Hevige gevechten ten zuiden van Pnom Penh
CAMBODJAANSE LEIDERS
ONDER ZWARE DRUK
Tegenstanders van Lon Nol
vormen bevrijdingsfront
Brandt eert Poolse joden
m
ROUWDIENST IN PLATEAU D'ASSY
m
Sisco bezocht
Libanon
Starakis niet vrij
Spaans-Russische toenaderingspoging
Bemanning van
Apollo-13 is
weer thuis
Landing contra
revolutionairen
op Cuba
SERVAN-SCHREIBER MET LEGE
HANDEN NAAR HUIS
Gezin Theodorakis
mocht niet mee
Wilde betogingen
in Italiaanse
steden
Egyptische aanval
langs Suez-kanaal
Weer aardschokken
in Turkije
MAANDAG 20 APRIL 1970
3
V oedselvoorziening
B evrijdingsfront
lÉllllll HM
li J!
Demonstraties van
studenten
(Van onze correspondent)
MADRID „Daar komen de Russen". Deze aankondiging, die nog
maar weinige jaren geleden iedere rechtgeaarde volgeling van generaal
Franco naar het geweer had doen grijpen, werd dezer dagen in Madrid
met grote voldoening uitgesproken door een hoge functionaris van de
Spaanse regering. Want eind vorige maand ontving de regering van
generaal Franco officieel de leden van de eerste officiële missie die de
Sovjet-Unie sinds 1939 in Spanje opent. De Spaanse pers verzekerde dat
deze delegatie zich in Madrid zal vestigen en dat Spanje waarschijnlijk
spoedig een vaste afvaardiging naar Moskou zal sturen.
Oud zeer
T enerife
Uitkijkpost
„Vrije Grieken
Alleen materiële schade
HAVANNA (AFP). Een groep con
tra-revolutionairen is vrijdag ten oosten
van de Cubaanse stad Baracoa aan
land gegaan. Volgens een gisteren in Ha
vanna uitgegeven verklaring, waarin van
de landing melding werd gemaakt, zet
ten Cubaanse militaire eenheden onmid
dellijk een achtervolging in, daarbij wer
den twee contra-revolutionairen gedood
en een gevangen genomen. De Cubanen
verloren vier man aan doden.
De Cubaanse leider Fidel Castro zei
gisteren in een toespraak, dat het om een
kleine groep contra-revolutionairen ging,
die uit de Verenigde Staten waren geko
men en moderne Amerikaanse wapens
bij zich hadden.
SANTA BARBARA. CALIFORNIË
(AFP) Een jonge betoger is zaterdag
ln Santa Barbara gedood bij ongeregeld
heden voor een bijkantoor van de „Bank
of America". Men weet niet wie op de
jongen heeft geschoten.
De avond tevoren waren al vier studen
ten gewond door hagel uit een jachtge
weer.
PNOM PENH (Reuter) Van militaire zijde wordt in de Cambodjaanse
hoofdstad vernomen, dat linkse guerrilla-strijdkrachten en Cambodjaanse
troepen in een hevig gevecht zijn gewikkeld bij de stad Takeo, 85 kilometer
ten zuiden van Pnom Penh. De stad, die door 2.000 Cambodjaanse mili
tairen wordt verdedigd, is al enkele dagen door de Vietcong omsingeld.
Uit Saigon wordt vernomen dat de
Cambodjaanse regering Zuid-Vietnam
heeft Laten weten, dat het een delegatie
kan sturen om de levensomstandigheden
van de Vietnamezen daar te onderzoe
ken.
De regering in Saigon wil al het moge
lijke doen om de Vietnamezen com
munistisch gezinden incluis uit Cam
bodja te repatriëren. Het zijn er naar
schatting 600.000.
De Russische ambassadeur bij de VN,
Jacob Malik, heeft in New York tegen
over een Amerikaanse verslaggever ver
klaard, dat naar zijn mening het bijeen
roepen van een nieuwe Geneefse confe
rentie over Indo-China „onrealistisch" is.
Alleen terugtrekking van de Amerikaan
se en daarmee verbonden strijdkrachten
uit Indochina zou het de volken daar mo
gelijk maken hun zaken te regelen en de
vrede te herstellen.
Terwijl de militaire toestand voor de
De Westduitse Bondskanselier Willy Brandt (midden) en burgemeester Klaus
Schütz van West-Berlijn gisteren tijdens een kranslegging in het Berlijnse
joodse centrum bij de herdenking van het feit dat 27 jaar geleden de joden
in het getto van Warschau in opstand kwamen.
regering Lon Nol nijpender is geworden,
schijnt het buitenland nog niet te drin
gen om voorrang bij het aanbieden van
de materiële militaire hulp waarom
Cambodja vorige week officieel heeft
verzocht. Zo heeft Amerika laten weten
het verzoek in studie te hebben, maar
Washington zou er niet veel voor voelen
nog dieper in het Indochinese conflict te
verzinken. Met spanning wordt dan ook
de Vietnam-rede van president Nixon te
gemoet gezien die hij aanvankelijk vorige
week donderdag zou uitspreken, maar
die hij in verband met de drastische
ontwikkelingen rond de Apollo-13 uit
stelde tot vandaag. Men verwacht in
Washington dat hij opnieuw een terug
trekking van 50.000 man uit Vietnam zal
aankondigen, ondanks verzet van de ho
ge militaire leiders, die liever enkele
maanden zouden willen wachten juist in
verband met de ontwikkelingen in Cam
bodja.
In Pnom Penh is men niet alleen be
zorgd over het tekort aan oorlogsmate-
rieel, maar ook over de levensmiddelen
voorziening. In de Cambodjaanse hoofd
stad zijn verscheidene levensmiddelen
al schaars geworden en de bevoorrading
van het platteland ondervindt grote moei
lijkheden. De visserij op de Mekong is
tot stilstand gekomen in verband met
het grote aantal lijken van Vietnamezen
die door Cambodjanen zouden zijn ge
dood. Tegelijktijd is de sluiting van Cam-
bodja's enige zeehaven Sihanoekville
voor de aanvoer van levensmiddelen al
duidelijk merkbaar geworden.
Politieke waarnemers wagen zich
vier weken na de machtsgreep in
Pnom Penh nauwelijks nog aan voor
spellingen over de toekomst. Zij zien nog
maar twee mogelijkheden: de Vietcong
krijgt steeds meer provincies in handen
met als gevolg een mogelijke terugkeer
van prins Norodom Sihanoek of het land
blijft in handen van de regering Lon Nol
en wordt volledig bij de oorlog in Viet
nam betrokken.
Op Cambodjaans gebied is een „Na
tionaal Front voor de Bevrijding van
Kampoetsji" (Cambodja) gesticht. Dit
hebben enkele Franse journalisten tij
dens een bezoek aan „bevrijd gebied" in
de buurt van de Zuidvietnamese grens
vernomen.
„Wij vormen een nationale Cambod
jaanse beweging en het is onze taak de
hele bevolking de zin van deze beweging
uit te leggen. Daarvoor moeten we tot
Pnom Ppnh f?aan", zei een kaderlid van
het NBFK. Naast de politieke organisa
tie is er een „bevrijdingsleger" waarvan
de sterkte onbekend is maar dat beschikt
over voertuigen en mitrailleurwagens,
buitgemaakt op de regeringstroepen. Ver
der bezitten ze soortgelijke wapens als
de Vietcong en de Noordvietnamezen.
De journalisten vertelden te hebben
kunnen constateren dat zich bij het „be
vrijdingsleger", dat o.a. Sihanoek-aan-
gers telt, Vietnamese adviseurs bevon
den. Een guerillawoordvoerder ver
klaarde: „Wij zijn een revolutionair le
ger dat strijdt met het volk en voor het
volk".
v
.-ivMi' v
.N.....
Ouders en familieleden van de
72 slachtoffers van de lawine van
sneeuw en aarde die in Plateau d'As
sy een Frans kindersanatorium ver
woestte hebben een begrafenisdienst
bijgewoond. Tijdens de rouwbijeen-
komst deed zich een nieuwe verschui
ving van aarde en sneeuw voor op
de plaats van de ramp. Hoewel deze
geen ongelukken veroorzaakte werd
toch nogmaals het gevaar onder
streept dat nog steeds dreigde voor de
deelnemers aan de bergingswerk
zaamheden. Gisteren werden de
lichamen van nog negen vermisten
onder het puin vandaan gehaald.
BEIROET (AP). De Amerikaanse
onderminister van Buitenlandse Zaken Jo
seph Sisco, is gisteren aangekomen in de
Libanese hoofdstad, waar speciale maat
regelen waren getroffen om zijn veilig
heid te verzekeren.
Sico werd van het vliegveld in een he
licopter naar de residentie van de Ame
rikaanse ambassadeur, Dwight Porter ge
bracht om een incident met de Palestijnse
guerrilla's te voorkomen.
Terwijl Sisco overleg pleegde met de
Libanese president Helou trokken duizen
den demonstranten in Beiroet door de
straten met spandoeken. Eerder hadden
Palestijnse studenten de Amerikaanse
ambassade al met stenen bekogeld.
Sisco heeft van de demonstraties niets
gemerkt. Zijn verblijf van vier uur bracht
hij door op enige kilometers van de Li
banese hoofdstad.
Overal in de stad had de oproerpolitie
strategische punten bezet. De organisato
ren van de betoging hadden wel beloofd
dat hun demonstratie vreedzaam zou ver
lopen. maar de autoriteiten wilden geen
risico's nemen en een betoging zoals
eerder deze week in Amman voorkomen.
Sisco is inmiddels naar Teheran vertrok
ken. Voor zijn vertrek zei hij: „Ik ben
hier komen luisteren naar alle stemmen
van alle mensen van het Midden-Oosten,
vriendschappelijk of kritiekvol. De VS
zoeken druk naar een vreedzame oplos
sing van de fundamentele problemen van
het Midden-Oosten".
In de Perzische hoofdstad werd Sisco
bij zijn aankomst verwelkomd door de door
Jordanië uitgewezen ambassadeur Symne.
ATHENE (Reuter). De Franse poli
ticus Jean-Jacques Servan-Schreiber is
gisteren uit Athene vertrokken zonder
geslaagd te zijn de Frans-Griekse journa
list Ioannis Starakis of de vrouw en kin
deren van Mikis Theodorakis mee te ne
men naar Frankrijk.
Servan-Schreiber, die vorige week een
onderhoud had met premier Papadopou-
los en toen de vrijlating van Theodorakis
wist te bewerkstelligen, arriveerde enke
le dagen geleden voor de tweede maal in
Athene, waar hij toestemming wilde ha
len om Starakis naar Parijs te brengen.
Deze werd vorige week tot achttien jaar
gevangenisstraf veroordeeld omdat hij te
gen de regering zou hebben samengezwo
ren.
Het Franse ministerie van Buitenland
se Zaken maakte vorige week bekend, dat
de Griekse regering had toegezegd dat
Starakis gratie zou krijgen en zou wor
den uitgewezen.
Op grond van deze toezegging ging Ser
van-Schreiber wederom naar Athene.
Waarnemers geloven, dat zijn onderhan
delingspositie is verzwakt als gevolg van
recente verklaringen, waarin hij kritiek
op het Griekse bewind uitte. Hij zou te
genover het Franse blad „Le Monde" heb
ben verklaard, dat de Amerikaanse ge
heime dienst en het Amerikaanse leger
de werkelijke aanstichters van de staats
greep zijn geweest, een verklaring die de
woede -van de Griekse leiders had ge
wekt.
De zaak van de familie-Theodorakis
schijnt moeilijker te liggen dan aanvan
kelijk was verondersteld. De Griekse re
gering heeft namelijk in het verleden
mevrouw Theodorakis een uitreisverbod
opgelegd. Zij heeft inmiddels paspoorten
voor haar en haar twee kinderen aange
vraagd en de veiligheidsdienst verzocht
het uitreisverbod op te heffen. Verder is
MILAAN (Reuter). In Rome, Mi
laan en Genua hebben zaterdag linkse
studenten gevochten met politie en recht
se groepen.
In Milaan was de strijd het hevigst.
Daar hebben naar schatting 5.000 linkse
studenten zich drie uur lang geweerd. Zij
betoogden tegen „imperialisme en onder
drukking" en zongen anti-Amerikaanse
leuzen. Zij bestookten de politie met ste
nen, flessen, loden pijpen en enkele ben
zinebommen. Een tiental agenten en vijf
voorbijgangers werden niet ernstig ge
wond.
De politie, die was uitgerust met hel
men en schilden, streed met de wapen
stok en wierp talloze traangasgranaten.
De studenten richtten in de universiteit
eerste-hulpposten in.
In Rome waren 2.000 studenten op de
been. In Genua kwam het tot een tref
fen tussen linksen en rechtsen tijdens en
na een redevoering van Giorgio Almiran-
te, secretaris van de neo-fascistische so
ciale beweging.
CAIRO (Reuter) Egyptische jacht
bommenwerpers hebben zaterdag aanval
len gedaan op Israëlische stellingen over
de hele lijn van het Suezkanaal.
Volgens Cairo zijn enige doelen v er-
nield en andere in brand gestoken. De
vliegtuigen zouden behouden op hun ba
sis zijn teruggekeerd. Door het s lechte
weer waren verrassingsaanvallen m oge-
lijk geweest.
In Tel Aviv werd meegedeeld dat bij
deze luchtaanval drie Israëlische mili
tairen zijn gedood en acht gewond.
narische Eilanden druk bezoek van
Russische schepen. De Russen, die
vroeger in Gibraltar bunkerden het
geen Madrid natuurlijk een doom in
het oog was, en die later Spanje's an-
ti-Gibraltar-politiek in de Verenigde
Naties hartelijk ondersteunden, zen
den nu jaarlijks honderden schepen
naar Tenerife. Ondanks alles onder
hield de voorgaande Spaanse regering
geen officiële betrekkingen met Mos
kou en beperkte zij zich tot contacten
via derden.
Waarschijnlijk omdat generaal
Franco, die heel slechte herinnerin
gen heeft aan de laatste Russische
ambassadeur in Madrid die de rode
republiek tot het laatste moment aan
moedigde om zich Franco's troepen
te verzetten, absoluut geen brood zag
in een omgang met de Russische beer.
MAAR FRANCO'a nieuwe kabinet
van technocraten, dat hoe dan ook de
Spaanse economie wil recht trekken,
Over diplomatieke betrekkingen
voorlopig nog geen woord, hoewel men
weet dat de Spaanse minister van
Buitenlandse Zaken op 26 december
1969 een verrassend „privé" bezoek
aan Moskou bracht en daar sprak
met Kovoliev, de Russische vice-mi
nister van Buitenlandse Zaken.
Het gaat in Madrid om een kantoor
van de Russische koopvaardijvloot,
die natuurlijk geheel door vadertje
staat wordt bestuurd. De leden van
de eerste officiële Fussische delega
tie in Madrid zijn derhalve ambtena
ren.
OVERIGENS brengen de Spaans-
Russische contacten ter zee voldoen
de werk mee. Sinds Spanje en de Sov
jet-Unie in 1967 op de wederzijdse am
bassades in Parijs voor het eerst een
officieel akkoord ondertekenden waar
door zij elkaar faciliteiten voor hun
burgervloot beloofden, krijgen de Ca-
voelt er niets voor om vanwege een
oud zeer de grote exportmarkten in
Oost-Europa ,te verliezen. Klaarblijke
lijk hebben de kabinetsleden generaal
Franco kunnen overtuigen dat officië
le betrekkingen met Moskou het ge
vaar van het communisme in Spanje
niet zal vergroten en dat zij derhalve
nog steeds zijn belofte vervullen van
jaren geleden, toen hij verklaarde:
„Waar ik ben, krijgt het communisme
geen voet aan de grond".
Waarschijnlijk nebben zijn minis
ters gelijk. Want de aanwezigheid van
de Russische „ambtenaren" in Ma
drid zal het communistische gevaar
zelfs wel eens kunnen verminderen.
Volgens deskundigen moet men één
van de redenen waarom Moskou na
jarenlang gebrek aan belangstelling
nu opeens zo grif is ingegaan op con
tacten met Madrid, zoeken in de be
trekkingen die Spanje de laatste ja
ren met andere communisten aan
knoopte. Men begon (natuurlijk) met
de minst orthodoxe communisten van
Europa, de Roemenen, met wie men
in 1967 consul-generaals uitwisselde.
Omstreeks dezelfde tijd werd een
soortgelijk plan vooi Joegoslavië ge
torpedeerd door het Joegoslavische
parlement, waarvan verscheidene le
den in de internationale brigades te
gen Franco hadden gestreden.
IN 1969 volgden consulaire overeen
komsten met twee andere satelliet
staten: Polen en Hongarije. In komen
de maanden verwacht men consulaire
betrekkingen met Tsjecho-Slowakije
en Bulgarije. Wat het belangrijkste is
men gelooft dat de Roemeense mis
sie nog dit jaar de rang van ambas
sade zal krijgen en het personeel dus
danig kan uitbreiden.
Een Spaanse diplomaat vertrouwde
ons onlangs toe: „Als ik het hoofd v?n
de Russische geheime dienst was, dan
zou ik kriegel worden van het idee
dat er zoveel socialistische broeder-
staten mensen in Madrid hebben waar
ik geen oogje op kan houden".
Inderdaad heeft het Kremlin nooit
problemen gehad met de vraag „Ben
ik soms mijn broeders hoeder?" Als
het om Socialistische broeders gaat.
getuige het voorbeeld van Tsjecho-
Slowakije,dan is het antwoord onge
twijfeld „ja". Voegt men deze kwes
tie nog bij het feit dat onder het ei
genzinnige Spaanse volk de laatste
tijd meerdere splintergroepjes van
maoistische en verdere niet-orthodoxe
(lees: pro-Kremlin)-communisten zijn
opgedoken, dan wordt het heel begrij
pelijk dat Moskou de mogelijkheid
van een uitkijkpost in Madrid mei
open armen verwelkomt.
Dit zou ook voor de Spaanse over
heid eerder geruststellend kunnen
zijn. Een goed gedisciplineerde maai
kleine communistische partij, gecon
troleerd vanuit het Kremlin waar de
revolutionaire drang al lang is afge
zakt, is voor Spanje heel wat mindei
gevaarlijk dan een chaotische verza
meling heethoofdige volgers van ka
meraad Mao Tse Toeng.
een schriftelijke toestemming van Theo
dorakis nodig om zijn kinderen naar het
buitenland te laten reizen.
Vijftig Griekse burgers en legerofficie
ren, die sinds juli vorig jaar gevangen
zitten, zijn eergisteren naar afgelegen
eilanden verbannen omdat zij „een ge
vaar vormen voor de openbare veilig
heid."
De officieren werden gearresteerd na
dat een samenzwering tegen de regering,
waardoor de verbannen koning Constan-
tijn weer op de troon zou worden gezet,
door de politie was verijdeld. Zij hebben
sindsdien in twee hotels in Athene ge
vangen gezeten.
Aangezien premier Papadopoulos vori
ge week een grondwetsartikel waarin
willekeurige arrestaties worden verboden
opnieuw van kracht had doen worden,
hadden de advocaten de vrijlating van de
vijftig burgers en officieren geëist. De
gevangenen zijn echter naar Cythera bij
Pelopponesos en Samothrake in het noor
den van de Aegeïsche Zee overgebracht.
De officieren zouden lid geweest zijn van
de verzetsbeweging „Vrije Grieken".
Zij zijn na de mislukte poging van ko
ning Constantijn van december 1967 om
het militaire bewind omver te werpen,
ontslagen of met pensioen gestuurd.
HOUSTON. (Reuter) De Apollo-as-
tronauten Lovell, Haise en Swigert zijn
zondagavond uit Honoloeloe in Houston
teruggekeerd acht dagen na het begin
van hun ongelukkige maanreis. Onmid
dellijk na aankomst op de vliegbasis El
lington bij het ruimtevaartcentrum ver
trokken ze naar huis.
President Nixon, die de ruimtevaar
ders tegemoet was gevlogen om ze op
Hawaii de vrijheidsmedaille uit te reiken,
is ook weer teruggekeerd in zijn buiten-
verbliif in San Clemente in Califomië.
Tijdens zijn verblijf op Hawaii heeft
hij tevens met Amerikaanse militaire lei
ders beraadslaagd over de toestand in
Vietnam en in Zuid-Oost-Azië in het al
gemeen.
De astronauten werden bij hun aan
komst op Ellington toegejuicht door on
geveer 5.000 mensen, onder wie veel
NASA-medewerkers. Over een rode lo
per liepen ze naar een met vlaggen over
dekt podium, waar een huldiging volgde.
In een korte toespraak merkte Lovell op
dat hij en zijn metgezellen daar helemaal
niet hadden gestaan wanneer de mensen
in het ruimtevaartcentrum op de grond
er niet waren geweest, die hen hadden
teruggeleid na de explosie in de Apollo-
13.
ISTANBOEL (AFP/Reuter). In het
westen van Anatolië, Turkije, hebben
zich gisteren omstreeks het middaguur
twee hevige aardschokken voorgedaan.
Het epicentrum van de bevingen lag in
de buurt van Gediz, waar drie weken ge
leden by een aardbeving ongeveer elf
honderd doden vielen.
De eerste berichten uit het gebied ma
ken alleen melding van materiële scha
de in het plaatsje Cadvar Hisar, bij Emet,
waar de weinige na de vorige aardbe
ving overeind gebleven gebouwen instort
ten. De schokken werden tot in het bijna
tweehonderd kilometer verderop gelegen
Istanboel gevoeld. Hier scheurden muren
en plafonds van verscheidene woningen.
Ook in Ankara werd de aa~dbeving waar
genomen. In Eskisehir vielen gewonden
toen enkele duizenden mensen die een
voetbalwedstrijd bijwoonden in paniek
het stadion uitrenden.
