VN-rapport over B- en C-wapens alarmeert publiek
GEVAREN ZIJN NIET TE PEILEN
Oorlog met
zenuwgas
en pest (I)
In Nederland traangas
rellen te bestrijden
om
In juli verkiezingen
Op Cyprus heerst
grote onzekerheid
GEEN WINST
BIJ VERKADE
Bewaar de jeugd
van Uw uiterlijk
Girobetaalkaart
do's makkelijk!
Cabot Lodge wordt
informeel gezant
bij Vatikaan
ii
ZATERDAG 6 JUNT 1970
11
99
GESCHONDEN
Grivas
Gewelddaden
„RUIMTE"
I LIJST
Dividend 6%
Goede bescherming
Elastische huid
Dauwfrisse teint
Rondom de ogen
voor wie 'm aanneemt
..voor wie 'm afgeeft
Lees maar!
betaalkaa
Schrijf maar!
Postgiro: meer dan 2 miljoen rekeninghouders. Daar
onder zijn alle winkeliers, leveranciers en dienst
verlenende ondernemingen. Over en weer kunnen dus
vele miljoenen Nederlanders bij elkaar terecht voor
betalen en incasseren. Alleen via de betaalkaart van
de Postgiro gebeurt dat nu al meer dan 1.000.000 keer
per maand. En dat groeit! Het is toch immers dood
gewoon geworden dat men met 'n kaart en het giro
pasje betaalt!
Gemis... voor wie'm nog niet heeft
(Van een speciale medewerker)
HAARLEM In 1960 beweerde de
Amerikaanse generaal en chemicus
Stubbs, dat een vijand eenderde van
de bevolking ongeveer zestig mil
joen mensen snel zou kunnen
doden. Daarvoor zijn tien vliegtuigen
met biologische wapens nodig, om
precies te zijn „droge biologische
stoffen die op het lichaam inwerken".
Zes jaar later behoorden dergelijke
wapens tot het B- en C-arsenaal van
de Verenigde Staten. Dit illustreert
de vérgaande ontwikkeling van bio
logische en chemische wapens, die
nauwelijks peilbare gevaren in zich
bergt.
Even veelzeggend is dat vijftien weten
schapsmensen onderwie de Nederlander
dr. Bartlema (RVO/TNO) hun voor de
VN opgestelde rapport afsluiten met een
beroep op het publiek, dat zich die ge
varen bewust moet worden. „Het is te
hopen dat een gealarmeerd publiek de
verzekering zal vragen en krijgen dat re
geringen werken aan de snelst mogelijke
uitroeiing van chemische en biologische
wapens".
Van de gevolgen van een aanval met
biologische middelen kan men zich slechts
met afschuw een voorstelling maken. Che
mische strijdmiddelen zijn veel langer be
kend en ook toegepast, eeuwen geleden al
in de primitiefste vormen. Bij de belege
ring van een stad in 429 voor Christus ge
bruikten de Grieken „gas". De inwoners
van Belgrado verdedigden zich in 1456
met succes tegen de Turken door onder
meer een giftige vinding van een alche
mist in te zetten. In het Romeinse recht
staat dat oorlog met wapens, niet met ver
gif, zal worden gevoerd.
In de Eerste Wereldoorlog werden voor
het eerst „moderne" chemische strijdmid
delen op grote schaal toegepast. Op 22
april 1915 bombardeerden de Duitsers de
Fransen met chloorgas, dat kostte 5000
militairen het leven. In die oorlogsjaren
is in totaal 125.000 ton aan giftige stoffen
gebruikt, waaronder 1.300.000 mensen te
lijden hadden ongeveer 100.000 met do
delijke afloop.
Het protocol van Genève werd voor de
Tweede Wereldoorlog maar één keer ge
schonden, door Italië dat in 1936 de Ethio-
piërs met mosterdgas bombardeerde. Na
de wereldoorlog is melding gemaakt van
het gebruik van gifgassen in Jemen door
de Egyptenaren en ontbladeringsmiddelen
en traangas door de Amerikanen in Zuid-
Vietnam.
Met de „bedrfjfsongelukken" in de VS
en op Okinawa is echter nog eens duide
lijk geworden dat de zogenaamde verstik
kende, blaartrekkende en zenuwgassen in
grote hoeveelheden voorhanden zjjn in
Oost en West.
Daarbij zijn in de loop van de laatste
jaren de biologische wapens gekomen, in
de formulering van het VN-rapport „le
vende organismen of daaraan ontleed in-
fecteus materiaal, bedoeld om ziekte of
dood te verspreiden onder mensen, dieren
en planten" bijvoorbeeld bepaalde bac
teriën en virussen. Dit type strijdmiddelen
(Door onze redacteur in Istanboel)
ISTANBOEL. De groots opgezette wa
penroof in Limassol komt het klimaat van
onzekerheid versterken, dat de laatste
maanden op Cyprus heerst. Makarios, die
persoonlijk de verhoren leidt, vecht daarbij
als het ware voor eigen leven. Nog vorige
week heeft de president verklaard dat
het heel goed mogelijk zou zijn dat een
tweede moordaanslag op hem kan worden
gedaan na de mislukte van 8 maart.
Twintig personen hebben vorige week
dreigbrieven ontvangen, waarin zij worden
gesommeerd binnen tien dagen het eiland
te verlaten. Bij het voorlopige rechtbank-
onderzoek tegen zes verdachten van de
aanslag op Makarios was er sprake van
een staatsgreep door de nationale garde,
die op 29 mei moest plaatsvinden en de
voormalige Eoka-leider generaal Grivas
aan de macht moest brengen. De vermoor
de oud-minister Georkatzis zou van deze
plannen op de hoogte zijn geweest zonder
er achter te staan.
Grivas zelf, die op het ogenblik in
Athene verblijft, heeft enige weken gele
den verklaard, dat alleen het vertrek van
Makarios een oplossing kan bieden voor het
probleem-Cyprus. Het eiland zou bij Grie
kenland moeten komen en Turkije zou als
schadeloosstelling een flinke basis moeten
krijgen. Men kan er slechts naar gissen of
Grivas met dat woord „vertrek" ook ma
cabere bijbedoelingen heeft en ook in hoe
verre hij de junta of een deel daarvan aan
zijn zijde vindt.
Een van de griezeligste facetten van de
toestand is dat behalve de Cypriotische na
tionale garde nu ook de politie wordt ge
leid door een figuur, die door de junta
„ter assistentie" is gezonden.
Elke geslaagde aanslag, die de politie
ridiculiseert, roept de vraag op welke rol
deze gezagshandhavers nu eigenlijk in het
huidige bestel spelen. En ook hoever Ma
karios bij zijn onderzoek kan gaan. De
meeste speculaties gaan in dit verband uit
naar de rol van kolonel Lekkas, voorma'
lig chef van het kabinet van de opper
bevelhebber van de Griekse strijdkrachten,
die kort na de mislukte aanslag op Maka
rios werd gedegradeerd tot secretaris-ge
neraal op het ministerie van Industrie.
Weinigen geloven, dat dictator Papado-
poulos zelf een crisis wil en zowel hij als
Makarios zullen waarschijnlijk trachten te
verhinderen dat Grivas zich andermaal
naar Cyprus begeeft zoals hij al tweemaal
in zijn carrière in het geheim heeft gedaan
Zijn aanwezigheid op Cyprus zou voor Ma
karios des te meer ongewenst zijn omdat
het eiland zich in de eerste fase van een
wat onwezenlijke verkiezingscampagne
bevindt. Zowel Grieks- als Turks-cyprio
ten zullen op 5 juli een nieuw parlement
kiezen.
Er is Makarios bijzonder veel aan gele
gen dat de Grieks-Cyprische verkiezingen
doorgaan in weerwil van het klimaat van
geweldpleging omdat hij daarmee kan be
wijzen, dat het illegale „Nationale Front"
met zijn leuze „vereniging met Grieken
land nu" kwantitatief geen voet aan de
grond heeft.
Vier van de vijf partijen, inclusief de
communistische, staan achter de president,
hoezeer z(j verder ook onderling verschil
len. Alleen de Democratische Unie wil net
als het Nationaal Front de onmiddellijke
,Enosis". Maar de leider, de psychiater
Evdokas, kreeg bij de presidentsverkiezin
gen van 1968 slechts vier percent van de
stemmen. Daarbij moet men echter niet
uit het oog verliezen dat deze verkiezingen
toen nog voor Makarios werden georgani
seerd door minister Georkatzis, die later
in ongenade viel.
Elke beschouwing over deze verkiezin
gen is echter voorbarig zolang een reeks
gewelddaden het uitbrengen van stem
men onzeker maakt.
HAARLEM. Binnen afzienbare tijd
verschijnt een Nederlandse verta
ling van het VN-rapport: „Chemi
sche en biologische wapens en de
gevolgen van hun eventuele toepas
sing."
Deze kwestie is op het ogenblik het
belangrijkste onderwerp van ge
sprek op de ontwapeningsconferen
tie in Genève. Daar wordt gesleu
teld aan verschillende resoluties, die
een verbod op chemische en/of bio
logische wapens beogen.
De besprekingen en het rapport ac
centueren de 45ste „verjaardag" van
het protocol van Genève van 1923
betreffende chemische en biologi
sche wapens, dat nog altijd niet is
geratificeerd door bijvoorbeeld de
Verenigde Staten en Japan. De bio
logische wapens bieden geen moei
lijkheden bij het overleg, wel de
chemische, waaronder ook het traan
gas dat de Amerikanen in Vietnam
gebruiken.
In een serie artikelen zal nader op
deze materie worden ingegaan.
is nog volledig in ontwikkeling, met bij
behorende mogelijkheden om ze ook te
kunnen gebruiken. Zowel voor chemische
als biologische middelen geldt, dat ze
moeten worden ingepast in een wapen
systeem. En „ofschoon chemische en bio
logische wapensystemen goedkoper en ge
makkelijker te vervaardigen zijn dan
kernwapens en onder bepaalde omstandig
heden effectiever kunnen zijn dan com
ventionele wapens, zijn zij bijzonder com
plex. Exploratie en exploitatie vragen
ruime bronnen en grote deskundigheid".
Hiermee wordt enige afstand genomen
van de vaak gehoorde bewering, dat B- en
C-middelen de wapens voor de arme lan
den zouden zijn.
Alle partijen in Genève zijn het er over
eens, dat biologische middelen verboden
moeten worden. Dat betekent de ontwik
keling stopzetten en de voorraden ver
nietigen.
Verleden jaar november verklaarde
Nixon, dat de biologische middelen afge
schaft zouden worden. Minder gul was hij
met de chemische middelen. De voorraad
zenuwgas zou ingekrompen worden, maar
voor het overige liet hij veel ruimte.
De VS willen pertinent geen afstand
doen van het traangas en de ontblade
ringsmiddelen, die als niet-dodelijk worden
gekenmerkt, alhoewel onlangs het gebruik
van bepaalde ontbladeringsmiddelen in
Vietnam werden verboden. Er wordt met
het argument geschermd, dat traangas ook
wordt gebruikt bij het onderdrukken van
„burgerlijke" ongeregeldheden.
De Nederlandse afgevaardigde in Genè
ve, mr. Eschauzier: „Een verbod op de
produktie van dergelijke middelen zou
ruimte moeten laten voor de aanmaak
van adequate hoeveelheden ten behoeve
van de bestrijding van onlusten". (Neder
land is wel voor het uitbannen van ont
bladeringsmiddelen etc., zoals minister
Luns februari in de Kamer heeft gezegd).
Hieronder volgt een lijst van een aantal
B- en C-wapens.
CHEMISCH
ZENUWGASSEN: kleur-, smaak- en
reukloos tasten het zenuwgestel aan en
verlammen vitale lichaamsfuncties snel
le dodelijke uitwerking behoren tot de
modernste én gevaarlijkste middelen
soortenTabun, Sarin, Soman.
VERSTIKKENDE GASSEN: snel ver
dampende vloeistoffen, die als gas inge
ademd de longen aantasten en dood door
verstikking veroorzaken minder snel en
gevaarlijker dan zenuwgassen soorten:
fosgeen, chloor, chloorpicrine.
BLAARTREKKENDE GASSEN: ver
dampende vloeistoffen die brandwond
achtige blaren veroorzaken en de ogen
en ademshalingswegen aantasten lang
zame dodelijke werking soorten: mos
terdgas en lewisiet.
PRIKKELENDE GASSEN: als niet-
dodelijk aangemerkte middelen (ook traan-
en niesgassen genoemd), die door irritatie
van de ogen en de longen de weerstand
verlammen soorten: traangas en adam-
sit.
PSYCHO-CHEMICALIëN: veroorzaken
geestelijke storingen.
ONTBLADERINGSMIDDELEN: vergif
tigen bomen en planten waardoor zij de
bladeren verliezen of afsterven.
BACTERIOLOGISCH
PEST: alleen in de vorm van longpest
te gebruiken veelal dodelijk.
CHOLERA: ernstige darminfectie
meestal dodelijk.
MILTVUUR: wanneer ingeademd zon
der behandeling dodelijk.
PAPEGAAIEZIEKTE: hoge koorts, veel
al met dodelijke afloop. Entstoffen nog
onbevredigend.
Q-KOORTS: de Q is afgeleid van Query
(vraagteken) hoge koorts gedurende on
geveer één week één op de honderd
gevallen met dodelijke afloop.
ZAANDAM. Koninklijke Verkade-fa
brieken nv heeft het dividend over 1969
vastgesteld op zes percent (v.j. acht per
cent). Het afgelopen boekjaar heeft geen
winst opgeleverd, zo heeft het bestuur
meegedeeld. Het bestuur meent echter op
grond van de resultaten van de eerste
maanden van 1970 te kunnen zeggen dat
het dieptepunt is gepasseerd. Deze over
weging heeft ertoe geleid dat toch divi
dend wordt uitgekeerd.
Volgens Verkade heeft de stijging van
het prijspeil geleid tot een grotere prijs
bewustheid van de consument ten nadele
van de aandacht voor het kwaliteitsarti
kel Voorts ontstond een druk op de mar
ges door kostenstijgingen en hogere prij
zen van grondstoffen met name van ca
caobonen.
HuidverzorgingsspeciaJiste
Mary Reynolds
Vele vrouwen weten hun huid heerlijk jong te houden - ook
op rijpere leeftijd - door een vaste regel te maken van een
eenvoudige huidverzorging. Het is een grote voldoening en
bepaajd geen overbodige luxe om met een beetje hulp aan de
natuur een mooie, zachte en gave huid te krijgen en er veel
aantrekkelijker uit te zien. Navolging van onderstaande tips
doet Uw huid weldadig opbloeien.
Luchtverontreinigingen en make-up-resten verstoppen de
poriën, waardoor grote schade aan Uw huid kan worden
toegebracht. U kunt dit gemakkelijk voorkomen door iedere
morgen even gezicht en hals met „Oil of Olaz" te verzorgen.
Het wordt volledig door de huid opgenomen, laat geen spoor
tje vettigheid achter en vormt daarom dè ideale basis voor
make-up. Uw huid wordt'zo op onnavolgbare wijze beschermd.
Olie van Olaz heeft in korte tijd over de gehele wereld be
kendheid gekregén door haar optimale vochtinbrengende
werking. De basis voor een mooie teint is vocht. Een huid, die
aan vochtgebrek lijdt, verliest door uitdroging aan vitaliteit
en verslapt, 's Morgens verzorgd met Olaz blijft Uw huid de
gehele dag soepel en wordt heerlijk zacht. Gebruik het ook
voor de nacht. Deze „beauty oil" is zowel gemakkelijk als
aangenaam in het gebruik.
Zon en wind hebben een uitdrogende werking. Schrale,
trekkende huid en droogte-rimpeltjes krijgen geen kans,
wanneer U gezicht en hals regelmatig met Olie van Olaz
verzorgt voordat U zich opmaakt. Komt U na een zonnige dag
thuis dan is het van belang de frisheid van Uw gelaat te be
houden. Masseer de huid licht met Olaz en vergeet ook armen
en benen niet.
Hier is de huid uitermate dun en kwetsbaar en daardoor zeer
ontvankelijk voor rimpelvorming. Een juist vochtgehalte
van de huid vormt de beste natuurlijke bescherming. Waakt
U ervoor dat deze zacht en soepel blijft door dagelijks Olaz op
deze plaatsen te laten inwerken. Kraaiepootjes zullen ver
vagen terwijl diepere rimpeltjes belangrijk terugwijken.
„Oil of Olaz", zo heerlijk verzachtend in haar werking, is
verkrijgbaar bij apotheken, drogisten en parfumerieën. Het is
een weldaad voor de huid.
WASHINGTON, (Reuter). President
Nixon heeft Henry Cabot Lodge benoemd
tot informeel gezant bij het Vatikaan
voor het houden van periodieke bespre-
gen met paus Paulus over internatio
nale en humanitaire problemen.
Lodge was eerder leider van de Ame
rikaanse delegatie bij de onderhandelin
gen met de Vietnamezen in Parijs.
Cabot Lodge, die in juni naar het Va
tikaan zal gaan, is lid van de episco
paalse kerk. De kwestie van de betrek
kingen tussen de VS en het Vatikaan
ligt nogal moeilijk in Washington, vooral
gezien de volledige scheiding tussen kerk
en staat in de VS. De VS hebben dan
ook nooit een ambassadeur bij het Va
tikaan gehad. Van protestantse zijde
stak een storm van protest op toen ex-
president Truman trachtte er een te be
noemen. ^Waarnemers menen nu dat de
pogingen van paus Paulus om tot vrede
in Vietnam te komen een van de rede
nen is die Nixon er toe hebben gebracht
een nieuwe dialoog met het Vatikaan te
beginnen.
garantie gemak
Elke girobetaalkaart
wordt door de Postgiro
tot 100,- gegarandeerd.
Dat is de waterdichte
zekerheid dat elk bedrag
tot 100,- per kaart
op uw postrekening wordt
bijgeschreven. Snél,
gespecificeerd en wel!
Dus: kaart ontvangen?
Giropas gezien? Kassa!
garantie tot 100 gulden
b7 TH G
STATIONSSTRAAT 33 LQOWOUDE 9999
Betaal met de pen
prompt enprecies het
juiste bedrag. Zonder
buikige portemonnaie
of bultige portefeuille.
De girobetaalkaart is altijd
pasklaar: geen gewissel en
„Hebt u niet kleiner?".
En al uw uitgaven staan
overzichtelijk zwart op wit
dank zijdedagafrekeningen.
de rekenmghou
i otet fc?eukent
vergety* gegevens met guupas
Vll^iUISIUmlKlmnfSiw^Mii«K»W(S9SSfi>SSKiS^
r-
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Trekt u wèl profijt van een postrekening maar nog niet
van de girobetaalkaart? Dan mist u het gemak van deze
moderne vorm van betalingsverkeer. Wend u tot een van
de girokantoren of praat's gratis met telefoonnummer J
0017, dan komt u snel aan de weet hoe u aan die betaal- i
kaarten komen kunt. Bent u nog niet bij de Postgiro, dan
kunt u twee vliegen in één klap staan. Op 2300 post
kantoren kunt u overigens óók terecht met al uw vragen
en wensenl
de postgiro
