VAN DAG TOT DAG
Hamman spreekt vrijuit
Harriman: „Invasie zal slechts
tijdelijk effect sorteren"
NIEUW ZUID VIETNAMEES
OFFENSIEF IN CAMBODJA
Oe Thant wil
leefmilieu
in wereld
verbeteren
Natte voeten in Saarbrücken
Kassei-gesprek kan in gevaar komen
DDR blijft voorlopig buiten
Wereldgezondheidsorganisatie
stoutenbEek
r - -
„Mirabel"
Dubcek verraden door
Franse communisten
Nu is net
tijdvoor
Beschuit
met
aardbeien.
^■1
commentaar op actuele zaken
,In Zuid-Afrika
zijn politieke
gevangenen
gemarteld"
Beschuldiging van prof. Garaudy:
Komt u ons helpen??
i
VRIJDAG 15 MEI 1970
Tijdelijk effect
Brand in universiteit
van Grenoble
i
calculatie-afdeling
Versterkt
Ongebruikelijk
Minder interesse
SlllliiSMSS
5
v- -
Defence and Aid Fund":
Nieuwe arrestaties
in Griekenland
Boutique
99
99
Averell Harriman, een van de meest
invloedrijke Amerikaanse politici en
steunpilaar van de Amerikaanse harde-
vuistpolitiek in Azië gedurende de
ambtsperioden van Johnson zowel als de
daaropvolgende periode van Nixons be
wind, heeft lange tijd de onderhande
lingsdelegatie van de Verenigde Staten
in Parijs bij de vredesbesprekingen met
Hanoi geleid.
Hij was Johnsons belangrijkste politie
ke adviseur in deze aangelegenheid en is
zeker nooit een voorstander gebleken van
een overmaat aan concessies om Noord-
Vietnam te bewegen zijn medewerking
aan de bevrijdingsoorlog van de Vietcong
te staken of te verminderen.
Toen hij als leider van de Amerikaan
se delegatie aftrad, werd algemeen aan
genomen dat hij dat deed uit teleurstel
ling over de keiharde vertragingstactiek
van de Noord-Vietnamezen. Nu hij vrij
is van verantwoordelijkheid voor de on
derhandelingen en ook officieel geen ver
antwoording draagt voor de Amerikaan
se regeringspolitiek, heeft hij zich vrij
moedig uitgelaten over de achtergronden
van de ontmoedigende „sleepcontacten"
met Noord-Vietnam. Verrassend is, dat
Harriman niet de Noord-Vienamezen
maar de Zuidvietnamese regering de
schuld geeft van het moeizame verloop
der Parijse besprekingen en zich boven
dien zeer sceptisch toont ten aanzien van
het duurzame succes der Cambodjaanse
campagne.
Het is wel bijzonder interessant dat
hier nu een tipje wordt opgelicht van de
diplomatieke sluier, die over de politieke
gebeurtenissen rondom de Vietnamese
kwestie ligt. Met stalen zelfbeheersing
heeft Harriman gedurende zijn functie
als onderhandelaar zijn ongenoegen ver
borgen over de sabotagetactiek van de
Zuidvietnamese regering en voortdurend
als zijn mening geponeerd dat de Ameri
kaanse tactiek in Vietnam, zowel militair
als politiek, zijn volledige instemming
had. Intussen twijfelde hij, zoals nu dui
delijk blijkt, aan beide.
De onenigheid tussen Washington en
Saigon is al eens eerder aan de dag ge
treden, vooral nadat Nixon de terugtrek
king van Amerikaanse troepen had aan
gekondigd en had laten doorschemeren
dat de Zuid-Vietnamezen zelf veel meer
zouden moeten doen dan zij tot zeker
moment hadden gedaan. De beslissing
om de Amerikaanse troepen etappege-
wijs uit Vietnam terug te halen verleidde
president Thieu indertijd tot de nogal
krasse uitspraak, dat Zuid-Vietnam zich
zou blijven verzetten tegen de Vietcong
ook al werd het door zijn bondgenoten
In de steek gelaten. Niettemin is er van
een officiële breuk tussen de Zuidvietna
mese regering en Washington nooit spra
ke geweest. De Cambodjaanse veldtocht
is ook kennelijk in volkomen eensge
zindheid tussen de militaire kopstukken
van beide legers voorbereid en uitge
voerd.
Hier treedt echter opnieuw aan de dag
dat er een diepgaand meningsverschil
groeit tussen de militaire en politieke
adviseurs van president Nixon. De mili
taire clan in de Verenigde Staten, waar
mee de bevelhebbers te velde nauw be
trokken zijn, heeft ook bij Johnson inder
tijd voortdurend aangedrongen op een
maximum aan militair geweld. In die
kringen heerst nog altijd de overtuiging
dat de ontzaglijke militaire kracht van
de Verenigde Staten in staat moet zijn
het betrekkelijk onbelangrijke Noond-
Vietnam aan de Amerikaanse zegekar te
binden. Politieke deskundigen zijn daar
niet zo zeker van, een deel van hen is
zelfs openlijk overtuigd van de hopeloos
heid en uitzichtloosheid die deze militaire
methode oplevert. Tussen een man als
senator Fulbright, die vierkant voor een
directe beëindiging van het militaire in
grijpen is, en Averell Harriman, die de
Cambodjaanse veldtocht ziet uitlopen op
een langdurige uitputtingsoorlog, is nog
wel enig nuanceverschil. Maar in het al
gemeen kan men zeggen dat de nuchtere
en niet in nationalistische bombast ver
dwalende politici de Amerikaanse belan
gen niet langer gediend achten door wa
pengeweld, terwijl aan militaire zijde nog
naarstig wordt geschermd met de illusie
dat Amerika „de oorlog moet winnen".
Hoe netelig de kwestie wel is, wordt
door Harrimans uitlatingen treffend ge-
illustreerd. De regering van het land
waarvoor Amerika zijn jongemannen en
zijn geld opoffert, traineert en saboteert
de oplossing die Washington voor ogen
staat. Averell Harriman, de bij uitstek
deskundige in Aziatische verhoudingen
en mogelijkheden, kan geen begrip op
brengen voor de Cambodjaanse veldtocht
en gelooft eenvoudig de argumenten van
Nixon niet, die gebaseerd zijn op het
utopisch lijkende militaire perspectief van
een snelle overwinning.
Dat is een opmerkelijke bekentenis van
onverdachte zijde, die waard is ter harte
te worden genomen, ook vooral door zo
genoemde ingewijden van buitenlandse
herkomst. Als een figuur als Harriman
zich veroorloven kan een Amerikaanse
vergissing te brandmerken, mag men van
buitenlandse vrienden van Amerika toch
zeker verwachten dat zij de realiteit on
der ogen durven zien en uitspreken, zon
der vrees verketterd te worden als anti-
Amerikaans gezinde criticasters.
SAIGON/WASHINGTON/PARIJS
(AFP, Reuter en DPA) Het mi
nisterie van Defensie in Saigon heeft
gisteren in een kort communiqué
bekendgemaakt dat het Zuidvietna
mese leger een nieuwe actie op Cam-
bodjaans grondgebied is begonnen.
Eenheden van de 22ste infanterie
divisie en pantservoertuigen hebben
opdracht gekregen 17 kilometer diep
in Cambodja binnen te dringen tot in
de provincie Ratanakiri ten zuid
westen van Pleikoe.
De operatie is het begin van de twee
de fase van de actie die op 5 mei samen
met de 4e infanterie-divisie van de Ame
rikanen in het hoogland van Cambodja
werd uitgevoerd. Volgens militaire krin
gen is de operatie bedoeld om het alge
meen hoofdkwartier van de Noordvietna-
mezen in het hoogland op te sporen en
te vernietigen.
Dit hoofdkwartier zou zich moeten be
vinden in de nabijheid van het drielan
denpunt (waar grenzen van Laos, Cam
bodja en Zuid-Vietnam bijeenkomen) op
het „Sihanoek-plateau". In het commu
niqué wordt niet aangegeven of de ope
ratie samen met Amerikaanse troepen
wordt uitgevoerd.
Intussen hebben andere Zuidvietname
se eenheden het strategisch belangrijke
veer bij Neak Leoeng verlaten en trek
ken ze nu langs de hoofdweg nummer
op in de richting van de Cambodjaanse
hoofdstad Pnom Penh. Een militaire
woordvoerder zei niet te weten of de
eenheden ook naar Pnom Penh zullen
gaan maar hij voegde er aan toe: „Van
Neak Leoeng naar Pnom Penh is niet zo
ver, maar 50 of 60 kilometer".
De fractieleider van de Democraten in I
de Amerikaanse Senaat, Mike Mansfield,
is er kennelijk nog niet zo van overtuigd
dat de interventie van de Amerikanen
in Cambodja begrensd is. Mansfield
sprak gisteren de waarschuwing uit dat
na de terugtrekking de Amerikanen toch
indirect betrokken blijven bij de strijd
van de Zuidvietnamezen.
Hij verwees hierbij naar uitlatingen
die de Zuidvietnamese vice-president ge
neraal Ngoejen Cao Ky eerder deze week
had gedaan en die er op neerkwamen
dat de Zuidvietnamezen niet gebonden
zijn aan de plannen van Nixon alle Ame- I
rikaanse troepen voor 30 juni uit Cam-
bod ja terug te trekken. Zoals bekend lie-
omdat de Amerikanen hun altijd veel
steun in velerlei vorm hebben gegeven.
Het zou trouwens weer een illustratie
zijn van het feit dat Saigon met ons aan
het sollen is".
Deze laatste opmerking van Mansfield
geeft volgens waarnemers duidelijk het
gevoel weer dat vele vooraanstaande
Amerikaanse politici beginnen te krijgen.
De vroegere delegatieleider bij de Parij
se vredesbesprekingen Averell Harriman
bijvoorbeeld zei gisteren nog dat de
Zuidvietnamese president Ngoejen Van
Thieu verantwoordelijk is voor de impas
se in de besprekingen. „President Thieu
heeft echt niet het plan om serieus te
onderhandelen. Hij misleidde president
Johnson en trok ook het tapijt onder de
voeten van Nixon weg. Dat is de reden
waarom wij sinds januari 1968 nog geen
vooruitgang op de Parijse vredesbespre
kingen hebben geboekt".
AVERELL HARRIMAN
ten ook de ministers van Buitenlandse
Zaken Rodgers en van Defensie Laird
tijdens enkele dagen geleden gehouden
persconferenties de mogelijkheid open
dat de Zuidvietnamese troepen in Cam
bodja zullen blijven.
Mansfield zei: „Als de Zuidvietname
zen blijven betekent het dat wij indirect
betrokken zijn bij de strijd in Cambodja
Harriman verzocht de Verenigde Sta
ten dringend onmiddellijk een tijdtabel
vast te stellen voor de terugtrekking van
de troepen uit Vietnam om zodoende pre
sident Thieu te dwingen ook met het Na
tionale Bevrijdingsfront te gaan onder
handelen. Ten aanzien van de Amerikaan
se interventie in Cambodja zei Harriman
dat het huidige offensief de communis
tische activiteiten slechts tijdelijk zou te
rugdringen.
„De acfie in Cambodja zal wel resul
teren in een gedeeltelijke verstoring van
de organisatie en de bevoorrading van
de vijand, maar de uitwerking zal slechts
tijdelijk zijn tenzij wij de oorlog in Cam
bodja blijven uitbreiden. Het zou een gro
te vergissing zijn te denken dat deze
tijdelijke ontregeling van de vijandelijke
activiteiten veel verandering zou bren
gen in de afloop van de oorlog".
NEW YORK, (Reuter). Secretaris
generaal Oe Thant van de Verenigde Na
ties heeft opgeroepen tot het instellen
van een wereldorgaan ter bescherming
van het leefmilieu van de mens. Een der
gelijk gezag moet volgens Thant beschik
ken over dwingende bevoegdheden en
het daarmee gepaard gaande recht tot
politiële acties.
Thant dringt er bij de souvereine lan
den op aan de moed en het inzicht te
hebben zo'n gezag op te richten en te
steunen omdat hij het, naar hij zei, be
twijfelt of minder krachtige maatregelen
voldoende zijn om de uitdaging waarvoor
de wereld zich nu gesteld ziet met suc
ces te kunnen aannemen.
In een toespraak die bedoeld was als
voordracht voor de universiteit van Aus
tin in Texas zei Thant dat de vervuiling
allang niet meer een probleem is van
enkele landen. Het is volgens hem abso
luut noodzakelijk dat alle landen en vol
ken zich van meet af aan aaneensluiten
om het hoofd te bieden aan wat wel
eens de ernstigste bedreiging van de ge
hele mensheid kan wonden.
Thant besteedde veel aandacht aan de
uitlaatgassen en wolken rook die door de
vliegtuigen worden uitgestoten en aan de
aanslagen die olie op het water van de
zeeën pleegt".
„Deze beroving, bevuiling en vernieti
ging is al te ver gegaan dan dat de mens
nog een beroep kan doen op vrome hoop,
beloften achteraf en dralende pogingen
om zelf-discipline op te brengen", aldus
Oe Thant.
GRENOBLE, (Reuter en AFP). Het
dak en de twee bovenste verdiepingen
van het wetenschappelijk instituut van
de universiteit in Grenoble zijn door een
hevige brand volkomen verwoest. De
brandweer die met groot materieel was
uitgerukt slaagde erin de brand te loka
liseren waardoor aangrenzende gebou
wen konden worden gered. Hoe groot de
schade is kon nog niet worden vastge
steld. De oorzaak is vermoedelijk kort
sluiting.
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN De Westduitse regering is er gisteren in geslaagd
over opneming van de DDR in de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
tot volgend jaar te laten uitstellen. Dat is een diplomatiek succes, want de
afgelopen weken heeft zowel Bonn als Oost-Berlqn met een intensieve
campagne onder de landen van de „derde wereld getracht medestanders
te winnen. Een succes om te vieren is het echter allerminst, daarvan is m
zich ook in Bonn hewust.
De Bondsrepubliek is evenmin als het
oostelijke Duitsland lid van de Verenigde
Naties. Van de nevenorganisaties der VN
maakt de Bondsrepubliek echter wel deel
uit. Ze behoort tot de meest kapitaal
krachtige en dus meest belangrijke leden.
VN-organisaties als de WHO streven naar
universaliteit. Weinig landen ter wereld
zijn dan ook buiten deze organisatie ge
bleven. In Europa zijn het er vier: Lich-
tenstein, San Marino, het Vaticaan en
de DDR.
Toen de DDR twee jaar geleden het
lidmaatschap aanvroeg, verzetten de
Westduitsers zich daartegen omdat de
staat voor hem niet bestond. Dat veel
landen graag buiten het intern-Duitse
moeras bleven, toonde de stemming over
die aanvraag: van de 131 leden brachten
er slechts 78 hun stem uit. Met 59 tegen
19 won de Bondsrepubliek.
ADVERTENTIE
Welk meisje komt ons helpen
op de
Wij bieden NIET de echt „ge
degen" kantoorbaan, maar WEL
een job waar je veel afwisse
lend werk te doen krijgt.
Waar je leert wat het goed in
richten van een huis kost.
Wat wij u nog meer bieden?
-$■ een goed salaris
vrije zaterdag
-{j- stimulerenspremie.
Enfin, wil je meer weten bel of
schrijf ons even voor een af
spraakje.
Mondelinge sollicitatie van 8.30
12.00 en van 15.0018.00 uur
(behalve op maandag).
Woninginrichting
Breestraat74-84 - Beverwijk.Tel.02510-2 5141
Sinds 1968 heeft de DDR haar positie
zonder twijfel versterkt. De afgelopen
maanden is in verschillende Oostduitse
publikaties geschreven dat de DDR zelf
niet verlegen zit om hulp van de We
reldgezondheidsorganisatie, maar dat
haar medici wel waardevolle bijdragen
kunnen leveren. Met name hun werk op
het gebied van tbc-bestrijding en het
onderzoek naar zuigelingensterfte zou de
afgelopen jaren internationaal de aandacht
hebben getrokken.
Bondskanselier Brandt heeft erkend dat
er twee Duitse staten bestaan. Al kunnen
die volgens zijn standpunt voor
elkaar geen buitenland zijn, wanneer bei
de gelijke rechten hebben zou ook de
DDR lid van de WHO moeten kunnen
worden. Premier Stoph heeft het West
duitse verzet daartegen dan ook „aanma
tigend en discriminerend" genoemd.
In zijn laatste brief aan Brandt was het
een van de voor zijn regering onaan
vaardbare punten. In de Westduitse pers
is voorspeld dat het topgesprek van vol
gende week in Kassei door de houding
van Bonn in gevaar zou kunnen komen.
De Wereldgezondheidsorganisatie is een
hoogst ongebruikelijk toneel voor een
scène uit het politieke spel tussen de
Bondsrepubliek en de DDR. Niettemin is
ze het geworden. De WHO is de enige
VN-organisatie waarin kandidaatleden
met eenvoudige meerderheid kunnen
worden opgenomen. De DDR heeft in zijn
streven naar internationale erkenning
dan ook al enkele malen getracht juist
tot dat lichaam door te dringen. Immers,
wie erkent dat het land lid kan zijn van
de WHO, heeft geen argumenten meer
om het buiten de andere VN-organisaties
te houden.
Eenmaal net als de Bondsrepubliek op
genomen in alle nevenorganisaties, zou
het voor de hand liggen dat beide Duits-
landen het volwaardige VN-lidmaatschap
werd verleend. Waarmee zegt men in
Bonn de erkenning van Duitslands
definitieve splitsing een feit is en met
name ook de erkenning van de DDR.
Dat laatste staat niet op het program
ma van de huidige regering in Bonn
Als het er uiteindelijk toch toe komt, zal
dat zijn omdat het Bonn in taaie onder
handelingen wordt afgedwongen.
Het voornaamste bezwaar, waarmee
West-Duitslands ambassadeur Swidbert
Schnippenkötter in de WHO-vergadering
in Genève zijn collega's trachtte te over
tuigen, was dat door de beslissing op dit
moment invloed wordt uitgeoefend op
een intern Duits proces dat juist voor
zichtig op gang komt. De houding van
beide Duitslanden jegens de VN zou im
mers onderwerp zijn van de contacten
tussen Brandt en Stoph of later tussen
deskundigen.
Als de DDR lid wordt, zo redeneert
men in Bonn, zou ze nog minder interesse
hebben voor onderhandelingen met Bonn,
omdat de verlangde internationale er
kenning toch in het verschiet ligt. Bonn
zou, door met de opneming in de WHO
in te stemmen, een sterke onderhande-
lingskaart uit handen geven en het be
schikt nu eenmaal door zijn sterke eco
nomische positie en zijn trouwe Weste
lijke partners over de macht om de DDR
buiten instanties te houden waarvan het
zelf wel deel uitmaakt.
Voor Brandt is het bedenkelijke spel
in Genève een hachelijke zaak geweest.
Het gevaar dat Stoph na een Westduits
„nein "zijn retourtje Kassei zou afbe
stellen, mocht hij kort voor verkiezingen
in drie deelstaten niet lopen. Stoph le
vert zijn niet onbelangrijke aandeel in
de vergroting van Brandts prestige in
de Bondsrepubliek.
De oplossing die, dank zij het vriende
lijke Uruguay, gisteren uit de bus kwam
en waardoor de DDR niet wordt afgewe
zen, was dan ook voor Bonn een opluch
ting. Uruguay stelde voor de beslissing
tot 1971 uit te stellen. Met 70 tegen 26
stemmen, bij 19 onthoudingen, werd het
voorstel aanvaard. „Het was", zei Schnip
penkötter gisteravond, „een ook door ons
gewenste oplossing. De keuze voor of te
gen het lidmaatschap was voor ons on
aanvaardbaar. De keus kon slechts zijn:
tegen opneming of voor verschuiving."
s
's v -
In de Westduitse stad Saarbrücken is
het water van de rivier de Saar zo
hoog gestegen dat de bewoners door
het water moeten waden als ze de
straat opgaan. Veel winkels zijn ge
sloten nu een groot deel van de
binnenstad onder water staat.
IV
LONDEN (Reuter). Het „Defence and
Aid Fund", dat bijstand verleent aan
slachtoffers van de apartheidspolitiek van
de Zuidafrikaanse regering, heeft bij mon
de van de voorzitter, kanunnik John Col
lins, meegedeeld over verklaringen van 22
politieke gevangenen in Zuid-Afrika te be
schikken, waarin zij zeggen te zijn gemar
teld.
Collins zei niet hoe hij het in het bezit
van de verklaringen is gekomen.
ATHENE, (Reuter.) De Griekse
veiligheidsdienst heeft in het afgelopen
weekeinde vijf mensen aangehouden, on
der wie de Kretenzische verzetsleider
Emmanual Bandoevas, die in de tweede
wereldoorlog van 1941 tot 1944 op Kreta
tegen de Duitsers streed.
Dit is gisteren van betrouwbare zijde
in Athene vernomen.
ADVERTENTIE
Deze week uit LONDEN:
Leuk ROKJE 14.75
KERKO Japonnetje 34.75
Grote collectie JEUGDIGE TASSEN
10% korting op alle Japonnen.
Barteljorisstraat 33 - Haarlem
Telefoon 31 08 73
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Prof. Roger Garaudy, die
vorige week uit de Franse Communisti
sche Partij werd gestoten, in verband
met zijn critiek op de gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije heeft ernstige beschul
digingen aan het adres van enkele van
zijn voormalige partijgenoten geuit.
De Russische invasie in Tsjecho-Slowa
kije heeft in het conflict tussen de vroe
gere officiële partij filosoof prof. Garaudy
en de huidige communistische leiding
vanaf het begin een belangrijke rol ge
speeld. Nadat de Franse Communistische
Partij die Russische interventie in augus
tus '68 eerst publiekelijk had veroor
deeld, werd die veroordeling later weer
aanzienlijk afgezwakt. Prof. Garaudy die
zijn critiek op Moskou nooit onder stoe
len of banken heeft willen schuiven,
werd wegens zijn critiek eerst uit de
partijleiding en vervolgens buiten alle
communistische gelederen gezet.
Na zijn excommunicatie heeft prof. Ga
raudy de huidige leiders nu echter be
schuldigd een directe rol te hebben ge
speeld in de verwijdering van Dubcek uit
de Tsjechische regering en partij. De ver
stoten filosoof heeft onthuld dat in 1968
onder anderen de directeur van 't partij-
orgaan l'Humanité Edienne Fajon in
Praag een langdurig onderhoud met Dub
cek heeft gevoerd om zekere verklaringen
van de toenmalige Tsjechische premier
die in communistisch-orthodoxe ogen be
lastend konden zijn, later aan het Krem
lin over te brieven.
Dubcek had zijn Franse gasten toen
onder meer toevertrouwd in de herop
richting van een sociaal-democratische
partij in zijn land geen gevaar voor het
Tsjechische socialisme te zien. Dubceks
mening werd achteraf door het Kremlin
als een levensgevaarlijke lichtzinnigheid
zoniet als een uiting van verraad ge
ïnterpreteerd.
De partijleiding van de Franse com
munisten heeft Garaudy's beschuldiging
eerst vierkant ontkend met de medede
ling nooit enig document naar Moskou
te hebben uitgeleverd dat in het proces
tegen Dubcek zou kunnen worden ge
bruikt. Maar die ontkenning is wel weer
helemaal in het water gevallen sinds het
Franse avondblad „Le Monde" een steno
grafisch verslag wist te produceren van
een uitzending van de door de Russen
gecontroleerde, Tsjechische radio waarin
de Franse communist Edienne Fajon met
name werd geciteerd om Dubceks „Praag
se lente" als verraad aan het communisme
aan de kaak te kunnen stellen.
ADVERTENTIE
yy r;
