Ruim 735.000 buitenlanders
kwamen de grenzen over
Bed op wielen
Auto verleende geen
voorrang: 2 doden
Uitgewezen diplomaat op Schiphol
1
ft»
Suenens teleurgesteld
over verklaring paus
In Nederland eerst geen geld voor kunstnier
Pinksteren sloeg toeristische records
Nog geen akkoord
over behoud
van Carré
Veel ongelukken in verkeer
Aanklacht tegen
generaal Harberts
Jongelui pleegden
dierenmishandeling
Wachtdienst tegen
bandenprikker
Vrouw verdronken
PTT-besteldienst
op de helling
Man doodgestoken
Prof. Kolff paste 25 jaar geleden
haemodialyse met succes toe
PAK wil overleg
over premierschap
Vrouw gewurgd
in Alkmaar
Echtpaar valt
in gierput
uw matras
Haarlems
matrassenhuis
DINSDAG 19 MEI 1970
EMS houdt vast aan
eigen voorwaarden
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM Pinksteren 1970 heeft een toeristisch record opgeleverd:
er kwamen maar liefst 735.000 buitenlanders onze landsgrenzen over om
hun vrije dagen hier door te brengen tegen 425.000 in 1969. De tien hoogte-
dagen, Pasen, 1 mei en Pinksteren trokken gezamenlijk bijna twee miljoen
buitenlandse gasten, want met Pasen kwamen er 540.000 en met het 1-mei-
weekeinde 610.000. Zover men heeft kunnen nagaan moet men tot 1963
teruggaan om dit cijfer enigszins benaderd te krijgen. Het overgrote deel
van de vakantiegangers bestond uit Duitsers, maar er waren ook Belgen,
Fransen, Engelsen en Scandinaviërs.
PROMOTIE
te dun of versleten
laat het ons even weten
profiteer van onze inruilactie
f 10,— tot 25,— voor uw
oude spiraal of ledikant.
UTRECHT. De Nederlandse
Spoorwegen en de Wagons Lits hebben
in de nacht van zaterdag op zondag
een couchetterijtuig beschikbaar ge
steld om zestig Italianen aan een
slaapplaats te helpen. De Italianen
maakten deel uit van een groep van
honderd man, die per trein naar Ne
derland waren gereisd om in Rotter
dam aan een sportevenement deel te
nemen.
In Rotterdam waren door de pink-
sterdrukte vrijwel alle hotels volge
boekt. De Italianen vroegen daarop
hulp aan de Spoorwegen. Voor hun
plaats in het couchetterijtuig, dat in
Hoek van Holland werd neergezet,
moesten ze het normale tarief beta
len. De Spoorwegen hebben in dit ge
val een uitzondering gemaakt. Het is
niet de bedoeling om in het hoogsei
zoen vaker op deze manier toeristen
op te vangen.
AMSTERDAM. De impasse met be
trekking tot Carré is nog steeds niet door
broken.
Burgemeester en Wethouders van Am
sterdam hebben een tweetal voorstellen
gedaan ter keuze van Zwolsmans EMS
die het beide mogelijk maken Carré
voor langere tijd als theater te blijven
exploiteren zonder dat daar voor de EMS
enig financieel nadeel uit zou kunnen ont
staan. De heer Zwolsman heeft zich ech
ter op het standpunt gesteld, dat hij de
sluiting van Carré zal doorzetten als de
gemeente de door hem gestelde voor
waarden niet accepteert. De EMS heeft
de voorstellen van B. en W. van de hand
gewezen, zo is vandaag meegedeeld.
Het Nationaal Bureau voor Toerisme in Den Haag is over deze gang van zaken
bijzonder te spreken. Directeur Jan Strijkers: „Wel een bewijs dat ons land geliefd
is om de vrije dagen door te brengen. Er is nog maar uit te halen, dat staat vast. Op
zo'n grote toeloop als nu hadden we niet gerekend^ Het is fantastisch".
De kust- en bollenstreek waren ook nu
weer de favorieten. Opmerkelijk was dit
maal dat de vakantiegangers ook de
mooie plekjes in het zuiden, oosten en
midden van het land hadden opgezocht.
Naar schatting van de kampeercentrale
van de ANWB hebben 500.000 kampeer
ders de overal verspreide terreinen in
ons land bevolkt. Daaronder bevonden
zich 40 percent buitenlanders. Dat de
kampeerterreinen met pinksteren overvol
zijn is de laatste jaren steeds het geval.
In de loop van zaterdagmorgen kwam
de stroom vakantiegangers pas goed op
gang.
Ook veel Nederlanders gingen zater
dagmorgen vroeg op pad om in het bui
tenland de vrije dagen door te brengen
in Duitsland, België, Luxemburg en
Frankrijk.
De vvv's in de kusttreek hebben het
bijzonder druk gehad. Tot zaterdagavond
laat zijn de kantoren open geweest en
zondag moest er heel vroeg in de avond
„nee" verkocht worden. Alle beschikbare
bedden in hotels, pensions en bij particu
lieren waren bezet.
De toeloop in de kuststreek was zö
groot, dat men zaterdagavond zelfs gas
ten heeft moeten verwijzen naar Utrecht
en Dordrecht waar men op dat moment
nog over kamers beschikte. Amsterdam,
Den Haag, Rotterdam, Delft en Leiden
waren toen reeds vol en ook in de
bollenstreekgemeenten Noordwijkerhout,
Rijnsburg, Voorhout, Sassenheim, Lisse en
Hillegom was geen bed meer beschik
baar. De autoraces gisteren in Zandvoort
telden 25.000 bezoekers. Maandag reden
er van Amsterdam naar deze badplaats
negen extra treinen.
In de bollenstreek was ook veel ver-
BELLINGWOLDE Zondagavond zjjn twee personen in Bellingwolde om het leven
gekomen, toen de auto waarin zij zaten op een kruising tegen een andere wagen
botste. De slachtoffers zijn de 43-jarige H. Weeke uit Vlagtwedde en de 57-jarige
F. Mulder uit Bellingwolde. De heer Weeke zou geen voorrang hebben verleend. De
inzittenden van de andere auto kwamen met de schrik vrjj.
HEERHUGOWAARD. In Heerhugo-
waard zijn zondagavond de 16-jarige Ma
ria Groenland en de 15-jarige Cornelia
Dekker, beiden uit Heerhugowaard, ver
ongelukt. De beide meisjes stonden op
de rijbaan naast hun bromfiets te praten
met twee jongens. Zij werden aangere
den door een personenauto, bestuurd
door een 19-jarige jongeman, die met een
vaart van 100 km reed. De auto reed nog
een stuk door en kwam via een boom en
een lantaarnpaal tot stilstand. De meis
jes waren op slag dood. Volgens de poli
tie reed de man onder invloed.
DEN HAAG. Op de rijksweg Kroos wij k-
Numansdorp is maandagavond het echt
paar Streefkerk uit Oud-Beijerland om
gekomen. De auto waarin het echtpaar
reed werd frontaal geraakt door een te
genligger die inhaalde. Man en vrouw
waren elk 43 jaar.
UTRECHT. Zaterdagmiddag is in het
Utrechtse station een oudere dame van
een perron gevallen en onder een trein
gekomen. Zij is aan haar verwondingen
overleden.
LICHTENVOORDE. In lichtenvoorde
botsten een Nederlandse en Duitse
personenauto zondagnacht frontaal op
elkaar. Om het leven kwamen de 28-
jarige 'technicus H. Keen uit Hengelo
en de 24-jarige Duitser F. J. Mersmann
uit Bocholt.
Bij een frontale botsing tussen twee per
sonenauto'-- m LITH verongelukte de 64-
jarige M. van Kraaij uit Oss.
MARUM. Bij Marum zijn zondagmiddag
twee personenauto s tegen elkaar ge
botst. Hierbij verloren de 59-jarige heer
J. Kuipers uit Leeuwarden en de 55-
jarige mevrouw E. M. Pot-Holzen het
leven.
BAKHUIZEN. De 8-jarige J P. Thibou-
dier uit Bakhuizen is zondagavond om
streeks zes uur bij het plotseling over
steken van een weg in Gaasterland door
een auto aangereden. Het kind bezweek
later aan zijn verwondingen
DEN HAAG. De 22-jarige invalide man
J. W. Ludwig uit Den Haag is in de nacht
van zaterdag op zondag met zijn wagen
tje in de Zuidwal gereden en verdronken.
NUNSPEET. In Nunspeet zijn een 20-
jarig en een 17-jarig meisje omgekomen.
De auto waarin zij zaten reed tegen een
boom.
UTRECHT. Zondagavond is de 3-jarige
Bernd Hinkelmann op het baanvak En
schedeHengèlo door een trein uit de
richting Enschede aangereden en gedood.
De kleuter is wellicht via een gat in de
afrastering langs de spoorbaan gekropen
HEES WIJK. In Heeswijk-Dinter is een
16-jarige bromfietser door een auto aan
gereden. De jongen overleed later aan
zijn verwondingen. De auto belandde in
een sloot.
WINTERSWIJK. De 60-jarige landbou
wer J. H. Boeijink is maandag in zijn
woonplaats Winterswijk, toen hij met zijn
bromfiets vanuit 'n binnenweg de hoofd
weg kwam oprijden, door een motorrij
der aangereden en op slag gedood.
DEN HELDER. De 19-jarige stucadoor
J. Post uit Den Helder is maandagoch
tend om het leven gekomen, toen hij op
zijn motor .net te hoge snelheid door een
bocht in de rijksweg LemmerSneek
reed, de macht over het stuur verloor en
tegen een elektriciteitsmast botste.
keer. Er waren hier en daar nog wat
spaarzame bollenvelden te zien die in
volle bloei stonden. Ook de Keukenhof
floreerde in al zijn schoonheid. De late
tulpen zijn nu pas aan het ontluiken en
de bomen zijn prachtig groen. Van die
kleurenpracht hebben vele tienduizenden
geprofiteerd. Aantal bezoekers in de Keu
kenhof: 75.000 (vorig jaar 26.000). De
Linnaeushof in Bennebroek kreeg 10.000
kijkers, dat was ook meer dan 1969.
ALMELO De heer J. Oldersma uit
Almelo, secretaris van het comité dat eer
herstel wenst voor de in mei 1940 geëxecu
teerde sergeant Meijer uit Dieren, heeft bij
de officier van Justitie in Almelo een aan
klacht ingediend tegen generaal (b. d.)
Harberts, die het doodvonnis destijds heeft
bekrachtigd.
De heer Oldersma wenst geen genoegen
te nemen met het aanbieden van veront
schuldigingen in het openbaar door de
oud-generaal. Deze heeft zich in een recent
televisie-interview denigrerend uitgelaten
over de gevechtsbereidheid van het Neder
landse leger in mei 1940. Voor deze uitspra
ken wil de heer Oldersma strafvervolging
UTRECHT De Utrechtse politie heeft
in de nacht van zaterdag op zondag vier
jongelui aangehouden twee jongens van
18 en 16 jaar en twee meisjes van 18 en
17 jaar die zich schuldig hebben ge
maakt aan dierenmishandeling.
Zij waren zaterdagavond de steigers
rond de Jacobi-kerk, die gerestaureerd
wordt op geklommen en hebben er een
aantal duiven doodgeslagen. Ook bonden
zij duiven met touwtjes aan elkaar waar
na ze de aldus weerloos gemaakte dieren
boven een brandende kaars hielden.
ZEIST De burgerij van Zeist is be
gonnen met het organiseren van nacht
wachtdiensten. Nadat in de nacht van 15
op 16 mei reeds meer dan honderd auto
bezitters werden geconfronteerd met lek
geschoten of gestoken banden liep in de
nacht van zondag op maandag het aantal
gedupeerden weer op. Ook banden van
ziekenauto's werden hierbij niet ontzien.
NUNSPEET In een openluchtzwem
bad in Nunspeet is maandagmiddag de
21-jarige mej. W. J. van Hof uit Nieuwe-
kerk aan de IJssel verdronken. Over de
juiste toedracht tast men in het duister.
Het slachtoffer kon niet goed zwemmen.
Ze verbleef met een groep van ongeveer
twintig meisjes met vakantie in Nunspeet.
DEN HAAG Een 25-jarige kantoor
bediende heeft tegenover de politie be
kend de brand te hebben gesticht, waarbij
in de nacht van donderdag op vrijdag
vorige week in een woning aan de Tromp
straat in Den Haag de 22-jarige Willem
Gieling om het leven kwam en zeven per
sonen werden gewond.
De uit de Sovjet-Unie uitgewezen
eerste secretaris van de Nederlandse
ambassade in Moskou, mr. M. P. van
Soest, en zijn echtgenote kregen zon
dag bij aankomst op Schiphol elk een
bosje tulpen van een Haarlems
bloemenmeisje. Dit vriendelijke ge
baar werd gemaakt omdat de lucht
haven vijftig jaar bestaat. Mr. Van
Soest is volgens de Russische regering
het land uitgezet wegens „daden die
niet te verenigen zijn met zijn offi
ciële status". Zijn uitwijzing wordt
gezien als een represaille op de uit
wijzing uit Nederland van twee Rus
sische diplomaten op beschuldiging
van spionage.
DEN HAAG. Meer vrouwen in part
time-dienst is een van de mogelijke op
lossingen voor het enorme tekort aan be
stellers, waarmee de PTT met name in de
Randstad te kampen heeft, aldus een
woordvoerder van de PTT.
In Rotterdam werkt de PTT al met
vrouwelijke bestellers en het plan is nu
ook in andere steden vrouwen aan te wer
ven.
Een moeilijk punt is de bestelling van de
grotere poststukken. De PTT is met diverse
onderzoeken en proefnemingen bezig om
na te gaan op welke wijze met name in de
Randstad, ondanks het nijpend personeels
tekort, de bestelling van deze stukken kan
worden gehandhaafd.
De aanvankelijke mening van de PTT-
autoriteiten, dat het enorme tekort aan
bestellers slechts van tijdelijke aard zou
zijn, heeft langzamerhand plaats gemaakt
voor de overtuiging, dat men hier te ma
ken heeft met een structureel verschijn
sel, zodat er maatregelen dienen te wor
den getroffen, die een blijvende oplossing
bieden. Zo zou de bezorging van een deel
van de periodieke drukwerken in een af
zonderlijke besteldienst kunnen worden
ondergebracht. In dit verband zou de PTT
overwegen een groot aantal sterk aan de
wijk gebonden bestelagenten aan te stel
len die onder eigen verantwoordelijkheid
de periodieken in hun wijk bezorgen.
De Nederlandse Organisatie van Tijd
schrift Uitgevers (NOTU) heeft de ver
wachting uitgesproken dat deze reorgani
satie reeds op zeer korte termijn haar be
slag zou krijgen, maar volgens de woord
voerder van de PTT is dit niet het geval.
Er is voor de PTT geen aanleiding om hals
over kop een dergelijke reorganisatie door
te voeren nu een grote order '-an het VNU-
concern naar alle waarschijnlijkheid haar
neus voorbij gaat.
ST. MICHELSGESTEL Zaterdagavond
heeft een 58-jarige metselaar uit St. Mi
chielsgestel in een café in zijn woonplaats
tijdens een vechtpartij de 42-jarige De
Kort uit Den Bosch; vader van zes kin
deren, met een knipmes in de halsslagader
gestoken. Het slachtoffer is in het zieken
huis overleden.
De dader is gearresteerd.
BRUSSEL De Belgische kardinaal Suenens heeft zondag in Mechelen, in ver
band met het recente interview dat hjj met het Franse blad „Le Monde" heeft gehad
en, reagerend op de reactie van de paus op dit interview, verklaard „in dit interview
in geweten en voor de Heer" gesproken te hebben. „Ik meen dat dergelijke ver
klaringen normaal geuit moeten kunnen worden zonder inbreuk te maken op de eer
bied, verschuldigd aan het opperste gezag".
„Wat de twistvraag omtrent het celibaat
betreft", zo vervolgde de kardinaal, „is het
niet mijn bedoeling de priesterbeloften in
twijfel te trekken. Ik heb gemeend te mo
gen vragen dat onze priesterraden het pro
bleem zouden mogen bespreken. Ik formu
leerde dit aan -de vooravond van een bij
eenkomst van bisschoppen die de synode
1971 moest voorbereiden. Ik stel het op
prijs de verwarring op te helderen die het
incident bij sommige gelovigen kan heb
ben veroorzaakt".
„De heilige vader verklaarde dat het
probleem door een commissie van spe
cialisten zal worden bestudeerd. Het ad
vies van de priesterraden is dus uitgeslo
ten. Ik meende dat dat verkeerd zou zijn.
Ik heb me niet ten gunste van een of an
dere oplossing willen uitspreken".
De Belgische kardinaal zei dit in een
toespraak dit hij hield in de Sint Rom-
boutskerk in Mechelen tijdens een plech
tige hoogmis die hij ter gelegenheid van
Pinksteren celebreerde.
ADVERTENTIE
ter
kennismaking
Wajang blijft ook
gewoon verkrijgbaar
in het bekende
gouden pakje.
Altijd smeerbaar, ook zo uit de koelkast.
DEN HAAG. Dit jaar is het een
kwart eeuw geleden dat dr. Willem Johan
Kolff voor het eerst een patiënt die aan
een niervergiftiging leed, met behulp van
een door hem uitgevonden kunstnier in
leven hield. Ter herdenking van dit feit
zal prof. Kolff (sinds 1956 burger van de
Verenigde Staten en sinds 1967 hoogleraar
in de chirurgie en hoofd van de afdeling
kunstmatige organen, tevens directeur
van het „Institute of Biomedical Engi
neering" van de universiteit van Utah in
Salt Lake City) volgende week in Neder
land worden gehuldigd.
Van 20 tot 25 mei zullen er in Kampen,
Amsterdam en Groningen feestelijke bij
eenkomsten wonden gehouden waar prof.
Kolff zal worden geëerd.
Prof. Kolff werd geboren op 14 februari
1911 in Leiden. Willem Kolff de oudste
van vijf broers bezocht het gymnasium
in Apeldoorn en studeerde medicijnen aan
de Leidse universiteit, waar hij in 1938
slaagde voor het artsexamen.
Na zijn artsexamen werd Kolff assistent
bij de Groningse hoogleraar in de interne
geneeskunde Polak Daniels, die hem toe
stond zijn plannen voor een kunstmatige
nier uit te werken. Toen Polak Daniels
na de Duitse inval in 1940 samen met
zijn vrouw zelfmo,ord had gepleegd en de
bezetter in zijn plaats een NSB-er be
noemde, verliet Kolff in 1941 de Groning
se universiteit. Hij werd internist aan het
gemeenteziekenhuis in Kampen, waar hij
een bestuur aantrof dat ook open stond
voor zijn medisch-technische verlangens.
Bovendien stelde zijn particuliere prak
tijk hem in staat de kunstnier ongehin
derd door financiële obstakels verder te
ontwikkelen. Het denkbeeld met behulp
van zo'n apparaat het lijden van patiën
ten met falende nierfunctie te verlichten
door verwijdering langs kunstmatige weg
van urine vatte hij op in 1938, getroffen
door de ellendige toestand van een pa
tiënt in een laatste stadium van chroni
sche nierontsteking. De biochemicus prof.
dr. R. Brinkman maakte hem oprner-
zaam op de filterende eigenschappen van
het (toen nog nieuwe) materiaal cello
faan. Na jaren van experimenteren ver
vaardigde Kolff zijn eerste bruikbare
kunstnier in 1943, met behulp van voor
de worstfabricage bestemde cellofaanbui-
zen en met medewerking van de Kamper
fabrikant H. Th. J. Berk, één der direc
teuren van de BK-emailfabriek.
Tussen 17 maart 1943 en 27 juli 1944
werden in Kampen 15 patiënten met het
apparaat behandeld, waarvan slechts één
het overleefde. In het laatste oorlogsjaar
werd de totale situatie in Nederland van
dien aard dat gebruik van de kunstnier
niet meer mogelijk was. Pas na de be
vrijding kreeg Kolff een patiënte van wie
hij vaststelde dat zij haar leven waar
schijnlijk aan de haemodialyse te danken
heeft.
In 1946 promoveerde de arts Kolff in
Groningen summa cum laude op 't proef
schrift „De kunstmatige nier". Tot 1950
bleef hij internist in Kampen, maar had
er tenslotte toch te weinig financiële arm
slag voor zijn experimenteerlust. Na een
lezingentoernee in de Verenigde Staten
aanvaardde hij in 1950 de uitnodiging om
toe te treden tot de staf van de research
afdeling aan de Cleveland Clinic Founda
tion. Tot 1967 is hij daar gebleven, eerst
als lector vervolgens als hoogleraar voor
klinisch onderzoek en tenslotte als weten
schappelijk directeur voor het onder
zoekprogramma voor kunstmatige orga
nen. In 1967 werd hij hoogleraar chi
rurgie aan de universiteit van Utah, hoofd
van de afdeling kunstmatige organen en
directeur van het „Institute of Biomedical
Engineering" in die plaats.
Prof. Kolff is overigens niet de eerste
geweest, die probeerde de falende filter
functie van de menselijke nier door een
mechanische filter te vervangen. De term
„kunstnier" dateert rees uit 1913 en is
verbonden aan het werk van Abel, Rown-
tree en Turner, die bij hun poging nog
niet konden beschikken over een zo ge
schikt materiaal voor membranen als het
cellofaan. Hun werk en dat van Haas,
Neckeles en Thaltimer is in het expe
riment blijven steken, totdat Kolff in 1938
opnieuw begon.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De landelijke werkgroep
PAK wil overleg met de partijbesturen
van PvdA, D' 66, PSP en PPR over de
wijze waarop de kandidaat voor het lei
derschap van een progressief kabinet voor
de verkiezingen zou moeten worden aan
gewezen. De procedure, die op het te hou
den PAK-congres moet worden vastge
steld, zou ook betrekking moeten hebben
op de aanwijzing van kandidaat-ministers.
De werkgroep heeft besloten het PAK-
congres, dat aanvankelijk in juni zou
worden gehouden, op te schorten tot eind
augustus of begin september. In juni wor
den gemeenteraadsverkiezingen gehouden
en congresseren reeds vele partijen. Het
congres zal worden voorgesteld om een
kiezersconcentratie op te richten, die alle
progressieve krachten moet bundelen. De
deelnemende partijen zullen tenminste
hun lijsttrekkers door deze kiezersconcen
tratie moeten laten vaststellen.
ALKMAAR. In een woning in Alk
maar is de 49-jarige mevrouw M. A.
Broertjes met een sjaal gewurgd. De da
der is vermoedelijk een 58-jarige man
met wie de vrouw negen jaar heeft sa
mengewoond.
De man werd in bewusteloze toestand
in het huis aangetroffen. Hij had een gro
te dosis slaaptabletten ingenomen. Hij is
naar een ziekenhuis overgebracht en ver
keert buiten levensgevaar. Wellicht is ja
loezie het motief van de moord geweest.
(Van onze correspondent)
St. MAARTENSVOEREN De 47-jarige
veehouder Jac. Austen en zijn twee jaar
jongere vrouw Julia zijn zaterdag in een
gierput achter hun woning in de buurt
schap De Eycken in St. Maartensvoeren
geraakt en daarin omgekomen.
Zwager Leon Pinkers die dezelfde hoeve
bewoont deed zaterdagavond de gruwelijke
ontdekking. Er zijn geen sporen gevonden
die een vermoeden van misdrijf wettigen.
Niettemin werd daar nog wel rekening
mee gehouden. Vooralsnog gelooft men dat
de vrouw eerst in de put viel waarna haar
man bij het helpen eveneens omkwam.
ADVERTENTIE
prijsopgave aan huls
's morgens 9 uur gehaald
s avonds 6 uur thuis
h. de graaf!
grote houtstraat 103
haarlem - telefoon 3110 23