IJmuider Courant | 1970 | 10 januari 1970 | pagina 11

Indonesische regering probeert kromme
economische situaties recht te praten

FINANCIËLE HULP OP DRIJFZAND VAN
SCHIJNSTABILISATIE VERANTWOORD?

Kloos: De Pous
tegen loonwet
van Roolvink

s„s s; r rrrer

-H

r-HfSS terms#*-*

DAF MAAKT
[MEER WINST

Over oplopende
schulden wordt
niet gesproken

OLIE DUURDER

Wall
Street

SCHEEPVAART

TERUGKEER

OPENHEID

VERTROUWEN?

ZATERDAG 10 JANUARI 1970

De .eert. .«Win.»

Fa. C. M. DE JONG

SPECIAAL VOOR HOOGBOUW

Krap geld

Wurggreep

(Van een speciale medewerker)

DEN HAAG Het is voor de gewone man in Indonesië en daarbuiten geen

eenvoudige zaak, om zijn vermoedens ten aanzien van de werkelijke stand van de
economie van het land te bewijzen. De prijzen van rijst, textiel, kunstmest en
andere consumptie-goederen zijn sinds oktober 1968 opmerkelijk stabiel gebleven.
De oorzaken van storingen konden worden opgespoord en daar is de veelheid van
beschouwingen van economen van internationale faam die allen van een wonderlijk
snel bedwongen inflatie gewagen. w

Maar het zijn niet louter gevoels-argumenten waarop het onbehagen stoelt. Er
is de corruptie die nog net zo welig tiert als onder het ancien regime. En tegen
over de opmerkelijke stabiliteit van de prijzen, staat dan toch de Jaarlijkse toe
neming van de buitenlandse schuld, die bij de beoordeling van de situatie betrokken
dient te worden. Over deze toeneming van de schuld zwijgt de regering liever.
Men wil waarschijnlijk doen vergeten, dat het allergrootste gedeelte van de donor
hulp wordt gegeven in de vorm van leningen, die - hoe dan ook - eens afgelost
moeten worden. Men onderhandelt wel over de rente die zo laag mogelijk moet
ziin en over een eerste aantal jaren waarin geen aflossing betaald behoeft te wor
den Het gaat in feite om een afschuiving van de lasten van die leningen naar
een verre toekomst, wanneer de huidige machthebbers met meer voor hun daden
veroordeeld kunnen worden door aardse rechters.

Een eenvoudig rekensommetje leert, dat I rijst textiel, kunstmest Petroleum, ko-

Viet minstens tien jaar van jaarlijks toe- kosolie en andere steeg in het jaar

nemende leningsbehoeften voor de invoer 1969 met slechts 8 percent in totaal. Het

vln coi^umptiegoederen zal duren, alvo- zal wel bi gebrek aan beter materiaal

rens de Indonesische betalingsbalans in geweest zijn dat de Indonesische rege

_,i ™in in diezelfde tijd zijn ring daaruit de conclusie trekt, dat de

ook de leningsbehoeften voor de invoer inflatie in Indonesië in het jaar 1969 me

S kapftaalgoederen voor de opbouw meer dan 8 percent zal bedragen.

van de industriële capaciteit jaarlijks ge
stegen. De conclusie is, dat de aflossings
verplichtingen, die op het Indonesische

de 3,- milp vermoedelijk vele prijzen heeft overigens een andere oor-

karno-regime jiet goehar- zaak gehad dan de beweerde beteugeling

malen grotere het boe s ,ndonesische inflatie. Deze stabi-

votk^an' meLt arme mensen zal ver- liteit van de prijzen heeft alles te maken

oordelen met een kleine bovenlaag van met de terugkeer van het bewind-Soe-

ooraeien L harto naar het monetaire stelsel

superrrjKen. meer koersen voor de roepia.

de

van

(Van onze correspondent)

DEN HAAG. Drs. de Pous, voorzit
ter van de SER, heeft zich in zijn nieuw
jaarsrede duidelijk opgesteld aan de zij
de van de vakbonden en daarmee stel
ling genomen tegen minister Roolvink. Dit
is althans de mening van de heer Kloos,
voorzitter van het NVV en vice-voorzitter
van de Sociaal-Economische Raad (SER).

In de actualiteitenuitzending „Echo"
van de KRO-radio zei de heer Kloos:
Drs. De Pous is een voorzichtig man,
maar ik kan uit zijn toespraak moeilijk
anders concluderen, dan dat hij voorstan
der is van een globaal ingrijpen ten aan
zien van de CAO's. Vertaald in non-po-

perkte aanbod van buitenlandse valuta I het Indonesische volk met enorme be- I ütieke termen betekent dat. dat minister

afkomstig van uitsluitend Indonesische dragen te helpen. Dat staat wel vast. I Roolvink tevreden moet zijn met artike
uitvoer-opbrengst met de al tevoren Maar het is de vraag of de gegeven hulp da't a™tfk J1 g moet "ettert'

a.lifc.-' K.h"h£"ïLL «i mbschiei. als con-

sische importeurs samen te brengen, tie niet tot emotionele Indonesische reac- sequentie te mogen zien, dat drs. De
kan alleen een constante stijging van de I ties zal leiden als eens de dag van aflos- Pous door deze uitlating de stembepa mg

steeds meer roepia's voor die buitenland- is' Men kan dan nu beter debu,P gen van De Pous geen enkele invloed zou
se valuta neertellen. Dat betekent, dat de politieke basis geven, in het vertrouwen hebben op het reeds door minister Rool-
koers van de roepia de ruilwaarde dus I dat Soeharto c.s. zich zullen kunnen I vink ingenomen standpunt.

evenredig zakt. Het is zo. simpel als j handhaven en zich niet tot het communis-

van de sanerings- en stabilisatiemaatre- I men ook niet te proberen kromme econo
gelen van 3 oktober 1966 belast zijn, daar mische situaties recht te praten,
niet op gekomen zijn,

In plaats van de fout te herstellen en 1 L pcnnnniKph flléMIWS

de juiste markt voor de uitvoering van de lvwrl eCOIHHTlISLIl nieuws

roepia-stabilisatie te zoeken en te vinden. De resultaten van de personenautoverkoop I

gingen deze deskundigen kennelijk in [b 'RA^'misTchie^had8 venvachtfde toenTmtng thans bekende gegevens zal de omzet on
wilde paniek ertoe over in de 3 oktober ten opzichte van het recordjaar 1968 bedroeg I geveer f 650 miljoen bedragen. Verge-
1966 maatregelen een principiële wijzi- bijna vier percent in de bedrijfsautosector ligt leken met de omzet van f 575 miljoen in
ging aan te brengen, zonder daartoe aan groeT^s in de tweede helft van het 1968, betekent dit een stijging van 13 a
de Indonesische volksvertegenwoordiging I afgelopen jaar aanmerkelijk afgezakt. Dit 114 percent. Voor 1970 worden in alle sec-
of wat daarvoor moet doorgaan, toestem- schrijft de algemene voorzitter van de Neder- I toren stiigende verkopen verwacht.

ming te hebben gevraagd en verkregen. I^ustrie^d^hefr w %mu in hit laatetenuml

Dat is de blaam die deze deskundigen mer van ^et orgaan van de 'vereniging, zeer po- De resultaten zullen, naar wordt ver-
treft. Men ging ertoe over om de roepia- sitief is hij over de caravanbranche: een ver- I wacht, ongeveer gelijke tred houden met
koers als in tijden van weleer te fixeren, k°°P °"®fe„ene,r hpm^bellïï^lln3 unicum! de omzetstijging. Deze resultaten zijn tot
maar blijft halsstarrig ontkennen dat I Hetzelfde geWt^vom oo^n stand gekomen ondanks enige ongunstig

daarmee aan de 3 oktober 1966 maatrege- I recordafzet werd bereikt, terwijl de bromfiet- I werkende factoren zoals een krappe ar-
len een van de wezenlijke, en meest senmarkt de inzinking van 1968 weer deels te I beidsmarkt, stagnaties in de toeleverin-

zorgelijke probleem van de ruilvoet v waardevolle kenmerken werd onttrokken. boven kwam. gen en de herwaarderingen van de Fran-

de Indonesische roepia van geaac i jn djfi goeharno-tij den leidde de on- I m De Metaaibedrijfsbond van het nw wil I se franc en de Duitse mark.

worden gewisseld. realistische fixering van de roepiakoers het beleid in toenemende mate gaan afstemmen De afieveringen Van bedrijfsauto's in

tot een onmogelijke chaos. Maar men °p bondelgeblek«fndat°d^ebelangltelUng van I Nederland lagen 22 percent hoger dan in
AT C GD I' knoeide in het beperkte wereldje van de vr0Uwen voor het lidmaatschap vergeleken bij 1968, het marktaandeel in de klasse van

I eigen in- en uitvoer. Nu wordt de IGGI- dat van de mannen op een laag niveau ligt. de DAF-wagens nam toe van 39.4 tot
Men weet nu wat het resultaat van die hulp door de huidige bewindhebbers in gooZouwen "fondsbestuurder a. Groeneveidt 41,4 percent. Er werden 23 percent meer
cmdpohtenwisseline is geweest. Met toe- een gelijksoortig geknoei betrokken. Na- gaat nu ecn enquête leiden, die onder 500 vrou- bedrijfswagens uitgevoerd dan in 1968.
geuciuiiit; w 5 6, j I ftniT*!iIr Var» mor» nr\ V»of TnHnnpQisphp I wpliikp leden wordt gehouden. Pas als wn we- t_ txrovrlor» fiQ non npr?nnpnantn's

Als spreekbuis van de Indonesische mi-
nister van Handel, schreef de hoofdre-
Op het punt van de buitenlandse ie- dacfeur van het Financieel Dagblad, drs
ningen zou men alleen van een verani - Metzemaeckers in zijn blad van 5 de-
woorde politiek kunnen spreken, wanneer I cemher dat Indonesië momenteel een
de Indonesische regering over de benut- fWee-koersen systeem bezit, te weten een
ting daarvan de grootst mogelijke °P®9" door de Indonesische regering gefixeerde
heid betrachtte, waardoor het mogelijk I koers en een die op de vrije markt tot
is het effect op de sociale infrastructuur komt voor de roepia. Hij doelde

stap voor stap te controleren en even- 0p de koers van 326 roepia voor de dol-
tueel te corrigeren. lar, ten behoeve van de aankoop van

valuta afkomstig van IGGI-hulp en de

Aan die openheid nu, ontbreekt wei net koerg van circa 376 roepia v00r de dollar
een en ander. Men kan toch moen j afkomstig van Indonesische export (ver
leggen, dat het geheimzinnige en gewicn- moedeli;jk is vergeten dat er ook nog een
tige gedoe tweemaal perjaar in H I koers van 90 roepia voor de dollar is
landse luxe hotels en bekend ais ae welke bi- het internationale monetaire
IGGI- of donor-conferentie uitmunt door fQnds geregistreerd, en een koers van
een veelheid van informatie, tr wo o 1 meer dan 400 roepia voor de dollar die
daar een rapport besproken van ae we- de bezitter

van buitenlandse valuta die
reldbank dat geheim is omdat men Qp andere wijze is verkregen dan uit do
voorkomen dat het publiek op de g norhulp of uitvoer, op de vrije markt
komt van de werkelijke stand van zaken. krijgt)f

Het gebrek aan openheid heeft in Indo- Hoe het ook zij, uit het artikel van

nesische bladen ook al tot bijtend sar- drs. Metzemaeckers kan men van onver

casme geleid Zo stelde een van deze dachte zijde van de Indonesische mi

bladen onlangs vast, dat een gebrek aan nister van Handel en lid van het kern-

adequate voorlichting al tot critiek op kabinet vernemen dat Indonesië is af-

het regeringsbeleid zou hebben geleid, gestapt van de met zoveel lof bezongen

wanneer in Indonesië een volledige pers- poging om maar met één, realistische
vrijheid had bestaan. koers van de roepia naar stabiliteit te

mSie1Sbedroeg^Ïet^gerealïse'erde* tekort I sel van die ene "realistische koers slechts
matie, DMroeg s onderdeel was van de stabilisatie-

op de begroting^ 1967 maar 5 percent ter^ I maatregelen van 3 oktober 1966, maar

Hfio zwicht te bereiken en voor nu dit deel kennelijk als mislukt is te

70 percent ofwel 55 miljard roepia en oie s
van 1968 zelfs met een tekort van 7 Ontvallen,
percent ofwel 100 miljard sloot, tekorten Het is eigenlijk ook nog wel merk
die slechts konden worden gedekt door waardig, dat er een week voor het begin
benutting van de roepia-tegenwaarde van van de 5e donorconferentie van 21, 22 en
de ontvangen donor-leningen. Het jaar- 23 oktober 1968 op verzoek van het mi-
lijks stijgend volume van de donorlenin- nisterie van Financiën in Den Haag een
gen vergroot op deze wijze ook inder- interdepartementaal overleg op het mi-
daad de jaarlijkse „inkomsten" van de I nisterie van minister Udink was om de
Indonesische staat. Maar het is wat an- onrustbarende en constante daling van
ders om zich zoals de Indonesische be- de koers van de Indonesische roepia te
windslieden doen, daarvoor trots op de bespreken. Van 90 roepia voor een dol-
borst te slaan. De begroting 1969 onder- lar op 3 oktober 1966 was de waarde
scheidt zich niet gunstier van de voor- van de roepia in nog geen twee jaar im-
gaande mers Sedaald tot een punt waarop men

Een welhaast logisch gevolg van deze I al meer dan 400 roepia neer moest tellen
politiek is dè stijging van de roepia- om 1 dollar te kopen. Het resultaat van
circulatie. Deze bedroeg op 3 oktober dat overleg kan men vernemen in de
1966 nog slechts 20 miljard, maar steeg rede die minister Udink bij de opening

zonder dat die goud- en deviezenre- van bedoelde donor-conferentie hield,

serves evenredig stegen tot meer dan wanneer hij zegt dat uitputtend over het
100 miljard begin 1969, een stijging der-
halve tot het vijfvoudige in nauwelijks
twee jaar.

Men zou uit het bovenstaande moeilijk I
het beeld van een bedwongen inflatie
aan het publiek voor kunnen houden, I
ware het niet dat de prijzen van een
aantal hoogst belangrijke goederen in het
land, sinds oktober 1968 een merkwaar
dige stabiliteit hebben vertoond. De prijs
index van het levensonderhoud samen- I
gesteld uit de prijzen van een negental
van deze essentiële goederen waaronder

1966 de basis is

EINDHOVEN In 1969 zijn de om-
zetten in alle bedrijfssectoren van het
1 DAF-concern toegenomen. Volgens de

PRESIDENT SOEHARTO

bSfvird"e" vrij;7"re"aïrsti5cheAoers I prijzenfront rust creëren wanneer men I -n w« "onjv™
van de roepia als een van de belangrijk- op basis van een gefixeerde roepia-koers iangens kenne, dan kunne

alle donorlanden, werd het tuurlijk kan men op het Indonesische weiijke leden wordt gehouden Pas ais wij we- in totaal werden 69.000 personenauto's
alle üonorianaen, weiu uojten wat voor soort vrouwen lid zijn, waarom en 9H snn

en tevens" hun "ver-1 afgeleverd. Hiervan waren circa 28.500

roema als een van ue ueiuugnjiv- «f Br-langeus kunnen we het beleid aan- stuks voor Nederland, hetgeen overeen-

e+o rviiiers van de stabilisatiemaatregelen met IGGI-leningen enorme hoeveelheden passen, zo zegt hij in de Metaalkoerier van komt met bet aantal in 1968. Geëxpor-

van 3 oktober 1966 zonder meer omge- essentiële consumptiegoederen invoert. deze week- teerd werden ruim 40.000 stuks, wat een

koers van de Maar de rust die daarmee wordt verkre- ofschoon het bezit daarvan wettelijk ver- stijging betekent van 27 percent.

L klwlo mn de TGGI-huliidol- gen, is vergelijkbaar met de rust van de plicht is, beschikt maar as percent van de Ne-

roepia ten behoeve van de IGGI nmpaoi e s j toediening van derlandse automobilisten over een gevarendrie-

lar op 326 roepia voor de IGGI-dollar. Op I aanstaande moeder na de toediening van hQpk Dat heeft een marktonderzoek in opdracht

basis van deze vaste gefixeerde ruilvoet het kalmeringsmiddel softenon. De wel- van de Bond van Garagehouders en Aanver-

va I vaaid dje daaruj(. in Indonesië wordt ge- wante bedrijven (BOVAG) uitgewezen. Wie met

boren is eyenais het softenonkind, gehan- auto h£mder'Jürièho%

dicapt. Zij zal alleen kunnen blijven be- nlet jn zijn aut0 heeft. De bovag heeft tevens

staan wanneer de IGGI-leningen tot in laten onderzoeken hoe het staat met andere

(Van onze redactie economie)
ROTTERDAM Met ingang van van-

Sictcui wcuiiieej. uc xvjrv_rx-iciiiugcii tut m i laten onuei^ocitcxi uuc I i j

Ipnfftp van iarpn wnrrlpn ppgpvpn Het I pech- of ongevalaccessoires en kwam daarbij tot I daag Zijn de prijzen VOOr zware soorten
lengte van jaren worden gegeven, tiet Pe bev.ndlns dat maar 58 pereent van d utoi stookolie verhoogd met 19 cent per

slotcommuniqué van de 7de donorconfe-

J mobilisten een sleepkabel bezit, maar 52 par- I 1 t-)p vprhovine nast in de vast-
rentie wijst al in die richting, wanneer de cent een pechlamp en dat amper 10 percent de 1UU mer. ue er g g p W,

Indonesische delegatie stelt dat zii de sta- beschikking hebben over een brandbiusappa- gestelde prijsstructuur voor vloeibare
inaonesiscne aeiegatie stelt aat zij ue sta ..hnnkt, wagen gaan eer- brandstoffen, zoals het ministerie van

"bleekVuh het Economische Zaken die heeft bepaald.

hilitpit nitsluitend met de hliivende steun raat K°Pers van een Sebruikte wagen gaan eer- brandstoffen, zoals het ministerie
buitelt uitsluitend met de blijvende steun der tot de aanschal Van zo'n apparaat oyer dan 5,mnmkAp Zakpn die heeft ben

van de IGGI-landen kan handhaven. eigenaars van nieuwe wagens, zo

In de loop van het jaar 1969 heeft de marktonderzoek. 1

Indonesische minister van handel zich De Maastnchtse Kamer van -KoophandeijsI Y erzending Z66pOSl

genoodzaakt gezien cijfers over de toene-

oordeel dat dit jaar de mogelijkheid moet

worden geschapen om de BTW aan Belgische I
kopers terug te betalen op dezelfde manier als I

vueiuc men Uil uv. - -- .Duitsland dat heeft gedaan toen In Nederland

envinnitre hoeveelheden en bedragen con- die andere officiële bronnen gaven, zoals de btw nog niet was ingevoerd. Dit stelde de correspondentie uiterlijk ter post moet

onzinnige noeveemeaeneii ueuiagcI K1liU „„WiUctiec voorzitter van de Maastrichtse Kamer van Koop- „r„O.™

ming van de Indonesische uitvoer te ge- I op deKitrraanier ais Met de volgende schepen kan zeepost

voerde men uit de donorlanden tot in I ven die weer met kloppen met de cijfers ™^j°nd d%t heeft gedaan toen in Nederland worden verzonden. De data, waarop de

sumptiegoederen als rijst, textiel, kunst- blijkt uit de publikaties in Indonesia ^fer ^nde^ bezorgd staan achter de naam van

mest etc in welke goederen weer tegen Economic Bulletin", dat wordt uitgege- nfeuwjkarsrède. Als gevolg van het invoeren het schip. Argentinië: ms „Amstelland"

jp nitpraard' stabiele Driizen want cor- ven met de medewerking van de staf van van de btw moesten in de detailhandel be- (12-I); Canada: ms „Beavermondo" (14-1)

resporfderend rnet de v^^e, gefixeerde de Overzeese Bank een. dochtermaat- UySSMTSS.^apaDo» (16-1); Chili: ms ;,Car-

wisselkoers aan de Indonesische consu- schappij van de Indonesische Centrale "luge concurrentiepositie ontstaan, die de de- tagena de Indias" (13-1); Indonesië: ms

ment werden verkocht Bank Indonesia. In de Internationale Spec- tailhandei binnen het gebied van de Maastrichtse Polydorus" (16-1); Kenya, Oeganda, Tan-

ment werden verkocht. tator van 8 juni 1969 blz. 1001 zegt drs. zania" ms „Tanga" (16-1) en ms „Georg

Wat beslist als een aardige grap is te W. J. A. Vingerhoets dan ook van deze I Rondere belastingen iA de drank en horeca- Schuman" (12-1); Ned. Ant.: ms „Jason'

beschouwen is het feit dat de Indonesi- Indonesische exportstatistieken, dat men sector de concurrentiepositie en de detailhandel 1 Nw.-Zeeland: ms. „Adelaide Star"

UCol/ll U .1I flnnK trnrtwinVi irt mnn mnnt niim I r\r\d mPPr UPrVfllst IS. I 1 rr 1\. TT.J1 A Pv

sche autoriteiten die stabiele goederen-
prijzen willen laten beschouwen als het
resultaat van een door hen bedwongen
inflatie. Het komt erop neer, dat men
eerst de waarde van de roepia fixeert, en
zich vervolgens trots op de borst slaat
dat die gefixeerde waarde dezelfde blijft.

Overigens mag men zich de vraag stel
len of al die kundige mannen die bij het

daar voorzichtig mee moet zijn.

nog meer vervalst is. Verenigde Staten: "ms „Alster Ex-
De concernleiding van dt Verenigde ma- pres" (12-1) en ms „Atlantic Song"
chuiefabroieken Stork-Werkspoor en de verte- (lg l) z.-Afrika (rep.) m.i.V. Z.W.-Afri-
...1onn Hzn uaVhnnHpn hebben Vril- I v

genwoordigers van de vakbonden hebben vr'i" 1 Niikerk" (14-11

dagavond na een vergadering van ruim vier I Ka. ms „iNijKerK lit L).
4. uur in Amsterdam een vorm van overeenstem- Inlichtingen betreffende de verzen-

Hoe zou men vertrouwen kunnen heb- mi bereikt over de verdere behandeling van dingsdata van postpakketten geven de

de door de raad van bestuur van de VMF op-I 6
gestelde beleidsnota.

ben in de toekomst van het Indonesische
volk, wanneer de Indonesische uitvoerder
van het economische beleid en hun vrien-

postkantoren.

opstellen van de 3 oktober 1966 maatre- den op de boven geschetste wijze hande-
gelen medewerking hebben verleend, zich len?
nu met de principiële wijzigingen in de 1 -
genoemde maatregelen wel erg prettig
voelen. Men krijgt de indruk dat zij met
verbijstering de koersontwikkeling heb
ben gevolgd om tenslotte in paniek naar
het paardemiddel van de koersfixatie te
grijpen. Uiteraard om het volledige fiasco
van de stabilisatiepogingen te maskeren.

Eerlijk gezegd had men mogen verwach
ten dat deze deskundigen naar de oorzaak
van het uit de hand lopen van de koers
ontwikkeling zouden hebben gezocht, om
het mankement te verhelpen en de maat
regelen tot een succes te maken. Die oor
zaak is immers niet zo moeilijk te vinden
Op een markt die men instelt om het be-

De vraag is niet of het verantwoord is

ADVERTENTIE
Schoonmaakbedrijf en Glazenwasserij

KWALITEITSSCHOONMAAKWERK

Reyer Anslostraat 24 - Haarlem
Telefoon 0 23 - 25 30 64

De omzet in Wall Street was
19.38 miljoen aandelen, tegen
10.67 miljoen de beursdag daar-
I vóór. Dow Jonescijfers: indu
strie 798.11 (—3.96), vervoer
bedrijven 177.77 (—1.37), nuts
bedrijven 111.58 0.42).
Avondverkeer: Kon. Olie 147.20
1 gb-147.70 gl (147.10), Philips
64.80 gb-65.20 gl (64.80).

Santa Pé InCL
Can. Pacific
1111. Cent
Penna. Centr.
South Pac.
Union Pac.
Allied Chem.
Am. Can.
A.C J. Ind.
Am. Smelting
Am. T. and T.
Am. Brand
Anaconda
Beth. Steel
Boeing
Chrysler
City Bank
Cons. Edison
Dougl. Aircr.
Dup. d. Nem.
Eastm. Kodak
Gen. Electr.
Gen. Motors
Goodyear T.

gisteren heden

24%
71%
27%
29%
33%
39%
26%
41%
49%
34%
50%
35
32
26%
30%
34%
67%
27%
26%
103%
81%
73%

Am. Motors

Int. Harv.
Int. Nickel
Int. T. and T.
Kennecott
Radio Corp.
Republic St.
Royal Dutch
Sears Roeb.
SheU Oil
Soc. Vacum
Stand Br.
St. Oil N. J.
Studebaker
Texaco
Un. Aircraft
Un. Corp.
Un. Fruit
Us. Rubber
Us. Steel
Westingh.
Woolworth
Ford

gisteren heden
9% 9%

27% 26%

43 42%

59% 59%

47% 47%

33% 33%

36 36%

40% 40%

67 67

45 44%

45 43%

50% 50%

62% 62%

43% 43%

30 29%

39% 39%

11% 11%

47 47

20 19%

36 35%

59% 59%

37% 37

41% +1%

43% 41%

Economen in Washington tellen knopen

Abida 9 vn Bangkok nr Singapore
Asmidiske pass. 9 kp St. Vincent nr Rotterdam
Bali 9 te Marseille

Bintang 9 van rede Antwerpen nr Rotterdam
Chevron Arnhem 9 te Gefle verw.

Chevron Madrid 10 te Savona verw.

Copan 9 vn las Palmas nr Conakry
Daphnls pass. 9 Istanbul nr Antwerpen
Diloma 9 vn Genua nr Tripoli
Diogenes 9 te Willemstd verw.

Gaasterkerk 9 te Takoradi
Kara 9 vn Stockholm nr Norrkoping
Katelvsia 8 vn Mauritius nr Rastanura
Kermia 10 te Kaapstad verw.

Kopionella 9 vn Kiel nr Stockholm
Kossmatella 9 te Saigon
Madisonlloyd 10 te Bangkok verw.

Maron 8 vn Philadelphia nr New York
Neder Weser 9 t.a. Abudhabi
Pooldrecht 8 vn Houston nr New Orleans
Purmerend 9 vn Melbourne nr Singapore
Rijn 9 van Gladstone nr Japan
Solon 9 te Napels

Stad Gouda 9 vn Glasgow nr Las Palmas
Straat Amsterdam 10 te Sydney verw.

Straat Mozambique 9 vn Hongkong nr Osaka
Tjimanuk 9 te Penang
Tjipondok 9 vn Dar es Salaam nr Tanga
Vivipara 9 vn Punta Cardon nr Philadelphia
Waalekerk 9 vn Devonport, 11 te Sydney verw.
Waterland 9 te Londen
Wonorato 9 te Buenaventura

(Van onze medewerker financiën)

HAARLEM Economisten in Washington zijn nog steeds aan het knopen
tellen over de conjuncturele ontwikkeling, want het is niet duidelijk of de be
staande maatregelen ter beteugeling van de prijsinflatie effectief zijn. Enerzijds
wordt gevreesd dat de maatregelen een toenemende werkloosheid tot gevolg
zullen hebben en dat er een recessie zou dreigen als de kredietbeperking te
lang wordt gehandhaafd, maar aan de andere kant wijzen de indexcijfers uit
dat het prijspeil nog lang niet tot rust is gekomen. De economie der Verenigde
Staten is mengeling van tegenstrijdige factoren, die echter onderling sterk met
elkaar verbonden zijn.

Feit nummer één is echter wel,
dat de prijzen nog altijd met een jaar
gemiddelde van 6 pet. omhoog gaan.
hetgeen van invloed is op de loon-
overeenkomsten omdat bij voorbaat
wordt vooruit gelopen op de te ver
wachten verdere prijsontwikkeling.
De industrie houdt eveneens rekening
met duurder wordende grondstoffen,
vooral in de metaalsector, en houdt
daarmee rekening bij de prijsvast
stelling der eigen produkten.

Bijna iedere dag verschijnen er in
de financiële pers berichten over nieu
we prijsverhogingen en vooral ook
over voortgaande loonstijgingen. Zo
hebben de New Yorkse transportar

beiders dezer dagen een loonsverho
ging van 18 percent over twee jaren
gespreid in de wacht gesleept.

Het bedrijfsleven klaagt natuurlijk
steen en been over de kostenstijgin
gen, maar het blijkt vastbesloten voor
de inflatoire vloedgolf uit te zwem
men door omvangrijke investeringen
in produktiemiddelen, die ervoor moe
ten zorgen dat de kosten per eenheid
produkten zoveel mogelijk omlaag wor
den gedrukt.

De investeringsactiviteiten worden
echter gehinderd door de krap geld

politiek, die kredieten en geldleningen
ontzettend duur heeft gemaakt.

De rente is momenteel hoger dan
in meer dan een eeuw is voorgeko
men. Als gevolg daarvan is er een
stagnatie ontstaan in de woningbouw,
hetgeen een ernstig punt is voor de
jongeren, die op het punt staan te
trouwen. Er wordt dan ook in Was
hington rekening gehouden met de
mogelijkheid dat protesten van die
kant zullen leiden tot een matiging
van de krap geldpolitiek.

Uiteraard is de tegenstelling in de
conjuctuur koren op de molen der po
litici, die zich tegenover de regering-
Nixon hebben opgesteld. Zij verwijten
de president dat hij de krap geldpoli
tiek te ver doorvoert, zodat er geva
ren voor een recessie kunnen ontstaan.

De effectenbeurs van Wall Street
wordt daarbij als graadmeter aange
wezen, omdat de koersdaling van het
afgelopen jaar zou aantonen dat het
bedrijfsleven ongerust is over de ver
dere gang van zaken.

Binnen de regeringsploeg blijken de
meningen ook nogal uiteen te lopen.

De minister van arbeidszaken, George
Schulz, heeft dezer dagen verklaard
een voorstander te zijn van een gelei
delijke afzwakking van de wurggreep
op de kredietverlening. Hij zei in dit
opzicht van oordeel te verschillen met
zijn ambtgenoten, die zich op het
standpunt stellen dat de inflatie nog
onvoldoende is beteugeld.

Met meer dan gewone belangstelling
wordt in financiële kringen uitgezien
naar hetgeen president Nixon op 27
januari in petto heeft, als hij zijn
jaarlijkse State of the Union (rege
ringsverklaring) zal uitspreken. Hij
zal dan uit de doeken doen hoe de be
groting voor het op 1 juli beginnende
belastingjaar in evenwicht moet wor
den gebracht.

In Washington wordt steeds meer
gesproken over de mogelijkheid dat
diverse verbruiksbelastingen zullen
worden verhoogd om de bestedingen
af te remmen en de inkomsten van de
federale schatkist te vergroten.

Gedacht wordt aan verhoging van
de benzineaccijns, de belasting op
auto's en telefoons, de accijns op ster
ke drank en op tabak en meer van
dergelijke fiscale heffingen.

Ondanks de vertraging in de econo
mische expansie, die door deze en de
al bestaande maatregelen zal worden
veroorzaakt, menen economisten dat
het bruto nationaal produkt der Vere
nigde Staten dit jaar voor het eerst
de grens van een biljoen dollars zal
overschrijden. Dat is duizendmaal een
miljard dollar.

Het BNP zal met 5,7 percent toene
men, maar hiervan spruit slechts 1,5
a 2 percent voort uit reële groei, de
rest is inflatie. Het groeitempo is met
5,7 percent een heel stuk lager dan
dat van de voorgaande jaren, want in
1969 was de groei 7,7 percent en in
1968 zelfs 9,1 percent.

In het licht van de onzekerheid over
het conjunctureel perspectief is het
begrijpelijk dat Wall Street weinig
elan vertoont. Na vlak voor de jaar
wisseling even in de bus te hebben
geblazen met een flinke koersavance
en een uitbarsting van activiteit, is de
markt weer gekalmeerd.

Dit heeft aanleiding gegeven om
nog bestaande koerswinsten te reali
seren. Het hieHoor ontstane aanbod
heeft de markt weer een aarzelend
aanzien gegeven, waarbij de koersen
langzamerhand afbrokkelen.

4