Dag met veel hoogtepunten
BEVRIJDINGSFEEST IN
GEMEENTE VELSEN
DE
S antpoortenaar
vrij gesproken
door hof
Loco-burgemeester J. v.
ontstak bevrijdingsvuur
Popfestival bij
J eugdcentrale
Leeuwen
„VRIJHEID VOOR DE ANDER"
Indrukwekkend bevrijdingsspel
in sporthal „Zeewijk"
Pleinbijeenkomsten
en „Witte Tejater
ESTAFETTE UIT
WAGENINGEN
IJMUIDER COURANT
OLD CLOTHES NEW
DRY CLEANING ONLY
Ongeluk in Heemstede
Voor jong en oud
Vlam
Origineel
|S1
,.x.i'A
ADVERTENTIE
KONINGSPLEIN 10 TELEFOON 14886
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Overeenkomstig de
eis van de procureur-generaal heeft het
Amsterdamse gerechtshof in beroep een
28-jarige acquisiteur uit Santpoort vrijge
sproken van ondeskundigheid of roeke
loosheid waardoor op 18 mei 1968 in
Heemstede een ernstig ongeval ontstond.
(Van een onzer verslaggevers)
VELSEN Bevrijdingsdag 1970 is in deze gemeente op uitgebreide
schaal gevierd. Alom wapperden de vlaggen en in tal van gemeentedelen
heeft men muziekkorpsen horen en zien voorbijtrekken. De festiviteiten
waren voor het grootste gedeelte gericht op de jeugd, voor zover het dan,
de activiteiten betrof, welke overdag plaats hadden. Voor de ouderen waren
er in de morgenuren de pleinbijeenkomsten met entourage van muziek
korpsen en Witte Tejater, het ontsteken van de bevrijdingsvlam op Plein
1945 waarbij ook de jeugd aanwezig was en het bevrijdingsspel rij-
heid voor de ander" in de Sporthal. De niet al te jeugdige jongeren konden
hun harten ophalen in de oude PEN-Centrale aan de Kanaalstraat, waar
een popfestival werd gehouden.
van de mens en deze op schrift gestel
de rechten wijd en zijd verkochten. Daar
naast wezen zij in persoonlijke gesprek
jes met het publiek kalm en rustig
op de onvrijheid welke elders in de we
reld nog heerst; op de slachtoffers van
„politiek-militair geweld" zoals zij zich
uitdrukten. In het kader hiervan ver
kochten zij veel kaarten.
Leden van het „Witte Tejater" m
Velsen hebben tijdens de pleinbijeen
komsten op hun wijze een alternatief
gesteld tegenover het vieren van de
bevrijdingsdag. Geheel vermomd
hebben zij met touwen aan elkaar
gekoppeld en borden meetorsend ge
wezen op de ellende welke elders in
de wereld heerst.
Jt
De festiviteiten begonnen dinsdag met
een beiaardconcert van negen uur tot hali
tien door de stadsbeiaardier H. >de Ligt
op het carillon van het stadhuis. In aan
sluiting daarop begonnen de kinderfees
ten en de mini-kermis en werd een aan
vang gemaakt met zes pleinbijeenkomsten
onder auspiciën der Raad van Kerken in
"Velsen te zamen met het Humanistisch
Verbond. Leden van het Witte Tejater
en verscheidene muziekkorpsen hebben
hieraan hun medewerking verleend.
De rij van zes bijeenkomsten werd om
half tien geopend op het Koningsplein en
wel met een uitgebreide show van de
IJmuider Harmonie, die hier op> voortref
felijke wijze een staalkaart presenteerde
van haar kennen en kunnen tot grote
bewondering van de vrij talrijke omstan
ders. Als spreker trad allereerst naar vo
ren de heer J. van Os van den Abeelen,
voorzitter van de Velser Gemeenschap.
Deze verklaarde volkomen begrip te heb
ben voor de jongere generatie, die van
het standpunt uitgaat: „Je mag herden
ken wat je wil, maar mogen wij ook over
de toekomst praten?" Juist in dit lmht
wilde de heer Van Os ook de herdenking
van de bevrijding en de viering daarvan
bezien. In zijn toespraak legde hij er de
nadruk op, dat vrijheid betekent, dat men
ook openlijk van mening mag verschil
len; dat men ook een ander aan het woord
moet laten. Deze duur bevochten vrijheid
heeft daartoe geleid. Bovendien heeft men
in die oorlogsjaren één ding absoluut ge
leerd: „verdraagzaamheid". En het was
ook daarom, dat de heer Van Os aan
dacht vroeg voor het optreden van leden
van het Witte Tejater, die zich op hun
wijze willen uiten; die de aandacht vra
gen voor allerlei problemen welke na „5
jaar vrijheid nog niet zijn opgelost. „Ook
zij hebben recht hun mening te uiten
aldus de heer Van Os. Daarop betrad een
lugubere groep de grasmat. Een twaalftal
leden van het Witte Tejater, die afschu
welijk vermomd, sommigen met gasmas
kers voor, in zwarte, witte en bonte, ver
scheurde gewaden voortstrompelden.
Sommigen aan touwen gebonden, een
knaap met een groot kruis, een ander met
een zwarte doos, weer een ander met een
oude stofzuiger, vrijwel allen borden
meetorsend met opschriften als: „Honger
- Cambodja - Zuid-Amerika - Grieken
land - Woningnood". De reactie van het
publiek was hier koel. Van een shock
effect viel niets te bespeuren. Ook niet,
toen men aan het slot van door elkander
lopen, terwijl een geluidsbandje met
stemmen werd afgedraaid, met benzine
op de grond een kruis goot, in het midden
de zwarte doos plaatste en dit in brand
stak. Even zwijgend als zij gekomen wa
ren, verdwenen zij weer om later weer op
de andere pleinbijeenkomsten op te da
gen. De televisie zond een optreden op het
Canopusplein uit.
Pastoor J. C. M. Keman van de Oud
Katholieke Kerk in IJmuiden hield daar
op een toespraak, waarin hij opmerkte,
dat de kerk verweten wordt, dat zij al
leen maar terugziet, op tradities leeft
en dat wanneer zij vooruitziet, dit altijd
wazig is. De O.K.-pastoor wees er echter
met stemverheffing op, dat „Wie het he
den wil zien, de spiegel van het verleden
moet hanteren." Bezwaar tekende hij aan
tegen het demonstratieve verbranden van
de bevrijding 1945 het opschrift van
een bordje in de verbrande doos. Hierop
inhakend benadrukte hij, dat alleen op
het fundament of wel het altaar van
„de liefde tot de naaste" men aan de toe
komst zal kunnen bouwen. Een applaus
van het publiek onderstreepte zijn woor
den.
Het was tijdens deze en alle overige
pleinbijeenkomsten, doch ook tijdens ac
tiviteiten elders in de gemeente, dat een
andere groep jongeren eveneens ac
tief bezig is geweest. Het waren leden
van „Amnesty International", die de aan
dacht vroegen en kregen voor de rechten
het zeil heeft gehouden met het oog op
het verkeer, alsmede een zeepkistenrace.
Voor de avonduren was een stijlavond
belegd in het Hervormd Verenigingsge
bouw aan de Rembrandtlaan, waarbij als
voorschrift gold „voor de dames lang en
voor de heren aangepast". De concurren
tie van het Pop-festival was er klaar
blijkelijk de oorzaak van, dat men hier
helaas een geringe opkomst had.
De Santpoorter, die nog geen rijbewijs
had, was met een auto vol passagiers te
gen een wachthuisje van de bus gereden,
waarbij een van de passagiers zodanig
werd verwond dat hij pas na een week
buiten direct levensgevaar was.
Al eerder, op 27 november van het vo
rig jaar, had de Haarlemse rechtbank de
Santpoortenaar vrijgesproken, die de
auto van zijn vriend bestuurde omdat de
ze te veel gedronken zou hebben. Het on
geluk ontstond na een handgemeen met
een lifter die niet overtuigd was van de
rijcapaciteiten van de acquisiteur en het
stuur wilde overnemen.
ADVERTENTIE
Belangrijk nieuws voor inwoners
van IJmuiden, Beverwijk e.o.:
De bekende Heren- en Jongens
kledingzaak van Chris Duin, Kloos
terstraat 33-35, Bevenvijk, is vrij
dagavond tot 10 uur geopend.
(Van een onzer verslaggevers)
VELSEN Tot de hoogtepunten
van deze geslaagde feestdag in Velsen be
hoorde ongetwijfeld de opvoering van het
bevrijdingsspel „Vrijheid voor de ander",
waarvoor des avonds in de sporthal „Zee
wijk" een bevredigend aantal belangstel
lenden was opgekomen. De tekst was van
de heren G. Barbiers en J. H. Verhoog,
die het hiervoor gelukkig niet in een moei
lijk over te komen symboliek hadden ge
zocht. Integendeel, want de monologen,
beurtelings voortreffelijk gearticuleerd ge
sproken door Lilian de Vente en Henny
Zwanenburg, vormden een goed verkla
rende begeleiding voor de reeks taferelen,
waarmee werd herinnerd aan het wereld
gebeuren sinds de bevrijding. Door de
auteurs was Nederland in deze historie
centraal gesteld.
Na een concert door de muziekvereni
ging „Soli Deo Gloria" uit Santpoort en
het Velsens Gemengd Koor, verkreeg het
spel onmiddellijk een waarlijk overrompe
lende inzet met het levendige bevrijdings
tafereel, door de goed getimede sa
menwerking tussen de muziekkorpsen en
het njassale aantal vrolijke feestgangers,
welk tafereel aldus een sfeervol uitgangs
punt vormde voor het verdere gebeuren.
Het spel had in zijn verloop betrekking
op alles wat de wereld en Nederland se
dert 1945 beroerde: de watersnood, de
kroning van koningin Juliana, de atoom
bom op Hiroshima en de reis naar de
maan. Dit alles functioneel ondersteund
door een zorgvuldig uitgekiende belich
ting, met op de achtergrond een modern
decor, waarop ruimte was gelaten voor de
projectie van hiervoor geselecteerde film
beelden.
Verder werden er allerwegen in de ge
meente kinderfeesten georganiseerd door
de Velser Jeugd Centrale in samenwer
king met de Oranjeverenigingen. Het zon
nige weer lokte tal van jeugdige deelne
mertjes, die op de meest uiteenlopende
wijzen zich voortreffelijk hebben weten
te vermaken. Er is daarbij menig zweet
druppeltje gevallen, doch de aanwezig
heid van ijsoowagentjes compenseerde dit
in ruime mate. In Driehuis had men als
hoogtepunten op het programma een
puzzelfietstocht, een goed bezochte turn-
demonstratie van TVIJ en een lampion
optocht.
In Santpoort waren twee verenigingen
actief. In „Noord" heeft de Oranjevereni
ging het Paramariboplein in de middag
uren centraal gesteld. Daar waren turn-
demonstraties die druk bezocht werden
en een zeer geslaagde ballonwedstrijd,
waaraan zeer veel kleuters hebben deel
genomen. Groot ook was de deelneming
aan de lampionoptocht, waarvoor de bal
lons in de middaguren massaal zijn
afgehaald.
Het bestuur van de Oranjevereniging
hier is dankbaar gestemd jegens de on
dervonden medewerking en hoopt dat
daarmede tevens het aanvankelijk drei
gende gevaar van opheffing, bezworen is.
De Handdraverijvereniging „Santpoort
en Omstreken" hield twee druk bezette
wedstrijden op het circusterrein aan de
Hagelingerweg. In de morgenuren was er
ringsteken met tractoren; 's middags kon
de jeugd haar hart ophalen aan een han
dicaprace voor paarden en pony's. Als
volleerde ruiters rosten hier meisjes en
jongens over de grasmat. De animo was
steeds geweldig .'s Avonds hield deze ver
eniging een gratis toegankelijk Bevrij
dingsbal in zaal „Zomerlust", dat zeer
druk bezocht was.
In Velsen-Zuid werden de kleintjes aan
het straattekenen gezet rondom het plant
soen aan de Van Tuyllweg en de Jan
Kostelijklaan. Zij hebben zich met over
gave aan het kleuren gegeven en met
nog groter enthousiasme de prijzen in
ontvangst genomen, al was het wel eens
moeilijk een keus te doen.
IJmuiden-Oost en -West kenden diverse
activiteiten. Zo waren er in deze gemeen
tedelen behendigheidsspelen, een zeskamp
met cycle-cross voor de schooljeugd,
waarbij de politie ook hier een oogje in
(Van een onzer verslaggevers)
VELSEN „Wat hebben we ge
daan en wat werd door ons na
gelaten" zijn de voornaamste uit
gangspunten geweest, waar loco
burgemeester J. van Leeuwen en pa
ter Th. van Overbruggen hun toespra
ken op hadden gebaseerd, nadat dins
dagmiddag op Plein 1945 het bevrij
dingsvuur was ontstoken. De vlars
hiervoor was door elf estafettelopers
van „De Brulboei", onder leiding van
De IJmuider Jeugd Centrale heeft de
voormalige PEN-centrale aan de Ka
naalstraat op bevrijdingsdag vreugde
vol ingewijd met een goed verlopen-
popfestival, dat tot laat in de avond
ongeveer duizend belangstellende
jongeren trok. Zij hebben zich hier
kunnen overgeven aan de opwindende
klanken, bijna zonder onderbreken
voortgebracht door in die kringen ge
renommeerde orkesten als „Eksep-
tion", Modesty Blaise", „Ginger Ale"
en Amsterdam Rubber", die tezamen
dus een voor de jeugd indrukwek
kend programma vormden. Daarbij
werd als attractie nog een disc-
jockeywedstrijd gehouden, waar Wil
lem Visser, Arie Kuiper en Johan
Dijkhuizen, allen uit IJmuiden op de
drie eerste plaatsen eindigden. Een en
ander is zonder incidenten verlopen,
van welke goede gang van zaken on
der meer wethouder J. G. Kolkman en
de ambtenaar voor culturele zaken in
Velsen, de heer G. W. F. de Man, zich
persoonlijk hebben overtuigd. Op de
foto „Ekseption" tijdens het optreden.
de heer A. Bosua van het nationale
monument in Wageningen naar Vel
sen overgebracht, waarvoor de ploeg
des nachts reeds om half een uit
Gelderland was vertrokken. Na bijna
veertien uur lopen nam J. Heijse de
fakkel in Santpoort als laatste ter
hand, waarop de loco-burgemeester
met zijn assistentie het vuur bij het
Devrij dingsmonument in Velsen kon
ontsteken. Aan deze ceremonie was
reeds een pittige en door het publiek
goedkeurend bekeken muzikale show
door de drumband „Voorwaarts"
voorafgegaan.
In zijn toespraak werd er door loco-bur
gemeester Van Leeuwen aan herinnerd, dat
het Nederlandse volk zich precies vijfen
twintig jaar geleden weer kon opmaken
voor het herstel van alle vernielingen,
welke bezetting en oorlog over ons hadden
uitgestort. En inderdaad is er in die kwart
eeuw veel bereikt, men bouwde huizen,
scholen en kerken, terwijl wij ons thans in
een zekere welstand met goede sociale
voorzieningen mogen verheugen.
Spreker verheelde echter allerminst dat
nog lang niet is voldaan aan alles, wat men
zich in 1945 als ideaal had voorgesteld.
Welvaart, vrijheid en huizen zijn er nog
steeds niet voor iedereen, terwijl de ver
bondenheid door egoisme is vervangen.
Toch is met de vrijheid de mogelijkheid
tot kritiek verworven, al is spreker de laat
ste tijd dan ook wel eens geneigd geweest
zich af te vragen, of de grote waarde van
de vrijheid nu voor een groot deel met het
schoppen van rellen tot uitdrukking moet
worden gebracht.
Daarom verzocht de loco-burgemeester
zijn gehoor nog even terug te denken aan
de jaren twintig, met de opkomst van Hit-
Ier en zijn al even demonische volgelingen.
„Dat nooit weer!", besloot de heer Van
Leeuwen zijn toespraak, „de juist ontstoken
vlam is het symbool van onze vrijheid,
waarvoor de brandstof door ons allen moet
worden aangedragen. Niet alleen voor ons
zelf, maar ook om uit te dragen, want dan
zijn wij pas echt vrij!".
Ook pater Th. van Overbruggen moest
daarop ontkennen dat wjj thans in een
ideale wereld leven. Immers het uitgeven
van miljarden aan defensie is even onzin
nig als het feit, dat mensen worden uit
gebannen omdat zjj zwart of geel zijn. Er
dient dan ook positief aan een nieuwe sa
menleving te worden gebouwd, niet alleen
door ergens tegenaan te trappen, maar ook
door zich verantwoordelijk voor een ander
te tonen.
.Spreker beschouwde het Plein 1945 hier
voor als een enigszins symbolische plaats.
Aan de ene kant bevindt zich immers het
gebouw, waarin het door Velsen gekozen
bestuur nog steeds aan de opbouw werkt,
met daar recht tegenover een kerk voor
hen, die met het geloof in Christus positief
andere volken een deel van onze eigen vrij
heid willen geven. Dit in antwoord op het
motto voor deze feesten „Vrijheid voor een
ander".
De bijeenkomst op Plein 1945 werd daar
op afgerond met een herhaling van het
sombere optreden door „Het Witte Tejater".
4
Een tafereeltje met de kinderen uit
het bevrijdingsspel in de sporthal.
Bijzonder origineel was ook de manier
waarop „Het Witte Tejater" in het spel
werd betrokken, waardoor dit optreden de
schijn verkreeg alsof hier sprake was van
een spontaan en geheel onvoorzien inter
mezzo. Alleen was het publiek nauwelijks
bereid zich in de uitgelokte discussie te
begeven, hetgeen van de spelers toch ken
nelijk de bedoeling is geweest.
Van de vele medewerkenden dient ver
der ook de mime-groep „Carrousel" noj
speciaal te worden genoemd, waarvan het
optreden telkens in virtuoos gedanste scè
nes resulteerde. Dit alles bekwaam in de
hand gehouden en tot een boeiend geheel
samengevoegd door regisseur A. van Gef-
fen.
Daarom was het jammer dat „Vrijheid
voor de ander" geen besluit was gegeven,
dat als een climax voor dit alles kon fun
geren. Want het laatste tafereel met de
serpetines strooiende kinderen werd na de
voorafgaande speelse en dikwijls indruk
wekkende scènes ook door het publiek als
een mager slot beschouwd. Hetgeen ove
rigens niet wegneemt dat men zich over
het totaal vertoonde zeer tevreden heeft
betuigd.
Loco-burgemeester J. van Leeuwen
ontsteekt het bevrijdingsvuur, met
links van hem de laatste estafette
loper.
::.K;
',i' 'V/r f' A s
A-'-:
