Minister Nelissen houdt in Kamerdebat vol:
WERKSPOOR REDT HET NIET
Nu is het
lékker
met
lekker:
Beschuit
met
aardbeien.
Nog duurder buskaartje
verkleint exploitatietekort
m
Bestraalde
champignons
Op een zwaan
DIENSTREGELING IN DE
WAR TOT MIDDERNACHT
Treinen kampten met
grote vertraging
Pools congres
binnenvisserij
Zwaartepunt ligt nu bij experimenten
Apeldoorn en Zn.
Crèches in
bezette huizen
Hoogste punt
KLM-gebouw
Nieuw Rechts
wil burgerwacht
Rapport Economisch Bureau
weg- en watervervoer:
Help gevangen
Nederlanders
in Brazilië
Europese primeur
REACTORCENTRUM UIT BEZORGDHEID GEBOREN
Inkomen Kamerlid
op ministerniveau
Galadiner in paleis
op De Dam
isTMr
CARROSSERIE
REPARATIEBEDRIJF
WOENSDAG 3 JUNI 1970
Geen oplossing
Havenschap Vlissingen
Spelletje
Religieuzen Beraad
in Rotterdam:
VMRt VAN
Het oude spel van zwaankleefaan
bezorgde aan een zwarte zwaan
de desillusie van zijn leven.
Gereed om rustig aan te kleven
verloor het dier op weg naar Kleef
de drijfveer die hem daartoe dreef.
Trijntje Fop
STEPHENSONSTRAAT 8-10-23
HAARLEM - TELEF. 24 48 27
WAARSCHUWT ALLE AUTOMOBILISTEN
Verzekeringen betalen voor VOLLEDIG herstel van aanrijdingschade
DIT kan alleen bereikt worden door specialisten. Ons bedrijf, sinds
35 jaar hierin gespecialiseerd, is door het samengaan van ouderwets
vakmanschap en modern gereedschap in staat u dit te garanderen.
Internationaal
B. en W. Amsterdam
Dr. J. F. de Meyer:
ADVERTENTIE
DEN HAAG. „De politie moet lijde
lijk toezien hoe het recht wordt ver
kracht bij gebrek aan orders van hoger
hand, met name van burgemeester Ma-
rijnen".
Dat stelt de Haagse afdeling van de
partij Nieuw Rechts, die vrijwilligers op
roept om te komen tot de oprichting van
een burgerwacht. Deze zou een halt moe
ten toeroepen aan de „toenemende aan
tasting" van eigendommen, zoals door
woningkrakers. Nieuw Rechts acht de
tijd gekomen „om voor onze eigendom
men, alsmede voor orde en rust nu zelf
iets te doen".
(Vervolg van voorpagina)
DEN HAAG. Minister Nelissen van
Economische Zaken heeft gisteren tij
dens het debat laten blijken, dat overna
me van de afdeling rollend materieel of
een garantie van de overheid niet moge
lijk en zelfs niet verantwoord en niet eer
lijk zou zijn. In het buitenland werkt men
met produktieseries die zeven maal zo
groot zijn, aldus de minister.
Minister Nelissen liet er zich door de
oppositie niet toe verleiden te zeggen dat
het bedrijf inderdaad geen levensvatbaar
heid meer heeft.
De socialist Wieldraaijer vroeg hem op
de man af of de bewindsman van oordeel
is dat het bedrijf binnen twee jaar zal
moeten sluiten. Minister Nelissen zei dat
een dergelijke beslissing met inachtne
ming van het resultaat van de gesprek
ken met de regering en de toegezegde
hulp bij de directie van 't bedrijf zelf ligt.
Dit bracht oppositieleider Den Uyl ertoe
minister Nelissen mede-aansprakelijk te
stellen voor een eventuele sluiting van het
bedrijf.
Minister Nelissen citeerde enkele con
clusies uit het rapport van de Nationale
Investerings Bank en het efficiency bu
reau Berenschot.Hij gaf daarmee tevens
antwoord op een suggestie van de commu
nist Bakker dat de hele zaak 'n doorgesto
ken kaart is waarin alles al bekeken was.
De bewindsman zei dat het uitputtend
onderzoek van de regering heeft aange
toond dat Werkspoor Utrecht vorig jaar
een verlies heeft geleden dat meer dan 10
percent van de jaaromzet bedraagt. Ook
de produktie van dit jaar draait op ver
lies uit. In de aandeelhoudersvergadering
van de VMF had jhr. mr. F. O. Sickinghe
's middags gezegd, dat de VMF als con
cern de eerste vijf maanden van dit jaar
zonder verlies had gewerkt. Ten aanzien
van de bouw van treinrij tuigen liet minis
ter Nelissen weten dat zelfs bij een
staatsgarantie voor 70 rijtuigbakken per
jaar naar Europese begrippen en gelet op
een goede concurrentiepositie geen renda
bel beleid is te voeren. Een garantie van
regeringszijde van deze 70 rijtuigbakken
per jaar gedurende 'vijf jaar biedt dan
ook geen enkele oplossing vandaar de af
wijzende houding van de regering, aldus
minister Nelissen.
Minister Roolvink van Sociale Zaken
verklaarde dat de overheid al het moge
lijke zal doen om eventueel ontslagen
DEN HAAG Het is niet uitgesloten, dat een verhoging van de tarieven bjj een
aantal gemeentelijke vervoerbedrijven voor een verkleining van het exploitatietekort
kan zorgen. Daarbij mag evenwel het effect van het tariefniveau op de vraag naar
vervoer niet uit het oog worden verloren.
Deze uitspraken zijn te vinden in een
in opdracht van de staatssecretaris van
Verkeer en Waterstaat door het Econo
misch Bureau voor het weg- en water
vervoer uitgebracht rapport over de kos
ten van het stedelijk openbaar vervoer.
Het kostenniveau van de verkeerspres-
taties ligt in de gemeentelijke vervoer
bedrijven aanzienlijk hoger dan in het
lokale vervoer van de onderzochte streek -
vervoerbedrijven. Ten aanzien van de ge
meentelijke vervoerbedrijven valt op, dat
het kostenniveau van de bedrijven in de
middelgrote steden over het algemeen
belangrijk lager ligt dan dat van de be
drijven in de drie grote steden. In hoe
verre de oorzaken van deze verschillen
bij de plaatselijke omstandigheden dan
wel bij de bedrijven zelf gelegen zijn, kan
in dit stadium niet worden beoordeeld.
Tramexploitatie en in mindere mate ock
trolley-exploitatie is, per plaats/km bere
kend, aanzienlijk duurder dan de exploi
tatie van autobussen. Oorzaak hiervan zijn
de hoge infrastructuurkosten. Doch ook
wanneer men deze buiten beschouwing
laat, blijft de tram- en trolley-exploitatie
relatief duur. Slechts indien men er in
slaagt over te gaan op een eenmansbe-
diening, kan wellicht bij exploitatie van
grote eenheden (afgezien van de infra
structuurkosten) de tramexploitatie kos
tenvoordelen bieden, echter onder voor
behoud van een voldoende passagiersbe
zetting. Ook voor de metro in Rotterdam
kan gesteld worden dat deze relatief duur
in exploitatie is. In deze kostenfase kan
niet worden beoordeeld in hoeverre an
dere dan kostenoverwegingen pleiten voor
het gebruik van tram, trolley of metro.
De bij het onderzoek betrokken gemeen
ten hebben hun opmerkingen over het
rapport gemaakt en deze zijn door het
onderzoekbureau van een kanttekening
voorzien. Door enkele gemeenten is de
opmerking gemaakt dat gezien de veel
heid van gegevens en de beperkte tijd
ruimte welke voor de gemeenten beschik
baar was om commentaar te leveren, er
geen mogelijkheid was zich een gefun
deerd oordeel te vormen. Zij zien de in
dit rapport gepubliceerde cijfers als een
eerste verkenning en achten het trekken
van conclusies niet mogelijk.
Andere gemeenten gaan op een aantal
punten dieper in.
DEN HAAG. De Tweede Kamer
heeft dinsdagmiddag irt vlot tempo de
Wet havenschap Vlissingen afgehandeld
en zonder hoofdelijke stemming aan
vaard.
Dat gebeurde nadat minister Bakker
van Verkeer en Waterstaat op een aan
tal wensen van de Kamer een stevig
eind was tegemoet gekomen en met na
me over de toekomstige verhouding van
Middelburg en Goes tot het havenschap
de nodige garanties had gegeven.
werknemers zo goed mogelijk te begelei
den. Hierbij zal vooral worden gelet op de
genen die ouder zijn dan 60 jaar. Hij gaf 'n
overzicht van het aanbod en de vraag naar
metaalarbeiders in de stad en de provinrie
Utrecht. Hieruit blijkt dat de vraag voor
de stad 1123 is en voor de provincie in
clusief het Gooi zelfs 2068. Hier tegen
over staat een reserve van respectievelijk
50 en 74. Ook de totale cijfers voor de
provincie Utrecht, de gunstigste van het
land, zijn bezonder bemoedigend, aldus
minister Roolvink. Hoewel volgens hem
cijfers niet alles zeggen, meende hij
toch aangetoond te hebben dat ten aan
zien van de werkgelegenheid zich niet al
te grote problemen zullen voordoen.
Het felst tegen de hele gang van zaken
keerde zich de communist Bakker, die de
regering verweet met de leiding van
VMF een spelletje te spelen dat slechts
moest leiden tot afstoting van het niet
winstgevende deel van het bedrijf, waar
door er geld zou vrijkomen voor meer
winstgevende delen.
De directie van de Nederlandse Spoor
wegen staat buiten elke steun aan Werk
spoor in Utrecht, zo heeft drs. H. Wis-
sink chef van de afdeling voorlichting van
de Nederlandse Spoorwegen dinsdagavond
verklaard naar aanleiding van de door
de Verenigde Machinefabrieken gelan
ceerde berichten dat de spoorwegen de
afdeling rollend materieel zouden wilier
overnemen. Dit is in eerste instantie een
regeringszaak, zo meent de spoorwegdirec
tie. De Nederlandse Spoorwegen gaan niet
zelfstandig in deze aangelegenheid initia
tieven ontplooien. Naar verluidt is er ver
schil van opvatting in de NS-top over de
vraag of het zin heeft dat de Spoorwe
gen de wagonfabriek van werkspoor
Utrecht overnemen. De commissarissen,
die namens de regering in het bestuur
zitten (ondermeer staatssecretaris Keij-
zer van Verkeer), zijn in ieder geval
tegen overname.
ROTTERDAM. Het diocesaan Reli
gieuzen Beraad in het bisdom Rotterdam
heeft in een brief aan de Tweede-Ka
merfractie van de K.V.P. gevraagd alle
middelen die de K.V.P. ten dienste staan
aan te wenden om Nederlanders te hel
pen die op het ogenblik in Brazilië ge
vangen zitten.
„Help hen door minister Luns en onze
ambassadeur in Brazilië die maatregelen
te laten nemen waardoor er voor de ge
vangen gehouden Nederlanders in Brazi
lië werkelijk iets gebeurt," zo schrijft het
diocesaan religieuzen beraad. In de brief
aan de K.V.P.-fractie wordt voorts ver
zocht niet alleen op te komen voor de
Nederlanders, maar voor al de mensen
die het slachtoffer zijn van het wat
in de brief wordt genoemd Brazili
aanse dwangsysteem.
De brief is door ruim duizend Rotter
damse religieuzen ondertekend.
Het nieuwe hoofdkantoor van de
KLM te Amstelveen heeft zijn hoog
ste punt gisteren bereikt. Tweehon
derd genodigden zijn de trappen (de
lift werkt nog niet) naar de negende
verdieping opgeklommen om de vlag-
hijsing bij te wonen. Voor een feestje
moei men wat overhebben.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De Nederlandse huis
vrouw zal deze week voor het eerst bij
de supermarkten van Albert Heijn kun
nen kennismaken met champignons die
door een elektro-magnetische gamma
bestraling wat langer houdbaar zijn.
De champignons zijn het allereerst be
straalde voedingsmiddel dat op de Ne
derlandse en zelfs op de Westeuropese
markt komt, want de bestraling van
voedsel wordt buiten onze grenzen alleen
in de Sovjet-Unie, Canada en Israël toe
gepast.
De verkoop van bestraald voedsel,
staat het ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid alleen toe wanneer er
een speciaal vignet op de verpakking
staat. Men wil de consument namelijk na
drukkelijk de keus bieden tussen ver
se, ingeblikte, ingevroren en bestraalde
voedingsmiddelen.
Volgens dr. J. Spaander, directeur-ge
neraal van het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid, biedt bestraling de con
sument vele voordelen omdat het product
in zijn natuurlijke vorm blijft. Vandaar
dat na de champignons binnenkort be
straalde aardbeien en aardappelen op de
markt zullen verschijnen.
Dr. Spaander voegde eraan toe, dat de
bestraling zo is uit jarenlange onder
zoekingen gebleken absoluut onschade
lijk voor de gezondheid is.
UTRECHT De Nederlandse Spoorwegen hebben gisteren te kampen gehad met
langdurige vertragingen wegens een storing op de brug over de Maas bfj Hedel. In
Midden-Nederland liep het treinverkeer hierdoor in de knoop. Op de lijn Utrecht-
Hilversum was een beperking van de treinenloop van kracht die tot het eind van de
reizigersdienst duurde omdat het Centraal Station in Utrecht ook rond het midder
nachtelijk uur het normale verkeer niet meer kon verwerken.
De sein- en wisselstoring bij de enkel-
sporige brug over de Maas bij Hedel
was er de oorzaak van dat de treinen
loop tussen Zaltbommel en Den Bosch
een uur lang onmogelijk was. Dit ver
oorzaakte een sneeuwbaleffect. Om weer
„lucht" te krijgen moest men de trei-
nendienst enige tijd drastisch inkrim
pen. Zo moesten tot omstreeks drie uur
twintig treinen worden opgeheven. Er
deed zich ook nog een andere ongere
geldheid voor. Toen bij Utrecht net een
kleine „vertragingshaard" was wegge
werkt waren twee machinisten van aan
sluitende posttreinen bij het wisselen
van trein allebei in de verkeerde trein
gestapt en weggereden. Toen ze hun ver
gissing bemerkten waren ze genoodzaakt
hun trein midden op het baanvak te la
ten stoppen omdat ze niet bekend waren
met de route. Hierdoor liep het trein
verkeer rond Utrecht tijdelijk vast.
Bij de oude dienstregeling zou de tech
nische storing bij Hedel wellicht soepe
ler zijn opgevangen en zouden er min
der ingrijpende maatregelen nodig zijn
geweest. De frequentie van de treinen
bij de nieuwe dienstregeling is zo hoog
dat men al een trein moet laten verval
len als er een kwartier vertraging is.
Bovendien kwam daarbij nog het feit dat
het personeel en met name de verkeers
leiding nog niet helemaal op de nieuwe
regeling is ingespeeld, zo zei een NS-
woordvoerder.
DEN HAAG Delegaties van 23
Europese landen hebben in Krakau in
Polen gesproken over de binnenvisserij.
Als voornaamste probleem kwam daar
bij naar voren de verontreiniging van de
Europese wateren en de gevolgen daar
van voor de visstand.
Aan het slot van de bijeenkomst is
aanbevolen een werkgroep in te stellen
die ten aanzien van de mate van water
verontreiniging eenheid in de interatio-
nale terminologie moet brengen. Voorts
moet een speciaal onderzoek naar de
voor vis gevaarlijke hoeveelheden koper,
kwik, zink, fenol en ammoniak in water
worden gedaan en gezocht worden naar
een algemene methode voor het bepalen
van de visstand en van de schade aan
die visstand. Tenslotte werd nog gepleit
voor een gezamenlijke en internationale
bestrijding van de ernstige vervuiling
van de Rijn.
(Van onze correspondent)
PETTEN. Het reactorcentrum Ne
derland is in het begin van de jaren '50
geboren uit een bezorgdheid die achter-
ADVERTENTIE
m
IkUA.. diuw
ailes m.
m Cfw»erirtfdr
af geheel overbodig is gebleken. Hetgeen
overigens niet wil zeggen dat de stichting
van het onderzoekcentrum geen nut zou
hebben gehad. De zorg die 20 jaar gele
den bestond gold de wereldvoorraden aan
steenkool en olie die op den duur niet toe
reikend zouden zijn om aan de steeds stij
gende behoefte aan energie te voldoen.
De enige uitwijkmogelijkheid leek de
ontwikkeling van de kernenergie, waartoe
in Nederland het RCN werd gesticht. Ach
teraf is gebleken dat het niet zo moeilijk
lag vooral daar de aardgasvondsten nog
al meevielen. Maar dat heeft de ontwik
keling van de kernenergie toch niet kun
nen tegenhouden.
Dit zei gisteren in het ontvangstgebouw
op het RCN-terrein de voorzitter van het
stichtingsbestuur dr. E. L. Kramer tot
een 150-tal genodigden, die luister kwa
men bijzetten aan de viering van het 15-
jarig bestaan van het onderzoekcentrum.
Hij schetste de beginjaren van het RCN
dat van start ging met alleen de erva
ring die een aantal jonge academici had
opgedaan in Noorwegen. Voor de rest
werkte men met een schone lei en een
volkomen gebrek aan inzicht wat de kos
ten van een dergelijk onderzoekcentrum
betreft.
Met de 28 miljoen gulden die men ge
dacht had voor de eerste inrichting van
het centrum, kwam men vrij goed uit.
Maar de 1 miljoen gulden, die men da
delijk voor de exploitatie nodig dacht te
hebben, was zonder meer een lachertje.
„Gelukkig", aldus dr. Kramer, „had de
staat begrip voor de situatie en werd de
zo nodige ontwikkeling niet afgeremd".
In de afgelopen 15 jaar is inmiddels voor
100 miljoen gulden in het RCN geïnves
teerd. De jaarlijkse exploitatiekosten be
lopen 40 miljoen gulden. Voor die 40 mil
joen wordt heel wat gedaan. Aanvankelijk
werkte men in Petten met een weinig
compleet program, maar toen in het Nero
project de ontwikkeling van de licht wa
terreactor ter hand werd genomen, kon
bijvoorbeeld het onderzoek zich toespitsen
op het ontwerpen van een economisch
draaiende scheepsreactor.
Dit onderzoek werd tot spijt van vele
medewerkers niet afgerond met de
bouw van een prototype, omdat inmiddels
de snelkweekreactor de aandacht van de
kerngeleerden begon op te eisen. Wel neeft
men naderhand met tevredenheid kunnen
constateren, dat het werk aan de scheeps
reactor voor het RCN van grote beteke
nis is geweest. Immers, het water ge
koelde reactortype wordt het meest be
nut bij de bouw van kernenergiecentrales
zodat de verworven kennis en de grote
ervaring nu van pas komen.
In samenwerking met de Rotterdamse
Droogdok Maatschappij wordt thans ge
werkt aan een studie om voor grote con
tainerschepen een rendabele reactor te
ontwerpen. Daarnaast vindt in de reac
toren en laboratoria een grote verschei
denheid aan onderzoekingen plaats. Zo
wordt in samenwerking met de centra in
Karlsruhe en Mol gewerkt aan onderzoe
kingen ten behoeve van de zogenaamde
snelkweekreactoren (natrium gekoelde
reactoren), die het voordeel hebben dat
zij het niet-splijtbare uranium 238 kunnen
omzetten in het splijtbare plutonium.
Deze internationale samenwerking zal
worden voortgezet bij de bouw van een
prototype van de snelle reactor, die te
zijner tijd in het grensgebied van Neder
land, Duitsland en België zal worden ge
realiseerd.
Ook de ontwikkeling van splijtstofele
menten, de produktie van isotopen voor
Philips-Duphar, Hoechst, het Belgische
centrum voor kernenergie en A.B. Atom-
energi in Zweden vormen belangrijke on
derdelen van het werkprogramma. Veel
wordt ook gedaan aan gammabestraling
van o.a. hartkleppen, zenuwen en huid
delen, waardoor zonder beschadiging een
hoge graad van steriliteit wordt verkre
gen.
Sinds 1962 doet het RCN in opdracht
van het Dragon-project van het OESO
grafietbestralingen voor gasgekoelde re
actoren, waaruit reeds belangrijk cijfer
materiaal is verkregen.
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM. Burgemeester en
wethouders van Amsterdam zullen de
twee huizen aan de Sarphatistraat die za
terdagmiddag door kabouters van Oranje
Vrijstaat zijn bezet, binnenkort inrichten
tot crèche.
In een verklaring die het college van
middag heeft uitgegeven wordt de Oran
je Vrijstaat te kennen gegeven dat de
huizen moeten worden ontruimd.
Met nadruk wijzen B. en W. erop dat
het college ten aanzien van deze kraak
geen ander standpunt inneemt dan tot
nu toe het geval is geweest. Diverse ma
len heeft het college, aldus de verklaring,
meegedeeld dat in geval van bezetting van
lege huizen van geval tot geval zal wor
den nagegaan of die bezetting tijdelijk
kan worden getolereerd of dat ontruiming
wenselijk is.
In het geval van de Sarphatistraat
wondt ontruiming wenselijk genoemd.
De huizen zullen worden ingericht tot
crèche voor de kinderen van vrouwen die
in het Weesperpleinziekenhuis werken.
„Deze bestemming zal op korte termijn
worden gerealiseerd", zo schrijven B. en
W
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
voor de K.V.P. dr. J. F. de Meyer (ouil-
staatssecretaris van Sociale Zaken) heeft
K.V.P.-fractievoorzitter drs. Schmelzer
geschreven dat hij, zoals hij al eerder
aan de K.V.P.-voorzitter had laten weten,
aan het eind van de huidige parlemen
taire periode zijn Kamerzetel beschikbaar
zal stellen. Dr. De Meyer is van mening
dat het Kamerlidmaatschap uiteindelijk
een volledige dagtaak zal worden, met de
daaraan beantwoordende noodzaak van
een honorering gelijk aan die van minis
ters.
Het beroepsleven van dr. De Meyer
speelt zich steeds meer af in het be
drijfsleven als commissaris en adviseur
van vennootschappen. Hij acht dit niet
langer verenigbaar met zijn Kamerlid
maatschap. Dr. De Meyer zal in de tijd
die hem nog rest meewerken aan het uit
werken van de gedachten over de nood
zaak van een nieuwe industrialisatieron
de. Een dergelijke ronde acht hij ten
zeerste in 's lands belang, want de re
gelmatig terugkerende „debacles" in het
bedrijfsleven illustreren dat het zo niet
langer kan, aldus schrijft hij aan drs.
Schmelzer.
AMSTERDAM. De president van
Ivoorkust en mevrouw Houphouët-Boig-
ny hebben gisteravond in de Krijgsraad
zaal van het koninklijk paleis op de Dam
aangezeten aan een galadiner, dat te hun
ner ere door koningin Juliana en prins
Bernhard werd aangeboden.
In haar welkomstwoord zei de vorstin,
dat de verstandhouding tussen Nederland
en Ivoorkust door het bezoek van de gas
ten zeker zal worden verdiept. Zij wees er
op dat de huidige en komende generaties
staan voor gigantische vraagstukken, die
zich in de gehele wereld voordoen en in
feite van elkaar afhankelijk zijn en niet te
scheiden. „Daarom moeten wij elkaar le
ren begrijpen, helpen en bijstaan in onze
gemeenschappelijke strijd voor de ver
overing van een leefbare toekomst, een
toekomst die het menselijk bestaan zal
garanderen", aldus de koningin.
