Patiënt beter beschermd
opneming in inrichting
bij-
Minister Luns
morgen naar
Midden-Oosten
Strafbepalingen tegen
kapen van vliegtuigen
MOOIE VRIJHEID!?"
Officier eist boete tegen
hoofd Arbeiderspers
Lijnen niet eerder dicht dan 1972
FORD-VERKOOPCENTRUM
WIJZIGING KRANKZINNIGENWET
Wetsontwerp ingediend
Vrouw staat nier
af aan dochter
Haringvloot vaart
25 mei uit
Celstraf geëist
voor mishandeling
politiemannen
Staatkundige
vorming voor
dienstplichti gen
Mr. Hiltermann is
terecht veroordeeld
Proces-verbaal voor
verspreiding van
biljetten 2000
Meer crematoria
in Nederland
Tekenaar van N.S.B.-blad
wil auteursrechten
Nog geen totaal
inzicht in crèches
NS-directie sprak met staatssecretaris over
on rendabele spoorzvegverbindingen
VVD wil verbod
van abortus
opheffen
VRIJDAG 20 MAART 1970
H.B.G.-HAL
CRACHTWEG-
LISSE
Bescherming
Juridische hijstand
Minister Den Toom:
Minister van Justitie:
Houtplein - Haarlem - Tel.: 319265-315025
dagelijks 8.30-18.00 - 19.30-21.00
Zaterdags 9.30-18.00
Oranje-Vrijstaat
Staatssecretaris
DEN HAAG. (ANP) De minister van
Buitenlandse Zaken, mr. J. Luns, ver
trekt morgen voor bezoeken van in totaal
acht dagen aan drie landen van het Mid
den-Oosten. Hij gaat naar Libanon, Jor
danië en de Verenigde Arabische Repu
bliek.
Het is de eerste maal dat een Neder
landse minister van Buitenlandse Zaken
Libanon en Jordanië bezoekt. Minister
Luns voerde twee jaar geleden in Cairo
besprekingen met zi.in Egyptische ambt
genoot, Mahmoud Riad. Minister Riad
bracht vorig jaar een bezoek aan Neder
land.
Minister Luns heeft herhaaldelijk ver
klaard dat hij geen bemiddelaar is in het
geschil tussen Israel en de Arabische lan
den. Ook nu is dit geenszins zijn bedoe
ling. Zijn streven is er opgericht om,
dankzij de contacten die Nederland onder
andere in de Verenigde Naties met beide
partijen heeft, door het overbrengen van
ideeën misverstanden en punten van wrij
ving weg te nemen en bij te dragen aan
de gedachtenvorming. De Nederlandse
betrekkinge nmet de landen van het
betrekkingen met de landen van het
derland een wezenlijke bijdrage kan le
veren tot beter onderling begrip en tot
beter begrip van het standpunt van het
westen.
ADVERTENTIE
ti
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bijna zeven jaar heeft
het geduurd voor de Tweede Kamer gis
teren het wijzigingsvoorstel van de Krank
zinnigenwet in behandeling nam. Vrijwel
de gehele kamer juichte het wetsvoorstel
toe omdat er een betere bescherming van
de burger zal zijn bij de inbewaringstel
ling in een psychiatrische inrichting. Zo
wel de burgemeester als de rechter kan ge
lasten iemand te laten opnemen, maar in
alle gevallen moet een medische verklaring
van goedkeuring worden opgesteld door
een zenuwarts. Een dergelijk besluit moet
dan gebaseerd zijn „op een vermoeden van
het in gevaar brengen van zichzelf, ande
ren of de openbare orde".
Een verlenging van een voorlopig inbe-
waringneming van een patiënt kan alleen
plaatshebben door een uitspraak van de
rechter binnen drie dagen.
Staatssecretaris Kruisinga verklaarde in
de Tweede Kamer dat naar zijn mening
het onderscheid tussen geestelijk en licha
melijk gestoorden eigenlijk dient te ver
dwijnen. Hij zou het liefst een regeling in
een algemene wet voor de gezondheidszorg
zien. Volgens de bewindsman zullen de
psychiatrische inrichtingen zich steeds
meer op de revalidatie richten van de pa
tiënten die in de inrichtingen zijn opgeno
men.
D.r' Lamberts (PvdA) was zeer blij met
de indiening van het wetsontwerp, omdat
ook hij gelooft dat de patiënt tegen zijn
eigen dokter in bescherming dient te wor
den genomen. Hij wees daarbij op de vele
zaken voor het Medisch Tuchtcollege en
voor de Kamercommissie voor de verzoek
schriften. Hij zei dat het steeds duidelijker
wordt dat de meeste psychische patiënten
ziek zijn geworden in en door hun milieu
en niet zozeer door erfelijke factoren. Door
het verbeteren van de maatschappelijke
structuur op dit ogenblik zou voorkomen
kunnen worden dat mensen geestelijk ziek
worden.
Zijn fractiegenote, mevrouw mr. Singer-
Dekker, diende een amendement in waar
mee zij wil bereiken dat de rechter de
bevoegdheid krijgt een raadsman toe te
voegen aan de patiënt, op kosten van het
rijk. Bovendien wil zij via een motie er bij
de regering op aandringen dat de juridi
sche bijstand zo wordt georganiseerd dat
over het gehele land onmiddellijk bijstand
aan patiënten kan worden gegeven.
Staatssecretaris Kruisinga deelde mee
dat de bouw van psychiatrische inrichtin
gen dit jaar aanzienlijk verhoogd is. De
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Polak van Justitie heeft bij de Tweede Kamer een wets
ontwerp ingediend, dat het mogelijk maakt het kapen of het laten verongelukken
van een vliegtuig te bestraffen met maximaal vijftien jaar gevangenisstraf. Ook aan
slagen op vliegtuigen, zoals vernieling en beschadiging, zullen strafbaar worden
gesteld. Op grond van de bestaande strafwetgeving kan maximaal twee jaar ge
vangenisstraf worden opgelegd.
De minister wil dit bereiken door de
invoeging van een nieuw artikel in het
Wetboek van Strafrecht. Op het kapen
van een vliegtuig staat maximaal negen
jaar gevangenisstraf. Twaalf jaar kan
worden opgelegd wanneer dit feit wordt
gepleegd door twee of meer daders,
zwaar lichamelijk letsel wordt toege
bracht of wanneer het de bedoeling is
iemand op deze wijze van zijn vrijheid
te beroven. Wanneer het feit de dood
van iemand tengevolge heeft, kan een
straf van maximaal vijftien jaar worden
gegeven.
De strafbepalingen zullen van toepas
sing zijn:
Op feiten, die op Nederlands grond
gebied of in het luchtruim daarbo
ven worden gepleegd;
Op inzittenden van Nederlandse
vliegtuigen, ook in het buitenland;
Op de Nederlander, die zich aan
boord van een buitenlands vliegtuig
schuldig maakt aan een dergelijk
misdrijf, mits het feit ook strafbaar
is in het land waar het wordt ge
pleegd.
Er is geen strafbepaling voorgesteld
tegen het kapen van een buitenlands
vliegtuig, gepleegd door een buitenlan
der in het buitenland. Met een dergelij
ke bepaling, van belang als de dader in
ons land terechtkomt, zal worden ge
wacht op een bevredigende internationa
le regeling.
Het wetsontwerp is ingediend omdat
er nog geen regeling is,, waarbij het ka
pen van een vliegtuig tot internationaal
delict wordt verklaard. Op deze wijze
kan in ons land toch worden opgetreden
tegen vliegtuigkapers zolang er nog geen
speciaal verdrag is.
(Van onze correspondent)
ENSCHEDE. Een Enschedese vrouw
heeft enkele dagen geleden in het St. Rad-
boudziekenhuis in Nijmegen een nier afge-
•taan aan haar 18-jarige dochter. De ope
ratie is voorspoedig verlopen. De moeder is
inmiddels uit het ziekenhuis ontslagen.
RIJSWIJK. Het ligt in de bedoeling
van de reders de haringvloot op maan
dag 25 mei te laten uitvaren. Aldus is
namens het produktschap voor vis en
visprodukten te Rijswijk meegedeeld.
De gebruikelijke festiviteiten ter gele
genheid hiervan zullen derhalve op zater
dag 23 mei worden georganiseerd. Op
deze dag zullen ook de produktschaps-
prijzen voor de in 1969 best verzorgde
zeevis en haring aan boord van vissers
vaartuigen worden uitgereikt. De vlag
getjesdag, de dag dat de vissersvaartui
gen in de verschillende havens gepavoi-
seerd liggen, valt op zondag 24 mei.
bouwproduktie zal dit jaar totaal 73 mil
joen bedragen, vorig jaar 35 miljoen, in
1967 en 1968 tezamen 52 miljoen gulden en
in 1965 en 1966 tezamen 42 miljoen gulden.
Ook de bouw van verpleegtehuizen voor
gestoorde bejaarden neemt sterk toe: voor
9 miljoen gulden in 1965 en 1966, voor 22
miljoen in 1967 en 1968 en voor 30 miljoen
in 1969. Volgens de bewindsman is er mo
menteel nauwelijks sprake van een onder
bezetting in de psychiatrische inrichtingen.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De officier van Justitie
bij de rechtbank in Den Haag heeft twee
straffen van twee maanden en één straf
van drie maanden geëist tegen drie woon
wagenbewoners uit het Haagse woonwa
genkamp wegens geweldpleging tegen
twee politiemannen.
In de nacht van 17 op 18 januari waren
de politiemannen zonder aanleiding aan
gevallen door ongeveer dertig woonwa
genbewoners. Eén der politiemannen liep
een hersenschudding en een gebroken
neusbeentje op. In de lucht schietend wist
hij zijn aanvallers tenslotte van zich af
te houden.
Op 2 april doet de rechtbank uitspraak.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister Den Toom van
Defensie wil een dienstplichtige in wer
kelijke dienst de kans geven zijn staats-
burgelijke vorming te verdiepen. Op
welke manier dit kan gebeuren wordt be
studeerd door de Nationale Raad Welzijn
Militairen. Dit gebeurt naar aanleiding
van een plan dat is ingediend door de
Nederlandse Politieke Jongeren Contact-
Raad. Hangende dit onderzoek wil de
minister geen nadere mededelingen hier
over doen.
Wel heeft hij gisteren tijdens het weke
lijks vragenuurtje in de Tweede Kamer
uitdrukkelijk vastgehouden aan zijn
standpunt dat politieke discussies in ka
zernes niet geoorloofd zijn. In antwoord
op vragen van de heer Wieldraaijer
(P.v.d.A.) deelde de minister mee dat
politieke discussiebijeenkomsten strikt
buiten de militaire samenleving diehen
te worden gehouden. Dit is geen nieuw
beleid, zei de minister. Het ligt vooral
verankerd in de functie van de krijgs
macht als neutraal technisch veiligheids
instrument van de staat.
De heer Wieldraaijer was tot het stellen
van vragen gekomen omdat hem geble
ken was dat er in militaire kringen nog
al wat verwarring bestaat over de vraag
wat nu wél en wat niet geoorloofd is.
Minister Den Toom meent, dat voorko
men moet worden dat de krijgsmacht
een eigen invloed op de politieke me
ningsvorming krijgt.
Er zal dan ook zeker binnen de kazer
nes geen gelegenheid worden gegeven te
discussiëren over onderwerpen als het
vraagstuk van oorlog en vrede, over de
verhouding NAVOWarschau-pact, over
nucleare bewapening, over geweldloos
verzet of over gezag en uitoefening van
het gezag. In de voorlichtingslessen van
de krijgsmacht komen deze onderwerpen
wel eens ter sprake, maar daarbij wordt
volgens de minister uitdrukkelijk voor
gewaakt dat er geen eigen mening wordt
gegeven en dat er geen discussies wor
den gehouden. Een suggestie van de heer
Wieldraaijer om bij dergelijke voorlich
tingslessen niet-militairen en politici uit
te nodigen, wees de minister als absoluut
onaanvaardbaar van de hand.
De kunstschilder Jan Sierhuis heeft
op de schutting rondom, de Nieuwe
Kerk in Amsterdam vijf schilde
ringen aangebracht. Deze hebben be
trekking op de tentoonstelling
„Mooie Vrijheid!?" die van 23 april
tot 20 juni in de kerk zal worden ge
houden. Op deze afbeelding een
partisaan die door fascisten is op
gehangen.
(Van onze parlements redactie)
DEN HAAG. Minister Polak van
Justitie denkt er niet aan bij de procu
reur-generaal bij de Hoge Raad in over
weging te geven cassatie in het belang
der wet aan te tekenen in de zaak van
de Volkskrant tegen de politieke com
mentator van de AVRO, mr. Hiltermann.
De heer Hiltermann is onlangs veroor
deeld omdat hij voor de AVRO-microfoon
de Volkskrant anti-semitisch heeft ge
noemd. Hij heeft later voor dezelfde mi
crofoon de overwegingen van het Am
sterdamse hof moeten voorlezen.
Het P.v.d.A.-Tweede Kamerlid Roethof
meent dat het niet past iemand te dwin
gen een waarderingsoordeel te herroe
pen. „Men had de heer Hiltermann kun
nen beboeten, men had hem een schade
vergoeding kunnen laten betalen, men
had hem desnoods kunnen dwingen op
zijn hoofd hangend voor de beeldbuis de
toestand in de wereld eens van de an
dere kant te bekijken, maar men had
hem niet mogen dwingen zijn waarde
oordeel te herroepen", aldus de heer
Roethof gisteren tijdens het vragenuur
tje in de Tweede Kamer. De heer Roet
hof meent dat door deze uitspraak de
democratie geweld wordt aangedaan.
Minister Polak is een geheel andere
mening toegedaan. De democratie is vol
gens hem niet in gevaar door deze han
delswijze. De heer Hiltermann heeft zijn
waarderingsoordeel niet behoeven te her
roepen. Hij heeft slechts mededeling moe
ten doen van de uitspraak van het hof.
Overigens meent minister Polak dat
men erover van mening kan verschillen
of de uitspraak van de heer Hiltermann
over de houding van de Volkskrant wel
een waarderingsoordeel is.
ADVERTENTIE
■f <1 - v. •-/- V> 'V-' V -
AMSTERDAM. Wegens het uitdelen
van biljetten van 2000 aan het publiek,
is donderdagavond op de Dam in Amster
dam een 40-jarige man aangehouden. Te
gen de man werd op het hoofdbureau
proces-verbaal opgemaakt. Het op de
gangbare bankbiljetten van 1000 gelij
kende drukwerk zou dezer dagen in om
loop zijn gebracht door „Omroep 2000".
De arrestant maakte deel uit van een
groep van ongeveer 50 aanhangers van
„Oranje Vrijstaat". De jongelui begaven
zich later naar het hoofdbureau, waar zij
zittend op straat, om de vrijlating van de
arrestant riepen. Na enige tijd verdwe
nen zij. De politie trad niet op.
DEN HAAG. In Nederland hebben
In 1969 in totaal 12.468 crematies plaats
gehad, dat wil zeggen 11,6 percent van
het totaal aantal overledenen. De Stich
ting Voorlichtingscentrum Crematorium-
bouw, die dit meedeelt, heeft sinds haar
oprichting in november 1968 van ver
schillende gemeenten het verzoek om in
lichtingen en advies gekregen over cre
matorium bouw.
Wat de bouwactiviteiten betreft: ook in
Enschede wil men een dergelijk com
plex realiseren. In Overvecht in Utrecht
en in Amsterdam op „Westgaarde" wor
den momenteel crematoria gebouwd. In
Friesland wordt de bouw zeer urgent ge
acht, maar G.S. hebben nog geen toe
stemming gegeven. Ook in Drente is een
crematorium gewenst. Ook in Schagen
en Eindhoven bestaan bouwplannen.
AMSTERDAM De officier van Justitie mr. H. E. van Renesse bij de Amster
damse rechtbank heeft tegen het hoofd van de uitgeverij n.v. De Arbeiderspers in
Amsterdam, de heer D. Landwehr, wegens inbreuk op het auteursrecht f 25 boete
geëist. Dit auteursrecht zou berusten b(j de 75-jarige Utrechtse kunstschilder Maarten
Meuldjjk, die indertijd in het partijblad van de Nationaal Socialistische Beweging
„Volk en Vaderland" tekeningen publiceerde.
In 1967 gaf de Arbeiderspers het boek
„Hou zee kameraad" uit, een documen
taire over de NSB, dat geïllustreerd was
met voornamelijk uit het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie afkomstig ma
teriaal. Daarbij waren 31 tekeningen van
de heer Meuldijk, die zonder zijn toestem'
ming waren gepubliceerd.
De kunstschilder tekende vanaf 1933
tot het einde van de oorlog voor Volk en
Vaderland. Naar zijn zeggen 1.500 teke-
DEN HAAG. De belangrijkste mo
tieven tot plaatsing van kinderen in een
dagverblijf zijn het werken van de moe
der in loondienst en de woonsituatie. Dat
is een van de conclusies die kunnen wor
den opgemaakt uit een, in opdracht van
de staatssecretaris van Cultuur, Recrea
tie en Maatschappelijk Werk, gehouden
inventarisatie van kinderdagverblijven.
Dit onderzoek vond plaats in 25 gemeen
ten met een inwonertal van meer dan
75.000.
De gegevens zijn nog slechts gedeelte
lijk verwerkt.
De bewindsman schrijft dit in antwoord
op vragen van het Tweede-Kamerlid
mevr. Padt-Jansen (P.v.d.A). Hij heeft
nog geen inzicht in de vraag hoeveel
percent van de kinderdagverblijven vol
doet aan de eisen, die men globaal zou
moeten stellen. Er worden gemiddeld 30
kinderen per kinderdagverblijf opgevan
gen.
De tarieven van de dagverblijven ver
schillen per gemeente en lopen per kind
zeer uiteen tot een maximum van 25 gul
den per dag. Noch over de hoogte van
de bijdragen van de overheid, noch over
de normen voor de berekening van de
ouderbijdrage die plaatselijk worden
vastgelegd, staan geen gegevens ter be
schikking.
UTRECHT De onrendabele spoorlijnen zullen op zijn vroegst in 1972 worden ge
sloten. De directie van de Nederlandse Spoorwegen heeft gisteren met staatssecretaris
Keyzer van Verkeer en Waterstaat besproken wat er moet gebeuren met de vijftien
lijnen, die de N.S. in 1967 bij de regering als „onrendabel" aanmeldde. De N.S. stelden
daarbij de vraag of het reizigersvervoer op deze trajecten moest worden gestaakt
of dat het kon worden voortgezet met overheidsvergoeding.
Van de vijftien lijnen zijn er negen
weer op „continuïteitsbasis" terugge
bracht. Over vijf lijnen neemt de rege
ring pas een definitieve beslissing als het
eindrapport van het Nederlands Econo
misch Instituut begin 1972 is verschenen.
De lijnen waar het hier om gaat zijn
Santpoort-Noord-IJmuiden, Almelo-Ma-
riënberg, Tiel-Elst, Zutphen-Winterswijk
en Kerkrade-Simpelveld. De sluiting van
de lijn Sneek-Staveren tenslotte zal niet
ter sprake komen voordat er een goede
vervangende wegverbinding is en dat is
niet vóór 1977 het geval.
Er bestaan al plannen voor een ver
eenvoudigde exploitatie van de spoorlijngft
Santpoort-Noord-IJmuiden, Leeuwarden-
Harlingen en Leeuwarden-Staveren.
Investeringen en groter onderhoud heb
ben voor de vijftien aangemelde lijnen
sinds 1967 praktisch stil gestaan. Er mo
gen nu weer kosten voor worden gemaakt.
Op sommige lijnen kan een vereenvou
digde exploitatie worden ingevoerd door
de bediende beveiliging op de stations te
vervangen door een eenvoudig centraal
geleid systeem, door automatisering van
de overwegen en door het overbrengen
van de kaartverkoop van de stations naar
de trein en naar agentschappen, zodat
met „onbemande" stations kan worden
gewerkt. De NS'ers die op de stations
overbodig worden zullen worden overge
plaatst. De spoorwegen verwachten niet,
dat ontslagen nodig zullen zijn. In een
incidenteel moeilijk geval zal wachtgeld
worden toegekend.
Staatssecretaris Keyzer van Verkeer
en Waterstaat heeft toestemming gege
ven tot sluiting van 20 van de 114 laad-
en losplaatsen die eind december voor
sluiting zijn aangemeld. Voor 1 januari
zijn al zes goedkeuringen afgekomen. De
sluiting valt samen met het begin van
de nieuwe dientsregeling. De NS hopen,
dat op dat moment ook de toestemming
voor sluiting van de overige 88 los- en
laadplaatsen binnen is.
Wat de kosten van de wissels betreft:
ruim 3200 wissels zijn op het ogenblik
voorzien van een verwarmingsinstallatie
die dichtsneeuwen en vastvriezen moet
voorkomen. Voor ongeveer tweederde er
van wordt propaangas gebruikt, voor 29
percent aardgas en voor 4 percent elec-
triciteit. Als al deze wissels tegelijk moe
ten worden verwarmd, kost dat per et
maal ongeveer 21.600 aan gas en stroom.
ningen. Van 1939 tot 1941 was hij hoofd
redacteur.
De Arbeiderspers had de tekeningen
overgenomen uit de editie die het Rijks
instituut bezit. Na de oorlog was het bezit
van de uitgeverij van Volk en Vaderland
door het Beheersinstituut verbeurd ver
klaard.
De kunstschilder diende in 1967 een
klacht in bij de officier van Justitie tegen
de Arbeiderspers. De Arbeiderspers had hij
bericht bereid te zijn tot een redelijk com
promis en tot intrekking van zijn klacht.
De heer Landwehr had contact opgenomen
met de heer Meuldijk, doch dit telefoonge
sprek was, zo verklaarde hij ter zitting,
„niet prettig verlopen", zodat hij besloot
niet op het compromisvoorstel in te gaan.
In maart 1968 seponeerde de officier de
klacht, omdat hij geen termen voor ver
volging zag en omdat het boek zijns in
ziens bestemd was als een boek voor het
onderwijs en andere wetenschappelijke
doeleinden.
De kunstschilder wendde zich tot het
hof, dat een jaar later een strafvervolging
gelastte. De heer Meuldijk vond de publi-
katie der tekeningen verschrikkelijk on
aangenaam en een oprakeling van het
verleden. „Waarom moeten anderen mij
nog eens straffen. Bij mij bestaat de vrees
dat dit voor mij schadelijk zal zijn", aldus
de heer Meuldijk.
De rechtbank doet op 2 april uitspraak.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De fractie van de
V.VJ). in de Tweede Kamer wil het
abortus-verbod opheffen en de verant
woordelijkheid voor de ingreep meer bij
de arts leggen. De fractie wil de bepa
lingen in het Wetboek van Strafrecht
vervangen door een regeling in de nieu
we Wet op de Uitoefening van de Ge
neeskunst, welke in voorbereiding is. De
ze wet zal de voornaamste indicaties
moeten geven op grond waarvan tot
abortus kan worden overgegaan.
Mevrouw Veder-Smit pleitte gisteren
in de Tweede Kamer voor een systeem
waarbij de vrouw zich tot haar huisarts
wendt. Indien twee artsen in onderling
overleg een positief advies uitbrengen,
kan de ingreep plaats vinden. Adviseert
één van de twee artsen negatief dan
richt de vrouw zich tot een oommissie,
bestaande uit een gynaecoloog, een kli-
nisch-psycholoog, een psychiater en een
maatschappelijk werkster. Als ook deze
commissie negatief adviseert, blijft de
beslissing aan de vrouw.
Volgens mevrouw Veder-Smit zal het
onderzoek naar de indicaties, op grond
waarvan de medewerking tot het ver
richten van abortus kan worden gege
ven, zo snel mogelijk moeten worden vol
tooid. Om het aborteren door onbevoeg
den tegen te gaan zal de strafwet bepa
lingen op dit punt moeten blijven bevat
ten.
Gewest Almelo. De gemeenteraden van
Almelo, Hellendoorn, Tubbergen Vrie-
zenveen en iWerden hebben besloten
een gemeenschappelijke regeling aan
te gaan onder de naam „Gewest Alme
lo". De verwachting bestaat dat ook
Dalen en Rijssen over enkele maanden
tot het gewest zullen toetreden.
