Gevangenen Breda ontevreden
over uitblijven van gratie
„Laat ons 5 mei meevieren
In Nederland
meer hotels
nodig
Agent klaagt
regisseur aan
Op een muisje
Hoofdbestuur NVSH wil
praten met curatorium
KNIPSELKRANT
Schooljeugd
kooot bos
te
Pierlot
Haarshow
Brief naar buiten gesmokkeld aan minister Polak
Bureau Toerisme:
Eeuwenoud graf
ontdekt
PvdA-motie over
Rijnmond werd
verworpen
Affaire consultatiebureaus
Moord Gaanderen
nog onopgelost
ZATERDAG 18 APRIL 1970
(Van onze correspondent)
BREDA In een naar buiten gesmokkelde brief aan de minister van
Justitie, prof. mr. Polak, hebben gedetineerden uit de strafgevangenis in
Breda hun grote ontevredenheid uitgesproken over het niet-verlenen van
gratie op 5 mei en over het uitblijven van een verbetering van het Neder
landse gevangeniswezen. Namens de gedetineerden heeft de inspraakcom
missie gevangenis-Breda afschriften aan de pers verzonden. Het schrijven
is ondertekend door commissievoorzitter J. J. Leonhart.
HUWELIJK
Peuk in pand gegooid
Soldaat krijgt 10 dagen
verzwaard wegens
Angola-affiches
i vf '*;,v
Achtste universiade
in lurijn
Een muisje liet, door alle lampen
Met baggerlaarzen stuk te stampen,
Een dikke duisternis ontstaan.
Hij voerde als verklaring aan
Voor wie dit moeilijk kon begrijpen:
„Dat is om katten in te knijpen".
Trijntje Fop
Rotterdamse raad
Het ziet er naar uit dat de aluminiumhandel uit het buitenland in West-
Suriname straks heel wat geld gaat verdienen als hij beslag zal kunnen
leggen op waarschijnlijk de grootste bauxietvoorraad ter wereld. Maar
of exploratie van de bauxiet ook de Surinaamse economie ten goede
komt in de mate die men zou kunnen verwachten is iets waar vooralsnog
geen zekerheid over bestaat. De Nederlandse regering sprak onlangs de
hoop uit dat Suriname de best mogelijke resultaten uit onderhandelingen
met de industrie zou halen. „De besprekingen zijn voor de Surinaamse
economie en de bevolking van het land dus van het grootste gewicht", zo
schreef DE WAARHEID deze week.
Centrale verwarming
Thermo Techniek Tensen
Keuzelijst
Verzet
1 ilburgse hogeschool
tijdelijk bezet
Bredase gedetineerden hebben de minister hun wensenpakket voorgelegd: Vrije
toegang in alle gestichten voor de pers; Afschaffing van censuur. Wanneer geen al
gehele opheffing kan volgen dan voorlopig op brieven aan ouders, echtgenoten en
kinderen. Een behoorlijke vergoeding voor geleverde arbeid. De kans om alsnog
het 25-jarige bevrijdingsfeest te kunnen meevieren in de vorm van een begenadiging,
zoals in 1955. Een snellere behandeling in het ministerie van Justitie van verzoeken
die door de gedetineerden of namens hen worden gedaan.
De inspraakcommissie reageert in de
1 brief op een radio-interview op 6 april,
I waarin minister Polak onder meer ver
klaarde dat er op 5 mei geen gratie ge-
geven zal worden. Hij zei toen onder an
dere dat er de laatste jaren in Nederland
geen amnestie is gegeven. Verder dat er
bij het huwelijk van prinses Beatrix een
algemene gratie is verleend. Voorts dat
tegen een dergelijke maatregel in het al-
I gemeen verzet wordt gepleegd. Ook
merkte de minister op dat dat verzet de
laatste tijd groter wordt, omdat tegen
woordig de straftoemeting zeer sterk is
gericht op de individuele persoon en een
algemene gratie dan tot onbillijkheid kan
leiden.
De Bredase gedetineerde zijn het op
alle punten oneens met de minister. „In
Nederland is nog nooit amnestie gegeven
en dat zal ook nooit gebeuren. Men ver
wart dit amnestie met gratie. In het bui
tenland is men ruimer in het denken wat
de amnestie betreft.
De drie maanden gratie die bij het hu
welijk van prinses Beatrix zijn verleend,
vinden de briefschrijvers „niet om achter
over te vallen." „Dat er de laatste tijd
meer verzet komt tegen gratieverlening
bevreemdt ons ten zeerste. Wie zijn het,
die met het leven en de vrijheid van de
gedetineerden, alsmede hun echtgenoten
en kinderen en familie durven te mar
chanderen? Was het door ons te veel ge
vraagd om het 25-jarige bevrijdingsfeest,
dat miljoenen guldens kost, te mogen
meevieren? Op dit verzoek heeft u zich
niet eens verwaardigd om een antwoord te
geven", aldus de brief aan de minister.
(Van onze correspondent)
DEN I1AAG. Er moeten in Neder
land nog heel wat hotels worden bijge
bouwd wil in de komende jaren de capa
citeit toereikend zijn voor de stroom toe
risten en zakenmensen, die ons land be
zoeken. Als minimumeis voor 1975 moe
ten er nog 4.000 bedden in hotels bijko
men buiten de thans in aanbouw zijnde
capaciteit.
Tot die conclusie komt het Nationaal
Bureau voor Toerisme (NBT) op grond
van twee lijvige rapporten, die over de in
de toekomst nodige hotelcapaciteit zijn
uitgebracht.
De rapporten zijn respectievelijk opge
steld door de stichting voor economisch
onderzoek van de universiteit van Am
sterdam en de in Den Haag gevestigde
Nederlandse Stichting voor Statistiek.
Beide rapporten houden zich bezig met
prognoses over de jaren tot 1975.
Voor Amsterdam bestaat een aanzien
lijke behoefte ook nadat de huidige
nieuwbouw is gerealiseerd aan uit
breiding met grote tweede klasse hotels
(„toeristenklasse"
Van de 4000 bedden die e r landelijk
nog, bij moeten komen, zou de helft in
zogenaamde „part-time"-hotels kunnen
zijn. Na 1975, aldus de NBT, zal de jaar
lijkse toeneming duizend bedden moeten
bedragen.
Voor Rotterdam en Den Haag luidt de
conclusie, dat er geen uitbreiding van
hotelcapaciteit nodig is als respectieve
lijk het Maasboulevardhotel en de beide
bij het c ongresgebouw geplande hotels
zijn gebouwd.
AMSTERDAM De Amsterdamse I
hoofdagent J Gaastra heeft vrijdag door
de advocaat van de Nederlandse Politie
bond, mr. H. Warners, bjj de Amsterdamse
officier van Justitie mr. W. Tonckens
tegen de free-lance t.v.-regisseur René
Coelho een klacht laten indienen wegens
smaad en/of laster.
De smaak jegens de agent zou zijn ge- I
schied in de VARA-radio-uitzending „Dit
is het begin" op 28 maart en de VARA-
t.v.-uitzending „Dit is het begin" op 1 april.
Daarin werden beelden vertoond waarop
volgens de t.v.-regisseur de hoofdagent een
brandende peuk door de opening in de
voordeur van één der twee op 22 maart
door de Actie 70 „gekraakte" gemeente
panden in de Sarphatistraat in Amsterdam I
zou hebben laten vallen. Achter de deur
lag volgens de heer Coelho een stapel pam
fletten.
In de radio-uitzending van 28 maart zou
de regisseur over de komende t.v.-uitzen-
ding onder meer gezegd hebben dat de
agent doelbewust de brandende peuk naar
binnen wierp, alleen met het doel een
brand te veroorzaken, terwijl er mensen
in het pand aanwezig waren, aldus de
hoofdagent.
Mr. Tonckens deelde, zoals bekend is, I
vorige week mee, dat het onderzoek van
de rijksrecherche geen gronden opleverde
om de hoofdagent te verdenken van poging
tot brandstichting of enig ander strafbaar
feit. Hoofdcommissaris P. A. Jong besloot
geen disciplinaire maatregelen tegen de
hoofdagent te treffen.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
EDE. In Ede is de dienstplichtige sol
daat Cor Laan gestraft met tien dagen ver
zwaard arrest, omdat hjj op zijn kamer
twee affiches had opgehangen van het An-
gola-comité.
Het ene affiche stelt vier Portugezen
voor die een afgehakt hoofd van een An
golees tussen zich in hebben, de andere
bevat de leus „Portugal moordt met
NAVO-wapens in Afrika".
Ook de door prof. Polak aangevoerde
onbillijkheid bij een algemene gratie zit
de Bredase gedetineerden zeer hoog. „Er
zitten er genoeg in Breda", zeggen ze, „die
straffen hebben van vóór de tegenwoor
dige straftoemeting. Iemand met 12 jaar,
zit al negen zonder één enkele dag gratie.
Dat de ter beschikking van de regering
gestelden jaren volkomen uitzichtloos ge
vangen worden gehouden, is een groot
onrecht.
Na eerst de straf te hebben uitgezeten,
worden ze van de ene op de andere dag
tot patiënt verklaard, oftewel als pa
ria's beschouwd. Desondanks worden de
gedetineerden met en die zonder ter be
schikking stelling over één kam gescho
ren, wanneer er over een kleine gratie
of begenadiging wordt gesproken. Gede
tineerden met ter beschikkingstelling
kunnen namelijk geen gratie krijgen,
want ze hebben geen gevangenisstraf
meer, ze zijn patiënt geworden."
„Waar blijft die vernieuwing of ver
betering in het gevangeniswezen, waar
de directeur-generaal van het gevangenis
wezen in 1969 in De Volkskrant zo hoog
van opgaf", zo vraagt de inspraakcommis
sie zich af. „Onze arbeid wordt zwaar
onderbetaald, zodat iedereen het gevoel
heeft dagelijks te worden bestolen. We
kunnen amper onze rookartikelen betalen
en eens per week een pakje margarine
betalen om de helft van de helft geen
droog brood te moeten eten. Voor de men
sen in het ministerie, die de touwtjes in
handen hebben wat het gevangeniswezen
betreft, geldt naar onze mening nog steeds
de stelregel, de gevangenisstraf als ver
gelding of als straf alleen te zien, met
heel weinig inachtneming van artikel 26
van de nieuwe beginselwet.
Hoelang zal men nog dit conservatieve
systeem handhaven? Denkt men hiermee
de mensen te verbeteren, namelijk door
hen elke dag weer opnieuw in veel din
gen tekort te doen? De hoogleraren in het
strafrecht zijn daar al langer achter ge
komen." Volgens de Bredase gedetineer
den zouden hun wensen snel verwezen
lijkt kunnen worden, wanneer de pers in
alle huizen van bewaring en gevangenis
sen vrije toegang zou krijgen. „De nade
len hiervan kunnen nooit opwegen tegen
de voordelen", aldus besluit de brief van
de Bredase gedetineerden aan minister
Polak.
Onder drie oude huisjes in Maastricht
is een massagraf gevonden. Ver
moedelijk is het een restant van een
oud kerkhof dat heeft behoord bij de
Waalse Kerk. De ouderdom van de
beenderen wordt op 300 tot 400 jaar
geschat.
np
DEN HAAG. Aan de achtste uni
versiade, die van 26 augustus tot 7 sep
tember in Turijn wordt gehouden, neemt
Nederland deel met een studentenploeg
van 60 man, verdeeld in 24 dames en
36 heren.
De afvaardiging staat onder leiding
van de chef de mission W. J. S. van
Alphen, chef d'equipe H. A. Aarsse, chef
medische begeleiding dr. A. Drijver en
perschef M. Kerkhof.
ROTTERDAM. In de Rotterdamse
gemeenteraad is een motie van de
socialistische fractieleider, drs. A. j.
Lems, over de toekomstige struc
tuur van de Rijnmond met 24 tegen 18
stemmen verworpen. De socialistische
motie pleitte voor de vorming van een
stadsgewest met opheffing van de 23
Rijnmondgemeenten en het openbaar
lichaam Rijnmond, uiterlijk in 1978,
Voorts zouden, aldus de motie, op kor
te termijn met Rijnmond besprekingen
moeten worden begonnen over het voor
1 januari 1972 overdragen van een aan
tal Rotterdamse taken aan het openbaar
lichaam.
De motie van de socialistische fractie
leider werd een week geleden ingediend,
toen de raad in eerste termijn discus
sieerde over een nota van burgemeester
en wethouders van Rotterdam over de
structuur van Rijnmond. In deze nota
spreekt het college (inclusief de vier so
cialistische wethouders) zich uit voor de
vorming van een stadsgewest met daar
aan verbonden een sterke decentralisatie
van bestuurlijke bevoegdheden.
DEN HAAG Het hoofdbestuur van de Nederlandse Vereniging voor Sexuele
Hervorming (NVSH) wil thans wèl praten met het curatorium van de Stichting
Consultatiebureaus voor HuweRjks- en Geslachtsleven, nadat het vorige week een
poging van curatoren om met partijen rond de tafel te komen, had afgewezen.
Het hoofdbestuur van de NVSH, tevens
bestuur van de Stichting Consultatiebu
reaus, heeft meegedeeld dat het in overleg
zal treden met het curatorium „teneinde
na te gaan op welke wijze zou kunnen wor
den bemiddeld om een uitweg te vinden uit
de gerezen problemen". De secretaris van
het curatorium, de heer M. Dörr, deelde
mee dat, na de afwijzing van het verzoek
tot een gesprek met partijen, het cura
torium afzonderlijk met het bestuur zal
praten en afzonderlijk met het bestuur
van de medische raad, die gevormd wordt
door de artsen van de consultatiebureaus.
is (25,— per m3 te duur? Beslist I
ZELFBOUW bespaart u t 2300.U
wordt gesteund door een erkende vak
man. die de gasaanslulting inregeling
en garantie-service op zich neemt
LAAT u de aanleg doen, dan besparen
wij u toch nog 20°/o op de gebruikelijke
prijs.
HOSPESLAAN 55
OVERVEEN TEL. 0 23 - 24 20 44
Het gaat erom of opnieuw een enorm
deel van de rijke bodemschatten
voor een appel en een ei worden uit
geleverd aan de grote concerns, of dat
er regelingen worden getroffen die de
koloniale structuur van de Surinaam
se economie grondig zullen verande
ren en ook de bevolking laat meepro
fiteren van de rijkdommen die het
land bezit. Dat laatzte zit er niet in.
De Surinaamse regering heeft uitge
rekend SER-voorzitter De Pous ge
vraagd haar bij de besprekingen van
advies te dienen en gezien de staat
van dienst die De Pous in Nederland
heeft bij het behartigen van concern
belangen (Philips-NKF) kan men niet
aannemen dat hij zich in Paramaribo
zal ontpoppen als de grote strijder te
gen de koloniale uitbuiting van Suri
name.
Alle tekenen wijzen erop, dat de Su
rinaamse regering al talrijke eisen
heeft laten vallen, die op de eerste
besprekingen met de concerns zijn ge
steld. De exploitatie van de bauxiet-
voorraden werd toen gekoppeld aan
een verplichting van de concerns om
de bouw van waterkrachtcentrale in
het stroomgebied van de Corantijn en
de Orinoco rivier te financieren.
Volgens het Surinaamse ministerie
van opbouw is de bouw van water
krachtcentrales niet langer centraal
gesteld.
En verder:
Hoe belangrijk de besprekingen zijn
maakt een voorbeeld uit het verleden
duidelijk. Toen in 1929 die bauxiet-
winning in Suriname begon kwamen
alle toen bekende voorraden in het
bezit van de Alcoa, die het toen we
reldmonopolie in de aluminium-indu-
strie bezat. De contracten werden
voor zestig jaar gesloten en zijn dus
nog steeds geldig. De Alcoa betaalt
de Surinaamse regering in ruil voor
de concessie het vorstelijke bedrag
van40 cent per ton bauxiet. Ter
vergelijking: de wereldmarktprijs van
een ton aluminium is f2000,-. Daar
zijn dan vier ton bauxiet voor nodig
en een aluminiumfabriek.
De tijd van de uitverkoop nadert
weer.
Het recente jaarverslag van het
Verbond van Nederlandse Ondernemin
gen (VNO) roept om een krachtiger
aanpak van de inflatie. Voor 1971
wordt door economen niet veel goeds
voorspeld: huurverhoging, het stijgen
van de wegenbelasting, het omhoog
gaan van de sociale premies en ver
hoging van de BTW. Het VNO wil een
keuzelijst voor de collectieve bestedin
gen in de komende jaren.
TROUW commentarieert dat duide
lijk moet worden vastgelegd:
Hoe en door wie dat alles moet wor
den opgebracht. Aangezien deze pro
grammering geruime tijd zal vergen,
valt niet te ontkomen aan een tijde
lijke maatregel ter beteugeling van
de inflatie-spiraal. Het verbond denkt
aan een nieuw noodverband voor 1971,
zoals de SER voor dit jaar aanlegde
met zijn bekende „anti-inflatie" ad
vies.
Deze suggestie lijkt onder de gege
ven omstandigheden weinig reëel.
Twee van de drie vakcentrales, be
langrijke partners in het centraal
overleg, weigeren immers hardnek
kig aan de top te praten over loon
politieke zaken en hun consequen
ties. Vooral als het gaat om het for
muleren van conclusies zullen deze
vakcentrales zeker niet thuis geven.
Mogelijk mede :.iet het oog hierop
heeft een VN O-woordvoerder deze
week een waarschuwing laten horen.
Als het bedrijfsleven zelf geen wegen
vindt om het vrije loonoverleg in goe
de banen te leiden zo zei hij, is het
gevaar van een gebonden loonpolitiek
door ingrijpen van de overheid groot
Dit gevaar is beslist niet denkbeel
dig. Of in dat geval de belangen van
de werknemers het beste zijn gediend
is zeer de vraag. NVV en NKV moe
ten er zich goed van bewust zijn dat
hun houding hen kan brengen in eer,
situatie die ze nimmer hebben be
geerd.
ALGEMEEN DAGBLAD geeft in
deze problematiek de volgende oplos
sing:
De enige oplossing is wil men al
thans niet beknibbelen op die gemeen
schappelijke voorzieningen het ver
lagen van de directe belastingen
waartegenover dan een forse verho
ging van de indirecte belastingen moet
komen te staan. Hiermee valt immers
niet of nauwelijks te konkelefoezen.
In het buitenland, waar het geweten
in fiscale zaken vaak nog kleiner is
DOETINCHEM Er zjjn niet voldoende
bewijzen om ais vaststaand aan te nemen,
dat een 22-jarige Doetinchemse jongen
de moord heeft gepleegd of het 12-jarige
meisje Rinie Wielheezen uit Gaanderen.
Dit verklaarde mr. Holstein, hoofd van het
parket in Arnhem, gistermiddag tijdens
een persconferentie in Doetinchem.
De jongeman werd, zoals bekend is, op
21 maart aangehouden. Hij werd verdacht
van een aanranding op een 20-jarig meisje
uit Drempt. Op 25 maart werd hij door de
officier van Justitie ook verhoord inzake
de Gaanderense moord. Hij legde een be
kentenis af. Later kwam hij hiervan terug,
evenals van de bekentenis van de aan
randing. Het slachtoffer van deze aanran
ding had hem echter herkend en later gaf
dan bij ons, is deze les al lang ge
leerd.
Deze week verscheen een integrale
facsimile-uitgave van „De Vrije Kun
stenaar een uit het kunstenaarsver
zet geboren periodiek, dat illegaal in
de oorlogsjaren 1941 tot 1945 ver
scheen. In een interview deze week in
HP Magazine zegt het enig overge
bleven redactielid van het illegale
blad, Leo Braat:
Het verzet was in feite niet levens
gevaarlijk. De vijand wel. en de rege
ring in Londen
Die regering vond hij maar een
zwak stelletje. De enige sterke figuur
noemt hij koningin Wilhelmina.
Ik stuurde bijvoorbeeld brieven aan
minister Bolkestein die nooit geopend
zijn tijdens de oorlog Wilhelmina ken
de de inhoud van die brieven wèl. Ze
liet de laden van haar ministers des
nachts openbreken om op de hoogte
te blijven, vermoed ik.
de jongeman de aanranding opnieuw toe.
Hij blijft voorlopig wel in hechtenis.
Hierbij heeft het curatorium beide par
tijen dringend verzocht elke poging tie
tot een escalatie in de conflictsituatie zou
kunnen leiden, te voorkomen.
Curatoren willen van beide partijen het
stafidpunt vernemen om vervolgens te kun
nen beoordelen welke mogelijkheden er
zijn om in het conflict te bemiddelen om
een oplossing van de problemen te krijgen.
Zoals bekend is meent het bestuur van
de medische raad, dat het conflict zijn
oorzaak vindt in uiteenlopende meningen
over de verantwoordelijkheid van de art
sen, die vinden dat zij niet voldoende in
spraak hebben in het beleid van het stich
tingsbestuur.
Voorzitter van de medische raad was de
leider van de Amsterdamse consultatie
bureaus, dokter F. Wibaut. Hij werd vorige
maand op staande voet ontslagen. Dit had
weer tot gevolg dat ook andere artsen van
de Amsterdamse consultatiebureaus hun
medewerking hebben opgezegd.
Vi 'CV Lm'T^W r «jf.ïCR
DEN HAAG De leerlingen van de
16.000 scholen voor basis- en voortgezet
onderwijs in Nederland zouden met elkaar
een punt voor de natuurbescherming kun
nen scoren, zo is de gedachte van het
onderwijzend personeel van de Jacob Wol-
tingschool in Westerbork. Op initiatief van
de 25-jarige onderwijzer J. Waninge heb
ben zij een actie op touw gezet om één
dubbeltje per scholier in te zamelen om
in het Europese natuurbeschermingsjaar
1970 een bos van 25 hectare op de Veluwe
aan te kopen en zo veilig te stellen.
Aangezien de rijksoverheid bij derge
lijke aankopen gewoonlijk voor 50 pet in
de kosten bijdraagt, kan het bos van de
schooljeugd alles bij elkaar mogelijk 50
hectare gaan beslaan.
TILBURG. Een groep van ongeveer 40
studenten van de faculteit van de sociale
wetenschappen van de Katholieke Hoge
school Tilburg heeft vrijdagmiddag gerui
me tijd enige kamers en zaaltjes bezet van
het provisorium waarin de faculteit ge
huisvest is. Ze hebben daar langdurig ge
discussieerd over de wenselijkheid een al
ternatieve sociale faculteit op te richten.
De democratisering is in een impasse ge
raakt, aldus de studenten. Onder meer
werd de werkkamer van prof. dr. R. A. de
Moor bezet.
ADVERTENTIE
7\<<ffrr
MAANDAG 27 APRIL
houden wij een unieke
haar- en pruikenshow
van de nieuwste
korte- halflange- en lange
modellen.
Aanvang s middags van
2.30 tot 4.00 uur.
Aanvang 's avonds van
20.00 tot 21.30 uur.
teserveer tijdig aan de zaak
daar het aantal plaatsen
beperkt is.
Telefoon 310817 en 310945
ZIJLSTRAAT 88
HAARLEM
