Ondanks verzet van betrokkenen PvdA-bestuur houdt vast aan principe: gekozen burgemeester Schema voor vakantie spreiding goedgekeurd Zoon gifmengster: Ik ga hier niet staan liegen Amsterdam heeft 101.3 mintekort Staking in kweekschool te Venlo Werkgevers bepleiten verzachting prijsbeleid Op 'n duizendpoot Acute krankzinnigen soms politiecel in Onderzoek naar dood bejaarde man gevraagd Man st>eekt vrouw in buik Rech ter vleugel CHU iin geweer tegen uniebestuur Nieuw blad voor scholieren Nieroverplantingen voor 80 percent ONTWERPBEGROTING 1970: geslaagd INRICHTINGEN KAMPEN MET PLAATSGEBREK Schrijver bij politie verduisterde dertig mille Groninger studenten ageren tegen raadsbesluit WIE WAT WAAR 1970 DINSDAG 13 JANUARI 1970 (Van onze parlementaire redactie) AMSTERDAM Het partijbestuur van de P.v.d.A. houdt vast aan de ontwerpresolutie voor het congres in Groningen, waarin de partij zich uit spreekt voor de rechtstreeks door de bevolking gekozen burgemeester en commissaris der koningin. Scheuring in Leiden Prijs ƒ4.-. Dr. Kruisinga: Rente Een dikke duizendpoot in Bonn Hield alles ivat niet lezen kon Voor ongecultiveerde vlegels. Met duizend poten bij de regels Las hij dit duizendpotenkoor De duizend-en-één-nachtpoot voor. Trijntje Fop Nieuwe directeur bouwnijverheid Alcohol Voorzitter dr. Vondeling heeft het bestuur gisteravond in Amsterdam verslag uitgebracht van het verzet van vele P.v.d.A.-burgemeesters tegen deze uitspraak, dat dezer dagen tot uiting kwam in een vergadering in Utrecht. DR. A. VONDELING (Van onze redactie economie) DEN HAAG. De Ministerraad heeft zich verenigd met het door de Stichting van de Arbeid aanbevolen schema voor de spreiding van de vakanties voor het bedrijfsleven in de komende zomer. De eerste periode loopt van 29 juni tot en met 11 juli en geldt voor het gedeel te van het land bezuiden de grote rivie ren. De tweede periode is van 13 juli tot 25 juli voor het westen (Noord- en Zuid- Holland, Utrecht, alsmede Gelderland ten noorden en westen van de rivieren) plus de metaalindustrie. De derde perio de zal zijn van 27 juli tot en met 8 au gustus voor het oosten en noorden van het land, plus de bouw- en nevenbedrij- ven en de textielindustrie. De minister van Binnenlandse Zaken verzoekt evenals vorige jaren de ge meentebesturen zoveel mogelijk steun te verlenen aan de verwezenlijking van het schema, hetgeen o.a. kan gebeuren door er rekening mee te houden bij het vaststellen van tijdstippen voor kermis sen, lokale vakantiefestiviteiten, uitver kopen, enz. Ook wordt een beroep ge daan op de overige ministers en gemeen tebesturen om bij de regeling van de va kanties voor het overheidspersoneel een zo breed mogelijke spreiding tussen 1 mei en 1 oktober toe te passen. (Van onze correspondent) UTRECHT. Een 60-jarige Utrechter heeft vanochtend zijn vrouw met een zak mes in de onderbuik en in de linker arm gestoken. Hij is gearresteerd. De vrouw werd hevig bloedend in het Utrechts Aca demisch Ziekenhuis opgenomen. Het echtpaar had al wekenlang moeilijkheden. Het drama speelde zich af in de woning van het echtpaar. Het P.v.d.A.-bestuur beschouwt de re olutie als een principe-uitspraak. Op iet congres zal nader toegelicht worden lat de P.v.d.A. als tussenoplossing zo lang de Grondwet nog niet gewijzigd is kiest voor inspraak van gemeente raden en Provinciale Staten bij de be noeming. Ter zijner tijd overweegt de P.v.d.A. door een speciale commissie de kwestie van de rechtstreekse verkiezing te la ten bestuderen. Het partijbestuur besloot eveneens de gemeente- en provincieprogram niet verlangens van Nieuw Links voor het over te nemen. Nieuw Links verlangde onder meer dat in het geval waarin het PAK een meerderheid krijgt, het mini mumprogram van de progressieve coa litie uitgangspunt van het beleid wordt. Aan de ontwerpresolutie over de inko mens- en vermogensverdeling zijn enke le maatregelen voor de werkende jeugd toegevoegd, de P.v.d A. bepleit o.a. ver lenging van de leerplicht tot 18 jaar, uit breiding van het vormingsonderwijs van 18 tot en met 21 jaar, 25 betaalde vakan tiedagen voor jongeren tot 18 jaar en het recht om te kiezen of gekozen te worden voor de ondernemingsraad zonder leef tijdsbepaling. in Leiden hebben de ontwikkelingen rond het progressief akkoord (P.v.d.A., P.S.P., P P.R. en D'66, die samen één program hebben gemaakt voor de raads verkiezingen van dit jaar) geleid tot een scheuring in de fractie van de P.v.d.A. in de Leidse gemeenteraad Vier leden, een derde deel van de frac tie, waarbij een wethouder, legden een verklaring af, dat zij voortaan als zelf standige fractie zouden optreden, uit- (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG. - Een aantal personen uit de rechtervleugel in de C.H.U. hebben de voorzitters van de achttien Kamer- kringen uitgenodigd voor een gesprek over de situatie in de unie „teneinde een crisis te voorkomen". De briefschrijvers hebben bezwaar te gen de politieke lijn van de unie, zoals die onder meer in het nieuwe politieke programma tot uitdrukking komt dat thans in de unie in discusse is. Ook zijn zij het niet eens met de wijze waarop het dagelijks bestuur is samengesteld. Voorts wordt bezwaar gemaakt tegen de grote invloed van enkele vooruitstrevende jon geren op de gang van zaken in de unie. Ook over de wijze waarop het financiële beleid wordt gevoerd zijn zij niet tevre den. 's-HERTOGENBOSCH - Tijdens de voort zetting van het proces tegen de 46-jarige gifmengster uit Schijndel bekende zij twee van de drie tenlaste gelegde pogin gen tot gifmoord op de man met wie zij het jaar na de dood van haar eerste echt genoot in 1963 huwde. In datzelfde jaar zou zij ook haar vader, die veel kritiek op haar levenswandel had, hebben vergif tigd. De zitting ging goeddeels heen met het horen van getuigen wier komst de vrouw had gevraagd. Zij had de wens te kennen gegeven haar huisarts, haar oudste zoon Joke en haar buurvrouw te mogen onder vragen over zelfmoordpogingen van haar tweede man. Deze bad die pogingen ten stelligste ontkend, maar de vrouw be weerde dat haar tweede man talloze ma len had geprobeerd zichzelf van het leven te beroven. De arts uit Schijndel wist wel van de depressieve stemmingen van haar tweede man, maar niets van zelfmoordpogingen. Toen haar 16-jarige zoon Joke werd ge hoord, werd de vrouw lijkbleek. „Joke, zeg het nou eens eerlijk", smeekte zij. Joke weigerde. „Zijn jullie ook nooit slecht behandeld door je vader?" „Nooit", zei de jongen .„Er is gezegd dat papa vaak dronken was", bracht de officier van Justitie in het midden. Joke: „Hier is al zoveel gelogen. Wh dragen papa op de handen. Hij doet veel voor ons", liet hii zijn moeder weten Ondanks haar smeken weigerde de jon gen de verhalen over de zelfmoordpogin gen van zijn tweede vader te bevestigen. „Ik ga hier niet staan liegen", zei hij, zijn moeder kil in de ogen kijkend. De 64-jarige tweede man van de vrouw bleek geen haatgevoelens tegen haar te koesteren. „Zit maar nergens over in. Ik zal goed voor je kinderen zorgen", zei hij gistermiddag tegen de vrouw van wie hij weet dat ze hem tussen 1964 en eind 1968 naar het leven stond en herhaalde malen vergif en insektenpoeder in de koffie en de soep deed en soldeerpasta op de boter hammen van zijn lunchpakketje smeerde De 64-jarige Brabander wekte gisteren de indruk wel 25 jaar ouder te zijn toen hij als getuige zijn verklaringen aflegde. gaande van het P.v.d.A.-gemeentepro- gram voor deze zittingsperiode. De twee de wethouder van de Partij van de Ar beid verklaarde zich weliswaar solidair met de verklaring, maar stelde de loya liteit ten opzichte van de fractie hoger. Rond het PAK in Leiden zijn van het begin af nogal wat verwarrende ontwik kelingen geweest. Met name heeft een aantal oudere P v.d.A.'ers zich opge wonden over uitlatingen in het P.S.P.- blad „Radikaal" waarin o.a. over „on gelooflijk rechtse elementen" in de Par tij van de Arbeid werd gesproken. (Van onze correspondent) DEN HAAG. In vierduizend exem plaren is het eerste nummer verschenen van „Slinks", een scholierenblad voor Den Haag en omgeving, dat wordt uitge geven door het Haags Onderwijsfront (Hof). Redacteuren van schoolkranten en het Hof hebben samen het initiatief voor het blad genomen, In het eerste nummer staat onder meer een collage van kranteadvertenties voor sexfilms, die eerder getroffen werd door een verbod van een schoolleiding. „Nog steeds zijn er schoolkranten waar in seks en iedere toespeling daarop ta boe is." aldus „Slinks." (Van onze correspondent) AMSTERDAM De financiële positie van Amsterdam is voor 1970 ongemeen ernstig en zorgwekkend, zo blijkt uit de heden verschenen ontwerp-begroting van de hoofdstad. Het geraamde tekort voor dit jaar wordt door B. en W. van Amster dam geschat op 101,3 miljoen gulden. De totale schuld van Amsterdam loopt lang zamerhand tegen de 800 miljoen en het ziet er niet naar uit, dat op korte termijn enig soelaas geboden kan worden. De Amsterdamse wethouder van Financiën, de heer W. Polak. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG. Van de 75 niertrans plantaties die in 1968 en 1969 in ons land zijn verricht, zijn er zestig geslaagd of 80 percent. Dat heeft de staatssecreta ris van Sociale Zaken en Volksgezond heid dr. H. J. Kruisinga vanmiddag in de Eerste Kamer meegedeeld. De staats secretaris zei dat er op het ogenblik 237 patiënten leven met een kunstnier. Er zijn daarvoor 100 kunstnieren In zieken huizen aanwezig. Bij 15 geselecteerde patiënten is de apparatuur thuis opge steld. De staatssecretaris, die de wet op de medische hulpmiddelen verdedigde, deelde mee dat 25 percent van de wereldproduktie en medische apparatuur wordt gefabri ceerd, waarbij een jaaromzet van één mil jard gulden wordt gehaald. (Van onze correspondent) VENLO. De 500 jongens en meisjes van de kweekschool Wylderbeek in Venlo staken vandaag. Tijdens de lesuren zullen zij in de klas discussiëren over onderwijs vernieuwing en de gewenste verandering van de structuur van de school. Zij willen af van de binding van de Venlose kweek school met de congregatie van de zusters van de Goddelijke Voorzienigheid. Aanleiding tot de staking is het ver zuim van de docenten om de 24 klassen- vertegenwoordigers te kennen in een be slissing, die zou afwijken van de nieuwe Wettelijke examenregeling. Ongeveer tweehonderd leerlingen van de pedagogische academie Koningin Wil- helmina in Rotterdam hebben gistermid dag getracht een plenaire vergadering te houden in de aula van de school. Zij pro beerden door middel van een inleiding van een der leerlingen de situatie in Be verwijk op de eigen school te betrekken. Dit werd onmogelijk gemaakt door in grijpen van de waarnemend directeur. Leden van het comité „Z", dat de leer lingenstaking aan de Pedagogische Aca demie in Deventer leidde, hebben maan dag pamfletten verspreid onder de leer lingen van de school, waarin zij zeggen teleurgesteld te zijn over het vrijdag be reikte akkoord met de leraren. De actiegroep zegt zich te beraden over nieuw te nemen stappen om op korte ter mijn het democratiseringsproces op de school door te voeren. Op uitnodiging van een actiegroep van studenten van de sociale academie Twen te zullen zaterdag in Utrecht afgevaardig den van sociale academies bijeenkomen voor het organiseren van een landelijke actie. B. en W. hebben er lang over gewikt en gewogen, want de aanbieding en daarmede de behandeling van de be groting is later dan in de voorgaande ja ren. Parallel met het opstellen van deze begroting verliepen de besprekingen met de regering over het saneren van de te korten. De laatste bespreking werd me dio december gehouden. Burgemeester Samkalden en wethouder Polak van Fi nanciën menen dat de stellingname van de regering teleurstellend is, met ande re woorden, de pogingen van Amsterdam om met behulp van de regering een aan vaardbare oplossing van de finanicële problemen te vinden, met behoud van een nog juist verantwoord voorzienings- peil zijn tot nu toe mislukt. Nog deze maand zullen de besprekingen met ver tegenwoordigers van de minister-presi dent en de ministers van Binnenlandse Zaken en Financiën worden voortgezet en er blijft dus nog hoop, dat Amsterdam „een overlevingskans" krijgt. Burgemeester Samkalden heeft deze term in het overleg gebruikt in de over tuiging dat, indien het voorzieningspeil niet gehandhaafd blijft, de spanningen in Amsterdam groot zullen worden en mogelijk nieuwe ongeregeldheden zullen ontstaan. Inmiddels verwekt Amsterdam wel beroering in Den Haag. De bedragen die Amsterdam meent nodig te hebben voor zaken zoals stadsspoor (3 miljard) en sanering van de binnenstad (11 mil jard) zijn inderdaad van een orde die ie dere minister van Financiën zouden doen verbleken. Financieel staat Amsterdam er waar schijnlijk slechter voor dan welke ge meente ook in Nederland, zo bleek uit de toelichtingen van burgemeester Samkal den en wethouder Polak. Alleen al de rente voor de noodzakelijke leningen in verband met de tekorten, drukken op de begroting 1970 met een bedrag van ƒ32,3 miljoen. Hierdoor wordt de extra uitke- jing die Amsterdam van het Rijk krijgt 39 miljoen) vrijwel opgesoupeerd. De terugloop van de bevolking kost Amsterdam dit jaar 5 miljoen. Voor 1970 rekent men op 837.000 inwoners. Het is duidelijk dat de wet op de financiële verhouding rijk-gemeente op de helling moet, wil de hoofdstad de mogelijkheid (Van onze correspondent) DEN HAAG. De Raad van Neder landse Werkgeversbonden heeft in een schrijven aan minister Witteveen (Econo mische Zaken a.i.) verzachting van het prijsbeleid bepleit. De afgetreden bewinds- man van economische zaken, mr. L. de Block, had de werkgeversbonden verzocht januari mee te delen welk standpunt wordt ingenomen ten aanzien van het dit jaar te voeren prijsbeleid. De werkgevers willen terugkeren naar de zogenoemde rentabiliteirsregel, die moet voorkomen dat als gevolg van het prijsbeleid ondernemingen in hun be staansmogelijkheid zouden worden aange tast. Voortzetting van het tegenwoordige prijsbeleid, waarin voor de ondernemin gen deze bescherming ontbreekt, is on aanvaardbaar. De stringente prijsstop, «die in april van het vorig jaar werd ingesteld, werd in september vervangen door een prijzenbe- schikking, waarbij het werd toegestaan bepaalde externe kostenstijgingen door te rekenen. Nadien is van ondernemers zijde meermalen aangedrongen op ver zachting van het prijsbeleid. DEN HAAG. Bij de centrale direc tie van de Volkshuisvesting en de Bouw nijverheid in Den Haag is ir. A. Peters, hoofd van de afdeling bouwprogramme- ring en uitvoering, per 1 juni 1970 tot directeur benoemd. De heer Peters zal ir. J. F. Cussel, die in mei de pensoen- gerechtigde leeftijd bereikt opvolgen. AMERSFOORT. De politiecel is soms de enige uitwijkmogelijkheid voor acu te gevallen van krankzinnigheid GG en GD-directeur van Amersfoort dr. W. J. van der Hooft zegt het zonder omwe gen: „Stelden de spoedopnamen van leute krankzinnige ons drie jaar gele den voor onvoorstelbare moeilijkheden, de problemen hieromtrent zijn op dit ogenblik nagenoeg hetzelfde. Ik kan niet zeggen dat de situatie verslechterd is, maar er is in ieder geval geen verbe tering opgetreden" Daze opnemingsmoeilijkheden zijn bijna alle terug te voeren tot een soms on rustbarend gebrek aan plaatsingsmoge lijkheden in psychiatrische ziekenhui zen. Het gebeurt daardoor meer dan eens, dat een door acute krankzinnig heid overvallen man of vrouw in een plaatselijke politiecel wordt onderge bracht. Het is zelfs wel eens voorge komen dat iemand daar vijf dagen zat. „Uitzonderingen daargelaten wordt iemand meestal slechts één dag in een politiecel gestopt" zegt dr. van der Hooft. „Doet zich een geval van plot selinge krankzinnigheid voor, dan bel len we soms het hele land af om in een psychiatrisch ziekenhuis een plaats je voor de man te vinden. Lukt dat niet dan zijn we gedwongen een beroep te doen op de politie, die de patiënt dan voor korte tijd in een cel onder brengt", aldus directeur Van der Hooft volgens wie het aantal acute- krankzin nigen tengevolge van een overmatig ge bruik van alcohol de laatste jaren sterk is toegenomen. „Ik doel hierbij vooral op de thuisdrin- kers. Mensen die niet naar een café gaan maar thuis het ene na het ande re borreltje nemen Tot ze er als het ware bij neer vallen. Opvallend is daar bij het grote aantal vrouwen dat aan de drank verslaafd is. Deze mensen dienen meteen voor behandeling te wor den opgenomen. Uit zichzelf komen ze niet. De ernst van de zaak ontgaat hen". Een in 1968 door de dienst Geestelijke Volksgezondheid in de provincie Utrecht ingesteld onderzoek naar de opnemings moeilijkheden in deze provincie wees uit, dat 70 percent van de spoedgeval len dezelfde of de volgende dag kon worden opgenomen. In dertig van de honderd gevallen was dat niet zo. Een verhouding, berustend op gewone werk dagen. Op doordeweekse dagen is het namelijk een stuk eenvoudiger om pa tiënten op te nemen dan in de week einden of op andere vrije dagen. Dr van der Hooft wijst voor het soms onvermijdelijke verblijf van patiënten ■n een politiecel verschillende oorzaken aan: „In de eerste plaats hebben we te maken met een groot gebrek aan ziekenhuispersoneel Een probleem dal vooral tijdens 't weekeinde speelt. Daar naast het feit, dat de sociaal-psychia trische diensten alleen overdag be hulpzaam kunnen zijn. 's Avonds niet en evenmin in de weekeinden. En dat, terwijl juist deze diensten precies we ten hoe men een ernstig geval moet aanpakken". Dr Van der Hooft ziet in de huidige si tuatie vooralsnog geen verandering komen Reden waarom hij de toekomst met weinig optimisme tegemoet ziet. Hjj zegt: Mocht er in de bestaande toestand geen wijziging komen, dan staan ons nog nare ervarin gen te wachten. Het is echter onmoge- ijk op dit moment met een oplossing voor de dag te komen. We zouden na- uur lijk bijzonder gebaat zijn bij een >sychiatrische kliniek, enkel en alleen ïestemd voor acute krankzinnigen. Er vordt hier en daar wel over gepraat, naar het probleem financiën blokkeert le zaak onmiddellijk. 't enige dat we voorlopig kunnen doen s ervoor te zorgen dat er een betere coördinatie tussen de diverse ziekenhui zen tot stand komt Dan zijn we al een heel eind op de goede weg, al zal men het opnemingsprobleem hiermee niet de wereld kunnen uit helpen". krijgen zijn financiële situatie te sane ren, aldus de burgemeester en de wet houder. Een verwijt van Amsterdam aan de regering is, dat terwijl de trend van de stijging der kosten 6 percent is, de uitkeringen van het gemeentefonds slechts 2 percent zijn verhoogd. De rekening over 1968 werd afgesloten met een tekort van 92.58 miljoen, die voor 1969 zal dankzij een hogere uitke ring van het Rijk van 35 miljoen waar schijnlijk sluiten qp een eindbedrag van 80 miljoen tekort De bedrijven vormen een belangrijke bron voor de tekorten. Voor 1970 is geraamd dat het energiebe drijf 15 miljoen) en het girokantoor 11.000) winst opleveren, maar dat de verliesposten liggen bij het vervoersbe drijf ƒ32,7 miljoen), de ziekenhuizen /14,8 miljoen), het grondbedrijf ƒ5,7 miljoen), en de was, bad en zweminrich tingen 3,6 miljoen). Enkele tariefs verhogingen zijn te verwachten zoals binnenhavengelden, trouwen en begra ven, hondenbelasting en brandweer. (Va nonze correspondent) AMSTERDAM. De Amsterdammer J. Nijenhuis heeft het medisch tuchtcol lege en de officier van Justitie in Am sterdam verzocht een onderzoek in te stellen naar de dood van zijn schoonva der, de 74-jarige H. J. Edelmann te Am sterdam. De heer Nijenhuis wil weten of de dood van zijn schoonvader wel zo on vermijdelijk geweest zou zijn als de ge- huisarts eerder op alarmerende tele foontjes van de familie gereageerd zou hebben. De heer Edelman, een hartpatiënt, had pas een darmoperatie ondergaan. Toen hij weer thuis was, kreeg hij koorts en klaagde over benauwheid. Zijn echt genote waarschuwde de arts die de huis arts verving. Deze was echter van de situatie van de patiënt niet op de hoog te en dacht te doen te hebben met een griepgeval. Daarom adviseerde hij de patiënt wat asprientjes te geven. Toen de toestand van haar man verergerde alarmeerde mevrouw Edelmann de schoonzuster van de heer Nijenhuis, die op haar beurt de huisarts sommeerde te komen. Deze voldeed daaraan terstond, maar bij zijn komst was de patiënt reeds overleden. VENLO. Uit een onderzoek van de rijksrecherche is gebleken dat een 25-ja- rige tijdelijk schrijver die onlangs ontsla- en is uit de dienst van de vreemdelingen politie in Venlo, een bedrag van 30.000 gulden heeft verduisterd aan gelden van buitenlandse arbeiders die hij onder zijn berusting had. Deze arbeiders moeten namelijk een waarborgsom storten, waarvan het bedrag varieert van 400 tot 600 gulden, voor de betaling van de terugreis, wanneer zij op een gegeven ogenblik naar hun vader land willen terugkeren. De verdachte, die vorige week werd angehouden, heeft het geld buiten zijn administratie gehouden en niet verant woord, terwijl hij ook de betrokken arbei ders niet heeft geregistreerd. De man, die inmiddels aan de officier van Justitie is voorgeleid, is ingesloten in het huis van bewaring in Roermond. De betrokken ar beiders zullen van de manipulaties geen nadelige gevolgen ondervinden. GRONINGEN. Nadat de gemeente raad van Groningen maandagavond met grote meerderheid het voorstel van bur gemeester en wethouders had aangeno men om een cultuurcentrum voor ruim 15 miljoen gulden te bouwen op de plaats van de oude „Harmonie" ontstonden er relletjes in de raadszaal. De Groninger Studentenraad kwam met een alternatief voorstel om op de plaats van het oude" Harmoniecomplex in de binnenstad een sociaal-cultureel centrum te stichten. Tijdens de beraadslaging in de raad bleek dat zij slechts een paar leden voor hun plan hadden weten te vinden. Na de hamerslag waarmee het voorstel van B. en W.door de raad was aangenomen gin gen studenten van de publieke tribune de raadszaal in. Zij werden door in burger aanwezige politie en boden verwijderd. Nadat burgemeester Berger de verga dering had heropend, werden op de pu blieke tribune, die vol met voornamelijk studenten, leuzen werden geroepen. Toen de burgemeester de tribune had laten uit razen en opnieuw de vergadering tracht te te openen met de woorden: „Dit is een zwarte bladzijde voor de democra tie" werden opnieuw spreekkoren aange heven. Vergeefs trachtten de studenten een discussie aan te gaan met de bur gemeester, die de publieke tribune ten slotte liet ontruimen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1970 | | pagina 2