Rusiand^Chma
Kwestie echtscheiding is
struikelblok voor Rumor
Na onderbreking van ruim 3 maanden
ONTWAPENIN GSO VERLEG
IN GENÈVE HERVAT
Onderwerp:
uitbanning
b- en c-
wapens
Sovjet-Unie
beschuldigt
de NAVO
Arabier bekent overval
op vliegveld München
Bolletje
Rassenvermenging op scholen in
ELKE DAG
EEN STEEN
„Alleen Ariërs
MMÓje/Moevefv/
T s j echoslowaakse
schrijver tot
anderhalf jaar
veroordeeld
Oe Thanit boos over
berichtgeving
uit Nigerië
REGENMANTELS
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1970
3
Spanning op Cyprus
Niet
eens
Gasexplosie in Hagen
Snel
DRIE JORDANIëRS OP
LUCHTHAVEN AANGEHOUDEN
Stringent
(Van onze correspondent)
WASHINGTON In het streven om de blanke en zwarte leerlingen
gescheiden te houden, is het zuiden van de Verenigde Staten overgegaan
tot methoden om de wet te ontduiken. De meest-gebruikte hiervan is het
uit de grond stampen van zogenaamde „particuliere" scholen. Dit zijn
veelal niet veel meer dan in der haast ingerichte verlaten fabrieksge
bouwen, kerkfaciliteiten (de baptistische kerk speelt hierbij een belang
rijke rol), en leegstaande woonhuizen. Zo werden er naar schatting in
het gebied rondom Jackson alleen al drieduizend van zulke schooltjes
in de afgelopen zes weken opgericht.
Uittocht
Lelieblank
Laag peil
SPECIALE
AANBIEDING
met Borgvoering
vanaf 70,
SPECIAALHUIS REGENKLEDING
Een door het officiële regeringspersbu
reau Tass in Moskou gepubliceerde ver
klaring over „oorlogsvoorbereidingen in
China" vestigt weer eens de aandacht op
de merkwaardige verhouding tussen de
twee grote communistische machten, die
eens broederlijk samen leken te spannen
tegen de rest van de wereld maar nu el
kander naar het leven staan.
De verhouding tussen Moskou en Pe
king is een factor van wezenlijk belang
in de internationale situatie, maar het
kost derden de grootste moeite om erach
ter te komen hoe die verhouding precies
is. Dat men niet van vriendschap, zelfs
niet van leninistische lotgenootschap tus
sen de twee mogendheden kan spreken,
is wel duidelijk, maar de vraag of werke
lijk rekening moet worden gehouden met
een vijandschap die zou kunnen uitmon
den in een oorlog kan zelfs door Ameri
kaanse computers niet worden beant
woord.
De wisselende stemmingen bij de hoge
politieke figuren van beide landen ver
schaffen een onzeker en ondoorzichtig
beeld. De ware bedoelingen achter de nu
eens gematigde, dan weer woedende beje
geningen die Moskou en Peking elkander
toevoegen, is niet te achterhalen. Zeker is
wel, dat de Sovjet-Unie de enorm snel
groeiende macht van China vreest en
Peking ervan verdenkt te streven naar
een Aziatische hegemonie in economische
en militaire zin, maar volkomen onzeker
is de vraag of Moskou geen mogelijkhe
den ziet om in de toekomst met een steeds
machtiger wordend China een op ideolo
gische overeenkomsten gebaseerd ak
koord te sluiten, waarmee tegenover Ja
pan als Aziatische kandidaat voor de
macht en tegenover de Verenigde Staten
als westerse supermogendheid een bijzon
der sterk en gevaarlijk bastion zou kun
nen worden opgericht.
Intussen regent het nu en dan aan
weerszijden van de Russisch-Chinese
grenzen felle verwijten, vijandige bespie
gelingen en dreigementen. Wat Tass nu
weer heeft gepubliceerd, ruikt naar een
regelrechte verdachtmaking aan Chinees
adres dat Peking oorlogsvoorbereidingen
treft. De argumentatie: Chinese burgers
wordt geadviseerd te hamsteren, zuinig te
rijn met materialen, vrije dagen op te of
feren aan verdubbelde ijver bij de pro
duktie van zwaar materieel en voedings
middelen. Dat alles zou betekenen dat
Peking erop uit is, de bevolking ook men
taal voor te bereiden op oorlog. Moskou
concludeert dan vrij lichtzinnig, dat Pe
king erop uit is een oorlog te bewerkstel
ligen.
Zich voorbereiden op een eventuele
oorlog wil natuurlijk niet zeggen dat men
die oorlog ook werkelijk wil of wil uitlok
ken. In de Sovjet-Unie wordt eveneens
gewerkt en geleefd op een manier die is
aangepast aan de eventualiteit van een
oorlog. De Atlantische en de Warschau-
pact-landen voeren hun verdedigings
maar ook hun aanvalsbewapening op en
richten hun industrie voor een groot deel
op oorlogsproduktie. De organisatie van
een burgerlijke verdediging, de aanleg
van schuilkelder, de training van ram
pendiensten, het gehele complex van
maatregelen en voorzieningen dat gericht
is op een eventuele vermindering van de
gevolgen die een moderne oorlog zou heb
ben, is uiteraard in ieder land openlijk
en voortdurend onderwerp van staats
bemoeiing en gesprek. Als men in China
probeert voorbereid te zijn op een even
tuele oorlog, wil dat niet zeggen dat men
op oorlog uit is.
Natuurlijk is de manier waarop in wes
terse landen en ook in de Sovjet-Unie de
bevolking vertrouwd wordt gemaakt met
dat procédé van oorlogshuiver, dat moet
dienen om militaire en strategische voor
bereidingen met de volkswil en de leef-
mentaliteit in overeenstemming te bren
gen, wezenlijk anders dan de wijze waar
op dat in China gebeurt. In „gevestigde
landen" kan men volstaan met te propa
geren dat men wil proberen te houden en
te verdedigen wat men heeft, of dat
nu „christelijke beschaving" of mate
riële welstand wordt genoemd. In China
heeft een groot deel der bevolking hele
maal niets. Als men van zo'n volk opoffe
ringen wil eisen, moet er met zwaarder
geschut worden gewerkt om de offers
aanvaardbaar te maken. Het creëren van
een directe dreiging van buiten ligt dan
het meest voor de hand. De Chinezen
worden tot grote inspanningen aange
spoord in diénst van een zich nog in het
primitieve stadium bevindende industrië
le potentie, door het spookbeeld van een
komende oorlog. China wil economisch
en industrieel op eigen kracht groot wor
den. De culturele revolutie van Mao en de
ruzie van Moskou zijn dankbare hefbo
men om de toewijding en de ambitie van
het volk van de grond te krijgen. Als
China eenmaal industrieel en technisch
werkelijk een wereldmacht zal zijn, komt
de politieke vraag pas werkelijk aan de
orde: waar is de Chinese politieke koers
op gericht?
Dat kan evengoed op een vergelijk als
op een oorlog met Rusland zijn. Voorlo
pig is Mao uit op de mobilisatie van alle
krachten die in het Chinese volk schuilen.
Het „Russische gevaar" is, naast het „ka
pitalistische gevaar", een uitstekend mid
del om de massa tot driftig arbeiden te
zetten. En als Moskou tegen deze propa
ganda protesteert, doet het dat waar
schijnlijk niet zozeer omdat het direct de
oorlog met China ziet aankomen, maar
omdat het de opgang van China tot ma
terieel hoog ontwikkelde mogendheid
vreest.
fW\/V\^/\/\/\/WV\/\/\/\/\/\AAA/\AAAAAAAf\AA/VAA/WWtfWWAAAAAA/\/WV\AAAAfW\AA/W\AAAA/WAAA/VAAAVWWWi
AAAAAAAAWAAArtAAAAAAAAAAAAAAAAAAAMAAAAftAAAWAAAAAAAAAAAAAAAAftAAAAAAAAAAAAAAAWWWVWWW
GENÈVE (DPA en Reuter) Na
een onderbreking van drieëneenhalve
maand is de ontwapeningsconferen
tie in Genève gistermiddag hervat. In
het afgelopen jaar is het aantal deel
nemende landen van achttien tot zes
entwintig gestegen. Zeven westelijke
Frankrjjks stoel blijft echter on
bezet zeven communistische en
twaalf tot geen wereldblok behorend.
De twee voornaamste onderwerpen die
besproken zullen worden, zijn de vast
stelling van de definitieve tekst van het
ontwerpverdrag over het vrijhouden van
de zeebodem van kern- en andere ver
nietigingswapens en de uitbanning van
de bacteriologische en chemische wapens.
De V.S. en Groot-Brittannië hebben ech
ter al laten weten dat zij alleen willen
praten over een verbod op het gebruik en
de produktie van bacteriologische wapens.
West-Duitsland heeft de deelnemers
aan de conferentie een document voorge
legd over het toezicht op de naleving var
een verbod op de produktie van bacte
riologische en chemische wapens met de
bedoeling een bijdrage tot de discussie te
leveren. De Bondsrepubliek heeft al in
1954 vrijwillig afgezien van de produktie
van kernwapens en bacteriologische er
chemische wapens.
Lord Chalfont, de leider van de Britse
delegatie, gaf gisteren een verklaring uit.
Hierin wordt gezegd dat de Britse strijd
krachten, zo zij ooit in een oorlog gebruik
zouden maken van chemische wapens, dit
alleen zullen doen om mensenlevens te
redden en gevangenen te maken.
MOSKOU (Reuter) De Russische
regering heeft in een lange officiële ver
klaring gezegd dat de NAVO een voor
wendsel zoekt om op Cyprus in te grijpen.
Moskou houdt de toestand nauwlettend in
het oog.
„De buitenlandse militaire bases en troe
pen op het eiland zijn een bron van voort
durende spanning en vormen een ernstige
bedreiging van de onafhankelijkheid 'en
veiligheid van het land. De NAVO hecht
steeds meer belang aan Cyprus, vooral in
verband met de groeiende activiteit van
het Noordatlantische blok in de Middel
landse Zee en het Midden-Oosten".
„Daardoor wordt de spanning in dit ge
bied groter. De Sovjet-Unie wil opheffing
van de buitenlandse bases op het eiland
en een vreedzame regeling van de Cyprio
tische kwestie zonder buitenlandse in
menging, aldus de Russische verklaring.
ff
WEST-BERLIJN. Een 25-jarige
Westberlijnse caféhouder is veroor
deeld tot een boete van 1.500 mark
omdat hij tot rassenhaat zou hebben
aangezet door de joden de toegang
tot zijn café te ontzeggen.
De man had het vorig jaar op zijn
verjaardag een biljet voor het raam
van zijn café gehangen waarop stond:
„Alleen toegang voor Ariërs". De ca
féhouder voerde tot zijn verontschul
diging aan dat het biljet een verjaar
dagsgeschenk was en dat hij de bete
kenis van het woord „Ariër" niet ken
de. Het hof verwierp dit excuss. Het
betrokken café is een stamkroeg van
leden van de neo-nazistische N.P.D.
Al op de eerste dag bleek dat de Sov
jet-Unie en de V.S. het lang niet eens zijn
over een verbod op bacteriologische en
chemische wapens.
De Russische mede-voorzitter van de
conferentie, Rosjtsjin, verklaarde nog voor
het begin van de vergadering tegenover
journalisten dat scheiding van deze twee
zaken „ondienstig" is, terwijl zijn Ame
rikaanse collega Gerard Smith aanvoerde
dat eerst gestreefd moet Worden naar een
verbod op bacteriologische wapens. Dat is
alleen al wenselijk om redenen van po
tentiële militaire kracht, zei hij in zijn
rede, waarbij hij wees op het eenzijdige
besluit van de V.S. tot afschaffing van
chemische en bacteriologische wapens.
Chemische wapens zijn allereerst van
tactische aard, biologische wapens zijn
echter uit de aard der zaak strategische
wapens waarmee een zeer groot gebied
en hele volken worden bedreigd. Tegen
deze wapens is nog geen kruid gewassen.
HAGEN, (DPA) Een 63-jarige
vrouw is in het Westduitse stadje Hagen
om het leven gekomen bij een gasexplo
sie, die een heel huis verwoestte. Een
50-jarige medebewoonster werd gewond.
Een Jordaans echtpaar dat zich op het
moment van de ontploffing eveneens in
het huis bevond, is sinds het ongeluk
spoorloos.
terwijl veel landen al een verdediging
tegen chemische strijdmiddelen hebben
ontwikkeld.
Smith gaf daarop in grote trekken weer
wat in Helsinki met de Sovjet-Unie is
besproken. „Als we op deze manier kun
nen doorgaan, lijken mij de vooruitzich
ten beter dan voorheen." Smith zal van
daag in Brussel deelnemen aan de NAVO-
besprekingen over de volgende ronde van
de Amerikaans-Russische „salt"-bespre-
kingen.
Rosjtsjin vervolgens drong aan op snel
le uitwerking van een verdrag waaron
der b- en c-wapens volledig worden ver
boden.
De socialistische landen hebben de al
gemene vergadering daartoe een ontwerp
voorgelegd waarover men zich kan bera
den „het is geen overdrijving te zeggen
dat de noodzaak tot het volledig laten
verdwijnen van chemische en bacteriolo
gische wapens uit de levende menselijke
wereldopinie wordt aanvaard", zei hij
Hij verzocht alle landen, die het protocol
van Genève van 1965 nog niet hebben ge
ratificeerd, dat onverwijld te doen.
f::~l'
De 32-jarige Surinder Maini uit de
stad Dehadrun in India eet elke dag
een baksteen op. Maini, die zichzelf
„natuurgenezer" noemt, zegt dat hij
al van kindsbeen af stenen eet en dat
hij zich daar uitstekend bij voelt.
MUENCIIEN (DPA). De 27-jarige
Jordaniër Mohammed Hadidi die heeft
verklaard de leider te zijn geweest van
het Arabische commando dat de vorige
week dinsdag op het vliegveld van Mün-
chen-Riem de bemanning en passagiers
van een toestel van de Israëlische lucht
vaartmaatschappij „El Al" overviel, heeft
gisteren een volledige bekentenis afge
legd.
Hadidi zei tegen de politie dat het plan
voor het kapen van het El-Al-toestel in
Bagdad is besproken. De 24-jarige Egyp
tenaar Mohammed El Hanafi, de 21-jarige
Jordaniërs Abder Rachfman Saleh en Ha-
ADVERTENTIE
's 0t
pelt
(Van onze correspondent)
ROME. Als vandaag de Italiaanse
kabinetsformateur Rumor zijn eerste be
sprekingen zal hebben met de vertegen
woordigers van de partijen die op de no
minatie staan om tot een nieuwe midden
linkse regering toe te treden, blijkt er
plotseling een nieuw en bijzonder onaan
genaam struikelblok op de weg naar een
eventueel succes van de onderhandelingen
te liggen.
Het is de kwestie van de echtscheiding
in Italië, die door het Vatikaan sinds mid
den vorige week weer danig is opge
warmd.
Op 11 februari verklaarde paus Paulus
VI ter gelegenheid van de 41ste verjaar
dag van het Verdrag van Lateranen, dat
een eenzijdige verbreking van dit verdrag
door de Italiaanse staat zeer hoog door het
Vatikaan zou worden opgenomen. Het in
werking treden van de intussen al door
het parlement op 28 november j.l. aange
nomen echtscheidingswet, zal door het
Vatikaan als een dergelijke eenzijdige
Verbreking van het verdrag worden op
gevat.
Het verdrag van Lateranen bepaalt na
melijk ondermeer dat alle, in Italië ge
sloten huwelijken alleen door de „Sacra
Rota" een Vatikaanse instantie even
tueel kunnen worden ontbonden. De nieu
we Italiaanse wet voorziet daarin dat de
Italiaanse echtscheiding ook door middel
van een Italiaanse regeling en niet
door die van een andere staat, met name
het Vatikaan wordt afgewikkeld.
Daarbij zou deze wet echtscheiding mo
gelijk maken in al die honderd duizend
tragische gevallen waarin de „Sacra Rota"
om welke reden dan ook blijft weigeren
de toestemming tot de echtscheiding te
geven.
Ook voor niet-Italianen is de kwestie
van de Italiaanse echtscheiding van be
lang. Wanneer de wet alsnog zal worden
aangenomen, en de Italiaanse staatsbur
gers onder de West-Europa algemeen gel
dende maatstaven volgens de wet van hun
eigen staat zouden kunnen scheiden, zou
het Vatikaan met zijn Sacra Rota haar
oude stringente politiek niet langer kun
nen volhouden.
Zo werden in deze staat niet min
der dan achttien wetjes ingediend om
deze particuliere scholen te financie
ren uit de opbrengsten van de grond
belasting door middel van rechtstreek
se giften aan de leerlingen, subsidies
voor het onderhoud van de bussen die
deze leerlingen naar hun scholen moe
ten vervoeren en ook een wet die het
voor negers bijna onmogelijk moet
maken om een zetel te verwerven in
de plaatselijke onderwijsraad. (Dit
wordt gedaan door de eis te stellen
dat leden van deze raad een middel
bare schoolopleiding genoten moeten
hebben, een eis die door weinig negers
beantwoord kan worden.)
Het ministerie van Justitie onder
leiding van de conservatieve minister
John Mitchell, dat geen geheim heeft
gemaakt van zijn sympathie voor de
blanke ouders die hun kinderen niet
naar „gemengde scholen" willen stu
ren, heeft verdere stappen ondernomen
om ondanks een rechtbankuitspraak te
proberen om de bestaande belasting
vrijdom voor deze particuliere scholen
te handhaven.
Het systeem van deze „particuliere
scholen" is in tweeërlei opzicht een
onderwijstragedie. Allereerst omdat de
faciliteiten voor deze scholen uiterst
beperkt zijn. Als privéscholen komen
zij niet in aanmerking voor de fond
sen die van regeringswege ter beschik
king worden gesteld van de openbare
scholen. De leerkrachten worden min
der betaald dan die aan de openbare
scholen, en worden bovendien gere-
cruteerd uit de kringen van gepen
sioneerde onderwijzers, huisvrouwen
of pas-afgestudeerden van middelma
tige universiteiten. Het resultaat hier
van is dat deze scholen niet geaccre
diteerd zijn, en dat de leerlingen om
die redenen niet tot het universitaire
onderwijs zullen worden toegelaten.
IN DE TWEEDE plaats heeft de in
stelling van deze scholen ook nadelige
gevolgen voor de openbare scholen.
Want de federale fondsen voor deze
scholen worden toegewezen op basis
van het leerlingenaantal, en nu er een
uittocht van blanke scholieren heeft
plaatsgevonden, zijn de middelen van
deze toch al arme scholen aanzienlijk
besnoeid. In sommige Amerikaanse
staten, zoals Mississippi, worden bo
vendien maatregelen getroffen om de
particuliere scholen bij te springen.
OOK OP andere fronten wordt door
het zuiden geprobeerd de lelieblank
heid van de scholen te behouden. Ver
leden week reisden de officieren van
justitie van Alabama, Mississippi en
New Orleans naar Californië om daar
een proces aanhangig te maken tegen
de stad Pasadena, op grond van het
feit dat daar de rassenscheiding in het
schoolsysteem werd gehandhaafd.
Deze manoeuvre heeft de bedoeling
om de scheiding tussen wettelijke
discriminatie (die in Californië niet
bestaat) en feitelijke discriminatie (in
Pasadena het gevolg van de ver uiteen
liggende woonwijken, waar Mexica
nen, negers en blanken in eigen ge
meenschappen samenwonen) ongedaan
te maken. Deze tactiek sluit aan op de
strategie van senator Stennis, die ook
de rest van het land onder pressie
wil zetten.
Deze zuidelijke strategie heeft ver
der de onverwachte steun gekregen
van een rechtbank in Los Angeles die
het tot nog toe gemaakte principiële
onderscheid tussen wettelijke en fei
telijke discriminatie heeft aangetast,
door te verklaren dat het een school
systeem is van wettelijke discrimina
tie. Wanneer deze uitspraak ook in
hoger beroep gestand blijft, zijn de
gevolgen voor de gehele Verenigde
Staten niet te overzien.
Het zou betekenen dat er tiendui
zenden schoolbussen ingelegd moeten
worden om kinderen in alle steden
van de ene wijk naar de andere te
brengen, om daar een „gemengde
school" te vormen. De fondsen hier
van (de kosten van één bus worden
geschat op 30.000 gulden) zouden dan
onttrokken moeten worden aan de gel
den die anders ten goede zouden ko
men aan onderwijzerssalarissen,
schoolgebouwen en leermateriaal. Een
dergelijke onttrekking zou ernstige ge
volgen hebben voor scholen in ver
armde gebieden.
HET ONDERWIJS in de Verenigde
Staten staat volgens experts op een
alarmerend laag peil. Schrijven en le
zen zijn zelfs op middelbare scholen een
ernstig probleem. Duizenden jongeren
vallen jaarlijks af zonder dat ze iets
meer dan een lagere schoolopleiding
hebben gehad. In vele staten wordt
les gegeven door onderwijskrachten,
die ver beneden de daarvoor aan te
leggen maatstaven blijven, omdat de
betere krachten zich liever in andere
delen van het land vestigen. De roos-
tercriteria verschillen van staat tot
staat en soms van stad tot stad in de
zelfde staat.
De oorzaak van deze chaotische on
derwijssituatie ligt in het zogenoemde
„states rights"-principe, waardoor de
staten een grote mate van autonomie
genieten. Dit principe is in de Ver
enigde Staten zo'n heilige koe, dat zij
die zich ertegen durven uit te spre
ken zich bloot stellen aan aantijgin
gen van gebrek aan patriottisme en
eerbied voor de grondwet.
Dat de regering-Nixon zich in deze
situatie niet ontziet om op slinkse wij
ze en om partijpolitieke redenen een
toestand te bevorderen die het onder
wijs noch de rassenverhoudingen ten
goede komt, moet laakbaar worden
geacht.
didi zelf hadden daar van iemand, wiens
naam Hadidi niet wilde noemen, de op
dracht gekregen het vliegtuig op 10 fe
bruari in München te kapen. De drie had
den zich daartoe onder de passagiers moe
ten mengen en hen met hun wapens moe
ten bedreigen. Daarna hadden zij de be
manning moeten dwingen naar een vlieg
veld in Libië koers te zetten. De opdracht
gever had verteld dat het toestel in Mün
chen brandstof zou innemen én dat de
hoeveelheid hiervan voldoende was om
zonder tussenlanding naar Libië te vlie
gen.
De politie van München heeft gister
middag op de luchthaven Münehen-Riem
drie Jordaniërs gearresteerd die volgens
de eerste berichten op de vlucht van Pa
rijs naar de Beierse hoofdstad een woor
denwisseling met de piloot van het toestel
hadden. De drie mannen waren volgens
onbevestigde berichten gewapend. Na de
landing had de piloot de drie mannen
uit het toestel gezet. Nadere bijzonderhe
den 'over het voorval ontbreken nog.
PRAAG (Reuter) De Tsjechoslowaak-
se schrijver Oto Filip is gisteren door de
arrondissementsrechtbank in Ostrava tot
anderhalf jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens belediging van de Tsjecho-
ilowaakse leiders en „ondermijning van
de republiek".
Volgens de tenlastelegging had Filip
tussen begin 1968 en juli 1969 zich in arti
kelen, brieven en toespraken onder meer
beledigend uitgelaten over het bondge
nootschap met de Sovjet-Unie en had hij
de president en de eerste partijsecretaris
beledigd. Filip had voor de Westduitse
radio een programma geschreven waarin
hij op ongunstige wijze zich had uitgelaten
over de ontwikkeling van de Tsjechoslo-
waakse literatuur.
NEW YORK (AFP) De secretaris
generaal van de Verenigde Naties, Oe
Thant, is gisteren op een persconferen
tie fel uitgevaren tegen de westerse pers
„Van Oslo tot Wenen". Deze was in haar
berichtgeving over Nigerië partijdig ge
weest tegen hemzelf en tegen de federa
le Nigeriaanse regering, zei hij. Het was
interessant op te merken, dat het pers
kantoor dat de publiciteit van de Bia-
fraanse leider Ojoekwoe in Europa ver
zorgde, destijds ook de publiciteit van
Moise Tsjombe had verzorgd, aldus Oe
Thant.
ADVERTENTIE
l
