Wij moeten het eens worden
over de koers van ARP
Vrouw doodt
man met
vergif
Auto botste
tegen huis;
een dode
Het komt aan op:
de dagelijkse vervoerskosten
Niet op eenmalige
aanschaffingskosten
Politici wilden niet op
zondagmorgen praten
Drie gewonden
bij explosie
Presbyterianen slaags
met katholieken
Op Antillen dreigen weer onlusten
CNV-voorzitter Lanser tijdens bezinningsconferentie:
Katholieke Werkende Jeugd boos
NS-dienstregeling
goed gestart
Klappen tijdens kerkdienst
WERKNEMERSVOORZITTER ONG-A-KWIE:
Erasmusprijs
uitgereikt
MAANDAG 1 JUNI 1970
2
Ongelukken in weekeinde
Grondslag
N.V. Automobielbedrijf W. Los Zn.
Met lucifer gaslek gezocht
Opleiding milieubeheer
aan universiteit
Stakingen
Onbenullig
LUTHERLIED
(Van onze parlementsredactie)
HILVERSUM CNV-voorzitter J. Lanser wij van de Anti-Revolutio
naire Partij een christelijke volkspartij maken die zich solidair verklaart
met de zwakke in de samenleving en de huidige structuur van de maat
schappij ter discussie stelt. De heer Lanser sprak zich zaterdag op de be
vindingsconferentie van de ARP uit tegen een geforceerde „scheiding der
geesten", zoals door de radicaal drs. H. Feddema werd bepleit. De CNV-
voorzitter meent dat het zaak is het binnen de partij eens te worden over
de koers die moet worden ingeslagen. Wie die koers niet aanstaat gaat er
maar uit.
De heer Lanser, die „contacten" met KVP en CHU voor de hand liggend vindt, maar
verder vanuit de eigen identiteit van de ARP wil opereren, meent dat het zo lang
zamerhand tot een duidelijke plaatsbepaling van de partij moet komen. Solidariteit
met de zwakke in de samenleving is voor hem bijvoorbeeld een rechtvaardiger in
komensverdeling en spreiding van de macht.
Van christelijke politiek is naar zijn op
vatting sprake als ook de jongste bediende
verantwoordeliikheid krijgt te dragen voor
de werkgevei „Het gaat om de mentali
teit", aldus de heer Lanser. „Wij moeten
bereid zijn eer, stuk van onze rijkdom en
van onze machtspositie voor de ander op
BREDA. De 62-jarige tweede echt
genote van de zes jaar geleden invalide
geworden ex-classificeerder H. E. Ele-
woudt in Breda heeft zaterdag tegenover
de politie van Breda bekend in twee pe
rioden van enkele weken haar man te
hebben vergiftigd. Om de dag gaf zij
hem thallium in de thee. De man is za
terdagmorgen in het Academisch Zie
kenhuis in Utrecht overleden
De vrouw werd donderdagavond aan
gehouden. Tot zaterdag ontkende zij.
Naar de vrouw bekende heeft zij bij haar
man in oktober van het vorige jaar ge
durende vier weken om de dag thallium
in zijn thee gedaan. De man werd als
gevolg daarvan op 28 november opgeno
men in een ziekenhuis en behandeld doo*-
een neuroloog. De verschijnselen van
thalliumgevallen zijn namelijk identiek
aan die van een aantal neurosegevallen
Op 20 februari verliet hij nagenoeg ge
nezen het ziekenhuis. Vier weken gele
den begon de vrouw opnieuw met ver
giftigen. De man werd ernstig ziek Een
urinemonster wees uit dat het thallium
bevatte. Pas op 28 mei kreeg de politie
de tip dat de man vergiftigd zou kunnen
zijn.
Opmerkelijk is dat de vrouw tegen de
politie vertelde zeer nauwkeurig de zaak
van de Schijndelse gifmengster te heb
ben gevolgd.
SCHEEMDA. In de nacht van zater
dag op zondag is de 38-jarige A. van
der Gans uit Scheemda met zijn auto
in zijn woonplaats tegen een huis ge
botst. De man kreeg een schedelbasis-
fractuur en overleed op weg naar het
ziekenhuis aan zijn verwondingen. Het
huis werd ernstig beschadigd.
DUBBELDAM. In Dubbeldam verleen
de zaterdag een auto geen voorrang
aan een motorrijder met duopassagier.
Eén van hen verloor hierbij het leven.
STADSKANAAL. De 4-jarige Joyce
Gorter kwam om toen zij in Stadska
naal onverwacht de straat overstak. Zij
werd overreden door een auto.
RINSUMAGEEST. De 22-jarige ijzer-
vlechter W. Stelwagen verongelukte de
afgelopen nacht met zijn wagen toen
hij de macht over het stuur verloor.
Zijn wagen raakte in de berm en kan
telde. Hij was op slag dood. Zijn vrouw
die naast hem zat kreeg geen verwon
dingen.
SCHIEDAM. De 86-jarige voetgan
ger J. Holswilder werd zaterdag in zijn
woonplaats Schiedam aangereden door
een 21-jarige bromfietser. Hij overleed
later in het ziekenhuis.
HOENSBROEK. Bij een verkeersonge
luk in Hoensbroek verloor zondag de
66-jarige mej. M. Peerboom het leven
toen zij met haar auto links reed en
frontaal op een tegenligger botste. Zij
was op slag dood.
LIESSEL. In Liessel is de 16-jarige
Maria van Heugten bij het oversteken
van de weg onder een auto gekomen en
verongelukt.
AMSTERDAM. Zaterdagmiddag is de
35-jarige Amsterdammer H. M. Mom
ber met zijn auto in de Suezhaven in
de hoofdstad gereden. De wagen zonk
onmiddellijk. De bestuurder verdronk.
TERNEUZEN. Zaterdagmiddag is de
61-jarige J. Bernaerd omgekomen toen
hij met zijn bromfiets viel.
HEERHUGOWAARD. De 3-jarige Wil
ly Bul uit Heerhugowaard is in een
sloot vlak bij de ouderlijke woning ver
dronken. Het kind was in een onbe
waakt ogenblik het huis uitgelopen
's GRAVELAND. De 9-jarige Ronald
van Leur uit Utrecht kwam om toen
hij zondag onverwacht een straat over
stak. Hij liep perdoes onder een auto.
te geven, zowel nationaal als mondiaal".
De opvattingen van de C.N.V.-voorzit-
ter, die dus geen splitsing maar een
soort afvalsysteem voorstaat, zullen wel
licht de formule kunnen zijn waarop men
zich op het partij convent, dat op 12 en
13 juni in Utrecht wordt gehouden om
zich op de samenwerking met K.V.P. en
C.H.U. te bezinnen, kan vinden. Met par
tijvoorzitter dr. A. Veerman vinst ook
een1 aantal gematigd radicalen het een
acceptabele opstelling. Andere radicalen,
zoals drs. Feddema en oud—A.R.-J.O.S. -
voorzitter Hans de Boer menen echter
dat thans de tijd is aangebroken waarop
progressieven en conservatieven ieder
huns weegs dienen te gaan. Het progres
sieve deel van de A.R.P. zou moeten sa
menwerken met P.v.d.A. en P.PR., de
conservatieven met V.V.D. en Boeren'
partij. Dat zou, volgens drs. Feddema,
een geweldige sanering van het partijwe
zen zijn die de machteloosheid van het
parlement kan doorbreken.
C.N.V.-voorzitter Lanser haakte met
zijn bijdrage aan de discussie in op de
oproep van staadsraad J. Smallenbroek,
oud-fractieleider in de Tweede Kamer,
om de A.R.P. te handhaven als evange
lische volkspartij, waarin zowel werkge
vers, werknemers, boeren als midden
standers zijn georganiseerd. Alleen via die
weg is volgens de heer Smallenbroek een
harmonische samenleving op te bouwen.
Hij meent dat daarvoor moet worden ge
accepteerd dat er een geregeld spannings
veld ontstaat tussen ideaal en werkelijk
heid. Splitsing in progressief en conser
vatief vond de heer Smalelnbroek „een
stukje hoogmoed, dat een blaam werpt op
de christelijke politiek en dat de achter
ban in verwarring brengt".
De conferentie, die was georganiseerd
om zich te bezinnen op de grondslag en
de pilaats van de A.R.P. in de politiek,
leverde overigens een veelheid van me
ningen op, waaruit echter wel viel te
distilleren dat voor een C.D.U. naar Duits
model niemand te vinden is. Men wil de
samenwerking met K.V.P. en C.H.U. dan
ook beperkt houden en de eigen identi
teit van de A.R.P. ais christelijke volks
partij met een vooruitstrevend karakter
handhaven en versterken.
Voor staatsrechtelijke vernieuwingen,
zoals de verhoging van de kiesdrempel
en de aanwijzing van de kabinetsforma
teur door de kiezer, bleek onder de con
ferentiegangers weinig belangstelling te
bestaan. Wel was een deel van de werk
groep, die zich met deze zaken bezig
hield, voorstander van invoering van een
gematigd districtenstelsel.
ADVERTENTIE
Mercedes-Benz praat u niet naar zó maar een uitvoering toe-
Mercedes-Benz past de uitvoering juist hélemaal aan bij
uw wensen. Maar dan ook hélemaal. Dat betekent dagelijks:
ruimte-winst, tijd-winst, energie-winst. Dus geld-winst.
Of: minder kosten per kilometer en bedrijfsuur. Dat telt veel
zwaarder dan éénmaal een hogere aanschafprijs.
MERCEDES-BENZ
Parallelweg 2-6
tel. 02510 - 2 73 41
BEVERWIJK
Burg. D. Kooimanweg 6 PURMEREND
tel. 02990 - 48 51
14
(Van onze correspondent)
SOESTERBERG De Katholieke Werkende Jeugd is verontwaardigd: de organi
satie heeft zondagmorgen op haar centrale vergadering te Soesterberg niet kunnen
discussiëren met vertegenwoordigers van de voornaamste fracties in de Tweede
Kamer. Voor zover de KWJ heeft kunnen naspeuren was er tussen de fracties een
afspraak gemaakt niet aan de bijeenkomst deel te nemen. Daarbij zou in het geding
zjjn dat de zondagochtend een privé karakter dient te hebben.
In een brief aan de fracties en een tele
gram aan de Kamerfractie stelt de KWJ
dat de werkende jeugd zelf naast een
drukke week werken en studie weinig an
ders rest dan ook op zondagmorgen te
vergaderen.
Niet alleen de acht partijen KVP. CHU,
AR, PSP, PPR, PVDA, D '66 en VVD ont
vangen brandbrieven van de KWJ, dc cen
trale raad besloot ook de ministers Klom-
pé, Veringa en Roolvink te vragen om een
onderhoud op korte termijn. Men wil met
de drie ministers een „hard gesprek" voe
ren, samen met de twee andere organisa
ties van werkende jongeren. De bedoeling
is van de drie ministers te horen wat er
nu eigenlijk terecht is gekomen van de
inwilliging der eisen van de werkende
jeugd en wat de ministers nog van plan
zijn te doen. De eisen werden geformu
leerd op de dag van de werkende jeugd,
vorig jaar 1 november in Den Haag, toen
10.000 jongeren samen waren gestroomd
op het Malieveld. Als tijdslimiet noemden
de jongeren toen de 1ste augustus van dit
jaar voor inwilliging van hun eisen. Voor
die datum wenst de KWJ het gesprek te
voeren.
AMSTERDAM. Drie personen zijn
zaterdagmiddag met brandwonden in een
Amsterdams ziekenhuis opgenomen na
dat zich een gasexplosie had voorgedaan
aan boord van hun jachtje.
Het scheepje lag aan de Noordholland
se kanaaldijk toen de eigenaar gas rook.
Met een brandende lucifer wilde hij con
troleren waar het gas ontsnapte, maar
doordat al te veel gas was ontsnapt, ont
plofte het. Het schip kreeg brandschade
en een lek. Omwonenden hebben het vuur
geblust.
De ambulance die met grote snelheid
naar het scheepje onderweg was, schepte
in Amsterdam-noord nog een bromfietser,
de jongen werd licht gewond.
AMSTERDAM. Een commissie van de
faculteit der wiskunde en natuurweten
schappen van de Amsterdamse universiteit
heeft een plan gereed voor een opleiding
milieubeheer. De bedoeling is om uiteinde
lijk te komen tot een inter-universitair in
stituut. Het congres „Criteria voor milieu
beheer", dat in oktober in de aula en Artis
gehouden wordt, vormt een aanloop tot
deze nieuwe opleiding.
De Benynse architect prof. dr. Hans
Scharoun die onderscheiden is met de
Erasmusprijs 1970 ontving zaterdag
de oorkonde uit handen van prins
Bernhard Links mevrouw Scharoun.
UTRECHT. Zondag is de nieuwe
dienstregeling van de Nederlandse Spoor
wegen, die wordl gekenmerkt door grotere
frequenties hogere snelheden, volgens
de N.S. vrjjwel vlekkeloos van start ge
gaan. Voor zover vie' na te gaan was er
maar één trein die vertraging kreeg vjjf
minuten door een fout die met de uit
voering van de dienstregeling samenhing.
De grote vuurproef voor de NS werd pas
vandaag verwacht. Vandaag reden er 800
treinen meer dan zondag, nl. ruim 4000.
Vooral in het ochtend-spitsuur werd veel
van het aanpassingsvermogen van de N.S.-
ers gevergd.
(Van onze correspondent)
DEDEMSVAART Een groep van ongeveer twintig Hoogeveense presbyterianen,
een afgescheiden groep uit de Nederlandse Hervormde Kerk, heeft zondagochtend
onder leiding van de Hoogeveense predikant ds. G. Taverne, getracht een bijzondere
kerkdienst van de rooms-katholieke St. Vitusparochie in Dedemsvaart te verstoren.
De ruim 1.500 Dedemsvaartse katholieken vierden het afgelopen weekeinde het 150-
jarig bestaan van hun parochie.
Omdat hun eigen kerkgebouw te klein
was om aan alle te verwachten belang
stellenden plaats te bieden, werd de spe
ciale dienst, waarin kardinaal Alfrink
als hoofdcelebrant optrad, gehouden in
het kerkgebouw van de Nederlands Her
vormde Gemeente. Kerkeraad en kerk
voogdij hadden het gebouw daarvoor be
schikbaar gesteld, iets dat van katholie
ke zijde bijzonder op prijs werd gesteld.
De Hoogeveense presbyterianen, die
(Van onze correspondent)
WILLEMSTAD. Vijfduizend plunde
rende en vuurspuwende arbeiders en
werklozen zorgden op 30 mei 1969 voor
een uitschieter in de tot dan toe nogal
eentonige Antilliaanse geschiedenis. De
sociale revolutie van vorig jaar dreigt
achteraf het karakter te krijgen van een
bedrijfsongeval. „Politiek en sociaal is er
niets veranderd op Curacao" vindt Stan
ley Brown, de man die of hij wil of niet,
als de braintrust achter de 30 mei-bewe
ging wordt gezien. Als enig winstpunt
ziet hij het feit, dat de Curapaose neger
zich in het afgelopen jaar critischer
heeft opgesteld tegenover de blanke min
derheid.
Ook geen jubelstemming bij vakbonds
leider Ong-A-Kwie, voorzitter van de Cu-
racaose faderatie van werknemers
(CFW) met ruim vijfduizend leden. Ver
leden jaar trok hij samen met Papa Go-
det aan het hoofd van de stoet eerst
stakende en later muitende arbeiders
naar de regeringsgebouwen in het fort
Amsterdam. „Ik zie geen reden tot fees
ten. Een halve stad afgebrand en wat
hebben we bereikt? Incidenteel is er mis
schien sprake van enige verbetering,
maar over het algemeen is het leefkli
maat van de Curagaose arbeider even
slecht of zelfs slechter dan een jaar ge
leden. Men is gewoon weer bezig af te
zakken naar het oude"
Dit laatste geldt dan ook voor de vak
bonden. De voor de Antillen unieke eens
gezindheid, waarmee men verleden jaar
de regering-Kroon uit het zadel wipte
is al lang weer verdwenen. De verschil
lende stakingen van de afgelopen we
ken, zowel op Aruba als op Curagao, eta
leerden weer het oude beeld van de el
kaar beconcurrenerende vakbonden. Ook
meer gematigde vakbondsleiders worden
genoodzaakt bij de minste aanleiding en
dikwijls tegen beter weten in, een vuist
te maken, omdat anders de leden over
lopen naar de concurrent.
Stakingen zijn de afgelopen maanden
een gewoonteverschijnsel geworden in de
Nederlandse Antillen. Ong-A-Kwie: „De
oorzaak is dat er tot nu toe niets is ge
daan voor de arbeiders Frente Obrero
(het arbeidersfront) heeft een minister
in de regering. Het lijkt prachtig, maar
ik vraag me af of de arbeiders werke
lijk een stem in het regeringsbeleid heb
ben. Waar blijft de wet op de minimum
lonen, de ziektewet, de ontslagregeling?
Als de beloofde minimum-lonen niet
gauw komen voorspel ik grote moeilijk
heden".
De regering en het bedrijfsleven heb
ben echter al herhaaldelijk laten doorsche
meren, dat de voorgestelde tachtig gul
den per week voor ongeschoolde arbei
ders en de tweehonderd gulden per maand
voor winkelpersoneel, economisch niet
verantwoord zijn.
Economisch haalbaar of niet, de arbei
ders in dienst van de overheid hebben,
dankzij de stakingsgolf van begin decem
ber, hun 20 percent loonsverhoging
met terugwerkende kracht tot 1 januari
1968 al in het loonzakje. Hun minder
gelukkige collega's in de particuliere sec
tor moeten ervoor bloeden. De enkele ja
ren geleden afgeschafte schoolgeldbelas
ting is weer ingevoerd. Er is een nieuwe
belasting op huisvuil gecreëerd. De we
genbelasting is met veertig percent op
gevoerd en de autobustarieven zijn ver
hoogd. Allemaal maatregelen die een
bankdirecteur minder treffen dan een
bouwvakker, die van zijn weekloon van
vijfenzestig gulden dagelijks alleen al
twee gulden aan transportkosten moet
betalen.
De Frente-aanhang voelt zich overi
gens genomen. Amador Nita, de man die,
toen Brown en Godet in de gevangenis
zaten Frente Obero naar de overwinning
heeft gevoerd, door Jonckheer, Kroon,
Bikker en Isa in iedere toespraak als
corrupte uitbuiters aan de kaak te stel
len, blijkt nu hij eenmaal minister is, uit
hetzelfde hout te zijn gesneden
Excellentie Nita heeft van zichzelf een
enorme showfiguur gemaakt. De dienst-
hij laten voorzien van een eigen postze
gel. In generaalsuniform, compleet met
revolver op de dij, gaat hij weldoende
rond onder zijn talrijke familieleden en
degenen die hem ondanks alles trouw
zijn gebleven. Politieke benoemingen
kwamen in zo'n ontstellend hoog tempo
uit zijn kantoor met enkele klassen
lagere school kan men tot ongekende
hoogten in het ambtelijk apparaat stij
gen dat premier Petronia hoogst per
soonlijk aan de noodrem trok on een be
noemingsstop afkondigde
Als minister van Arbeid heeft hij ech
ter nog niets gepresteerd. Als er bij de
talrijke arbeidsgeschillen van de laatste
enveloppen van zijn departement heeft
tijd op regeringsniveau bemiddeld moest
worden, gaf hij niet thuis en schoof het
probleem door naar het bureau van pre
mier Petronia. Stanley Brown verbijt
zich: „Nita doet stomme dingen. Hij
maakt Frente kapot"
Stanley Brown heeft eigenlijk weinig
reden zich te beklagen. Als medeonder
tekenaar van het „Akkoord van Kralen-
dijk" heeft hij zelf minister Nita in het
zadel geholpen.
Wat is er veranderd op Curagao? Het
kabinet Petronia heeft na een half jaar
regeren nog steeds geen duidelijke koers
uitgestippeld. De „troonrede" die enkele
weken gelden door waarnemend gouver
neur B. Leito werd uitgesproken bij de
opening van het nieuwe zittingsjaar van
de Staten van de Nederlandse Antillen,
was een aaneenschakeling van vage be
loften en onbenullige mededelingen.
Een onrustige arbeidsmarkt en een on
zekere regering drukken zwaarder op de
economie van de Antillen dan de 30 mei
branden van verleden jaar. Buitenlandse
investeerders, die toch al nooit in de ri,
hebben gestaan, laten het nu helemaal
afweten. Winkeliers die verleden jaar hun
zaak door brand verloren hebben, zitten
hier of daar in noodwinkeltjes of zijn
helemaal verdwenen. Er is in Willem
stad nog geen steen /erzet voor de we
deropbouw van de op 30 mei 1969 ver
woeste panden. Ruïnes en open gaten in
de gevelrij herinneren neg steeds aan de
woelige dagen van een jaar geleden.
optreden onder de naam Reformato
risch Verbond, konden zich met deze gang
van zaken niet verenigen. In zes auto's
trok een groepje van hen daarom onder
leiding van ds. Taverne, die reeds in
1953 uit de Hervormde Kerk werd gesto
ten en daarna een eigen gemeenschap
stichtte, naar Dedemsvaart. In kleine
groepjes en zonder dat de Dedemsvaart
se kerkganeers er erg in hadden, betra
den zij het kerkgebouw. Precies om
kwart voor tien, een kwartier voordat de
dienst zou beginnen, begonnen ze met
hun actie. Een aantal Hoogeveners be
gon met het uitdelen van pamfletten,
waarin zij het besluit van de hervormde
kerkeraad hekelden. Men verweet de
hervormden dat zij hun kerkgebouw voor
afgoderij lieten gebruiken en dat daar
aan zelfs het hervormde kerkkoor, dat
voor deze speciale gelegenheid het
rooms-katholieke kerkkoor was komen
versterken, medewerking verleende.
Voordat de „gewone" kerkgangers be
seften wat er gebeurde, ging één van
de ordeverstoorders achter het altaar
staan, blies de kaarsen uit, gooide die
op de grond en begon voor de microfoon,
die voorin het kerkgebouw stond, het
Lutherlied te zingen. Vooral in de eerste
ogenblikken was de verwarring com
pleet. Niemand van de honderden aan
wezigen wist precies wat er aan de hand
was. Toen men tenslotte begreep dat
hier een actiegroep aan het werk was,
die de orde trachtte te verstoren, greep
men in. Broederlijk zetten protestanten,
die de dienst als genodigden bijwoonden
en rooms-katholieken de indringers uit
de kerk. Daarbij ging het soms bijzonder
hardhandig toe. Enkele leden van de
Hoogeveense groep kregen zelfs een paar
rake klappen te incasseren en ds. Ta
verne moest zelfs tot twee keer toe uit
het kerkgebouw worden verwijderd, want
na de eerste keer slaagde hij erin door
een andere toegangsdeur opnieuw bin
nen te dringen.
Buiten probeerde de actiegroep tever
geefs de tekst van het Lutherlied aan de
kerkdeuren te bevestigen. Anderen hie
ven het Wilhelmus aan. De dochter van
ds. Taverne begon onder het uitroepen
van allerlei ant.i-katboliekp kreten rond
het kerkgebouw te hollen. De politie ver
dreef tenslotte de ordeverstoorders van
het kerkterrein Toen de groep naar het
Marktplein trok om anti-katholieke nam-
fletten uit te delen kwam het met omwo
nenden tot een handgemeen. Er werd
hard geslagen.
