Maatschappijhervorming zodra
ons de macht wordt gegeven
tapijttegels
tapijttegels
Premier zegt
verklaring toe
over wisseling
van ministers
Embargo van
Nederland
tegen Nigeria
was mogelijk
2000 m' SHOW
191a
Ibs
Zwarte Panter in Amsterdam
Wetsvoorstel tegen
kapen vliegtuigen
Buit 10 mille
bij bankroof
„Ban verkeer uit
Amsterdam"
Trawlerschippers leren samenwerken
Vragen over
krankzinnigen
in politiecel
f 1.98 en f 10.50
ranka
Jieubelen
1
DR. VONDELING OP PvdA-CONGRES:
I
Drs. Van Meurs:
LOOP VMJ MEN IHT BU
Geen Nederlandse
wapens naar
Vietnam
Maximumstraf 12 jaar
Critiek op Lijnen voor morgen":
PROEF IN KATWIJKSE VISSERIJSCHOOL
Radiocontact met
treinbestuurders
VRIJDAG 16 JANUARI 1970
2
VRIJ
Grandioze kollektie
in alle kleuren en kwaliteiten
Gemakkelijk te verwisselen en
zelf te leggen. Geluiddempend.
De meest praktische
vloerbedekking voor alle ruimten
Steeds grote eerste keus
fabriekspartijen in prijzen tussen
Cash Carry
Pavex
International n.v.
Industrieterrein Cruquius
bij Heemstede, Spaarneweg 75
EIGEN -
PARKEERGELEGENHEID
i Als u de weg niet weet,
belt u dan 0 23 - 28 8T 50
Geen derde keer'
Premier De Jong:
WIJ GAAN
VERBOUWEN
BONTMANTEL
KAMPERMAN
Ui li x c
lylll
Proef in Noord-Holland
Nestier - tekenmachines
Schoterweg 5 en 7
ADVERTENTIE
i '„V-i
DEN HAAG. Minister-president Pv
J. S. de Jong- is „ten volle" bereid om in
de Tweede Kamer een verklaring af te
leggen over de recente ministercrisis
door het heengaan en de benoeming van
respectievelijk mr. L. de Block en mr.
R. J. Nelissen als minister van Econo
mische Zaken.
Deze verklaring zal dinsdag 27 janu
ari worden afgelegd. Zoals bekend, heeft
de P.v.d.A.-fractie in de Tweede Kamer
verzocht om een dergelijke verklaring,
teneinde in de Kamer te kunnen debate
ren over de gang van zaken rond deze
ministercrisis.
Aan de Kamer is nu officieel meege
deeld, dat de af te leggen verklaring zal
handelen over „De verandering in de
samenstelling van het kabinet en over
eventuele consequenties daarvan voor
het beleid in de financieel-sociaal-econo-
mische driehoek."
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT. Een embargo op de uit
voer van Nederlandse voor de olie-indus
trie bestemde produkten in Nigeria was
wèl mogelijk geweest. Dat zegt de
Utrechtse geoloog drs. A. P. H. van
Meurs in het laatste nummer van het
weekblad Economisch-Statistische Be
richten. De heer Van Meurs is oliedes-
kundige en wetenschappelijk medewer
ker van het geologisch instituut van de
Utrechtse universiteit.
„Minister Luns heeft bij het laatste Bia-
fra-debat in de Tweede Kamer misschien
uit onwetendheid, maar in ieder geval na
onzorgvuldige voorbereiding, onze volks
vertegenwoordiging misleidend ingelicht
over de economische betekenis van ons
land voor Nigeria en de mogelijkheden
van het selectieve embargo dat enkele
Kamerleden in dat debat vroegen. Het is
toch wel ongehoord dat een bewindsman,
ais hem wordt gevraagd wat hij vindt
van een stop op de uitvoer van Neder
landse produkten ten behoeve van de olie
industrie in Nigeria, de cijfers van de
oliemaatschappijen zelf aanhaalt om te
bewijzen dat dat niets aanhaalt".
Drs. Van Meurs merkt verder op dat
de Shell over zijn rol in Nigeria uiterst
verwarrend is geweest. Aan de hand van
cijfers schrijft de geoloog dat de olie
maatschappijen een heel belangrijke rol
hadden kunnen spelen bij de beëindiging
van het conflict.
„De minister beging bij het laatste de
bat de blunder om cijfers te noemen over
de betekenis van de olie-industrie voor
Nigeria, terwijl de Shell dezelfde cijfers
opgaf voor de betekenis van alleen de
Shell. Voor de minister is Shell kenne
lijk de hele olie-industrie".
De heer Van Meurs stelt naar aanlei
ding van de gang van zaken de fundamen
tele vraag van de band tussen overheden
en de olie-maatschappijen aan de orde.
„Maar ja, je kunt beter een paar mil
joen inzamelen om je geweten te sussen
dan investeringen van een paar miljard
op het spel te zetten om écht wat te doen'
aldus de geoloog.
(Van onze parlementaire redactie)
GRONINGEN P.v.d.A.-voorzitter dr. Vondeling heeft zich vanmiddag in Gro
ningen fel gekeerd tegen de beschuldiging van andere partijen dat zijn partij het
land onregeerbaar zou maken. „Wij zoeken allerminst de oppositie", zei hij aan het
begin van het tweedaagse congres over de Staten- en raadsverkiezingen en over
de inkomens- en vermogensverdeling. „Wij willen de maatschappij hervormen. We
hebben daarover ideeën en wij hebben de mensen om die ideeën om te zetten in
de werkelijkheid. Wij hebben de wil om Nederland te regeren. Zodra ons de macht
wordt gegeven gaan we aan de slag. Als het moet morgen. Graag!"
Dr. Vondeling zei zich goed te reali
seren dat de P.v.d.A. bij verkiezingen
goed uit de bus kwam toen zij nog in
de regering zat. „Wij hebben heel veel
leergeld moeten betalen, meende de
P.v.d.A.-voorzitter. Hij doelde daarbij op
1958 en 1966 toen de P.v.d.A. door de
regeringspartners in de steek werd gela
ten. Voor losse, onverplichte afspraakjes
zijn de socialisten dan ook niet meer be
schikbaar. „Wij willen zijn, niet schij
nen," zei hij.
De hervormingen die de Partij van de
Arbeid wil doorvoeren zijn alleen tot
stand te brengen wanneer er een solide
en vooruitstrevende Kamermeerderheid
komt, die een ploeg bekwame ministers
krachtig steunt. Daar is een progressief
akkoord voor nodig, maar dr. Vondeling
zei er begrip voor te hebben dat partij
leden die met hart en ziel aan de partij
verknocht zijn, het wel eens moeilijk kun
nen hebben met het PAK. „Waar wij
echter geen begrip en zelfs geen woorden
voor hebben is een verzet omdat de eigen
kandidatuur of het eigen zeteltje ermee
gemoeid is."
Dr. Vondeling waarschuwde voor de
politieke versplintering in ons land. „De
ondernemingen fuseren bij het leven af
en de politieke partijen delen zich in
splinters. De economie balt zich samen
in enkele krachtcentrales. Over dertig
jaar zijn het er over de hele wereld
waarschijnlijk nog maar 100 a 200 die de
totale dienst uitmaken als de politieke
partijen en de wereldbevolking zich ver
der opdelen in reinculturen van cellen."
zei de partijvoorzitter.
Op de kansen van een PAK ging dr.
Vondeling niet dieper in. Ook over D'66
zweeg hij. Hij meende alleen „dat er tal
loze politici zijn die om redenen die wij
moeilijk kunnen begrijpen, geen lid zijn
van onze partij, maar die grote trekken
en op belangrijke punten eenzelfde men
taliteit en opvatting hebben over wat er
hier in de komende 4, 10, 15 jaar moet
gebeuren." Bundeling van progressieve
krachten was, aldus dr. Vondeling, al een
voorschrift toen de P.v.d.A. werd opge
richt.
De P.v.d.A. blijft bij de weigering om
na de volgende verkiezingen samen te
werken met de KV.P. Volgens dr. Von
deling is er een steekje los aan een partij
die zich lang heeft verzet tegen echt
scheiding maar tegelijkertijd zo gemak
kelijk partnerruil bedreef „Dat zal ons,
als het ook maar even kan, niet een derde
keer gebeuren."
Behalve de K.V.P,, die volgens dr. Von
deling het hardst afbrokkelt, moesten ook
de andere drie regeringspartijen het ont
gelden. De P.v.d.A.-voorzitter verweet
hen eveneens dat zij het kabinet-De Jong
(Dr. Vondeling zei hardnekkig „het ka-
binet-Witteveen") door dik en door dun
steunen. Hij stelde de heren Schmelzer,
Biesheuvel, Mellema en Geertsema ver
antwoordelijk voor het falen van het ka
binet. „Zij hebben de politieke macht in
handen."
Volgens dr. Vondeling worden de me
ningsverschillen in de confessionele par-
ADVERTENTIE
Ml fa AN O M, NMMJtM TIL 92 47 64
tijen tussen de voorstanders van samen
werking met de P v.d.A. en met de V.V.D.
met de dag duidelijker. De oprichting van
de Politieke Partij Radicalen, de AR-ra-
dicalen en de „spijtstemmers" noemde
hij als voorbeelden.
Over de A.R.P. zei hij: „Biesheuvel
had het kabinet-Witteveen ten val kunnen
brengen toen de belastingvoorstellen aan
de orde waren. Hij deed het niet, omdat
hij wilde dat Witteveen minister van Fi
nanciën en stuurman van het kabinet
bleef."
En over de C.H.U: „Natuurlijk is
Mellema tevreden met het beleid dat
broeder Beernink volgt bij de financiering
van de gemeenten. Hij, Mellema, zou dat
beleid kunnen ombuigen want hij heeft er
met zijn fractie de macht toe. Maar hij
doet het niet, want hij wil het niet."
En over de W.D.: „Ons standpunt
(geen belastingverlaging) is weinig popu
lair, maar de goedkope verkiezingsdema-
gogie die de V.V.D. in 1967 bedreef kunnen
wij ons niet veroorloven. De belasting
druk en de overheidsuitgaven slaan alle
bestaande records met stukken en ik ben
benieuwd wat Witteveen ons over drie
weken kan vertellen over de ontwikkeling
van zijn wrakke begroting voor het lo
pende jaar."
Ala voorbeeld dat Nederland invloed
kan uitoefenen op de wereldpolitiek noem
de P.v.d.A.-voorzitter Vondeling zijn par
tijgenoot Van der Stoel, aan wie het gro
tendeels te danken is dat Griekenland uit
de Raad van Europa is verdwenen. „In
al die jaren van zijn ministerschap heeft
Luns niet een dergelijk teken in dienst
van de democratie willen oprichten,"
voegde hij eraan toe
Het P.v.d.A.-congres zal zich vandaag
bezighouden met de verkiezingsprogram
ma's voor de Staten en gemeenteraden.
Vanavond spreekt fractieleider Den Uyl
en morgen komen de resoluties over de
inkomens- en vermogensverdeling in dis
cussie.
Zwarte Panter Albert Howard is gis
teren op Schiphol gearriveerd waar
hij werd afgehaald door Peter Schu
macher, voorzitter van een met deze
beweging sympathiserend comité.
Vanavond houdt de heer Howard in
de Mozes en Aaronkerk te Amster
dam een lezing.
DEN HAAG. Van 1966 tot op heden
zijn geen vergunningen verstrekt voor de
uitvoer van wapens en munitie naar Viet
nam, aldus heeft premier De Jong, mede
namens de minister van Buitenlandse
Zaken, verklaard in antwoord op vragen
van het Tweede-Kamerlid Van der Spek
(P.S.P.).
Premier De Jong beantwoordde de vra
gen als minister van Economische Zaken
ad interim. Op het moment van de be
antwoording was mr. Nelissen nog niet
beëdigd.
De premier zegt niet over gegevens te
beschikken die aanleiding zouden kunnen
geven tot het vermoeden dat uit Neder
land uitgevoerde wapens en munitie een
andere bestemming zouden kunnen hebben
gevonden dan die welke in de uitvoer
vergunningen was aangegevep.
De heer Van der Spek had geïnfor
meerd of het juist is dat in 1966 een
Amerikaanse order voor 20 mm-munitie
tot een bedrag van 22 miljoen dollar bij
de wapen- en kruitfabriek „De Kruit
hoorn" in Den Bosch was geplaatst.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Staatssecretaris Keyzer van Verkeer en Waterstaat heeft gisteren
meegedeeld dat de minister van Justitie een wetswijziging heeft voorgesteld waar
door lnchtpiraterij, in casu het kapen van vliegtuigen, als een apart delict bestraft
wordt en waarop de maximumstraf van twaalf jaar gevangenisstraf gesteld zon
worden. De bewindsman zei dit in zijn rede in een bijeenkomst ter gelegenheid
van het veertigjarig bestaan van de Rijksluchtvaartdienst.
van het kale reistarief van de IATA-
maatschappijen. Soepelheid zal nog
slechts worden betracht voor groepsrei
zen, sportreizen en andere zogenoemde
evenementsreizen.
NIEUWLANDE. Gistermiddag heb
ben twee gewapende mannen van naar
schatting 30 jaar een overval gepleegd op
de Coöperatieve Raiffeisenbank in Nieuw-
lande-Geesbrug (Drente). Het tweetal
ging er met ruim 10.000 vandoor in een
auto. Tot nu toe is van de daders geen
spoor gevonden.
SCHIPHOL. Staatssecretaris Keyzer
zei verder dat de regering krachtiger
gaat optreden ten aanzien van het char-
ter-luchtverkeer van en naar Nederland.
De heer Keyzer zei dat Nederland het
zich eenvoudig niet langer veroorloven
kan om de opmars van het ongeregelde
luchtverkeer ongebreideld over ons te la
ten komen.
„Ik hoor wel het verwijt dat ik met
beperkende bepalingen voor het ongere
gelde verkeer de KLM bescherm. Ik kan
hierop slechts antwoorden dat ik met
deze beperkende bepalingen het open
baar vervoer en dus het publiek be
scherm", aldus de bewindsman.
Het is echter niet de bedoeling het
normale vakantievervoer aan banden te
leggen. Maar onvoorwaardelijk zal voor
taan worden vastgehouden aan de eis
dat „alles-inbegrepen-reizen" in Europa
minimaal zestig percent moeten kosten
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM De bouw van autowegen, bruggen, tunnels en parkeergarages,
de aanleg van een metro in de binnenstad, de subsidiëring van veilig-verkeers-
organisaties en de realisering van de plannen, voorgesteld in de nota „Lijnen van
Morgen" van het Gemeentelijk Vervoer Bedrijf, al deze zaken moeten in Amster
dam worden stopgezet, afgelast of geannuleerd. Dit stelt de werkgroep „De Lastige
Amsterdammer" in een nota inzake vervoer en openbaar vervoer in Amsterdam.
Deze nota Is overgenomen door het gemeenteraadslid Roel van Duyn (Provo), die
deze nota in de raad ter discussie wil stellen op hetzelfde tijdstip dat daar de be
raadslagingen over het GVB-rapport „Lijnen van Morgen" aan de orde komt.
Uitgangspunt van deze nota is: auto
verkeer in Amsterdam is verboden, ten
zij het is toegestaan. Het centrum van de
hoodstad is uniek. Men moet dan ook
niet bang zijn voor een unieke oplossing
ter bestrijding van het verkeer. Eveneens
uniek noemt Roel van Duyn in deze nota
een stadsbestuur, dat zo weinig gevoel
heeft voor het karakter van dit centrum,
dat zij meent met Rotterdamse of Stock-
holmse oplossingen te kunnen volstaan.
Er is te weinig loop- en wandelgelegen
heid in het centrum, want de auto's ne
men al of niet rijdend, een te grote plaats
in beslag. Wil men de economische posi
tie van het centrum blijven handhaven,
dan moet de binnenstad bereikbaar blij
ven voor personen en goederen. Die be
reikbaarheid is allerslechtst, reden waar
om dan ook vele bedrijven uit het cen
trum verdwijnen. Het particuliere perso
nenverkeer vormt een ernstige bedreiging
voor de economische bedrijvigheid in het
centrum en belemmert tevens een goed
kunnen functioneren van het openbaar
vervoer.
Wat volgens deze nota op zeer korte
ADVERTENTIE
en moeten dus ruimte maken.
Voor u een unieke gelegenheid om
voor weinig geld in 't bezit te komen
van een eerste klas
van een gerenommeerde zaak.
De gehele voorradige collectie is
STERK AFGEPRIJSD
EEN NAAM IN BONT
Wagenweg II - Haarlem - Tel. 312086
Lid stichting bontwaarborg.
LEIDEN. Het Nederlands Instituut
voor Preventieve Geneeskunde T. N. O.
in Leiden heeft in de afgelopen jaren
in opdracht van het Visserijschap een on
derzoek ingesteld dat de naam kreeg
„Bemanningsvraagstuk Zeevisserij". Ten
behoeve van dit onderzoek voeren stu
denten mee op een groot aantal trawlers
en kotters o mhet werk en het leven aan
boord te bestuderen Het viel hen op dat
een zeer grote verantwoordelijkheid rust
op de schouders van de schipper, met
name de schipper van een haringtrawler.
Hij neemt alle beslissingen zelfstandig,
hetgeen betekent da* hij vrijwel 24 uur
aaneen onder grote psychische spanning
werkt, bij de typische „jachtvisserij" zo
als de visserij op haring. Daarbij komt
dan ook de lichamelijke overbelasting
door een tekort aan rust. Dat de gevol
gen hiervan niet uitblijven, blijkt uit het
feit dat vele schippers van omstreeks
50 jaar om gezondheidsredenen aan wal
blijven.
Het is een bekend feit, dat de econo
mische positie van de haringvisserij als
geheel weinig rooskleurig is. Daarvoor
zijn vele oorzaken aan te wijzen, zoals
achteruitgang van de haringstand, een
ongelijke concurrentie met het buiten
land en het bemanningsvraagstuk. Een
verbetering van de situatie moet men
voornamelijk zoeken in meer samenwer
king op alle fronten.
Tijdens het onderzoek werden onder
meer twee problemen gesignaleerd: de
grote spanning waaronder de trawler-
schipper werkt en de moeilijke economi
sche omstandigheden Samenwerking op
zee kan echter het effect hebben, dat de
haring doelmatiger en dus economischer
opgespoord, gevangen en aan de markt
gebracht wordt, en dat de schippers el
kaar steunen in de taakuitvoering. Men
wil dit nu nagaan door een wetenschap
pelijk experiment aan de wal waarbij
voor een aantal schippers een taaksitu-
atie wordt ontworpen, die op de belang
rijkste punten overeenstemt met de om
standigheden op een trawler, vooral die
omstandigheden die bepalend zijn voor
de beslissingen die de schipper neemt.
Op de boetzoldei van de Katwijkse
Visserijschool is nu de situatie op zee
nagebootst om te experimenteren met sa
menwerking tussen schippers. Er zijn ca
bines geplaatst, die dienst doen als stuur
hutten. Telefoons zorgen voor verbinding
tussen die „schepen".
Geen risico
Bij een dergelijk simulatie-experiment
loopt men niet het risico dat aan proef
nemingen op zee verbonden kan zijn.
Daarnaast heeft het simulatie-ex
periment het voordeel dat men meer be
wegingsvrijheid heeft om te experimen
teren en dat men ook over meer moge
lijkheden beschikt om alle gegevens te
registreren. Deze simulatietechniek
biedt ook mogelijkheden voor het visse-
rijonderwijs. Leerlingen kunnen in een
situatie geplaatst worden waarin zij op
dezelfde manier informatie moeten ver
zamelen en waarin ze dezelfde beslissin
gen dienen te nemen als de schippers op
zee. Hun activiteiten en hun beslissingen
kunnen, evenals hun onderlinge contac
ten, nauwkeurig geregistreerd worden.
Een analyse van deze gegevens maakt
het mogelijk de toekomstige schippers
beter te instrueren.
termijn in Amsterdam zal moeten ge
beuren is dit: scheiding van het parti
culiere autoverkeer in drie onderdelen:
het dienstverlenend autoverkeer (aanvoer
goederen, artsen, verloskundigen, wijkver
pleegsters, reparateurs, besteldiensten,
enzovoorts), particuliere auto's van direct
betrokken bewoners en overige particulie
re auto's.
Verder wenst men dan over te gaan
tot het vaststellen van zogenoemde selec
tieve zones, waar de derde groep niet
mag rijden. Voorts Wenst men een abso
lute prioriteit voor tram, bus en taxi en
drinigt men aan op het zeer snel creëren
van voetgangersarealen in nauwe straten
waar geen openbaar vervoer doorgaat.
Men wijst verder op de wenselijkheid voor
de aanvoer van goederen meer gebruik
te gaan maken van de waterwegen in
Amsterdam en voorts zou men gaarne
de minimale trottoirbreedte op 2,5 meter
vastgesteld willen zien.
Er zijn ook voorstellen op lange ter
mijn: dat zijn ondermeer de aanleg van
het stadsspoor volgens het zogenoemde
AMRING-plan, dat is een ringspoorlijn
onder de Singelgraeht met hierop aanslui
tende radiaallijnen naar de buitenwijken,
eveneens naar Noord, onder het IJ door.
Verder het onderzoek naar kleinere wend
baarder taxi's, die bij voorkeur aange
dreven moeten worden door een elektri
sche motor.
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid
ir. Vredeling (P.v.d.A heeft de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid
gevraagd of het juist is dat in acute ge
vallen in Amersfoort krankzinnigen die
moeten worden opgenomen, veelal in een
politiecel worden opgesloten, en dat deze
opsluiting wel een dag of vijf kan duren.
Hij informeert of ook elders in Neder
land, en ten aanzien van demente bejaar
den, dergelijke situaties voorkomen, en
vraagt de minister, indien deze toestan
den werkelijk bestaan, hieraan zo spoedig
mogelijk een einde te maken.
UTRECHT. De spoorwegen gaan in
Noord-Holland proeven nemen met radio
verbindingen tussen verkeersleiding en
treinbestuurders.
De proefneming zal worden gehouden
beneorden de lijn Amsterdam - Haarlem
Zandvoort. Waarschijnlijk zal de appara
tuur van de PTT worden gehuurd en een
centrale post in Alkmaar worden inge
richt. Deze wordt verbonden met radio-
zend- en ontvangapparaten langs de
spoorlijnen.
Met het nieuwe communicatiesysteem
zal men onmiddellijk kunnen ingrijpen
bij stagnatie van de treindienst. Over on
geveer anderhalf jaar kan het systeem
bedrijfsklaar zijn.
De bestaande baanvakbeveiliging blijft
gehandhaafd. Bij dit oude systeem kan
echter de treinbestuurder alleen de mede
deling doorkrijgen dat hij moet stoppen
of rijden. Bij een frequente treinenloop
en vooral bij storingen is dat echter niet
voldoende om het verkeer soepel te laten
verlopen.
Als er iets aan de trein hapert, kunnen
de bestuurders direct contact opnemen
met storingsposten.
ADVERTENTIE
HSsr
