rijbevoegdheid. Enige weken gele
den stond hij opnieuw voor hetzelfde
feit terecht.
BIJ NADER onderzoek blijkt er over
het gehele land weinig verschil in
strafmaat te zijn, voor wat betreft de
berechting van artikel 26. De Haarlem
se rechtbank die de naam heeft een
streng college te zijn, hanteert even
eens het standaardtarief van twee we
ken en een jaar. De steden Arnhem,
Amsterdam, Breda. Leeuwarden en
Rotterdam bieden een ongeveer gelijk
beeld. De Rotterdamse officier van
justitie mr. Van der Hoeven heeft wel
de indruk dat Rotterdam een van de
eerste steden was, waar men voor dit
feit zonder meer onvoorwaardelijke
gevangenisstraf opgelegd kreeg.
In het zuiden wordt het rijden on
der invloed in de hand gewerkt door
de gewoonte, in het weekend massale
hoeveelheden bier te drinken. Het
grootste percentage van de zaken die
de politierechter in Breda te behan
delen krijgt, betreft artikel 26.
De rechtbank in Leeuwarden kent
een aparte strafkamer voor de berech
ting van artikel 26 en 36 (dood door
schuld, onder de verzwarende omstan
digheden van alcoholgebruik).
De officier van justitie ter plaatse,
mr. H. Niemeyer, bepleit een grote
aandacht voor de persoonlijke om
standigheden van een verdachte. „Je
mag iemand economisch nooit kapot
maken", is zijn stellige mening. ,Je
mag hem wel even goed raken, maar
daar moet het bij blijven". Sinds kort
is er ressortsgewijs een onderlinge
coördinatie tussen de functionarissen
bij het openbaar ministerie. Het doel
hiervan is onder meer om te komen
tot een gelijke strafmaat in het hele
land.
DE GEVANGENISSTRAF bestaat
uit een onvrijwillig bezoek aan wat
spottend „de herenkampen" genoemd
worden, zoals Bankenbosch en Veen-
huizen. Houthakken, sloten graven en
ander buitenwerk staan hier de over
moedige drinker te wachten.
Er is weinig bekend over de resulta
ten van een verblijf in dergelijke in
richtingen. Zeker is echter dat de
meeste Nederlanders er de voorkeur
aan zullen geven, hun vakantiedagen
met hun gezin op aangenamer wijze
door te brengen.
Rijden onder invloed, een onvergeef
lijk misdrijf dat in ons drukke ver
keer bijna beschouwd kan worden als
een bedreiging tegen het leven gericht.
