VAN DAG TOT DAG KLACHT VAN ISRAEL BIJ DE VEILIGHEIDSRAAD Praag bezorgd over lot van Dubcek Vis houdt fit "o Westduitse FDP heeft geen haast met Moskou-akkoord Raadsels rondom Werkspoor Moröem stemmen Luchtaanvallen na actie bij Beit Shean Guerrilla's sluiten zich aaneen Husak moet nu prijs betalen Elektronische waarschuwing Minister Scheel in Parijs om positie te versterken commentaar op actuele zaken Belgische scholen één dag dicht Wilson kreeg ei naar het hoofd DINSDAG 2 JUNI 1970 3 Verzet Motor Tweede plan Enquête Het gevecht om het behoud van Werk spoor Utrecht kan nu pas goed beginnen. Dat is de conclusie na het langdurige overleg tussen de raad van bestuur van de VMF en de ministers Nelissen en Root vink. In dat overleg is het er niet vrien delijk naartoe gegaan. De VMF kreeg te horen dat de regering niets meer ziet in de afdeling rollend materieel van Werk spoor in Utrecht. Op grond van die op vatting komen er dan ook geen order garanties. Hoe de regering tot die visie is gekomen, weet de raad van bestuur van de VMF niet. Geen van de ministers heeft overtuigend aangetoond, dat de afdeling rollend materieel niet meer te redden zou zijn. Zij confronteerden hun tegenpartij alléén maar met een opinie, waarvoor geen enkel bewijs is aangedragen. Het mag dan waar zijn, dat Werkspoor in het verleden verliezen op orders heeft geboekt, maar dat zegt op zichzelf nog niets over de kansen. Wat de regering klaarblijkelijk ziet als een verkeerde be oordeling van de markt, een onaangepast technisch beleid, en het niet bijblijven in een verscherpte concurrentiestrijd, noemt de raad van bestuur van de VMF drog' redenen. Wij hebben het tot heden niet kunnen halen omdat het buitenland dank zij regeringssteun daar met lagere prijzen kan komen, is het standpunt van de raad van bestuur. De VMF wijt het debacle voornamelijk aan deze vormen van „con currentievervalsing". En als de minister dan zegt, dat het EEG-verdrag steun aan „onrendabele" bedrijfsonderdelen verbiedt en dat export-faciliteiten om dezelfde re den ontoelaatbaar zijn, dan zijn wij in Nederland nog roomser dan de paus, vindt de VMF. Wanneer de raad van bestuur met voor beelden zou kunnen komen, waaruit het gelijk van de VMF op dit punt blijkt, staat het concern sterker tegenover de regering dan nu. Want zoals de raad van bestuur de minister onbewezen conclusies verwijt, is ook het verhaal van de buitenlandse subsidies nog nooit uit het stadium van de „ernstige vermoedens" gekomen. Intussen heeft de spanning onder het personeel van Werkspoor Utrecht het top punt bereikt. Het is vanmorgen schoor voetend aan het werk gegaan en voelt zich door de regering in de steek gelaten. Toch is dat gevoel niet helemaal gerechtvaar digd. Want als de VMF erin slaagt de troef achter de hand werkelijk thuis te halen, dan is de werkgelegenheid gered. Duizend werknemers hoeven dan het per soonlijk ongerief, dat toch altijd aan een gedwongen verandering van werkkring is verbonden, niet te ondergaan. Die troef is de mogelijkheid dat de Nederlandse Spoor wegen de afdeling rollend materieel over nemen. Daarover wordt donderdag voor het eerst gepraat. Jhr. Sickinghe, voorzitter van de raad van bestuur van de VMF, heeft er zijn verwondering over uitgesproken, dat de regering ook deze mogelijkheid bij voor baat als oplossing voor Werkspoor Utrecht heeft verworpen. Hij bleef gisteren na af loop van het beraad benadrukken, dat de N.S. tot samenwerking met Werkspoor Utrecht bereid zijn en de wagonfabriek naar het eigen bedrijf zouden willen over hevelen. Voor de N.S. heeft dat alleen maar zin, wanneer zo'n eigen fabriek het algemene exploitatiecijfer ten goede komt, Dat zou in een deelrapport, dat onderdeel zou kunnen uitmaken van het door de regering geëiste herstructureringsplan kunnen worden aangetoond. De suggestie, die de Rotterdamse burgemeester mr. Tho massen gisteren heeft gedaan, wekt in dit verband de indruk uiterst waardevol te zijn. Hij meent dat de Nederlandse rijtuig industrie het buitenland beter partij zou kunnen geven, als die industrie zoveel mogelijk zou kunnen rekenen op binnen landse orders. Als we de toenemende be tekenis van het railverkeer als uitgangs punt nemen en het aandeel daarin zien van grote steden als Amsterdam, Rotter dam en Den Haag, dan lijkt het voor de hand te liggen dat de uitbreiding van tram- en metro-verbindingen voor de Ne derlandse industrie goede kansen schept, zo is Thomassens conclusie. Die grote ste den zouden met de N.S. om de tafel kun nen gaan zitten, als er over de toekomst van Werkspoor Utrecht wordt gepraat. Het feit, dat de regering ook in dit opzicht geen ruimte heeft gelaten voor nader overleg, getuigt van een overhaaste beslis sing, waarbij het kabinet weliswaar het zekere voor het onzekere neemt, maar waarmee het zich er wat al te gemakkelijk vanaf wil maken. Enkele dagen geleden heeft minister Nelissen voor de midden-Nederlandse werkgevers zijn zienswijze gegeven op het verschijnsel, dat steeds meer bedrijven bij de regering aan de bel trekken om steun. Het gaat niet aan, zei de heer Nelissen toen, dat wij vastgelopen ondernemingen uit de puree halen met gemeenschapsgeld als zij zelf te weinig doen om orde op zaken te stellen. De minister heeft gelijk als hij daarmee wil betogen dat een re gering geen goed geld naar kwaad geld moet gooien. Maar of hij het nieuwe be stuur van de VMF op dit moment gemoti veerd om de oren kan slaan met hetzelfde argument, is nog geen uitgemaakte zaak. Er zijn te veel onduidelijkheden gebleven na het gesprek in Den Haag. Pas als daar over klaarheid komt, kan er sprake zijn van een vertrouwenwekkend beleid. Het zou een kwalijke zaak zijn ingrijpende beslissingen als het weigeren van garan ties hoofdzakelijk te funderen op een gun stige arbeidsmarkt, die rondom Utrecht goede herplaatsingskansen biedt. Zo vlak voor de verkiezingen zou de regering zich met een dergelijk goedkoop opportunisme de slechtste dienst bewijzen, die onder de gegeven omstandigheden denkbaar is. Voor vele gemeenten is de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van mor gen een onzekere zaak. Die onzekerheid komt voor een groot deel voort uit de niet te peilen opkomst van de kiezers. Men hoopt algemeen dat de opkomst groter zal zijn dan bij de provinciale verkiezin gen en men baseert die hoop op de over weging, dat gemeenteraadscandidaten meer direct contact met hun kiezers hebben, zodat het stemmen een persoon lijke noot krijgt. Men kiest meer perso nen dan partijen, voral ook omdat in vele gemeenten belangengroepen optre den die buiten de landelijke partijen ope reren en zich uitsluitend druk maken over plaatselijke aangelegenheden. Mag men dus verwachten dat het per centage niet-stemmers morgen kleiner zal zijn dan bij de provinciale verkiezin gen, een open vraag blijft het toch of sommige partijen niet een ernstig nadeel zullen ondervinden van de vervallen op komstplicht. Het staat namelijk vrijwel vast dat een aanmerkelijk grote groep stemgerechtigden er geen heil in ziet, de gang naar de stembus te maken. Men kan dat betreuren, maar het is natuur lijk duidelijk dat de eertijds bestaande verplichting om een stembiljet te komen invullen velen naar het stemlokaal joeg die door een gebrek aan interesse met geen mogelijkheid een democratische bij drage konden leveren. Zij kwamen stem men om geen boete te krijgen en voorts kon de werking van de democratische instituties hun gestolen worden. Dat zul ke figuren n-u helemaal niet meer komen -mnw mnu opdagen, is eigenlijk niet een verlies. Dat er erg veel van zulke ongeïnteres- seerden zijn, behoeft ook niet eens de schuld van de politieke partijen of de voorlichting te zijn. Er zijn nu eenmaal in iedere samenleving individuen die le ven uit een soort principieel egocentris me, een hardnekkige laksheid en een to taal gebrek aan belangstelling voor het algemene welzijn. Op zekere momenten worden dergelijke karakters nog wel eens actief. Dat gebeurt dan onder dwang van een dweepziekteproces, gewekt door demagogen die niet geïnteresseerd zijn in de kwaliteit van hun aanhangers, maar de kwantiteit nodig hebben om hun meestal verborgen doeleinden te berei ken. Ons volk heet tamelijk immuun te zijn voor demagogie. Als dat zo is, kan het alleen maar een zegen zijn. Want dat betekent dat men zich niet massaal laat verleiden zijn stem uit te brengen op ac tiegroepen die erop uit zijn, te profiteren van oppervlakkige sentimenten. Er is in de Nederlandse parlementaire geschiede nis gelukkig zelden zo'n strovuur opge vlamd. De degelijkheid waarmee de po litieke partijen heden ten dage hun pro paganda voeren en de ernst waarmee zij belangrijke algemene problemen aanpak ken, staan er borg voor dat degenen die hun stem komen inleveren ook ernstig bezorgd zijn voor het algemeen welzijn. De thuisblijvers missen waarschijnlijk die ernst en dat sociale gevoel. Zij kun nen dan ook beter thuisblijven dan hun stem te grabbel komen gooien. (Door onze redacteur in Brussel) BRUSSEL Overmorgen zal op alle scholen in België worden gestaakt door onderwijzers en leraren. Daartoe hebben de drie vakbonden gezamenlijk besloten. Alle kleuterscholen, alle lagere en alle middelbare scholen zullen die dag zijn ge sloten. Het is een buitenkansje voor de leerlingen,, maar vooral voor de ouders van kleine kinderen, die vaak beiden wer ken en die normaal hun kroost de gehele dag geborgen weten, is het een probleem. De leerkrachten willen met die staking aandacht vragen voor hun looneisen. De vakbonden vragen dat er voor hen een minimum netto-inkomen zal worden vast gesteld van ongeveer 720 gulden per maand en verder verlangen zij een gemid delde salarisverhoging van tussen de 18 en 26 percent al naar gelang van de functies. NEW YORK (AFP en Reuter) Israel heeft bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een klacht ingediend naar aanleiding van de be schieting van het dorp Beit Shean. Er werd vanaf Jordaans grondgebied geschoten. Hierbij is een schoolmeisje gedood en werden drie mensen ge wond. In een brief aan de voorzitter van de Raad zegt de Israëlische am bassadeur, Josef Tekoah, onder meer: „Het is de tweede maal binnen tien dagen dat Israëlische kinderen wor den vermoord in deze terreuroorlog, die is gericht tegen burgers en open lijk wordt uitgeroepen en gesteund door de regeringen van de Arabische landen". De brief herinnert eraan, dat van 26 april tot en met 31 mei van Jordanië uit 281 aanvallen zijn ondernomen, waarbij zes Israëliërs zijn gedood en zestien ge wond. Onmiddellijk na de aanval kwam het antwoord van Israel. Steeds weer nieuwe formaties straaljagers stegen op om het Jordaanse gebied ten noorden van Beit Shean onder vuur te nemen. Ook de Is raëlische artillerie kwam in actie en oog getuigen vertelden dat zware explosies op Jordaans gebied werden gehoord, waarna grote rookkolommen opstegen die tot in een verre omtrek waren te zien. Met name in het gebied van Irbid werd het ar tillerievuur door het Jordaanse leger be antwoord. Volgens waarnemers in Tel Aviv heb ben de Israëliërs de raketaanval zeer ernstig opgenomen, vooral ook omdat hij is uitgevoerd zo kort na de aanslag opi de Israëlische schoolbus langs de Libanese grens waarbij twaalf mensen, onder wie acht kinderen, werden gedood en 20 kinde ren gewond. Volgens ooggetuigen zouden nu aanvan kelijk vier kinderen in de leeftijd van acht en negen jaar door rondvliegende brokstukken zware verwondingen hebben opgelopen. Een van de raketten ontplofte tussen een groepje kinderen, dat üiist naar school ging. De vier gewonde kin deren werden naar het ziekenhuis overge bracht waar een van hen overleed. De toe stand van een ander kind zou ernstig zijn. Volgens de bewoners van Beit Shean vuur den de guerrillastrijders totaal zes raket ten af waarvan er vier in het centrum van de stad neerkwamen. In een der scho len brak brand uit die snel kon worden geblust. Een woordvoerder in Amman heeft la ter bekendgemaakt dat door de Israëli sche aanvallen op de Noordjordaanse stad Irbid een kind is gedood en twintig per sonen gewond, onder wie nog vijf kinde ren. Bovendien zouden door een aanval vanaf de door Israel bezette Golan-hoogvlakte tien huizen zware beschadigingen hebben opgelopen. Volgens hem zouden vier Is raëlische straaljagers het gebied van (Door onze redactie in Wenen) WENEN. In Tsjecho-Slowakije heerst grote bezorgdheid over het lot van Alexander Dubcek. De officiële uitleg, dat hij alleen voor een routine-bezoek uit Ankara naar Praag is teruggeroepen, acht men weinig waarschijnlijk. Men wijst erop, dat de campagne tegen de hervormers in de pers vorige week met hernieuwde kracht is gestart. Vorige week zijn de president en zes rechters van het hoogste gerechtshof in Praag ontslagen en door pro-Russische Stalinisten vervangen, waardoor de justi tie weer manipuleerbaar is geworden. Voorts heeft minister-president Lubomir Strougal voor beide Kamers van het par lement indirect politieke processen aan gekondigd door er op te wijzen, dat er nu genoeg belastende documenten tegen de hervormers bijeen zijn gebracht. Het is ook zeker geen toeval, dat za terdag, op de dag van Dubceks terug keer, het partijblad „Rude Pravo" Dub cek van corruptie heeft beschuldigd. Men moet wel aannemen, dat op de plenaire vergadering van het Centrale Comité half juni de definitieve maatre gelen tegen de vroegere partijleider hun beslag zullen krijgen. Het partijtribu naal en een daarop volgende uitstoting uit de partij beschouwt men als waar schijnlijk. Dat betekent, dat de ultra-linkse vleu gel, die van het begin af aan radicale maatregelen tegen de hervormers heeft geëist, ondersteuning uit Moskou heeft gekregen Want het initiatief om Dubcek terug te roepen, is zonder twijfel van het Kremlin en niet van Praag uitgegaan. Blijkbaar verliest Husak nog steeds, zoals sinds de benoeming van Strougal tot premier al herhaaldelijk is gebleken, aan invloed. Husak is zelf onder Novotny het slachtoffer van de politieke proces sen in de jaren '50 geweest en heeft ja renlang in de gevangenis gezeten. Daar om klonk uit zijn mond de belofte, bij zijn ambtsaanvaarding op 17 april 1969 gedaan om niet meer tot de praktijken van de jaren '50 terug te keren, ook ge loofwaardig. Gezien de systematische ontluistering ADVERTENTIE GEKOOKTE KABELJAUW MET RIJSTSCHOTEL Pocheertegen de kook aan jl 1800 g kabeljauwmoten gaar in weinig water met wat zout, stukjes ui, laurierblaadje, stukje foelie en een paar peperkorrels. Kook met weinig zout 300 g rijst gaar en droog. Smelt 80 g boter in de koekepan, bak hierin 1 klein gesneden ui. Voeg 15 g kerriepoeder en half blikje tomatenpuree toe. Even meebakken. Visvlees in Stukjes verdelen. Door rijst^ roeren. In een schotel doen. Garneer met plakjes hard gekookt ei> en fijngehakte peterselie. Vraag recepten bij uw vishandelaar of bij het Produktschap voor Vis en Visprodukten, Wassenaarsewefl 20, Den Haag. 26 van Dubcek gelooft men nu in Praag niet meer in Husaks belofte. Ook bij de ver volging van de vroegere partijleider Ru- dolf Slansky betekenden opzettelijke openbare vernederingen het begin van vervolging. Ook toen werden de proces sen ingeluid met beschuldigingen in de massamedia. Husak heeft gemeend sterk genoeg te zijn om zijn voorganger niet op het al taar van de normalisering te hoeven of feren. Thans, bijna twee jaar na de in vasie, broeit nog overal in Tsjecho-Slo wakije het verzet, moet er nog steeds doorgezuiverd worden, is er van norma lisering geen sprake. De eerzuchtige Husak heeft zijn krach ten overschat en de Russische partijlei der Brezjnev heeft dat bij zijn bezoek aan Praag vorige maand ongetwijfeld te gen hem uitgespeeld. Om zich te handha ven zal Husak een prijs moeten betalen. Die prijs zou weieens Alexander Dubcek kunnen heten. Oem Quais hebben bestookt en twee an dere het gebied van Kafar Assad. De Palestijnse Nationale Raad, die in Cairo bijeen is, heeft besloten een Centraal Comité in het leven te roepen, waarin alle Palestijnse verzetsorganisaties vertegen woordigd zullen zijn. Dit comité krijgt tot taak alle militaire operaties te leiden, aldus het Egyptische persbureau. LONDEN, (DPA). Een ei is gis teravond uiteengespat op het voor hoofd van de Britse premier, Harold Wilson. Hij is daarmee het „eerste slachtoffer" in de verkiezingscampag ne. De treffer op Wilson geschiedde toen hij voor een gebouw in Londen omringd werd door een menigte van politieke tegenstanders. Tevoren had Wilson in een televi sie-uitzending onder meer gezegd dat Engeland het zich niet kon veroorlo ven, dat „het met veel moeite verkre gen overschot op de betalingsbalans door de conservatieven weer verkwist zal worden". 'V Milieuvervuiling is ook in Japan een levensgroot probleem. Om de bevolking van Tokio te waarschuwen heeft het stadsbestuur op vier plaatsen in de hoofd stad elektronisch verlichte borden laten neerzetten, die de mate van luchtver vuiling en lawaai aanduiden. De getallen geven van boven naar beneden aan: het gehalte zwavéldioxyde en koolmonoxide en de sterkte van het lawaai. (Door onze redacteur in Bonn) BONN Walter Scheel, de Westduitse minister van Buitenlandse Zaken, brengt wellicht vandaag in Parijs een bezoek aan zijn Russische collega Gromyko, die enkele dagen te gast is in de Franse hoofdstad. Scheel zal dan de Russische bewindsman, die maandenlang uiterst geduldig met staatssecretaris Bahr over het afzien van geweld heeft gesproken, persoonlijk uitleggen waarom Bonn plotseling geen haast meer heeft met het sluiten van een overeenkomst over die problematiek. Regeringswoordvoerder Ahlers heeft nog eens verklaard dat het „niet-aanvals- verdrag" absoluut noodzakelijk is. Wan neer Bonn en Moskou tot een akkoord komen, zou dat ook nieuwe perspectieven kunnen openen voor het vastgelopen poli tieke gesprek met de Oostduitsers. De overeenkomst die Gromyko en Bahr hebben uitgedokterd biedt echter de Westduitse oppositie zó veel punten voor critiek, dat de FDP, de liberale rege ringspartner van Brandt's SPD, er niet vlak voor belangrijke verkiezingen mee voor de dag meent te kunnen komen. Beweerd was dat Bahr in Moskou slechts voorbesprekingen heeft gevoerd. Na zijn laatste bezoek bracht hij echter een praktisch afgeronde overeenkomst mee. Alles wat minister Scheel, als de verantwoordelijke bewindsman, aan de afwerking nog zou moeten bijdragen was de ondertekening in Moskou. Scheel zelf, de „sunny boy" van het Westduitse ka binet, scheen het allemaal best te vinden en liet het kabinet vorige week over en zonder hem beslissen. Bij die gelegenheid is minister vein Bin nenlandse Zaken Genscher naast Scheel de tweede man van de FDP, maar in werkelijkheid de motor in het partij-ap paraat voor zijn partijgenoot in de bres gesprongen. Scheel zou geen akkoord mogen ondertekenen waarvan de opposi tie zonder grote overdrijving kan bewe ren dat het een soort vredesverdrag je met de Sovjet-Unie is. Men zou er zich in Bonn op kunnen verheugen dat Moskou erkenning van de DDR niet meer als voorwaarde stelt voor het sluiten van een overeenkomst eri ook het interventierecht niet meer wil laten gelden. In werkelijkheid concentreren de Westduitsers zich echter geheel op hun eigen problematiek. West-Berlijn wordt in het door Gromyko en Bahr samenge stelde ontwerp niet genoemd, hoewel de regering in Bonn ondertekening afhan kelijk had willen stellen van vooruitgang in de kwestie-Berlijn. Voorts wil de Sov jet-Unie, wat een mogelijke hereniging van Duitsland betreft niet verder gaan dan het aanvaarden van een Westduitse bijlage over dat onderwerp bij de over eenkomst. De bedenkingen, die vooral door Gen scher in het kabinet zijn geuit, zijn op verschillende argumenten gebaseerd. Ge bleken is dat de regering, nu zij tot za ken doen met Oost-Europa komt, ui terst voorzichtig te werk moet gaan wil ze geen nederlaag lijden in het parle ment. Daarom dient het document van staatssecretaris Bahr nauwkeurig te wor den bestudeerd en zelfs nader met Gro myko te worden besproken. Dat laatste moet gebeuren door minis ter Scheel .de man die naast de „pro fessional" Brandt en diens secondanten Bahr en Duckwitz op het tweede plan van het toneel der buitenlandse politiek op trad, maar snel aan profiel dient te win nen omdat hij nu eenmaal de aanvoerder is van de FDP. En die kleine partij zal bij de deel staatsverkiezingen van 14 juni moeten be wijzen dan zij zich niet „hinauskatapul- tieren" laat, zoals Kiesinger met een van die krachttermen waar de Duitse taal rijk aan is, heeft voorspeld. Terwijl Scheel's positie door eigen op treden in Parijs en mogelijk in Moskou zou worden versterkt, wordt bovendien voorkomen dat zonder degelijke discus sie een document wordt aangenomen waarvan Genscher en zijn medestanders vrezen dat het op bezwaren van zeer veel kiezers zal stuiten. Bondskanselier Willy Brandt wil door een enquête te weten komen hoe de West duitse bevolking denkt over zijn streven naar verbetering van de betrekkingen met Oost-Europa. Zijn Sociaaldemocrati sche Partij is begonnen met de verzen ding van vragenlijsten aan tweeënhalf miljoen mensen. Gevraagd wordt onder andere of Bonn de Poolse Oder-Neissegrens moet erken nen, en of de besprekingen met Oost- Duitsland dienen te worden voortgezet al leveren deze niet onmiddellijk duidelijke resultaten op. Brandt schreef als voorzit ter van de Sociaaldemocratische Partij in een inleiding tot de vragenlijst: „Ik meen dat wij de juiste koers volgen. Maar U denkt er misschien anders over. Om deze reden wil ik uw mening weten." De enquête is begonnen op een tijdstip dat officiële onderhandelingen met de Sovjet-Unie over een niet-aanvalsverdrag voor de deur schijnen te staan. De West duitse regering heeft verklaard dat de verkennende besprekingen van staatssecre taris Egon Bahr met de Russische mi nister Gromyko in Moskou succesvol zijn verlopen, en zal mogelijk deze week nog een definitief besluit nemen over het ope nen van formele onderhandelingen. De christendemocratische oppositie heeft zich uiterst wantrouwig opgesteld en wenst te weten wat de regering precies van plan is. Regering en oppositie legden gisteren tegenstrijdige verklaringen af met be trekking tot de interventie-aanspraken van de Sovjet-Unie jegens de Bondsrepu bliek.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1970 | | pagina 3