VAN DAG TOT DAG
STOUTENBEEK
OOSTENRIJK MAAKT
ZWAAI NAAR LINKS
Sneeuw in
Rusland
„Zeven van
Chicago"
Rumor geeft zijn
opdracht terug
Britten hebben slag tegen Ian Smith
nu definitief verloren
Zandvoortse pier? ja of neen?
Bahr weer
in Moskou
Socialistische verkiezingsoverwinning
vrij
„T sjechoslowaakse
zuivering in '50
eiste leven van
178 mensen"
President Thieu
lijdt nederlaag
in parlement
Afrikaanse landen
solidair met
Egypte
REGERINGSFORMA TIE
IN ITALIË MISLUKT
RHODESIË WERD OM MIDDERNACHT EEN REPUBLIEK
Biafranen deden
aanval op
politiepost
commentaar op actuele zaken
2
MAANDAG 2 MAART 1970
3
Londense Sunday Times:"
OP DE
TAPIJTSHOW
(van 25 februari tot 7 maart a.s.)
Woninginrichting te Beverwijk
kunt U iedere dag maximaal
lelf 600.- verdienen.
Parijs ontkent verkoop
Mirages aan China
V aticaan
(Van onze correspondent)
LONDEN Rhodesië heeft de
laatste band met Engeland verbroken.
Sinds middernacht is het land een
republiek. De aankondiging daarvan
geschiedde op bijna steelse wijze, zon
der enige ophef. De blanke bevolking
scheen er gedurende het afgelopen
weekeinde, gewijd aan sport en ver
maak, volgens een atmosfeerbeeld uit
Salisbury er zelfs helemaal niet over
te praten. Rhodesië wil er geen feest
van maken, omdat de algemene si
tuatie nog steeds wankel is en het de
buitenwereld niet onnodig wil provo
ceren. Met andere woorden: het is
bang voor hardere tegenmaatregelen.
Lichtvaardig
Zuid-Afrika
Schok
Vriend
Vijfentwintig doden
Morgen komt in de Zandvoortse ge
meenteraad de vraag aan de orde of
de voorbereidingen tot de eventuele bouw
van een pier aan het Zandvoortse strand
moeten worden voortgezet of niet. Daar
over heeft de gemeenteraad te beslissen,
ofschoon men moeilijk kan volhouden
dat een politiek college de uitsluitende
zeggenschap toekomt in een aangelegen
heid die van elk politiek aspect gespeend
is.
Wil men een houdbaar argument aan
voeren voor het bindend verklaren van
een gemeenteraadsuitspraak in deze
kwestie, dan kan men zich slechts beroe
pen op het feit dat de gemeenteraad de
wens van de Zandvoortse bevolking weer
spiegelt en als zodanig het reeht heeft,
zich met het al of niet aanleggen van
een wandelhoofd te bemoeien.
Welnu, de Zandvoortse bevolking wenst
de pier niet. Dat blijkt nog eens duide
lijk uit een naar alle regelen van de
kunst uitgevoerde enquête door een onaf
hankelijk bureau voor opiniepeiling.
Slechts een kwart van de Zandvoortse
bevolking is overtuigd van de wenselijk
heid om een wandelpier te bouwen, meer
dan de helft van de bevolking wil er
gedecideerd niet aan en iets minder dan
een kwart kan moeilijk kiezen tussen ja
of neen.
Het heeft op dit moment weinig zin
meer, nog uitvoerig in te gaan op de be
zwaren tegen een pier en de vermeende
voordelen ervan. Die zijn in de loop van
de voorbije jaren al zo vaak onderwerp
van discussie en vergelijking geweest, dat
iedereen langzamerhand wel op de hoogte
is van de argumenten die voor- en te
genstanders aanvoeren. Ook de leden van
de gemeenteraad kennen die argumenten
en hebben hun opstelling ten aanzien
van het pierplan afgestemd op een afwe
ging van de voor- en nadelen, waarbij
uiteraard niet een persoonlijke voorkeur
maar het algemene gemeentebelang nor
matief is geweest.
Het algemene gemeentebelang eist zon
der meer dat goede, op de toekomst van
de badplaats gerichte bestemmingsplan
nen worden ontworpen en vastgesteld, die
de functie van Zandvoort als recreatie
oord ondersteunen en bevorderen.
Dat een gemeenteraad zich volgens de
geldende procedure en na kennisneming
van bezwaarschriften uitspreekt over een
bepaald bestemmingsplan, zoals dat door
B. en W. wordt voorgelegd, behoort uiter
aard tot de taak van dit college ook al
is ieder verband met zijn politieke repre
sentatie afwezig. Maar wanneer een be
stemmingsplan een zo ingrijpende veran
dering van het aspect der zeekust als
pièce de résistance heeft, dan is het be
lang van de gehele Zandvoortse bevolking
in het geding en kan een gemeenteraad
naar onze mening niet voorbijgaan aan
het feit dat hij namens de gehele bevol
king een keus doet en dus de mening van
die bevolking dient te respecteren.
De resultaten van de enquête tonen aan,
dat de vraag of Zandvoort wel of geen
pier zal moeten krijgen geen scheidslijn
trekt tussen jong en oud. Men kan niet
volhouden dat de tegenstanders conserva
tieve oude mensen zijn en de voorstan
ders progressieve en modem denkende
jongeren. Ook bij de jeugd is de meer
derheid tegen.
Men kan rustig concluderen dat dege
nen die zich tegen de bouw van een pier
verzetten, evenzeer oog hebben voor het
belang van Zandvoort als de voorstanders
van het pierplan, maar dat het verschil
van mening over deze kwestie ligt in de
vraag of zo'n pier voor Zandvoort wel
zo'n enorme vooruitgang zou betekenen
als sommigen menen.
Als de gemeenteraad een beslissing zou
nemen zonder dit eigenlijke verschil van
mening aan een grondiger studie te on
derwerpen dan tot dusver het geval is
geweest, loopt hij de kans met goede
bedoelingen een verkeerde keus te maken.
'WtAAAMAAA/UVNAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAfWIAAAAAAAAA
AA'uwwv/vn/VAAAAA/VAA/WA/WAAAAAAAAA/WAAAAAAAAAAAAAA/tAA/WVA/WWWWWAA/VAAAAAAAA/WVAAAAA/VAA/Wt
FRANKFORT (AP) Egon Bahr ,de af
gezant van de Bondskanselier die in Mos
kou besprekingen voert, is gisteren ver
trokken voor zjjn tweede missie naar de
Russische hoofdstad.
Hij heeft gedurende tien dagen de West-
duitse regering uitvoerig ingelicht over de
vooruitgang die hij gemaakt heeft bij zijn
inleidende besprekingen met de Russische
minister van Buitenlandse Zaken Andrei
Gromiko. Bahr heeft tot opdracht na te
gaan of er een reële mogelijkheid bestaat
om niet aanvals-verklaringen tussen West-
Duitsland en de Sowjet-Unie uit te wis.-
selen.
LONDEN (AP). Uit een geheim over
zicht van de Tsjechoslowaakse communis
tische party blijkt dat de zuiveringspro
cessen in de jaren '50 de dood van 178
mensep en vryheidsberoving voor meer
dan tienduizend politieke gevangenen heb
ben betekend. Dit meldde gisteren de Lon
dense „Sunday Times".
Volgens het blad is het document van
402 getikte pagina's uit Tsjecho-Slowakije
gesmokkeld. In april 1968 had Jan Pillar
van de toenmalige partijleider Alexander
Dubcek opdracht gekregen dit onderzoek
in te stellen.
Het document, waarvan de „Sunday
Times" de nauwkeurigheid garandeert,
verhaalt over martelingen door de politie,
van buiten geleerde „bekentenissen", ver
zonnen bewijsmateriaal, Hongaarse en
Russische interventie en over de doodvon
nissen voor 233 meensen.
Het zoeken naar een zondebok die met
het Westen zou hebben gecollaboreerd be
reikte een hoogtepunt met de aanklacht
tegen Rudolf Slansky, secretaris-generaal
van de Tsjechoslowaakse Communistische
Partij. Hij werd in 1952 terechtgesteld, na
dat hij schuldig was bevonden de leiding
te hebben gehad van een complot tegen
de staat.
ADVERTENTIE
WENEN (Reuter, AFP en DPA)
De kiezers bij de zondag in Oostenrijk
gehouden algemene verkiezingen heb
ben een ommezwaai naar links ge
maakt, waardoor de socialistische
SPÖ van Bruno Kreisky voor het
eerst de grootste partij is geworden.
Zij kwam slechts twee zetels tekort
voor een absolute meerderheid.
De partijleiders komen vandaag bijeen
om te trachten het vraagstuk van de toe
komstige regeringsvorm op te lossen:
Een „Rooms-rode coalitie" van de rege
rende Oostenrijkse Volkspartij met de so
cialisten of een kleine coalitie van so
cialisten en de rechts-liberale Vrijheids
partij. Deze kleine partij kreeg gisteren
zes zetels. De „zwart-rode coalitie" heeft
het land van 1945 tot 1966 geregeerd.
Volgens de voorlopige einduitslagen
wordt de verdeling in de Nationalrat, het
165 afgevaardigden tellende parlement
als volgt: socialisten 81, volkspartij 78
en vrijheidspartij 6 zetels.
De regering van de verslagen volks
partij onder kanselier Josef Klaus komt
woensdag bijeen om haar ontslag aan te
bieden en president Franz Jonas heeft
dan de grondwettelijke taak een nieuwe
kanselier aan te wijzen. Verwacht wordt
dat Klaus de leiding van de Volkspartij
zal neerleggen. De kans is groot dat de
59-jarige Kreisky, die in zijn verkiezings
campagne onder meer beloofde Oosten
rijk te zullen moderniseren en de dienst-
Een voetgangster baant zich een weg
door de sneeuw in het Russische stad
je Joezno-Sachalinsk waar eind fe
bruari vijf dagen achtereen een hevige
sneeuwstorm heeft gewoed. De juf
frouw op de foto gebruikt de ver
keerslichten als markante punten in
de sneeuw om toch nog naar haar
werk te kunnen komen.
■&&/SA j, f v t'j('W'V a# 'S.S
plicht tot een half jaar terug te bren
gen, de eerste socialistische kanselier in
de geschiedenis van de Oostenrijkse re
publiek zal worden. Hij heeft tijdens de
verkiezingscampagne herhaaldelijk een
samengaan met de Vrijheidspartij, die
volgens hem geen werkelijk liberale par
tij is, uitgesloten.
De „zwart-rode coalitie", die direct na
de oorlog veel succes had en in 1955 het
staatsverdrag het licht deed zien dat to
het vertrek van de bezettingslegers leid
de en Oostenrijk zijn soevereiniteit terug
gaf, verstarde in het begin van de jaren
zestig. Het wantrouwen van de regerings
partners, dat nog uit de periode tussen
de beide wereldoorlogen stamde, ver
hardde de tegenstelling zodanig dat zij
tenslotte eikaars initiatieven gingen blok
keren, waardoor belangrijke vraagstuk
ken niet konden worden opgelost en op
de lange baan geschoven moesten worden
Daarbij kwam dat het parlement niet die
rol kon vervullen die het normaal in een
democratie heeft. Belangrijke besluiten
werden door de coalitiegenoten binnens
kamers genomen en stonden al vast voor
het parlement zich erover kon uitspre
ken.
De opkomst van de kiezers was zon
dag met 90,67 percent iets minder dan
in 1966, toen deze 93,80 percent bedroeg.
De socialisten kregen 48,39 percent (in
1966 42,56) en 81 zetels (74), de conser
vatieven 44,69 (48,35) en 78 zetels (85),
de conservatief-liberale partij 5,45 percent
(5,35) en zes zetels (onv.) Alle overige
deelnemende partijen, de communistische
partij (1,4 percent) de Nationaal-Demo-
cratische Party en de Democratische
Vooruitstrevende Partij van de voorma
lige minister van binnenlandse zaken
Franz Ola, behaalden geen zetels.
SAIGON (AFP). Het parlement van
Zuid-Vietnam heeft een essentieel onder
deel van een westontwerp ter regeling van
de aanstaande provinciale verkiezingen
verworpen.
De stemming werd gehouden na een
stormachtige bijeenkomst, waarop afge
vaardigden en senatoren heftige critiek
uitoefenden op president Thieu en op de
voorzitter van het parlement, omdat deze
toestemming hadden gegeven voor de ar
restatie van het parlementslid Tran Ngoc
Tsjau. De parlementsleden hebben een de
legatie samengesteld, die een bezoek aan
Tsjau in de gevangenis van Tsji Hoa moet
brengen. Tsjau is tot twintig jaar gevange
nisstraf veroordeeld, omdat hij met Noord-
vietnamezen zou hebben samengewerkt.
ADDIS ABEBA (AFP). De minister
raad van de Organisatie van Afrikaanse
Eenheid heeft besloten een solidariteitsbe
tuiging te sturen aan president Nasser.
Het besluit is na langdurige discussie
met grote meerderheid genomen, hoewel
enkele landen, waaronder Gabon, Lesotho,
Malawi en Swaziland zich van stemming
onthielden. Het idee van een solidariteits
betuiging aan Egypte werd geopperd nadat
een vertegenwoordiger van Egypte een
verklaring over de ontwikkeling in het
Midden-Oosten had voorgelezen.
BRUNO KREISKY
CHICAGO (Reuter). De zeven ver
dachten in het Chicago-proces zijn za
terdag op last van een Amerikaans Hof
van Appel tegen borgtocht vrijgelaten in
afwachting van de behandeling van hun
zaak in beroep.
Bij het verlaten van het Gerechtsge
bouw (met de waarschuwing dat ze geen
opruiende taal mogen uitslaan) werden
ze begroet door een honderdtal aanhan
gers en familieleden. Daarna begaven ze
zich naar een kerk aan de overkant van
de straat voor een persconferentie. Ze
vertelden dat in de gevangenis van Cook,
waar ze zijn vastgehouden, „de mensen
worden behandeld als beesten". Zij nul
len de aandacht gaan vestigen op „de
afschuwelijke toestanden in deze Ameri
kaanse gevangenis."
PARIJS (AP). Hooggeplaatste Fran
se functionarissen hebben gezegd niets
af te weten van de verkoop van 48 Fran
se mirage straaljagers aan China.
Een bericht van deze strekking werd
zaterdag gepubliceerd in een dagblad in
Hongkong.
(Van onze correspondent)
ROME. De politieke crisis in Italië
heeft een nieuw dieptepunt bereikt met
het besluit van kabinetsformateur Maria
no Rumor om zijn opdracht tot het vor
men van een middenlinks kabinet terug
te geven. Vandaag zal president Saragat
in sneltreintempo al die personen bij zich
ontvangen, die in een dergelijke situatie
dienen te worden gehoord. Wat er daarna
zal gebeuren, blijft in het duister.
Hoewel Italiaanse kranten het doen
voorkomen of de huidige crisis beslist
niet dramatisch is, lijkt het er toch wel
op dat de mogelijkheid van een nieuwe
midden-linkse regering voorlopig als uit
geschakeld moet worden beschouwd. Ve
len beschouwen zo'n regering als de eni
ge uitweg voor Italië in de huidige crsis.
De socialisten stellen namelijk eisen die
de christen-democraten op het ogenblik
niet kunnen inwilligen. Een dergelijke
midden-links-regering zal moeten bestaan
uit socialisten, sociaal-democraten, chris
ten-democraten en republikeinen.
Ook de republikeinen een partij die
overigens kleiner is dan die der fascisten
willen toezeggingen van de christen
democraten die deze kennelijk niet kun
nen geven.
Deze toestand is ontstaan na het in
grijpen van het Vaticaan in de formatie-
onderhandeling, door onverwacht terug
te komen op de echtscheidingsafbraken in
het verdrag van Lateranen van 1929. Een
wet met betrekking tot de echtscheiding
is al door de Kamer van Afgevaardigden
aangenomen. Als ook de Senaat die zou
aannemen, zou de macht van het Vaticaan
Misschien moffelde premier Ian Smith
de zaak opzettelijk weg nadat hij zich
jarenlang, zij het steeds minder geloof
waardig aan de illusie van zijn trouw
aan koningin Elizabeth trachtte over te
geven.
De uitroeping van de republiek is tech
nisch de zoveelste illegale daad van het
regime, maar na de in werking treding
van de nieuwste grondtvet en de terug
trekking van de Britse gouverneur niet
meer dan een formaliteit en in werke
lijkheid sinds de eenzijdige onafhanke
lijkheidsverklaring van vier jaar geleden
en het referendum van 1969 de bevesti
ging van een bestaande toestand.
Voor premier Wilson mocht het een
symbool zijn van de definitieve misluk
king van zijn hardnekkige pogingen om
met Smith tot een vergelijk te komen
en het doorslaggevend bewijs dat het
aanvankelijke Britse optimisme lichtvaar
dig is geweest.
Toen het eindelijk tot verplichte VN-
sancties tegen Rhodesië kwam, meende
Wilson dat hij het eerder in weken dan
in maanden op de knieën zou krijgen,
maar hij had kunnen beseffen dat de
sancties tegen Rhodesië, zeker met bu
ren als Zuid-Afrika en Portugal, een lek
mandje zouden zijn.
Voor Londen, dat van het begin af in
dit deel van Afrika geen tweede Algerije
wilde en weigerde Britten het bloed van
andere Britten te laten vergieten, zit er
thans niets anders op dan een ruiterlijke
erkenning dat het ook door de onmacht
der Afrikaners en van de Afrikaanse sta
ten om iets praktisch te doen, de slag
heeft verloren en dat de Afrikaanse meer
derheid waarschijnlijk pas over één of
meer generaties en dan misschien alleen
nog door middel van geweld aan bod zal
kunnen komen. Engeland als het centrum
van het Britse Gemenebest kan zich niet
veroorloven de spons in de ring te wer
pen en het kan niets anders doen dan
zonder veel hoop op de resultaten aan
dringen op een sterker aandraaien van
de internationale sanctie-schroef.
De Britse regering heeft haar VN-verte
genwoordiger Lord Caradon reeds ver
zocht dit te doen. Engeland gelooft dat
door goed georganiseerde internationale
actie de Rhodesische economie veel ern
stiger schade kan worden toegebracht
dan thans het geval is. Ook mag niet
worden vergeten dat de sancties de toe
vloed van buitenlands kapitaal voor Rho
desië hebben tegengehouden.
De verwachting is dat Rhodesië econo
misch en wat zijn drang naar apartheid
betreft steeds meer zal gaan aanleunen
tegen de Unie van Zuid-Afrika.
De uitroeping van de republiek bete
kent ook een hard gelag voor de minder
heid onder Engelse conservatieven die
tegen sancties zijn en met Smith wilden
aanpappen.
Hoge functionarissen in Rhodesië heb
ben namelijk meteen al laten weten dat
Rhodesië nooit meer zijn republikeinse
status zal opgeven en de koningin erken
nen al blijven zij hopen dat wanneer de
Conservatieven de verkiezingen zouden
winnen, zij tot een „eervolle" regeling
met Engeland zullen kunnen komen.
De conservatieve politicus Lord Al-
port, gewezen gemenebest-minister en
vroegere Britse Hoge Commissaris in Sa
lisbury, heeft gisteren verklaard dat de
genen die zo redeneren de realiteit van
de situatie niet begrijpen. Van nu af heeft
Rhodesië zich wat Engeland betreft vol
komen geïsoleerd.
Een kernpunt vormen thans de consu
laten die dertien landen, waaronder de
Verenigde Staten, West-Duitsland, Frank
rijk, België, Zwitserland, Denemarken
en Nederland, er in Salisbury op na hou
den Voor Londen vormt het Amerikaan
se consulaat het grootste probleem, >m-
dat wanneer dit in Salisbury zou blijven,
het als 'n voorbeeld voor de andere landen
zou worden beschouwd en een de facto-
erkenning van het republikeinse regime,
en daarmede een nieuwe ondermijning
van de sanctiepolitiek.
Ian Smith heeft het risico van een
sluiting van een aantal consulaten open
lijk toegegeven, maar hij acht de voor
delen van een republiek op korte termijn
belangrijker.
Technisch zijn de consulaten geaccre
diteerd bij koningin Elizabeth en de Ver
enigde Staten en de andere twaalf lan
den hebben in hun betrekkingen met Rho
desië de Britse souvereiniteit over dat
land erkend.
Premier Wilson heeft tijdens zijn be
zoek aan Washington president Nixon
verzocht het consulaat te sluiten. Na de
schok door een verklaring van het Witte
Huis dat het consulaat zou worden ge
handhaafd, volgde een correctie, zowel
namens de president als het departement
van buitenlandse zaken, waarin met na
druk werd gezegd dat de kwestie nog
niet is beslist.
In Londen beseft men dat deze aarze
ling het gevolg is van een conflict tus
sen zakenbelangen en politiek. Amerika
houdt het oog gericht op Rhodesische
chromium en andere begerenswaardige
ertsen, maar wil aan de andere kant niet
de goodwill van de Afrikaanse landen,
pas naar men hoopt versterkt door het
bezoek van de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Rogers, verliezen.
over de echtscheiding in Italië verbroken
zijn. De midden en linkse groepen in de
christen-democratische partij durfden
echter hun gehoorzaamheid aan het Va
ticaan niet op te geven Dit wil niet zeg
gen dat men ook hier niet ernstig ver
stoord zou zijn over de botte inmenging
van het Vaticaan in de binnenlands-Ita
liaanse politiek op een moment dat het
land zich niet veel moeilijkheden meer
kan getroosten.
In Rome wordt aangenomen dat het
Vaticaan erop uit is de politieke carrière
van de huidige premier Mariano Rumor te
breken ten gunste van Giilio Andreotti,
een vriend van de paus.
Wanneer Andreotti werkelijk tot het
premierschap zou worden geroepen, zou
dit echter moeten zijn als hoofd van een
zelfde minderheidskabinet, als Rumor
enige weken geleden heeft opgegeven.
Men houdt ook nog rekening met de
mogelijkheid dat president Saragat alge
mene verkiezingen uitschrijft. Deze zou
den dan plaatsvinden drie jaar voor de
wettelijk voorgeschreven tijd Zij zouden
het einde van de echtscheidingswet bete
kenen, die door een nieuw parlement van
voren af aan dient te worden behandeld.
Uit dergelijke verkiezingen zouden de
communisten en socialisten echter als
winnaars uit de bus komen, zo wordt hier
gesteld.
LAGOS (AFP). Vijfentwintig Ni-
geriaanse politiemannen zijn gedood en
vijftig gewond bij een aanval vorige week
van een groep gewapende voormalige
Biafraanse militairen op een politiepost
in het noorden van het vroegere afge
scheiden gebied.
Aldus betrouwbare berichten uit Lagos.
De aanval volgde op sporadische ge
vechten in de gebieden van Awka en
Abakaliki. Awka ligt aan de weg van
Onitsja naar Enoegoe, Abakaliki is meer
oostelijk gelegen. De militairen die de
aanval deden, zijn vermoedelijk na de
val van Biafra, zeven weken geleden, de
bossen ingevlucht. Volgens dezelfde be
richten is een afdeling federale troepen
naar het gebied gezonden, en zijn troepen
in Kadoena in staat van paraatheid ge
bracht.
DEN HAAG Koningin Juliana is
zaterdag per Fokker Friendship van Soes-
terberg naar Parijs gegaan voor een kort
bezoek aan prinses Irene en haar jongste
kleinzoon, die op het ogenblik in de Fran
se hoofdstad verblijven. De koningin keer
de vandaag terug.
ADVERTENTIE
