VAN DAG TOT DAG Tweeërlei infiltratie Husak naar Moskou roep andere Fransen zal trachten riekse gevangenen vrij te krijgen SERVAN-SCHREIBER ZIET AF VAN ZIJN MISSIE Arrestaties in Libanon Vijf geredden beginnen rechtsgeding Wilson is vervelend Fransen doen weer mee aan de WEU „Spanje geen spanningsveld" Brandt bereid Franco weer tanks te leveren Staaltje van „Real politik" SPORTS commentaar op actuele zaken Vietcong verwerpt Frans voorstel voor vrede in Indochina Gedeeltelijke mobilisatie in Laos Ruimtevaarders doorleven hun beproevingen opnieuw Russische top drie weer samen in het openbaar gezien Russische politiek in Midden-Oosten ongewijzigd MOEIZAAM EEG-OVERLEG Staat van beleg in Columbia DINSDAG 21 APRIL 1970 Beter dan ik' Na Franse lawine-ramp Moskou ontzenuwt verklaring ambassade in Jordanië Uitspraken koningin Elizabeth in boek Europees parlement M oeilijk (Van onze correspondent) BONN Wanneer eerstdaags het beeld opdoemt van 200 Duitse tanks, die zich door Frankrijk in de richting van Spanje bewegen, dan is dit geen herdenkingsrally ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van de Blauwe Divisie, maar een stukje realpolitik". Irrigatie-werken Vuurmond Het nieuwe gezicht van edego - sports bestaat uit drie delen binnenkort krijgt u er twee te zien Kruisstraat 25 - 27 - 29 Twee voorbeelden van de enorme in dustriële imperialisatie door het Ameri kaanse bedrijfsleven trekken vandaag de aandacht. Het ene echter heeft de pikan te bijzonderheid dat het een infiltratie in een communistisch land betekent, terwijl met het andere Nederlandse belangen op het spel komen te staan. Het is op zichzelf al een verrassende en unieke ontwikkeling dat de Sovjet- Unie zich richt tot grote bedrijven in ka pitalistische landen met het verzoek, in enigerlei vorm deel te nemen aan de stichting van een grote onderneming in Rusland. In dit geval betreft het een ver zoek aan onder meer het Amerikaanse Ford-concern, dat hulp zou moeten bie den bij de bouw van een enorm vracht- wagenbedrijf in de Tartaarse Sovjet-re publiek aan de Kama-rivier. Men zou moeten concluderen dat de communistische beginselen ten aanzien van de industrialisatie en de socialisatie wel zeer rekbaar geworden zijn, als de Sovjetrussische regering het met haar ideologisch geweten kan overeenbrengen een van de grootste concerns in het zo verfoeide uitbuitingssysteem van kapita listisch Amerika toegang te verschaffen tot haar eigen industriële structuur. Zij zal zich immers moeilijk kunnen verbeel den dat Ford een filantropische instelling is. die zonder tegenprestatie meewerkt aan de bouw van een enorm bedrijf in haar eigen produktie-sector, waarvan de produkten straks op de wereldmarkt met de Fords gaan concurreren. Een blijvend belang te verwerven in een Russisch be drijf zal Ford al evenmin kunnen hopen, want het is niet goed te zien hoe dat in de communistische staatsnijverheid zou kunnen worden ingepast. Ford aarzelt nog duidelijk, niet alleen omdat waarschijnlijk de uitzonderlijke si tuatie de bedrijfsleiding van deze Ame rikaanse onderneming ook zeer ondoor zichtig voorkomt, maar ook omdat met een eventuele samenwerking tussen Ford en de Sovjetrussische regering ieder Amerikaans principe dat bevoordeling van de potentiële vijand verbiedt, over boord zou moeten worden gezet. Overi gens tekent alleen het feit van de onder handelingen al de veranderende situatie in de verhouding tussen Rusland en Ame rika scherp af. Als men de subtiliteit van een mogelij ke Amerikaanse industriële infiltratie in Sovjetrussische bedrijven bekijkt, moet men concluderen dat de Amerikaanse on dernemingen die uit zijn op annexatie van de nijverheid in bevriende kapita listische" landen het heel wat gemakke lijker habben. Dit slaat op het tweede voorbeeld, de strijd die de banden-con cerns Goodyear en Goodrich leveren om het bezit van onze nationale bandenindu strie Vredestein. Er moet wel heel wat geld aan te pas komen, maar ideolo- gisch-nationale belemmeringen liggen hier niet op de weg van deze twee Ame rikaanse industriële reuzen. Wie het meest biedt, krijgt het en dan zal weer een Nederlands bedrijf zijn toegevoegd aan de lange rij ondernemingen, die in de loop der na-oorlogse jaren in buiten lands bezit zijn geraakt. Natuurlijk zijn er grote voordelen ver bonden aan de inbreng van Amerikaans en ander buitenlands kapitaal in de Ne derlandse industrie, maar het is ook dui delijk dat een voortgaande annexatie op industrieel terrein onvermijdelijk een po litieke weerslag zal hebben. Met andere woorden, de gebondenheid van de Ne derlandse welvaart aan buitenlandse gro te machten brengt zonder twijfel een po litieke gebondenheid met zich, waar door de vrijheid van denken en handelen op internationaal politiek gebied wordt belemmerd. Een ander bedenkelijk verschijnsel is, dat op den duur de typisch Nederlandse opvattingen van socialisatie niet meer volledig tot ontwikkeling kunnen komen, omdat buitenlandse ideeën sterker gaan meespreken. En aangezien men in het buitenland niet altijd even progressief op het sociale vlak tewerk gaat als dat in Nederland het geval is, kunnen vooral op dat riskante, kwetsbare gebied van de Nederlandse samenleving speciale span ningen in het leven worden geroepen, die het enthousiasme over de toenemende in vloed van buitenlands kapitaal in onze maatschappij danig zullen kunnen tem peren. PARIJS (Reuter). De Vietcong heeft Franse voorstellen voor nieuwe onder handelingen over een oplossing van de problemen in Indochina van de hand ge wezen. De minister van buitenlandse zaken van de voorlopige revolutionaire rege ring, mevrouw Ngoeyen Thi Binh, heeft gisteren op een persconferentie in Parijs gezegd, dat de sleutel voor de oplossing van de problemen in Vietnam, Cambod ja en Laos ligt in het beëindigen van de Amerikaanse agressie en de bevolkingen van deze landen hun eigen problemen te laten oplossen. Mevrouw Binh, die de delegatie van de Vietcong bij het Viet- namgesprek in Parijs leidt, verklaarde: „wij zijn van mening dat de voorstellen van de Franse regering onder deze om standigheden de problemen niet kunnen oplossen". De Franse regering heeft in het begin van deze maand voorgesteld besprekin gen tussen de betrokken partijen te be ginnen om een einde te maken aan de oorlog in Vietnam, Cambodja en Laos en in Indochina een neutrale zone in te stellen. VIENTIANE (AFP). De Laotiaan- se premier, prins Soevanna Phoema, heeft de vrees uitgesproken dat het Cam bodjaanse conflict tot een „derde we reldoorlog" zal leiden. Hij heeft een ge deeltelijke mobilisatie in Laos aange kondigd. Deze mobilisatie zal gelden voor jonge ambtenaren en heeft ten doel militairen voor „operaties aan het front" vrij te maken. Volgens de Laotiaanse premier moet Cambodja het hoofd bie den aan „onoplosbare moeilijkheden, ver oorzaakt door de Vietcong en de Noord vietnamezen". PRAAG, (DPA). De leider van de Tsjechoslowaakse communistische partij, Gustav Husak, is gisteren aan het hoofd van een partijdelegatie naar Moskou ver trokken. Hij zal daar de Lenin-herdenking bijwonen. Van de delegatie maken onder meer deel uit president Sovoboda en Vasil Bilak, beiden lid van het partij presidium en Oldrich Svestka, lid van het centrale somité. HOUSTON. (Reuter) In gebouw nummer vier van het centrum voor be mande ruimtevoertuigen in Houston door leven Jim Lovell, Fred Haise en John Swigert hun heroïsch gevecht in de ruim te opnieuw. Zij zijn daar gistermorgen mee begonnen ten behoeve van deskundi gen die zo precies mogelijk willen weten wat zich met de Apollo-13 en zijn beman ning heeft afgespeeld. Tot 29 april moe ten de drie ruimtevaarders, wier woor den op de band worden opgenomen, hun ervaringen op de mislukte vlucht naar de maan stap voor stap vertellen. STRAATSBURG De secretaris generaal van de Franse radicaal- socialistische partij, Jean-Jacques Servan-Schreiber, heeft gisteren de politieke commissie van de raad gevende vergadering van de Raad van Europa meegedeeld dat hij zich ver der niet zal belasten met pogingen meer politieke gevangenen in Grie kenland vrij te krqgen. Hij heeft dit werk nu overgedragen aan een groep Fransen „van onbetwistbaar ge zag en zonder politieke bindingen". Servan-Schreiber, die vorige week de Griekse componist Mikis Theodorakis mee naar Parijs bracht, slaagde er dit week einde niet in de gevangen Frans-Griekse journalist Starakis en de vrouw en twee kinderen van Theodorakis Griekenland uit te krijgen. De Griekse leiders zouden niet meer met hem willen onderhandelen sinds Schreiber's recente verklaring tegenover het Franse dagblad Le Monde waarin hij zei dat de militaire staatsgreep in Grie kenland drie jaar geleden door de Ameri kaanse geheime dienst en het Amerikaan- leger was georganiseerd. Na de besloten vergadering van de po litieke commissie zei Servan-Scheiber tot de pers dat Theodorakis hem had ver zocht een taak op zich te nemen voor ge vangenen in Griekenland die in gevaar verkeren door ziekte of andere omstan- SERVAN-SCHREIBER digheden. Daarbij zou Servan-Schreiber niet alleen eigen gezag maar, indien mo gelijk, ook dat van zijn vrienden dienen te gebruiken. BEIROET, (AFP) Libanese militai re politie heeft gisteren in het dorp Ka- hale bij Beiroet 70 mensen gearresteerd en een groot aantal huizen doorzocht. In Kahaie speelden zich tijdens de door tocht van een konvooi Palestijnen op 25 maart bloedige taferelen af. Na de arrestaties namen dorpsbewo ners posten in op de toegangsweg naar Kahaie. Het verkeer wordt omgeleid. Veiligheidstroepen hebben opdracht ge kregen zich naar het gebied te begeven. De Libanese minister van Binnenland se Zaken Kamal Joemblatt heeft ver klaard dat de arrestaties „geheel in over eenstemming zijn met het mandaat van de rechter, die is belast met het onder zoek naar de incidenten van 25 maart. De burgers moeten er aan wennen dat de wet voor iedereen strikt wordt toege past. Eerbied voor de staat is heilig cn moet worden gehandhaafd", aldus Joem blatt. MOSKOU (Reuter) De Russische partijleider Brezjnev, premier Kosygin en president Podgomy zijn gisteren ge zamenlijk in het openbaar verschenen, voor het eerst sinds de vele geruchten van vorige maand over mogelijke wijzi gingen in de Russische top. Ze woonden een plechtigheid in het Kremlin bij waar op Podgomy de Poolse partijleider Go- moelka onderscheidde met de orde van Lenin. Servan-Schreiber verklaarde in Straats burg tegenover de pers de namen van de Fransen die het werk van hem zullen over nemen, op 't ogenblik niet bekend te kun nen maken in het belang van hun taak. In Athene heeft hjj de mogelijkheid van hun missie al voorbereid. „Zjj zullen het beter doen dan ik", aldus Servan-Schrei ber, die zondag met een speciaal vliegtuig uit Athene in Straatsburg was aangeko men na een tweede bezoek aan Grieken land deze maand. Hij vrstrekte geen gegevens over het tijdstip van het vertrek van de groep Fransen naar Athene. Wel zei hij dat ze over een week in Parijs of Straatsburg verslag over hun opdracht zullen uitbren gen. Zij zullen hun werk doen „onder het morele gezag van het Europese democrati sche geweten", aldus de Franse politicus. MOSKOU (Reuter) Een functionaris van het Russische ministerie van Buiten landse Zaken heeft gisteren verklaard, dat de politiek van de Sovjet-Unie inzake het Midden-Oosten ongewijzigd is gebleven. Hij leverde commentaar op berichten uit de Jordaanse hoofdstad, als zou de Rus sische persattaché in Amman steun toe gezegd hebben voor elke poging om de staat Israel omver te werpen en Jordanië militaire en economische hulp aangeboden hebben. Volgens de functionaris van het Rus sische ministerie van Buitenlandse Zaken is in Moskou geen tekst van de verklaring die de Russische persattaché in Jordanië afgelegd zou hebben. Het Russische ministerie van Buiten landse Zaken is ervan overtuigd dat de berichten uit Amman op een misverstand berusten „omdat een vertegenwoordiger van een Russische ambassade een der gelijke verklaring niet kan afleggen". De functionaris van het Russische mi nisterie van Buitenlandse Zaken zei tot be sluit: „De politiek van de Sovjet-Unie in het Midden-Oosten blijft onveranderd. Dit geldt ook voor de kwestie van het bestaan van de staat Israel". 99 NEW YORK. (AP) Koningin Elizabeth II van Engeland ziet pre mier Harold Wilson als een „pro zaïsche, vervelende vent, een klei ne bourgeois." Deze uitspraak komt van een „nabije waarnemer" van de ka- ninklijke familie, die wordt aange haald in een boek over de koningin door de Londenaar Andrew Dun can. Dit boek „The Queen's Year" zal binnenkort in de Verenigde Staten uitkomen. Het Amerikaan se tijdschrift „Look" heeft nu vast enkele passages uit het boek ge publiceerd. Duncan zegt dat „Sporting Life" tot de bladen hoort die de koningin leest en dat zij ervan houdt om het kruiswoordraadsel in de Daily Telegraph op te lossen. De schrijver geeft prins Philip, de man van Elizabeth, een paar goe de en een paar slechte aantekenin gen. Hij merkt op, dat Philip „geen man is met verbeeldingskracht" omdat hij de Amerikaanse vluch ten naar de maan geldverspilling heeft genoemd. Charles, prins van Wales, heeft volgens Duncan goede vooruitzich ten. Duncan noemt hem een laat bloeier. Dat Charles zijn opvoeding heeft overwonnen is een overtui gend bewijs van zijn aangeboren gezond verstand en bekwaamheid. Volgens een anonieme vriend van de koninklijke familie is prinses Anne „een wilde, die er alleen maar op uit is een geschikte echt genoot te vinden." De schrijver heeft ook harde woorden voor prinses Margaret en haar man, lord Snowdon. Hij haalt een lid van de koninklijke familie als volgt aan: „Het scheelde maar weinig dat Margaret niet de oudste dochter was. Dat zou een catastrofe zijn geweest.Hoe lang zou het allemaal geduurd hebben als Snowdon gemaal van de konin gin was geweest.vreselijk, vre selijk." (Van onze correspondent) PLATEAU D'ASSY (Reuter). Vijf verpleegsters die de ramp van het sana torium in de Franse Alpen hebben over leefd, hebben gisteren tegen aanklacht ingediend wegens door nalatigheid. Het noemen van een onbekende be klaagde is een formele methode om een gerechtelijke procedure te beginnen waar bij vastgesteld moet worden of er iemand schuldig is aan de ramp. Een van de vijf is de 30-jarige Moni que Leroy, die zeven uur onder de puin hopen vast heeft gezeten en als laatste werd gered. Zij meent dat had kun nen worden voorkomen dat er slachtof fers zouden vallen. De lawine van sneeuw en aarde heeft aan 71 mensen in het sanatorium, voor het grootste deel jon gens met tuberculose het leven gekost. LUXEMBURG Er is gisteren in Luxemburg weer veel gedelibereerd over het Europa van de Zes. De eerste dag heeft niet al te veel resultaten opgeleverd. In de eerste plaats waren het de ministers van landbouw die voor de zoveelste keer hebben gesproken over het tot stand ko- X" een I men van een gemeenschappelijke wijn- markt. Zij zijn tot een moeizaam com- S I promjs gekomen waarbij dan vooral de Duitse wijnboeren vroeg of laat door de staat zullen worden schadeloos gesteld en hun Italiaanse collega's eveneens door hun regering. Gisteravond hebben de mi nisters van landbouw hun moeilijkheden voorgelegd aan de ministers van Buiten landse Zaken en die hebben vanochtend de definitieve beslissing genomen. De bewindslieden van Buitenlandse Za ken hebben gisteren eerst tijdens de zo geheten werklunch met elkaar en zonder aanwezigheid van een lid van de EEG- Commissie gesproken over de toekomst van die commissie. Bij het tekenen in I 1965 van het verdag over het samen gaan van de uitvoerende commissies van I de gemeenschappen werd bepaald dat met ingang van 1 juli aanstaande de commissies geen 14 maar 9 leden zouden tellen en in 1966 waren de zes nog eens overeengekomen dat dan tegelijkertijd de Belgische voorzitter Jean Rev door een Italiaan zou worden opgevolgd en zou Italië geen kandidaat stellen dan door een Fransman. waarschijnlijk het gevolg hebben dat d® Nederlandse commissieleden Mansholt en Sassen voorlopig op hun Brusselse stoelen zullen blijven zitten. Gistermiddag hebben de ministers van Buitenlandse Zaken een uitermate tech nisch debat gehad over de uitbreiding van de bevoegdheden van het Europese parlement van Straatsburg. Het ging daarbij over een interpretatiekwestie ten aanzien van het uiteindelijk vaststellen van de begroting van dit parlement. Te- slotte is men het in principe eens gewor den: voor 1973 komt er een nieuwe re geling. Merkwaardig was dat minister Schumann van Frankrijk zich niet verzet te tegen de mogelijkheid van een verrui ming van die bevoegdheden. Hij zei zelfs: „wij moeten er mee opschieten wanneer straks Groot-Brittannië bij de gemeen schap zal komen". In dat verband kan nog worden ver meld dat Frankrijk heeft medegedeeld dat het op 5 juni a.s. weer zal deelnemen aan de zitting van de ministerraad van de West-Europese Unie (de zes plus Groot-Brittannië) in Bonn. In het be gin van vorig jaar heeft Frankrijk die zit ting geboycot omdat het meende dat d® vijf de WEU misbruikten als een forum om over toetreden van Engeland tot de EEG te praten. De sociaal-liberale Bondsregering Brandt-Scheel heeft tot een leverantie besloten, waarvan de deelnemers Scheel destijds als liberaal oppositieleider en Brandt als socialistisch minister van Buitenlandse Zaken in de grote coalitie met Kiesinger twee jaar geleden de CDU nog wisten te weerhouden. Al het thans dooi de socialistische af- gevaardige Matthöfer nog gecoördineerd verzet tegen wat deze noemt „de Duitse bijdrage aan Franco van nieuw onder drukkingsmateriaal" heeft niet verhin derd, dat het huidige Bondskabinet de weg voor de verkoop van de 200 Leopard- tanks aan Franco heeft vrijgegeven. Spanje, aldus de hierbij verpakte offi ciële Bonner gebruiksaanwijzing, behoort niet tot de spanningsvelden in de wereld, en de wapenhandel erheen vormt dus een normale commerciële aangelegenheid Hoe normaal bewijst het chequeboek, dat minister van Buitenlandse Zaken Walther Scheel op zeik meeneemt, wan neer hij morgen en overmorgen aan Ma drid een officieel bezoek brengt. Scheel is gemachtigd de Spaanse regering een goedkoop krediet ter hoogte van 200 mil joen mark te verstrekken. Toen twee jaar geleden Bondskanselier Kiesinger een bezoek bracht aan Ma drid, beloofde hij Franco een krediet van 200 miljoen mark voor een kanalisatie project in het zuiden van het land. Kie- singers CDU regeerde in die tijd samen met de SPD. De sociaal-democratische ministers Schiller (Economische Zaken) en Eppler (Ontwikkelingshulp) waren over het aanbod hoogst ontstemd. Spanje, zo betoogde Eppler, is geen ontwikke lingsland. De zaak is nooit afgehandeld, onder an dere omdat Madrid een lagere rente ver langt dan Bonn bereid is te verlenen. Anders dan men wellicht had mogen verwachten heeft echter de huidige rege ring, waarin de SPD domineert, Kiesin- gers aanbod wel zonder meer gehand haafd en zelfs Eppler, die nog altijd de portefeuille van Ontwikkelingshulp be heert, schijnt het er nu mee eens te zijn. Voor de leverantie van oorlogstuig is de toestemming nodig van de ministers Schmidt (Defensie) en Schiller. Die toe stemming ontbreekt nog. maar inmiddels is toch na de omstreden plannen om duikboten te leveren aan de kolonels in Athene de mogelijkheid, dat nu tanks zullen worden gefabriceerd voor Madrid, onderwerp van discussie geworden in Bonn. Het ligt voor de hand dat het krediet van 200 miljoen in bepaalde kringen wordt uitgelegd als een financiering van de tanks voor Franco. Immers, die kana len in Zuid-Spanje zouden toch wel ge graven worden. Formeel zal het waarschijnlijk over de boeg worden gegooid, dat Bonn aan Ma- Het is de laatste maanden gebleken dat het voor verscheidene landen uit binnen lands politiek oogpunt nogal moeilijk zou zijn een commissielid af te danken dan wel één of meer andere leden te benoe men. Vandaar dat men heeft besloten dat de juristen van de EEG de kwestie nog eens zullen onderzoeken met name of ver drag en aanvullende overeenkomsten het het mogelijk maken voorlopig toch een commissie van 14 leden te laten bestaan. Doeg woraen gegooid, oax rsonn aan ivia- i Noch ons land, noch Duitsland, Italië of drid een lening geeft voor de aanleg van I België schijnen tegen een dergelijke op een irrigatiewerk en dat de Spaanse re- I lossing te zijn. Voor Nederland zal die gering na rijp beraad en na een zorgvul dige selectie onder alle gegadigden die wel tanks willen leveren, haar keus op de Duitse luipaard laat vallen. Daarbij zal het Rheinmetallconcem als extra bijdrage een nieuw kanon moeten BOGOTA (AFP, Reuter). De Co exira oijurage een iueuw naxion mueien i lombiaanse regering heeft besloten in het ontwerpen, omdat de Britse regering be- gehele land de staat van beleg af te kon- zwaar blijft maken tegen het uitrusten digen, in verband met de politieke span- van de voor Spanje bestemde Leopards nij,g ais gevolg van de zondag gehouden '~'1 presidentsverkiezingen. Toen ruim 90 percent van de stemmen met de tot de standaarduitrusting beho rende Britse vuurmond. Londen heeft namelijk over Spanje wegens zijn twist om Gibraltar, als span- I was" getêld, had ^Misael Pastrana Borre ningsgebied wel een wapenembargo af- ro de kandidaat van het aan de macht zijnde Nationale Front, een kleine voor sprong op de 70-jarige voormalige dicta tor Gustav Rojas Pinillas. Volgens de of ficiële cijfers bedroeg de voorsprong 4.589 stemmen. Militaire politie betrok, met de bajo net op het geweer, posities in de hoofd stad Bogota, toen ongeveer 5.000 aanhan gers van Rojas Pinillas door de straten trokken onder het roepen van de kreet „revolutie". De politie beperkte zich tot het afzetten van de wegen naar het hoofdkwartier van Pastrana Borrero. gekondigd. De Westduitsers hebben echter ook reeds laten weten, dat de Leopard er met al hun ervaring erin verwerkt alleen maar beter door zal worden en minister Scheel geniet in elk geval het zeldzame voorrecht, 31 jaar na Franco's overwinning opnieuw te zorgen voor Duitse tanks, die Franco in een ring om Madrid wil stationeren. Mede aangeboden door kanselier Willy Brandt, die 31 jaar geleden aan de andere zijde als koerier in de burgeroorlog optrad. ADVERTENTIE

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1970 | | pagina 3