RENATE RUBINSTEIN:
Men lijkt bevreesd voor de
waarheid over Weinreb
Vragen van
Vondeling
aan Thomassen
en Drijver
Air Products
komt naar
Europoort
„Nieuw onderzoek door
Oorlogsdocumentatie
schuift de zaak weer
op de lange baan"
DEODORANT
Haar journaal
Honderdjarige Bijenkorf
geeft „Buiteltuinen"
...zo bevrijdend fris!
Ondernemingsraden
bij de krijgsmacht?
ga met uw tyd mee
ga naar denmb!
Soeharto begroet
prins Bernhard
sta je daar
zo van te kijken dat
ik klant bij de nmb ben...
DINSDAG 3 MAART 1970
AMSTERDAM Het IKOR heeft
donderdagavond afgezien van een tv-
uitzending over dr. F. Weinreb. Het
bestuur achtte dit gewenst na ont
vangst van vele brieven met zeer
controversiale opvattingen over de
persoon van dr. Weinreb en over het
geen hij in de bezettingstijd heeft ge
daan.
Afschuiven'
Ander haf jaar
„Onvindbaar"
T wijf el
RENATE RUBINSTEIN
AMSTERDAM. Naar aanleiding van
het op 19 februari 1970 aangekondigde
opgaan van Thomassen en Drijver-Ver-
blifa nv. in de nieuwe onderneming Eu-
rop-emballage, heeft de voorzitter van
de P.v.d.A., ir. A. Vondeling, enige
schriftelijke vragen gesteld aan de pre
sident-commissaris van het Thomassen
en Drijver-concern, dr. W. T. Kroese.
Deze vragen luiden:
Wat is de reden, dat de mededelingen
door de directie zijn gedaan en niet door
of namens de raad van commissarissen?
Hielden de mededelingen aan het
COOR (centrale commissie onderne
mingsraden) en de ondernemingsraden
over een nauwere band tussen een aan
tal verpakkingsindustrieën ook de moge
lijkheden in van overdracht van de on
derneming aan een Amerikaans concern?
Betekent het bod op de aandelen en de
converteerbare obligaties dat, ten op
zichte van de koers ten tijde van de me
dedelingen over reorganisaties van ver
leden jaar, een stijging van circa 100
percent is opgetreden, dat wil zeggen
een totale realiseerbare vermogensstij
ging van 100 miljoen gulden?
Is het de bedoeling, dat ook de werk
nemers en de gepensioneerden op eni
gerlei wijze zullen profiteren van de nu
aan het licht tredende geheime reserves
en goodwill die in het verleden zijn aan
gekweekt, mede dank zij de inspanning
van het personeel?
Kan de koersstijging, in het bijzonder
in de eerste zeven weken van dit jaar
een gevolg zijn van voorkennis van de
op handen zijnde winstgevende verkoop?
Welke onderdelen van het onlangs
door de SER uitgebrachte advies over
de gedragsregels bij fusies heeft het be
stuur in acht genomen en welke niet?
Welke garanties over de voortzetting
van de Nederlandse bedrijven zijn aan
de Amerikanen gevraagd en welke zijn
verkregen?
Is geprobeerd de samenwerking van
ondernemingen van verpakkingsmidde
len te Europaniseren alvorens toe te
stemmen in een Amerikanisering?
Op welke wijze is zekerheid verkregen
dat de „fusie" niet strijdig is met de be
palingen van art. 86 van het EEG-ver-
drag over het „misbruik maken van een
machtspositie op de gemeenschappelijke
markt of op een wezenlijk deel daar
van"?
Is het bestuur bereid de nieuwe „re
organisatie" te onderwerpen aan het
oordeel van de ondernemingsraden
(eventueel bijgestaan door deskundigen)
en wil het, vooruitlopend op de herzie
ning van het vennootschapsrecht, bevor
deren dat op de aanstaande aandeelhou
dersvergadering enkele commissarissen
worden benoemd die geacht kunnen wor
den het vertrouwen van de werknemers
te hebben, doordat zij zijn aanbevolen
door de ondernemingsraden?
BRUSSEL. AIR Products Nederland
n.v. heeft in Brussel bekend gemaakt een
van de omvangrijkste fabrieken in West-
Europa te zullen gaan bouwen voor de pro-
duktie van grote hoeveelheden zuurstof,
stikstof en argon en processtoom. De fa
briek komt in Europoort en ze krijgt een
produktiecapaciteit van 1.000 ton zuurstof
per dag en 225 ton processtoom per uur.
Voor het opwekken van de stoom zal waar
schijnlijk aardgas gebruikt worden. Grote
hoeveelheden zuurstof, stikstof en proces
stoom voor het maken van propyleenoxide
zullen via een pijpleiding geleverd worden
aan de nieuwe chemische fabriek van Oxi-
rane Chemie n.v.
Samenwerking. Het gewest Amsterdam
van de P.v.d.A. heeft zich uitgesproken
voor het voortzetten van de besprekin
gen met de Amsterdamse afdelingen
van de P.P.R. en de P.S.P en het ge
westelijk bestuur opgedragen tot sa
menwerking met deze groeperingen te
komen.
^A/WUWVvWwWWWVV\A/\AAAAA/W\AAAAAAAAAAAAAA/W\/WVAAA/WUVWWW\AAAAAAA/WWVA/\AAAAAAAAArtA/V/>
'^VVXA^WWWWWWVVWXA/WWX/WWWWWWWVWVWWWWWVWWVWWWWVWWWVWWWWVWWWWWWWW*
Drs. Friedrich Weinreb speelde in de
oorlogsjaren een bizar „spel" met de
Duitse bezetter door een „Wehrmacht"-
generaal te creëren op wiens „gezag" hij
honderden joden „sperrde" en aldus al
thans wat een groot aantal betrof, het
leven redde. Na de bevrijding werd hij
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
zes jaar. Men verweet hem met het geld
voor zijn vrijsteliingslijsten te hebben ge
knoeid en spionage te hebben bedreven
toen hij in de klauwen van de SD was
geraakt.
Het vonnis werd door zijn vrienden en
degenen die aan hem hun leven dankten
diep betreurd, maar door zijn vele vij
anden met instemming begroet. Het is
daarna nooit meer rustig rond Weinreb
geweest. Zijn tegenstanders maakten het
hem lastig tot in Djakarta en Ankara toe,
waar hij op voorspraak van prof. Tinber
gen als hoogleraar optrad. Het vonnis
brak zijn carrière en verstoorde zijn ve-
dere leven.
In het derde deel van Weinrebs me
moires hebben de samenstellers, drs.
Aad Nuis en Renate Rubinstein, het be
wijsmateriaal waarop het vonnis berust
te, uiteengerafeld en daarmee de schijn
werpers gericht op de rechters, die in
1947-1948 met de zaak waren bezig ge
weest. Daarna werd het voor de justitie
„een delicate aangelegenheid." Er kwa
men vragen in de Tweede Kamer. Via
de ministers Polak en Veringa kwam de
zaak bij het Rijksinstituut van Oorlogs
documentatie. Eén der medewerkers van
dit instituut zal nu in samenwerking met
een jurist de hele zaak-Weinreb doorne
men aan de hand van de uitgebreide do
cumentatie die erover bestaat Dat is
overigens al eerder gedaan door prof.
Presser, Renate Rubinstein en Aad Nuis.
Renate Rubinstein heeft deze gang van
zaken als „operatie afschuiven" betiteld.
Zij noemt het een schandaal dat de justitie
niet zelf de zaak behandelt. „De Neder
landse justitie heeft Weinreb dit onrecht
aangedaan en hem gebroken. Dan moet
de justitie dat zelf ook weer rechtzetten,'
is haar oordeel.
Zij zegt: „Ik krijg sterk de indruk dat
men de werkelijke behandeling van de
zaak-Weinreb heeft willen uitstellen en
daarom naar Oorlogsdocumentatie ge
schoven. Het rapport dat er straks komt
zal aantonen dat Weinreb onschuldig is.
Maar wat schieten we daarmee op? Het
was beter geweest als Den Haag had ge
zegd: We laten Oorlogsdocumentatie een
onderzoek instellen. Als dit instituut niets
bezwarends vindt gaan we meteen aan
de revisie van het vonnis beginnen. Maar
zo is het niet. En dat is maar op één
ding terug te voeren: de angst voor het
schuldigstellen van de rechter."
Renate Rubinstein had een andere hou
ding van de minister van Justitie ver
wacht. „Je zou denken dat de minister
ons wel een bedankje had kunnen zen
den omdat wij hem met de analyse van
het vonnis de gelegenheid gaven terug te
komen van fouten van vroeger. Maar we
kregen zelfs geen briefje over wat hij
besloten had. Dat moesten we door de
radio horen".
De directeur van het Instituut voor
Oorlogsdocumentatie, prof. dr. L. de
Jong, heeft gezegd dat het onderzoek on
geveer anderhalf jaar zal duren. Rena
te Rubinstein: „Anderhalf jaar is onnodig
lang. Als iemand met een normale wil
en intelligentie er al zijn aandacht aan
besteedt, kost het doorwerken van de
dossiers ongeveer drie tot vier maanden.
Als hij dan nog eens twee maanden moet
hebben om het rapport te schrijven, dan
kan het hele onderzoek in een half jaar
bekeken zijn. Het kan nog veel sneller
als er meer mensen voor worden aan
getrokken".
Vreest zij dat het nooit tot eerherstel
vooi Weinreb zal komen?
Renate Rubinstein: „Die rehabilitatie
is onvermijdelijk. Ze komen er niet on
deruit. Als het onderzoek anderhalf jaar
zou duren en de revisie ook nog eens
een paar jaar, dan vraag je je af hoe
oud Weinreb moet worden om het nog
te beleven".
Drs. Weinreb bevindt zich, zoals be
kend is, niet in Nederland. Hij vluchtte
een paar jaar geleden naar het buiten
land, nadat hij tot acht maanden was
veroordeeld voor een zedendelict in
Vlaardingen. Sommigen, die de details
van deze affaire kennen, spraken van
„een merkwaardige gang van zaken die
het recht kan volgen". Het uitvoerige
rapport in deze zaak van de rijksreclas-
seringsambtenaar Lahuis, dat uiterst
gunstig was voor Weinreb, zou onvol
doende aandacht hebben gekregen.
Direct na de verschijning van het eer
ste deel van de memoires verzocht de
procureur-generaal in Den Haag aan In
terpol de opsporing van Weinreb. Dat is
Interpol nog altijd niet gelukt. Dat is
reb vele malen op de tv en de radio is
geweest en door tal van journalisten is
tamelijk vreemd, omdat sindsdien Wein-
geïnterviewd. Renate Rubinstein gelooft
niet dat Interpol er moeite voor doet.
Weinrebs memoires hebben een grote
publiciteit gekregen. Volgens Renate Ru
binstein is hij teleurgesteld en soms ook
gekwetst door de reacties. Hij vindt dat
er teveel sensatie van is gemaakt en dat
wil hij nu juist helemaal niet. Hij had
gehoopt dat zijn visie op het verzet en
op de houding van veel Nederlanders in
de oorlogstijd onderwerp van discussie
zou worden. Maar op dit moment is men
nog altijd hevig de geloofwaardigheid
van elk detail te onderzoeken. Men is
nog niet toegekomen aan wat er eigen
lijk in die memoires straat, aan de diepe
mysteries van het menselijk gedrag in
de oorlog. Hij vindt het onbegrijpelijk
dat zijn tegenstanders ongestraft allerlei
beledigingen kunnen neerschrijven en dat
zij met feitenmateriaal werken, waar
van al jaren geleden is bewezen dat het
pertinent onwaar is.
Eén van de punten die sommigen doet
twijfelen aan de memoires is: hoe kan
Weinreb na zo'n kleine dertig jaar zich
nog tientallen zelfs tamelijk onbetekenen
de gesprekken en gebeurtenissen uit die
ti]d herinneren en volledig reconstrueren?
Renate Rubinstein zegt: „Weinreb kan
er niet voor instaan dat alle gesprekken
letterlijk weergegeven zijn, maar zij zul
len de waarheid heel dicht nabij komen.
Voor de levendigheid van het verhaal
heeft hij de gesprekken in de directe re
de gezet. Bovendien had hij vlak na de
oorlog, in de gevangenis, in een docu
ment van ruim 1.500 pagina's zijn bele
venissen al genoteerd. Hij had dus ge
noeg steunpunten. Maar het is best mo-
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
Wieldraaijer (P.v.d.A.) heeft de minister
van Defensie gevraagd of hij van plan is
bij de landmacht en de luchtmacht onder
nemingsraden in te stellen, die bevoegd
heden krijgen op het gebied van leefom
standigheden, huisvesting en besteding van
vrije tijd binnen de kazerne. De heer Wiel-'
draaijer vraagt minister Den Toom dit plan
te publiceren opdat er een openbare dis
cussie over gevoerd kan worden. Tevens
verlangt hij dat het rapport over het func
tioneren van de contactcommissie in de
landmacht in de openbaarheid wordt ge
bracht.
PROFESSOR WEINREB
gelijk dat hij zich een keer vergist
heeft. Hij wist tenslotte ook niet alles
van wat er zich achter de schermen af
speelde. Het is daarom niet uitgesloten
dat zijn interpretatie hier en daar niet
helemaal juist is. Ik heb hem ook ge
zegd, dat ik verbaasd stond, dat hij zich
zo ontzettend veel kon herinneren. Hij
zei toen: „Ik kan nog elke tafelpoot be
schrijven van de kamer, waarin ik toen
met de S.D. zat". Hij kan zich niet voor
stellen dat mensen niet in staat zijn zich
de details van bepaalde gebeurtenissen,
en zeker niet die in de oorlogsjaren, te
herinneren.
„In het begin zeiden Weinrebs vijan
den: Alles wat hij heeft geschreven zijn
leugens en bedrog. Hij zou onnoemelijke
misdrijven hebben begaan en dat zou wel
tot uiting komen als de archieven wer
den geopend. Maar er kwam niets. Nu
is de teneur: Hem is wel onrecht aan
gedaan, maar het doet er niet toe. Eer
herstel is niet nodig, want hij is en blijft
toch een schurk. Er zit me nog iets ge
weldig dwars. Onlangs heeft prof. Fred
Polak van het Weinreb-comité een pagi
na in De Telegraaf over Weinreb ge
schreven. Daarop heeft Henriëtte Boas,
een tegenstandster van Weinreb, ook een
stuk geschreven. Dat wemelde van de on
juistheden en prof. Polak zag zich ge
noodzaakt op de zaak terug te komen.
Dat heeft dat blad geweigerd. Ik ben
daar zeer, zeer verontwaardigd over,
aldus Renate Rubinstein.
ADVERTENTIES
In de bekende, heerlijk-frisse
typen Soft - Clear - Dry en
zonder alcohol.
'WWVWWVWWWVWWWWWVWWWW
A/VWWWWWVWWWWWWVVWWWWV
kers hebben het verzoek ontvangen
een krabbel te maken en die te onder
tekenen. Deze krabbels worden ge
veild.
Bloemen en cadeaus heeft de hon
derdjarige Bijenkorf liever niet, zij
verzoekt in plaats hiervan een gift te
schenken aan de stichting Buitenspe
len.
ppmK
BIJ HET VIEREN van het honderd-
ij arigbestaan heeft de Bijenkorf de
kinderen en de speelgelegenheid in
Nederland in het middelpunt ge
plaatst.
Er is een nieuwe stichting „Buiten
spelen" opgericht. De vier steden
waar De Bijenkorf is gevestigd krij-
meentebesturen van Amsterdam, Den
Haag, Rotterdam en Eindhoven krij
gen een kinderspeelplaats. De ge-
gen deze „Buiteltuinen" (de naam is
van Godfried Bomans) aangeboden
op 13 maart.
Vrijdag 13 maart wordt voor de Bij
enkort een geluksdag met veel festi
viteiten op de „Eens in de eeuw
avond". Aan de feestavond in de Am
sterdamse Bijenkorf werken onder
meer Willy en Willeke Alberti, Ton
van Duinhoven, Simon Carmiggelt,
Kees van Kooten en Wim de Bie en
kolonel Bosschardt mee. Hoe groter de
omzet van deze avond de zaak zal
geopend zijn hoe groter het be
ginkapitaal van de stichting Buiten
spelen.
De „Buiteltuinen" zullen een
ontmoeting vormen tussen kunst en
het spelende kind. Het idee van dit
soort kinderspeelplaatsen is afkom
stig van de Franse „Groupe Ludic".
Het houdt in dat er speeltoestanden
worden gemaakt van eenvoudige vor
men uit licht metaal of verstevigd
plastic. Er komen klimtouwen, lad
ders, schommeltoestellen, rasterwerk
en veel kleuren aan te pas.
Gezien de kunst die er bij betrok
ken zal worden kan het niet anders
of hij de overdracht aan de gemeen
tebesturen op de „Eens in de eeuw
avond" is Pierre Janssen aanwezig.
Hij is niet de enige kunstkenner die er
zal komen, want enkele bekende schil
ders, grafici en beeldhouwers zijn
uitgenodigd om tijdens de avond van
13 maart te exposeren en te verkopen.
Tot slot is er nog een veiling van
„gelegenheidskunst". Alle medewer-
'WVWWVWWWV/WWWWVVVWWVVA/WWV/VWVVVVVVAA/VWVWVVVWVVVWVVVWVWVWWVVWWWWVVf
leder mens heeft toch met geld te maken? Veel
of weinig, dat doet aan het feit niks af. Neem nou
maar als je je keukentje wilt vernieuwen. Dan
schiet je spaargeld toch wel eens tekort? Geen
ramp, je stapt gewoon bij de
bank binnen. Ga je een
dagje naar Brussel? Je haalt
je francjes bij de bank. Heb
je een paar tientjes over? Dan
zorgt de bank er wel voor dat je
er aan verdient ook! Een bank
gaat toch ook met z'n tijd mee.
Heus, met de NMB kan ik net zo
goed overweg als met m'n huis
houden. En dat zegt wel wat, al
zeg ik het zelf
- V-.
nederlandsche
middenstandsbank
de bank waar óók u zich
thuis voelt!
Ook Rusland gaat modeshows
houden op de Expo 70 in Japan.
Dit is een van de toiletten die zul
len worden getoond in Osaka, een
avondjapon met motieven naar een
van de nationale Russische drach
ten. De Russische mode-ontwer
pers streven in het algemeen naar
het combineren van modieuze met
traditionele lijnen.
DEN HAAG President Soeharto en
zijn vrouw zullen op donderdag 12 maart
prins Bernhard op het vliegveld van Dja
karta verwelkomen, aldus heeft het In
donesische persbureau Antara maandag
meegedeeld.
Volgens Antara staat een bezoek aan het
wildreservaat Toedjong Koeion in West-
Java op het programma. In het reser
vaat leeft de zeldzame eenhoornige neus
hoorn. Sedert 1968 wordt daar een mo
torboot gebruikt die door de prins als
voorzitter van het World Wild Life Fund
is geschonken.
De oi
miljcx
2.
Avonc
136.90
108.20
