Schijn en werkelijkheid
Man richtte startpistool op Brandt
KIESINGER: DOEL BLIJFT
HERSTEL VAN EENHEID
Ooggetuige in ontredderd Biafra:
„Nigeriaanse militairen
in Onitsa correct
VS overwegen proeven
met „MIR V" te staken
gedragen zich
tegenover Ibo's
Priesters in
Canada tegen
celibaat
Stakingen in
Italië en
Spanje
DINERS
KIP IN 'T PANNETJE
RECEPTIES
Persconferentie
van Ulbricht
Palestij nen moeten
aantal bureaus in
Libanon sluiten
Overstromingen
in Marokko
DIRCKDIRCKZ
VRIJDAG 16 JANUARI 1970
,Weg naar vrede'
99
■Mi
(Van onze speciale verslaggever)
QUITSA Biafra ligt aan brokken. De wegen in de verslagen Oost-
Provincie zijn geblokkeerd door duizenden van honger stervende vluchte
lingen. Nog steeds komen eenheden Biafraanse soldaten uit de bossen te
voorschijn om zich over te geven aan de federale troepen. De verslagen
militairen krijgen tenminste iets te eten, maar de hongerende Biafraanse
burgers zijn er erger aan toe. Het Nigeriaanse Rode Kruis heeft ondanks
alle mooie beloften nog maar heel weinig kunnen doen voor dit ontredderde
volk. Voedsel is er voldoende, zo heet het in de officiële verklaringen van
de regering in Lagos, maar geen transportmogelijkheden. Intussen sterven
duizenden mensen.
Oeli
Techn. Tekenmaterialen
TEL.
26 01 14
ScHoterweg 5 en 7
WESTELIJKE
HET HOGE DUIN
HET RECHTHUIS
GOIDVIRZORBDE
V
Het irriterende woondrama in Neder
land, dat is uitgegroeid tot een van de
weinige naoorlogse tragedies die gene
raties overkoepelen, is de laatste jaren
op verscheidene manieren bestreden. Een
van de nieuwste manieren was die, welke
minister Schut uitvond en toepaste: dis
tributieregelingen en prijsbeheersing af
schaffen en net doen alsof die door een
toereikende woningvoorraad overbodig
waren geworden.
Dat „net doen alsof' was niet zozeer
bedoeld als struisvogeltactiek maar meer
als een poging om de werkelijkheid gun
stig te beïnvloeden door de nog niet ver
worven resultaten als wei-verworven te
beschouwen.
Dit bracht de huurliberalisatie in di
verse gebieden, en later het buiten wer
king stellen van gemeentelijke vestigings-
regels. Tevens werd afgezien van af
zonderlijke wonen- en huren-regelende
instanties en het recht van de huurder
werd in handen gelegd van de normale
jurisdictie.
Het is bijzonder jammer dat de rechter,
die toch al zo'n drukke tijd heeft door
de opeenstapeling van overtredingen en
delicten, ook nog de beslissende stem
heeft gekregen op het gebied van woon-
en huurkwesties. Hier zou een prachtige
gelegenheid zijn geweest de moderner
methode van bemiddeling en onder
zoek toe te passen, die naar buitenlands
model „Ombud" heet. De Wet is nu een
maal een levenloos en formeel ding, dat
pas inhoud en rechtvaardiging krijgt bi;
de toepassing. De toepassing van de Wet
door gerechtelijke colleges is binnen het
criminele en civielrechtelijke gebied
moeilijk vervangbaar door de „Ombuds
methode, maar op het terrein van de
woon- en huurwetgeving zou, juist door
het aanwezig zijn van zoveel subjectieve
factoren die een menselijker, warmer be
langstelling noodzakelijk maken, naast de
rechter of liever vóór de rechter een
mogelijkheid aanwezig moeten zijn die
volgens andere dan rechtsprekende nor
men de maatschappelijke gezondheid zou
kunnen dienen.
Er is in den lande dezer dagen op
nogal vreugdevolle manier gereageerd op
het feit dat een kantonrechter na een
soort veldtocht van een Kamerlid huur
ders beschermde tegen een onrechtvaardig
opgelegde huurverhoging. De huurver
hoging was wel wettelijk formeel, maar
niet uit rechtvaardigheidsoogpunt geoor
loofd. Het gebeurde in Apeldoorn en de
huiseigenares was een woningbouwver
eniging. De uitspraak onthief ongeveer
driehonderd gezinnen van de verplich
ting tot het betalen van de hoge huur
prijs.
Het feit dat men zich eendrachtig ver
zette met de hulp van een Kamerlid,
droeg veel bij tot dit verblijdende resul
taat De enkeling, die zónder Kamerlid
is aangewezen op zijn eigen rechtsmid
delen, zal het veel minder gemakkelijk
hebben. In theorie heeft hij evenveel
kans, in de praktijk wordt hij afgeschrikt
door de kosten van het procederen en de
formele instelling van de magistraat.
Want niet in alle gevallen wordt er zo
veel tijd en belangstelling aan een zich
benard voelende huurder besteed. De
rechter komt moeilijk tot een zo indrin
gende bestudering van de details, vooral
van de subjectieve factoren, zodat de
kans op een gunstige uitspraak veel klei
ner wordt, naarmate de Wet zich ge
makkelijker laat hanteren.
Waarom de Wet in deze gevallen niet
vooraf getoetst aan haar werkelijkheids
kwaliteiten? Een onderzoek- en bemidde
lingsinstantie voor huurders en huiseige
naren zou veel kwesties kunnen oplossen
zonder dat de rechter in het geding be
hoefde te worden gebracht. Het schijn
baar opgelost zijn van de woningnood en
de huurmoeilijkheden verhullen een wer
kelijkheid die veel kleine, persoonlijke tra
gedies omvat. Strauss
Onlangs werd een Haarlems huisdok
ter, die meer dan dertig jaar een huur
huis bewoonde, door de rechter op ver
zoek van de huiseigenaar het verder be
wonen van het pand ontzegd. Formeel
was alles volkomen juist. Aan de wette
lijke bepalingen was volledig voldaan.
Maar de formaliteit van de rechtspreken
de instantie ging volkomen voorbij aan
subjectieve doch zeer belangrijke fac
toren. De huisdokter met een drukke
praktijk, meer dan dertig jaar in dezelfde
buurt wonend, werd beroofd van zijn
enige ontspanning: enkele uurtjes per
dag in zijn tuintje werken. Er was na
melijk geen huis met een tuintje voor
hem in de omgeving beschikbaar. Be
lachelijke bij-overweging, waaraan geen
rechter zich kan storen! Wie heeft er
heden ten dage nog een tuintje?
In werkelijkheid echter was dat tuintje
voor deze man een arbeids- en levens
voorwaarde, wilde hij in zijn uitputtende
en ongeregelde medische werkzaamheid
het minimum aan vitaliteit kunnen op
brengen, dat de maatschappij van hem
eiste. Dat is een subjectieve factor, die
door de rechter (terecht?) niet met enige
belangstelling wordt overwogen, maar
die door een „Ombuds"-dienst dadelijk
herkend zou worden als een bijzonder
belangrijk, met het psychologische wel
zijn van de mens te maken hebbend facet
van de zaak.
Het is maar een voorbeeld, maar zo
zijn er juist op gebied van wonen zoveel.
Kleine, ogenschijnlijk overdreven fac
toren kunnen het levensgeluk van men
sen en gezinnen bepalen. In de rechtzaal
wordt daarover bijna nooit uitgebreid ge
dacht dat zou in de praktijk ook moei
lijk kunnen. Maar juist daarom kenmerkt
zich een ministerieel beleid dat met op
zet zo'n sociaal probleem als de woning
nood toespeelt aan de rechter, om de
schijn te wekken dat het op een oor na
gevild is, als een aanvechtbaar beleid,
vooral uit het oogpunt van menselijkheid.
(Van onze correspondent)
BONN De oppositie in het West-
duitse parlement is tot het voeren
van een gemeenschappelijke politiek
alleen maar bereid als het doel daar
van het herstel van de Duitse eenheid
is. Dit is gisteren door verscheidene
sprekers, onder wie C.D.U.-voorzit
ter Kiesinger en C.S.U.-voorzitter
Strauss, gezegd in een Bondsdagdehat
over de regeringspolitiek tegenover
de DDR en Oost-Europa.
Als kanselier Brandt het woord „her
eniging" niet meer in de mond wil ne
men, dan had in zijn verklaring over „de
toestand van de natie" als doel toch ten
minste het herstel van de nationale een
heid vermeld moeten zijn", aldus Kie
singer.
Brandts verklaring, woensdag in de
Bondsdag afgelegd, en een tegelijkertijd
verschenen historisch overzicht over de
«VVWVWVWVVWVVVWWVWWIVWWinMWWVVVWVWWWVVVVVVVVVMWVWVVWWVVVVVWniVWWWVWWVUVWVWVWW.
ontwikkelingen sinds de oorlog, waren
gisteren onderwerp van een uitvoerig de
bat. Scherpe critiek moest de regering
vooral van de voorzitter der Beierse CSU,
Strauss, incasseren. Deze waarschuwde
bovendien tegen de opvatting dat zich in
het oostblok een ontspanning voordoet.
Eerder heeft de strategie in het oosten
zich naar zijn oordeel de laatste jaren
verscherpt.
Strauss' opvattingen werden bestreden
door minister van Buitenlandse Zaken
Scheel, die verklaarde dat de structuur
in het oostblok, ondanks de Tsjechische
crisis, is veranderd. Ook de Sovjet-Unie
is gedwongen samenwerking met andere
landen te zoeken, aldus Scheel.
Het debat was na de weinig aanstoot
gevende rede van kanselier Brandt niet
opwindend. Er was critiek op tal van pun
ten, het historische overzicht zou geen ob
jectief beeld van de situatie hebben ge
geven en het doel dient dus nadrukkelijk
hereniging van Duitsland te blijven. Een
commentator van de West-Duitse radio
concludeerde gisteravond: de oppositie
leverde critiek, maar geen concept.
BERLIJN (AFP) De Oostduitse par
tijleider, Walter Ulbricht, zal maandag
een persconferentie houden, waar voor het
eerst sinds de aanleg van de Berlijnse
muur in augustus 1961 ook Weste
lijke journalisten voor zijn uitgenodigd
een woordvoerder van het Britse- ministe
rie van Buitenlandse Zaken gisteren in
Londen. Hij noemde Brandts rede een
„belangrijke verklaring over een onder
werp de verdeling van Duitsland
waar wij nauw bij zijn betrokken zowel
vanwege onze voortdurende verantwoor
delijkheid voor Berlijn en Duitsland als
geheel, en vanwege onze wens om werke
lijke vooruitgang te zien naar Europese
veiligheid".
Een 63-jarige man heeft gisteren in de
Bondsdag een startpistool gericht op
bondskanselier Willy Brandt. Hij
schreeuwde daarbij: „Ik weet een weg
naar de vrede".
De man, Walter Paul Menzl, die tien
jaar geleden een schilderij van Rubens in
een Münchens museum beschadigde dooi
er zuur over te gooien werd verwijderd.
Na een verhoor door de politie is hij vrij
gelaten.
„Groot-Brittannië staat volledig achter
de doeleinden en de principes van het be
leid van kanselier Willy Brandt ten aan
zien van Oost-Europa". Dit verklaarde
EX-BONDSKANSELIER KIESINGER
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. De voorstanders in
de Amerikaanse regering om bij de
voortzetting van de Helsinki-conferentie
in april in Wenen de Sovjet-Unie voor te
stellen om wederzijds de proeven met de
zogenaamde „Mirv"-raket in ieder geval
tijdelijk te staken, hebben de steun ge
kregen van dr. Lee Duhridge, de weten
schappelijke adviseur van president Ni
xon.
Het belang van dit voorstel ligt in het
feit dat zowel de VS als de Sovjet-Unie
op het punt staan om deze raket, die een
aantal kernladingen gelijktijdig kan afvu
ren op verschillende ver uiteen liggende
doelen, tot ontwikkeling te brengen. Wan
neer beide landen inderdaad zover zul
len zijn gekomen, zal het uiterst moei
lijk zijn de verdere perfectie ervan door
een overeenkomst op te schorten.
Al in Helsinki was dit kwetsbare punt
aan de oude gekomen. Beide partijen
stuitten toen op het blijkbaar onoverko-
Van plundering en genocide heb ik
niets gemerkt. Gisteren zagen wij (vier
Europese journalisten) als eerste verslag
gevers kans de Niger-rivier over te ste
ken en ver door te dringen in het ver
slagen Biafra. Wij konden meetrekken
met de eerste Nigeriaanse divisie, die
doorstootte tot op vijftig kilometer van
het vliegveld Oeli, eens de levensader van
Biafra.
In Onitsa stromen de vluchtelingen sa
men in de hoop een beetje eten te krij
gen of hun familieleden terug te vinden.
Maar nog vele duizenden hebben hun
angst niet kunnen overwinnen en ver
schuilen zich meer dood dan levend
in het oerwoud.
Het moet gezegd dat het Nigeriaanse
leger, althans in Onitsa, zich goed ge
draagt. Waar mogelijk verdelen zij voed
sel onder de bevolking. Legerartsen ver
richten kunst- en vliegwerk om de ellende
van de Ibo's een klein beetje te ver
lichten.
De landingsbaan van Oeli is, in tegen
stelling tot eerdere berichten, betrekke
lijk licht beschadigd. Een paar uur van
puinruimen en herstelwerkzaamheden
zou voldoende zijn om het vliegveld weer
bruikbaar te maken. Er is nog geen begin
gemaakt met het heropenen van het
vliegveld en zolang dit niet is gebeurd,
moet al het voedsel met boten over de
rivier de Niger worden aangevoerd.
De gevangen genomen Biafraanse offi
cieren worden, waar ik dat heb kunnen
waarnemen, door hun overwinnaars met
respect behandeld. In éen van de offi-
ciersverblijven trof ik bier drinkend
de Biafraanse brigade-generaal Conrad
Naaoo, adviseur van het Biafraanse on
derhandelingsteam.
„Ik betreur het dat we niet eerder tot
onderhandelingen met de federale rege
ring hebben kunnen komen", zegt Naaoo
Maar onderhandelingen vergen nu een
maal een zekere geest van bereidheid tot
compromis. Die is aan geen van beide
zijden ooit aanwezig geweest. Er bestond,
naar Afrikaanse trant een bijzonder
soort van wederzijds gerechtvaardigde
verontwaardiging.
Naaoo vertelde over de oorlog, van
meer dan dertig maanden. „Wij kregen
onze wapens via het vliegveld Oeli. Met
al het vet er nog op gingen ze direct
naar het front. Een speciale moeilijkheid
was dat wij in ijltempo zonder training
moesten leren zeker twaalf verschillende
soorten wapens te gebruiken".
„Een paar weken geleden werden wij
strategisch buitenspel gezet, maar toen
wij ons tenslotte overgaven, hadden we
nog steeds wat munitie en wapens tot
onze beschikking".
Naar zijn mening kwam de. ineenstor
ting van het Biafraanse front voor de
Nigerianen toch nog als een verrassing.
,Zij zeiden dat zij zich letterlijk dood
zouden vechten", aldus een Nigeriaanse
officier, „En wij geloofden dat".
Nigeriaanse officieren ontlenen intus
sen grof plezier aan het bewijs dat bui
tenlandse pessimisten ongelijk hadden,
toen zij na de zege een slachtiging voor
spelden.
„Die Ibo's dachten dat zij de grootsten
waren in Afrika", aldus een Nigeriaanse
officier. „Het is goed dat ze hun les heb
ben gehad".
In de federale frontlijn zijn de schild
wachten nog steeds schrikachtig. Met
vooruitgestoken bajonetten roepen zij
elke voorbijganger luidkeels aan. De sol
daten moeten een voortdurende kastijding
met woorden van him officieren onder
gaan vanwege hun eindeloze gestuntel in
alles, of het nu gaat om rijden met mili
taire trucks of het bewaken van controle
punten. Nog steeds stromen Biafranen
binnen, die plotseling tevoorschijn ko
men met hun handen omhoog en een
uitdrukking van plotseling begrijpen op
hun gezicht.
De federale officieren zijn woedend
over de slechte reputatie, die hun man
nen zich met hun drastische acties heb
ben verworven. Daardoor, zo weten zij,
werden vele Biafranen gedreven om door
te vechten nadat elke hoop op een over
winning was vervaagd.
Nu, terwijl de Oerlikon-kanonnen nog
steeds waakzaam op de hemel gericht
staan, worden vluchtelingen voor een
bioscoop in Onitsa in een folterende hitte
te zamen gedreven. Er worden pogingen
gedaan om een brug te leggen tussen de
overspanningen van de brug over de
Niger, die de terugtrekkende Biafranen
maanden geleden hebben opgeblazen. De
reperatie van die brug zal de aanvoer
van voorraden buitengewoon vergemak
Achter ons staan de muren van het
Nigeriaanse hoofdkwartier, mottig van
de kogelgaten. Overal daaromheen zijn
de huizen en gebouwen van wat eens
één van de grootste textielcentra van
Nigerië was, beschadigd en geblakerd.
Met twee kinderen, een grote mand en
een elektrische ventilator schuifelde een
vrouwelijke vluchteling langzaam in de
richting van de rivier, waaruit de restan
ten van de brug tragisch omhoog steken.
Kort voor de capitulatie van Biafra
werd deze foto in Owem gemaakt.
De tijdelijke hoofdstad van de Bia
franen lag toen binnen bereik van
de Nigeriaanse kanonnen.
ADVERTENTIE
WINNIPEG (AP). De conferentie van
priesters in Canada heeft een resolutie
aangenomen waarin men zich uitspreekt
vóór ontkoppeling van het celibaat van
het priesterschap.
Bij de organisatie zijn ongeveer 300
r.-k. priesters in Canada aangesloten. In
de resolutie staat: „Een groeiend aan
tal priesters voelt zich in geweten geroe
pen tot het huwelijk voor een leven van
liefde, dat verenigbaar is met de uitoefe
ning van het priesterambt."
ADVERTENTIE
vraag folder
menusuggesties
voor gezelschappen
boven 15 personen
v.a.7.95 incl.
Kwakersplein 2-4
hk Bilderdijkstraat
Amsterdam
tel.020-18 3176
40 meter
boven zee
Wij kaan Zee
tel.02517-322 of341
en vanaf maart 1970 ook:
Schans 32, Uithoorn a/d Amstel-tel. 02975-1380
gespecialiseerd
- V in
port-sherry-vermouth
per glas slechts 1.-
inclusief!
V van hi
»lftaiürfTMï'Ttr
van het Dirk van den Broek-concern
melijke probleem dat een staking van de
proeven alleen overeengekomen zou kun
nen worden wanneer beide landen be
reid zijn een internationaal in het leven
te roepen commissie van experts toe te
laten, om erop toe te zien dat er in het
geheim geen proeven worden genomen.
De VS, noch de Sovjet-Unie voelen veel
voor een dergelijke supervisie.
Dr. Lee Dubridge heeft nu in privé-
kringen binnen de regering de mening
geuit dat een dergelijke inspectie-com
missie niet nodig is omdat naar zijn me
ning de huidige technische middelen (zo
als radar, spionage satelieten, radio te-
lemetrie) in staat zijn om overtredingen
van een proefstakings afspraak te regi
streren. Dr. Dubridge erkende dat er
een kleine marge bestaat waarin proe
ven niet, of zeer moeilijk zijn te ontdek
ken maar, hij achtte deze marge onvol
doende om de „Mirv"-raketten volledig
en op betrouwbare manier te testen.
Een zegsman voor het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Moskou heeft in
middels laten weten, dat ook de Sovjet-
Unie goede verwachtingen heeft van de
in april in Wenen te houden voortzetting
van de „Helsinki"-gesprekken. Het was
misschien niet zonder opzet dat deze
zegsman eveneens liet weten, dat de
Sovjet-Unie gunstig staat tegenover Ame
rikaanse deelneming aan een te houden
Europese veiligheidsconferentie.
Deze veiligheids-conferentie, die door
de landen van het Warschau-pact werd
voorgesteld om de politieke situatie in
Europa te stabiliseren, werd tot nog toe
gestagneerd doordat de NAVO-landen
niet wilden praten zonder dat ook de VS
vertegenwoordigd zullen zijn. De Sovjet-
Unie kantte zich in eerste instantie tegen
Amerika's aanwezigheid.
ROME, (Reuter). Een staking van
87.000 transport-arbeiders heeft giste
ren een grote chaos in het verkeer in Ita
lië veroorzaakt.
De vakbonden van transportarbeiders
hebben loonsverhogingen tot 30 percent
gevraagd.
Zij hebben voor de komende drie weken
een reeks korte stakingen aangekondigd.
De bonden hebben premier Rumor om een
spoedbij eenkomst verzocht „met het oog
op mogelijke toeneming van de ^span
ning".
In Spanje breidt de stakingsbeweging
zich uit. Zestig percent van het onder
grondse mijnpersoneel in Asturië, 10.000
landarbeiders in Andalusië en meer dan
duizend metaalarbeiders in Barcelona
zijn in staking. Ook het personeel van de
scheepswerven in Cadiz staakt.
BEIROET (Reuter). De Libanese mi
nister van Binnenlandse Zaken, Dzjoem-
blatt, heeft de sluiting bevolen van twee
bureaus van Palestijnse commando-een
heden in Libanon.
Eerder heeft de Libanese Veiligheids
raad besloten dat alle bureaus van de
guerrillastrijders die zonder vergunning
van de autoriteiten zijn gehuurd binnen
48 uur ontruimd moeten worden.
De Libanese autoriteiten hebben deze
maatregelen genomen in verband met
protesten van de burgerbevolking. Giste
ren betoogden de inwoners van Hasbaja
in Zuid-Libanon tegen de vestiging van
een commandobureau bij een school. Men
vreest dat de leerlingen gevaar zullen lo
pen bij eventuele vergeldingsacties van
de Israëliërs.
GENVE. (Reuter) Het Rode Kruis
heeft in Genève bekendgemaakt, dat door
overstromingen in Marokko veroorzaakt
door stortregens, zeker 100.000 mensen
dakloos zijn geworden. Er is grote be
hoefte aan tenten dekens, kleren, voed
sel en geld voor de slachtoffers van de
watersnood.
Het zwaarst getroffen is het dal van
de Seboe, ten noorden van Rabat. Het
land is door het overstromingswater vrij
wel in tweeën gedeeld Het waterpeil be
gon gisteravond te dalen.
Volgens officiële gegevens zouden er
geen slachtoffers zijn, maar in niet of
ficiële berichten wordt gesproken van ze
ker twaalf doden
De schade aan de oogst is aanzienlijk.
De gehele suikeroogst, ongeveer 55 000
ton rijpe citrusvruchten en de opbrengst
van ongeveer 100.000 ha tarweland zijn
verloren gegaan.
