|fl§8
ZATERDAG 17 JANUARI 1970 Erbij *k
iillillisl
'£S^%
Bob Tadema Sporry
De roze moskee in het hart van Kerala's hoofdstad Trivandrum.
1-w 'iapps
3|§plV-» "i'if'ii '}i'ip^iiiiiiji
Teakhout is een der pijlers van Kerala's welvaart. Maar nu raakt teak uit de mode
>rV['
Éf^' -• sv-;
In Cochin bespeurt men nog de invloed van de V.O.C.
KERALA IS KENNIS ONMACHT
De ossenkar is nog altijd vervoermiddel no. 1.
DE TRAGEDIE van India Is een
worsteling met problemen die onop
losbaar lijken. Men doet rijn best en
voelt zich niettemin stap voor stap
naar de afgrond glijden. De bevol
king groeit met reuzeschreden en
geen moderne family-planning was
tot nu toe in staat die explosie tegen
te houden. Men worstelt met verou
derde, maar springlevende traditio
nele inzichten. Men huwt er omdat
de horoscopen van de twee partners
overeenkomen maar die horoscoop
wordt per advertentie geplaatst om
gegadigden aan te trekken. Men
bouwt moderne industrieën, maar de
werkeloosheid blijft groeien. Men
heeft amper te eten maar de heilige
koeien zijn er glanzend en vet. Men
lijdt honger maar wil het geïmpor
teerde voedsel niet eten, omdat men
dat nooit gedaan heeft.
IN HET reusachtige India Is het
staatje Kerala in het uiterste zuiden
niet meer dan een speldeknop. Maar
in dit Kerala vindt men in miniatuur
alle problemen van Moeder India te
rug, plus nog een aantal andere
KERALA, op een na de kleinste
staat van India is tevens een van
mooiste. Zijn schoonheid evenaart
die van beroemder landen als Bali,
Ceylon en de Preanger. Er zijn blan
ke stranden met gebogen kokospal
men. Er zijn met zwaar groen over
woekerde bergen. Er zijn rijstvelden
met dat niet te beschrijven heldere
groen, dat alleen sawah's lijken te
bezitten Het is het soort land waar
je de traditionele stok in de grond
steekt om er een maand later bloe
men van te plukken De tuinen, en
er zijn heel veel tuinen in Kerala,
pronken met die bloemen waarvan
wij in het Noorden alleen maar dro
men Tussen al dat groen staan de
huisjes van hen die Kerala hun va
derland noemen En in die lieve huis
jes leven de mensen van Kerala, de
slachtoffers van de economie, de po
litiek en de geboorteëxplosies welke
laatste geen weerga hebben aan hef
tigheid. Kleine, donkere en graatma
gere mensen zijn het, met een niet te
stelpen honger naar kennis en weten
schap.
Kerala is vol, zo vol dat er hier
en daar 2000 mensen per vierkante
kilometer wonen' De staat is klem,
lang en smal. Op een oppervlakte
die 1 percent is van geheel India wo
nen 18 miljoen mensen dat wil zeg
gen 4 percent van alle Indiërs. Die
onvoorstelbare dichtheid van de be
volking waarbij Nederland een
lege vlakte is geeft je het gevoel
eeuwig door ogen omringd te zijn.
Maar al die mensen zijn vriendelijk
en onvoorstelbaar gastvrij, zoals
haast alle arme mensen uit wat wij de
onderontwikkelde gebieden gelieven
te noemen. En ir, Kerala moet je héél
diep de bergen van de Westelijke
Ghats ingaan om er even het be
nauwende gevoel kwijt te raken van
altijd heel dicht door mensen omge
ven te zijn. En zelfs daar kom je ze
nog tegen in grote groepen, bij de
houtkap in de teakbossen en bij de
kudden olifanten langs de houtwegen.
DE MENSEN van Kerala onder
scheiden zich van vele andere In
diërs doordat ze wonderbaarlijk pro
per zijn op lichaam en kleren. In
Kerala snakt iedereen naar ontwik
keling, naar boeken, naar kranten.
Zó hevig snakt men er naar kennis
dat Kerala een van de weinige lan
den is waar de doorsnee-boeken- en
artikelenschrijver, maar ook bijvoor
beeld de dramaturg, meer verdient
dan een arts of zelfs een professor
aan een grote universiteit.
Wie door Kerala trekt ziet scholen,
scholen en nog meer scholen. Men
kan er met bijna iedereen praten
over de problemen van Kerala, van
India en van de rest van de wereld.
De scholen, waar men al die kennis
opdoet, variëren van de rare bakste
nen bouwsels in „gotieke" stijl,
waarmee Engeland destijds al zijn
koloniën heeft opgeknapt, tot armoe
dige optrekjes van bamboe en atap,
maar allemaal zijn ze voorzien van
een trots uithangbord: College for
en vul dat dan zelf maar in: econo
mie, handelskennis, talen, journalis
tiek, rechtsgeleerdheid.
Het zal in weinig landen voorko
men dat de kennis van de inwo
ners een zo ontzaglijk probleem is,
dat er geen oplossing voor lijkt te be
staan. „Kennis maakt macht" geldt
niet voor Kerala. Daar maakt kennis
arm en hongerig en ellendig en is
zij vaak een beletsel om werk te
vinden. In Kerala werken kennis en
opleiding de werkloosheid in de
hand.
VIERDUIZEND bibliotheken vol
stukgelezen boeken zijn er in dat
kleine Kerala te vinden. Elk jaar
komen er zo'n vijftig middelbare
scholen bij De boeken in het
Malayalam, de taal van de staat
bereiken oplagen van tien- tot hon
derdduizend alsof het niets is.
Wat de tijdschriften en kranten
(veertig soorten!) betreft, ook die
halen fantastische oplagen en dat
niet dankzij sex en show-biz, maar
door degelijke, educatieve artike
len op ieder denkbaar en ondenk
baar gebied.
Voor de Keralaan is zijn taal,
die in geen andere staat gesproken
wordt, een heilige zaak. Men is er
op uit, er alles in te vertalen, van
de allerdikste standaardwerken op
wetenschappelijk gebied tot en met
de klassieke en moderne littera
tuur. Het aantal mensen dat voor
nationalisme heeft zich van de deel
staten meester gemaakt. In New
Delhi wil men geen verpleegsters
uit Kerala,omdat ze uit Kerala ko
men, al komt men er honderden
tekort.
TOEN INDIA nog Brits was,
stonden de zaken er anders voor.
In Kerala hadden sinds het midden
van de 18de eeuw de zendelingen
schooltjes, universiteiten en biblio-
Prauwen, uit één stam gebeiteld, vervoeren veel vracht.
1
u Shakespeare (juist!) aanhaalt is
verbijsterend groot. Ze lezen hem
dan ook niet gedwongen zoals onze
scholieren, maar vol overgave en
bewondering. Maar slechts voor
luttele afgestudeerde jongens of
meisjes is er passend werk. Kera
la bezit een overdaad aan artsen,
juristen, leraren onderwijzers, ver
pleegsters. Maar het bezit niet wat
men nu juist wel nodig heeft: agro
nomen, ingenieurs, technici. Man
nen met een universitaire graad
zijn gelukkig als ze een baantje
als buschauffeur kunnen krijgen.
Een leraar speelt vol liefde kelner
in een groot hotel in Trivandrum,
Cochin of Aleppy en oefent zijn
eventuele talenkennis op de gasten.
Wat India tekort komt aan afge
studeerden heeft Kerala teveel.
Maar er is geen schijn van kans,
dat ze ooit buiten Kerala werk zul
len kunnen vinden, want nu is In
dia onafhankelijk en een vreemd
theken gesticht en zelfs enkele klei
ne industrieën Het gevolg hiervan,
en van het feit dat het land werd
geregeerd door zeer verlichte vor
sten, was de ongehoorde ontwikke
ling van Kerala De afgestudeerden
emigreerden naar alle kanten van
India niet alleen, maar ook naar
Burma, Ceylon en het toenmalige
Malakka. Ze vonden daar vlot en
redelijk betaald werk.
NA DE onafhankelijkheidsverkla
ring was het uit met de pret. Al
de nieuwe deelstaten bleken zo ge
noeg te hebben aan hun eigen pro
blemen van voeding en werkeloos
heid, dat ze geen „vreemde" emi
granten konden gebruiken. En in
kleine Kerala was natuurlijk geen
emplooi voor de tachtig percent
van de bevolking die op een of an
dere wijze was afgestudeerd.
IN KERALA is studie een status
symbool als geen ander. De dure
auto, het eigen zwembad, de mooie
kleren zijn er niet voldoende om
iemand te „maken", wel een univer
sitaire graad! Daar heeft men alles
voor over tot en met het hongerlij
den van een hele familie. Men blijft
hongerlijden ook als die graad be
haald is, omdat er geen werk is.
De jonge conservatrice in het
prachtige museum van Trivandrum
heeft geluk gehad. Als archeologe
verdient ze ongeveer ƒ60 in de
maandHaar „kantoor" een
oude tafel, dito stoel en een boeken
kast bevindt zich op een open
gaanderij voor een van de grote za
len. Ze is een zeer aantrekkelijke
vrouw, maar heeft geen man omdat
zelfs in Kerala de afgestudeerde
vrouw nog niet erg gewild is als hu
welijkspartner. Tienmaal in de week
doet deze ongelukkige conservatrice
rondleidingen van lagere scholen in
het museum, en ze moet het zonder
morren verdragen, door eigenwijze
onderwijzers, die het beter menen te
weten dan zij, op de vingers te wor
den getikt. Ook wordt van haar mu
seum verwacht dat het blinkt van
netheid en daarvoor heeft ze een stel
oeroude mannetjes met reusachtige
bezems in dienst. Oude werkkrach
ten zijn in Kerala nóg goedkoper dan
gewone.
Verder verzorgt ze een omvangrij
ke buitenlandse correspondentie, ze
moet haar archeologische werk doen
en een catalogus opstellen. Is ze niet
klaar aan het eind van de dag, dan
gaat ze door tót ze klaar is, al wordt
het nachtwerk, zonder extra beta
ling. Als ze boft mag ze eens in de
zoveel jaar een congres in New Del
hi meemaken Ze reist dan op staats
kosten in de goedkoopste treinklasse
logeert in primitieve „hostels", en
voelt zich een bevoorrecht mens.
DE MAN die eens haar directeur
was, een eminent geleerde, is 79 jaar
en „geniet" eer. pensioen van f 50
in de maand Zijn aards bezit be
staat uit één broek, twee sporthem
den, één paar rubber slippers en een
paraplu, voor de regentijd. Hij heeft
nog nooit genoeg te eten gehad, ook
niet toen hij nog werkte, evenmin
als zijn zoon 3ie een begaafd teke
naar is en die met het maken van
politieke prenten 1,50 per stuk ver
dient Hij maakt er twintig in de
maand.
DIT SOORT mensen, met wie je
op ieder gebied een gesprek kunt
voeren van formaat; die zo gastvrij
zijn dat het je diep beschaamd maakt
hun eten te accepteren, zijn normale
voorbeelden van de intellectuelen van
Kerala. Zelf bezitten ze niet één boek.
Boeken zijn zo duur dat ze slechts via
de bibliotheek kunnen lezen. Met zijn
tienen hebben ze één kranteabonne
ment. Ze stellen belang in muziek
en dans, in litteratuur en geschiede
nis, in archeologie en folklore. Ze
zijn vrome hindoes of fervente com
munisten. En iuist deze mensen be
zitten, economisch bezien, een nega
tieve waarde.
Wat zijn in Kerala de salarissen?
Een leraar krijgt nog geen 100
in de maand: een onderwijzer haalt
met pijn 60
Een arts in staatsdienst verdient
200, een dito professor doet het
met ƒ300 in de maand.
Op deze salarissen zal men niet
van honger omkomen. Maar wie
moet bestaan van het vegetarische di
eet dat de Keralaan en wat dat be
treft bijna iedere Indiër uit barre
noodzaak eet (niet meer dan 1.500
calorieën per dag) die blijft beslist
niet geloven in het heil van het ve
getarisme. Een dieet van tapioca,
fruit, groente en jackfruit in In
donesië bekend als nangka is
niet geschikt om sterke mensen te
kweken; zeker niet als de rijst een
luxe is door de prijs.
Driekwart van Kerala's bevolking
werkt in de industrie of de land
bouw Hiervan heeft nog niet de
helft een volledige dagtaak, waarbij
dan het hele iaar zes dagen per
week wordt gewerkt. Als arbeider
kan men in de industrie ongeveer
3 roepies (ongeveer 1,50) verdie
nen, met uitschieters van 10 tot 20
roepies voor b.v lassers en machine
bankwerkers In de landbouw maakt
de arbeider nog geen 2.25 roepies
per dag Een dagrantsoen rijst kost
2.55 roepies.
Uit New Delhi, het Indiase Den
Haag, verwacht Kerala nog altijd
redding, maar „Delhi" laat zich
weinig aan Kerala gelegen liggen.
In de Lok Sabha, het Lagerhuis van
India, bezet Kerala slechts 19 van
de 500 zetels en die moeten gedeeld
worden: de communisten van Kera
la hebben er 10, de Congrespartij
en andere partijen de rest. Het com
munisme tiert welig in Kerala. *1 is
het versnipperd in enige soorten.
De Indiase vijfjarenplannen waar
op Kerala zoveel hoop had geves
tigd, riepen steeds weer op een bitte
re teleurstelling uit, al is iets altijd
nog heter dan niets.
Kerala's guuveneur zei ons: ,We
hebben het laagste gemiddelde in
komen van i.eei India." „We ha
len de ƒ250 per jaar niet eens.'
„Maar hoe kunnen de mensen
daarvan leven?"
Hij staarde uit over de tropen-
tuin rond ziji' paleis en er lag wan
hoop in zijn ogen Toen gaf hij
het enig-mogelijke antwoord: „Ze
moeten wel