CORRIE TEN BOOM, een wereldreizigster voor de Heer Zelfs de „Slang" werd stil De engelen omringden mij Rad io-i nformatie over hervormde kerkvergadering Eerste „Globaal" over Israel Vluchtelingenkamp in Vietnam Gesprek over ambt en avondmaal Aantal diensten gehalveerd in Groningen Dr. Kunst leidt Raad van Kerken ZATERDAG 21 MAART 197Ö Eifblj 18 (Van onze correspondent) LEEUWARDEN „Ik had in Ravensbrück mijn bijbel te danken aan engelen en aan luizen", zo zegt evangeliste Corrie ten Boom. „Engelen stonden bij de controles om mij heen en in de barak wemelde het van de luizen de bewakers durfden gewoon niet naar binnen. Op die manier kon ik mij helemaal geven aan de zielzorg en het dood drukken van luizenHet bijbeltje, speciaal gemaakt voor ondergrondse werkers, heeft voor honderden mensen, die de ellende van Ravensbrück doormaakten of er in bleven, veel be tekend. In het overvolle kamp werden iedere dag vaak twee keer per dag, eenvoudige bijbelbesprekingen ge houden. „Protestanten en katholieken, alle richtingen zijn eensgezind bijeen, één in onze ellende, maar ook één in Jezus Christus. Och, in de hemel zal er ook geen aparte protestantse en katholieke afdeling zijn. Er is iets hemels in die eenheid". Gelofte In de frontlinie n II Heilige geest H 8 De sectie internationale hulpverle ning van de hervormde (landelijke) generale diakonale raad, GDR, te Utrecht is gestart met de uitgave van een geïllustreerd periodiekje. Deze uitgave onder de naam „Globaal" gaat voorlopig vijf keer per jaar ver schijnen met artikelen en voorlicnting over het werelddiakonaat en de ach tergronden ervan. De vorm ervan maakt toepassing als bijvoorbeeld „muurkrant" heel goed mogelijk. „Globaal" zal worden toegezonden aan ieder die het werk van het her- financieel steunt. Dat kan gebeuren door giften over te maken via giro 8685 t.n.v. hervormd werelddikonaat, Utrecht. OF HET ALTIJD eenvoudig was? „Er zijn twee Hollandse vrouwen in Vught gestorven. Ik sta aan de ingang van de slaapzaal en spreek in enkele zinnen een kort herdenken uit. Op een van de bedden ligt de „slang", onze Stube-alteste. Zo lang ik spreek is ie dereen doodstil, ook de Polen, die wel niet verstaan wat ik zeg, maar begrij pen dat wij de doden herdenken wil len. Daar krijst opeens de „Slang" dat ik moet zwijgen. Zij is woedend. Ik spreek rustig door, ik wijs op de moed en het geloof van de gestorve nen en maan tot bekering, nu de dood ieder uur slachtoffers vraagt. Ik ge tuig van Jezus, de overwinnaar van de dood. Elke zenuw in mij is gespan nen. Zulke ogenblikken doen de diepte van ons lijden en het levensgevaar, waarin wij voortdurend verkeren, dui delijk uitkomen." „Ik hoor nu mijzelf spreken met rustige stem en daar doorheen blijft de „Slang" aanhouden. Vrees heb ik niet, maar ik voel heel diep, hoe hier twee sferen met elkaar in botsing zijn. Het is net of het buiten mij om gebeurt. Daar springt de „Slang" op van haar bed. Zij grijpt een riem en rent op mij toe. „Ik verzoek u in eerbiedig zwij gen de doden een minuut te herden ken", hoor ik mijzelf zeggen. Ik sluit de ogen en verwacht een zweepslag, maar de stilte wordt door niets ver broken. Als ik terug loop naar mijn bed, zit de „Slang" op de rand van haar brits, zij heeft de zweep in haar hand en staart voor zich uit Corrie ten Boom, 77 jaar nu, kwam levend uit Ravensbrück vandaan. „Door een blunder van mensen en een won der van God." Haar zuster Betsie stierf er. Haar dood heeft van de Haar lemse horlogemaakster, die Corrie was een „wereldreizigster voor de Heer" gemaakt. Een week voor Betsie over leed zei deze: „Corrie, deze barakken worden nu gebruikt om levens te ver nietigen, na de oorlog zullen ze als concentratiekamp geen dienst meer doen. We moeten God vragen ons in de toekomst een kamp te geven. Wij zullen het dan gebruiken om mensen levens op te bouwen, als zoveel gees telijk gebroken mensen hulp en zorg nodig zullen hebben." Ik voelde het als een gelofte, zo zegt Corrie ten Boom nu. Hoe bestond het dat zij zo'n moge lijkheid zag in zo'n plaats? „Ik denk dat het was, omdat de Heer haar zo dicht bij zich hield, dat zij dingen als het ware vanuit Gods gezichtspunt zag." Betsie vroeg later, even voor haar dood: „Hoe zal God ons er het geld voor geven?" Corrie ziet het als een van de wonderen, die zij dagelijks gelooft mee te maken: hij gebruikte haar om aan het geld te komen. Zij vertelde, na de oorlog, op bijeen komsten over Betsies visioen „en ik liet een collecteschaal rondgaan met het verzoek royaal te geven. Later leerde ik nooit om geld te vragen, maar ik had toen nog niet begrepen dat het Gods wil was alles van hem te verwachten. In korte tijd hadden we al het geld, dat we nodig hadden, bij elkaar Zij begon met het openen van een tehuis voor concentratiekamp slachtoffers, ondergrondse werkers en mensen die rust nodig hadden. Eerst was het „Schapeduinen" en later „Zon- neduin" (Bloemendaal). Vrienden in Darmstadt hielpen haar een voorma lig concentratiekamp te huren. Het was niet groot. Er konden ongeveer 160 mensen onderdak in vinden, vluch telingen uit Oost-Europa voorname lijk. Duur? Dat viel nogal mee: hon derd mark per jaar, „maar daar is mij nooit om gevraagd." Zelf zorgde zij voor de financiën, voor het bed en de kachel die de berooiden toch be slist moesten hebben. „Stoelen kon den er niet af. Daar moesten ze zelf voor zorgen. Met werken ging dat best." Het vluchtelingenwerk gebeurde in samenwerking met de Lutherse kerk, wier programma, „Das Evangelische Hilfswerk", met zwaluwstaarten in el kaar zat, „Echt Duits grondig". De „Marienschwestern" hielpen met het vrouwen- en kinderwerk, terwijl pre dikanten en leden van verschillende kerken troffel en hamer ter hand na men voor het meebouwen van huizen. „Het prikkeldraad werd weggehaald. Bloemen, lichte verf, maar vooral Gods liefde in de harten van de men sen, die er arbeidden, veranderden een wreed kamp in een toevluchtsoord waar de mensen de weg door het le ven konden terugvinden." Na de oorlog begon dus de „Zwery- tocht voor de Heer". God gaf mij een boodschap voor mensen in vele lan den. De teksten „Gij zult mijn getui gen zijn" en „Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen" kre gen een speciale betekenis voor mij, m het licht van de opdracht die God mij door Betsie had gegeven." Volgens mevrouw Ten Boom is de strijd tussen licht en duisternis zwaar der dan ooit tevoren: iedere christen staat min of meer in de frontlinie. „We hebben meer dan in enige andere tijd een goede visie nodig op wat er ge beurt in de wereld. We moeten de rea liteit onder ogen zien. Wij moeten de dingen als het ware van Gods stand punt zien. Als er geen visie is, gaan de mensen te gronde. Maar het is ook belangrijk dat iedere christen bereid is mee te werken bij de grote taak om de wereld het evangelie te brengen. We staan nu niet meer voor een cre matorium, maar ieder weet: het us de mensen beschikt eenmaal te sterven en daame het oordeel." Corrie ten Boom reist niet over de wereld (vroeger eens in de twee jaar in Europa terug, later slechts een maal in de zes jaar) omdat zij zwer ven zo heerlijk en hotelbedden zo zacht vindt. „Ik ben echt wel blij, dat ik nu niet meer alleen hoef, dat er iemand met mij mee gaat." Zij heeft geen reis-manie, maar weet zich, zo zegt zij zelf, door de Heer geroepen. Dat is dan niet alleen het „Kom over en help ons", doch ook het „Doe het". De Heer roept mij soms in een bijbel tekst, soms door een vriend, soms in een gesprek, maar meer nog in mijn stille tijden". En wanneer zij die roepstem heeft gehoord pakt zij haar koffers en trekt verder. „God roept, mij nu in het bijzonder achter het ij zeren gordijn." Vorig jaar werkte zij ook al achter de Oeral. Het is haar dan in de allereerste plaats begonnen om het brengen van het bijbels ge tuigenis (het geld dat mogelijkerwijs van de campagnes buiten Rusland overblijft besteedt zij voornamelijk aan het bij belwerk in Rusland). Wurmbrand? Niet direct, maar het ligt wel in diens lijn, vooral nadat zij van heel dichtbij hoorde, „dat deze man inderdaad alles heeft over gehad voor de Heer." Vragen om geld doet zij allang niet meer. Vroeger pleitte zij in haar lezingen de beurzen open. „Je stond versteld hoeveel de mensen ga ven". Maar eens in een stille tijd kreeg zij, zo vertelt Corrie ten Boom, de boodschap om niet meer om geld te vragen. Bekenden van haar in an dere landen kregen dezelfde bood schap en gaven die door. Voor me vrouw Ten Boom was het toen duide lijk en nu zegt zij: „Het gaat niet om uw geld, maar om uw hart." Corrie ten Boom in. Ik bellen. Ja, met Corrie ten Boom. Hij: Kind, wat doe jij hier. Ik: God heeft mij gestuurd. Hij: Dan is het goed dat je gekomen bent, Corrie. Zo begon het werk daar. Ik was bij politieke gevangenen en misdadigers, getuigde van de Heer en kreeg zelfs het verzoek of ik amnestie wilde vra gen. Dat heb ik gedaan. Ja, er was daar veel zegen LEEUWARDEN Aankomst in het concentratiekamp Ravensbrück Ik vraag een vrouw, die bezig is met het controleren van de bezittingen van de nieuw aangekomenen, of ik gebruik mag maken van het toilet. Ze wijst me een deur en nu blijkt die gelegenheid niets anders te zijn dan een putje in het douchelokaal. Betsie blijft steeds dicht bij me. Ineens krijg ik een ingeving. „Trek gauw je wollen ondergoed uit", fluister ik tegen haar. Al ons ondergoed leg ik met mijn bijbeltje in een hoekje waar het wemelt van de kakkerlakken, maar daar geef ik niet om. Ik voel me wonderlijk opgelucht en blij. „De Heer is bezig ons gebed te verhoren, Bep, het offer van onze kleren hoeven we niet te brengen", fluister ik. We gaan gauw terug naar de rij mensen, die wachten om ontkleed te worden. Als wij even later na de douche een hemd en een schamel jurkje aangetrokken hebben, stop ik het pak ondergoed onder mijn jurk. Het puilt gevaarlijk duidelijk naar buiten, maar ik bid: „Heer, laat nu uw engelen mij om ringen en laat ze vandaag niet doorzichtig zijn, want de controle mag mij niet zien". Ik voel me heel rustig. Kalm passeer ik de wacht. Ieder wordt gecontroleerd van voren, opzij op de rug. Geen pakje ontgaat hun blik. Vlak voor mij wordt een vrouw een wollen vest afgenomen, dat ze onder haar jurk had verstopt. Mij laten ze passeren, want ze zien mij niet. Bep achter mij wordt gefouilleerd. Maar buiten wacht weer een gevaar. Daar staan aan weerszijden van de deur weer vrouwen om voor de tweede maal alles na te zien. Zij bevoelen ieder, die hen passeert. Ik weet dat ze me niet zullen zien, want de engelen omringen mij ook nu. Ik ben niet eens ver baasd als ze me weer overslaan en binnen in mij juicht het: „O Heer, als u zo'n verhoorder van gebeden bent, dan durf ik met u zelfs Ravensbrück aan Zij was in de Verenigde Staten, toen zij in een van haar stille tijden naar Japan werd geroepen. „Ik had daar totaal geen contacten. Toch stapte ik in het vliegtuig en werd in Tokio, als alleen reizende vrouw, opgevangen. Waar wilt u naar toe? Ik weet het niet. Zal ik u naar een hotel brengen? Ja, doet u dat maar. Het was ongelooflijk vies, dat hotel. Ik zat op mijn kamer en durfde het huis niet uit. Toen bad ik: „Heer, u moet mij helpen om uw eer geef me antwoord, Heer". Och, je kunt zo heerlijk concreet met de Heer praten. En er was verhoring. Plotseling herinnerde ik mij vaag, dat ik eens met de directeur van Youth for Christ in Tokio had gesproken. Dat was in Amerika. Ik liep naar beneden, vond een telefoonboek met ook een Engelse tekst en daar stond de naam Corrie ten Boom groeide op in een gelovig Haarlems gezin. De Ten Booms waren hervormd, maar de deur stond open voor alle kinderen Gods. Vader had een lange, volle baard hij had het uiterlijk van een patriarch en genoot het vertrouwen van velen, misschien mede door zijn aartsvaderlijke verschijning, doch vooral omdat hij altijd een woord had voor de ander. Hij leidde, wat men nu zou noemen, interkerkelijke studiegroepen, bracht het getuigenis aan wie het behoefde en droeg zijn geloof vanzelfsprekend haast over op degenen, die tot zijn ge zin behoorden. Corrie zelf deed werk onder jongeren „uit alle mogelijke ker ken en ook uit buitenkerkelijke krin gen". „Ik bracht hen", zo zegt zij, „het evangelie op een eenvoudige wijze". Wie er meer over wilde weten kon naar een door haar geleide „ca techisatieclub" gaan. Of ae daar een opleiding voor had gehad? „Ja, dat wel. Eigenlijk was ik een beetje aan de domme kant. Voor de akte gods dienstonderwijs zakte ik de eerste keer met voor alles een onvoldoende. Later slaagde ik". Vader Ten Boom was ook een vriend van de joden. Het lijkt dan ook geen wonder dat het hele gezin na het uit breken van de oorlog hevig betrokken raakte bij de hulpverlening aan de jo den. „Er rustte veel zegen op",. Doch onherroepelijk kwam de gang naar Scheveningen, Vught en Ravensbrück, een gang die, naar de overtuiging van mevrouw Ten Boom, naast een onnoe melijk stuk ellende ook een loutering en een rijping betekende voor haar „dienst aan de Heer". Daar, onder de rook van de crematoria, begon zij „de grote dingen groot en de kleine din gen klein" te zien. Wij maakten mee hos Corrie ten Boom haar getuigenis bracht in de ka pel van een pinkstergemeente. Zij voelde zich er duidelijk thuis. Geen wonder, „Kracht van Omhoog" (tijd schrift gewijd aan de vervulling met de Heilige Geest en de verwachting van Christus' komst) ontving brieven van haar (rubriek: „brieven van Cor rie ten Boom"). Het ging ondermeer over de vervul ling met de Heilige Geest. Zij trok een doorzichtige plastic handschoen aan, maar maakte een vuist en stak de vin gers niet in de vingers van de hand schoen. De vingers van de handschoen bleven slap hangen. Die hand is de Heilige Geest. Wanneer die de hand schoen, ons, niet geheel vult kan Hij met de handschoen ook niets doen. Pas wanneer ook de vingers gevuld zijn, kan er met die handschoen ge werkt worden. Een zaklantaarn met één batterij geeft geen licht. Er moe ten twee in zitten. Maar die tweede kan niet in de huls, omdat die voor een deel gevuld is met proppen, de zonden voorstellend. Pas als de prop pen, de zondien, verdwenen zijn, kan de tweede batterij er in en geeft de lamp, nu volledig gevuld met energie, (H. Geest) licht. Met dit soort voor beelden, en ervaringen vertellend, brengt Corrie ten Boom haar bood schap. Het slaat bij de mensen in de zaal aan. „Ik ben zeer gebouwd", zegt iemand. Corrie ten Boom was op de meest afgelegen plaatsen van de wereld. Zij is niet jong meer, maar niettemin gaat zij door met het opvolgen van de marsorders, die zij gelooft te ontvangen Waar zij nog allemaal denkt te ko men? „Dat kan ik niet precies zeggen. Maar volgende week ga ik naar Ter schelling en over een paar maanden Deze foto tekent iets van de grimmigheid van een van de vele vluchtelingen kampen in Vietnam, waar kerkelijke organisaties, zoals de ,rAsian Christian Ser vice" en de „Vietnam Christian Service", de mensen proberen te helpen om te leven in onderkomens, gemaakt van blik en karton. De gereformeerde synode wil graag zo spoedig mogelijk overleg met de roomskatholieke kerk in Nederland over de betekenis van de kerkelijke ambten en het avondmaal. Het depu- taatschap Reformatie-Rome kreeg van de synode opdracht hiertoe de nodige initiatieven te nemen en in het gesprek ook de andere reformatorische kerken te betrekken. Aan de plaatselijke kerkeraden zal verzocht worden de resultaten van dit gesprek af te wachten alvorens over te gaan tot het houden van officiële ge meenschappelijke diensten met rooms- katholieken. Dit vanwege de bijzondere betekenis, die aan de eredienst zowel van de eigen kerk als van de samen werkende kerken moet worden toege kend. De synode sprak dit uit, omdat ge bleken was, dat een enige dagen eer der genomen synodebesluit over ge zamenlijke diensten met rooms-katho- lieken misverstanden kon oproepen. In dat besluit stond: „dat een plaatselijke kerk niet mag vooruitgrijpen door plaatselijk een zodanige eenheid te zoe ken met een rooms-katholieke paro chie, dat daarbij reeds wordt overge gaan tot het houden van gemeenschap pelijke kerkdiensten, zolang de synode over de gezochte overeenstemming nog gekn uitspraak heeft gedaan". Vrijdag 6 maart is een serie begon nen van tien informatieve radio-uitzen dingen van elk vijf minuten vanuit vragen, die zijn binnengekomen op Postbus 19 te Driebergen, het centrale adres van de hervormde algemene kerkvergadering, AKV. De serie wordt door de NCRV iedere vrijdagavond (met uitzondering van Goede Vrijdag, 27 maart) van vijf tot tien over acht over Hilversum 2 uitgezonden. De serie loopt tot en met 15 mei, vlak voor de landelijke vergadering van de AKV op 16, 17 en 18 mei. De uitzendingen worden gepresenteerd door mevrouw mr. J. Bregman-Hoo- genboom te Driebergen, die ook half time het AKV-secretariaat bezet. In de radio-serie wordt, al naar de aard van de binnengekomen vragen, door verschillende deskundigen ingegaan op verzoeken om inlichtingen. De redac tie van de antwoorden berust bij me vrouw Bregman. De uitzendingen kunnen er toe bij dragen, dat de afgevaardigden binnen de verschillende ronden der AKV be ter beslagen ten ijs komen; zoals nu bij de plaatselijke AKV-bijeenkomsten, van waaruit maximaal vier gemeente leden per predikantsplaats hun (wijk)- gemeente gaan vertegenwoordigen op regionaal niveau. De uitzendingen kunnen een functie gaan vervullen, alleen al gezien de via Postbus 19 te Driebergen binnengeko men vragen. Deze vragen zijn zeer uit eenlopend. Vaak wisten de vragenstel lers er in eigen omgeving geen raad mee. Om er enkele te noemen: Als ik naar de kerkeraad schrijf krijg ik geen antwoord; tot wie moet ik mij eigenlijk wenden? Hoe zit de hervorm de kerk organisatorisch in elkaar? Hoe lang is de zittingstermijn voor synode leden? Waarom wordt er zo goed als nooi avondmaal gevierd in de bejaar dentehuizen? Voor zover van beleids- technsiche aard en passend in de agen da kunnen deze en andere vragen ook in de AKV aan de orde komen. naar Siberië". Zonder overdrijving komt het eruit, rustig. Zij weet zich, zoals de titel van één van haar boeken luidt, „In Hem geborgen". Zij is, welke critiek men ook op haar boodschap en op haar wijze van qetuigen mag heb ben, een boeiende persoonlijkheid, deze „wereldreizigster voor de Heer". In haar nadere uitspraak stelt de synode voorop, dat zij met dit besluit geen halt heeft willen toeroepen aan le gitieme plaatselijke en regionale in terkerkelijke ontwikkelingen. Verder releveert zij dan dat er nu een ge sprek gaat beginnen met de rooms-ka tholieke kerkprovincie over ambt en avondmaal en dat zij de kerkeraden heeft verzocht de resultaten hiervan af te wachten alvorens officiële gemeen schappelijke kerkdiensten met Rooms- katholieken te houden. Ingetrokken werd een besluit van de vorige synode waarin werd gesteld, dat het niet toegestaan werd om als ge reformeerde kerk officieel vertegen woordigd te zijn bij een rooms-katho lieke eredienst. Argumenten voor de synode om dit besluit in te trekken waren onder andere de overweging, dat vertegenwoordiging niet inhoudt dat men de rooms-katholieke leer on derschrijft en dat men thans samen met de rooms-katholieke kerkprovin cie zitting heeft in de Raad van Ker ken. Verder stelde de synode, dat de rooms-katholieke kerk in Nederland de reformatorische kerken erkent als zusterkerken en deze inspraak ver leent op het pastoraal concilie. De centrale kerkeraad van de her vormde gemeente te Groningen heeft besloten als proef deze zomer het aan tal kerkdiensten te halveren. In het verleden bleek in Groningen overduidelijk, dat tijdens de vakantie- tijd het kerkbezoek sterk daalde. Bo vendien was het in dezelfde periode moeüijk voldoende predikanten aan te trekken voor het leiden van de dien sten. Ook de vakanties van organisten, kosters en andere medewerkers leidden tot complicaties. De Groningse kerke raad heeft nu de oplossing gezocht in een nieuwe regeling van de kerkdien sten gedurende de zomermaande. In de periode van zondag 28 juni tot en met zondag 2 augustus wordt het aantal kerkdiensten tot de helft van het gebruikelijke aantal teruggebracht In verband daarmee worden acht Gro ningse kerkgebouwen in vier geogra fisch bepaalde groepjes van twee ver deeld: de Sionskerk en de Filadelfia- kerk, de Oosterkerk en de Helperkerk, de Immanuëlkerk en de Kapel, de A- kerk en de Nieuwe Kerk. Van deze groepjes zal er ook tijdens de vakan- tietijd steeds één in gebruik zijn. (Voor de nieuwbouwwijken De Paddepoel en Vinkhuizen, in Groningen Noord en Noordwest, wordt nog aan een rege ling gewerkt). Dr. P. G. Kunst, praeses van de generale synode van de Gereformeer de Kerken, is benoemd tot voorzitter van de Raad van Kerken in Neder land. Dr. Kunst, die intensief heeft meegewerkt aan de totstandkoming van deze raad, diende de Gereformeer de Kerken reeds gedurende een lange reeks van jaren in allerlei zaken be treffende de oecumene. Aan verschil lende vormen van internationaal oecu menisch beraad nam hij deel. Ook was hij jarenlang voorzitter van het depu- taatschap, dat zich bezig hield met de aansluiting bij de Wereldraad van Kerken. Bij de mededeling van de be noeming van dr. Kunst heeft de Gere formeerde synode haar volle ver trouwen uitgesproken in dr. Kunst en hem gevraagd zijn benoeming te aan vaarden. Dr. Kunst heeft daaron aan de Raad van Kerken meegedeeld, dat hij het voorzitterschap aanneemt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1970 | | pagina 18