Maanlandingsvaartuig fungeert als reddingboot
APOLLO-13 KEERT VOORTIJDIG TERUG
NA UITVALLEN ENERGIEVOORZIENING
Reddingsplan is
zeer riskant
r
Toch landing
in Stille
Oceaan
Radio blijft
vannacht
uitzenden
Na Theodorakis nog
twee Grieken vrij
IJmondfusie
opnieuw in
de raden
D'66 niet in
raad van
Beverwijk
Brezjnev uit
beschuldiging
tegen China
Onderzeeër van Russen
zou zijn vergaan
HET WEER
Semjonov in Wenen
Belofte aan Servan-Schreiber:
Breuk met PPR
AGENDA pagina 10
Verder in de krant
openhaarden-
showroom
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Op honderdduizenden kilometers afstand van de aarde worstelden drie
astronauten vandaag met een onklaar geraakt ruimtevaartschip in een poging veilig terug te
keren naar de wereld der levenden. Hun kansen zijn goed, maar de gevaren en risico s zijn
groot. Om vier uur in de morgen onze tijd. kort nadat astronauten James Lovell en Fred
Haise na een inspectie van het maanlandingsvaartuig „Aquarius" terugkeerden in het moeder
schip „Odyssee", deed zich in het ruimtevaartuig een hevige explosie voor.
TWEE MAM
IN D£ L.M
m rEN MAM
IN CABINE
Alleen terug
Zonnige perioden
Geen overzicht
Het woord is aan
Schopenhauer:
Verzoek van minister
„DE OPEN HAARD"
60e JAARGANG NUNÏMER 135
DINSDAG 14 APRIL 197 0
Kantoor: Lange Nleuwstraat 427, IJmuiden.
Telefoon administratie 15437 en 16450.
Voor bezorging van 18 tot 19 uur tel. 10519.
Redactie teL 15389, na kantoortijd tel. 10709.
Uitgave: Grafische bedrijven Damiate N.V.
Hoofdredactie:
Jos. L. Lodewjjk»
E. Koning
IJmuider Courant
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
Verschijnt dagelijks, beh. zon- en feestdagen.
Abonnement bij vooruitbetaling 14,35 per
kwartaal, f 16,— franco per post. 1,13 per
week. Losse nummers 25 cent.
Postgiro 129288. Postbus 18.
Directie:
Mr. H. C. van der Mije, H. P. Stuurman
H. van Looij. onderdirecteur
Hoewel precieze gegevens ont
breken, wordt aangenomen dat de
ontploffing plaats had in een van de
meest essentiële compartimenten
waar zich de opslagtanks bevinden
van zuurstof, waterstof en de elek
triciteitscellen. Speculaties in het
ruimtevaartcentrum in Houston hou
den het op twee mogelijkheden: de
inslag van een meteoriet, of een in
terne kortsluiting. Van de twee wordt
de laatste het meest waarschijnlijk
geacht.
De astronauten namen een snel afne
mende toevoer van zuurstof en elektrici
teit waar en schakelden in opdracht van
Houston onmiddelliik het enige functio
nerende van de drie elektrische circuits
uit. Lovell en Haise begaven zich op
nieuw naar het maanlandingsvaartuig,
«n schakelden daar de zuurstofvoorziening
in.
Eerst zes uur na de ontploffing aan
boord van de Apollo-13. om tien uur van
morgen, scheen het ruimtevaartcentrum
in Houston voor het eerst het gevoel te
hebben dat het inderdaad mogelijk was
de drie astronauten heelhuids terug te
doen keren. Dat was het ogenblik dat de
motoren van het maanlandingsvaartuig
voor het eerst werden ingeschakeld om
•de machteloze „Odyssee" in een ellipti
sche baan om de maan te brengen.
«psiliiSg
1
*5
De situatie tijdens de „boog om de maan"
HOUSTON. Het is niet mogelijk een
nieuwe Apollo-capsule naar een baan
om de aarde te zenden om daar de
mannen van de Apollo-13 op te halen
In de eerste plaats duurt de voor
bereiding voor een dergelijke lance
ring te lang en voorts kunnen maar
drie man in de Apollo. Het zou dus
een onbemande capsule moeten zijn
en deze kan niet door de maantaxi
geënterd worden. De ruimtevaarders
beschikken bovendien niet over een
uitrusting om buitenom van het ene
naar het andere ruimtevaartuig over
te stappen of een onbemande Apollo-
capsule te openen, zodat ze naar
binnen kunnen gaan.
Met de maantaxi zelf kunnen de astro
nauten niet in de dampkring terug
keren. Deze is daarvoor niet zwaar
genoeg en in de juiste aërodynami
sche vorm geconstrueerd. Hun enige
kans is derhalve de lamgeslagen Apol
lo met behulp van de maantaxi als
een soort kosmische kraanwagen
naar de aarde terug te zenden, ver
volgens boven de atmosfeer over te
stappen in de Apollo en de maantaxi
af te stoten.
De risico's van deze onderneming zijn
bijzonder groot. De Apollo moet na
melijk zeer nauwkeurig een bepaal
de stand in een bepaalde baan inne
men wil zij niet onherroepelijk terug
gekaatst worden in de ruimte of bij
de vlucht door de atmosfeer verbran
den.
Het is dynamisch niet mogelijk een
ruimtevaartuig eenvoudig om te ke
ren en direct terug te laten komen.
Daarvoor is de energie van de raket
motoren bij lange na niet voldoende
De enige mogelijkheid is de baan van
de Apollo om te laten buigen door
de aantrekkingskracht van de maan
Dus om de baan te zwenken en dan
door een vuurstoot van de raket op
het juiste moment deze baan om de
maan weer te verlaten in een baan
naar de aarde.
IJmuider ourtant
Uit het Binnenland2, 9
Buitenlands Nieuws3, 9
Van Dag tot Dag3
Plaatselijk Nieuws 4, S, 7
W eerrapporten 10
Beeldverhalen 10
Feuilleton 10
Aangestipt10
Kunst 11
Radio en TV 11
Economisch Nieuws 13
Scheepsberichten 13
Beurs 13
Sport 15
Deze krant bestaat uit
zestien pagina's
Verwachting van het K.N.M.l. tot woens
dagavond
Droog weer met weinig wind.
Plaatselijk nachtvorst en hier
daar mist. Morgen zonnige pe
rioden en hogere middagtempe-
raturen dan vandaag
HOUSTON (AFP/DPA) Volgens de
laatste berichten uit Houston zal de
Apollo-13 vrjjdag omstreeks 19.00 uur onze
tijd in de Stille Oceaan landen.
Da koerscorrectie die het ruimteschip in
een vrije-terugkeerbaan naar de aarde
moest brengen, is volgens Houston uitge
voerd met een „perfecte ontsteking". De
ruimtevaarders hebben van de vluchtlei-
ding opdracht gekregen de stuwmotor van
de maansloep vannacht om 03.40 uur onze
tijd voor de tweede maal te ontsteken om
de snelheid op te voeren. Volgens de
vluchtleiding is de zuurstofvoorraad aan
boord voldoende voor de terugreis naar de
aarde.
HILVERSUM. In verband met de
moeilijkheden met de Apollo-13 zal de
NOS-radio gedurende de gehele komende
nacht via de zender Hilversum één in de
lucht blijven.
In de nachtuitzending zullen de ontwik
kelingen met betrekking tot de Apollo-13
op de voet worden gevolgd in berichten
en rechtstreekse reportages. Op elk heel
uur zal een uitzending van de radio
nieuwsdienst volgen.
Om drie uur morgenochtend onze tijd
zal voor de tweede en laatste keer ge
bruik gemaakt worden van de brandstof
van de „Aquarius" om de astronauten
Lovell. Haise en Swigert op een veilige
koers naar de aarde te zetten. De „Aqua
rius", die anders op de maan geland
zou zijn, zal dan worden afgestoten,
waarna het moederschip op de reste
rende batterijen duizenden kilometers
naar de wereld alleen moet afleggen
Het maanlandingsvaartuig zal in dat ge
val hebben gewerkt als een reddingboot.
Het is ironisch te bedenken dat de oor
spronkelijke bemanning van de Apollo-13
grapjes maakte over het ongeluksnum
mer dat hun vlucht ten deel viel. F.en
hunner stelde zelfs voor de lancering te
doen nlaatsvinden op vrijdag de dertien
de. Maar in Houston, zoals in alle we
tenschappelijke centra, werden zulke
verwijzingen naar het bijgeloof automa
tisch van de hand gewezen.
Gedurende de eerste uren na de ont
ploffing waren in het ruimtevaartcen
trum in Houston ruim duizend experts
bezig om een veilige retourvlucht moge
lijk te maken, ongeveer zeven keer zo
veel als er anders onder normale om
standigheden gewerkt zouden hebben.
Het succes van de eerste inschakeling
van de motoren van het maanlandings
vaartuig leidde in Houston echter niet
tot blijvende ontspanning. Men was er
zich piinlijk van bewust dat men geen
overzicht meer had van wat wel en wat
niet accuraat functioneerde. En zo blijft
het wachten tot drie uur morgenochtend
wanneer de tweede ontbranding van de
motoren nas zal bewijzen of de mens in
derdaad kan triomferen over zijn eigen
techniek.
De astronauten werd kort na de ont
branding opdracht gegeven het ruimte
vaartuig met de hand te besturen. Een
wacht werd ingesteld, waarbij één hun
ner steeds wakker zou blijven om aan
nieuwe crises het hoofd te bieden. Eén
van de onverwachte problemen was hier
bij het om zijn as rollen van het moe
derschip een beweging die alleen ten
koste van meer broodnodige elektriciteit
in bedwang gehouden kan worden.
De crisis in het heelal heeft het Ame
rikaanse ruimtevaartprogramma zeker
zes maanden achterop gebracht. Voordat
een nieuwe landing plaats kan hebben,
zal het moederschip van de volgende
Apollovluchten aan een nieuwe beoorde
ling onderworpen moeten worden. De
moeilijkheid hierbij is dat men geen ze
kerheid zal hebben over wat de ontplof
fing veroorzaakte het getroffen deel
van het vaartuig zal worden afgestoten,
Ook zal Houston zich opnieuw moeten
bezinnen over toekomstige landingster
reinen op de maan, nu de Apollo-13 is
uitgevallen.
(Zie verder pagina 31
WENEN (AFP). Vladimir Semjonov
.hoofd van de Russische delegatie naar de
.Salt-conferentie" in Wenen, is vanmorgen
per trein in de Oostduitse hoofdstad aan
gekomen.
Honderden mensen bevonden zich bij de
uitgang van het station om Semjonov en
zijn delegatie te begroeten.
Mikis Theodorakis (links op de voorgrond) wordt op Le Bourget begroet door
een ontroerde Melina Mercouri.
ATHENE, (Reuter, AP en AFP).
Volgens Griekenland mocht le be
roemde componist Mikis Theodorakis
gisteren Athene verlaten „als de zaak
niet politiek zou worden uitgebuit".
De ernstig zieke Griek kwam gister
middag per vliegtuig in Parijs aan.
Hij reisde in gezelschap van de secre
taris-generaal der Franse Radikale
Partij, Servan-Schreiber.
Servan-Schreiber is van plan nog de
ze week naar Griekenland terug te
keren, waar hem is beloofd dat ook
de Frans-Griekse journalist Jean Sta-
rakis en prof. Mangakis op vrije voe
ten zullen worden gesteld,
Starakis en Mangakis werden zon
dag tot achttien jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Morgen zou Servan-
Schreiber naar Straatsburg gaan,
waar de Europese ministerraad ver
gadert. De Europese ministers zullen
dan een lijvig document van 2000 pa
gina's over de wandaden van net hui
dige Griekse regime onder ogen krij
gen. Servan-Schreiber zal zijn recente
ervaringen in Griekenland en zijn ont
moeting met de Griekse premier Pa-
padopoulos hier nader toelichten.
(Zie verder pagina 3)
Servan-Schreiber op Le Bourget op
het moment, dat Theodorakis in een
ambulance van het vliegveld wordt
gereden.
Goede raad geeft men het best in
de vorm van scherts.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMOND. De gemeentebesturen in de
IJ mond hebben een brief ontvangen van
de minister van Binnenlandse Zaken, waar
in liun gevraagd wordt zo spoedig moge
lijk, in elk geval vóór 1 mei, de mening
van hun gemeenteraad te kennen te geven
omtrent de mogelijkheid tot het vormen
van twee gemeenten met de grens in het
Noordzeekanaal.
Dit verzoek houdt verband met een
vraag in het eindverslag van de vaste
commissie van de Tweede Kamer met
betrekking tot de opheffing van de ge
meenten Beverwijk, Heemskerk en Vel-
sen en de vorming van een nieuwe ge
meente IJmuiden.
Gevraagd werd of ooit in concreto aan
de drie gemeenten om een uitspraak is
verzocht omtrent de mogelijkheid van een
grens in het Noordzeekanaal.
Aan het slot van zijn brief schrijft de
minister: „Ook al heeft de raad daar
omtrent reeds eerder van zijn opvattingen
doen blijken, lijkt het mij toch wenselijk,
dat hij zich terzake nogmaals bezint en
een categorische uitspraak doet"
In Velsen zal tijdens de op 29 april te
houden openbare raadsvergadering hier
over worden gesproken. De colleges van
B. en W. van Beverwijk en Heemskerk
zullen zich er nog over beraden of er een
speciale raadsvergadering voor moet wor
den uitgeschreven of niet.
(Van een onzer verslaggeefsters)
BEEVRWIJK. Het bedanken van het
Beverwijkse K.V.P.-raadslid J. W. G.
Reijkers als lid van de Katholieke Volks
partij en als lid van de K.V.P.-fraktie
in de gemeenteraad lijkt vérstrekkende
consequenties te krijgen met betrekking
tot de gemeenteraadsverkiezingen in juni
aanstaande.
De Politieke Partij Radikalen en D'66
zouden in de gehele IJmond namelijk met
gezamenlijke kandidatenlijsten uitkomen
en in de drie gemeenten zijn de beide
partijen als één partij geregistreerd. De
Politieke Partij Radicalen heeft zich in
alle drie de gemeenten ook afzonderlijk
laten registreren. D'66 evenwel niet.
Enige tijd geleden waren de beide par
tijen overeen gekomen dat de heer Reij
kers in Beverwijk als no. 1 op de geza
menlijke kandidatenlijst zou worden ge
plaatst. De P.P.R. in Beverwijk kan met
deze kandidaatstelling nu echter niet
meer akkoord gaan en dit feit betekent
een breuk in de samenwerking met D'66,
althans in Beverwijk, want in Heemskerk
en Velsen spelen deze moeilijkheden voor
lopig niet.
Nu wreekt zich echter het feit, dat D'66
niet afzonderlijk geregistreerd is als een
aan de raadsverkiezingen deelnemende
partij. De datum tot welke men zich kan
laten registreren is al geruime tijd ver
lopen.
Dat betekent, dat zoals de zaken nu
staan D'66 in Beverwijk niet aan de ge
meenteraadsverkiezingen zal kunnen
deelnemen.
MOSKOU (AP) Leonid Brezjnev, de
leider van de Russische Communistische
Partjj, heeft vandaag gezegd dat de strijd
om de heerschappij van het communisme
nog zal worden geïntensiveerd. China
wordt ervan beschuldigd de besprekingen
met de Sovjet-Unie tegen te werken.
Brezjnev zei verder dat de gok van de
generaals in het Amerikaanse ministerie
van Defensie op een militaire oplossing
van het Vietnamese vraagstuk is mislukt.
Hij deed voorts een beroep op Israel
zich terug te trekken uit de in de juni-
oorlog van 1967 bezette gebieden en zich
te houden aan de VN-resoluties.
ADVERTENTIE
«ucmararwNJDMsam ^F>i woNNtnexm
P BlJ W - woninginrichters
SNELLIUSSTRAAT 23 27 - IJMUIDEN
WASHINGTON. (Reuter en AP) Op
de Atlantische Oceaan, 600 kilometer ten
noord-westen van de Spaanse kust, is
ADVERTENTIES
Bezoek onze unieke
Keuze uit vele modellen, ook naar
eigen ontwerp.
Alle bijkomende werkzaamheden
worden door ons verricht.
Graafwijkstraat 40 - Beverwijk
Zijstraat Jan Alsweg
Tel 02510- 23377
Na 6 uur 25166 30224 28380
eergisteren mogelijk een Russische kern-
onderzeeboot vergaan.
Vorige week werd de onderzeeboot door
een Amerikaans patrouillevliegtuig ge
signaleerd. Het schip leek in nood te ver
keren. Later werd gezien dat beman
ningsleden op het dek stonden en dat
twee Russische koopvaardijschepen de
onderzeeboot trachtten te slepen. Vanwe
ge de ruwe zee scheen dat niet te lukken.
Eergisteren zagen Amerikaanse en
Engelse vliegtuigen de onderzeeboot niet
meer, maar wel werden twee olievlekken
waargenomen. De koopvaardijschepen wa
ren nog in het gebied, zij hadden red
dingsboten op het dek en schenen te zoe
ken. In de lucht heerste aanzienlijke ac
tiviteit van Russische vliegtuigen.
„Het is mogelijk dat de onderzeeboot
is gezonken. Het lot van de bemanning
is niet bekend" staat in een verklaring
van de Amerikaanse en Britse ministe
ries van Defensie De onderzeeboot be
hoorde tot de ,November"-klasse waar
van er vijftien zijn gebouwd. Zij zijn on
geveer 120 meter lang en hebben een be
manning van 88 mariniers.