Als Britse soldaten Ierse burgers doden
IRA DREIGT MET HARDE
VERGELDINGSACTIES
Bomaanslag in Noordierse hoofdstad
Gaullisten geven een
knipoog naar links
Oppositie eist
aftreden van
Balaguer
Aftellen voor
Apollo-13
begonnen
1
Na ontmoeting Brandt-Stoph
Vijftig mensen in
Erfurt opgepakt
Laotianen hebben weinig interesse
voor de oorlog op hun grondgebied
Bufferstaat tussen elkaar
strijdende ideologieën
Man schiet op
6 studenten
in Zweden
In Dominicaanse
Republiek
Dachau-lijsten
gevonden
TIJDENS DE MIDDAGHITTE WORDT HET VECHTEN GESTAAKT
inventum maakt het
baden behaaglijk!
MAANDAG 6 APRIL 1970
Rust
Ondanks mankementen
W apeninvoer
Paradox
(Van onze reisredacteur)
VIENTIANE Nu de Amerikaanse bevoorradingsbasis Sam Thong in
Laos voorlopig weer onbetwist in handen van de regeringstroepen is, lijkt
het gevaar voor een communistische doorbraak naar Vientiane verminderd.
Dat is mede te danken aan de zware regenbuien, waardoor het zicht vanuit
de lucht voldoende is opgeklaard om het effect van de bombardementsaan-
vallen op de posities van de Noordvietnamezen en de Pathet Lao te kunnen
verhogen. Het ziet er naar uit dat de bevoorradingslijnen van de communis
tische troepen te lang zijn, terwijl de recente gebeurtenissen in Cambodja
evenmin in de offensieve plannen van de communisten zijn opgenomen.
Sommige politieke waarnemers menen dan ook dat de communisten nu tot
het volgende jaar zullen wachten alvorens ze een nieuwe aanval op grote
schaal lanceren.
Bufferstaat
Ironie
In de lucht
Lijst
Onder invloed narcotica
(Van onze correspondent)
BELFAST Gisteravond heeft het ondergrondse Ierse Republikeinse
leger (IRA) een verklaring uitgegeven waar wordt gedreigd met het dood
schieten van Engelse soldaten als er Ieren omkomen als gevolg van een
Britse order. De commandant van de Britse troepen in Noord-Ierland, Sir
Ian Freeland, heeft zoals bekend vrijdag bevel gegeven dat zal worden ge
schoten op hen die na herhaalde waarschuwingen doorgaan met het gooien
van benzinebommen naar Britse militairen.
Een woordvoerder van het Britse leger
In Ulster heeft meegedeeld het dreige
ment van het IRA ernstig op te vatten.
Volgens het Engelse blad Sunday Mirror
heeft een zegsman van het IRA zaterdag
in Dublin gezegd dat zijn organisatie van
plan is Britse militairen als gijzelaars te
ontvoeren. Voor elke burger die door het
Britse leger bij relletjes wordt doodge
schoten, zou een gegijzelde soldaat het le
ven moeten laten.
Het dreigement van Freeland en de
omsingeling van de opstandige rooms-
katholieke wijk Ballymurphy had tot ge
volg dat vrijdagavond geen mens zich
daar op straat waagde. Hoewel de span
ning voelbaar bleef, heerste er gisteren
voor het eerst sinds een week van oproer
rust aan het „front" van Belfast nadat
het zaterdag opnieuw tot een uitbarsting
was gekomen. Het Engelse leger was za
terdagavond opnieuw gedwongen traan
gas te gebruiken tegen een opgewonden
menigte protestanten die van een voetbal
wedstrijd terugkeerde.
De protestanten probeerden een katho
lieke wijk binnen te dringen. Voordien had
de terreur zich voor het eerst naar het
centrum van de Noordierse hoofdstad
verplaatst. De drukke winkelstraten daar
werden tot driemaal toe door bomexplo
sies opgeschrikt. Bij een van deze aan
slagen, op een makelaarskantoor, raak
ten acht mensen gewond.
Bij een andere explosie werd een win
kel in een protestantse buurt, eigendom
(Van onze correspondent)
PARIJS. Op een congres van de
Gaullistische jongeren dat afgelopen
weekeinde in Royan werd gehouden, heeft
staatsminister Roger Frey die speciaal
voor de relaties met het parlement ver
antwoordelijk is, een duidelijke toespe
ling gemaakt op de wenselijkheid de re
geringsmeerderheid nog verder naar
links uit te breiden.
Wij Gaullisten, zo hield de minister zijn
jeugdige gehoor voor, zijn reformisten en
tegenstanders van iedere ideologie. We
moeten de essentie van onze overtuiging
zekerstellen, maar soepel zijn met be
trekking tot de hele verdere rest. Terwijl
hij alleen de communisten buitensloot,
nodigde minister Frey vervolgens de so
cialisten, de radicalen en de progressieve
rooms-katholieken uit, samen met de
Gaullisten de basis voor een nieuwe maat
schappij te leggen.
Minister Frey, die een persoonlijke
vriend is van premier Chaban Delmas,
die het jongerencongres gisteren trouwens
ook heeft toegesproken, had in 1965 al
voorspeld dat de Gaullisten verplicht zou
den worden een coalitie met het rechtse
centrum te sluiten. Dat de staatsminister
die een gevoelige politieke neus bezit, nu
voor het eerst openlijk naar het linkse
centrum linkt, heeft in politiek Parijs dan
ook wel enige aandacht getrokken.
Inderdaad kan men opmerken dat de
nieuwe maatschappij, waarvan premier
Chaban Delmas zijn persoonlijke parade
paard gemaakt heeft, over het algemeen
meer belangstelling trok in de kringen
van de linkse oppositie dan in de Gaul-
SANTO DOMINGO (Reuter) In de
Innerlijk verscheurde Dominicaanse Repu
bliek dreigt een politieke opstand. Zeven
oppositiepartijen hebben de oproep ge
daan om de presidentiële verkiezingen van
16 mei te boycotten.
De oppositie zegt dat president Joaquin
Balaguer met de verkiezing wil knoeien
door zich herkiesbaar te stellen terwijl
hij aan het hoofd van de regering blijft
staan. Zij willen dat hij vóór zijn verkie
zingscampagne aftreedt en het gezag over
draagt aan het hooggerechtshof.
In verband met de toenemende span
ning en het herhaalde malen uitbreken
van ongeregeldheden heeft president Ba
laguer gisteren alle scholen in de hoofd
stad tot 1 juni gesloten. Hij zei deze maat
regel te hebben genomen in verband met
„de activiteiten van zekere politieke par
tijen in onderwijscentra" en waarschuw
de dat militairen en politie indien nodig
schoolgebouwen zullen bezetten.
KAAP KENNEDY, (Reuter). Het
aftellen voor de Apollo -13 is vannacht
begonnen, ondanks een technisch pro
bleem dat de lancering zou kunnen ver
tragen.
Het probleem brengt warmteverlies
met zich mee van het zeer koude he
lium dat wordt gebruikt om de t anks
van de landingsmotor van het maanlan
dingsvaartuig onder druk te zetten. Je
directeur van de lanceringsoperaties, Wal
ter Kapryan, besloot door te gaan met
de aftelling en voorlopig af te wachten
hoe de toestand zich ontwikkelt.
Als de toestand critiek wordt zal men
het helium in het landingsvaartuig moe
ten vervangen. Hiervoor zou een gat
moeten worden gesneden in de wand
van de raketten waarin het landings
vaartuig zich bevindt.
listische gelederen die eerder van con
servatieve huize zijn.
Bovendien heeft Roger Frey gisteren
al een blik geworpen op de gemeente
raadsverkiezingen van volgend jaar, waar
bij de Gaullisten de samenwerking met
het linkse centrum vermoedelijk goed
zouden kunnen gebruiken. Maar bovenal
hopen de Gaullistische leiders door de
brug naar het linkse centrum te slaan
de communisten te kunnen isoleren om
zo een volksfront voor lange tijd onmoge
lijk te maken.
Over het algemeen lieten de commenta
ren in de ochtendbladen de minister van
morgen echter maar weinig illusies over
het succes dat voor zijn flirt met de link
se partijen en stromingen voorlopig zou
kunnen zijn weggelegd.
van de burgemeester van Belfast, ver
woest. Sommigen menen dat dit het werk
is geweest van uiterst rechtse protestant
se provocateurs.
Wat men reeds lang vreesde, is ge
beurd. In de afgelopen wintermaanden
hebben beide partijen wapens Ulster bin
nengesmokkeld. Het gaat daarbij om ma
chinepistolen, mitrailleurs en zelfs naar
wordt beweert om mortieren en bazooka
De Britse regering zal, als dat nodig
wordt, niet aarzelen opnieuw militaire
versterkingen naar Noord-Ierland te stu
ren.
Inmiddels probeert de inlichtingen
dienst uit te zoeken welke elementen er
achter de nieuwe terreuracties zitten, ac
ties die een systematisch karakter dragen.
Ter identificatie van oproerlingen wordt
al gebruik gemaakt van infrarood came
ra's. Ogenschijnlijk heeft men slechts te
doen met baldadige jeugd maar er zijn
sterke aanwijzingen dat het IRA zich op
de achtergrond bevindt of in elk geval de
toestand doelbewust uitbuit.
Oorspronkelijk werden de Britse troe
pen toen zij in augustus vorig jaar Noord-
Ierland binnenkwamen, door de katholie
ke bevolking als bevrijders verwelkomd.
Hun taak was vooral de katholieke min
derheid te beschermen tegen protestantse
terreurgroepen en de partijdige Ulster po
litie te beschermen. Maar de geesten zijn
blijkbaar nog steeds zodanig vergiftigd,
dat velen de Britse soldaten als vijande
lijke bezettingstroepen zien die wordt ge
bruikt tegen de Ierse eenwording.
Dit is het standpunt van een klein deel
van de katholieke bevolking. De paradox
is echter dat talrijke protestantse ultra's
zich ook tegen het Britse leger keren, om
dat dit een politiek van democratische on
partijdigheid vertegenwoordigt die streeft
naar volkomen sociale en economische
gelijkheid van katholieken en protestan
ten in Ulster.
Een optimistisch geluid liet gisteren de
Britse minister van defensie Denis Healey
horen. Hij verklaarde de nieuwe rellen uit
de omstandigheid dat de verzoeningspoli
tiek vruchten begint af te werpen en dat
de scherpslijpers hiervan nu eenmaal
niets willen weten.
In een winkelwijk van de Noordierse
hoofdstad Belfast is een aantal win
kels door een bomaanslag vernield.
De klap van de explosie kon overal in
Belfast worden gehoord. Op de foto:
een overzicht van de ravage.
WARSCHAU (AP) Het Poolse Insti
tuut voor Oorlogsdocumentatie heeft be
kendgemaakt in het bezit te zjjn gekomen
van de bijna complete lijst van gevange
nen van het nazi-vernietigingskamp Da
chau. De ljjst gaat van de nummers één
tot 149.268. Het is niet bekend waar de
lijsten zijn gevonden.
Dachau was het eerste vernietigings
kamp van de nazi's. Het werd kort na het
uitbreken van de oorlog opgericht. Later
diende het als opleidingskamp voor de SS,
die het geleerde in andere concentratie
kampen in praktijk kon brengen.
(Van onze correspondent)
BONN. In de Oostduitse stad Erfurt
zouden na de onverwachte sympathiebe
tuigingen voor bondskanselier Brandt ze
ker vijftig mensen zijn aangehouden. Een
aantal van hen zou na een week nog al
tijd niet vrijgelaten zijn. De voornaamste
aanleiding tot de arrestaties heeft moge
lijk de Westduitse televisie geleverd, die
tijdens Brandts bezoek aan de Oostduitse
j tw hbs ut jeerrr o6v o IbsI iRbn9«MT nfts n/>v Jartai&&d<
ZJll uw
Als de Verenigde Staten inderdaad
ernst blijven maken met het terugterek-
ken van hun troepen uit Vietnam, dan zal
tegen die tijd hun positie beter zijn dan
nu omdat er dan minder kans bestaat
dat de Amerikaanse politiek alsnog wordt
gewijzigd. De tijd is echter definitief
voorbij dat er wat betreft dit deel van
Azië alleen gesproken kan worden over
de oorlog in Vietnam. Het gaat nu om
de hegemonie over geheel Indochina die
de communisten destijds niet in handen
konden krijgen.
Zelfs als er nu een ogenschijnlijke sta
bilisering van de kritieke situatie zou in
treden, dan mag men zich daardoor nog
niet laten misleiden. Want met het vor
deren der jaren worden de communisti
sche vooruitzichten steeds beter. Zodra
immers de Amerikanen zich terugtrek
ken bestaan er nauwelijks meer hinder
palen van enig belang om de rest van
Indochina onder de voet te lopen en het
gebied zonder overduidelijke militaire
aanwezigheid onder administratief beheer
te brengen van Hanoi's stadhouders.
Laos is in eerste instantie een onaan
trekkelijke positie voor een bufferstaat
tussen de strijdende partijen. Maar uit
eindelijk is dit land wel van belang als
bufferstaat voor de strijdende ideolo
gieën, vooral als Laos is gereduceerd tot
enclave van waaruit onder voornamelijk
Amerikaanse leiding wordt gepoogd de
opmars van de Noordvietnamezen zolang
mogelijk tegen te houden. Het merkwaar
dige schimmenspel van de internationale
politiek maakt het echter noodzakelijk
dat de Amerikaanse bedrijvigheid tegen
de Geneefse akkoorden zowel als de
Noordvietnamese inval geheim wordt
gehouden en het conflict bovendien af te
schilderen als een strijd tussen lokale
groepen die politiek gesproken van me
ning verschillen. Het volslagen gebrek
aan belangstelling van de Laotianen
toont overduidelijk aan hoezeer over hun
hoofden maar onmiskenbaar ook ten kos
te van hun levens de worsteling tussen
de politieke concepties zich voltrekt.
Na de akkoorden van Genève werd in
de hoofdstad Vientiane een commissie
voor controle op het staakt het vuren
gevestigd. Aanvankelijk was in die com
missie zowel links-neutraal als rechts ver
tegenwoordigd. Sinds april 1963 heeft
deze commissie echter niets meer te doen.
Niettemin beschikt de commissie nog
steeds over een bureau waar vervuilde
gele stafkaarten hangen met schaarse lij
nen die de allereerste overtredingen van
het bestand aangeven. Het hoofd van de
missie, generaal Boun Thieng, strijkt al
zeven jaar salaris op, maar brengt zijn
dagen door in een naar Laotiaanse be
grippen riant buitenhuis in de buurt van
Vientiane. De generaal schenkt voor zijn
schaarse buitenlandse bezoekers whiskey
en beschikt over een fraai zwembad
waarvan boze tongen beweren dat het
met Amerikaanse ontwikkelingsgelden
werd gebouwd. De generaal zegt: „nog
geen twintig percent van de bevolking
(er heeft nooit een officiële volkstelling
plaatsgehad, maar men schat het inwo
neraantal van Laos op 2,5 tot 3 miljoen
zielen) interesseert zich werkelijk voor
wat hier gebeurt. Van dat aantal heeft
dan misschien maar vijf percent werke
lijk enige belangstelling."
De Laotiaan, niet nitgesproken vrien
delijk, wenst van het leven te genieten
en het laat hem koud of hij dit doet on
der communistisch, Vietnamees of Pathet
Lao-beheer of onder het bestuur van
Soevanna Phoema. Hij wenst alleen maar
een huisje en een stuk grond ais rijst
veld, waar zijn buffel de schamele ploeg
door de modder sleurt.
Boung Thieng is zich de ironie van zij^i
bestaan wel bewust. Hij beseft dat het
handhaven van Laos als onafhankelijke
staat uitsluitend berust op de mate waar
in anderen bereid zijn daarvoor te vech
ten. In diplomatieke kringen worden de
Laotianen nauwelijks tot de strijdende
partijen gerekend. En het is wel duide
lijk dat hun onaanzienlijk bestaan weinig
zal veranderen als de Pathet Lao tenslotte
zetbaas wordt in de administratieve
hoofdstad. Het zegt al genoeg dat bij de
doo-d van Ho Tsji Minh de helft van het
personeel in het aanzienlijkste hotel met
rouwspelden op verscheen. Een Engelse
onderwijzeres aan het lyceum vertelt:
„als ik aan mijn leerlingen vraag wat
ze doen als de Pathet Lao komen, dan
antwoordt de ene helft dat ze tegen de
Pathet Lao zal vechten en de anderen
bekennen te willen samenwerken."
Als men het officiële leger van Laos
ziet met zijn geringe bewapening, dan
maakt men zich weinig illusies over een
mogelijk verzet tegen de Noordvietna
mezen. „Tough killers", zoals een Ame
rikaanse diplomaat ze omschreef. Laos
dreigt bij een verdere ontwikkeling van
de communistische opmars in stede van
slechts een bufferstaat een der slagvel
den van Indochina te worden. Generaal
Boun Thieng: „het leger van Thailand
zal zeker niet achter de eigen grenzen
blijven staan als de communisten te ver
oprukken. Het is immers altijd beter om
in de tuin te vechten dan in eigen huis.
Ondanks het feit dat het Laotiaanse le
ger over zestigduizend man beschikt en
door Soevanna Phouma's gedeeltelijke
mobilisatie daar nog eens 2000 man aan
wordt toegevoegd, zal de gevechtskracht
toch aanmerkelijk geringer blijven in
vergelijking met de strijkdrachten van
de Noordvietnamezen in Laos (70.000)
doet vermoeden. Ook de Pathet Lao-for-
maties zijn nog niet op volle gevechts
kracht gebracht.
Dat de Laotianen geen strijdlustig volk
zijn wordt bewezen door het verleden
toen de Noordvietnamese inmenging nog
niet zo evident was. Kenners van het
land vertellen schaterend hoe er in die
tijd voornamelijk in de lucht werd ge
schoten om de indruk te wekken van
een grote strijd. Beide partijen waren
daarmee al tevreden en deze merkwaar
dige gang van zaken diende in ruime
mate de schijn van neutraliteit op te
houden ten aanzien van de voortgaande
binnenlandse twist.
Thans echter wordt de Pathet Lao
voornamelijk door de Noordvietnamezen
gebruikt als dekmantel tegenover het
Laotiaanse leger met zijn geringe stoot
kracht, dat vooral op de been blijft dank
zij de verbeten Meo-strijders van guer
rilla-generaal Vang Pao. De Amerikaanse
bemoeienis richt zich dan ook hoofdzake
lijk op de versterking van dat legertje.
De opleiding van het kader voor het
officiële Laotiaanse leger wordt gaarne
overgelaten aan de Franse militaire
missie.
De niet-commerciele Amerikaanse
luchtvaartonderneming „Air America"
verricht met helikopters en tweemotorige
vliegtuigen het leeuwedeel van de ge
vaarlijke transportkarweien in het berg
achtige noordelijk gebied. De gigantische
inspanningen die de VS zich getroosten
om onder velerlei dwaze en onofficieel rui
terlijk toegegeven dekmantels de bevoor
rading van de voornaamste basis Long
Tsjeng op gang te houden, vallen niet
te vergelijken met de loopgraven van een
halve meter diep en de borstweringen
van 30 centimeter hoog die het leger
hier en daar langs de wegen inricht. De
onder dunne grasdaken vredig sluime
rende soldaten van Soevanna Phoema
maken dan ook een aanmerkelijk min
der krijgshaftige indruk dan de door het
gouvernement uitgegeven postzegels zou
den doen vermoeden. Daar schuilt overi
gens een opmerkelijke overeenstemming
in met de Pathet Lao, die eenzelfde soort
krijgshaftigheid demonstreren via een
banikbiljet dat zij in het noorden uit
geven.
Vientiane zelf vertoont uiterlijk geen
spanningen. Tussen twaalf en drie uur
in de middag, als de hitte het grootst is,
staat de oorlog stil. Zelfs de drie ver
keerslichten, die het trage verkeer moe
ten regelen, zijn dan overbodig gewor
den. En het met lokale motieven aange
vulde gedenkteken van de onbekende
soldaat (gemaakt naar voorbeeld van het
gedenkteken bij de Are de Triomphe)
rijst grijs op boven de stad. waar het
volk zich met traeisch kinderliike glim
lach tijdelijk heeft teruggetrokken uiJ
het leven.
premier Stoph in Erfurt korte straat-
vraaggesprekken maakte en daarbij Oost
duitsers naar hun mening vroeg.
Tegen het feit dat vrijmoedige uitspra
ken van DDR-burgers werden uitgezon
den, is het afgelopen weekeinde gepro
testeerd door de CDU in Hamburg, om
dat de daaruit voortgekomen moeilijkhe
den „voor iedere kenner van de Oost
duitse verhoudingen zonder moeite te
voorzien moeten zijn geweest."
Er is in Bonn de afgelopen week druk
gespeculeerd over de schandalige reactie
van de Oostduitse autoriteiten op de har
telijke ontvangst van Brandt. Regerings
woordvoerder Ahlers beperkte zich tc*>t
een vage mededeling dat de regering zich
al in een vroeg stadium tot Oost-Berlijn
heeft gewend in een poging om vrijlating
te bewerkstelligen. In feite bevestigde hij
daarmee slechts dat Bonn overtuigd is
van het feit der arrestaties.
Het zondagsblad „Welt am Sonntag"
onthulde gisteren dat de regering be
schikt over een streng geheim gehouden
lijst met namen van mensen in Erfurt
die zijn aangehouden. De eerste meldin
gen, afkomstig van de „Bundesnachrich-
tendienst," een van de Westduitse spiona
gediensten, zouden al de 20ste, één dag
na de ontmoeting in Erfurt, binnengeko
men zijn. Volgens het blad lopen de op
gaven over het aantal gearresteerden
uiteen van vijftig tot 190.
(Van onze corespondent)
STOCKHOLM. Een 26-jarige stu
dent in de Zweede universiteitsstad
Uppsala heeft in de nacht van zaterdag
op zondag zes medestudenten met een
stengun neergeschoten. Drie van de ge
wonden verkeren in levensgevaar en een
van hen zal waarschijnlijk volledig ver
lamd blijven.
Het drama dat de universiteitsstad
schokte speelde zich kort na twee uur
zondagmorgen af toen enkele tientallen
studenten na sluiting van een café op
weg waren naar huis. De 26-jarige stu
dent die de schoten afvuurde versperde
een aantal mensen de weg en schreeuw
de: „Nu is het revolutie. Wat is jullie
politieke richting? Jullie hebben drie se
conden om te antwoorden". Meteen daar
op vuurde hij op de mensen die het
dichtst bij hem in de buurt stonden en
verdween.
Na een twee uur durende klopjacht
wist de politie de schutter te arresteren.
De jongeman bleek onder invloed van
narcotica te zijn en moest met een am
bulance naar een ziekenhuis worden ge
bracht.
An\ i IE
Bibberen in badkamer of
douchecel is er met
Inventum niet meer bij.
Voor badkamer èn douchecel
Inventum stralers.
v.a. f 49,50
u kunt er op
rekenen!