Mao en Sihanoek bij vuurwerk in Peking
MEI-VIERINGEN ZONDER
GROTE INCIDENTEN
MILJOENSTE
m
„Egypte
verdere
bereid tot
offers
Britse regering dringt aan op een
vredesconferentie voor Indochina
Hoop op medewerking
van Sovjet-Unie
Malik: Geen
Russische
piloten in
Egypte
Veel arrestaties
I in Tsjechië
Speurtocht naar
wapens in
Ulster
Weer Portugese
deserteur toegang
geweigerd
Jeugdconferentie
YN in gevaar
door geldgebrek
Roeien over de
Stille Oceaan
NASSER IN MEI-
TOESPRAAK:
ENGELAND GESCHOKT OVER AMERIKAANSE ACTIE IN CAMBODJA
Beslissing over
Kanaaltunnel
pas over twee
jaar
2
ZATERDAG 2 MEI 1970
I
T r aangas
Protest
Protest Angolacomité
AVI A r 'haha®
JX
piülÉ I
99
(Van onze redacteur in Londen)
LONDEN De eerste reactie in Engeland op de dramatische Ameri
kaanse „dolkstoot" tegen het grensgebied van Cambodja en vooral op presi
dent Nixons totaal onverzoenlijke speech is er een van een schok, omdat de
nieuwe militaire actie, waarvan het einde niet is te voorzien, en daarom een
uitbreiding van de oorlog in Zuid-Vietnam kan betekenen, in volkomen
tegenspraak is met de door de president zelf sinds zijn verkiezing gedane
belofte, namelijk dat de Verenigde Staten bij nieuwe tegenslagen hun
kalmte zouden bewaren en hun politiek van confrontatie zouden vervangen
door een van onderhandelingen.
Londen heeft hoop
Sombere toon
Resolutie
MOSKOU (Reuter en AFP) Tij
dens de 1-mei-viering in Moskou heb
ben voor het tweede achtereenvol
gende jaar alleen burgers en geen
militaire formaties aan de traditio
nele parade deelgenomen. Partijleider
Brezjnev legde de nadruk op de soli
dariteit met het Arabische volk en
met de „heroïsche patriotten van
Vietnam", maar hij sprak niet over
de Amerikaanse invasie in Cambodja
en evenmin over de Israëlische be
schuldiging dat Russische piloten
deelnemen aan vluchten boven
Egypte.
In Peking was Mao Tse Toeng gister
avond aanwezig bii een vuurwerk op het
„Plein van de Hemelse Vrede". Het af
gezette Cambodjaanse staatshoofd prins
Sihanoek bezette de ereplaats naast voor
zitter Mao. Na afloop van de plechtigheid,
waarbij het geroep „leve voorzitter Mao"
niet van de lucht was, begroette de Chi
nese partijleider de hoofden van de diplo
matieke missies in Peking.
Drie Amerikaanse diplomaten liepen weg
van een 1-mei-parade in Warschau toen
partijleider Gomoelka de „nieuwe brute
gewapende interventie van het Ameri
kaanse imperialisme in Cambodja" veroor
deelde.
In Zürich werd de Spaanse vlag van het
Spaanse consulaat-generaal afgerukt en
door een rode vlag vervangen. In Spanje
zelf werden 200 leden van illegale vak
bonden, die demonstreerden voor vrije
vakverenigingen en vrijlating van poli
tieke gevangenen, door de politie ver
spreid.
In Parijs verspreidde de politie studen
ten met traangas, nadat arbeiders in heel
Frankrijk optochten hadden gehouden
waarbij zij protesteerden tegen een wets
ontwerp, waarin strenge bepalingen tegen
betogers zijn opgenomen.
In Stockholm demonstreerden rond 5.000
mensen met de leuze „USA uit Cambodia'
Op een andere plaats in de stad kwamen
11.000 mensen bijeen voor een afzonderlijke
1-mei-viering.
De Westduitse Bondskanselier, Willy
Brandt, liep gisteren aan het hoofd van
een stoet metaalarbeiders in Dortmund. In
West-Berlijn werd dit jaar voor het eerst
niet de traditionele anti-communistische
„vrijheidsbijeenkomst" gehouden. Tijdens
de parade in Oost-Berlijn werd voorname-
lijk de Oostduitse militaire macht ver
toond.
I De commandanten van de drie Weste
lijke mogendheden in Berlijn hebben gis
teren geprotesteerd tegen het houden van
een militair défilé in Oost-Berlijn ter ge
legenheid van 1 mei, dat „een nieuwe
schending van het statuut" van deze stad
betekent. De vertegenwoordigers van de
drie mogendheden zeiden op een pers
conferentie het te betreuren dat de Rus
sische autoriteiten toestemming tot mili
taire manifestaties hebben gegeven terwijl
PRAAG (DPA). Het Praagse ministe
I rie van Binnenlandse Zaken heeft in de
laatste dagen van april op het gebied van
de republiek Tsjechië „met medewerking
van burgers" meer dan 6700 misdrijven en
overtredingen geregistreerd.
Het Tsj echoslowaakse persbureau Ceteka
meldt dat 4100 mensen zijn aangehouden,
van wie 478 in arrest zijn gesteld. De mees
ten hadden gewelddaden of diefstallen ge
pleegd. Alleen al in een streek in het noor
den van Bohemen werden bij overvallen
467 personen geregistreerd, die zich tijdens
de werkuren in café's ophielden.
er pogingen worden gedaan om de span
ning rond Berlijn te verminderen.
In Athene namen duizenden vakbonds
leden deel aan door de regering georgani
seerde bijeenkomsten. Er is geen melding
gemaakt van incidenten.
In Algiers en Damascus was het thema
van de 1-mei-viering de solidariteit met
het Palestijnse volk.
Studenten in Engeland hielden een pro
testmars tegen de „georganiseerde onder
drukking van studenten".
Op de Filippijnen demonstreerden
18.000 werknemers voor een loonsver
hoging van 66 percent.
BELFAST (Reuter). Britse troepen
hebben donderdagnacht en gisterochtend
een speurtocht in het grensgebied van
Noord-Ierland gehouden naar verborgen
wapens. Aan de actie namen behalve onge
veer 2500 Britse militairen ook leden van
het nieuwe „defensieregiment" van Ulster
deel. Dit regiment is in de plaats gekomen
van de omstreden speciale politiemacht,
de zogenoemde „B-specials". In Belfast wil
de men niet zeggen of er wapens zijn ge
vonden.
AMSTERDAM. Het Angolacomité
heeft telegrafisch bij de minister van Jus
titie geprotesteerd tegen het feit dat we
derom een Portugese deserteur de toegang
tot ons land werd geweigerd. De deserteur,
José Leal, was als verstekeling meegeko
men op de Zweedse tanker „Kungaland",
die op weg was naar Rotterdam Europoort.
Daar kreeg de kapitein vorige week zater
dag van de Nederlandse vreemdelingenpo
litie te horen dat de Portugees terug moest
naar Lissabon omdat hij geen paspoort had
De kapitein heeft er op gewezen dat het
hier ging om een deserteur. José Leal heeft
niet aan het verzoek van de Nederlandse
autoriteiten willen voldoen en is in de eerst
volgende haven, Zeebrugge in België, er in
geslaagd 's nachts te ontsnappen en aan de
wal te komen. Daarna is niets meer van
hem vernomen, zo deelde het Angolacomité
mede.
■f \'V
Duizenden arbeiders marcheerden
gisteren op het Wenceslasplein in
Praag ter gelegenheid van de 1-mei-
vieringen in Tsjecho-Slowakije.
NEW YORK (Reuter). De interna
tionale jeugdconferentie die de VN willen
houden om de jongeren bij de gang van
zaken in de wereld te betrekken, kan mis
schien niet doorgaan bij gebrek aan geld.
De conferentie, een van de hoogtepunten
van de viering van het 25-jarig bestaan
van de Verenigde Naties, zou op 9 juli be
ginnen op het VN-hoofdkwartier in New
York. Er is naar schatting 700.000 dollar
voor nodig, maar tot dusver hebben een
paar regeringen en particulieren niet meer
dan 29.000 dollar geschonken.
Secretaris-generaal Oe Thant zal mis
schien binnenkort via radio en televisie om
bijdragen vragen.
Er zijn 750 jongelui onder de 25 jaar uit
alle delen van de wereld voor de conferen
tie uitgenodigd.
ONAGAWA (Reuter). Een 27-jarige
Brit, Arthur Hornby uit Ossett in York
shire, is gisteren aan een roeitocht van
6880 kilometer begonnen. Hij begon zijn
reis in de Japanse plaats Onagawa. Er was
sleephulp nodig om uit de baai in open zee
te komen.
Overigens had Hornby bij het roeien
door de baai al blaren in zijn handen ge
kregen. Hij hoopt dat hij al doende meer
gehard zal worden.
Het is de bedoeling dat de ruim zes meter
lange boot „Hacker Helmsman" op onge
veer 160 kilometer ten oosten van Onagawa
gaat profiteren van stromingen, met behulp
waarvan Hornby over 120 dagen de kust
van Brits Columbia wil bereiken.
CAIRO, (Reuter) Egypte is bereid
zich nog grotere offers te getroosten, zo
heeft president Nasser gisteren ver
klaard op een massabijeenkomst ter ge
legenheid van de eerste mei vlak bij de
plaats waar 88 arbeiders zijn omgeko
men bij een Israëlische luchtaanval.
Nasser richtte zich voor het eerst
sinds drie maanden weer tot het Egyp
tische volk. In zijn toespraak tot 20.000
arbeiders in Aboe Zaabal, die ook via
de radio werd uitgezonden, beschuldigde
hij de Verenigde Staten van de levering
van de Phantom-gevechtsvliegtuigen en
de napalmbommen, die in februari de
staalfabriek hadden verwoest. Toen vak
bondsleiders om wraak vroegen op Is
rael voor de aanvallers op burgers, rie
pen verzamelde arbeiders: „Weg, weg,
weg met Nixon". „Wij willen bouwen
voor vrede en vrijheid", zo verklaarde
Nasser. „Zij, de Israeli's, zijn uit op
dood en vernietiging. Zo zijn de persoon
lijkheid en de logica van de vijand. Onze
De achttienjarige Marion Alewijnse
uit Breda was gisteren de miljoenste
passagiere die gebruik maakte van
het unieke Victoria Air Terminal van
de British bnited Airways in Londen.
Dit station is in 1962 geopend en heeft
ten doel de passagiers een gemakke
lijke verbinding te geven met het
vliegveld Gatwick bij Londen door
een rechtstreekse treinverbinding
vanuit de city.
(Van onze redacteur in Londen)
LONDEN. De eindbeslissing of de Ka
naaltunnel al of niet zal worden gebouwd
valt pas over twee jaar, aldus mr. Fred
Mulley, de Britse minister van verkeer. En
zelfs wanneer de beslissing genomen is, zal J
de bouw van de tunnel nog vijf jaar ver
gen.
Mr. Mulley sprak bij de opening van het
nieuwe car ferry terminal in Dover dat
ontworpen is om de haven in staat te stel
len de snel groeiende stroom van passa
giers, auto's en vrachtvoertuigen naar en
van het vasteland te kunnen verwerken.
Mr. Mulley zei, dat de legering een di
recte subsidie van 320.000 pond had ver
leend voor de kosten van het nieuwe ter
minal, dat sneller dan ooit transitoverkeer
zal kunnen verwerken voor het grote vo
lume van rij-op/rij-af-vrachtverkeer dat
thans reeds door Dover gaat.
De verwachting is dat ongeveer een mil
joen motorvoertuigen en ongeveer vijf mil
joen passagiers dit jaar door Dover zullen
passeren.
Men voelt het als een tragische fout
dat de Verenigde Staten op deze wijze
blijkbaar proberen hun danig gehavende
prestige te herstellen met het risico dat
ze nog dieper in het militaire moeras
zullen wegzinken.
Ook degenen die zeggen dat Nixons be
sluit in theorie logisch is, geloven dat het
in de praktijk de moeilijkheden alleen
maar zal vergroten.
Het lijkt dat de Britse regering meer
uit wanhoop dan uit overtuiging opnieuw
de kreet heeft aangeheven dat er naar
een vredelievende oplossing rond de con
ferentietafel dient te worden gestreefd.
Maar weinigen geloven dat zulks op dit
moment psychologisch mogelijk is.
Stewart ontbood gisteravond de heer
Smirnovsky, de Russische ambassadeur
in Londen, bij zich om hierover te pra
ten, nadat hij bij afwezigheid van de
Amerikaanse ambassadeur eerst een ge
sprek had gevoerd met de heer Stanley
Cleveland, de hoogsta Amerikaanse diplo
maat in Londen die beschikbaar was.
Tot nu toe zijn de Britse pogingen om
de Indo-China-conferentie van 1954, waar
van Engeland en de Sovjet-Unie samen
het voorzitterschap delen, te doen herleven
afgestuit op Russische onwil.
Londen heeft echter hoop geput uit de
recente uitlating van Malik, de Russische
vertegenwoordiger bij de Verenigde Na
ties, over de wenselijkheid van een bij
eenroeping van een conferentie van het
Genève-type, hoewel hij tevens geloofde
dat dit nog niet mogelijk was.
Engelands positie is moeilijk omdat
het zichzelf als bemiddelaar in het Viet
nam-conflict beschouwt en tegelijkertijd
de Verenigde Staten die voor de Britten
als een verzekeringspolis gelden ten op
zichte van de Britse belangen in Zuid-
oost-Azië, niet wil afvallen.
In het Lagerhuis hield minister Ste-
en wilde een spoeddebat. Dit laatste
werd verworpen, maar maandag zal links
waarschijnlijk opnieuw een poging in de
ze richting doen.
Minister Stewart verweet de linker
vleugel dat deze nooit had geprotesteerd
toen Cambodja's neutraliteit herhaalde
lijk door de communistische troepen werd
geschonden.
Tegenover bittere aanvallen van de
linkse groep bleef Stewart onbuigzaam,
hoewel hij toegaf verstoord te zijn over
het moeilijke parket waarin Engeland
zich bevindt. Hij bevestigde ook dat de
Britse regering niet was geraadpleegd
over de aanval en er ook niet door Wash
ington van in kennis was gesteld.
MICHAEL STEWART
wart zich gisteren wat de Verenigde Sta
ten betreft grimmig op de vlakte. De
koelheid waarmee hij over de Ameri
kaanse beslissing sprak liet niemand in
twijfel hoe hij er zelf over dacht. In
zijn speech impliceerde hij dat een ver-
oodeling van de VS in geen enkel op
zicht zou baten bij het zoeken naar een
vredelievende oplossing van het conflict.
Labours opgewonden linkervleugel eis
te dat Engeland zich openlijk van het
Amerikaanse optreden zou distantiëren
Stewarts sombere toon was duidelijk
een weerspiegeling van de diepe bezorgd
heid die zonder twijfel ook de andere le
den van het Britse kabinet voelen over
de Amerikaanse actie. Er heerste in
Engeland trouwens reeds ongerustheid
over het eerdere Amerikaanse besluit om
Amerikaanse bijstand in de lucht en
technische steun te verlenen aan de Zuid-
vietnamese strijdkrachten in Cambodja.
Stewart onderstreepte in zijn antwoor
den op vragen herhaaldelijk dat het doel
van de Britse regering nog altijd is dat
alle vreemde troepen het gebied van het
voormalig Indo-China zullen verlaten
Dit druist op het ogenblik kennelijk
recht in tegen de Amerikaanse strategie.
Maar namens de oppositie stond Sir Alec
Douglas Home geheel achter Stewart.
Sir Alec zei dat er maar één Brits doel
is, namelijk de volledige neutraliteit van
Cambodja, die in de eerste plaats door
de communisten is geschonden. Hen
treft daarom eerder blaam dan de Ame
rikanen.
offers zijn groot geweest in het verleden,
zij zullen in de toekomst nog groter zijn".
De Egyptische president voer uit tegen
de Verenigde Staten. De militaire en po
litieke steun wordt geleverd omdat de
Verenigde Staten willen dat Israel zich
uitbreidt ten koste van de Arabische
landen en het Palestijnse volk.
Egypte had volgens Nasser de resolu
tie van de Veiligheidsraad van novem
ber 1967 met betrekking tot het Midden-
Oosten geaccepteerd op de voorwaarde
dat deze zou worden nagekomen „naar
de letter en naar de geest" en dat de
rechten van de Palestijnen zouden wor
den geëerbiedigd. Israel had echter de
resolutie verworpen, zo voegde hij er
aan toe.
President Nasser beschuldigde de wes
terse pers ervan een echo te zijn van Is
rael en het te beschrijven als een „slacht
offer van agressie". Hij wees er op dat
Egypte niet kan onderhandelen met Is
rael zolang Arabisch gebied bezet blijft.
Onder zulke omstandigheden gaan wij
aan een tafel zitten niet om te onderhan-
dlen, maar om ons over te geven".
De Arabische natie heeft een neder
laag verworpen en noch Israel, noch de
Verenigde Staten kunnen haar bedwingen,
omdat dit de krachten van beide landen
te boven gaat.
Israel misleidt de wereld door te zeg
gen dat het een „veilige en erkende
grens" wil. Nasser beschuldigde Israel
ervan dat het geen vrede wil en hij zei
dat een „veilige en erkende grens voor
Israel betekent dat het nog meer Arabi
sch grondgebied wil hebben. Het bete
kent, aldus president Nasser, dat Israel
wil dat de Jordaan de grensrivier wordt.
Israel is er volgens het Egyptische
staatshoofd niet ingeslaagd antwoord te
geven op de vragen die zijn gesteld door
de VN-bemiddelaar Gunnar Jarring tij
dens zijn pogingen die achttien maanden
duurden.
De Israëlische minister van buitenlandse
zaken, Abba Eban, heeft even na de rede
van president Nasser gezegd dat deze de
wereld bang wil maken om te bëreiken
dat Israël geen steun meer krijgt.
Dezelfde president Nasser die Israël in
1967 bedreigde wil zijn plannen van die
tijd nog steeds met Russische hulp uitvoe
ren. Nassers woorden doen blijken dat hij
verantwoordelijk is voor het voortduren
van het conflict in het Midden-Oosten.
Hij heeft geen woord gezegd over het
Israëlische verlangen met het Egyptische
volk over een vredesregeling te spreken.
Zijn beweringen dat Israël de Arabische
landen zoals Saoedi-Arabië en Koeweit
wil veroveren is absurd. Deze beschuldi
ging wordt alleen geuit om zijn verlangen,
Israël te vernietigen, te rechtvaardigen.
Maar Israël zal aan de huidige grenzen
blijven totdat een echte vrede met erkende
grenzen is verzekerd. De huidige bestands
lijnen zijn het gevolg van de Arabische
agressie van het verleden, aldus Eban.
NEW YORK (Rtr.). De Russische on
derminister van buitenlandse zaken Jacob
Malik heeft volgens een VN-woord voerder
ontkend dat Russische piloten van Egypte
uit gevechtsvluchten tegen Israël uitvoeren.
Malik heeft dit tegen Thant gezegd. Meer
was hem daar niet over bekend, aldus de
woordvoerder.
Secretaris-generaal Thant had woensdag
verklaard dat de toestand in het Midden-
Oosten steeds slechter zal worden en dat
buitenlandse deelneming onvermijdelijk
zou worden wanneer de betrokken partijen
de VN-resoluties niet uitvoeren. Deze op
merking werd door de Israëlische ambas
sadeur Tekoah scherp beantwoord. Tekoah
zei dat de secretaris-generaal blijkbaar be
rust in buitenlandse inmenging in het Mid
den-Oosten. De VN zijn blijkbaar niet in
staat de toestand objectief te zien en con
structief mee te werken aan een oplossing,
aldus Tekoah.
ft
