IJmuider Courant
Bunnikse huisvrouw
schreef een boek over
de lijdensweg van hen
die in Nederland een
„buiten-Europees"
weesje willen adopteren
Doe eens wat bnite ~nd
in uw gezin"
Deur nu eindelijk op een kier
Verbetering
(Van een onzer verslaggevers)
BUNNIK „Een muur van ongenoegen, onwil en
wanbegrip; daarop stuit ie in Nederland als je een
buitenlands kind wilt adopteren". Woorden van me
vrouw mr. A. Blaauw-Meijer uit Bunnik, die zoveel
moeite heeft gehad met het adopteren van een buiten
lands (Indisch) kind, dat zij er „ter informatie van
iedereen" een boek over schreef. In dat boek „Kin
deren van de rekening" heeft zij trouwens niet al
leen de ervaringen beschreven, die zij opdeed met het
adopteren van de kleine Mary, maar ook die van haar
driejarige activiteit om weesjes uit Vietnam en Korea
naar Nederland te krijgen.
Aanklacht
Rassenkwestie
Afgewezen
Steun
Keerpunt?
Kiertje
Mondjesmaat
J
Mevrouw mr. A. BlaauwMeijer met haar geadopteerde dochtertje Mary:
Zij was alle moeite, ergernis en kosten waard".
„ADOPTIEBELEID EEN MUUR
VAN ONWIL EN WANBEGRIP"
HAAR WEESJE heeft zij gekregen.
Sinds november vorig jaar hoort de
tweejarige Mary bij het Bunnikse ge-
EEN GROEP van 14 Koreaanse
kinderen die door Nederlandse ge
zinnen geadopteerd worden, is in ons
land aangekomen. Dat deze kinderen,
evenals hun 28 voorgangert.ies sinds
vorig ,iaar mei. naar ons land kon
den komen, is te danken aan drie
mensen: de schrijver .tan de Iiartog.
mevrouw Den Doolaard en de Bun
nikse huisvrouw mr. A. Blaauw-
Meijer Jan de Hartog schetste, vier
jaar geleden, voor de VARA-tele-
visie de erbarmelijke omstandig
heden. waarin Vietnamese en Ko
reaanse weeskinderen leven. De
stroom adoptieaanvragen die los
barstte na die uitzending werd opge
vangen door mevrouw Den Doolaard,
aan wie het mede te danken is. dat
in Den Haag de „Nederlandse stich
ting voor interlandelijke adoptie"
werd opgericht. Deze stichting, waar
van mevrouw Den Doolaard secreta
resse is, heeft met instemming van
het ministerie van Justitie tot nu toe
42 Koreaanse kinderen naar Neder
land gehaald.
AAN mevrouw Blaauw is het te
danken, dat de minister van Justitie
zijn beleid ten gunste van de buiten
landse weeskinderen wijzigde. Zij
schreef een boek over haar er
varingen met officiële instanties,
Kamerleden, ambtenaren van het
ministerie van Justitie en haar poli
tieke partij, de VVD. Een van onze
verslaggevers maakte dit interview
met haar.
zin. Een relatie van de familie
Blaauw, die gastcolleges geeft in In
dia, nam het kind mee uit Bangalore.
Op dat moment legden de Nederland
se autoriteiten de „lastige" moeder
(ze heeft zelf al twee kinderen) uit
Bunnik niet veel meer in de weg. Het
ministerie van Justitie gaf zonder
meer een visum af voor het meisje.
„Wonderlijk" noemt zij deze gang
van zaken. Maar toch niet wonderlijk
genoeg om er verder over te zwijgen.
Haar boek, dat bij uitgeverij Bekking
in september verschijnen zal, is een
felle aanklacht tegen het beleid van
het ministerie van Justitie in de ja
ren 1963-1969, en tegen de mentaliteit
in haar eigen politieke partij, de
V.V.D.
„Die twee instanties zullen zeker
schrikken van wat ik over hen te ver
tellen heb", zegt mevrouw Blaauw.
„De V.V.D. voelde zich zelfs bepaald
ongelukkig met de hele affaire".
Ook de Tweede-Kamerfractie van
de V.V.D. heeft volgens mevrouw
Blaauw niet veel op met haar activi
teiten. „Tijdens een persoonlijke toe
lichting op mijn verzoekschrift, in
april 1967 aan drie fractieleden, mani
festeerde zich zoveel onwil en onge
noegen, dat ik dacht: dat gaat fout'
Ze beschouwden me geloof ik meer
als een querulant dan als requestant.
In elk geval heb ik na die toelichting
een memorandum gestuurd aan de
betrokken Kamerleden, omdat ik een
„hearing" van de commissies van
justitie en verzoekschriften verwacht
te".
maar bovendien onjuist achtte. Uit
eindelijk heeft mijnheer Fontein ons
een jaar aan de praat gehouden. Toen
kregen wij, mijn man en ik, een af
wijzende beschikking -an de toenma
lige minister van Justitie. Samkalden.
de officiële instanties te deponeren.
Ik adviseerde haar. de aspirant-pleeg
ouders, dat waren er toen achthon
derd, rechtstreeks contact te laten
zoeken met de politieke partijen"
OP DAT MOMENT, het was inmid
dels juni 1967, nam de Tweede Kamer
het verzoekschrift van mevrouw
Blaauw in behandeling. „Deze adop
tie-aanvraag, die biji.a aen jaar „er
gens" had gelegen was het opstapje
voor de Kamerbehandeling van alle
800 aanvragen. Het ging bovendien
niet meer om het toewijzen van een
geval, maar om het principe of men
niet-blanke, buiteneuropese kinderen
in Nederland toe wilde laten".
„DOE EENS wat buitenland in
uw gezin'adviseren twee Ameri
kaanse jongeren. Steve Amos en
Scott Wen alle gezinnen in Neder
land. Zij zijn hier in het kader van
de jeugduitwisseling van American
Field Service Hun verblijf van een
jaar loopt teneinde op 10 juli wordt
de terugreis aanvaard.
Voordien wilden zij evenwel een
dringend beroep doen op de Neder
landse gezinnen om hun huis open
te stellen voor een van de vele
Amerikaanse jongens en meisjes die
graag een tijd in Nederland willen
wonen en studeren.
De 19-jarige Steve Amos zegt in
bijna accentloos Nederlands: „Er
zijn in Amerika honderden jongens
en meisjes door de American Field
Service aangewezen om een tijd
naar Europa, o.a. naar Nederland,
te gaan Het probleem is, dat er niet
voldoende pleeggezinnen zijn. die
een van die jongeren willen op
nemen".
Er is tot dusver voor de nieuwe
„zending" jonge Amerikanen nog
maar een zeer beperkt aantal ge
zinnen dat het AFS-kantoor Neder
land (Keizersgracht 722. Amster
dam) heeft laten weten, dat het een
„pleegkind" in huis wil nemen.
Zijn landgenoot Scott Weir (18)
uit Topeka in Kansas zegt: „Wij bei
den hebben in Holland heel veel
geleerd en genoten en we zouden
graag willen, dat andere jongens en
meisjes uit ons land dezelfde kans
krijgen"
DIE GEZINNEN die de Ameri
kaanse jongelui een kans willen
geven moeten snel zijn. De inschrij
vingstermijn bij de AFS in Amster
dam loopt ten einde. En in Amerika
staan de jongens en meisjes te drin
gen om de oversteek naar het Euro
pese vasteland te maken.
De American Field Service, die
zichzelf ziet als een moderne educa
tieve organisatie, kent drie pro
gramma's: een winterprogramma
waarbij Nederlandse scholieren een
jaar in een Amerikaans gezin zijn
en lessen volgen aan een „high
schooi'een schoolprogramma, dat
Amerikaanse jongeren van 16 tot
18 jaar m de gelegenheid stelt, wo
nend in een Nederlands gezin, hier
een middelbare school te volgen, en
tenslotte een zomerprogramma, om
Amerikaanse jongeren twee maan
den (juli en augustus) in Neder
land onder te brengen en hen zo
mogeliik enige lessen aan een
midde'bare school te laten volgen.
Dit iaa> zijn 55 Nederlandse jon
gens en meisjes een jaar te gast in
Amerika, terwijl slechts 16 Ameri
kaanse jongeren in Nederland zijn
opgenomen.
De gastgezinnen in Nederland
verschaften hun tijdelijke gezins
leden alleen voeding en onderdak.
Geld voor de reis, zakgeld en me
dische kosten worden betaald door
de Amerikaanse ouders en de AFS.
STEVE EN SCOTT, die op een
lyceum ir Amersfoort zitten, hebben
veel nu» gehad van hun verblijf in
ons land Steve, die uit San Fran
cisco kom» en bij een Bilthovens ge
zin logeert zegt: „Je krijgt een heel
ander" kijk op een land. waarover
je alleen maar hebt horen vertel
len. Ik vind voorts ook. dat je veel
objectiever komt te staan tegenover
je eigen land".
Scott Weir meent dat de familie
band in Nederland sterker is dan
in Amerika „Ouders en kinderen
hebber veel meer aandacht voor el
kaar dar> bij ons"
AFGAAND op eigen ervaringen
meent Steve, dat ons onderwijs
systeem veel verschilt met dat in
Amerika. „Ons onderwijs is meer
op de praktijk gericht, in Neder
land is het op de eerste plaats ken
nis vergaren, dacht ik. Ook vind ik.
dat het onderwijs in Amerika meer
op het individu gericht is".
stelden zich bij monde van antirevo
lutionair Boertien achter de kritiek
van de commissies en .nodigden de
minister uit, zijn beleid op dit punt
te herzien".
TOT ZOVER liep het voortreffelijk
voor de adoptie-aanvragers. Groot
was daarom hun verbazing over een
brief, die het ministerie van Justitie
aan de aanvragers stuurde. In die
brief (het echtpaai Blaauw heeft er
geen gekregen) werden alle aspi
rant-pleegouders met me e r dan één
eigen kind afgewezen. De adoptie
aanvragers, die niet door deze res
trictie werden getroffen, kregen met
zoveel woorden te horen, dat hun aan
vraag in de ambtelijke molen zou
worden gestopt. Bovendien werd
door het noemen van een onmoge
lijk aantal eisen en verlangens ge
suggereerd, maar van de adoptie
plannen af te zien.
Mevrouw Blaauw: „Het standpunt
van de regering is, dat te adopteren
„MIJN ADOPTIE-historie begon in
1963. Mijn man en ik wilden een bui
tenlands kind adopteren. Toen we in
formeerden naar d® mogelijkheden,
trokken de officiële instanties die
muur van ongenoegen, onwil en wan
begrip voor zich op. Ik vroeg bijvoor
beeld aan het toenmalige hoofd van
de afdeling grensbewaking thans lo-
co-secretaris-generaa1 van Justitie
de heer Fontein, waarom zijn dienst
en de andere officiële instanties zo af
wijzend stonden tegenovei mijn adop
tie-aanvraag. Hij veerde argumenten
aan die ik niet alleen onvoldoende,
Wij hebben daarop tegen elkaar ge
zegd: „Doorgaan" Via de Tweede
Kamer, de enige deur die staatsrech
telijk dan nog openstaat We richtten
dat verzoekschrift in mei '66 aan de
Kamer. Pas elf maanden later kwam
de reactie".
IN DIE TIJD begon, aarzelend, de
Amerikaanse pers zich te bemoeien
met het lot van de mensen die door
de Vietnamese oorlog waren getrof
fen. Een van de verhalen in een Ame
rikaans tijdschrift bracht het echt
paar Blaauw ertoe, een open brief te
schrijven aan de vijf grote politieke
partijen. „Niemand reageerde op die
brief", vertelt mevrouw Blaauw. „be
halve de pers"
Op dat moment ging het 't echtpaar
Blaauw al niet meer in eerste instan
tie om hun eigen adoptie-zaak. „Wij
hebben ons van toen af zo ingespan
nen omdat we niet wilden, dat de mi
nister van Justitie die stumpers buiten
Nederland zou houden".
GROTE STEUN kreeg mevrouw
Blaauw na die open brief van geheel
onverwachte zijde Schrijver Jan de
Hartog sprak over de televisie over de
barre omstandigheden, waarin Viet
namese en Koreaanse kinderen leven.
Er barstte een stroom van adoptie
aanvragen los, die werd opgevangen
door mevrouw Den Doolaard, de echt
genote van de auteur A den Doolaard
(voor de burgerlijke stand Cornelis
Spoelstra).
Onmiddellijk stapte >ok mevrouw
Blaauw in deze zaak Ik heb me
vrouw Den Doolaard ervan kunnen
weerhouden, de adoptieaanvragen bij
DIE KAMERBEHANDELING be
tond in eerste instantie uit een hea
ring door de Kamercommissies voor
verzoekschriften en justitie. „Die hea
ring stelde niets voor. Ik mocht wel
mijn eigen aanvraag toelichten, maar
niets zeggen over het memorandum,
dat wij na de »elevisie-uitzending had
den toegestuurd aan de Kamerleden.
Dat memorandum behelsde een uit
gewerkt plan om de kinderen naar
hier te halen. Na een heleboel heen-
en-weer gepraat kregen de commis
sieleden toestemming, vragen over
beide zaken te stellen. Ze deden dat
wel, maar het. waren zulke belache
lijke vragen (bijvoorbeeld: „zouden
de aanvragers genoegen nemen met
een invalide kind?" alsof wij dat voor
alle 800 mensen konden beantwoor
den!") dat mijn man en ik er na af
loop geen kop of staart aan konden
vastmaken".
„Nadien ontdekten we echter dat
de Kamercommissies vlak voor de
hearing minister Polak van Justitie
hadden gehoord Deze zittingen zijn
geheim, maar ik heb het vermoeden
dat die commissies tijdens onze hae-
ring niet veel anders hebben gedaan
dan het doorgeven van het standpunt
van de minister"
Het resultaat van die hoorzitting
was echter een rapport waarin het
adoptiebeleid van de minister wera
afgekeurd. „In septembej 1967 werd
dat rapport behandeld m de plenaire
zitting van de Tweede Kamer. Zes
partijen de A.R C M IJ K V.P
PSP., D'66 en (tot grote verrassing
van 't echtpaar Blaauw) de V.V.D.
kinderen uit aen overeenkomstig cul
tuurpatroon moeten stammen. Tij
dens een persconferentie is zelfs ge
zegd, dat gekleurde rassen in Neder
land te maken krijgen met rassen
discriminatie. Bovendien vindt de re
gering, dat Nederland al te overbe
volkt is om nog meer mensen toe te
laten. Verder zegt zij, het niet in het
belang van het kind te achten wan
neer het uit zijn vertrouwde omge
ving naar hier word» gehaald Kinde
ren die ouder zijn dan twee jaar zou
den, volgens de regering „een soms
desastreuze cultuurschok te verwer
ken krijgen". De regering verschool
zich in dit opzicht achter het
Rode Kruis, de Unicef an de Neder
landse kinderbescherming die de re
gering hadden geadviseerd, géén
buiteneuropese kinderen te laten adop
teren".
In die tijd was de International So
cial Services het enige instituut dat
met toestemming van het ministerie
van Justitie bemiddelde bij adoptie
zaken voor buitenlandse kinderen. Het
betrof echter uitsluitend kinderen, die
uit een „overeenkomstig cultuurpa
troon" kwamen.
„In dat ISS-bestuur zitten ambte
naren van drie ministeries. Je kunt
dus moeilijk spreken van een onaf
hankelijk instituut" meent mevrouw
Blaauw „Het TSS is een dee) van de
muur waar je tegenop loopt: een
muur van onderlinge afspraken".
Schoolstraat 28) ook de NSIA de
Nederlandse stichting vooi interlande
lijke adoptie vóór die ouders Deze
stichting beschikt echt. uitsluitend
over Korenaanse kinderen die zij
mondjesmaat tot nu toe 42 krijgt
toegestuurd van de Korea Social Ser
vice, een instantie die geen banden
heeft met Internationa] Social Servi
ces.
De normen waaraan de pleegouders
moeten voldoen (ze rr gen wegens het
leeftijdsverschil niet ouder zijn dan
veertig jaar), worden vastgesteld door
de minister van Justitie Ook of een
pleeggezin-in-spe in aanmerking komt
voor een geadopteerd kind. wordt
door dat ministerie bepaald De Ne
derlandse stichting voor interlandelijke
adoptie neeft derhalve uitsluitend te
zorgen voor een ranta) kinderen Dtt
aantal is overigens grote) dan dat
wat via het 1SS uit Korea tei beschik
king komt, omda» da' instituut samen
werkt met een Koreaanse instantie,
die over minde) kinderen beschikt.
Dat was trouwens de reden van het
instellen van de NSIA, waarvan me
vrouw Den Doolaard secretaresse is.
De kosten van overkomst en plaat
sing van een te adopteren Koreaans
kind bedragen drieduizend gulden Zij
moeten worden betaald door de aspi
rant adoptie-ouders.
De minister van Justitie heeft ove
rigens ook wat gedaan sinds de Ka
mer zijn beleid hekelde. Hij stelde een
„commissie ouitenlandse pleegkinde
ren" in, die zich in de problemen ver
diepte en als voorlopig resultaat de
afkeuring van het adoptiebeleid. door
zeven partijen in de Tweede Kamer
uitgesproken, officieel onderschreef.
Deze conclusie is gepubliceerd in de
Nederlandse Staatscourant
HET ISS IS iverigens oiet de enigi
instantie die met «-gen ar de minis
ter van "usti»ie iieegou ),-> aan adop
tiekinderen nelpt. Sin^f vorig jaar
mei werkt in Den Haag (Nieuwe
VOOR MEVROUW Blaauw was dat
echter allemaal niet meer nodig. Zij
kreeg eind vorig iaar zonder moei
te" haar Mary en heeft nu een boek
geschreven over haar adoptie-ervarin
gen. „Daarmee ve» de zaak geklaard
zijn. De deur ;taat op een kier Door
het boek moet die deur open. want
als je nu niets doet slaat hij weer in
het slot. De publieke opinie is over
het algemeen gelukkig gunstig Maar
als je kinderen wilt helpen moet je
het snel doen. De Tweede Kamer is
namelijk niet in staat gebleken om in
dit concrete geval werkelijk concrete
resultaten te bereiken".
MEVROUW BLAAUW HEEFT ne
gen maanden aan haar boek gewerkt.
In die tijd zag ze Jan de Hartog voor
de TV, die vertelde dat het hem niet
mogelijk was een boek te schrijven
over de Vietnamese kinderen. „Mijn
hart zonk me toen in de schoenen. Ik
dacht: als hij het niet kan, wat moet
ik dan?"
Ze heeft echter doorgezel Al was
het maar om ie aspirant pleegouders
die niet als zij over de juridische ken
nis beschikken om kun doel te berei
ken een gids mee te geven iie ge
lijktijdig aanklaagt en waarschuwt.
Voor mevronn diet nu- zeli is dat
boek .Kinderet an o rekening"
een moeizaam o r'c gebrachte
„buitenparlementaire actie"
iVfej viarp ,c cnooi t uitdacht zet
„Ze was het waard, alle moeite, kos
ten en ergernis".
4