„Te veel tegen elkaar uitgespeeld"
KAMER WIL VOORRANG
VOOR ZEEHAVENBELEID
Verlegging Russische
rivieren gevaarlijk
25 american cigarettes 1.40
Verscherpte maatregelen
op Israëlisch vliegveld
w
U weet, Ed Laurens maakt ze.
DON
V
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1970
SLANKE
BRITSE GELEERDE VREEST GROTE
KLIMATOLOGISCHE VERANDERINGEN
W aterweggebied
Prijs betalen
33
?L
SCE&Jr».JW
flRJWÖwM
AMERICAN CIGARETTES
Voor jarigen tussen 19 februari en 20 maart
Mannén, geboren onder het teken Vissen willen hoger, steeds hoger. Maar die weg is
niet makkelijk. Zij hebben een natuurlijk gevoel voor het lief en leed van anderen.
Vissen houden van de natuur. Zij zijn idealistisch. Liefde is een belangrijk punt. Vissen
zijn zeer gastvrij. En gevoelig. Gevoelig voor een welgemeend presentje: voor Boldon.
De after shave met de praktische roller. En met de frisse, manlijke geur.
BOLDON: After shave, pre shave, scheercr&me, haarlotion, haarcr&m»
=a|
mm
AFTER SHAVE
Omgekeerde
Dagelijks bestuur CPN
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Met dikke strepen er onder heeft de Tweede Kamer dinsdag de
wens op de regeringstafel gedeponeerd: het wordt hoog tfld dat er nu eindelijk een
nationaal zeehavenbeleid wordt gecreëerd. De woordvoerders van de fracties die een
dag lang de begroting van Verkeer en Waterstaat onderhanden namen, stelden met
spjjt in hun stem vast dat de minister dit toch zo belangrijke hoofdstuk in zijn me
morie van toelichting met een paar magere opmerkingen heeft afgedaan. Vooral
omdat diezelfde bewindsman op andere plaatsen (in een toespraak in december in
Zaandam) veel duidelijker heeft gezegd hoe hij daarover denkt. Vooral ook omdat
er op dit terrein nog zoveel aan de gang is. „Naast een selectief spreidingsbeleid voor
havenindustrie is er onmiddellijk behoefte aan een inrichtingsplan voor de hele delta
en aan een aantal nationale richtlijnen, die houvast bieden aan al die Ijverige instan
ties, commissies en organen", zei bijvoorbeeld drs. A. J. Lems (P.v.d.A.). In het al
gemeen vertolkte hjj wel ongeveer de algemene aandrang uit de Kamer op minister
Bakker.
Eigenlijk ging de Kamer ervan uit dat
Nederland er met een nationaal haven-
beleid nog niet eens zal komen. De haven
specialisten van de verschillende fracties
gingen nog een stap verder:
„Voor het Westerschelde-bekken heb
ben we een internationale aanpak nodig.
Temeer nu ook in België belangrijke ha
venontwikkelingen op gang zijn gekomen
en er bovendien een netwerk van pijp
leidingen ontstaat, dat vanuit het Water
weggebied uitwaaiert. De regering moet
een uitspraak doen wat er met Zeeuws-
Vlaanderen moet gebeuren." (W. Ass-
mann, K.V.P.).
„Havens worden te veel tegen elkaar
uitgespeeld. Dat is een ongewenste toe
stand. Kunnen we niet op korte termijn
een inventarisatie van vestigingsvoor
waarden en exploitatie-opzetten van ha-
ADVERTENTIE
vengebieden op tafel krijgen? We heb
ben namelijk een Europees havenbeleid
nodig." (Drs. M. Dijkstra, D'66).
„We moeten niet treuzelen en niet aar
zelen beslissingen te nemen, opdat het
bedrijfsleven, maar ook Rotterdam en
omgeving weet waaraan het toe is." (R.
Zegering Hadders, V.V.D.).
Het was voor de Kamer een wat moei
lijk te verteren zaak dat via de begro
ting van Verkeer en Waterstaat de in
druk wordt gewekt, dat bij de behande
ling van de havenontwikkeling kan wor
den volstaan met enige gratuite bewerin
gen („het standpunt heeft geen wijziging
ondergaan sinds de behandeling van de
zeehavennota") en dat wordt overgegaan
tot de orde van de dag. „Op het ogenblik
is het zeehavenbeleid in handen van vrij
onafhankelijke en elkaar soms beconcur
rerende havenbeheerders", aldus de heer
Lems. „De minister is eigenlijk afhanke
lijk van de welwillendheid van lagere
organen". Om te illustreren hoe hard het
nodig is dat er duidelijke lijnen worden
uitgezet, schetste hij even de gang van
zaken in het overlegorgaan zeehavenont
wikkeling Zuid-West-Nederland. „Al een
paar keer heeft die overlegclub voor de
gouden delta op springen gestaan. Alleen
uit prestige-overwegingen is hij in leven
gebleven. Als dit belangrijke werk aan
zo'n zijden draad hangt, dan is het toch
eigenlijk niet best gesteld." De socialist
wilde van de minister weten welke ad
viesaanvragen er nu zijn uitgegaan naar
de nationale commissie zeehavenoverleg
(commissie-Posthumus). Hoe staat het
met de vorderingen van de studie van het
centraal planbureau en die van het Ne
derlands Economisch Instituut? Hoe staat
het met de Eemshaven, met Temeuzen
en met het plan-Reimerswaal? Vindt de
minister het niet nodig om nu eens duide
lijk een prioriteitenschema en een finan
cieringsplan vast te stellen? Hij herin
nerde in dit verband aan een toezegging
dat het kabinet met een meerjarenplan
voor overheidsinvesteringen zou komen.
De heer Lems was bang dat dit kabinet
zich met toezeggingen niet verder zou
LONDEN, (AP) De Russische plan
nen om drie grote Siberische rivieren die
nu naar de Poolzee stromen, een mon
ding in het zuiden te geven zouden tot
klimaatsveranderingen in de gehele we
reld kunnen leiden. Dit is de mening van
Hubert Lamb, een klimatoloog van de
Britse meteorologische dienst die in een
vraaggesprek zei: „De omlegging zal tot
gevolg hebben dat de klimaatgordels in
de wereld verder naar het noorden wor
den verschoven. Dit zou kunnen beteke
nen dat het weer van de Middellandse
Zee-landen Noordafrikaans wordt en dat
het weertype van de Middellandse Zee
zich verder in noordelijke richting in
Europa verplaatst.
„Wij hebben altijd gevreesd dat met
de voortschrijdende techniek pogingen
op grote schaal zullen worden gedaan
om het klimaat te wijzigen zonder dat
wij ook maar bij benadering de gevol
gen kunnen voorspellen. Ik geloof dat
het klimatologisch zeer gevaarlijk is op
een dergelijke schaal te experimenteren
omdat wij nog steeds niet in staat zijn
de resultaten te voorspellen. Ik geloof
dat ieder zich terecht zorgen maakt".
Er is gemeld dat de Russen reeds be
gonnen zijn met een project van 15 jaar
om het stroomgebied van de Petsjora,
Ob en Jenisei naar het woestijngebied
rond de Kaspische Zee en het Aralmeer
te verleggen. Lamb meende dat dit
wel eens kon betekenen dat er uiteinde
lijk de helft minder water naar de Pool
zee zou stromen.
De verschuiving van de klimaatgor
dels in noordelijke richting zou een ver
dere uitbreiding van de woestijnen in
Midden-Azië kunnen betekenen en moge
lijk hoewel niet waarschijnlijk tot
uitbreiding van de woestijngebieden in
de VS leiden.
„Ik geloof dat de Russen 20 jaar lang
getalmd hebben met een beslissing over
dit plan omdat zij onzeker zijn over de
gevolgen. Hoewel de ingenieurs en boe
ren waarschijnlijk er op aandringen het
plan aan te pakken, zullen de natuurkun
digen waarschijnlijk bezwaar maken,"
Aangenomen wordt dat de voordelen
van het plan voor de Russen geweldig
zouden zijn de irrigatie van een 35
miljoen ha. droog, maar vruchtbaar land
en de drainage van een 60 miljoen ha.
moerasland.
Lamb waarschuwde echter dat de ge
volgen op lange termijn rampzalig zou
den kunnen zijn. „De Siberische rivieren
zijn van belang voor de handhaving van
de ijskap in de Poolzee. Zij leveren veel
van het water dat de bovenlaag van die
oceaan betrekkelijk vers houdt, zodat
deze gemakkelijker bevriest. Als' de aan
voer wordt verminderd of afgesneden
zou het ijs op grote schaal wegsmelten".
De Russische geleerden wijzen er op
dat het waterpeil in de Kaspische Zee de
laatste 20 jaar ruim 2 meter is gedaald
en dat het Aralmeer gevaar loopt volle
dig op te drogen. Bovendien zou de ge-
ringerer ijsvorming in de Poolzee van
groot voordeel zijn voor de Russische
scheepvaart naar het oosten.
willen binden dan tot juni 1971, de ko
mende Kamerverkiezingen. Op zichzelf
geen ramp, maar de onzekerheid en de
mogelijkheid van onvolkomenheden in
het beleid zouden zich volgens deze
P.v.d.A.-woordvoerder wel eens tot in de
volgende eeuw kunnen wreken.
Drs. Lems attendeerde de bewindsman
erop dat hij bij 'het indienen van zijp be
groting had vergeten wat er op het ogen
blik op allerlei terreinen rondom de ha
venontwikkeling speelt. Hoewel hij er
meteen bij vermeldde dat bijvoorbeeld
het werk van het overlegorgaan zuid-west
niet anders kan worden gezien dan als
een heel wankele stap van de regio uit in
de richting van een nationaal havenbe
leid. Ook staat hij vrij sceptisch tegen
over het nu dan opgerichte gezamenlijke
informatie- en acquisitiebureau voor het
deltagebied. „De resultaten daarvan kun
nen alleen maar meevallen."
De Kamer wil nu ook wel eens een
duidelijk antwoord van de minister op de
vraag wat zijn houding is tegenover de
verdere havenontwikkeling van het Nieu
we Waterweggebied en de plannen van
Rotterdam. „Over de Hoeksche Waard
hebben de ministers wel iets gezegd, maar
ze zijn niet duidelijk geweest. Mag daar
nu wel of geen havenontwikkeling ko
men?", zo drong de heer Assmann aan.
Dit K.V.P.-Kamerlid wees nog eens op de
belangrijke industriële aanzetten die in
het zuidelijk deltagebied tot stand zijn
gekomen (Shell aan Moerdijk en Pechi-
ney in het Sloegebied).
Hij vroeg bijzondere aandacht voor het
Reimerswaalproject en herinnerde de mi
nister aan „concrete toezeggingen die
daarover zijn gedaan." In dit verband at
tendeerde hij nog op de beslissing, die
moet worden genomen, over de kruising
van het kanaal door Zuid-Bevelanid met
de nieuwe rijksweg 58. De investeringen
daarvoor kunnen volgens de heer Ass
mann wel eens beslissend zijn of het Rei
merswaalproject al dan niet zal kunnen
worden uitgevoerd.
Volgens de heer Zegering Hadders heb
ben de uitlatingen van de minister in
Zaandam over het toekomstig havenbe
leid in Temeuzen onrust gezaaid, omdat
de bewindsman de indruk zou hebben ge
wekt Vlissingen en Temeuzen als satel
lieten van Rotterdam te beschouwen. On
gerust ook toonde de heer Zegering Had
ders zich erover dat op grond van proble
men van luchtverontreiniging aan be
staande industrieën in het Rotterdamse
havengebied beperkingen zouden worden
opgelegd om zich verder uit te breiden.
„Als dat daar niet kan, is de kans groot
dat zij dit bij hun andere vestigingen in
Europa doen, zoals raffinaderijen en dat
deze bedrijven dan groeien ten koste van
de vestigingen in Rotterdam-Europoort.
Ik ben er nog steeds van overtuigd dat
uitbreidingen van zeehavenindustrieën,
zoals in Rotterdam-Europoort staan (er
zijn plannen om daar in de komende
twaalf jaar voor 10 tot 15 miljard gulden
te investeren) zich niet lenen voor sprei
ding. Zij moeten tegen bestaande indus
trieën aanleunen, die zich in Rotterdam
bevinden en niet elders in Nederland. Als
deze miljardeninvesteringen naar het bui
tenland verdwijnen, heeft dit een grote
invloed op onze betalingsbalans en op de
exportpositie van onze havens."
Volgens de heer Zegering Hadders
wordt er, wat deze uitbreidingen betreft,
nog even te veel nadruk gelegd op de
problemen die zouden kunnen ontstaan
door luchtverontreiniging, wanneer geen
goede voorzorgsmaatregelen zouden wor
den genomen. „Ik heb de indruk dat de
techniek ook in deze zaken met sprongen
vooruitgaat en dat op dit gebied veel el
lende kan worden voorkomen."
De V.V.D.-woordvoerder zei zich overi
gens wel te kunnen indenken dat voor-
ADVERTENTIE
Nu ook zonder filter
!!U!!!!!!i!|H!!!Hüi!in!Hi!|]
Ed. LAURENS CONTINENTAL
Doen.
lopig niet gedacht wordt aan nog meer
grote nieuwe industrieën in het Rotter
damse havengebied, voordat een grondig
onderzoek heeft uitgemaakt dat deze be
drijven niet elders kunnen worden ge
vestigd. Leefklimaat en milieuhygiëne in
havenindustriegebieden kregen ook uit
voerige aandacht van drs. Lems. Hij zei:
„De mens anno 1970, die kwaliteitseisen
stelt aan zijn leven en die met de dag
kieskeuriger wordt, weet dat er voor dat
milieu en voor dat leefklimaat een prijs
betaald moet worden. In concreto be
staat die prijs bijvoorbeeld uit pijpleidin
gen, infrastructurele voorzieningen, zoals
wegen, openbaar vervoer en dergelijke.
Wat is nu het standpunt van de minister,
wanneer hij deze zaken op langere ter
mijn bekijkt en die spreiding wil effec
tueren? Is de minister bereid die prijs
te betalen en is hij bovendien bereid de
kosten te verhalen op degenen die vesti
gingsvoordelen genieten?"
(Van onze correspondent)
JERUZALEM. Na de luchtramp in
Zwitserland en de explosie in Oostenrijk
zijn ook op het Israëlische vliegveld Lod
(Lydda) verscherpte maatregelen geno
men ter bescherming van passagiers en
toestellen tegen aanslagen van Arabische
guerrillastrijders.
De bewaking van het stationsgebouw
en de startbanen is geïntensiveerd en
men denkt er hard over een speciaal be
wakingskorps in het leven te roepen van
al aan de luchthaven verbonden perso
neel, dat op basis van vrijwilligheid
dienst zou doen.
ADVERTENTIE
GEEF HET
AANDE
VISSEN
BOL.DOOT
produkt
't is wonderhoel, 't is wonderful.
De voorvallen van het afgelopen week
einde hebben ook onder het vliegend per
soneel van de luchtvaartmaatschappijen,
die Lod aandoen, grote ongerustheid ge
wekt. Een KLM-piloot zei in een gesprek
met een Israëlische journalist ronduit:
„zonder dat ik mij zelf daarvan altijd
bewust ben zit ik op de vlucht naar Is
rael voortdurend in spanning. Waarom
proclameren jullie niet openlijk, dat jul
lie van plan zijn een internationaal vlieg
veld in een van de Arabische landen te
bombarderen? Dat zou een effectief mid
del zijn om de luchtvaartmaatschappijen
ertoe te brengen hun diensten stop te
zetten. Jullie behoeven zo iets maar een
dag of drie tevoren aan te kondigen. Dat
zou al voldoende zijn om de Arabieren
een toontje lager te laten zingen."
De jongste gebeurtenissen schijnen
overigens weinig of geen invloed te heb
ben gehad op de reisplannen van Israë
liërs. Sinds zaterdag heeft bij El Al al
thans niemand afgezegd.
Het besluit van enige Europese lucht
vaartmaatschappijen om voorlopig geen
vracht en post naar Israel te vervoeren,
heeft hier critiek uitgelokt. Men ziet die
maatregel zo dat men in de internatio
nale vliegwereld in zijn schulp kruipt
voor het Arabische terrorisme.
Israels grootste dagblad, „Ma'Arev",
schreef in dit verband: „De eerste reactie
van de luchtvaartmaatschappijen, die
diensten onderhouden op Lod en het Na
bije Oosten, is precies het omgekeerde
van wat men had mogen verwachten. In
plaats van zich te organiseren voor de
strijd tegen het luchtpiratendom accep
teerden zij de Arabische terreur als een
voldongen feit en overleggen zij hoe het
gevaar te verkleinen. Zij begaan daar
mee een fatale vergissing. Zij zelf vergro
ten het gevaar, niet alleen voor de ver
bindingen met Israel en het Midden-
Oosten, maar voor alle luchtlijnen ter we
reld. Het had de betrokken maatschap
pijen en regeringen duidelijk moeten
zijn, dat als zij de terreur in de lucht
in dit deel van de wereld niet de kop
indrukken hei euvel zich over heel de
wereld zal verspreiden."
AMSTERDAM. Het partijbestuur
van de Communistische Partij van Ne
derland heeft een dagelijks bestuur geko
zen bestaande uit de heren Marcus Bak
ker, Henk Hoekstra, Fré Meis, Wim Nieu-
wenhuyse, Roel Walraven, Jaap Wolff,
Joop Wolff, Joop Eiysberg en Cees IJm-
kers. Tot voorzitter van het partijbestuur
werd Henk Hoekstra gekozen.
