Zwenking in ZnidLAfrika
Met medeweten en goedvinden van VS
ZUID-VIETNAM LEVERT
WAPENS AAN CAMBODJA
Scheel sprak
met leiders
oppositie
Conventie ter
bescherming
toeristen
OVERSTEKENDE
KIKKERS
Interne spanningen
Israëlisch kabinet
Vietnamisering staat voor bankroet
spons
commentaar op actuele zaken
In Madrid
Griekse ambassade
mag niet feesten
in Brussel
Tohn Kennis
Delegatieleiders
naar huis
Weer aardbeving
in Turkije
HEROETH-PARTIJ DREIGT
MET REGERINGSCRISIS
VLAGGEN
VLAGGESTOKKEN
VRIJDAG 24 APRIL 1970
r
trouwkostuums voor
ParijsVietnamgesprek
Mansfield
Huurlingen
Jac. v. d. Noord Zn. n.v.
(Van een speciale medewerker)
HAARLEM President Nixon heeft zich de laatste weken van ver
scheidene kanten laten voorlichten over de manier waarop Amerika zich
moet ontworstelen aan de weinig benijdenswaardige positie, waarin het
in Zuidoost-Azië is geraakt. De rede die hij vanuit zijn „tweede Witte
Huis" in San Clemente via radio en televisie de wereld in heeft gestuurd
draagt daarvan dan ook duidelijk de sporen. Het plan binnen een jaar
150.000 militairen uit Vietnam terug te trekken, lijkt meer een poging
tussen alle klippen door te varen, dan een reële bijdrage tot oplossing
van het steeds nijpender wordende probleem.
„Zwijgende
meerderheid'
Argumenten
Keuze
Het derde nieuwe
gezicht van
edego - sports
is nog een
verrassing
(en blijft dat
tot september)
Kruisstraat 25 - 27 - 29
In Zuid-Afrika is, te oordelen naar de
uitslag van de algemene verkiezingen van
woensdag, iets bezig te veranderen. Er
heeft een verschuiving in het (blanke)
kiezerskorps plaats gehad naar een tole
ranter opvatting ten aanzien van de huids
kleur- en rasverschillen en zelfs is het
extremisme van de super-Apartheids
apostel Hertzog ondubbelzinnig afge
wezen.
Premier Vorsters partij, „De Nasionale",
heeft haar overheersende positie niet ver
loren en deze partij is altijd nog het
hechte bolwerk van de Apartheid, maar
de oppositiepartij van De Villiers boekte
een forse winst van ongeveer tien zetels
en dat betekent, in verband gebracht met
de verpletterende nederlaag van Hertzog,
een belangrijke kentering ten aanzien van
de strafheid waarmee de Apartheid vol
gens de openbare blanke mening moet
worden doorgevoerd. Men wil blijkbaar
af van de ergerniswekkende formalismen,
die de Apartheidswetten hun onrechtma
tige scherpte verlenen, al wil men dan
niet (zoals de partij van mevrouw Helen
Suzman predikt) van de Apartheid zelf af.
Die mevrouw Suzman, een moedige en
koppige voorvechtster van absolute
rassengelijkheid, is in het parlement her
kozen met een driemaal groter stemmen-
aantal dan bij de vorige verkiezingen.
Deze niet te identificeren maar veelbe
tekenende steun uit het publiek voor het
idealisme van mevrouw Suzman zal pre
mier Vorster méér zorgen baren dan de
«temmenwinst van De Villiers' partij. De
toepassing van de Apartheidswetten is
niet een kwestie die de principes van de
Apartheid aantast. Een menselijker toe
passing, een beter gecontroleerde zuiver
heid in die toepassing, dat zijn nuances
die Vorster zich gemakkelijk kan veroor
loven als het erom gaat zijn partij boven
de limiet van de absolute meerderheid te
houden.
Maar een aantasting van de Apartheids
principes zelf, zoals mevrouw Suzman
voorstaat, kan de gehele, zo zorgvuldig
opgebouwde structuur van de Apartheids-
maatschappij van Zuid-Afrika onder
mijnen. Het ziet er voorlopig niet naar uit
dat het streven van de integrationisten
een zodanig succes zal hebben, dat daar
door de politieke instituties van Zuid-
Afrika zouden moeten worden herzien.
Maar wel is duidelijk gebleken dat de felle
tegenstand tegen de uitzichtloze Apart
heidspraktijken in dit land niet alleen in
het buitenland bestaan en bij hen „die er
nooit geweest zijn", maar ook bij de
blanke burgers van de staat, althans bij
een groeiend deel van hen. Het is waar
schijnlijk vooral de jongere, in opkomst
zijnde generatie, die deze zwenking'be
werkstelligt en het valt te verwachten
dat de resultaten van deze beginnende
ruk naar meer gelijkheid voor alle in
woners van Zuid-Afrika in de komende
jaren versneld zal doorwerken. Dat is iets
waarover ook de buitenwereld zich
slechts kan verheugen, omdat men het
gevoel heeft dat Zuid-Afrika daardoor
begint te werken aan eigen behoud op
lange termijn.
MuyinnnnnnnnfwiniWMVtfW)flfvifvvinfinfli*'**'**"*,*"""*A<>*A**<IJ>J>ll<><l<><llllll>il<MWUW>niwwwwwuwuw
MADRID, (Reuter). De Westduitse
minister van Buitenlandse Zaken Walter
Scheel heeft gisteren in Madrid tot veler
verrassing een gesprek gehad met vier
Spaanse oppositieleiders, over het ont
breken van diverse democratische vrijhe
den in hun land. Dit zou volgens de laat-
»ten een rol moeten spelen bij de onder
handelingen over toelating van Spanje tot
de EEG.
De oppositieleiders pleitten voor am
nestie voor politieke gevangenen, erken
ning van politieke partijen, vrije vakver
enigingen en een gekozen parlement in
hun land. Ook vertelden zij Scheel dat
ondanks vele beloften na de grote kabi
netswijziging in oktober van het vorig
jaar er nog geen democratische vooruit
gang was geboekt.
Het is zeer ongebruikelijk dat een bui
tenlandse minister tijdens een officieel
bezoek aan Franco-Madrid een ontmoe
ting heeft met leiders van de illegale
Spaanse oppositie. Volgens welingelichte
kringen zou Scheel zeer tegen de zin van
de Spaanse autoriteiten het gesprek door
gang hebben doen vinden.
Scheel zei later op een persconferentie
dat de Spaanse regering van tevoren in
kennis was gesteld van zijn plan en dat
zij „volstrekt geen bezwaar hiertegen
had".
De Westduitse minister maakte voorts
bekend dat er binnenkort een overeen
komst tussen Spanje en West-Duitsland
gesloten zal worden, op grond waarvan
de Bondsrepubliek een krediet van 200
miljoen mark zal verstrekken voor de
financiering van een bevloeiïngsproject
voor gebieden langs de Taag.
Onder het kabinet van Kiesinger was
een verzoek van Spanje, om dit krediet
van de hand gewezen. Volgens sommigen
ls de huidige kredietverstrekking in feite
bestemd om Spanje's aankoop van 200
tanks van Duits fabrikaat mogelijk te
maken.
Zoals bekend zal Spanje binnenkort
waarschijnlijk een zesjarige handelsover
eenkomst met de EEG sluiten, als eerste
stap naar een volledige toelating tot de
Gemeenschap.
BRUSSEL. (DPA) De Belgische re
gering heeft de Griekse ambassade in
Brussel gevraagd alle festiviteiten, die
voor de komende dagen zijn georgani
seerd, af te gelasten. Tegelijkertijd heeft
minister van Buitenlandse Zaken Pierre
Harmei tegenover de Griekse ambassa
deur verklaard te betreuren dat de Griek-
»e ambassade ondanks de Belgische be
rwaren toch een receptie heeft gehouden
ter gelegenheid van de derde verjaardag
van de militaire staatsgreep in Grieken
land.
Deze receptie heeft geleid tot talrijke
demonstraties, voornamelijk van studen
ten, waarbij het herhaaldelijk tot vech-
parijen kwam tussen betogers en politie.
In een communiqué zegt de ambassade
deze voorvallen te betreuren, maar zi;
wijst iedere verantwoordelijkheid voor
de ongeregeldheden af. Het was een par
ticuliere en vreedzame bijeenkomst, die
tegen niemand was gericht, aldus het
communiqué.
De president-curator van de universi
teit van Brussel heeft geëist dat de Griek-
*e ambassadeur in Brussel tot persona
non grata wordt verklaard.
ADVERTENTIE
Verhuur
bruidegom, getuigen, vaders, enz.
Ook donker- en lichtgrijze jacquets.
Smoking- en rokkostuums, enz.
Voor dames: bontverhuur
l Vraagt gratis prospectus
J OUTSTANDING QUALITY
HAARLEM Gedempte Oude Gracht 51 31 1388 j
AMSTERDAM SingeU62 233680
DEN HAAG Zoutmanstraat 24 335726
ROTTERDAM 1eMiddeHatidstraat78 231815
UTRECHT Voorstraat 58 1 00 53
ARNHEM looierstraat 14 436882
NIJMEGEN Stikke Hezelstraat IB 2083B
EINDHOVEN leenderweg 108 14877
GRONINGEN Oude Ebbingestraat 49 33112
ANTWERPEN BRUSSEL LUIK GENT
PARIJS. (AFP) De leiders van de
delegaties van Hanoi en van de „Voorlo
pige Revolutionaire Regering", minister
Xoean Thoey en mevrouw Ngoeyen Thi
Binh, zullen binnenkort de Parijse con
ferentie over Vietnam verlaten en naar
Vietnam terugkeren. Dit is door woord
voerders van hun delegaties bekendge
maakt.
WASHINGTON (Reuter en AFP)
Zuid-Vietnam heeft met mede
weten en instemming van de Ver
enigde Staten enkele duizenden lichte
wapens aan Cambodja geleverd. Dit
heeft het Witte Huis gisteren bekend
gemaakt. Deze leverantie stond los
van de door Cambodja tot Amerika
gerichte verzoeken om militaire hulp,
die nog „in ernstige overweging"
waren.
De door Zuid-Vietnam naar Cambodja
gezonden wapens waren buitgemaakt op
de Vietcong en de Noordvietnamese troe
pen. De perschef van het Witte Huis,
Zjegler, wilde geen precieze aantallen
noemen maar zei dat het hoofdzakelijk
om AK-47-geweren ging, van Russisch mo
del en in China gefabriceerd.
Ziegler merkte op dat de Cambodjaan
se leider Lom Nol, die pas nog een bood
schap aan president Nixon stuurde,zich
met een algemeen verzoek om hulp tot
de wereld had gewend. De veronderstel
ling was dat enkele andere landen dit ook
zouden beantwoorden.
De woordvoerder beschuldigde Noord-
Vietnam en de Vietcong van agressie te
gen het nieuwe bewind van generaal Lon
Nol. „Ik geloof niet dat het een geheim
is dat zich 40.000 communistische militai
ren in Cambodja bevinden, van wie een
deel uitgerust met de modernste wa
pens naar Pnom Penh oprukt. Er be
staat dus geen twijfel over wie in deze si
tuatie de agressor is. Ik geloof dat niet
over het hoofd mag worden gezien dat de
acties van de communistische troepen in
Cambodja een schending vormen van de
Geneefse akkoorden van 1954. Dit is het
zelfde als hun flagrante schending van
de Geneefse akkoorden van 1962 in Laos",
aldus Ziegler.
overgeplaatst. Zo'n besluit zou echter
grote risico's met zich meebrengen.
Politieke kringen wijzen erop dat ook
de uitbreiding van de oorlog in Laos en
daarmee de directe verwikkeling van
Amerika in dat conflict onder zulke om
standigheden plaatsvond. In Laos vorm
de de CIA zo'n leger met Amerikaanse
adviseurs nit de Meo-stam.
Inschakeling van heit „huurlingenleger"
De Democratische fractieledder in de
Amerikaanse senaat, Mike Mansfield,
zei later dat hij gekant bleef tegen Ame
rikaanse hulp aan Cambodja. De Verenig
de Staten hadden zo langzamerhand toch
wel een les moeten leren in Vietnam.
„Hoeveel fouten moeten worden gemaakt
voordat wij leren?", vroeg hij zich af.
In Pnom Penh is van gezaghebbende
zijde meegedeeld, dat ook Indonesië op
het verzoek om wapenhulp is ingegaan.
Mogelijk hebben de drie militaire toestel
len die woensdagavond op de voor alle
overige verkeer gesloten luchthaven van
Pnom Penh waren geland, de eerste In
donesische zending afgeleverd.
Het waren naar verluidt transportvlieg
tuigen van de Australische luchtmacht.
Die kunnen echter ook de door Zuid-Viet
nam beschikbaar gestelde wapens heb
ben gebracht. In Cambodjaanse militai
re kringen is overigens opgemerkt, dat
er aan vrijwel alles dringend behoefte
bestaat, van schoeisel tot aan communi-
catie-apparatuur, transportmiddelen, heli
kopters en artillerie.
Uit Hongkong is vernomen dat de Cam
bodjaanse regering Washington ook heeft
gevraagd of het ongeveer 10.000 man ster
ke „Chmer-huurlingenleger", dat al en
kele jaren als onderdeel van de Ameri
kaanse „Special Forces" in Zuid-Vietnam
vecht, niet in Cambodja kan worden in
gezet. Deze „Chiners" staan bekend als uit
stekende oerwoudstrijders.
Woensdag zouden in Prom Penh enkele
CIA-fumctiomarissen zijn aangekomen om
daarover van gedachten te wisselen met
de Cambodjaanse autoriteiten. Zou Wash
ington gehoor geven aan het verzoek,
dan zullen waarschijnlijk ook de Ameri
kaanse qiilitaire adviseurs van de be
wuste eenheden naar Cambodja worden
in Cambodja zou zodoende precies dat
gene kunnen bewerkstelligen wat Nixon
vermoedelijk gaarne wil vermijden: dat
Amerika steeds meer bij de strijd in
Cambodja betrokken raakt. Anderzijds is
de militaire toestand in Cambodja voor
de regeringstroepen zozeer verslechterd,
dat Amerika misschien ondanks alle ri
sico's toch het Cambodjaanse verzoek zal
inwilligen.
BRUSSEL (Reuter). Afgevaardig
den uit 53 landen zijn het in Brussel eens
geworden over een internationale conven
tie tot bescherming van toeristen die via
reisbureaus een reis laten verzorgen. De
overeenkomst is gericht tegen reisorga
nisaties die niet waar maken wat zij
hebben toegezegd.
Volgens de conventie die in 1972 van
kracht moet worden, moeten reisbureaus
voldoende verzekerd zijn om aan scha
devorderingen van klanten te kunnen vol
doen. Voorts worden genoemde bureaus
verplicht tot het betalen van schade
vergoedingen tot 7.000 pond (ruim 60.000
gulden) ingeval een cliënt door hun toe
doen letsel of materiële schade lijdt.
Dit ongewone verkeersbord in Zwit
serland waarschuwt automobilisten
voor overstekende kikkers. Vooral op
natte wegen vormen de kikvorsen een
groot gevaar voor het verkeer.
ISTANBOEL, (AFP). Bij een aard
beving in het Turkse dorpje Demirci, 60
kilometer ten westen van Gediz, zijn gis
teren volgens een voorlopige telling 30
mensen gewond geraakt.
Ongeveer 400 huizen zijn verwoest Het
aantal slachtoffers is beperkt gebleven
omdat het merendeel van de bevolking
buitenshuis de nationale feestdag vi
Turkije vierde. Een kwart van Demirci,
met inbegrip van drie oude moskeeën,
is vrijwel met de grond gelijk gemaakt.
De stad Gediz is enige weken geleden
door een aardbeving verwoest.
TEL AVTV, (AFP), „Wij zullen niet
aarzelen, de regering te verlaten, als de
voorstellen, die door zekere ministers
zijn gedaan, worden aangenomen". Dit
heeft gisteren voor 400 afgevaardigden
van de nationalistische partij Heroeth, de
ADVERTENTIE
30 APRIL 5 MEI
SPAARNE 60 - TEL.32 1104
Nixons Vietnamiserings-programma,
zijn plan de Amerikaanse bemoeienis
in Zuidoost-Azië geleidelijk terug te
schroeven en de strijd tegen het Zuid-
vietnamese Bevrijdingsfront en de
Noordvietnamese troepen tenslotte ge
heel door het Zuidvietnamese regerings
leger te laten opknappen, leek in het
begin succes op te leveren. De critiek in
Amerika nam af. De Amerikanen zagen
„hun jongens" terug komen, er vielen
steeds minder slachtoffers, de oorlog in
Vietnam raakte uit de belangstelling.
In juni vorig jaar werd de eerste
groep teruggehaald, een tweede con
tingent werd eind vorig jaar afgevoerd
en vorige week werd de derde fase in
de terugtrekking afgesloten. Het aantal
Amerikaanse militairen in Vietnam ligt
nu volgens het Amerikaanse ministerie
van Defensie rond de 434.000.
De Amerikaanse zwijgende meerder
heid, die Nixon maar vooral zjjn
vice-president Agnew zo graag als
getuige oproept, begint de laatste
maanden wakker te worden. Naakte
cijfers geven aan, dat de Amerikaanse
verliezen in Zuidoost-Azië weer aan
zienlijk stijgen. In de week van 5 tot
11 april sneuvelden 141 Amerikanen;
de week daarvoor 138. De oorzaak daar
van wordt officieel gezocht in de ver
hoogde activiteit van de tegenstander in
Zuid-Vietnam. Aangenomen mag wor
den dat de Amerikaanse inmenging in
Laos, die na zes jaar pas deze week in
het volle licht is komen te staan, en
misschien ook wel die in Cambodja,
steeds meer slachtoffers eist.
Het geduld van de Amerikanen be
gint op te raken. De critiek neemt toe
en opiniepeilingen, waar Nixon uiterst
gevoelig voor is, geven sinds januari
een regelmatige daling te zien van de
populariteit van Nixons Vietnam-poli-
tiek. Minder dan de helft van de Ameri
kanen staat nu nog achter de president.
Van een heel andere kant komt een
voor Nixon misschien nog groter ge
vaar: zijn machtige adviseurs in het
Pentagon. Het is bekend, dat daar niet
erg vriendelijk over de Amerikaanse
Vietnamiseringsplannen wordt gedacht.
De terugtrekking van de troepen wordt
dan ook regelmatig gedwarsboomd.
De laatste maanden krijgen de ha
viken in het Pentagon bovendien steeds
meer argumenten in handen. De ver
liezen onder de Zuidvietnamese re
geringstroepen overtreffen die van de
Amerikanen ver. De stormbal vloog in
Saigon omhoog: president Thieu vroeg
vertraging bij de terugtrekking van
troepen, daarbij niet zuinig gesteund
door het Amerikaanse opperbevel in
Vietnam en in laatste instantie het
Pentagon. Vorige week leek het er op
dat Nixon weerstand zou weten te bie
den aan de druk van de Pentagon-
haviken en zijn Vietnamiseringspro-
gramma zou opvoeren. Er was de presi
dent alles aan gelegen de rust thuis
te herstellen. Zijn televisietoespraak
wees op het eerste gezicht ook in die
richting.
Het feit dat Nixon een termijn van
een jaar heeft gesteld voor de terug
trekking van 150.000 man doet evenwel
geloven dat hij toch gezwicht is voor
de argumenten van zijn militaire advi
seurs. Op papier gaat de terugtrekking
gewoon door, maar in zijn toespraak
heeft Nixon al duidelijk laten blijken,
dat de eerste maanden van een terug
keer weinig te merken zal zijn.
Uit alles wordt duidelijk, dat de
Amerikaanse Vietnamisering langzaam
maar zeker doodbloedt. De activiteiten
van de Amerikaanse troepen in Zuid
oost-Azië zullen de komende tijd eerder
toe dan afnemen. De strijd in Vietnam
gaat door, de inmenging in Laos breidt
zich uit en de opdringende troepen van
Sihanoek-aanhangers en het Zuidviet
namese Bevrijdingsfront in Cambodja
zullen naar verwachting de regering-
Lon Nol zodanig gaan bedreigen, dat
Amerika zich genoodzaakt zal voelen
ook daar in te grijpen. Het is trouwens
moeilijk erg veel verschil te zien in
daadwerkelijke militaire hulp en het
vervangen van Zuidvietnamese troepen
die de Cambodjaanse grens over
trekken.
President Nixon gaat moeilijke tijden
tegemoet. Een bankroet van zijn Viet-
namiseringspolitiek stelt hem voor een
benauwende keuze: of de Amerikaanse
bemoeienissen in Zuidoost-Azië opvoe
ren en het kiezersvolk grotendeels tegen
krijgen, of de eerste president worden
in de Amerikaanse geschiedenis die een
oorlog verloor. Dat laatste vooral
schijnt hij, gezien de forse uitlatingen
in zijn toespraak, ver van zich af te
gooien.
Nixon blijft geloven in een militaire
oplossing van het conflict. Hij heeft
nog steeds geen opvolger aangewezen
voor Cabot Lodge die in Parijs voor de
Verenigde Staten de vredesonderhande
lingen voerde. Er zijn evenwel aan
wijzingen, dat Washington nog ergens
anders een gaatje ziet. Minister van
Buitenlandse Zaken Rogers is druk
bezig uit te zoeken wat de Russische
V.N.-vertegenwoordiger Malik precies
voor had met zijn opmerking (overi
gens weer gauw ingeslikt) dat een
nieuw Geneefs overleg over Zuidoost-
Azië de enige uitweg uit de impasse is.
leider van deze partij, minister
staat Menahem Begin, gezegd.
van
Begin heeft niet met zoveel woorden ge
zegd, wat voor voorstellen hij bedoelt,
maar hij liet er in elk geval geen twijfel
over bestaan, dat het om voorstellen
gaat, waarin van de Israëlische regering
wordt geéist, dat zij duidelijk verklaart
voornemens te zijn, een groot deel van
de bezette gebieden te ontruimen, in het
kader van een vredesakkoord.
De Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken Sisco, zou tijdens zijn
recente bezoek aan Israel er herhaalde
lijk op hebben aangedrongen, dat de Is
raëliërs het woord „terugtrekken" bezi
gen. Begin heeft zijn verklaring afgelegd
na afloop van een gisteren op zijn ver
zoek belegde ministerraad die gewijd wal
aan de besprekingen van Sisco met Is
raëlische leiders.
Begin heeft voorts scherpe critiek ge
oefend op de Israëlische minister van
buitenlandse zaken, Abba Eban, omdat
Eban gezegd had, dat het nodig was het
joodse karakter van de staat Israel te
bewaren, en dat daarom de gebieden met
een grote Arabische bevolking niet inge
lijfd dienden te worden.
ADVERTENTIE
juuuuinnnnnnnnr
