NIXON CONCENTREERDE ZICH OP VIETNAM ,Paus bereid Nederlands episcopaat te helpen' Hulp van de Sovjet-Unie en VS voor Biafranen Russische waarschuwing na gesprek China-VS Biafra in het Midden^Oostem President één ]aar in Witte Huis Verwijten aan het loonfront r „Chaotische toestanden in Biafra" Dronken Brown ruziemaker in Israel Thant had „nuttig gesprek" in Parijs RADIO VATICANA: Ojoekwoe mogelijk nog in Nigerië Amerikaan Walter Stoessel noemde overleg nuttig Syrië wil actie tegen Nederland Journalisten in overwonnen land: J HAARDOLIE WOENSDAG 21 JANUARI 1970 3 Rust Geluk 99- 99 XZXXCCCCCCZCCCCCZ^^ A WIJ GAAN VERBOUWEN BONTMANTEL KAMPERMAN Ojoekwoe TOTAL „DE SPAARNESTAD" n.v. Terwijl een verlammende onzekerheid over de werkelijke situatie in Biafra gro te schade toebrengt aan de opbrengst van de hulpacties die tijdens de laatste fase van de oorlog op gang kwamen, tekent jich steeds duidelijker een nieuwe trage die aan de internationale horizon af. Het diplomatieke spel om de invloed en de voordelen in het Midden-Oosten daalt steeds meer af naar het niveau van een botweg in de waagschaal stellen van Israel. De relaties van sommige mogend heden met Arabische landen, die zowel ruime afzetgebieden vormen als respec tabele leveranciers van olie zijn, bepalen de houding van deze mogendheden in het conflict tussen Israel en zijn Arabische vijanden. Frankrijk is in deze kwestie de meest consequente gokker op het Ara bische paard. Het speelt ongeveer dezelfde rol in het conflict in het Midden-Oosten als Engeland in de kwestie Biafra. Als het ooit zover komt dat Israel door een over weldigende macht van modem bewapende Arabische invallers gesteld zou worden voor hetzelfde lot als Biafra op dit mo ment ondergaat, dan zal dat vooral te wijten zijn aan de Franse Midden-Oosten- politiek. Niet alleen heeft de Franse knie- Val voor de Arabische belangen ernstige consequenties voor de militaire situatie in dit gebied, maar tevens stimuleert de Franse politiek andere, concurrerende sta ten tot ongeveer dezelfde gedragslijn. Met het gevolg dat de Arabische staten vrije lijk kunnen profiteren van toenemende faciliteiten voor hun wapeninvoer, terwijl de wapenmarkt voor Israel steeds ontoe gankelijker wordt. En niet alleen de wapenmarkt. Er is nu ook al sprake van een beginnende Ara bische actie tegen landen die investerin gen in Israel bevorderen, zoals Nederland. De gewone commerciële relaties tussen Nederland en Israel zijn de Arabische oor logsdrijvers eveneens een doorn in het oog. Zij werken toe naar een algehele iso latie van Israel, om zodoende de krachten van dat land te verzwakken voordat zij toeslaan. Zelfs koning Hoessein van Jordanië, de altijd glimlachende en zoetgevooisde di plomaat voor de Arabische zaak, zegt on omwonden dat men „zich moet voorberei den voor de komende strijd". Het zou dom zijn, hem niet te geloven. Een campagne tot liquidatie van Israel staat op het Ara bische programma. De Sovjet-Unie en Frankrijk zijn bereid, Israel aan hun eigen belangen te offeren. In deze situatie is er voor nuchtere objectiviteit geen plaats van zyn tweede jaar in het Witte meer. Er wordt een moordaanslag op een Huis wijst een publiek opinie-onder- geheel volk voorbereid. Biafra heeft de zoek uit dat 61 percent van de onder- les geleerd, dat buitenlandse belangheb- vraagden president Nixon steunt in benden alleen hun politieke geweten, niet zijn algemene beleid en in de manier hun humanitaire of rechtsgevoel laten waarop hij het presidentschap uit spreken. oefent. Dat is weliswaar een lager Men kan enige zorg hebben over de percentage dan wat president Ken- houding, die een land als Nederland in nedy na zijn eerste jaar noteerde deze aangelegenheid zal aannemen als (75 percent), Lyndon Johnson (75), eigen belangen in de knel komen. De hui- en ook generaal Eisenhower (68), dige situatie in ons politieke apparaat is maar gezien de handicap waaronder zo, dat van enige inspraak op het buiten- Nixon precies een jaar geleden zijn landse beleid van de regering in Den Haag ambt aanvaardde, duidt dit percen- zelden iets blijkt. De houding van minis- tage van instemming op een veran- ter Luns tijdens en na de oorlog in Biafra derd nationaal klimaat. (Van onze correspondent) WASHINGTON Aan het begin heeft wel scherpe critiek ondervonden, Toen Richard Nixon op 20 januari ver maar daar blijft het bij. Men krijgt het leden jaar het Wjtte Huis betrok, werd gevoel dat het nationale geweten in deze het nieuws dag in dag uit gedomineerd Biafraanse tragedie door materiële over- door Vietnam, de steeds heviger worden- de protesten tegen de oorlog, de studen- wegingen het zwijgen is opgelegd. Kan I jen0proerenj en de explosieve situatie in zoiets een tweede keer'ook gebeuren? de negergetto's van de grote steden. En Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn hoewel er aan de onderliggende oorza- ten aanzien van de joden vele christelijke ken van deze kwesties weinig is veran- - ai i tn derd, is de regermg-Nixon er in ieder ge- gewetens met dooddoeners gesmoord. De I V£q tijdelijk in geslad^d om een opper- zich christelijk noemende beschaving is|vlakkige rust te herstellen. mvmzz* 'm tekort geschoten en had alle reden tot grote wroeging. In Biafra heeft zich dat falen herhaald. Ten aanzien van Israel dreigt opnieuw de confrontatie van het geweten met de gaskamer. Het is de vraag of men zich dat eigenlijk op dit moment wel ten volle realiseert. Bij wroeging behoort altijd de ellendige term „te laat, te laat". Maar straks zal nie mand zich kunnen verschuilen achter het argument dat hij niet gewaarschuwd was. De duidelijkste waarschuwingen komen van Arabische kant. De Fransen hebben zich reeds op het pad der collaboratie be geven. Wat zal men in Nederland doen, als de keus tussen het economische belang en de redding der joden moet worden ge maakt? Werkgevers en werknemers hebben op nieuw openlijk front tegenover elkaar ge maakt. Uit hun argumenten blijkt dat beide partijen beducht zijn voor ontspo ringen in de prijsbeheersing. De werk gevers hebben aangekondigd een ga rantieregeling te zullen gebruiken als wapen tegen onverantwoord hoog ge achte looneisen. Zulke eisen zijn een ge vaar voor de werkgelegenheid en bevor deren de geldontwaarding, hebben zij in een nationaal communiqué gezegd. De drie vakcentrales hebben tezelfdertijd een verklaring uitgegeven, waarin zij zich uit spreken tegen loonversieringen, die bui ten het kader van de contracten worden aangebracht om op een gespannen ar beidsmarkt krachten te lokken. Die ver sieringen zouden wel eens kunnen toe nemen, naarmate de ruimte voor het doorberekenen van kosten groter wordt, vrezen zij. Werkgevers moeten, volgens de opvatting van de vakcentrales, niet te gemakkelijk de prijzen kunnen ver hogen. Komen er door een strak prijs beleid bedrijven aan de rand van hun bestaansmogelijkheden, dan zou door een aangepast ontheffingsbeleid soelaas moe ten worden gevonden, is de redenering van de vakcentrales. Uit de opstelling van beide partijen wordt duidelijk, dat nu al gevreesd wordt voor ongewenste ontwikkelingen, waar toe het systeem van de automatische loon- aanpassing in de toonaangevende CAO- groot-metaal aanleiding zou kunnen geven. De werkgevers zijn niet bereid voor alle looneisen door de knieën te gaan. En de werknemers willen duidelijk maken dat zij in het komende jaar niet te boek willen staan als gangmakers van de geldontwaarding, wanneer eenmaal aangepaste lonen weer in nieuwe prijs verhogingen zouden worden uitgedrukt. Het is duidelijk dat lonen en prijzen uitsluitend in de hand kunnen worden gehouden, als ook de regering haar aan deel in de inflatiebestrijding levert. Dat betekent: reserve ten aanzien van maat regelen die de kosten van levensonder houd kunnen opjagen en: het uitgaven niveau zo laag mogelijk houden. De vak beweging zou intussen meer begrip kun nen bevorderen voor het spaarloon, dat niet direct klinkende munt oplevert, maar toch een positieverbetering voor de werk nemers kan inhouden, zeker als die me thode de bedrijven in staat blijft stellen de noodzakelijke investeringen te doen. De werkgevers zouden op hun beurt een constructieve bijdrage kunnen leveren, door het personeel direct te betrekken bij een billijker inkomensverdeling. Dat zou kunnen gebeuren door het toe kennen van een recht op een aandeel in de ingehouden bedrijfswinst, die dank zij die werknemers is gemaakt Zo kan het verwijt worden voorkomen, dat CNV- voorzitter Jan Lanser dezer dagen aan het adres van de voorzitter van de christelijke werkgevers, mr. P. van Boven, Het is moeilijk uit te maken wat de aard van deze rust is. Voor een belang rijk deel is het ongetwijfeld het gevoel dat er een begin is gemaakt om de oor log in Vietnam in een andere richting te koersen. Maar voor een ander deel is het on duidelijk of deze rust niet in feite ook gebaseerd is op een aan moedeloosheid grenzend gevoel van afwachting. President Nixon die altijd een goed ge voel heeft gehad voor de stemming van het land (en dat is iets anders dan het begrijpen ervan), kondigde in zijn in auguratie-rede aan, dat zijn regering min der luidruchtig zou zijn dan de vorige en dat het zijn streven was om de ver deelde fracties van de bevolking weer bijeen te brengen. Noch in het één, noch in het ander is hij aan het einde van zijn eerste jaar ge slaagd. Want hoewel hijzelf opvallend weinig naar voren trad (in het jargon van zijn reclame-adviseurs wordt dit een „laag profiel" genoemd), werd vice-pre sident Spiro Agnew ingeschakeld om gro ve aanvallen te doen op de oorlogsde monstranten en liberaal-georiënteerde te levisie-stations en dagbladen. Nixon's eerste jaar, inplaats van de onderling verdeelde groepen bijeen te brengen, vormde dan ook in feite een nieuwe groep de „zwijgende meerderheid". Wat men ook van deze demagogische techniek mag denken, de president slaag de erin om de anti-oorlogsgroepen de wind uit de zeilen te nemen en althans een indruk te wekken dat het meren deel van het land zijn Vietnam-beleid steunt. Duidelijke resultaten in de buitenland se politiek heeft de regering Nixon nog niet geboekt. Het eerste jaar wordt wat dat betreft afgesloten met een aantal open mogelijkheden. De belangrijkste van deze, ook voor I de binnenlandse politiek, blijft Vietnam. De terugtrekking van Amerikaanse troe pen heeft de gemoederen tijdelijk gekal meerd, maar veel, zoniet alles zal af-1 hangen van de volgende stap. Is het de president begonnen om een I voortzetting van de oorlog door middel van het Zuidvietnamese leger (in dat ge val gesteund, gefinancierd en geadvi seerd door de Verenigde Staten), of om een vrede, ook wanneer dit betekent dat Saigon uiteindelijk wordt opgeofferd aan Hanoi? Dit zijn de vragen die, wanneer zij in 1972 niet beantwoord zijn, zullen bepalen of president Nixon herkozen wordt als president. Volgens sommigen in Washing ton houdt de president er ernstig reke ning mee dat hij niet herkozen zal wor den en dat hij zich daar al bij heeft neer- gelegd. Veel zal in dat geval ook afhan gen van de mate van succes die Nixon I dan heeft geboekt om het conservatieve zuiden voor zich te winnen en van de ma te van vervreemding die er dan al of niet is ontstaan tussen hem en de bevol kingsgroepen (de negers, studenten, libe- ralen) die nu nog bereid zijn om een af wachtende houding aan te nemen. De president heeft tot nog toe veel ge luk gehad. Er zijn geen ernstige inter nationale of nationale crises geweest. Hij kwam aan het bewind op een ogen blik dat het land naar een verandering snakte. Maar Vietnam, en zijn gevoel voor wat er werkelijk onder het volk leeft, zullen uiteindelijk de doorslag geven of deze fortuinlijkheid langer dan vier jaar op zal gaan. President Nixon bespreekt met Spi- rota Agnew (links) de reis van de Amerikaanse vice-president door Azië. Gisteren was het ook precies een jaar geleden dat Nixon president van de Verenigde Staten werd. TEL AVIV (AFP) De Israë lische pers heeft de voormalige Brit se minister van Buitenlandse Zaken George Brown er van beschuldigd, dat hij zich op een receptie, die de Israëlische minister van Buitenland se Zaken Abba Eban te zijner ere in Jeruzalem gaf, ernstig heeft mis dragen. Brown zou dronken op de ont vangst zijn verschenen. Hij weigerde plaats te nemen naast mevrouw Eban. „Ik zit liever op een gemakkelijker plaats, waar ik kan praten met men sen die me interesseren". Hij ging zitten naast generaal Hajim Herzog, wie hij al gauw „zijn idiote lach en zijn idiote antwoorden" verweet. Her zog antwoordde hierop, dat hij op idiote vragen, idiote antwoorden gaf. Verder viel Brown minister Eban in de rede en beval hem zijn mond te houden. Tegen de Israëlische pre mier, mevrouw Golda Meir, zou hij hebben gezegd: „U bent niet meer- dan een Russische jodin die via Ame rika hier is gekomen". Ook had hij heftige woordenwisselingen met zo wel de ministers Menahem Begin en Ezer Weizmann als met Arabische notabelen wie hij beledigingen naar het hoofd slingerde. Nadat hij de Britse ambassadeur als een kwajon gen had bejegend, vertrok Brown ten slotte, zijn vrouw in tranen achterla tend, aldus de Israëlische pers. PARIJS (Reuter). VN-secretaris-ge neraal Oe Thant heeft gisteren de toe stand in Nigerië besproken met de Fran se president Pompidou. Ook het Midden- Oosten en Vietnam kwamen aan de orde. Na afloop wilde Oe Thant alleen zeg gen, dat het een „zeer nuttig en harte lijk" onderhoud was geweest. Op de vraag of hij de Frans president een bood schap van de Nigeriaanse leider Gowon had overhandigd, antwoordde Thant dat hij niet in bijzonderheden wilde treden. VATICAANSTAD (AP, AFP en GPD) Radio Vatieana heeft gisteravond gezegd dat paus Paulus bereid was de Nederlandse bisschoppen te helpen bij het „over winnen" van de moeilijkheden die samenhangen met de tendens voor ontkoppeling celibaat-priesterschap in Nederland. Het station liet dit weten in een kort commen taar, dat volgde op een samenvatting van het communiqué van de Nederlandse bis schoppen. In het communiqué wordt verzocht om afschaffing van de celibaatsver plichting. Er werd niet gezegd, welke „hulp" de paus aan het Nederlandse episco. paat wil geven. GENèVE (AFP). De levensomstan digheden van de vluchtelingen in Oost- Nigerië zijn beter dan verwacht en ie distributie van levensmiddelen door het Rode Kruis verloopt over het algemeen bevredigend. Dit staat in het eerste rap- maakte toen hij zei: de werkgevers jagen I port van de secretaris-generaal van het zelf de looneisen op. Positieverbetering is ^ee:f^daagtebe?oTbeHeff1gebS nu alleen nog maar mogelijk door ver-1 aan voormalige Biafraanse gebied, hoging van het direct besteedbare loon. Beer zegt in zijn in Geneve ontvangen en gepubliceerde rapport, dat het Nige- ADVERTENTIE en moeten dus ruimte maken. Voor u een unieke gelegenheid om voor weinig geld in 't bezit te komen van een eerste klas van een gerenommeerde zaak. De gehele voorradige collectie is STERK AFGEPRIJSD EEN NAAM IN BONT Wagenweg 11 - Haarlem - Tel. 312086 Lid stichting bontwaarbotg. riaanse Rode Kruis de toestand op het gebied van de verdeling van hulpgoede ren meester is. Een Amerikaans schip, de „African Star" met 4600 ton medicijnen en levens middelen voor de bevolking van het voormalige Biafra wordt vandaag in Ni gerië verwacht. Het schip heeft voorts vier motorvaartuigen aan boord voor de ondiepe rivieren. In Lagos arriveerden gisteren zeven tien Russische artsen en verplèegsters en een Britse ploeg met tien voertuigen, medicijnen en voedsel. Het Rode Kruis heeft inmiddels meegedeeld dat de pro blemen van het transport in en naar het vroegere oorlogsterrein langzamerhand worden opgelost. Er schijnt een eind te zijn gekomen aan de massale trek van de Ibo's nadat de Nigerianen meer dan een miljoen vrijgeleiden boven het ge bied hebben uitgeworpen. De vrouw en kinderen van de voorma lige Biafraanse leider Odoemegwoe Ojoe kwoe, bevinden zich in Ivoorkust, aldus is door niet-officiële kringen in Abidjan meegedeeld. HONGKONG (Reuter en DPA). Ra dio-Moskou heeft vandaag de waarschu wing laten horen, dat de VS munt zouden kunnen slaan uit de geschillen tussen China en de Sovjet-Unie om „reactionaire oogmerken" te verwezenlijken. In een uitzending in de Chinese taal werd gezegd, dat de VS de laatste maan den pogingen hebben gedaan tot toenade ring met Peking. „Deze zouden in verband gebracht kunnen worden met het hyste rische, oorlogszuchtige misbaar in Peking en daarom is het zaak zich zo veel mo gelijk te houden aan de koers van het communistische wereldcongres in Mos kou", aldus radio-Moskou. Na een onderbreking van twee jaar is gisteren in Warschau het periodieke over leg tussen de Verenigde Staten en China hervat. De Amerikaanse ambassadeur Waletr Stoessel zocht Pekings zaakgelas tigde in Warschau, Lei Jang, in de Chi nese ambassade op. Over deze 135ste ontmoeting is van beide kanten strengste stilzwijgen bewaard. De laatste bijeen komst was in januari 1968 gehouden. De eigenlijke vergadering duurde maar één uur, korter dan was verwacht. Stoes sel vertelde journalisten bij het verlaten van de ambassade, dat de twee partijen hebben afgesproken spoedig weer met elkaar in contact te treden voor het vast stellen van een datum voor de volgende bijeenkomst. Hij dacht, dat de gedachten wisseling nuttig was geweest. Men had in „zakelijke sfeer" met elkaar gespro ken. Afgesproken was echter, het besproke ne vertrouwelijk te houden. Vooraf had den de journalisten, onder wie zich geen Russen bevonden, de vergaderzaal in de Chinese ambassade getooid met een reusachtig portret en een borstbeeld van Mao Tse-Toeng mogen bezichtigen. Het commentaar verwees ook naar de brief welke de paus vlak vóór Kerstmis aan kardinaal Alfrink heeft geschreven en waarin hij het Nederlandse episcopaat aanspoorde tot een zeer voorzichtige hou ding op het Pastoraal Concilie. Mgr. Fausto Vallainc, de Vaticaanse perschef, herinnerde gisteren „als een voudig priester" In de celibaatskwestie aan de „ontzaglijke zwijgende meerder heid". „Als de geestelijken die het celi baat trouw zijn op het Sint Pietersplein zouden betogen, zouden er niet honderd of duizend, maar honderdduizenden zijn", zo zei hij. „De keuze van het celibaat vergt een groot offer. Wij moeten de kwaliteit van onze priesters op peil hou den. Als ik bisschop was, zou ik liever werken met twee celibataire priesters dan met tien gehuwde". Van Vaticaanse zijde is dinsdag mee gedeeld d-at het communiqué van het Ne derlandse episcopaat „door de bevoegde kerkelijke organen grondig bestudeerd zal worden". De zaak is daarom zo ernstig", zo zei men, „omdat dit document niet louter de verlangens van een adviserend Pastoraal Concilie weergeeft maar de mening van een nationaal episcopaat. In elk geval zal de reactie van het Vaticaan „voorzichtig" zijn en „op een geschikt tijdstip" be kendgemaakt worden. ..Ik meen dat de inhoud van het com muniqué een eind achterblijft bij de zorgvuldige formulering van Noordwij- kerhout", aldus reageerde gisteren pater B. Willems. voorzitter van de commissie, die het concilierapport samenstelde over de ambtsbediening van de priester in de KRO-actualiteitenrubriek „Echo". Hij zei het bijzonder jammer te vinden dat de zorgvuldige formulering van Noordwijkerhout over „een uitvoering van dit principebesluit binnen niet al te lange tijd" in het communiqué is wegge vallen. „Ik denk dat juist voor de Neden- landse priesters dit een hele moeilijke zaak is". Pater Willems zei overigens zeer verheugd te zijn over het unanieme standpunt van het episcopaat. Ook drs. P. Verhoeven, medewerker van het pastoraal centrum van het bis dom Den Bosch, toonde zich verheugd over de eenheid waarmee de Nederland se bisschoppen achter het communiqué staan. De Spaanse staatstelevisie heeft het be sluit van de Nederlandse bisschoppen verzwegen. Alleen de staatsradio ver meldde het terloops Slechts enkele bla den, die bekend staan om hun relatieve onafhankelijkheid brachten het nieuws. Men verwacht geen enkel commentaar in Spanje totdat het Vaticaan zijn houding heeft bepaald. DAMASCUS, (Reuter Syrië heeft de andere Arabische landen in overwe- Een verslaggever van het Briste blad „Daily Express", Stephen Harper, is doorgedrongen in de villa in Lissabon, die bekend staat als „Biafra House", waarin de belangrijkste delegatie van ging gegeven hun economische betrek Biafra in Europa gehuisvest is geweest. Volgens berichten zou de leider van Biafra zich hier ophouden. De Biafraan se vertegenwoordiger die daar bezig is zijn zaken aan Nigerië over te dragen, Christofer Okoye, ontkende de aanwezig heid van Ojoekwoe ten stelligste. „Wij weten niets over zijn doen en laten. Ik vermoed dat hij in Nigerië is en waar schijnlijk in zijn eigen huis in het stadje Nnewi, tien mijl zuidelijk van Onit- sha", aldus Okoye. Okoye weigerde in te gaan op de vraag kingen met Nederland te herzien. Dit naar aanleiding van een actie tot fi nanciële ondersteuning van Israël, die in Nederland wordt gehouden. De Syrische minister van Buitenland se Handel Chaddam zal volgende imaand bij de Arabische Economische Raad een nota over deze kwestie in dienen. Op de Arabische conferentie „Israël- boycot" die gisteren in Beiroet is ge houden is besloten economische maat of, wanneer Ojoekwoe weer in Biafra zou I regelen tegen Roemenië te gaan ne zijn, hem de dood zou wachten. „Wij heb-1 men in verband met de toenemende ben hem gesteund, maar hij is nu uitge- I economische samenwerking van dat teld. Wij hebben gevochten en verloren, land met Israël." Ik ben geen vluchteling, want ik ga terug Zoals gemeld is voor deze lening een naar het Ministerie van Buitenlandse comité van aanbeveling gevormd waarin Zaken in Lagos, waar ik vroeger gewerkt onder meer burgemeester Samkalden van heb." Amsterdam zitting heeft genomen. ADVERTENTIE (bij min. afname v. 100 L) per liter 15 cl tegen kontante betaling. Wij accep teren uiteraard bank en giro cheques Telefoon 31 04 40 OWERRI (AF), De eerste verslag gevers die van Nigerië een bezoek hebben mogen brengen aan het overwonnen Bia fra hebben daar chaotische toestanden aangetroffen. AP-verslaggever Mulligan meldt: Over al trekken vluchtelingen rond, met hun hele hebben en houden op het hoofd. Vrouwen zoeken naar hun mannen of hun kinderen. Iedereen tracht wanhopig zijn Biafraanse geld te wisselen voor Nige riaanse ponden om dat kleine beetje eten te kopen dat te krijgen is in de geïmpro viseerde stalletjes langs de weg. In een kleine kraamkliniek aan de ri vier de Niger waren 600 Ibo's samenge pakt. Velen van hen lagen buiten, bewe gingloos in de brandende zon, te midden van braaksel, stof en vliegen. Hoewel alle personeel van de hulpver leningsbureaus die voor het einde van de oorlog in Biafra hebben gewerkt, tot on gewenst persoon in Nigerië zijn ver klaard, en hoewel velen van hen ofwel onder bewaking staan ofwel naar Port Harcourt zijn gezonden, werkt nog een aantal van deze personen in het overwon nen gebied.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1970 | | pagina 3