VAN DAG TOT DAG
I Kranslegging door Stoph uitgesteld
KASSEL
Verstopt landje aan de zee BIJ OORLOGSMONUMENT
i
Eban op persconferentie:
Israel krijgt geen
vliegtuigen van VS
Senaat zal Cambodja-amendement vrijwel zeker aannemen
Diplomatiek spel rond aanblijven van
Zuid Vietnamese troepen in Cambodja
Verklaring van Ky verrast
j regering in Washington
Manshoge schilden in Ulster
commentaar op actuele zaken
Zuiveringen in
Tsjechische
vakverenigingen
Correspondent van
Reuter moet Cuba
verlaten
„New York Times"
zal maandag niet
verschijnen
Britse militair
doodgestoken
trouwkostuums voor
Tohn Kennis
VRIJDAG 22 MEI 1970
Bankroet
Niet mogelijk
In Noord-Ierland
Demonstratief
(Door onze redacteur in Washington)
WASHINGTON De verklaring van vice-president Ngoejen Cao Ky
van Zuid-Vietnam, dat de Zuidvietnamese troepen net zo lang in Cambodja
zullen blijven totdat de Vietcong er is verdreven, wordt door zowel het
Witte Huis als het ministerie van Buitenlandse Zaken voorgesteld als een
tijdelijke kortsluiting in het Washington-Saigon-overleg. Ambassadeur
Ellsworth Bunker, die twee weken geleden uit Saigon werd teruggeroepen
voor beraadslagingen met de president, vloog gisteren terug naar zijn stand
plaats met specifieke instructies om het misverstand op te klaren.
Mansfield
Verzet
Amendement
BETTY BARCLY
DICK HOLTHAUS
ARA
De bereikbaarheid van het Nederlandse
strand van het Noordzeekanaal tot aan
Hoek van Holland is de laatste jaren
door een overweldigend verkeersaanbod
op topdagen een gebrekkige zaak gewor
den. Alle provinciale en gemeentelijke
bestuurders wier territoir aan of nabij
de Noordzee ligt, breken zich al jaren
het hoofd over de manier waarop de ver
stopping der verkeersaders naar de kust
moet worden gelenigd, maar het resultaat
van dat gepieker en geknutsel is tot op
heden niet anders, dan dat op normale
zondagen al infarcten optreden die het ge
not van een dagje aan het strand volledig
vergallen en grote menigten politieman
nen overbelaste werkdagen bezorgen.
Het merkwaardige is, dat de bestrijding
van de optredende verkeersopstoppingen
een grote mate van samenwerking heeft
doen ontstaan tussen de politiekorpsen
van de betrokken gemeenten, maar dat
de noodtoestand nog steeds niet geleid
heeft tot een coördinatie van provinciale
streekplannen.
Met andere woorden, de oud-vaderland-
se versnippering blijft een grote, algeme
ne oplossing verhinderen en de afzonder
lijke streekplannen vormen met elkaar
een ratjetoe van elkander overlappende
en elkander bemoeilijkende detailplan-
nen, waarin de grote lijn ontbreekt.
De grote lijn, die in de optredende ver-
keerscongestie oost-west te ontdekken
valt, wordt voornamelijk gevormd door
de voor de gehele Nederlandse kust gel
dende constatering dat er te weinig en
te gering van capaciteit zijnde toegangs
wegen en afvoerwegen zijn, die de
strandbezoekers noodzaken zich in dikke
concentraties door de duinen te wringen.
Als men deze situatie als het grootste
euvel onderkent, moet men vanzelf tot
de conclusie komen dat in de eerste plaats
een brede, capabele boulevardverbinding
Noond-Zuid-vice versa langs het strand
ontbreekt. Wanneer deze Noord-Zuid ver
keersweg tussen zee en duinen een door
lopende bereikbaarheid van het gehele
strand zou verwezenlijken, zouden de
daarop aansluitende wegen naar en van
het binnenland minder worden belast
door de grotere spreiding. Natuurlijk zou
den die aan- en afvoerwegen dan toch
aan verbetering toe zijn en bovendien
zouden er meer duindoorbraken moeten
worden gemaakt, maar men zou in ieder
geval niet de volkomen absurde situatie
krijgen dat een bepaald verkeersnet van
een bepaalde stad of plaats op uitgaans
dagen volledig verstopt raakt, zonder dat
er een mogelijkheid is het verkeersaan
bod af te leiden via andere verbindingen.
Haarlem, Beverwijk en IJmuiden on
dervinden in toenemende mate het euvel,
dat in de eigen agglomeratie normaal
verkeer op zondagen bijna onmogelijk
wordt en dat de eigen bevolking niet of
nauwelijks meer in staat is de strand
wegen te bereiken. Nu men zich in de
Staten van Noord-Holland het hoofd
breekt om een oplossing voor de bereik
baarheid van Zandvoort te vinden, ter
wijl bijvoorbeeld enkele kilometers zui
delijk van Haarlem de verbinding met
Noordwijk aan precies hetzelfde euvel
lijdt, zou het toch voor de hand liggen
dat men in overleg en samenwerking met
andere provinciale besturen, gemeenten
en strandschappen tracht een gemeen
schappelijke oplossing te vinden, in plaats
van te dokteren aan het eigen probleem
en in arren moede te kiezen voor een
oplossing die enorme bezwaren ontmoet
voor het leef- en verkeersmilieu in de
agglomeratie Haarlem, Heemstede, Aer-
denhout, Bloemendaal en in andere be
trokken gemeenten.
De zogenoemde „Weg De Ranitz" zal
er waarschijnlijk niet komen. Het was
ook een funest plan, waartegen Amster
dam zich met het oog op zijn waterwin
gebied zuidelijk van Haarlem terecht
heeft verzet. Maar het plan om het Am
sterdamse en uit het Gooi komende ver
keer naar Zandvoort dwars door een
drukke stad als Haarlem te leiden een
stad die er bovendien niet eens in ge
slaagd is een redelijke oplossing voor
haar eigen normale verkeersproblemen te
vinden is al even funest.
Waar het de Nederlandse kustprovin
cies en -gemeenten aan ontbreekt is een
Strandplan, waarin de streekplannen en
stadsplannen coördinatie kunnen vinden
en waarin als eerste eis het behoud van
de strandrecreatie voor zoveel mogelijk
mensen zou moeten worden bezien, maar
dan bezien door nationale en niet door
provinciale bril
(Door onze redacteur in Bonn)
KASSEL „Ulbricht en Stoph zijn
schrijftafelmoordenaars". Eén van
Adolf von Thaddens jonge extremis
ten waagde zich gisteren met die aan
klacht, in forse letters op zijn demon
stratiebord tussen de rode vlaggen
en om erkenning van de DDR roe
pende spandoeken van de tegenpartij.
Een paar minuten posteerde hij zich
langs de weg die Willi Stoph naar het
monument voor slachtoffers van het
fascisme zou bewandelen. Toen ver
nielden de geprovoceerde kameraden
van de DKP. West-Duitslands com
munistische partij, zijn bord en ver
trapten de plastic helm, die de ver
wachte slagen had moeten opvangen
De communisten boekten in de Kasse
ier Fürstengarten, waar een simpel monu-
met herinnert aan de slachtoffers die het
facisme tussen 1933 en 1945 eiste, een
merkwaardig succes. DDR-premier
Stoph had zich voorgenomen er een
krans te leggen, de politie van Kassei
had zich op dat evenement goed voorbe
reid. Dat de politie-commissaris tenslotte
afgelasting bepleitte, omdat hij Stoph's
veiligheid niet kon garanderen, mocht
vooral de duizenden leden sterk, met
scheepsroepers en spandoeken uitgeruste
communisten worden aangewreven.
Niettemin beschuldigde Stoph kanse
lier Brandt en zijn regering ervan niet
in staat te zijn hem een behandeling te
geven zoals de bondskanselier die in Er
furt had genoten en voor de Oostduitse
televisie sprak ster-commentator Karl-
Eduard von Schnitzler over het „ban
kroet van bondskanselier Brandt".
Brandt zelf zorgde er overigens voor
dat de krans toch bij het monument lag,
voordat zijn gesprek met Stoph gister
avond met een gemeenschappelijk diner
eindigde. Vlak voor de maaltijd reed hij
samen met Stoph naar de Fürstengarten
om de plechtigheid onder minimale be
langstelling te verrichten. De DDR-pre
mier had met Brandts invitatie daartoe
ingestemd.
Kassei, dat de ontvangst van de beide
delegaties en de enkele duizenden jour
nalisten zo perfect had voorbereid, zag
zijn organisatie gisteren verpletterd wor
den door het werk van de DKP, die de
twee maanden sinds het gesprek in Er
furt ook voor een doeltreffende organisa
tie had benut. Al bij de ontvangst van
de Oostduitse premier waren het gister
ochtend de communisten die erin slaag
den Stoph en zijn delegatie de indruk te-
geven alsof de Bondsrepubliek zelden een
zo welkome gast heeft ontvangen.
v' -•
PRAAG (DPA). Een omvangrijke
■uivering van alle „rechtsgezinde (revisio
nistische) functionarissen" is gisteren in
de Centrale Raad van de Tsjechsolwaakse
vakverenigingen begonnen.
Naar het Tsjechoslowaakse persbureau
Ceteka meldt, heeft het Centrale Comité
het ontslag goedgekeurd van het gehele
presidium en van vijftien leden.
Onder de slachtoffers bevindt zich de
huidige voorzitter, Rudolf Pacovsky, die
volgens Ceteka „zijn aandeel in de fouten
van het verleden" heeft toegegeven.
Pacovsky en andere functionarissen zou
den niet in staat zijn geweest, consequent
genoeg tegen de rechtsgeoriënteerde krach
ten in te gaan. Tijdens een geheime stem
ming is Josef Havlicek tot nieuwe voorzit
ter benoemd. De nieuwe secretarissen van
het Centrale Comité zijn Josef Kriz, Vla
dimir Marik en mevrouw Marie Ruzicko
va.
De voorzitter van het staatsvakverbond,
Jan Piller, hoeft gezegd, dat alle vakver
enigingsorganen van „rechtsgezinde oppor
tunisten" gezuiverd dienen te worden.
LONDEN. (Reuter) De correspon
dent van het Britse persbureau Reuter in
Havanna, Andrew Tamowski, heeft van
zijn hoofdkantoor in Londen opdracht ge
kregen Cuba te verlaten.
Dit besluit is genomen naar aanleiding
van een tv-uitzending van woensdag,
waarina premier Castro Tarnowski een
„varken van Jericho", een „paardevijg'
een „bandiet", een „spion" en een „agent
van de Amerikaanse inlichtingendienst"
heeft genoemd.
Een bericht van Tamowski over de
jongste demonstraties voor het vroegere
gebouw van de Amerikaanse ambassade
in Havanna heeft, naar men aanneemt,
de gramschap van Castro opgewekt.
NEW YORK (Reuter) De „New
York Times" heeft bekendgemaakt dat
het blad met ingang van maandag vol
gende week tijdelijk niet zal verschijnen.
Deze maatregel houdt verband met
een impasse in onderhandelingen over
een arbeidscontract en met name een
geschil met een Newyorkse typografen
bond, dat acht weken heeft geduurd.
BELFAST (AFP) Gisteravond is een
Britse militair in een café in Belfast tijdens
een ruzie met een burger doodgestoken.
De ruzie zou ontstaan zijn toen de mili
tair per ongeluk het glas van een van de
cafébezoekers omstootte.
De politie stelde een onderzoek in, ter
wijl Britse parachutisten het café en de
omgeving ervan afzetten.
WKmÊk
-
WMjlf
Tot de kranslegging was pas eergiste
ren besloten. Het was een gebaar dat de
regering in Bonn had mogen verwachten
en in zekere zin zelfs had uitgelokt.
Immers, kort voor het eerste gesprek
tussen beide regeringsleiders, op 19
maart in Erfurt, had bondskanselier
Brandt onverwacht verzocht in Buchen-
wald de slachtoffers van het nazi-regime
te mogen gedenken. Wat in de DDR
ordelijk kon verlopen, bleek echter in de
Bondsrepubliek onmogelijk.
Verwacht was dat de rechts-extreme
NPD, wier leider Adolf von Thadden al
de avond tevoren de Ostduitse gasten te
gen zich in het harnas had gejaagd door
te verklaren dat Stoph op zijn minst in
een tuchthuis zou moeten worden opgeslo
ten, bij het monument paraat zouden zijn
Ook op de aanwezigheid van hun com
munistische tegenstanders was gerekend
Correct ingrijpend slaagde de dan ook
honderden manschappen sterke politie
macht er geruime tijd in incidenten on
middellijk de kop in te drukken.
Tegen het moment van de kransleg
ging, om drie uur in de middag, werden
echter de DKP-gelederen snel versterkt.
De jongeman die beide Oostduitse leiders
voor schrijftafelmoordenaars had uitge
maakt, was één van de eersten die de
benen nam. Onder de slogan „nazi's
raus" rukten de communistische stoot
troepen steeds vaker tegen Von Thaddens
getrouwen op. Toen tenslotte werd beslo
ten de bijeenkomst af te gelasten, dreig
den boven het grasveld in de Fürstengar-
Verhuur
bruidegom, getuigen, vaders, enz.
Ook donker- en lichtgrijze jacquets.
Smoking- en rokkostuums, enz.
Voor dames: bontverhuur
Vraagt gratis prospectus
J OUTSTANDING QUALITY
HAARLEM Gedempts Oud* Gracht 51 311388
AMSTERDAM Singel 462 23 36 80
DEN HAAG Zoutmanstrut 24 336728
ROTTERDAM 1 e Middellandstraat 78 231815
UTRECHT Voorstraat 68 1 00 53
ARNHEM Looierstraat 14 436882
NIJMEGEN Stikke Hezelstraat 18 20838
EINDHOVEN Leendemeg 108 1 4877
GRONINGEN 0udeEMngestraat49 33112
ANTWERPEN BRUSSEL LUIK GENT
ten praktisch alleen nog de leuzen van
Stophs Westduitse vrienden. De NPD-slo-
gans waren onder het communistische
geweld gesneuveld. De politie schatte dat
tienduizend demonstranten voor de afge
lasting verantwoordelijk waren.
De Bondsrepubliek heeft, alle goede
voornemens ten spijt, de Oostduitsers
een maximum aan materiaal verschaft
voor hun these dat de monopoliekapitalis
ten in het westen niets van het verleden
hebben geleerd en hun nog volop fascis
tische staat beheersen.
Weliswaar verklaarde Brandt tegeno
ver Stoph dat hij de gang van zaken in
het Fürstenpark betreurde (al moest men
ze, aldus de kanselier, niet dramatiseren,
omdat zoiets nu eenmaal mogelijk is in
een staat met demonstratievrijheid),
maar het was niet het eerste incident
dat koren op de molen der Oostduitse
politici en journalisten moet zijn .geweest.
Met name regeringswoordvoerder Con
rad Ahlers leverde hun dankbare ge-
spreks- en schrijfstof. Bij het aankondi
gen van de kranslegging toonde hij eer
gisteren bijna demonstratief dat het mo
nument hem onbekend was en hij legde
sterk de indruk dat dit uitstapje van
Stoph hem ook volstrekt niet interesseer
de.
Toen gisteravond de Oostduitse gasten
waren afgereisd en in Kassei nog slechts
verscheurde spandoeken en kapotgesla
gen stokken herinnerden aan het rumoer
van de afgelopen middag, was echter dui
delijk dat de DKP een niet te onderschat
ten bijdrage aan de dialoog tussen Oost
en West-Duitsland had geleverd. De
waardering uit Oost-Berlijn incasseerde
DKP-voorzitter Kurt Bachmann gister
middag tijdens een korte ontvangst door
Willi Stoph in het conferentie-oord op de
Kasseier Wilhelmshöhe.
Britse militairen, die in Noord-Ier
land helpen de rust te bewaren, heb
ben hun toevlucht genomen tot mans
hoge schilden. Daarmee zullen zij zich
beschermen tegen stenen en andere
projectielen van demonstranten
WASHINGTON (Reuter en AP). De
Israëlische minister van Buitenlandse
Zaken Abba Eban heeft gisteravond in
Washington verklaard dat hij bij zijn be
sprekingen met Amerikaanse functiona
rissen geen positief antwoord heeft gekre
gen op Israels verzoek om meer straal
vliegtuigen.
Maar ook in Washington zelf is het
allerminst duidelijk wat de Amerikaanse
regering nastreeft en welke afspraken er
met Saigon gemaakt werden voordat de
Cambodjaanse actie werd begonnen. Op
9 mei zei president Nixon op een pers
conferentie, toen de actie anderhalve
week oud was: „Ik verwacht dat de
Zuidvietnamezen ongeveer tegelijkertijd
met onze troepen terugkomen, want wan
neer wjj terugkeren zal ook onze logistie
ke hulp en steun vanuit de lucht be
ëindigd worden."
Niettemin zei het ministerie van Bui-
l'tenlandse Zaken deze week dat wellicht
een aantal ZuidvietnEimese eenheden in
Cambodja zal achterblijven, na het ver
strijken van de door de president ge
noemde tijdslimiet van 30 juni. McClos-
key, de zegsman v£in het ministerie, zei
dat nog niet is vastgesteld welke onder
delen van de Zuidvietnamese legermacht
van 30.000 man zullen achterblijven en
of ze er wel zullen blijven. Deze voor
zichtige bewoordingen, gevoegd bij de
geruchten over de efficiency en strijd
vaardigheid van de door de Amerikanen
opgeleide Zuidvietnamezen, doen vermoe
den dat de Amerikaanse regering moge
lijke reacties aftast op het aanblijven
van de Vietnamezen in Cambodja.
De leider van de Democraten in de
Senaat, Mike Mansfield, die oppervlakki
ge banden had met de verstoten prins
Sihanoek, uitte onmiddellijk zijn vrees,
dat de Zuidvietnamese regering territo
riale ambities heeft in Cambodja.
Gezien de geschiedenis van conflicten
tussen beide landen (de Vietnamezen be
zetten een tweehonderd jaar geleden het
Cambodjaanse deel van de Mekong-del
ta), grenst Mansfields speculatie aller
minst aan het ongelofelijke. Ook het plot
selinge verschijnen van anti-Vietnamese
posters in de Cambodjaanse hoofdstad
duidt erop, dat de animositeit tussen de
beide volken allerminst is vervaagd.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
zei verder dat Saigon er van meet of
aan mee instemde dat de Cambodjaanse
acties niet zouden moeten leiden tot het
verlenen van blijvende steun aan de be
dreigde regering van generaal Lon Nol
in Pnorn Penh. Ook zou het Saigon dui
delijk zijn geweest dat het Zuidvietname
se leger niet tegelijkertijd het eigen land
zou kunnen beveiligen, en ook op langere
termijn in Cambodja zou kunnen ope
reren.
Maar de uitspraken van vice-president
Ky duiden erop dat of de van te voren
gemaakte afspraken onduidelijk en niet-
bindend zijn geweest, of dat Washington
niet bij machte is effectieve invloed uit
te oefenen op zijn geallieerde in het Cam
bodjaanse avontuur.
Bij dit alles moet niet uit het oog wor
den verloren dat er een zeker diplomatiek
voordeel is gebonden aan de verwarring
tussen Saigon en Washington want het
laat Hanoi in het onzekere over Saigons
plannen. Om die reden zal ambassadeur
Bunker vermoedelijk zijn instructies om
orde te scheppen wel uitvoeren, maar
waEirschijnlijk minder aandringen op een
verklaring die de door vice-president Ky
gewekte indruk zal wegnemen.
Het anti-oorlogssentiment in de Ver
enigde Staten lijkt meer dan ooit gesterkt
te zijn in de overtuiging dat de oorlog in
heel Indochina op zeer korte termijn be
ëindigd dient te worden.
De 2500 advocaten uit New York die
gisteren naar Washington kwamen om er
in het Congres te protesteren, hebben
besloten ook hun collega's in andere grote
steden in te schakelen. Als resultaat
daarvan hebben groepen advocaten
in Boston en Cleveland al aangekondigd
dat zij de volgende week ook naar Wash
ington zullen reizen. Verder worden po
gingen ondernomen om ook artsen en ge
leerden eensgezinde protestacties te laten
organiseren. Dit is een nieuwe ontwikke
ling in de geschiedenis van de anti-oor
logsbeweging, die erop duidt dat het ver
zet nu niet langer alleen geleverd wordt
door de studenten.
Mede door deze aanzienlijke en invloed
rijke pressie is het nu vrijwel zeker dat
het door de senatoren Church en Cooper
ingediende amendement, waarbij het on
mogelijk zou worden om de acties in
Cambodja voort te zetten en ook de fond
sen worden ontnomen om het Cambod
jaanse leger hulp te verlenen, door de
senaat zal worden aangenomen.
Het belangrijkste obstakel, de formu
lering van de considerans waartegen het
Witte Huis grote bezwaren had omdat het
de president beschuldigde van het uit
breiden van de oorlog, schijnt nu uit de
weg geruimd te zijn. In de nieuwe formu
lering wordt gesproken van een „samen
hang met de doelstellingen van de rege
ring". Dat wil nu ook weer niet zeggen
dat het Witte Huis zich achter het amen
dement schaart, maar wel dat het een
versie is waartegen de Republikeinen in
de Senaat minder bezwaren kunnen ma-
kén.
Op een persconferentie erkende Eban,
dat de V.S. nog niet „positief" hebben
geantwoord op herhaalde verzoeken van
de Israëlische regering om de leverantie
van nog 125 jacht-bommenwerpers van
het type „Phantom" en „Skyhawk" aan
Israel.
Ebans persconferentie werd gehouden na
een onderhoud van anderhalf uur met de
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Rogers.
Eban legde er voortdurend de nadruk
op, dat de leverantie van genoemde vlieg
tuigen van vitaal belang is voor de vei
ligheid van Israel. Het opvoeren van de
Russische hulp aan Egypte in de
vorm van MIG-straalvliegtuigen en SAM-
3-luchtdoelraketten dreigt het machts
evenwicht in het Midden-Oosten te ver
storen. Eban gewaagde voorts van de aan
wezigheid in Egypte van Russische pi
loten, die gevechtsopdrachten uitvoerden.
Eban herhaalde, dat zijn land bereid
is alle punten te bespreken die zijn ver
vat in de resolutie van de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties maar de aan
wezigheid van V.N.-militairen noemde hij
totaal nutteloos „omdat er eigenlijk geen
V.N.-strijdmacht bestaat".
De Verenigde Staten zijn begonnen met
de levering van 130 Sikorsky S-H-53 heli
kopters aan Israel. Dit meldt vandaag
het Egyptische dagblad „Al Achram".
De helikopters worden door de „lucht-
cavalerie" van de Verenigde Staten ge
bruikt in de oorlog in Indo-China.
Het Witte Huis stelt zich op het stand
punt dat de door Democraten geleide Se
naat met het amendement zich straks op
de borst wil kloppen dat het de terug
trekking uit Cambodja heeft afgedwon
gen, terwijl die beslissing allang vast
stond.
Dat kan, gezien de komende verkiezin
gen, inderdaad het geval zijn. Maar het
amendement heeft in ieder geval de die
pere betekenis dat het president Nixon
toont dat hij verdere beslissingen van in
grijpende aard beter in overleg met de
Senaat kan nemen, dan dit lichaam te
negeren.
BOGOTA. (Reuter) Een passagiers
vliegtuig van de Colombiaanse lucht
vaartmaatschappij „Avianca" is met 26
personen (23 passagiers en 3 bemannings
leden) aan boord gedwongen naar Cuba
te vliegen. Het tweemotorig toestel maak
te een binnenlandse vlucht.
ADVERTENTIE
Zomerkollekties
o.a. van
PLEIN 1945-48
IJMUIDEN
