Polemiek in Spaans blad over democratie
DDT mogelijk
verboden
in EEG
Macht in Spanje blijft bij de
F ranco-getr ou wen
Weerklank van Anne Frank
tot één mei 7.90
daarna kost het 16.50
Boek van de Maand
Wettelijk minimumloon economisch niet haalbaar
Verwachte „geldschip" kwam niet
voor CuraQaose arbeiders
wat neemt u?
WW
allebei
natuur
lijk!
Juan Carlos krijgt
ongemakkelijke
troon
Velen waren al
bij voorbaat
gaan potverteren
DONDERDAG 9 APRIL 1970
15
Theodoor Heuss-plaquette
voor mr. E. H. Toxopeus
TIJDELIJK 1.25
de jam
voor
mannen
ZWAARDEMAKER
OVERTUIGING
(Van onze correspondent)
MADRID „Ik kan u verzekeren dat het bericht in sommige buiten
landse sensatiebladen, dat de krant „ABC" voor twee maanden verboden
zou zijn, de grootste nonsens is die ik in lange tijd heb gehoord", zo ver
klaarde onlangs een hoge functionaris van het Spaanse ministerie van
Voorlichting, don Manuel Ortiz. Inderdaad konden wij zoals altijd de Ma-
drileense monarchisten-krant in iedere kiosk vinden.
ZIEK
BESCHULDIGINGEN
Kinderen maakten gedichten, tekeningen en
opstellen. John F. Kennedy schreef een brief.
Eleanor Roosevelt een inleiding. Otto
Frank registreerde zijn ervaringen.
Beeldhouwers, schrijvers, fotografen en
componisten werkten mee. Zó ontstond
deze bijzonder fraaie uitgave.
In deze wereldprimeur vertellen beroemde en
naamloze mensen het verhaal van Anne
Frank. Op hun eigen manier. Met
impressies, artikelen en reprodukties. En
met 120 afbeeldingen en foto's (in kleur!)
waarvan de meeste nooit eerder zijn
gepubliceerd.
Weerklank van Anne Frank is het Boek van
de Maand. Het eerste uit een serie boeken
die iedereen moet - en kan - bezitten.
Koop het voor 1 mei. En bespaar 8.60.
De boekhandelaar verwacht u.
(Van onze correspondent)
WILLEMSTAD (Curasao) Het
wil niet zo goed lukken met de sociale
hervorming op de Nederlandse Antil
len. De wet op het minimumloon, die
begin december op zeer korte termij'n
in het vooruitzicht werd gesteld, zal
nog wel even op zich laten wachten.
De regering heeft al voorzichtig laten
doorschemeren dat het voorgestelde
minimumloon van f 80 per week eco
nomisch niet haalbaar is. De arbeiders
bij de maatschappij Curasao voelen
zich door de regering en vooral door
„hun" minister van Arbeid, Amador
Nita, in de steek gelaten. Geen mini
mumloon, maar wel een verhoging
van de autobustarieven en van de
levensmiddelenprij zen.
De grote stilte
U KUNT NU WEER
ONGEHINDERD BINNEN
KOMEN
en... KEUS MAKEN
uit onze GROTE
KOLLECTIE
LEDERWAREN
Lederwaren
Annegang 48 - Haai.s..si
Nita in het nauw
UMUC buiten spel
Protestmars
Want ze zijn
allebei even goed. Allebei
zo fris als fruit! Lekker!
GENERAAL FRANCO
BRUSSEL, (ANP), De Europese
Cpmmissie in Brussel acht het niet uit
gesloten dat het gebruik van het insecti
cide DDT in de toekomst in de EEG ver
boden moet worden. Nu al acht ze het
wenselijk het gebruik van lang houdba
re bestrijdingsmiddelen te vervangen
door snel uiteenvallende. De commissie
meent ook dat het onderzoek naar bio
logische bestrijding en een aantal andere
technieken moet worden bevorderd. Ze
vindt het echter nog te vroeg om de raad
van ministers voor te stellen de huidige
voorschriften inzake insektendodende mid
delen te wijzigen.
Aldus heeft de Commissie meegedeeld
in antwoord op schriftelijke vragen van
twee leden van het Europese parlement
onder wie de Nederlander Boersma. Een
verbod«van DDT-gebruik is uitgevaardigd
in Denemarken en in Zweden, waar dit
verbod geldt voor een experimenteel tijd
vak van twee jaar. De mogelijkheid is
in deze landen opengelaten om in nood
gevallen van het verbod af te wijken.
De Commissie erkent een lange lijst
van bezwaren die de parlementsleden in
hun vragen hadden verwerkt. De verhoog
de concentratie van DDT in bepaalde or
ganen of in voedingsmiddelen kan een
ernstige bedreiging voor de mens vormen.
DDT hoopt zich op in de vetweefsels van
mens en zoogdieren, maar het wordt
daaruit in drie maanden voor ongeveer
75 percent verwijderd als er geen nieuwe
toevoer plaatsvindt, aldus de Commissie.
DEN HAAG Vrijdag zal in Bonn-
Godesberg aan mr. E. H. Toxopeus de
Theodor Heuss-plaquette worden uitge
reikt.
Het is de vijfde keer dat deze plaquette
wordt toegekend, de eerste keer aan een
buitenlander. Mr. Toxopeus ontvangt de
plaquette voor het bevorderen van de
liberale gedachte.
ADVERTENTIE
ZWAARDEMAKER
NEEMT VAKER
zonder kleurstof en conserveermiddel
Verderop beschuldigt hij hen ervan „on
beschaamde overlopers" te zijn die hun
slaatje willen slaan uit zijn ondergang.
Klaarblijkelijk is hij weinig overtuigd van
de oprechte politieke bedoelingen van se-
nor De Areilza.
Verreweg het belangrijkste deel van deze
hele polemiek staat in de laatste zinnen
van het antwoord van „Gines de Buitrago":
„Dat ons politieke systeem anders is? En
wat dan nog? Misschien is het op een goede
dag niet eens meer anders omdat de an
deren dan ons systeem overgenomen heb
ben. Ons anders-zijn is geen ziekte, maar
een onwrikbare overtuiging".
Als dit het toekomstbeeld van generaal
Franco's opvolger weergeeft, moet men
aannemen dat het huidige regime ook in
zijn voortgezette vorm geen enkele poli
tieke verandering in Spanje zal toestaan.
Dit is wel een heel ander geluid dan wat
JU AN CARLOS
men de laatste maanden van Spanje's
nieuwe regering heeft gehoord.
De jonge technocraten die in de nabije
toekomst onder de eveneens jonge prins
Juan Carlos Spanje in Europa willen inte
greren, maken geen geheim van hun hoop
dat er tegen die tijd geen politiek probleem
meer zal bestaan.
Maar hoewel zjj de titel van minister en
hg de titel van koning zullen dragen, zal
de ware macht voorlopig nog in handen
blijven van de oude getrouwen van gene
raal Franco. De laatste kabinetswisseling
werd voorgesteld als een grote vooruit
gang vooral omdat het de eenheid bracht
aan de regerinstop waar men tot dan toe
een felle machtsstrijd had geleverd tussen
de falange en de technocraten. Maar de
uitspraken van „Gines de Buitrago" dragen
de kiem van een nieuwe onenigheid over
de politieke toekomst van Spanje.
Senor Ortiz legde uit: „Dit fantastische verhaal komt eigenlijk voort uit een even
eens onwaar bericht in de Amerikaanse pers dat het ministerie van Voorlichting de
krant „ABC" zou hebben bedreigd met twee maanden sluiting als z\j niet een artikel
zou afdrukken in antwoord op een recent commentaar van senor De Areilza dat even
eens in „ABC" was verschenen.
Het antwoord-artikel, getekend met het
pseudoniem Gines de Buitrago, zou vol
gens de Amerikaanse pers geschreven zijn
door niemand minder dan generaal Franco
en zijn vice-voorzitter der regering, ad
miraal Carrero Blanco. Op onze vraag of
het ministerie toegeeft dat dit artikel in
derdaad door de twee leiders van het
Spaanse regime geschreven zou zijn, kon
onze zegsman niet antwoorden.
Dit was ook te verwachten want in po
litiek Madrid twijfelt niemand er aan dat
het antwoord-artikel, inderdaad van de
hand van generaal Franco en admiraal
Blanco kwam. Dit vermoeden werd nog
verstevigd doordat de bijzonder regerings
getrouwe avondkrant „Pueblo" die het ar
tikel uit „ABC" overnam, de volgende in
leiding gaf: „De auteur is een hoogst zee
waardig politicus, en om in marinierster
men te blijven spreken, zijn artikel is al
een torpedo die recht op zijn doel werd
afgeschoten".
De Madrilenen hadden weinig fantasie
nodig om hierin een beschrijving van ad
miraal Carrero Blanco, intiem vriend en
medewerker van generaal Franco te her
kennen. De admiraal is de enige hoogge
plaatste zee-officier onder de huidige
Spaanse machthebbers.
De polemiek tussen senor De Areilza,
eens een - geestdriftig aanhanger van ge
neraal Franco's regime, en Gines de Bui
trago was werkelijk interessant. Waar het
namelijk om ging was de vraag of Spanje
mettertijd weer een politiek systeem van
parlementaire democratie zou kunnen
adopteren. Hoewel met zeer verschillende
literaire stijl, waarbij die van senor De
Areilza gunstig afstak bij die van Gines de
Buitrago, gooiden beiden het op medische
beeldspraken. Volgens de monarchisten
leider probeerde men de Spanjaarden een
„medisch ziektebewustzijn" bij te brengen.
„Wg zgn dus allemaal ziek. We zjjn licha
melijk niet geschikt voor de klassieke de
mocratie," zo schrijft senor De Areilza sar
castisch. „Net als de democraten die de
vrije wereld besturen: Nixon, Pompidou,
Wilson, Willy Brandt, Fanfani, Trudeau,
Eisaku Sato zjjn wjj arme mensen, allemaal
zonder het te weten doodziek". Terwijl deze
landen zich moeizaam voortslepen en de
maan bereiken, zijn alleen wij tot op het
moment nog gevrijwaard van de infectie,
deze geheimzinnige epidemie van de par
lementaire democratie. In de consulten van
onze doktoren heeft men klaarblijkelijk al
besloten wat ons geneesmiddel zal zijn, dat
we in heel kleine doses zullen innemen:
politieke associaties van minderheden,
maar nooit partijen van volksmassa's."
Hij besluit: „zou het niet beter zijn te
onderzoeken welke mening de ware hoofd
rolspelers hierover hebben, namelijk de
dertien miljoen leden van onze werkende
bevolking of de twintig miljoen Spanjaar
den die reeds meerderjarig zijn? Hebben
de hoge heren die dit gesprek over een zo
ernstige zaak zouden kunnen opnemen, dan
zoveel angst?"
Het antwoord van Gines de Buitrago be
gint eveneens met een medische beeld
spraak. Het komt erop neer dat als men
Spanje een terugkeer naar de parlemen
taire democratie met politieke partijen
aanbiedt, dit te vergelijken zou zijn met
het aanbieden van sterke drank aan een
alcoholicus, die met veel pijn en moeite
van zijn slechte gewoonte is afgekomen.
Het antwoord houdt enkele scherpe per
soonlijke opmerkingen in. De schrijver, die
zich met het „goede" Spanje vereenzelvigt,
vraagt zich af of degenen die het „foute"
voorstel doen „soms denken dat ik gek
ben".
ADVERTENTIE
De Eilandsraad (gemeenteraad) van
Curagao bezweek eind november voor de
eisen van de stakende arbeiders bij de
Dienst Openbare Werken. Op voorstel
van gedeputeerde (wethouder) Rozendaal
nu minister van Financiën ging de
raad akkoord met een minimumloon van
80 per week voor de arbeiders in dienst
van het eilandgebied Curasao.
Achteraf bleek dat zelfs partijgenoten
niet op de hoogte waren van deze reactie
van de gedeputeerde. Gevolg: Een reeks
wilde stakingen bij particuliere bedrij
ven, waar de werknemers dezelfde eisen
stelden als de eilandsdienaren. De Staten
van de Nederlandse Antillen namen op
5 december tijdens een paniekerige ver
gadering met algemene stemmen een mo
tie aan, waarin van de regering werd
geëist op zeer korte termijn met een
minimumloonwet te komen, met als basis
80 per week voor ongeschoolde arbei
ders, ƒ200 per maand voor winkelmeis
jes en 100 per maand voor dienstboden.
Over de eventuele economische gevolgen
wilde niemand een woord reppen.
De stakingen werden beëindigd, de ar
beiders gingen met de feestdagen in het
ADVERTENTIE
welke grote is dan voorheen
en uw nieuwsgierigheid prijs
geven
i, i,És 0*' h:
vooruitzicht bij voorbaat potverteren. Op
grote schaal werden auto's, meubels en
televisietoestellen op afbetaling gekocht.
Het geldschip zou immers spoedig binnen
komen! Daarna volgden drie maanden
van de grote stilte. De regering zei niets,
de volksvertegenwoordiging zei ook niets.
Alleen de Kamer van Koophandel kwam
met een lijvig rapport waarin het voor
gestelde minimumloon op economische
motieven werd getorpedeerd.
De volksvertegenwoordigers zijn van
dit rapport erg geschrokken. Tijdens de
debatten die in de afgelopen dagen over
de minimumlonen zijn gevoerd was het
niet meer het „sociale onrecht" maar de
„economische verantwoordelijkheid" de
boventoon.
Stanley Brown, de voorman van de so
ciale revolutie, kreeg geen applaus van
de publieke tribune toen hij zei: „Wij
hebben op 5 december gehandeld onder
invloed van de toen heersende arbeidson
rust en van de onverantwoordelijke be
slissing van de Eilandsraad van Curasao.
Wij hebben de motie op de minimumlo
nen te overhaast aangenomen zonder re
kening te houden met de consequenties".
Later verklaarde hij buiten de vergader
zaal ter verontschuldiging: „Wat wil je.
Ik kan mijn partijgenoten Papa Godet
en Amador Nita toch niet in de steek
laten?"
Voor de eerste keer was de bijna vol
tallige ministerraad in de vergaderzaal
aanwezig. Bij het begin van de zitting zei
de Statenvoorzitter: „De regering is zo
vriendelijk om hier aanwezig te zijn,
maar er mag niet geïnterpelleerd wor
den." De enige excellentie die zich niet
zo prettig gevoeld zal hebben is minister
Amador Nita. Hij kreeg een door de op
positie ingediende motie te verwerken
waarin zijn beleid uitvoerig werd afge
keurd. Toen hij zich verdedigde met de
verklaring: „Het is allemaal de schuld
van de vorige regering" joeg hij niet
alleen ex-premier Ciro Kroon maar ook
premier Petrona tegen zich in het harnas.
Nog vóór de regering aan het woord
was geweest gingen de woordvoerders
van de regeringspartijen al door de
knieën. Alle zeer uitvoerige redevoerin
gen kwamen op hetzelfde neer: „Er moet
een minimumloon komen, maar we moe
ten de regering de tijd geven om te be
studeren wat economisch haalbaar is."
De publieke tribune kon dit niet zo waar
deren. Er zaten nogal wat mensen met
afbetalingsmoeilijkheden.
Voorlopig dus geen wet op het mini
mumloon en als het zover komt zullen
de bedragen wel dicht bij of onder het
absolute minimum liggen. Het komt er
eigenlijk op neer dat de Staten de motie
van 5 december hebben ingetrokken en nu
maar wachten op de voorstellen van de re
gering. Voor de laagst betaalde arbeiders
is het een bittere pil. Zij zijn begin de
cember weer aan het werk gegaan omdat
er iets voor hen gedaan zou worden. Het
enige wat zij tot nu toe hebben onder
vonden is een verhoging van de busta
rieven, welke juist de laagste inkomens
treft, en een drastische verhoging van de
levensmiddelenprijzen.
De regering heeft ondanks de prijsstop
aan de supermarkten toestemming ver
leend om de gestegen loonkosten ook
weer tengevolge van een staking in
de prijzen door te berekenen. Premier
Petronia kon trouwens niet veel anders
omdat de enkele supermarkten die de
gehele voedselvoorziening op Curagao in
handen hebben, dreigden hun deuren te
sluiten.
Bij de mijnmaatschappij Curagao kwam
de regering in conflict met de United
Miners Union Curagao (UMUC). Daar de
directie van de mijnmaatschappij niet tot
overeenstemming kon komen met de vak
bond over een nieuwe CAO zou de fos
faatmijn met 500 arbeiders op 30 april
sluiten. Tijdens zijn recente bezoek aan
Nederland heeft premier Petronia dit on
heil weten te voorkomen door met de
Nederlandse directie een overeenkomst te
sluiten die erop neerkomt dat eventuele
verliezen van de maatschappij opgevan
gen worden door de Antilliaanse rege
ring.
Willy Haize, voorzitter van de UMUC,
is niet alleen verontwaardigd over het
feit dat zijn bond buiten deze overeen
komst is gehouden, maar vooral over de
bijkomende clausules van deze overeen
komst. De mijnmaatschappij sluit op 30
april, maar gaat op 1 mei weer open. Dat
betekent dat de UMUC wordt geliqui
deerd, want in de statuten staat dat de
bond wordt opgeheven zodra de mijn
maatschappij de werkzaamheden staakt.
Over een CAO wordt in de overeen
komst niet gesproken en op 30 april wor
den 84 arbeiders ontslagen. Willy Haize
zegt: „Premier Petronia is in Nederland
op de stoel van een vakbondsleider gaan
zitten en heeft ons per 30 april buitenspel
gezet. Hij moet nu ook maar de verant
woordelijkheid dragen voor de gevolgen.
De regering, maar vooral minister Nita,
heeft ons voor de gek gehouden. Toen wij
vóór de verkiezingen in staking waren
was Nita dagelijks bij mij. We moesten
volhouden, zei hij. Na de verkiezingen,
als hij in de regering zou zitten, zou alles
wel in orde komen. Nu kiest hij de zijde
van de werkgevers en laat ons in de
steek. Toen ik hem vroeg: wat gaat er
gebeuren met de 84 arbeiders die per 3C
april ontslagen worden, antwoordde hij:
„Daar kan ik niets aan doen". Frente
Obrero heeft nu voor ons afgedaan."
Premier Petronia heeft het voortbe
staan van de mijnmaatschappij voorlopig
met drie jaar gerekt. Of hij hiermee de
arbeidsvrede heeft gered is wat anders.
Ongeorganiseerde arbeiders zijn moeilij
ker te hanteren dan werknemers met een
bond. Willy Haize heeft duidelijk laten
uitkomen dat de protestmars die hij wil
organiseren niet alleen gericht is tegen
de mijnmaatschappij, maar in de eerste
plaats tegen de regering.
In de laatste Statenvergadering heeft
de premier een opsomming gegeven van
de sociale wetten die bij de regering in
studie zijn. Maar de arbeiders raken lang
zamerhand uitgekeken op beloften.
ADVERTENTIE
Sinas
Cassis
