Directeur Dille van haardenfabriek geeft opening van zaken:
„Wat hebben we fout g
edaan als we
van schuld op winst zijl
i gekomen?"
in plaats van 77
BIJGESCHAAFD LANDBOUWF
MANSHOLT 1980 INGEDIEND
113 weken Haarlems dagbladB 0
m 3 weken ijmuider courantB 0
ül3 weken Bevemijkse Coaranl= 0
CORRUPTIE
RESTANT
LEUGEN
GOEDKOPER
VOORUIT
'RIJDAO 1 M BI 1970
BERGEN OP ZOOM „Dit bedrijf was een paar jaar geleden net een
vergiet. Het geld werd er met kruiwagens uit gereden. En nou het goed
gaat, moeten we ermee stoppen. We hadden een hele nieuwe organisatie
opgebouwd. Er was afgerekend met het chaotische beleid van de vorige di
rectie Er is een hele nieuwe staf gekomen. Stuk voor stuk mensen die wis
ten dat ze in een failliete boedel gingen beginnen. Samen hebben we een
unieke prestatie geleverd. Dat hebben we gedaan op eigen kracht. Iedereen
die hier aan de slag is gegaan, deed dat omdat hij na het eerste grote
debacle geloofde in de toekomstmogelijkheden. We brachten het verlies met
enkele miljoenen terug. Dit jaar zouden we zelfs winst hebben gemaakt.
En nou krijgen we geen kans meer. Wat hebben we fout gedaan, als we van
4,8.miljoen schuld op bijna 1 miljoen winst zijn gekomen? Dat zou de mi
nister van Economische Zaken ons eens moeten vertellen Reken er maar
op, dat we op 6 mei bij het Kamerdebat op de tribune zullen zitten Ikzelf
en de hele staf". Dat zegt een fysiek duidelijk vermoeide directeur A. Dille
(pas 35) van de verenigde haardenfabrieken Beckers, Becking en Bongers
in zijn werkkamer te Bergen op Zoom. Er zitten al hangsloten op de fa-
brieksdeuren. Wat lege sherryglazen herinneren aan de bdterenasmaak
van de dramatische dag, dat goed zevenhonderd mensen te horen kregen,
het is voorbij, je hoeft niet meer terug te komen
of
of
Voor de prijs van 1 week 1.13) ontvangt u
Bon opsturen aan Haarlems Dagblad/IJmuider Courant/Beverwijkse
Courant. Antwoordnummer 416, Haarlem.
I bedrijf dicht zou moeten. „Nou hoeft het
niet meer", heeft directeur Dille m dat
telefoongesprek tegen burgemeester van
de Laar gezegd."
Directeur Dille heeft zijn hele staf op
getrommeld om opening van zaken te ge
ven. Hij zegt: „Daar hebben wij behoefte
aan. De zaak moet duidelijk overkomen
bij het Nederlandse publiek. Laat ieder
een maar weten dat ik weiger mij te Ij1"
ten mangelen door een politieke club. Ik
wil niet voor de kar worden gespannen.
Tot het laatst toe zal ik blijven vechten
voor onze mensen. Verdomd goeie kerels
'HilllÉIII I li. li
De heer Dille was directeur van een
werkmaatschappij Lips en Gispen i n
Dordrecht, toen een van de aandeelhou-
rgewertóSn totórt erbij neer ders hem'vroeg de vastgelopen haarden-
iel en. Mensen die we zorgvuldig hadden fabrieken weer goed aan het draaien te
uitgezocht Ik blijf zeggen dat er met brengen. Hij werd op 28 november IS
bekwame krachten en geld iets bereikt gebeld en op 5 december kwam hi] voor
moet kunnen worden. Dat waren we nou het eerst m het Bergen op Zoomse be-
net aan het waar maken, ook al zat de drijf binnen. Zijn eerste conclusie was
liouiditeitspositie ons tegen. Iedereen nier toen: hier moet drie miljoen m worden
van de staf heeft met minder genoegen gepompt. Dan kan er weer iets construc-
genomen dan hem eigenlijk toekwam, tiefs gebeuren. De hele raad van com-
:i_ j„mrsoman." I missarissen stond meteen achter heia
Vooral mr. Paul van Boven (inmiddels
voorzitter geworden van de Christelijke
Zelf ben ik daarin voorgegaan.
„Toen ik hier kwam, in die janboel,
kreeg ik er bij de commissarissen niet
door dat er een representatieve woning
voor de directeur kwam. Ik woonde m
een krot, met naast me de hele dag het
lawaai van heimachines. Als ik vooruit
geweten had dat het zo zou lopen, dan
was ik nooit naar mijn bungalow gegaan.
Als je goed luistert, dan hoor je hem
kraken van de hypotheek. En wat moeten
we nou? Moet ik tegen mijn schoonmoe-
der in Rotterdam zeggen: daar ben ik het na de fusje", aldus direc-
weer en ik ga maar in de Rotterdamse teur Dil)e
haven werken? Straks kan ik misschien I
Werkgevers Vereniging), die als con
tactman optrad.
Al die commissarissen was er veel aan
gelegen zichzelf in hun positie als con
cern-bestuurders te rehabiliteren. Ze had
den tot dan toe niets ondernomen tegen
de chaos, de corruptie, de prestigeconflict-
ten, het bijna frauduleus aandoende ge
sol met leningen en declaraties van top
functionarissen, die tevoren kenmerkend
waren geweest voor de gang van zaken
bij de samenwerkende fabrieken. „Want
goed Beckers had een goed industrieel I het hoog tijd werd orde op zaken te
potentieel een gieterij en een plaatwer- stellen. De commissarissen vonden dat
kerij Er waren kapitaalsinvesteringen ook. Dat waren Van Boven, Adnaansens,
gedaan In Ulft lieten ze in een vrij pri- Diepen, De Gooyer, Buskes en mevrouw
mitief gebouw toeleveren. Daar werd dan Beckers. Er waren te lang lopende con-
geassembleerd. Ze maakten daar een goed tractuele verplichtingen aangegaan. Bo-
produkt dat het best deed op de markt. vendien hadden de zeven academici die
Maar toch liep het mis. Er werd geen
buitenstaander aangetrokken om schoon
schip te maken. Alle familie-invloeden
en protecties bleven doorwerken. Het
tijdstip voor de fusie was bovendien
slecht gekozen. Beckers had pas Davo
overgenomen en in Ulft was Velie erbij
gekomen. De partners hadden gewoon te
naven wein.cn: ----- -
een vordering indienen voor achterstallig
salaris. En dan moet ik nog maar afwach
ten of ik iets krijg. Misschien lukt het
ons als staf om helemaal compleet over
te gaan naar een ander bedrijf dat aan
de grond zit. We zijn daarvoor gevraagd
Maar daar zijn onze fabrieken niet mee
geholpen. En daar willen we van redden
wat er te redden valt"
„De bewindvoerder probeert een over-
heidsgarantie voor de salarissen van het
Hij haalt nog even een brok geschiede
nis op uitde fusietijd:
„Eerst waren Beckers in Bergen op
Zoom en Becking en Bongers in Ulft
eikaars concurrenten. In 1966 gingen de
bedrijven samendoen. De nieuwe directie
leden waren gelijk berechtigd. Dat gaf al
meteen conflicten. Door die prestigeslag
kwamen de bedrijven niet tot integratie
De tweespalt maakte samenwerking on
mogelijk. In die directie zaten toen drs.
heiusgaramie voor uv mimi®»." - ---- M. v.d. Ven voor Beckers, Lips voor
personeel te krijgen, nu het gevraagde Becking en Bongers en later kwam daar
krediet van tweeëneenhalf miljoen er niet jr Webers nog bij. Er was een soort
komt. Het zou het beste zijn dat we ge- federatieve organisatie ontstaan, waar-
leideïijk liquideren. Dan kunnen we de binnen herhaaldelijk ongecoördineerde en
lopende orders afwerken. Vooral voorde tegenstrijdige beslissingen werden geno-
oudere werknemers, dat zijn er «o'n^lsO, m€n. Daardoor liep de hele zaak in de
kan dat alleen maar gunstig zijn. war en voelden de mensen zich ge-
..I frustreerd."
Aan welke voorwaarden hadden wij overwegingen voor de fusie waren
nou moeten voldoen om dat krediet te
krijgen. Goed, volgens de economische
handboeken is de beslissing van de mi
nister misschien wel juist geweest. Een
eigen vermogen van 2.6 miljoen tegen
over de 11 miljoen krediet die er al aan
vreemd geld is ingestopt, is mager. En
onze marktprognose voor de komende
vijf jaar is mogelijk wat te optimistisch
geweest. Maar een feit blijft, dat we met
onze nieuwe haardmodellen m de
markt waren gekomen. We hadden het
hele apparaat weer volkomen rendabel
kunnen opbouwen. En vanuit die positie
zouden we dan nieuwe activiteiten heb
ben kunnen aanpakken."
geKomen. ue panners nauuen gcwuuu --
veel zorgen in eigen huis om met positief woord waren. Mijn beleid was erop ge-
resultaat te kunnen samenwerken. Zo richt continuïteit in het bedrijf te krij-
kwam het dat er eerst vier assortimenten gen. Ik concentreerde de hele staf m
waren vier produktie-apparaten, vier Bergen op Zoom en trok daatvoor nieuwe
commerciële afdelingen en ga zo maar mensen aan. Mijn uitgangspunt was: wie
door De kostprijzen werden veel te hoog. niet voor mij is, is tegen mij. Ik liet het
Vanaf het tijdstip van de fusie werd er aantal typen haarden terugbrengen van
geen winst meer gemaakt." liefst 269 tot 50. Voor het binnenwerk,
Ieder bedrijf had z'n eigen modellen dat vroeger in allerlei variaties werd ge-
ingebracht Er was geen sprake van produceerd, maakten we in het vervolg
standaardisatie en normalisatie. Er ont- gebruik van één standaard. Mijn stafle-
brak een doelgericht management en een I den moesten de mensen discipline bij -
bekwame staf, die de problemen zou aan- brengen. Daarvoor speelden ze soms voor
kunnen Toen ik kwam, ben ik gaan wer- dominee en soms voor lector. We moesten
ken op herovering van het marktaandeel, af van die ambachtelijke werkwijze. Dat
We waren van 28 percent teruggevallen lukte en we hadden de afnemers mee.
„En wat zeggen ze nou? Dat ik de
zaak naar de donder heb gedraaid. Dat
is een leugen. De hele staf weet dat. Er
is op ergerlijke wijze demagogie bedre-
ven. Maar wat er ook van ons gezegd
wordt, wij menen dat we niet verloren
hebben."
„Als het ministerie vindt dat het in
het arbeidsmarktbeleid past om ons kre-
diet te weigeren omdat er toch I
banen worden aangeboden, dan had het
ons niet zo lang moeten laten doormod
deren. Vorig jaar november heb ik het
eerste alarm al in Den Haag gegeven.
Als ze deze hele bedrijfstak willen sane
ren om de concurrentie te verminderen,
best. Maar dat daarmee een zeldzaam
stuk ondernemingsgeest ontijdig wordt
beëindigd, dat een enthousiaste staf en
een uitstekend personeelsbestand er on
derdoor moeten, dat wringt ons.
Directeur Dille en personeelschef W.
Kosters vragen zich af, welke spelletjes
er achter de schermen zijn gespeeld. Ze
constateren dat de directeur van net Ge-
westelijke Arbeidsbureau in Bergen op
Zoom. de heer J. Spronk, kennelijk over
voor-informatie beschikte. Die zou hem
langs de achterdeuren van het ministerie
van Economische Zaken hebben bereikt,
toen directeur Dille de beslissing zelf nog
niet eens kende. Personeelschef Kosters:
„De GAB-directeur wist het al tweeen-
eenhalve dag eerder dan wij. Dat heeft-ie
me zelf verteld. Er zijn bovendien meer
mensen geweest, die kennelijk de bui
voelden aankomen. Ze hadden__al een an-
dere baan zo omstreeks de tijd^ dat de
afwijzende beslissing van het ministerie
bekend werd. Er gingen al maanden ge
ruchten door Bergen op Zoom: jullie red-
den het niet. Let maar eens op. voor j
koninginnedag valt de klap. De top van
Beckers. Becking en Bongers in Bergen
op Zoom zou bovendien wel eens willen
weten in hoeverre burgemeester drs. L.
van de Laar lont geroken heeft. Een week
of vier geleden heeft directeur Dille hem
alle stukken toegestuurd, waaruit de wan
kele positie van het concern bleek. Al die l
tijd hoorde hij niets van de burgemees
ter. Tot het afgelopen weekeind. Toen
wist de directie inmiddels zelf dat het
Directeur Dille zal met zijn staf naar
het Kamerdebat gaan.
het bedrijf 'in die dagen telde, niets ge
daan aan het a-sociale beleid, om van
kostenbewaking dan nog maar niet te
spreken. Alle afdelingen waren dubbel
vertegenwoordigd, de administratie ram
melde aan alle kanten. Het kwam vaak
voor, dat er zomaar partijen haarden zoek
raakten, die nergens in de boeken verant
hele verhaal van die man op de expedi
tie, die een dag tevoren nog was aange
nomen. Volkomen onwaar. De man kwam
op 13 april in dienst, kreeg de dag daar
op een handverwonding en meldde zich
afgelopen maandag weer, nog steeds ar-
beids-ongeschikt, om in te werken. Daarna
zou de fabriek in verband met die vrije
dagen dichtgaan tot 11 mei. Wij hebben
wel geadverteerd voor nieuw personeel,
maar in feite is er drie maanden lang
niemand aangenomen. We wachtten met
het in dienst nemen van mensen omdat
we nog geen zekerheid hadden over het
krediet. Intussen wilden we wel gedekt
zijn, mochten we verder hebben kunnen
draaien.
Als we dat krediet hadden gekregen,
was de regering overigens heel wat goed-
naar 10. Er was in 1968 en 1969 veel te
lang doorgedraaid op de oude modellen,
omdat niemand ertoe was gekomen aan
marktanalyse te doen. Etna en DRU pro
fiteerden daar als concurrenten van. In
196.7 was het in Ulft nog goed gegaan.
Daar werd toen vier miljoen winst ge
maakt. Maar dat geld werd er hier bij
Beckers weer even hard uitgesmeten."
„Om de toestand te illustreren: in Ber
gen op Zoom zowel als in Ulft waren
steeds vijf topfunctionarissen naar el-
kaars bedrijven onderweg. Ze reden ieder
Bel ze stuk voor stuk maar op. Ze
hadden vertrouwen in ons."
„We gingen opnieuw de markt onder
zoeken. Er kwamen nieuwe modellen, die
het uitstekend bleken te doen. De hele
administratie kwam in een computer.
Iedere periode kwamen er tussentijdse
balansen. Zo liepen onze fabrieken vol.
Op 11 mei zouden we zes ploegen aan
het werk hebben gehad. Er was een reële
kaars oeanjven onuerweg. reuen .cue. ..c .cv.,.,
in een eigen auto. En niet zomaar een, marktverwachting voor gashaarden. On-
maar een liele dure. De kilometervergoe- danks de nieuwbouw met centrale ver
dingen waren schrikwekkend hoog en er warming en de krotopruiming zouden we
werd dik gegeten en gedronken. In 1968 de eerste jaren goed vooruit hebben ge-
kwam er nog bij dat er 140.000 verkeerde kund. Ik had al contacten voor andere
apparaten in de fabrieken bleken te activiteiten: geïntegreerde bouwelemen-
staan omdat de modellen klaarblijkelijk ten met airconditioning. Maar toen we
niet gewild waren. De voorraden liepen op volle toeren aan het draaien waren,
onrustbarend op, de produktie moest wor- liepen we vast met onze liquiditeit. Er
den teruggedraaid en vierhonderd mensen zat te veel geld in de voorraad. Daar
in Ulft en Bergen op Zoom werden op door konden we onze crediteuren niet op
straat gezet. Er hing een faillissement tijd betalen. Vanaf vorig jaar november
in de lucht, waardoor de directieleden hebben we gezocht naar samenwerkings-
fysiek afknapten" mogelijkheden. Door onze schuldenpositie
„Eerst vertrok Weebers, toen de overi- vonden we die niet. We hadden een
ge twee. Ik moet zeggen dat de regering schuld van 5,4 miljoen. Als ik er 2,5
fich toen van haar beste kant heeft laten miljoen bij had kunnen krijgen hadden
zien. De voorraden moesten gefinancierd ™e het gered. Op eigen kracht. Want ik
worden en de druk moest van de credi- ben zonder protectie aan het werk ge-
teurenpositie af. Er waren geweldige on- gaan Mijn vader was een eenvoudig
derbezettingsverliezen geweest in de laat- ambtenaaren ons gezin telde zeven kui
ste vier maanden, voordat ik kwam. Er deren. Ik heb het nooit gepresteerd, zo-
was toen tien miljoen in gestopt, waar- fis een van mijn voorgangers, vijf hec-
van de staat 4,5 miljoen had gegaran- tare bebost terrein te hebben bij een villa.
deerd. De vorige directie had tiendui
zend haarden met een miljoen verlies
moeten spuien om betalingen te kunnen
doen. Zo ben ik daar begonnen. We geven
u alle zegen, zeiden de commissarissen,
maar geen hoop."
Directeur Dille is direct begonnen de
zaak te saneren. „Ik moest daartoe auto
cratisch optreden. Er waren aan protégés
van de familie zoveel aanzienlijke lenin
gen verstrekt en kwijt gescholden, dat
die op een heuvel ligt en over de Zeeuwse
dreven uitkijkt."
Personeelschef Kosters: „En dan dat
koper uit geweest dan nu. Tel maar op:
7,5 ton aan vakantiegeld, 2 miljoen aan
opzegtermijnen, 1 miljoen voor het uit
betalen van 80 percent gedurende een
half jaar, daarbij nog eens 30 percent
voor de pensioenen en verzekeringen.
Dan zijn er nog de kosten die andere
bedrijven moeten maken om vrijgekomen
personeel aan te trekken en in te werken.
Denk maar aan verhuis- en inrichtings
kosten en aan de inlooptijden."
Is er nog iets van het bedrijf te redden?
Enkele mensen van het hoger personeel,
die buiten medeweten van directie en
staf de zaak in Den Haag zijn gaan be
pleiten, vinden van wel. Directeur Dille
zegt: „Als de gieterij tijdig was afgesto
ten, dan zou er voor 200 mensen werk
gebleven zijn. Maar alles was al ver-
hypotheekt. En op dit moment is het
zelfs de vraag of ik mijn auto kan hou
den. Als er beslag wondt gelegd en hij
staat op het terrein, ben ik hem kwijt."
Aan het einde van het gesprek ligt het
splinternieuwe embleem van de haarden-
fabrieken voor hem op tafel. Drie in el
kaar verstrengelde B's van Beckers,
Becking en Bongers. Die verstrengeling
is in de praktijk een wurggreep gebleken.
De plant waaraan een kaartje hing met
„proficiat van uw staf" erop staat niet
meer in de directiekamer. „Zo cynisch
zijn we niet", zegt directeur Dille, „die
was voor m'n verjaardag.
JOHN BINDELS
ADVERTENTIE
IRISH UP" WITH S
U hoeft geen postzegel te plakken. Dat doen wij voor u.
Ondergetekende wenst een proefabonnement ven 3 weken voer ƒ1.13 opA B C.
NAAM
ADRES t
WOONPLAATS i
Deze aanbieding geldt niet voor abonnees van onze bladen.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Voortbouwend op het
plan landbouw 1980 dat in de wandeling
het plan Mansholt wordt genoemd heeft
de EEG-commissie thans aan de rege
ringen van de zes landen voorstellen
voor structuurhervormingen van de land-
bouwproduktie in de gemeenschappelijke
markt voorgelegd. Bij de voorstellen
heeft de commissie rekening gehouden
met een deel van de kritiek die op het
plan landbouw 1980 allerwegen is uitge
oefend. Zo wordt er over de grote
coöperatieve bedrijven, de zogenaamde
Mansholt-kolchozen niet meer gesproken.
Wel hebben de voorstellen het over „het
I tot stand brengen van een moderne on
derneming die een redelijk inkomen aan
j de exploitanten kan verzekeren".
Het nuttige van de thans ingediende
I voorstellen is dat zij t enminste basis
van discussie moeten zijn voor de mi-
I nisters van landbouw die er in ieder ge
val over zullen moeten praten.
Er zijn zes voorstellen, te weten:
l. Modernisering van het landbouwbe
drijf. De EEG-commissie is van oor
deel dat alle aandacht dient te wor
den besteed aan de landbouwbedrij
ven die voor uitbreiding vatbaar zijn,
zodat zij een rationele produktie en
een redelijk inkomen aan de exploi
tanten kunnen waarborgen. In finan
ciële hulp wordt voorzien. Deze zaj
echter zijn voorbehouden aan de land
bouwers die een ontwikkelingsplan zul
len kunnen voorleggen. Dat plan moet
er toe strekken een moderne onderne
ming tot stand te brengen.
2. Aanvullende vergoeding voor derving
van inkomsten. Deze wordt voorzien
voor diegenen die het landbouwbedrijl
willen opgeven. Zij moeten tenminste
55 jaar oud zijn en hun hoofdberoep
moet dat van landbouwer zijn. De land
bouwers die jonger zijn dan 55 jaar
zouden een „structuurpremie" ten be
drage van de huurwaarde voor acht
maal de bebouwde opervlakte van hun
grond kunnen krijgen in de veronder
stelling dat zij deze oppervlakte zou
den vrijgeven. Om van dit voordeel te
genieten moeten ze eveneens alle an
dere landbouwaktivitèiten staken.
3. Voorlichting en opleiding. De commis
sie voorziet in het oprichten van een
sociaal-economisch inform ati en et ten
dienste van de landbouwers. Zii stelt
eveneens het invoeren voor van een
aanvullend opleidingsstelsel voor die
genen die in de landbouw werkzaam
zijn.
4. Beperking van het landbouwareaal.
Volgens de commissie dient de moge
lijkheid nieuwe grondoppervlakten
voor de landbouwproduktie te bestem
men te worden beperkt. Bovendien stel
de de EEG-commissie voor hulp te
verlenen tot aanmoediging van de her
bebossing van de gronden die tot dus
ver voor de landbouwproduktie wor
den benut.
5. Vleesproduktie. De commissie stelt
voor bepaalde aanvullende maatrege
len te nemen om deze t,e bevorderen.
6. Groepering van producenten. De com
missie stelt voor de tekst van de re
gering betreffende deze groepering die
van 1967 dateert te wijzigen. Het reg
lement dat voordelig is voor de pro
ducenten die zich „groeperen" dient
te worden uitgebreid tot een groter
aantal produkties. Voor het ogenblik
profiteren alleen de producenten van
fruit en groenten van deze bepalingen.
De financiering van deze maatregelen
zou voor de helft door de nationale
schatkisten en voor de helft door het
Europees Landbouwfonds moeten wor
den gewaarborgd.
K<
